Unijny system wzajemnego uznawania — wyroki skazujące na karę pozbawienia wolności oraz przekazywanie osób skazanych

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja 2008/909/WSiSW — stosowaniu zasady wzajemnego uznawania do wyroków skazujących na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności — w celu wykonania tych wyroków w Unii Europejskiej

STRESZCZENIE

Niniejsza decyzja ramowa ma na celu rozszerzenie stosowania zasady wzajemnego uznawania, zgodnie z którą kraje UE uznają wzajemnie swoje prawa lub decyzje, na wyroki skazujące na karę pozbawienia wolności.

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DECYZJI RAMOWEJ?

Opisuje ona sposób, w jaki kraje UE uznają i wykonują wyroki w sprawach karnych wydane w innych krajach UE. Jej celem jest ułatwienie reintegracji społecznej osób skazanych.

Umożliwia krajowi UE wyegzekwowanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w innym kraju UE w stosunku do osoby, która zamieszkuje na jego terytorium.

Ustanawia system przekazywania osób skazanych do kraju UE, którego są obywatelami (lub rezydentami), lub do innego kraju UE, z którym mają bliskie powiązania, aby mogły w nim odbyć karę pozbawienia wolności.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Procedura opiera się na następujących zasadach:

Wyrok i zaświadczenie są przekazywane bezpośrednio przez właściwe organy państwa wydającego.
Osoba skazana musi wyrazić zgodę na przeniesienie, ale zgoda ta nie jest wymagana w określonych okolicznościach. We wszystkich przypadkach gdy osoba skazana nadal przebywa w państwie wydającym, powinna mieć możliwość wyrażenia swojego stanowiska.
Kraj wykonujący musi niezwłocznie podjąć środki w celu wykonania wyroku. W przypadku dostosowania wyroku, musi on odpowiadać możliwie najściślej karze orzeczonej w państwie wydającym i nigdy nie może być surowszy.
Wykonanie kary podlega prawu państwa wykonującego, podobnie jak zasady ustalania podstaw przedterminowego lub warunkowego zwolnienia (gdy osoba skazana musi przestrzegać warunków takich jak zakaz przebywania w określonych miejscach).
Decyzja ustanawia listę poważnych przestępstw zagrożonych w państwie wydającym karą pozbawienia wolności w maksymalnym wymiarze co najmniej trzech lat, które stanowią podstawę uznania orzeczenia i wykonania wyroku skazującego bez weryfikacji podwójnej karalności czynu (tj. gdy dany czyn jest przestępstwem zarówno w świetle prawa kraju wydającego, jak i wykonującego).
Kraj wykonujący musi, w większości przypadków, podjąć decyzję dotyczącą uznania wyroku i wykonania kary w terminie 90 dni od otrzymania wyroku i zaświadczenia. Decyzja zawiera ograniczoną listę podstaw odmowy uznania wyroku i odmowy wykonania kary.

W sprawozdaniu Komisji Europejskiej z 2014 r. w sprawie wdrożenia decyzji ramowych 2008/909/WSiSW, 2008/947/WSiSW oraz 2009/829/WSiSW zauważono, że pomimo wysiłków niektórych krajów UE poziom wdrożenia tych trzech aktów jest niezadowalający. Wzywa kraje UE, które jeszcze tego nie zrobiły, do jak najszybszego wdrożenia decyzji.

OD KIEDY OBOWIĄZUJE DECYZJA RAMOWA?

Decyzja weszła w życie 5 grudnia 2008 r. Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do 5 grudnia 2011 r.

KONTEKST

Każdego roku kilka tysięcy obywateli UE jest ściganych za domniemane przestępstwa lub jest skazywanych w kraju UE innym niż ich kraj zamieszkania. Wzajemne uznawanie orzeczeń sądowych jest podstawą współpracy sądowej w sprawach karnych w Unii Europejskiej.

AKT

Decyzja ramowa Rady 2008/909/WSiSW z dnia 27 listopada 2008 r. o stosowaniu zasady wzajemnego uznawania do wyroków skazujących na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności – w celu wykonania tych wyroków w Unii Europejskiej (Dz.U. L 327 z 5.12.2008, s. 27–46)

AKTYPOWIĄZANE

Decyzja ramowa Rady 2008/947/WSiSW z dnia 27 listopada 2008 r. o stosowaniu zasady wzajemnego uznawania do wyroków i decyzji w sprawie zawieszenia lub warunkowego zwolnienia w celu nadzorowania przestrzegania warunków zawieszenia i obowiązków wynikających z kar alternatywnych (Dz.U. L 337 z 16.12.2008, s. 102–122)

Decyzja ramowa Rady 2009/829/WSiSW z dnia 23 października 2009 r. w sprawie stosowania przez państwa członkowskie Unii Europejskiej zasady wzajemnego uznawania do decyzji w sprawie środków nadzoru stanowiących alternatywę dla tymczasowego aresztowania (Dz.U. L 294 z 11.11.2009, s. 20–40)

Sprawozdanie komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z postępów we wdrażaniu przez państwa członkowskie decyzji ramowych 2008/909/WSiSW, 2008/947/WSiSW oraz 2009/829/WSiSW w sprawie wzajemnego uznawania wyroków skazujących na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności, na karę w zawieszeniu albo kary alternatywne, oraz na środki nadzoru stanowiące alternatywę dla tymczasowego aresztowania (COM(2014) 57 final z 5.2.2014)

Dokument roboczy służb Komisji – tabele „Stan rzeczy” oraz „Deklaracje” dołączone do dokumentu: sprawozdanie komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z postępów we wdrażaniu przez państwa członkowskie decyzji ramowych 2008/909/WSiSW, 2008/947/WSiSW oraz 2009/829/WSiSW w sprawie wzajemnego uznawania wyroków skazujących na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności, na karę w zawieszeniu albo kary alternatywne, oraz na środki nadzoru stanowiące alternatywę dla tymczasowego aresztowania – załącznik do sprawozdania (SWD(2014) 34 final z 5.2.2014)

Decyzja Komisji 2014/858/UE z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie powiadomienia przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o chęci uczestniczenia w aktach Unii w dziedzinie współpracy policyjnej i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, przyjętych przed wejściem w życie traktatu lizbońskiego i niebędących częścią dorobku Schengen (Dz.U. L 345 z 1.12.2014, s. 6–9)

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2015