Klasyfikacja, oznakowanie i pakowanie substancji chemicznych i mieszanin

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Rozporządzenie ustanawia jednolite wymogi dotyczące klasyfikacji, oznakowania i pakowania (CLP) substancji chemicznych i mieszanin, zgodnie z globalnie zharmonizowanym systemem ONZ (GHS). Rozporządzenie to zobowiązuje przedsiębiorstwa do klasyfikowania, oznaczania i pakowania niebezpiecznych chemikaliów w odpowiedni sposób przed wprowadzeniem ich do obrotu.

Główne obszary, które nie zostały objęte niniejszym rozporządzeniem, to: substancje i mieszaniny radioaktywne, produkty kosmetyczne, produkty lecznicze oraz niektóre wyroby medyczne, żywność oraz transport towarów niebezpiecznych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Klasyfikacja

Substancje i mieszaniny są klasyfikowane według określonych klas zagrożenia (rodzaj zagrożenia) oraz kategorii (poziom zagrożenia):

zagrożenie fizykochemiczne (np. substancja ciekła łatwopalna),
zagrożenie dla zdrowia (np. toksyczność ostra, rakotwórczość),
zagrożenie dla środowiska (np. dla warstwy ozonowej, środowiska wodnego).

Załącznik I określa kryteria klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie.

Oznakowanie

Oznakowanie substancji i mieszanin musi zawierać następujące informacje:

oznaczenie dostawcy,
nazwę substancji lub mieszaniny i/lub numer identyfikacyjny,
nominalną ilość produktu w pakunkach,
piktogramy określające rodzaj zagrożenia (wzory graficzne stanowiące połączenie znaków i innych elementów wizualnych),
hasła ostrzegawcze dla danego poziomu zagrożenia („Uwaga” lub „Niebezpieczeństwo”),
określenia wskazujące na rodzaj zagrożenia („Zagrożenie pożarem lub rozrzutem”, „Połknięcie grozi śmiercią” itp.),
oznaczenia zawierające zalecenia bezpieczeństwa („Przechowywać wyłącznie w oryginalnym pojemniku”, „Chronić przed wilgocią”, „Chronić przed dziećmi” itp.).

Opakowanie

Opakowania zawierające substancje lub mieszaniny stwarzające zagrożenie spełniają następujące wymagania:

zapobiegają wydostawaniu się zawartości na zewnątrz;
są wykonane z materiałów, które w kontakcie z zawartością zachowują wysoką odporność;
są mocne i trwałe;
posiadają szczelne zamknięcia.

W niektórych przypadkach wymagane są zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci oraz ostrzeżenia wyczuwalne dotykiem.

Harmonizacja

Przemysł powinien osiągnąć konsensus w sprawie klasyfikacji wszystkich substancji (samoklasyfikacja). Jednak w przypadku szczególnie poważnych zagrożeń (np. w przypadku substancji rakotwórczych, mutagennych lub działających szkodliwie na rozrodczość) państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) mogą zaproponować zharmonizowane klasyfikacje, które Komisja Europejska następnie zatwierdza jako obowiązkowe na mocy prawa.

Zgłoszenie

Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) musi być powiadamiana o zaklasyfikowaniu i oznakowaniu wszelkich wprowadzonych do obrotu substancji zarejestrowanych lub stwarzających zagrożenie zgodnie z rozporządzeniem REACH, aby mogła je zawrzeć w swoim regularnie aktualizowanym wykazie klasyfikacji i oznakowania.

Przekazywanie informacji do ośrodków zatruć

Państwa członkowskie są zobowiązane do utworzenia wyznaczonych organów (nazywanych często ośrodkami zatruć), które otrzymują informacje o składzie mieszanin stwarzających zagrożenie (detergentów, farb, klejów itd.). Dostawcy niebezpiecznych produktów chemicznych muszą przekazywać informacje do krajowych ośrodków zatruć, by umożliwić pomoc w nagłych przypadkach zagrożenia zdrowia.

Załączniki

Rozporządzenie ma osiem załączników:

załącznik I – wymagania w zakresie klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie;
załącznik II – szczególne zasady dotyczące oznakowania i pakowania niektórych substancji i mieszanin;
załącznik III – wykaz zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia, dodatkowych informacji dotyczących zagrożenia i dodatkowych elementów etykiety;
załącznik IV – wykaz zwrotów wskazujących środki ostrożności;
załącznik V – piktogramy wskazujące rodzaj zagrożenia;
załącznik VI – zharmonizowana klasyfikacja oraz oznakowanie niektórych substancji stwarzających zagrożenie;
załącznik VII – tabela przełożenia klasyfikacji przyjętej na mocy dyrektywy 67/548/EWG na klasyfikację na mocy niniejszego rozporządzenia;
załącznik VIII – zharmonizowane informacje związane z pomocą w nagłych przypadkach zagrożenia zdrowia i środkami profilaktycznymi.

Zmiany rozporządzenia

Rozporządzenie zostało przyjęte w 2008 r. i od tego czasu było zmieniane w przybliżeniu co rok, by uwzględnić aktualizacje zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji stwarzających zagrożenie przeprowadzane na mocy dostosowania do postępu technicznego (DPT). Komisja przyjmuje DPT w oparciu o opinię naukową Komitetu ds. Oceny Ryzyka ECHA. Za pomocą DPT można także wprowadzać inne zmiany w tekście aktu prawnego, np. uwzględnienie poprawek do GHS oraz dodanie załącznika VIII do niniejszego rozporządzenia (zob. też tekst skonsolidowany rozporządzenia (WE) nr 1272/2008). Większość dokonanych zmian dotyczy załączników do rozporządzenia.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 20 stycznia 2009 r. Jego zastosowanie jest obowiązkowe od 1 grudnia 2010 r. w przypadku substancji oraz od 1 czerwca 2015 r. w przypadku mieszanin.

KONTEKST

Rozporządzenie uzupełnia system REACH dotyczący rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów. Rozporządzenie zastępuje i uchyla dyrektywę 67/548/EWG w sprawie substancji chemicznych oraz dyrektywę 1999/45/WE w sprawie preparatów niebezpiecznych.

Więcej informacji:

Klasyfikacja i oznakowanie (CLP/GHS) (Komisja Europejska)
Znaczenie rozporządzenia CLP (Europejska Agencja Chemikaliów).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1–1355).

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/27/UE z dnia 26 lutego 2014 r. zmieniająca dyrektywy Rady 92/58/EWG, 92/85/EWG, 94/33/WE, 98/24/WE oraz dyrektywę 2004/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w celu dostosowania ich do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz.U. L 65 z 5.3.2014, s. 1–7).

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 440/2010 z dnia 21 maja 2010 r. w sprawie opłat wnoszonych na rzecz Europejskiej Agencji Chemikaliów na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz.U. L 126 z 22.5.2010, s. 1–5).

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2023