Emisja monet euro

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 651/2012 w sprawie emisji monet euro
Rozporządzenie (UE) nr 729/2014 w sprawie nominałów i parametrów technicznych monet euro przeznaczonych do obiegu

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZYCH ROZPORZĄDZEŃ?

Rozporządzenie (UE) nr 651/2012 opisuje rodzaje monet euro i ustanawia warunki emisji monet.
Rozporządzenie (UE) nr 729/2014 określa wymogi techniczne dotyczące monet euro oraz ogólne zasady ich projektowania, w tym zatwierdzania wzorów.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 651/2012:
- rządy krajów należących do strefy euro (czyli krajów, w których walutą jest euro) mogą emitować monety obiegowe* oraz monety kolekcjonerskie*;
- monety obiegowe są wprowadzane do obiegu zgodnie ze swoją wartością nominalną. Niewielka część monet – nieprzekraczająca 5% – może zostać wprowadzona do obrotu powyżej swojej wartości nominalnej, jeśli jest to uzasadnione szczególnym charakterem monety lub specjalnym opakowaniem;
- krajowe monety* okolicznościowe
  - mogą być emitowane tylko dwa razy w roku (chyba że wzór jest wspólny dla wszystkich krajów należących do strefy euro);
  - łączna liczba wyemitowanych monet okolicznościowych nie może przekraczać wyższego z dwóch możliwych pułapów – jako odsetek łącznej liczby monet o nominale dwóch euro, które zostały wprowadzone do obiegu;
- monety kolekcjonerskie
  - są prawnym środkiem płatniczym* jedynie w emitującym kraju należącym do strefy euro;
  - muszą różnić się od monet obiegowych pod względem wartości nominalnej i obrazów, a także barwy, średnicy i wagi (dotyczy co najmniej dwóch z trzech powyższych cech);
- rządy krajów należących do strefy euro muszą przeprowadzać wzajemne konsultacje przed zniszczeniem uszkodzonych monet euro;
- Komisja przeprowadza ocenę skutków dalszej emisji monet o nominale jednego centa i dwóch centów. Ocena skutków zawiera analizę kosztów i korzyści, która uwzględnia realne koszty bicia tych monet w stosunku do ich wartości i korzyści.
Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 729/2014:
- seria monet euro obejmuje osiem nominałów (1, 2, 5, 10, 20 i 50 centów oraz 1 i 2 euro);
- każda moneta ma odrębną stronę narodową i europejską stronę wspólną;
- na stronach narodowych:
  - musi znajdować się dwanaście gwiazd tworzących okrąg wokół narodowego wzoru;
  - nie można zmieniać wzorów, chyba że raz na piętnaście lat lub w przypadku zmiany szefa państwa;
  - nie powtarza się informacji o nominale, chyba że wynika to ze stosowania innego alfabetu;
  - do 20 czerwca 2062 r. musi znaleźć się wzór w pełni spełniający wymogi rozporządzenia;
- monety okolicznościowe:
  - mogą mieć wyłącznie nominał dwóch euro;
  - muszą mieć inny wzór narodowy niż zwykłe* monety o nominale dwóch euro;
  - upamiętniają wyłącznie wydarzenia mające wielkie znaczenie dla danego kraju lub całej Europy lub
  - upamiętniają wydarzenia o najwyższej wadze europejskiej, gdy są emitowane wspólnie przez wszystkie kraje należące do strefy euro;
- kraje należące do strefy euro muszą poinformować Komisję oraz inne kraje o proponowanych zmianach wzorów stron narodowych i przedłożyć zmiany do zatwierdzenia. W ten sposób:
  - władze innych krajów mogą zgłosić zastrzeżenie do proponowanego projektu wzoru, jeśli mógłby on wywołać niepożądane reakcje wśród obywateli tych państw;
  - Komisja może wyrazić negatywną ocenę, jeśli uzna, że projekt wzoru nie spełnia wymogów technicznych określonych w rozporządzeniu.

OD KIEDY NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIA MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie (UE) nr 651/2012 ma zastosowanie od 16 sierpnia 2012 r.
Rozporządzenie (UE) nr 729/2014 konsoliduje poprzednie zasady dotyczące monet, ustanowione, gdy wprowadzono euro w 2002 r. na mocy rozporządzenia (WE) nr 975/98 z późniejszymi zmianami. Ma ono zastosowanie od 22 lipca 2014 r.
Oba rozporządzenia łączą w sobie elementy zalecenia Komisji 2009/23/WE w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych rewersów i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu.

KONTEKST

Monety euro wprowadzono do obiegu w 2002 r. Monety, dostępne w ośmiu nominałach, różnią się rozmiarem, kolorem i grubością w zależności od nominału, co ma znacznie utrudnić ich fałszowanie.
Więcej informacji:
- „Banknoty i monety euro” (Komisja Europejska).

* KLUCZOWE POJĘCIA

Monety obiegowe: oznaczają monety przeznaczone do obiegu stanowiące prawny środek płatniczy we wszystkich krajach należących do strefy euro.

Monety kolekcjonerskie: oznaczają monety, które nie są emitowane z myślą o wprowadzeniu ich do obiegu; stanowią prawny środek płatniczy wyłącznie w kraju emisji.

Monety okolicznościowe: oznaczają monety obiegowe o nominale dwóch euro przeznaczone do upamiętniania szczególnych wydarzeń mających znaczenie dla danego kraju lub całej Europy.

Prawny środek płatniczy: monety lub banknoty, które muszą być przyjmowane w danym kraju w celu zapłaty należności.

Monety zwykłe: monety obiegowe, z wyjątkiem monet okolicznościowych.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 651/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie emisji monet euro (Dz.U. L 201 z 27.7.2012, s. 135–137)

Rozporządzenie Rady (UE) nr 729/2014 z dnia 24 czerwca 2014 r. w sprawie nominałów i parametrów technicznych monet euro przeznaczonych do obiegu (wersja przekształcona) (Dz.U. L 194 z 2.7.2014, s. 1–7)

Ostatnia aktualizacja: 04.04.2017