Europejski program na rzecz zatrudnienia i solidarności – Progress (2007–2013)

Program PROGRESS ma na celu finansowe wspieranie realizacji celów Unii Europejskiej w dziedzinie zatrudnienia i spraw społecznych. PROGRESS finansuje działania analityczne, związane z wzajemnym uczeniem się, świadomością i upowszechnianiem oraz wspieranie głównych podmiotów w okresie 2007–2013. Program będzie podzielony na pięć sekcji odpowiadających pięciu dużym dziedzinom działalności. Są to: zatrudnienie, ochrona socjalna i włączenie społeczne, warunki pracy, walka z dyskryminacją i różnorodność oraz równość płci.

AKT

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1672/2006/WE z dnia 24 października 2006 r. ustanawiająca wspólnotowy program na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej – Progress [Dz.U. L 315 z 15.11.2006] [Zob. akt(y) zmieniający(-e)].

STRESZCZENIE

Do chwili obecnej działania wspólnotowe w dziedzinie zatrudnienia, ochrony socjalnej i włączenia społecznego, promocji równości płci i zasady niedyskryminacji były wspierane przez osobne programy działania.

W trosce o spójność i skuteczność Komisja Europejska zaproponowała połączenie ich w jeden program ramowy o nazwie PROGRESS.

OGÓLNE CELE

Istnieje sześć celów programu:

• poprawa znajomości i zrozumienia sytuacji społecznej w państwach członkowskich poprzez analizy, oceny i ścisłe monitorowanie polityk,
• wspieranie rozwoju narzędzi i metod statystycznych oraz wspólnych wskaźników,
• wspieranie i monitorowanie stosowania prawa i celów polityki,
• promocja współpracy sieciowej, wzajemnego uczenia się, określania i upowszechniania dobrych praktyk na szczeblu europejskim,
• zwiększanie świadomości zainteresowanych podmiotów oraz ogółu obywateli w zakresie polityk Unii Europejskiej (UE) w dziedzinie zatrudnienia, ochrony socjalnej i integracji społecznej, warunków pracy, walki z dyskryminacją i różnorodności, równości płci,
• rozwinięcie zdolności kluczowych sieci na szczeblu europejskim do promowania i wspierania polityk Unii.

STRUKTURA: DZIEDZINY DZIAŁANIA I RODZAJE DZIAŁAŃ

Program składa się z pięciu różnych sekcji:

• zatrudnienie,
• ochrona socjalna i włączenie społeczne,
• warunki pracy,
• walka z dyskryminacją i różnorodność,
• równość płci.

Program finansuje następujące rodzaje działań:

• działania analityczne,
• działania związane z wzajemnym uczeniem się, świadomością i upowszechnianiem,
• wspieranie głównych podmiotów, czyli wsparcie dla pokrycia kosztów obsługi bieżącej najważniejszych sieci na szczeblu europejskim, organizowanie grup roboczych, finansowanie seminariów, współpraca sieciowa między wyspecjalizowanymi organami na szczeblu europejskim, wymiana pracowników pomiędzy administracjami krajowymi i współpraca z instytucjami międzynarodowymi.

Dla każdej z poszczególnych sekcji program zawiera listę celów operacyjnych.

Zatrudnienie

Sekcja ta wspiera wdrażanie europejskiej strategii zatrudnienia za pomocą takich środków, jak:

• poprawa zrozumienia sytuacji w dziedzinie zatrudnienia, szczególnie przez prowadzenie analiz i badań oraz przez opracowywanie statystyk i wskaźników,
• monitorowanie i ocena wdrażania wytycznych i zaleceń europejskich dotyczących zatrudnienia, analizowanie interakcji między europejską strategią zatrudniania i innymi politykami,
• organizowanie wymian dotyczących polityk i procesów, promowanie wzajemnego uczenia się w ramach europejskiej strategii zatrudnienia,
• wzmacnianie świadomości, upowszechnianie informacji i stymulowanie debat, szczególnie wśród głównych podmiotów regionalnych i lokalnych oraz partnerów społecznych.

Ochrona socjalna i włączenie społeczne

Sekcja ta wspiera wdrażanie otwartej metody koordynacji w zakresie ochrony socjalnej i włączenia społecznego za pomocą takich środków, jak:

• poprawa zrozumienia kwestii dotyczących biedy i polityk w dziedzinie ochrony socjalnej i włączenia społecznego, szczególnie poprzez realizację analiz i badań oraz poprzez opracowywanie statystyk i wskaźników,
• monitorowanie i ocena wdrażania otwartej metody koordynacji w dziedzinie ochrony socjalnej i włączenia społecznego oraz analizowanie wzajemnego oddziaływania pomiędzy tą metodą i innymi dziedzinami polityki,
• organizowanie wymiany dotyczącej polityk i procesów, promowanie wzajemnego uczenia się w dziedzinie strategii dotyczącej ochrony socjalnej i włączenia społecznego,
• wzmacnianie świadomości, upowszechnianie informacji i stymulowanie debaty, szczególnie pośród organizacji pozarządowych oraz regionalnych i lokalnych podmiotów,
• rozwijanie zdolności kluczowych sieci na szczeblu europejskim (na przykład krajowych ekspertów lub organizacji pozarządowych) do rozwijania celów polityk wspólnotowych.

Warunki pracy

Sekcja ta wspiera poprawę środowiska pracy i warunków pracy, w tym zdrowia i bezpieczeństwa pracy, za pomocą takich środków, jak:

• poprawa zrozumienia sytuacji w zakresie warunków pracy, szczególnie poprzez realizację analiz i badań oraz poprzez opracowywanie statystyk i wskaźników, a także ocena wpływu obowiązującego prawodawstwa, polityk i praktyk,
• wspieranie wdrażania prawa pracy w UE poprzez wzmacnianie kontroli, szkolenie praktyków, opracowywanie przewodników i współpracę sieciową w ramach wyspecjalizowanych organów,
• inicjowanie akcji zapobiegawczych i krzewienie kultury prewencji w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
• podnoszenie świadomości, upowszechnianie informacji i promocję dyskusji na temat głównych wyzwań i kwestii politycznych mających związek z warunkami pracy.

Walka z dyskryminacją i różnorodność

Sekcja ta wspiera efektywne wdrażanie zasady niedyskryminacji i promuje włączanie jej do wszystkich dziedzin polityk wspólnotowych za pomocą takich środków, jak:

• poprawa zrozumienia sytuacji związanej z dyskryminacją, w szczególności poprzez analizy i badania oraz opracowywanie danych statystycznych i wskaźników, jak również ocenę skuteczności i wpływu istniejących przepisów, polityk i praktyk,
• wspieranie wdrażania wspólnotowych przepisów antydyskryminacyjnych poprzez wzmocnienie monitorowania, specjalistyczne szkolenia dla osób pracujących i współpracę sieciową wyspecjalizowanych organów zajmujących się zwalczaniem dyskryminacji,
• podnoszenie świadomości, upowszechnianie informacji i promocję dyskusji na temat głównych wyzwań i kwestii politycznych mających związek z dyskryminacją oraz włączenie walki z dyskryminacją do wszystkich dziedzin polityk wspólnotowych,
• rozwijanie zdolności kluczowych sieci na szczeblu europejskim (jak eksperci krajowi lub organizacje pozarządowe) do dalszego rozwijania celów polityk wspólnotowych.

Równość płci

Sekcja ta wspiera efektywne wdrażanie zasady równości płci oraz promuje włączenie problematyki równouprawnienia płci do wszystkich dziedzin polityk wspólnotowych za pomocą takich środków, jak:

• poprawa zrozumienia sytuacji związanej z kwestiami równouprawnienia i włączanie problematyki równouprawnienia płci do wszystkich dziedzin polityki, w szczególności poprzez analizy i badania oraz opracowywanie danych statystycznych i wskaźników, jak również ocenę skuteczności i wpływu istniejących przepisów, polityk i praktyk,
• wspieranie wdrażania przepisów wspólnotowych dotyczących równości płci poprzez wzmocnienie monitorowania, szkolenia dla osób pracujących i współpracę sieciową wyspecjalizowanych organów zajmujących się równouprawnieniem,
• podnoszenie świadomości, upowszechnianie informacji i promowanie dyskusji na temat głównych wyzwań i kwestii politycznych związanych z równością płci oraz włączenie problematyki równouprawnienia,
• rozwijanie zdolności kluczowych sieci na szczeblu europejskim (na przykład krajowych ekspertów lub organizacji pozarządowych) do rozwijania celów polityk wspólnotowych.

DOSTĘP DO PROGRAMU I UCZESTNICTWO PAŃSTW TRZECICH

Dostęp do niniejszego programu jest otwarty dla wszystkich organów, podmiotów i instytucji publicznych i/lub prywatnych, szczególnie:

• państw członkowskich,
• publicznych służb zatrudnienia,
• władz lokalnych i regionalnych,
• wyspecjalizowanych organów przewidzianych w przepisach wspólnotowych,
• partnerów społecznych,
• organizacji pozarządowych, w szczególności zorganizowanych na szczeblu europejskim,
• wyższych uczelni i placówek badawczych,
• specjalistów ds. oceny,
• krajowych urzędów statystycznych,
• środków masowego przekazu.

Program jest także otwarty dla państw należących do EFTA i EOG, dla państw kandydujących stowarzyszonych z UE i państw z obszaru zachodnich Bałkanów włączonych w proces stabilizacji i stowarzyszenia.

SPOSÓB UBIEGANIA SIĘ O WSPARCIE

Działania mogą być finansowane poprzez:

• umowę o świadczenie usług zawartą w następstwie przetargu,
• częściowe dofinansowanie następujące po wezwaniu do składania wniosków. W podobnym przypadku współfinansowanie UE nie może z zasady przekroczyć 80% całkowitych wydatków poniesionych przez odbiorcę.

FINANSOWANIE

Proponowany budżet wynosi 683 250 000 mln euro dla okresu 2007–2013. Rozdzielenie funduszy między poszczególne sekcje jest zgodne z następującymi dolnymi granicami:

• Zatrudnienie: 23%
• Ochrona socjalna i włączenie społeczne: 30%
• Warunki pracy: 10%
• Walka z dyskryminacją i różnorodność: 23%
• Równość płci: 12%

Pozostałe 2% środków będzie przyznane na koszty zarządzania programem.

Przyznano budżet wynoszący 60 milionów euro na nowy instrument mikrofinansowania Progress na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego e okresie 2007–2013.

UPROSZCZENIE

Zaproponowane podejście przyczyni się do osiągnięcia głównego celu, polegającego na uproszczeniu instrumentów, zarówno pod względem prawnym, jak i z punktu widzenia zarządzania, oraz do racjonalizacji struktury budżetowej.

W celu wykonania programu Komisja będzie wspierana przez jeden komitet programowy, zastępujący cztery poprzednie.

KONTROLA I OCENA

Komisja sporządza doroczne sprawozdania z działalności i przekazuje je do komitetu programowego. Program jest także poddawany śródokresowej ocenie. Ocena ex post obejmująca całość programu jest wykonywana rok po jego zakończeniu przez Komisję, z pomocą zewnętrznych ekspertów, w celu zmierzenia wpływu celów programu i jego wartości dodanej w skali UE.

KONTEKST

W komunikacie z 2004 r. dotyczącym nowych ram finansowych 2007–2013 Komisja stwierdziła, że wdrożenie agendy dla polityki społecznej jest ważnym narzędziem przyczyniającym się do realizacji celu konkurencyjności dla wzrostu i zatrudnienia.

W celu osiągnięcia celów ustanowionych w strategii lizbońskiej agenda społeczna opiera się na połączeniu instrumentów, szczególnie przepisów, otwartej metody koordynacji, społecznego dialogu europejskiego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego i pewnej liczby innych narzędzi finansowych zarządzanych bezpośrednio przez Komisję.

PROGRESS zgodny jest z wolą Komisji związaną z uproszczeniem i racjonalizacją instrumentów finansowych w dziedzinie zatrudnienia i polityki społecznej.

AKTY POWIĄZANE

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 283/2010/UE z dnia 25 marca 2010 r. ustanawiająca europejski instrument mikrofinansowy na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego Progress [Dz.U. L 87 z 7.4.2010]. Nowy instrument mikrofinansowania Progress ma finansować:

• tworzenie przedsiębiorstwa lub niezależnej działalności osób wykluczonych z rynku pracy i osób, które nie mają dostępu do tradycyjnego rynku kredytów,
• mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające osoby znajdujące się w sytuacji wykluczenia społecznego.

Instrument ten przeznaczony jest dla podmiotów publicznych i prywatnych, oferujących mikrofinansowanie osobom prywatnym i mikroprzedsiębiorstwom.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z 3 czerwca 2009 r. zatytułowany „Wspólne zobowiązanie na rzecz zatrudnienia” [COM(2009) 257 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

Ostatnia aktualizacja: 27.04.2010