Międzynarodowe konwencje i umowy UE

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Artykuł 216 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Artykuł 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

CO TRAKTATY UE MÓWIĄ O KONWENCJACH I UMOWACH UE?

• Są one traktatami w ramach międzynarodowego prawa publicznego i tworzą prawa i obowiązki dla stron umowy zgodnie z zawartymi porozumieniami pomiędzy stronami.
• W przeciwieństwie do aktów jednostronnych konwencje i umowy nie są wynikiem procedury prawodawczej albo samej woli instytucji.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Umowy międzynarodowe (konwencje, traktaty)

Umowy międzynarodowe zawierane są między UE i innym podmiotem międzynarodowego prawa publicznego, tzn. państwem lub organizacją międzynarodową. Artykuł 216 Traktatu o funkcjonowaniu UE (TFUE) przywołuje przypadki, w których UE jest upoważniona do zawierania takich umów. Po zakończeniu negocjacji i podpisaniu umowy, zgodnie z przedmiotem umowy, może się pojawić potrzeba jej ratyfikacji na drodze prawodawstwa wtórnego.

Ponadto integralną częścią prawa UE są umowy międzynarodowe zawierane z krajami spoza UE lub organizacjami międzynarodowymi. Takie umowy nie należą do prawa pierwotnego ani wtórnego, ale do kategorii sui generis. Zgodnie z niektórymi wyrokami TSUE umowy te mogą mieć czasami bezpośredni skutek. W takim przypadku prawnie wiążące będą postanowienia umowy, a nie przepisy prawa wtórnego, które należy dostosować do zapisów umowy.

Dodatkowo artykuł 207 TFUE reguluje politykę handlową UE – kluczową zewnętrzną kompetencję UE i centralny element relacji UE z resztą świata.

Przykłady umów międzynarodowych:

• protokół z Nagoi: dostęp do zasobów genetycznych i podział korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów;
• Umowa o handlu między UE a Kolumbią, Peru i Ekwadorem.

Jeśli przedmiot umowy nie podlega wyłącznym kompetencjom UE, kraje UE zobowiązane są także do podpisania takiej umowy. Taki rodzaj umowy nazywany jest umową mieszaną. Oznacza to, że oprócz samej UE kraje UE stają się stronami umowy w stosunku do stron spoza UE. W przypadku umów mieszanych może zaistnieć potrzeba przyjęcia wewnętrznego aktu UE w celu podzielenia się obowiązkami pomiędzy krajami UE a UE.

GŁÓWNE DOKUMENTY

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część piąta: Działania zewnętrzne Unii – Tytuł V: Umowy międzynarodowe – Artykuł 216 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 144)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część piąta: Działania zewnętrzne Unii – Tytuł II: Wspólna polityka handlowa – Artykuł 207 (dawny artykuł 133 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 140–141)

Ostatnia aktualizacja: 13.03.2020