27.12.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 345/1

(1)

W rozporządzeniu (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (3) przewidziano zharmonizowane zasady i procedury usprawniające współpracę między organami krajowymi, które są odpowiedzialne za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów w kontekście transgranicznym. W art. 21a rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 przewidziano procedurę przeglądu skuteczności tego rozporządzenia oraz jego mechanizmów operacyjnych. Po takim przeglądzie Komisja stwierdziła, że rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 nie jest wystarczające do skutecznego działania w obliczu wyzwań w obszarze egzekwowania prawa na jednolitym rynku, w tym wyzwań na jednolitym rynku cyfrowym.

(2)

W komunikacie Komisji z dnia 6 maja 2015 r.„Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” uznano jako jeden z priorytetów tej strategii zajęcie się potrzebą zwiększenia zaufania konsumentów poprzez szybsze, sprawniejsze i spójniejsze egzekwowanie zasad prawa konsumenta. W komunikacie Komisji z dnia 28 października 2015 r.„Usprawnianie jednolitego rynku: więcej możliwości dla obywateli i przedsiębiorstw” ponownie podkreślono, że egzekwowanie unijnych przepisów prawnych chroniących interesy konsumentów, powinno zostać dodatkowo wzmocnione w drodze zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004.

(3)

Nieskuteczne ściganie w przypadku naruszeń transgranicznych, w tym naruszeń w otoczeniu cyfrowym, pozwala przedsiębiorcom unikać sytuacji, w których egzekwuje się względem nich przepisy, poprzez zmianę miejsca prowadzenia działalności w obrębie Unii. To również skutkuje zakłóceniem warunków konkurencji dla przestrzegających prawa przedsiębiorców prowadzących działalność krajową lub transgraniczną –; w internecie lub poza nim i tym samym bezpośrednio szkodzi konsumentom oraz podważa ufność konsumencką względem transakcji transgranicznych i rynku wewnętrznego. Zatem, aby wykrywać naruszenia objęte niniejszym rozporządzeniem, prowadzić w ich sprawie dochodzenia oraz nakazywać ich zaprzestanie, niezbędne jest podniesienie poziomu harmonizacji określającej zasady skutecznej i sprawnej współpracy w obszarze egzekwowania prawa między właściwymi publicznymi organami ścigania.

(4)

W rozporządzeniu (WE) nr 2006/2004 ustanowiono sieć właściwych organów publicznych egzekwowania prawa na terytorium całej Unii. Konieczna jest skuteczna współpraca między różnymi właściwymi organami wchodzącymi w skład tej sieci oraz skuteczna współpraca między innymi publicznymi organami na szczeblu państw członkowskich. Koordynacyjną rolę jednolitego urzędu łącznikowego należy powierzyć w każdym państwie członkowskim organowi publicznemu. Taki organ powinien dysponować wystarczającymi uprawnieniami i zasobami, aby pełnić tę kluczową rolę. Zachęca się każde państwo członkowskie, by na jednolity urząd łącznikowy wyznaczyło jeden z właściwych organów zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(5)

Konsumentów należy również objąć ochroną przed naruszeniami objętymi niniejszym rozporządzeniem, których już zaprzestano, ale których szkodliwe skutki mogą występować w dalszym ciągu. Właściwe organy powinny mieć minimalne uprawnienia niezbędne do prowadzenia dochodzeń w sprawie takich naruszeń oraz do nakazywania ich zaprzestania lub ich zakazania w przyszłości, aby zapobiegać ich ponownemu wystąpieniu i tym samym zapewnić wysoką ochronę konsumentów.

(6)

Właściwe organy powinny dysponować minimalnym zestawem uprawnień w zakresie prowadzenia dochodzeń i egzekwowania przepisów, aby stosować niniejsze rozporządzenie, szybciej i skuteczniej współpracować ze sobą oraz zniechęcać przedsiębiorców do popełniania naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Wspomniane uprawnienia powinny być wystarczające do skutecznego radzenia sobie z wyzwaniami związanymi z egzekwowaniem przepisów w obszarze handlu elektronicznego i w otoczeniu cyfrowym oraz do uniemożliwienia nieprzestrzegającym przepisów przedsiębiorcom wykorzystywania luk w systemie egzekwowania prawa, czego dokonują poprzez przenoszenie miejsca prowadzenia działalności do państw członkowskich, w których właściwe organy nie dysponują narzędziami do przeciwdziałania niezgodnym z prawem praktykom. Uprawnienia te powinny dać państwom członkowskim możliwość zapewnienia, że właściwe organy będą mogły zgodnie z prawem wymieniać się niezbędnymi informacjami i dowodami w celu skutecznego egzekwowania prawa na takim samym poziomie we wszystkich państwach członkowskich.

(7)

Każde państwo członkowskie powinno zapewnić, by wszystkie właściwe organy w obrębie jego jurysdykcji miały wszystkie minimalne uprawnienia, niezbędne do zapewnienia właściwego stosowania niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny mieć jednak możliwość decydowania o nieprzyznawaniu wszystkich uprawnień każdemu właściwemu organowi, pod warunkiem że stosownie do potrzeb każde uprawnienie będzie mogło być skutecznie wykonywane w odniesieniu do wszelkich naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Państwa członkowskie powinny mieć również możliwość decydowania, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o powierzeniu pewnych zadań wyznaczonym podmiotom lub o przekazaniu właściwym organom uprawnienia do zasięgania opinii organizacji konsumenckich, stowarzyszeń przedsiębiorców, wyznaczonych podmiotów lub innych zainteresowanych osób na temat skuteczności zobowiązań zaproponowanych przez przedsiębiorcę dla zaprzestaniu naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem. Państwa członkowskie nie powinny być jednak w żaden sposób zobowiązane do angażowania wyznaczonych podmiotów w stosowanie niniejszego rozporządzenia ani do zasięgania opinii organizacji konsumenckich, stowarzyszeń przedsiębiorców, wyznaczonych podmiotów lub innych zainteresowanych osób na temat skuteczności zobowiązań zaproponowanych w celu zaprzestania naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.

(8)

Właściwe organy powinny mieć możliwość wszczynania dochodzeń lub postępowań z własnej inicjatywy, jeżeli ze źródeł innych niż skargi konsumentów uzyskają informacje o naruszeniach objętych niniejszym rozporządzeniem.

(9)

Właściwe organy powinny mieć dostęp do istotnych dokumentów, danych i informacji dotyczących sprawy będącej przedmiotem dochodzenia lub wspólnie uzgodnionych dochodzeń na rynkach konsumenckich (akcje kontrolne), aby móc ustalić, czy doszło lub dochodzi do naruszenia przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów, a w szczególności zidentyfikować odpowiedzialnego przedsiębiorcę, niezależnie od tego, jaki podmiot znajduje się w posiadaniu odnośnych dokumentów, danych lub informacji, oraz niezależnie od tego, w jakiej są formie lub formacie, na jakim nośniku są przechowywane lub w jakim miejscu. Właściwe organy powinny mieć możliwość bezpośredniego zwracania się do stron trzecich w ramach cyfrowego łańcucha wartości o przekazywanie wszelkich istotnych dowodów, danych i informacji, zgodnie z dyrektywą 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, (4) i zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych.

(10)

Właściwe organy powinny mieć możliwość zwrócenia się o wszelkie istotne informacje do dowolnego publicznego organu, podmiotu lub agencji w swoim państwie członkowskim lub do każdej osoby fizycznej lub prawnej – w tym na przykład do dostawców usług płatniczych, dostawców usług internetowych, operatorów telekomunikacyjnych, rejestrów domen i podmiotów rejestrujących domeny oraz dostawców usług hostingowych – w celu ustalenia, czy doszło lub dochodzi do naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.

(11)

Właściwe organy powinny mieć możliwość prowadzenia niezbędnych kontroli na miejscu oraz posiadać uprawnienia do wkraczania do pomieszczeń i środków transportu oraz na tereny, z których przedsiębiorca objęty kontrolą korzysta w celach związanych ze swoją działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub z wykonywaniem wolnego zawodu.

(12)

Właściwe organy powinny mieć możliwość zwrócenia się do przedstawicieli lub pracowników przedsiębiorcy objętego kontrolą o wyjaśnienie faktów, informacji, danych lub dokumentów dotyczących przedmiotu kontroli oraz powinny mieć możliwość rejestrowania odpowiedzi udzielonych przez tych przedstawicieli lub pracowników.

(13)

Właściwe organy powinny mieć możliwość weryfikowania zgodności z przepisami prawa Unii chroniącymi interesy konsumentów oraz pozyskiwania dowodów naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, w tym naruszeń, do których doszło w trakcie zakupu towarów lub usług lub po takim zakupie. Właściwe organy powinny być zatem uprawnione do nabywania towarów lub usług jako zakupów testowych, gdzie to konieczne po ukryciu prawdziwej tożsamości w celu wykrycia naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, takich jak odmowy przysługującego konsumentowi prawa do odstąpienia od umowy zawieranej na odległość, oraz w celu uzyskania dowodów. Uprawnienie to powinno obejmować również prawo do przeprowadzania kontroli, obserwacji, badania, demontażu lub testowania produktu lub usługi, które zostały zakupione przez właściwy organ do tych celów. Uprawnienie do nabywania towarów lub usług jako zakupów testowych może obejmować uprawnienie właściwych organów do zapewnienia zwrotu każdej wpłaconej kwoty, jeżeli taki zwrot nie jest nieproporcjonalny, a także nie jest w inny sposób sprzeczny z prawem unijnym i krajowym.

(14)

W szczególności w otoczeniu cyfrowym właściwe organy powinny mieć możliwość szybkiego i skutecznego położenia kresu naruszeniom objętym niniejszym rozporządzeniem, w szczególności jeżeli przedsiębiorca sprzedający towary lub usługi ukrywa swoją tożsamość lub przenosi miejsce prowadzenia działalności w obrębie Unii lub do państwa trzeciego, aby uniknąć sytuacji, w której egzekwuje się względem niego przepisy. W przypadku gdy występuje ryzyko wyrządzenia zbiorowym interesom konsumentów poważnych szkód, właściwe organy powinny mieć możliwość przyjęcia środków tymczasowych, zgodnie z prawem krajowym, obejmujących usuwanie treści z interfejsu internetowego lub nakazanie umieszczenia wyraźnego ostrzeżenia dla konsumentów wchodzących na interfejs internetowy. Środki tymczasowe nie powinny wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia ich celów. Ponadto właściwe organy powinny być uprawnione do nakazania umieszczenia wyraźnego ostrzeżenia dla konsumentów, gdy ci wchodzą na interfejs internetowy lub do nakazania usunięcia lub zmiany treści cyfrowych, w przypadku gdy brakuje innych skutecznych sposobów na ukrócenie nielegalnych praktyk. Takie środki nie powinny wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celu, jakim jest doprowadzenie do zaprzestania lub zakazanie naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.

(15)

Dążąc do realizacji celu niniejszego rozporządzenia oraz podkreślając, jak ważna jest chęć przedsiębiorców do postępowania zgodnego z unijnymi przepisami w zakresie ochrony konsumentów i usunięcia skutków swoich naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, właściwe organy powinny mieć możliwość uzgadniania z przedsiębiorcami zobowiązań dotyczących kroków i środków, które przedsiębiorca musi podjąć względem naruszenia, w szczególności w celu doprowadzenia do zaprzestania naruszenia.

(16)

Z uwagi na bezpośredni wpływ na stopień odstraszania zapewnianego przez system egzekwowania przez organy publiczne, kary za naruszenie przepisów prawa konsumenckiego stanowią istotny element systemu egzekwowania przepisów.. Ponieważ krajowe systemy kar nie zawsze umożliwiają wzięcie pod uwagę transgranicznego wymiaru naruszenia, właściwe organy powinny, jako część ich minimalnych uprawnień, mieć prawo do wymierzania kar za naruszenia objęte niniejszym rozporządzeniem. Nie należy wymagać od państw członkowskich ustanowienia nowego systemu kar w przypadku naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Zamiast tego powinny one wymagać, by właściwe organy stosowały system mający zastosowanie do takich samych naruszeń krajowych – z uwzględnieniem w miarę możliwości rzeczywistej skali i zakresu danego naruszenia. Można rozważyć konieczność zaostrzenia kar w przypadku naruszeń unijnego prawa konsumenckiego, w świetle ustaleń zawartych w sprawozdaniu Komisji na temat oceny adekwatności prawa konsumenckiego i marketingowego.

(17)

Konsumenci powinni mieć prawo dochodzenia roszczeń z tytułu szkód spowodowanych naruszeniami objętymi niniejszym rozporządzeniem. W zależności od przypadku, prawo do uzyskania od przedsiębiorcy, z jego własnej inicjatywy, dodatkowych zobowiązań w zakresie środków zaradczych na korzyść konsumentów dotkniętych domniemanym naruszeniem objętym niniejszym rozporządzeniem, lub, w odpowiednich przypadkach, prawo zwrócenia się do przedsiębiorcy o złożenie zobowiązania w postaci zaoferowania odpowiednich środków zaradczych konsumentom, których dotyczy naruszenie, powinno przyczynić się do usunięcia negatywnych skutków naruszenia transgranicznego dla konsumentów. Środki takie mogą obejmować, między innymi, naprawę, wymianę, obniżenie cen, rozwiązanie umowy lub zwrot ceny zapłaconej za towary lub usługi, tak aby odpowiednio złagodzić negatywne konsekwencje naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem, dla danego konsumenta, zgodnie z wymogami prawa Unii. Pozostaje to bez uszczerbku dla prawa konsumenta do dochodzenia roszczeń za pomocą odpowiednich środków. W stosownych przypadkach właściwe organy powinny za pomocą odpowiednich środków informować konsumentów, którzy twierdzą, że doznali szkody w wyniku naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem, o sposobach domagania się odszkodowania przewidzianych w prawie krajowym.

(18)

Realizacja i wykonywanie uprawnień w związku ze stosowaniem niniejszego rozporządzenia powinno być proporcjonalne i adekwatne do charakteru naruszenia przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów oraz całości wynikającej z niego faktycznej lub potencjalnej szkody. Właściwe organy powinny uwzględnić wszelkie fakty i okoliczności danej sprawy i wybrać najstosowniejsze środki, które są konieczne do wyeliminowania danego naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem. Środki te powinny być proporcjonalne, skuteczne i odstraszające.

(19)

Realizacja i wykonywanie uprawnień w związku ze stosowaniem niniejszego rozporządzenia powinno być także zgodne z innymi przepisami unijnymi i krajowymi, w tym z mającymi zastosowanie gwarancjami proceduralnymi i zasadami praw podstawowych. Państwa członkowskie powinny zachować swobodę określania w prawie krajowym warunków i ograniczeń wykonywania uprawnień, zgodnie z prawem Unii. Na przykład w przypadku gdy prawo krajowe przewiduje, że aby wejść na teren należący do osób fizycznych i prawnych, wymagane jest uprzednie zezwolenie organu wymiaru sprawiedliwości danego państwa członkowskiego, z uprawnienia do wejścia na taki teren można skorzystać jedynie po uzyskaniu takiego uprzedniego zezwolenia.

(20)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyboru czy właściwe organy będą korzystały z tych uprawnień bezpośrednio w ramach swoich własnych kompetencji, poprzez zwrócenie się do innych właściwych organów lub innych organów publicznych, poprzez zlecanie zadań wyznaczonym podmiotom czy też w drodze wniosków składanych do właściwych sądów. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby te uprawnienia były wykonywane skutecznie i terminowo.

(21)

Odpowiadając na wnioski składane za pośrednictwem mechanizmu wzajemnej pomocy, właściwe organy powinny – w odpowiednich przypadkach – korzystać również z innych uprawnień lub środków przyznanych im na szczeblu krajowym, w tym z prawa do wszczynania postępowań karnych lub do przekazywania spraw w celu wszczęcia postępowania karnego. W tym kontekście ogromne znaczenie ma zapewnienie, aby sądy i inne organy – w szczególności organy biorące udział w postępowaniach karnych – dysponowały środkami i uprawnieniami niezbędnymi do prowadzenia skutecznej i terminowej współpracy z właściwymi organami.

(22)

Należy zwiększyć skuteczność i wydajność mechanizmu wzajemnej pomocy. Należy przekazywać żądane informacje w terminach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i terminowo podejmować konieczne środki dochodzeniowe i środki egzekwowania prawa. Właściwe organy powinny odpowiadać na wnioski o udzielenie informacji i wnioski o podjęcie środków egzekwowania prawa w określonych terminach, chyba że uzgodniono inaczej. Obowiązki właściwego organu w ramach mechanizmu wzajemnej pomocy powinny pozostać niezmienne, chyba że prawdopodobne jest, że działania w zakresie egzekwowania prawa i decyzje administracyjne podejmowane na szczeblu krajowym poza ramami mechanizmu wzajemnej pomocy doprowadziłyby do szybkiego i skutecznego zaprzestania lub szybkiego i skutecznego zakazania naruszenia wewnątrzunijnego. Decyzje administracyjne w tym zakresie powinny być rozumiane jako decyzje wykonujące środki podjęte w celu doprowadzenia do zaprzestania lub w celu zakazania naruszenia wewnątrzunijnego. W tych wyjątkowych przypadkach właściwe organy powinny być uprawnione do odmowy wykonania wniosku o podjęcie środków egzekwowania prawa złożonego w ramach mechanizmu wzajemnej pomocy.

(23)

Komisja powinna mieć możliwość lepszego koordynowania i monitorowania funkcjonowania mechanizmu wzajemnej pomocy, a także wydawania wytycznych, sporządzania zaleceń i wydawania opinii skierowanych do państw członkowskich w przypadku wystąpienia problemów. Komisja powinna również mieć możliwość skuteczniejszego i szybszego wspierania właściwych organów w rozstrzyganiu sporów dotyczących interpretacji spoczywających na nich obowiązków w ramach mechanizmu wzajemnej pomocy.

(24)

Niniejsze rozporządzenie powinno określać zharmonizowane przepisy ustanawiające procedury koordynowania środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa dotyczących naruszeń powszechnych i naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym. Skoordynowane działania skierowane przeciwko naruszeniom powszechnym i naruszeniom powszechnym o wymiarze unijnym powinny zagwarantować właściwym organom możliwość wyboru najodpowiedniejszych i najskuteczniejszych narzędzi pozwalających na powstrzymanie tych naruszeń i w odpowiednich przypadkach pozwalających uzyskać od odpowiedzialnych przedsiębiorców lub dążyć do uzyskania od nich zobowiązań w zakresie środków zaradczych na korzyść konsumentów.

(25)

W ramach skoordynowanego działania, odnośne właściwe organy powinny skoordynować podjęcie środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa, aby skutecznie wyeliminować naruszenie powszechne lub naruszenie powszechne o wymiarze unijnym i doprowadzić do jego zaprzestania lub zakazania. W tym celu właściwe organy powinny wymieniać się wszelkimi niezbędnymi dowodami i informacjami, należy też zapewnić konieczne wsparcie. Właściwe organy zajmujące się naruszeniem powszechnym lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym powinny w skoordynowany sposób podjąć konieczne środki egzekwowania prawa, aby skutecznie doprowadzić do zaprzestania lub do zakazania tego naruszenia.

(26)

Udział poszczególnych właściwych organów w skoordynowanym działaniu, a w szczególności zakres środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa, do których podjęcia zobowiązany jest właściwy organ powinien być wystarczający, aby skutecznie zająć się naruszeniem powszechnym lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym. Właściwe organy zajmujące się tym naruszeniem powinny być zobowiązane do podjęcia tylko koniecznych środków dochodzeniowych i środków egzekwowania prawa, potrzebnych do uzyskania wszelkich niezbędnych dowodów i informacji w odniesieniu do naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym oraz potrzebnych do doprowadzenia do jego zaprzestania lub zakazania. Brak dostępnych zasobów po stronie organu właściwego, którego dotyczy to naruszenie nie powinien jednak być uznawany za uzasadniony powód nie uczestniczenia w skoordynowanym działaniu.

(27)

Odnośne właściwe organy zajmujące się naruszeniem powszechnym lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym, które biorą udział w skoordynowanym działaniu, powinny mieć możliwość podjęcia krajowych działań dochodzeniowych i działań egzekwowania prawa względem tego samego naruszenia i tego samego przedsiębiorcy. Zarazem jednak należy utrzymać obowiązek właściwego organu do skoordynowania własnych działań dochodzeniowych i działań w zakresie egzekwowania prawa w ramach skoordynowanego działania z innymi odnośnymi właściwymi organami zajmującymi się tym naruszeniem, chyba że prawdopodobne jest, że działania dochodzeniowe i działania w zakresie egzekwowania prawa podejmowane na szczeblu krajowym poza ramami skoordynowanego działania zapewniłyby szybkie i skuteczne zaprzestanie danego naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym lub szybkie i skuteczne jego zakazanie. Decyzje administracyjne w tym zakresie powinny być rozumiane jako decyzje wykonujące środki podjęte w celu doprowadzenia do zaprzestania lub w celu zakazania naruszenia. W tych wyjątkowych przypadkach właściwe organy powinny być uprawnione do odmowy udziału w skoordynowanym działaniu.

(28)

W sytuacji, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie o wystąpienie naruszenia powszechnego, właściwe organy, które zajmują się tym naruszeniem, powinny, za porozumieniem, rozpocząć skoordynowane działanie. W celu ustalenia, które właściwe organy mają zająć się danym naruszeniem powszechnym, należy rozważyć wszystkie odpowiednie aspekty tego naruszenia, a w szczególności miejsce prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę lub miejsce jego pobytu, lokalizację mienia przedsiębiorcy, lokalizację konsumentów, którzy ponieśli szkodę na skutek domniemanego naruszenia, oraz lokalizację punktów sprzedaży prowadzonej przez przedsiębiorcę, czyli sklepów i stron internetowych.

(29)

Komisja powinna ściślej współpracować z państwami członkowskimi, aby zapobiegać występowaniu naruszeń na dużą skalę. Komisja powinna zatem aktywnie powiadamiać właściwe organy, jeśli podejrzewa, że doszło do naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Przykładowo, jeżeli Komisja na podstawie monitorowania ostrzeżeń zgłaszanych przez właściwe organy ma uzasadnione podejrzenie, że doszło do naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym, powinna powiadomić o tym państwa członkowskie, za pośrednictwem właściwych organów i jednolitych urzędów łącznikowych – których dotyczy to domniemane naruszenie – i w powiadomieniu przedstawić powody uzasadniające ewentualne podjęcie skoordynowanego działania. Właściwe organy powinny przeprowadzić odpowiednie dochodzenie w oparciu o posiadane informacje lub informacje łatwo dla nich dostępne. Powinny też powiadamiać o wynikach dochodzeń inne właściwe organy, poszczególne zainteresowane urzędy łącznikowe i Komisję. W przypadku gdy zainteresowane właściwe organy dojdą do wniosku, że takie dochodzenia wykażą możliwość występowania naruszenia, powinny rozpocząć skoordynowane działanie, podejmując środki określone w niniejszym rozporządzeniu. Skoordynowane działanie w odpowiedzi na naruszenie powszechne o wymiarze unijnym powinno być zawsze koordynowane przez Komisję. Jeżeli jest oczywiste, że naruszenie to dotyczy danego państwa członkowskiego, państwo to powinno wziąć udział w skoordynowanym działaniu, by pomóc w gromadzeniu wszelkich niezbędnych dowodów i informacji dotyczących naruszenia i by doprowadzić do jego zaprzestania lub zakazania. Jeżeli chodzi o środki egzekwowania prawa, stosowanie niniejszego rozporządzenia nie powinno wpływać na postępowania karne i cywilne w państwach członkowskich. Należy przestrzegać zasady ne bis in idem. Jednak jeżeli ten sam przedsiębiorca ponownie dopuści się tego samego czynu lub zaniechania stanowiących naruszenie objęte niniejszym rozporządzeniem, które już było przedmiotem procedury egzekwowania prawa skutkującej zaprzestaniem lub zakazaniem naruszenia, te czyny lub zaniechania należy uznać za kolejne naruszenie, które właściwe organy powinny wyeliminować.

(30)

Odnośne właściwe organy powinny podjąć konieczne środki dochodzeniowe, aby ustalić szczegóły dotyczące danego naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym, a w szczególności tożsamość przedsiębiorcy, czyny lub zaniechania, których się dopuścił, oraz skutki naruszenia. Właściwe organy powinny podjąć środki egzekwowania prawa na podstawie wyniku dochodzenia. W stosownych przypadkach wynik dochodzenia oraz ocena naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym powinny zostać przedstawione we wspólnym stanowisku uzgadnianym przez właściwe organy odnośnych państw członkowskich w drodze skoordynowanego działania i kierowanym do przedsiębiorców odpowiedzialnych za to naruszenie. Wspólne stanowisko nie powinno stanowić wiążącej decyzji właściwych organów. Powinno jednak dawać jego adresatom możliwość ustosunkowania się do kwestii w nim ujętych.

(31)

W kontekście naruszeń powszechnych lub naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym należy przestrzegać praw do obrony przysługujących przedsiębiorcom. W szczególności należy dać im prawo do bycia wysłuchanym i do używania podczas postępowania języka urzędowego lub jednego z języków urzędowych stosowanych do celów urzędowych w państwie członkowskim będącym miejscem prowadzenia działalności lub miejscem pobytu tych przedsiębiorców. Zasadnicze znaczenie ma także zapewnienie zgodności z prawem Unii w zakresie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych.

(32)

Odnośne właściwe organy powinny objąć swoją jurysdykcją konieczne środki dochodzeniowe i środki egzekwowania prawa. Jednak skutki naruszeń powszechnych lub naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym nie dotyczą tylko jednego państwa członkowskiego. Dlatego też aby wyeliminować takie naruszenia i doprowadzić do ich zaprzestania lub zakazania, wymagana jest współpraca właściwych organów.

(33)

Wymiana informacji między właściwymi organami a Komisją polegająca na wysyłaniu ostrzeżeń w razie uzasadnionego podejrzenia, że doszło do takich naruszeń, powinna ułatwiać skuteczne wykrywanie naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem. Komisja powinna koordynować funkcjonowanie wymiany informacji.

(34)

Organizacje konsumenckie odgrywają ważną rolę w informowaniu konsumentów o ich prawach, w ich edukowaniu i zapewnianiu ochrony ich interesów, łącznie z rozstrzyganiem sporów. Należy zachęcać konsumentów do współpracy z właściwymi organami, wzmacniając tym samym stosowanie niniejszego rozporządzenia.

(35)

Organizacje konsumenckie i, w odpowiednich przypadkach, stowarzyszenia przedsiębiorców, powinny mieć możliwość powiadamiania właściwych organów o podejrzeniu naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem i wymiany z nimi informacji koniecznych do wykrywania, dochodzenia i powstrzymywania naruszeń, wyrażania opinii na temat dochodzeń lub naruszeń oraz powiadamiania właściwych organów o naruszeniach przepisów prawnych Unii chroniących interesy konsumentów.

(36)

Aby zapewnić odpowiednie wykonanie niniejszego rozporządzenia, państwa członkowskie powinny uprawnić wyznaczone podmioty, europejskie centra konsumenckie, organizacje i stowarzyszenia konsumenckie oraz, w odpowiednim wypadku, stowarzyszenia przedsiębiorców, które posiadają niezbędną wiedzę, do wydawania ostrzeżeń zewnętrznych właściwym organom odpowiednich państw członkowskich oraz Komisji o podejrzeniach, że doszło do naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem, i do przedstawiania niezbędnych informacji, które są im dostępne. Uznaje się, że państwa członkowskie mogą mieć odpowiednie powody do nieuprawnienia takich podmiotów do podejmowania tych działań. W tym kontekście, w przypadku gdy państwo członkowskie postanowi nie uprawnić jednego z tych podmiotów do wydawania ostrzeżeń zewnętrznych, powinno przedstawić wyjaśnienie zawierające uzasadnienie.

(37)

Akcje kontrolne to kolejna forma koordynacji egzekwowania prawa, która okazała się skutecznym narzędziem w walce z naruszeniami przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów i którą należy utrzymać i wzmacniać w przyszłości, zarówno w sektory internetowe, jak i sektory poza internetem. W szczególności, akcje kontrolne należy przeprowadzać przede wszystkim w sytuacji, gdy tendencje rynkowe, skargi konsumentów lub inne dowody wskazują, że doszło lub dochodzi do naruszeń przepisów prawa Unii chroniących interesy konsumentów..

(38)

Dane dotyczące skarg konsumentów mogą pomóc decydentom na szczeblu unijnym i krajowym w ocenie funkcjonowania rynków konsumenckich oraz w wykrywaniu naruszeń. Należy wspierać wymianę takich danych na szczeblu unijnym.

(39)

Jest istotne, aby w zakresie niezbędnym do przyczynienia się do osiągnięcia celu niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie informowały siebie nawzajem oraz Komisję o swoich działaniach podejmowanych w zakresie ochrony interesów konsumentów, w tym o wspieraniu działalności przedstawicieli konsumentów, wspieraniu działalności podmiotów odpowiedzialnych za pozasądowe rozstrzyganie sporów konsumenckich oraz wspieraniu dostępu konsumentów do wymiaru sprawiedliwości. We współpracy z Komisją, państwa członkowskie powinny mieć możliwość przeprowadzania wspólnych działań w zakresie wymiany informacji na temat polityki konsumenckiej w wyżej wymienionych dziedzinach.

(40)

Istniejące wyzwania związane z egzekwowaniem prawa wykraczają poza granice Unii, oraz interesy konsumentów unijnych należy chronić przed nieuczciwymi przedsiębiorcami z państw trzecich. W tym celu należy przeprowadzić z państwami trzecimi negocjacje w sprawie umów międzynarodowych dotyczących wzajemnej pomocy w egzekwowaniu prawa Unii chroniącego interesy konsumentów. W tych umowach międzynarodowych należy uwzględnić przedmiot niniejszego rozporządzenia, a umowy te należy negocjować na szczeblu unijnym, aby zapewnić optymalną ochronę konsumentów unijnych oraz sprawną współpracę z państwami trzecimi.

(41)

Informacje wymieniane przez właściwe organy powinny podlegać ścisłym zasadom dotyczącym poufności i tajemnicy zawodowej i handlowej, tak aby nie narażać na szwank dochodzeń ani nie naruszać w nieuczciwy sposób reputacji przedsiębiorców. Właściwe organy powinny decydować o ujawnieniu takich informacji wyłącznie wtedy, gdy jest to właściwe i konieczne, zgodnie z zasadą proporcjonalności, z uwzględnieniem interesu publicznego, np. bezpieczeństwa publicznego, ochrony konsumentów, zdrowia publicznego i ochrony środowiska lub prawidłowego przebiegu śledztw oraz w sposób indywidualny, w zależności od przypadku.

(42)

W celu zwiększenia przejrzystości sieci współpracy i podniesienia poziomu wiedzy konsumentów i ogółu społeczeństwa Komisja powinna co dwa lata sporządzać i udostępniać publicznie przegląd informacji, danych statystycznych oraz wydarzeń w obszarze egzekwowania prawa konsumenckiego, zebranych w ramach współpracy dotyczącej egzekwowania prawa przewidzianej w niniejszym rozporządzeniu.

(43)

Sprawy dotyczące naruszeń powszechnych powinny być wyjaśniane sprawnie i skutecznie. Aby to osiągnąć, należy wdrożyć system wymiany priorytetów planów w zakresie egzekwowania; wymiana powinna następować co dwa lata.

(44)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia, należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze w celu ustanowienia praktycznych i operacyjnych mechanizmów funkcjonowania elektronicznej bazy danych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (5).

(45)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza sektorowych przepisów Unii zapewniających współpracę regulatorów sektorowych ani mających zastosowanie sektorowych przepisów Unii dotyczących odszkodowania na rzecz konsumentów za szkodę wyrządzoną w wyniku naruszeń tych przepisów. Niniejsze rozporządzenie pozostaje także bez uszczerbku dla innych systemów i sieci współpracy określonych w sektorowych przepisach Unii. Niniejsze rozporządzenie wzmacnia współpracę i koordynację w obrębie sieci ochrony konsumentów oraz sieci podmiotów i organów regulacyjnych ustanowionych w sektorowych przepisach Unii. Niniejsze rozporządzenie nie narusza stosowania w państwach członkowskich środków dotyczących współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych.

(46)

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla prawa do wysuwania roszczeń o indywidualne lub zbiorowe odszkodowania, które podlega prawu krajowemu, i nie przewiduje zaspokojenia tych roszczeń.

(47)

W kontekście niniejszego rozporządzenia zastosowanie powinny mieć rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 (6), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (7), oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (8) (UE) 2016/680.

(48)

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązujących przepisów unijnych dotyczących uprawnień krajowych organów regulacyjnych ustanowionych sektorowymi przepisami Unii. W stosownych przypadkach i w miarę możliwości organy te powinny korzystać z uprawnień przyznanych im na mocy prawa Unii i prawa krajowego, aby doprowadzić do zaprzestania lub zakazać naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem i aby wspierać właściwe organy w tych działaniach.

(49)

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla roli i uprawnień właściwych organów oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w zakresie ochrony zbiorowych interesów gospodarczych konsumentów w sprawach dotyczących usług prowadzenia rachunków płatniczych oraz umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE (9) i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE (10).

(50)

W świetle obowiązujących mechanizmów współpracy przewidzianych w dyrektywie 2014/17/UE oraz dyrektywie 2014/92/UE mechanizm wzajemnej pomocy nie powinien mieć zastosowania do wewnątrzunijnych naruszeń tych dyrektyw.

(51)

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla rozporządzenia Rady (UE) nr 1 (11).

(52)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i obecnych w tradycjach konstytucyjnych państw członkowskich. W związku z tym niniejsze rozporządzenie powinno być interpretowane i stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami, w tym dotyczącymi wolności słowa oraz wolności i pluralizmu mediów. Wykonując minimalne uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu, właściwe organy powinny zachować odpowiednią równowagę między interesami, które są chronione przez prawa podstawowe, takimi jak: wysoki poziom ochrony konsumentów, wolność prowadzenia działalności gospodarczej oraz swobodny dostęp do informacji.

(53)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie ustanowienie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, gdyż działając samodzielnie, nie mogą one zapewnić współpracy i koordynacji, natomiast ze względu na zakres terytorialny i podmiotowy celu możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(54)

Należy zatem uchylić rozporządzenie (WE) nr 2006/2004,

1)

„przepisy prawne Unii chroniące interesy konsumentów” oznaczają rozporządzenia i dyrektywy w postaci przetransponowanej do wewnętrznych porządków prawnych państw członkowskich wymienione w załączniku do niniejszego rozporządzenia;

2)

„naruszenie wewnątrzunijne” oznacza czyn lub każde zaniechanie sprzeczne z przepisami prawnymi Unii chroniącymi interesy konsumentów, które szkodziły, szkodzą lub mogą zaszkodzić zbiorowym interesom konsumentów zamieszkałych w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym:

3)

„naruszenie powszechne” oznacza:

4)

„naruszenie powszechne o wymiarze unijnym” oznacza powszechnie występujące naruszenie, które szkodziło, szkodzi lub może zaszkodzić zbiorowym interesom konsumentów w co najmniej dwóch trzecich państw członkowskich zamieszkałych łącznie przez co najmniej dwie trzecie ludności Unii;

5)

„naruszenie objęte niniejszym rozporządzeniem” oznacza naruszenie wewnątrzunijne, naruszenie powszechne i naruszenie powszechne o wymiarze unijnym;

6)

„właściwy organ” oznacza organ publiczny ustanowiony na szczeblu krajowym, regionalnym albo lokalnym i wyznaczony przez państwo członkowskie jako odpowiedzialny za egzekwowanie przepisów prawnych Unii chroniących interesy konsumentów;

7)

„jednolity urząd łącznikowy” oznacza organ publiczny wyznaczony przez państwo członkowskie jako odpowiedzialny za koordynację stosowania niniejszego rozporządzenia na terytorium tego państwa członkowskiego;

8)

„wyznaczony podmiot” oznacza podmiot mający uzasadniony interes w zaprzestaniu lub zakazaniu naruszeń przepisów prawnych Unii i chroniących interesy konsumentów, wyznaczony przez państwo członkowskie i który otrzymał polecenie od właściwego organu do gromadzenia niezbędnych informacji i podejmowania koniecznych środków egzekwowania prawa dostępnych danemu podmiotowi na mocy prawa krajowego w celu doprowadzenia w imieniu tego właściwego organu do zaprzestania naruszenia lub do jego zakazania;

9)

„organ wnioskujący” oznacza właściwy organ, który zwraca się z wnioskiem o wzajemną pomoc;

10)

„organ współpracujący” oznacza właściwy organ, który otrzymuje wniosek o wzajemną pomoc;

11)

„przedsiębiorca” oznacza osobę fizyczną lub prawną – niezależnie od tego, czy jest to podmiot prywatny czy publiczny – która działa, w tym za pośrednictwem innej osoby działającej w jej imieniu lub na jej rzecz, w celach związanych z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonywaniem wolnego zawodu

12)

„konsument” oznacza osobę fizyczną, która działa w celach innych niż jej działalność handlowa, gospodarcza, rzemieślnicza lub związana z wykonywaniem wolnego zawodu;

13)

„skarga konsumenta” oznacza oświadczenie poparte wiarygodnym dowodem, że przedsiębiorca dopuścił się, dopuszcza lub może dopuścić się naruszenia przepisów prawnych Unii, które chronią interesy konsumentów;

14)

„szkoda wyrządzona zbiorowym interesom konsumentów” oznacza faktyczną lub potencjalną szkodę wyrządzoną interesom określonej liczby konsumentów, których dotyczą naruszenia wewnątrzunijne, naruszenia powszechne lub naruszenia powszechne o wymiarze unijnym;

15)

„interfejs internetowy” oznacza oprogramowanie, w tym stronę internetową lub jej część oraz aplikacje, które są obsługiwane przez przedsiębiorcę lub w jego imieniu, i które są narzędziem umożliwiającym konsumentom dostęp do towarów lub usług przedsiębiorcy;

16)

„akcje kontrolne” oznaczają wspólnie uzgodnione dochodzenia na rynkach konsumenckich w formie równoczesnych, skoordynowanych akcji kontrolnych w celu sprawdzania zgodności z oraz wykrywania naruszeń przepisów prawnych Unii, które chronią interesy konsumentów.

a)

wyznaczonemu podmiotowi nie uda się niezwłocznie uzyskać niezbędnych informacji ani doprowadzić do zaprzestania lub do zakazania naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem; lub

b)

właściwe organy, których dotyczy naruszenie objęte niniejszym rozporządzeniem, nie osiągnęły zgody, co do tego, że wyznaczonemu podmiotowi można zlecić zadania zgodnie z ust. 1.

a)

dane identyfikacyjne i kontaktowe właściwych organów, jednolitego urzędu łącznikowego, wyznaczonych podmiotów oraz podmiotów wydających ostrzeżenia zewnętrzne, o których mowa w art. 27 ust. 1; oraz

b)

informacje o strukturze organizacyjnej, uprawnieniach i zadaniach właściwych organów.

a)

uprawnienia dostępu do istotnych dokumentów, danych lub informacji odnoszących się do naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem, w dowolnej formie lub w dowolnym formacie i bez względu na nośnik, i na miejsce ich przechowywania;

b)

uprawnienia do żądania od publicznego organu, podmiotu lub agencji w ich państwie członkowskim lub od osoby fizycznej lub prawnej dostarczenia istotnych informacji, danych lub dokumentów, w dowolnej formie lub w dowolnym formacie i bez względu na nośnik lub na miejsce ich przechowywania w celu ustalenia, czy doszło lub dochodzi do naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem i w celu ustalenia szczegółów dotyczących tego naruszenia, w tym śledzenia przepływów środków finansowych i danych lub potwierdzenia tożsamości osób zaangażowanych w przepływy środków finansowych i danych, oraz potwierdzenia informacji o rachunkach bankowych i własności stron internetowych;

c)

uprawnienia do przeprowadzania niezbędnych kontroli na miejscu, w tym uprawnienia do wkraczania do pomieszczeń i środków transportu oraz na tereny, z których przedsiębiorca, którego dotyczy kontrola, korzysta w celach związanych ze swoją działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub z wykonywaniem wolnego zawodu, lub zażądania tego od innych organów publicznych, w celu zbadania, zajęcia lub uzyskania informacji, danych lub dokumentów lub sporządzenia ich kopii, bez względu na nośnik; uprawnienia do zajmowania informacji, danych lub dokumentów na niezbędny okres i w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia kontroli; uprawnienia do żądania od przedstawicieli lub pracowników przedsiębiorcy, którego dotyczy kontrola, wyjaśnień w sprawie faktów, informacji, danych lub dokumentów dotyczących przedmiotu kontroli oraz rejestrowania odpowiedzi;

d)

uprawnienia do nabywania towarów lub usług jako zakupów testowych, w tym, w razie potrzeby, posługując się ukrytą tożsamością, w celu wykrycia naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem i uzyskania dowodów, w tym aby je kontrolować, obserwować, badać, rozkładać na części lub testować.

a)

uprawnienia do przyjmowania środków tymczasowych, aby zapobiec ryzyku wyrządzenia poważnych szkód zbiorowym interesom konsumentów;

b)

uprawnienia do zwrócenia się do przedsiębiorcy odpowiedzialnego za naruszenie objęte niniejszym rozporządzeniem o złożenie zobowiązania w postaci zaprzestania naruszenia, lub do przyjęcia od przedsiębiorcy takich zobowiązań;

c)

uprawnienia do uzyskania od przedsiębiorcy, z jego własnej inicjatywy, dodatkowych zobowiązań w zakresie środków zaradczych dla konsumentów, dotkniętych domniemanym naruszeniem objętym niniejszym rozporządzeniem, lub, w odpowiednich przypadkach, prawa zwrócenia się do przedsiębiorcy o złożenie zobowiązania w postaci zaoferowania odpowiednich środków zaradczych konsumentom, których dotyczy to naruszenie;

d)

w przypadku gdy ma to zastosowanie uprawnienia do informowania, za pomocą odpowiednich środków, konsumentów, którzy twierdzą, że doznali szkody w wyniku naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem, o sposobach domagania się odszkodowania przewidzianego w prawie krajowym;

e)

uprawnienia do pisemnego nakazania przedsiębiorcy zaprzestania naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem;

f)

uprawnienia do doprowadzenia do zaprzestania lub zakazania naruszeń objętych niniejszym rozporządzeniem;

g)

w przypadku braku innych skutecznych środków, które mogą doprowadzić do zaprzestania lub zakazania naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem oraz w celu zapobieżenia ryzyku wyrządzenia poważnych szkód zbiorowym interesom konsumentów:

w tym poprzez żądanie wdrożenia takich środków przez stronę trzecią lub inny organ publiczny,

h)

uprawnienia do nakładania kar, takich jak grzywny lub okresowe kary pieniężne za naruszenia objęte niniejszym rozporządzeniem oraz za niewykonanie decyzji, nakazu, środka tymczasowego, zobowiązania przedsiębiorcy lub innego środka przyjętego na podstawie niniejszego rozporządzenia.

a)

bezpośrednio przez właściwe organy w ramach ich własnych kompetencji;

b)

w odpowiednich przypadkach po zwróceniu się do innych właściwych organów lub innych organów publicznych;

c)

poprzez zlecenie zadań wyznaczonym podmiotom, jeżeli ma to zastosowanie; albo

d)

poprzez wniesienie powództwa do sądów właściwych o wydanie niezbędnego orzeczenia, w tym, w odpowiednich przypadkach, poprzez wniesienie środka odwoławczego, jeżeli wniosek o wydanie niezbędnego orzeczenia został oddalony.

a)

czy nałożono środki tymczasowe;

b)

czy zaprzestano naruszenia;

c)

jakie środki prawa przyjęto oraz czy środki te zostały wdrożone;

d)

w jakim zakresie zaoferowano zobowiązania w zakresie środków zaradczych na korzyść konsumentów, którzy zostali dotknięci domniemanym naruszeniem.

a)

w następstwie konsultacji z organem wnioskującym, okazuje się, że żądane informacje nie są potrzebne organowi wnioskującemu do ustalenia, czy doszło do naruszenia wewnątrzunijnego czy do niego dochodzi lub czy istnieje uzasadnione podejrzenie, że może dojść do tego naruszenia;

b)

organ wnioskujący nie zgadza się, że informacje podlegają zasadom dotyczącym poufności oraz tajemnicy zawodowej i handlowej określonym w art. 33;

c)

przed organami sądowymi w państwie członkowskim organu współpracującego lub organu wnioskującego zostało już wszczęte śledztwo lub postępowanie sądowe przeciwko temu samemu przedsiębiorcy, w odniesieniu do tego samego naruszenia wewnątrzunijnego.

a)

przed organami sądowymi w państwie członkowskim organu współpracującego zostało już wszczęte śledztwo lub postępowanie sądowe albo istnieje wyrok, ugoda sądowa lub nakaz sądowy w sprawie tego samego naruszenia wewnątrzunijnego i przeciwko temu samemu przedsiębiorcy;

b)

rozpoczęto już wykonywanie niezbędnych uprawnień do egzekwowania prawa lub przyjęto już decyzję administracyjną w sprawie tego samego naruszenia wewnątrzunijnego i przeciwko temu samemu przedsiębiorcy w państwie członkowskim organu współpracującego, aby doprowadzić do szybkiego i skutecznego zaprzestania tego naruszenia wewnątrzunijnego lub do jego szybkiego i skutecznego zakazania;

c)

po przeprowadzeniu stosownego dochodzenia, organ współpracujący, jest zdania, że nie doszło do naruszenia wewnątrzunijnego;

d)

organ współpracujący jest zdania, że organ wnioskujący nie udzielił niezbędnych informacji zgodnie z art. 13 ust. 1;

e)

organ współpracujący przyjął zaproponowane przez przedsiębiorcę zobowiązanie do zaprzestania naruszenia wewnątrzunijnego w określonym terminie i termin ten jeszcze nie upłynął.

a)

w odniesieniu do tego samego przedsiębiorcy wszczęto już śledztwo lub postępowanie sądowe, wydano już wyrok lub zawarto ugodę sądową z tym samym przedsiębiorcą w sprawie tego samego naruszenia w państwie członkowskim tego właściwego organu;

b)

rozpoczęto już wykonywanie niezbędnych uprawnień do egzekwowania prawa przed wystosowaniem ostrzeżenia, o którym mowa w art. 17 ust. 3, lub przyjęto decyzję administracyjną przeciwko temu samemu przedsiębiorcy w sprawie tego samego naruszenia w państwie członkowskim tego właściwego organu, aby doprowadzić do szybkiego i skutecznego zaprzestania tego naruszenia powszechnego lub naruszeniem powszechnym o wymiarze unijnym lub jego szybkiego i skutecznego zakazania;

c)

w następstwie stosownego dochodzenia okazało się, że faktyczny lub potencjalny wpływ domniemanego naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym w państwie członkowskim tego właściwego organu jest znikomy i dlatego nie ma potrzeby przyjmowania przez ten właściwy organ środków egzekwowania prawa;

d)

w państwie członkowskim tego właściwego organu nie doszło do odnośnego naruszenia powszechnego lub naruszenia powszechnego o wymiarze unijnym, i dlatego nie ma potrzeby przyjmowania przez ten właściwy organ środków egzekwowania prawa;

e)

właściwy organ przyjął proponowane przez przedsiębiorcę odpowiedzialnego za naruszenia powszechne lub naruszenie powszechne o wymiarze unijnym zobowiązania do zaprzestania w państwie członkowskim tego właściwego organu tego naruszenia oraz zobowiązania te zostały zrealizowane i dlatego nie ma potrzeby przyjmowania przez ten właściwy organ środków egzekwowania prawa.

a)

niezbędne jest natychmiastowe działanie na rzecz egzekwowania przepisów, tak aby doprowadzić do szybkiego i skutecznego zaprzestania lub szybkiego i skutecznego jego zakazania;

b)

jest mało prawdopodobne, że naruszenie ustanie w wyniku zobowiązań zaproponowanych przez odpowiedzialnego za nie przedsiębiorcę;

c)

przedsiębiorca odpowiedzialny za naruszenie nie zaproponował zobowiązań przed upływem terminu określonego przez zainteresowane właściwe organy;

d)

zobowiązania zaproponowane przez przedsiębiorcę odpowiedzialnego za naruszenie nie są wystarczające do zagwarantowania zaprzestania naruszenia lub w odpowiednich przypadkach do zapewnienia środków zaradczych konsumentom poszkodowanym w związku z tym naruszeniem; lub

e)

przedsiębiorca odpowiedzialny za naruszenie nie wykonał zobowiązań dotyczących zaprzestania naruszenia lub w odpowiednich przypadkach nie wdrożył środków zaradczych dla konsumentów poszkodowanych w wyniku naruszenia przed upływem terminu, o którym mowa w art. 20 ust. 3.

a)

zapewnia, aby wszystkie odnośne właściwe organy i Komisja były należycie i terminowo informowane o postępach w realizacji działań dochodzeniowych lub działań w zakresie egzekwowania prawa, o ile ma to zastosowanie, oraz informowane o przewidywanych kolejnych krokach oraz o środkach, które mają zostać przyjęte;

b)

koordynuje i monitoruje środki dochodzeniowe podejmowane przez właściwe organy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem;

c)

koordynuje proces przygotowania i udostępniania wszystkich niezbędnych dokumentów między odnośnymi właściwymi organami i Komisją;

d)

utrzymuje kontakt z przedsiębiorcą i innymi stronami, których dotyczą środki dochodzeniowe lub środki egzekwowania prawa, o ile ma to zastosowanie, chyba że odnośne właściwe organy i koordynator uzgodnią inaczej;

e)

w przypadku gdy ma to zastosowanie, koordynuje ocenę, konsultacje i monitorowanie prowadzone przez odnośne właściwe organy oraz inne kroki niezbędne do przetwarzania i realizacji zobowiązań proponowanych przez danych przedsiębiorców;

f)

w przypadku gdy ma to zastosowanie, koordynuje środki egzekwowania prawa przyjmowane przez odnośne właściwe organy;

g)

koordynuje wnioski o wzajemną pomoc złożone przez odnośne właściwe organy na podstawie rozdziału III.

a)

opis czynu lub zaniechania, które stanowią naruszenie;

b)

informacje o produkcie lub usłudze, których naruszenie dotyczy;

c)

nazwy państw członkowskich, których naruszenie dotyczy lub może dotyczyć;

d)

tożsamość odpowiedzialnego przedsiębiorcy lub odpowiedzialnych przedsiębiorców za naruszenie lub przedsiębiorcy podejrzewanego o bycie odpowiedzialnym za naruszenie;

e)

podstawa prawna możliwych działań przez odniesienie się do prawa krajowego i odpowiadających przepisów unijnych aktów prawnych wymienionych w załączniku;

f)

opis postępowania sądowego, środków egzekwowania prawa lub innych środków podejmowanych w związku z naruszeniem, wraz z datami ich podjęcia i czasem ich trwania oraz ich status;

g)

dane właściwych organów prowadzących postępowanie sądowe i wdrażających inne środki.

a)

szkolenie urzędników zajmujących się stosowaniem niniejszego rozporządzenia;

b)

gromadzenie, klasyfikowanie i wymiana danych dotyczących skarg konsumentów;

c)

tworzenie sieci urzędników dla poszczególnych sektorów;

d)

opracowywanie narzędzi informacyjnych i komunikacyjnych; oraz

e)

tam gdzie ma to zastosowanie, opracowywanie standardów, metod i wytycznych dotyczących stosowania niniejszego rozporządzenia.

a)

w celu udowodnienia naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem; lub

b)

w celu doprowadzenia do zaprzestania lub w celu zakazania naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem.

a)

organ współpracujący powiadomi Komisję o ustaniu naruszenia wewnątrzunijnego zgodnie z art. 12 ust. 2;

b)

koordynator powiadomi o zakończeniu skoordynowanego działania zgodnie z art. 22 ust. 1; oraz

c)

informacje wprowadzono do bazy danych we wszystkich innych przypadkach.

a)

informacje o tendencjach rynkowych, które mogłyby mieć wpływ na interesy konsumentów w danym państwie członkowskim oraz w innych państwach członkowskich;

b)

przegląd działań przeprowadzonych na mocy niniejszego rozporządzenia w ciągu poprzednich dwóch lat, a w szczególności środków dochodzeniowych i środków w zakresie egzekwowania prawa dotyczących naruszeń powszechnych;

c)

dane statystyczne wymieniane za pomocą ostrzeżeń, o których mowa w art. 26;

d)

orientacyjne informacje o dziedzinach, które w danym państwie członkowskim w najbliższych dwóch latach będą priorytetowe, jeśli chodzi o egzekwowanie przepisów prawnych Unii chroniących interesy konsumentów; oraz

e)

proponowane dziedziny, które w obrębie Unii w najbliższych dwóch latach będą priorytetowe, jeśli chodzi o egzekwowanie przepisów prawnych Unii chroniących interesy konsumentów.

27.12.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 345/27

(1)

W dniu 24 lipca 2014 r. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) opublikowała Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 9 Instrumenty finansowe (MSSF 9). MSSF 9 ma ulepszyć sprawozdawczość finansową w zakresie instrumentów finansowych, uwzględniając problemy, które wyłoniły się w tym obszarze podczas kryzysu finansowego. MSSF 9 stanowi w szczególności odpowiedź na apel sformułowany przez grupę G-20, by przejść na zorientowany w większym stopniu na przyszłość model ujmowania oczekiwanych strat kredytowych na aktywach finansowych. W odniesieniu do ujmowania oczekiwanych strat kredytowych na aktywach finansowych zastępuje on Międzynarodowy Standard Rachunkowości (MSR) 39.

(2)

Komisja przyjęła MSSF 9 rozporządzeniem Komisji (UE) 2016/2067 (4). Zgodnie z tym rozporządzeniem instytucje kredytowe i firmy inwestycyjne (zwane dalej „instytucjami”) korzystające z MSSF przy sporządzaniu sprawozdań finansowych są zobowiązane do stosowania MSSF 9 wraz z rozpoczęciem swojego pierwszego roku obrotowego rozpoczynającego się dnia 1 stycznia 2018 r. lub później.

(3)

Stosowanie MSSF 9 może doprowadzić do nagłego znacznego zwiększenia rezerw na oczekiwane straty kredytowe, a co za tym idzie – do nagłego spadku kapitału podstawowego Tier I instytucji. Podczas gdy Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego analizuje obecnie regulacyjne podejście do rezerw na oczekiwane straty kredytowe w dłuższej perspektywie, w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (5) należy wprowadzić rozwiązania przejściowe łagodzące potencjalny znaczący negatywny wpływ na kapitał podstawowy Tier I, wynikający z rachunkowości uwzględniającej oczekiwane straty kredytowe.

(4)

W rezolucji z dnia 6 października 2016 r. w sprawie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej: MSSF 9 (6) Parlament Europejski zaapelował o stopniowe wdrażanie, które zminimalizuje wpływ nowego modelu pomiaru utraty wartości w ramach MSSF 9.

(5)

Jeżeli bilans otwarcia instytucji na dzień pierwszego zastosowania MSSF 9 odzwierciedla spadek kapitału podstawowego Tier I w wyniku zwiększonych rezerw na oczekiwane straty kredytowe, łącznie z odpisem na oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia z tytułu aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, zgodnie z definicją w załączniku A do MSSF 9 jak określono w załączniku do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1126/2008 (7) (zwanym dalej „załącznikiem odnoszącym się do MSSF 9”), w porównaniu z bilansem zamknięcia na poprzedni dzień, w okresie przejściowym instytucja ta powinna mieć możliwość uwzględnienia w swoim kapitale podstawowym Tier I pewnej części zwiększonych rezerw na oczekiwane straty kredytowe. Ten okres przejściowy powinien trwać maksymalnie pięć lat i rozpoczynać się w 2018 r. Część rezerw na oczekiwane straty kredytowe, jaką można uwzględnić w kapitale podstawowym Tier I, powinna zmniejszać się z czasem do zera, tak by zapewnić pełne wdrożenie MSSF 9 w dniu następującym bezpośrednio po zakończeniu okresu przejściowego. Wpływ, jaki rezerwy na oczekiwane straty kredytowe wywierają na kapitał podstawowy Tier I, nie powinien być w pełni neutralizowany w okresie przejściowym.

(6)

Instytucje powinny podjąć decyzję co do stosowania tych rozwiązań przejściowych i odpowiednio poinformować o tym właściwy organ. W okresie przejściowym instytucja powinna mieć możliwość jednorazowego cofnięcia swojej pierwotnej decyzji, pod warunkiem uprzedniego uzyskania zezwolenia właściwego organu, który powinien zapewnić, by decyzja taka nie była motywowana względami arbitrażu regulacyjnego.

(7)

Ponieważ rezerwy na oczekiwane straty kredytowe powstałe po dniu, w którym instytucja po raz pierwszy zastosuje MSSF 9, mogą niespodziewanie wzrosnąć w wyniku pogorszenia się perspektyw makroekonomicznych, instytucjom należy w takim przypadku przyznać dodatkowe ulgi.

(8)

Instytucje, które zdecydują się na stosowanie rozwiązań przejściowych, powinny być zobowiązane do dostosowania obliczenia regulacyjnych wymogów kapitałowych, na które rezerwy na oczekiwane straty kredytowe mają bezpośredni wpływ, aby zapewnić, by nie uzyskiwały one nienależnych ulg w kapitale. Na przykład korekty z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego, za pomocą których obniżana jest wartość ekspozycji według metody standardowej w odniesieniu do ryzyka kredytowego, powinny być zmniejszane o współczynnik, który skutkuje zwiększeniem wartości ekspozycji. Pozwoliłoby to zapewnić, by instytucja nie korzystała zarówno ze wzrostu swojego kapitału podstawowego Tier I wynikającego z rozwiązań przejściowych, jak i z obniżonej wartości ekspozycji.

(9)

Instytucje, które zdecydują się na stosowanie określonych w niniejszym rozporządzeniu rozwiązań przejściowych związanych z MSSF 9, powinny podawać do wiadomości publicznej swoje fundusze własne, współczynniki kapitałowe, jak również wskaźnik dźwigni, zarówno z zastosowaniem, jak i bez zastosowania tych rozwiązań, aby umożliwić wszystkim zainteresowanym ocenę wpływu tych rozwiązań.

(10)

Należy również przewidzieć rozwiązania przejściowe do celów wyłączenia z limitu dużych ekspozycji, które można zastosować względem ekspozycji na dług niektórych podmiotów sektora publicznego państw członkowskich denominowany w walucie krajowej dowolnego państwa członkowskiego. Okres przejściowy powinien trwać trzy lata, począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r., w odniesieniu do ekspozycji tego rodzaju powstałych w dniu 12 grudnia 2017 r. lub po tej dacie, podczas gdy tego rodzaju ekspozycje powstałe przed tym dniem powinny podlegać zasadzie ochrony praw nabytych i nadal korzystać z wyłączenia dotyczącego dużych ekspozycji.

(11)

Aby umożliwić stosowanie rozwiązań przejściowych określonych w niniejszym rozporządzeniu od dnia 1 stycznia 2018 r., niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(12)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) nr 575/2013,

1)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 473a

Wprowadzenie MSSF 9

1.   W drodze odstępstwa od art. 50, oraz do zakończenia okresu przejściowego przewidzianego w ust. 6 niniejszego artykułu, następujące instytucje mogą uwzględnić w swoim kapitale podstawowym Tier I kwotę obliczoną zgodnie z niniejszym ustępem:

Kwota, o której mowa w akapicie pierwszym, jest obliczana jako suma następujących elementów:

a)

w przypadku ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 2 – kwoty (ABSA) obliczonej według następującego wzoru: gdzie: A2,SA = kwota obliczona zgodnie z ust. 2; A4,SA = kwota obliczona zgodnie z ust. 4 na podstawie kwot obliczonych zgodnie z ust. 3; f= mający zastosowanie współczynnik określony w ust. 6; t= zwiększenie kapitału podstawowego Tier I wynikające z możliwości odliczenia od podatku kwot A2,SA oraz A4,SA;

b)

w przypadku ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 3 – kwoty (ABIRB) obliczonej według następującego wzoru: gdzie: A2,IRB = kwota obliczona zgodnie z ust. 2 skorygowana zgodnie z ust. 5 lit. a); A4,IRB = kwota obliczona zgodnie z ust. 4 na podstawie kwot obliczonych zgodnie z ust. 3, które skorygowano zgodnie z ust. 5 lit. b) i c); f= mający zastosowanie współczynnik określony w ust. 6; t= zwiększenie kapitału podstawowego Tier I wynikające z możliwości odliczenia od podatku kwot A2,IRB oraz A4,IRB.

2.   Instytucje obliczają kwoty A2,SA oraz A2,IRB, o których mowa, odpowiednio, w ust. 1 akapit drugi lit. a) i b), które to wielkości odpowiadają większej z kwot, o których mowa w lit. a) i b) niniejszego ustępu, oddzielnie dla ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 2 oraz dla ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 3:

3.   Instytucje obliczają kwotę, o którą kwota, o której mowa w lit. a), przekracza kwotę, o której mowa w lit. b), oddzielnie dla swoich ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 2 oraz dla swoich ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 3:

4.   W przypadku ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 2, jeżeli kwota określona zgodnie z ust. 3 lit. a) przekracza kwotę określoną w ust. 3 lit. b), instytucje ustalają wartość A4,SA jako równą różnicy między tymi kwotami; w przeciwnym razie ustalają wartość A4,SA jako równą zeru.

W przypadku ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 3, jeżeli kwota określona zgodnie z ust. 3 lit. a), po zastosowaniu ust. 5 lit. b), przekracza kwotę dla tych ekspozycji określoną w ust. 3 lit. b), po zastosowaniu ust. 5 lit. c), instytucje ustalają wartość A4,IRB jako równą różnicy między tymi kwotami; w przeciwnym razie ustalają wartość A4,IRB jako równą zeru.

5.   W przypadku ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z częścią trzecią tytuł II rozdział 3 instytucje stosują ust. 2–4 w następujący sposób:

6.   Instytucje stosują następujące współczynniki do celów obliczenia kwot ABSA i ABIRB, o których mowa, odpowiednio, w ust. 1 akapit drugi lit. a) i b):

Instytucje, których rok obrotowy rozpoczyna się po dniu 1 stycznia 2018 r., lecz przed dniem 1 stycznia 2019 r., dostosowują daty określone w akapicie pierwszym lit. a)–e), tak by odpowiadały ich rokowi obrotowemu, zgłaszają takie dostosowane daty swojemu właściwemu organowi i podają je do wiadomości publicznej.

Instytucje, które zaczynają stosować standardy rachunkowości, o których mowa w ust. 1, w dniu 1 stycznia 2019 r. lub po tej dacie, stosują odpowiednie współczynniki zgodnie z akapitem pierwszym lit. b)–e), zaczynając od współczynnika odpowiadającego rokowi pierwszego zastosowania tych standardów rachunkowości.

7.   Jeżeli instytucja uwzględnia w swoim kapitale podstawowym Tier I kwotę zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, ponownie oblicza ona wszystkie wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i w dyrektywie 2013/36/UE, w których wykorzystano dowolną z następujących pozycji, nie biorąc pod uwagę skutków, jakie dla tych pozycji mają rezerwy na oczekiwane straty kredytowe, które uwzględniła ona w swoim kapitale podstawowym Tier I:

b)

wartość ekspozycji określoną zgodnie z art. 111 ust. 1, zgodnie z którym korekty z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego, o które pomniejsza się wartość ekspozycji, mnoży się przez następujący współczynnik korygujący (sf): gdzie: ABSA = kwota obliczona zgodnie z ust. 1 akapit drugi lit. a); RASA = łączna kwota korekt z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego;

8.   W trakcie okresu, o którym mowa w ust. 6 niniejszego artykułu, oprócz podania do wiadomości publicznej informacji wymaganych w części ósmej, instytucje, które podjęły decyzję o stosowaniu rozwiązań przejściowych określonych w niniejszym artykule, podają do wiadomości publicznej kwoty funduszy własnych, kapitału podstawowego Tier I oraz kapitału Tier I, współczynnik kapitału podstawowego Tier I, współczynnik kapitału Tier I, łączny współczynnik kapitałowy oraz wskaźnik dźwigni, jakie miałyby zastosowanie, gdyby instytucje te nie stosowały niniejszego artykułu.

9.   Instytucja podejmuje decyzję co do zastosowania rozwiązań określonych w niniejszym artykule w trakcie trwania okresu przejściowego oraz powiadamia właściwy organ o swojej decyzji do dnia 1 lutego 2018 r. Jeżeli instytucja otrzymała uprzednie zezwolenie właściwego organu, może w trakcie trwania okresu przejściowego jednorazowo cofnąć swoją pierwotną decyzję. Instytucje podają do wiadomości publicznej każdą decyzję podjętą zgodnie z niniejszym akapitem.

Instytucja, która podjęła decyzję o zastosowaniu rozwiązań przejściowych określonych w niniejszym artykule, może postanowić o niestosowaniu ust. 4; w takim przypadku powiadamia właściwy organ o swojej decyzji do dnia 1 lutego 2018 r. W takim przypadku instytucja ustala kwotę A4, o której mowa w ust. 1, jako równą zeru. Jeżeli instytucja otrzymała uprzednie zezwolenie właściwego organu, może w trakcie trwania okresu przejściowego jednorazowo cofnąć swoją pierwotną decyzję. Instytucje podają do wiadomości publicznej każdą decyzję podjętą zgodnie z niniejszym akapitem.

10.   Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 EUNB wydaje do dnia 30 czerwca 2018 r. wytyczne w sprawie ustanowionych w niniejszym artykule wymogów dotyczących podawania informacji do wiadomości publicznej.”;

2)

w art. 493 dodaje się ustępy w brzmieniu:

„4.   W drodze odstępstwa od art. 395 ust. 1 właściwe organy mogą zezwolić instytucjom na generowanie dowolnych ekspozycji wymienionych w ust. 5 niniejszego artykułu, które spełniają warunki określone w ust. 6 niniejszego artykułu, do następujących poziomów:

Poziomy, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), b) i c), mają zastosowanie do wartości ekspozycji po uwzględnieniu skutku technik ograniczania ryzyka kredytowego zgodnie z art. 399–403.

5.   Rozwiązania przejściowe określone w ust. 4 mają zastosowanie do następujących ekspozycji:

Do celów akapitu pierwszego lit. a), b) i c) rozwiązania przejściowe określone w ust. 4 niniejszego artykułu mają zastosowanie wyłącznie do składników aktywów i innych ekspozycji wobec podmiotów sektora publicznego, lub przez nie gwarantowanych, które są traktowane jako ekspozycje wobec rządu centralnego, samorządu regionalnego lub władz lokalnych zgodnie z art. 116 ust. 4. Jeżeli składniki aktywów i inne ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego, lub gwarantowane przez nie, traktowane jako ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych zgodnie z art. 116 ust. 4, rozwiązania przejściowe określone w ust. 4 niniejszego artykułu mają zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy ekspozycje wobec danego samorządu regionalnego lub władzy lokalnej traktuje się jako ekspozycje wobec rządu centralnego zgodnie z art. 115 ust. 2.

6.   Rozwiązania przejściowe określone w ust. 4 niniejszego artykułu mają zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy ekspozycja, o której mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, spełnia wszystkie następujące warunki:

7.   Ekspozycja, o której mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, powstała przed dniem 12 grudnia 2017 r., której w dniu 31 grudnia 2017 r. przypisano wagę ryzyka równą 0 % zgodnie z art. 495 ust. 2, jest wyłączona z zakresu stosowania art. 395 ust. 1.”.

27.12.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 345/34

(1)

Od momentu przedstawienia w dniu 26 listopada 2014 r. komunikatu Komisji „Plan inwestycyjny dla Europy” (zwanego dalej „planem inwestycyjnym”) klimat dla rozwoju inwestycji poprawił się, wraca też zaufanie do europejskiej gospodarki i wzrostu. Unia odnotowuje obecnie czwarty rok umiarkowanego ożywienia gospodarczego, a produkt krajowy brutto osiągnął 2 % w 2015 r., stopy bezrobocia utrzymują się jednak na poziomie wyższym niż przed kryzysem. Kompleksowe działania zainicjowane wraz z powyższym planem inwestycyjnym zaczęły przynosić już konkretne rezultaty, mimo że nie można jeszcze oszacować całościowego wpływu, jaki Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) wywiera na wzrost gospodarczy, gdyż skutki makroekonomiczne większych projektów inwestycyjnych nie mogą być natychmiastowe. Poziom inwestycji rósł stopniowo przez cały 2017 r., jednak tempo jest wciąż raczej wolne i utrzymuje się poniżej osiąganych wcześniej poziomów.

(2)

Należy utrzymać ten pozytywny trend inwestycyjny i kontynuować wysiłki w celu przywrócenia długoterminowo trwałego poziomu inwestycji w taki sposób, aby wpływało to na gospodarkę realną. Mechanizmy przewidziane w planie inwestycyjnym są skuteczne i powinny zostać wzmocnione, tak aby nadal uruchamiać prywatne inwestycje w taki sposób, by wywołać znaczące skutki makroekonomiczne i przyczyniać się do tworzenia miejsc pracy w sektorach istotnych dla przyszłości Unii i wszędzie tam, gdzie utrzymują się niedoskonałości rynku lub nieoptymalne sytuacje w zakresie inwestycji.

(3)

W dniu 1 czerwca 2016 r. Komisja przedstawiła komunikat zatytułowany „Europa znów inwestuje – Wnioski z realizacji planu inwestycyjnego dla Europy”, w którym przedstawiono dotychczasowe osiągnięcia w ramach planu inwestycyjnego oraz planowane dalsze kroki, w tym przedłużenie okresu obowiązywania EFIS po zakończeniu początkowego trzyletniego okresu, rozwinięcie obszaru małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) zgodnie z istniejącymi ramami oraz wzmocnienie Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (ECDI).

(4)

W dniu 11 listopada 2016 r. Europejski Trybunał Obrachunkowy przyjął opinię w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 oraz (UE) 2015/1017 i towarzyszącej oceny przeprowadzonej przez Komisję na mocy art. 18 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2015/1017 – zatytułowanej „EFIS: wstępny wniosek do dalszego opracowania i rozwinięcia”.

(5)

EFIS – wdrażany i współfinansowany przez grupę Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) – jest pod względem ilościowym, na drodze do osiągnięcia zakładanego celu, jakim jest uruchomienie co najmniej 315 000 000 000 EUR na dodatkowe inwestycje w gospodarkę realną do połowy 2018 r. Szczególnie szybką reakcję rynku i zdolność absorpcji odnotowano w obszarze MŚP, w którym wyniki EFIS znacznie przerosły oczekiwania, również ze względu na wykorzystanie w początkowym okresie istniejących instrumentów oraz mandatów Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) (mandat InnovFin SMEG Instrument gwarancji, COSME Instrument gwarancji kredytowych (LGF) oraz EBI zasobów kapitału ryzyka (RCR) na potrzeby przyspieszonego uruchomienia. W związku z tym w lipcu 2016 r. obszar MŚP zasilono kwotą 500 000 000 EUR zgodnie z obowiązującymi parametrami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 (4). Z uwagi na nadzwyczajne zapotrzebowanie rynkowe na finansowanie dla MŚP w ramach EFIS, większy udział finansowania ma zostać przeznaczony dla MŚP. W tym względzie 40 % zwiększonej zdolności EFIS do ponoszenia ryzyka powinno zostać przeznaczone na zwiększenie dostępu MŚP do finansowania.

(6)

W dniu 28 czerwca 2016 r. Rada Europejska stwierdziła, że plan inwestycyjny, w szczególności EFIS, już przyniósł konkretne rezultaty oraz stanowi też istotny krok mający pomóc uruchomić inwestycje prywatne, przy jednoczesnym inteligentnym wykorzystaniu ograniczonych zasobów budżetowych. Rada Europejska stwierdziła, że Komisja zamierzała wkrótce przedstawić wnioski dotyczące przyszłości EFIS, co do których istniałaby potrzeba przeanalizowania w trybie pilnym przez Parlament Europejski i Radę”.

(7)

EFIS został ustanowiony na początkowy okres trzech lat, a jego celem było uruchomienie co najmniej 315 000 000 000 EUR na inwestycje, aby w ten sposób wspierać cel w postaci promowania wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Dążenie do osiągnięcia głównego celu nie powinno jednak przeważać nad dodatkowością wybranych projektów. Unii zależy zatem nie tylko na przedłużeniu okresu inwestycyjnego i zwiększeniu zdolności finansowych EFIS, ale także na położeniu większego nacisku na dodatkowość. Przedłużenie obejmuje okres obowiązywania aktualnych wieloletnich ram finansowych i powinno zapewnić inwestycje o wartości co najmniej 500 000 000 000 EUR do 2020 r. Z myślą o dodatkowym zwiększeniu zasięgu EFIS oraz osiągnięciu celu podwojenia inwestycji także państwa członkowskie powinny priorytetowo potraktować tę kwestię.

(8)

EFIS i środki jego wdrażania nie mogą w pełni wykorzystać swojego potencjału, jeżeli zabraknie realizacji działań służących wzmacnianiu jednolitego rynku, tworzeniu sprzyjającego otoczenia biznesowego i realizacji trwałych reform strukturalnych zrównoważonych pod względem społecznym. Kluczowe znaczenie dla sukcesu EFIS mają też dobrze skonstruowane projekty stanowiące element planów inwestycyjno-rozwojowych na szczeblu państw członkowskich.

(9)

Na okres po 2020 r. Komisja zamierza przedstawić niezbędne wnioski w celu zapewnienia utrzymania strategicznych inwestycji na stabilnym poziomie. Każdy wniosek ustawodawczy powinien opierać się na wnioskach ze sprawozdania Komisji i z niezależnej oceny, łącznie z makroekonomiczną oceną użyteczności utrzymania systemu wspierania inwestycji. W tym sprawozdaniu i niezależnej ocenie należy też zbadać – w zakresie, w jakim jest to właściwe – stosowanie rozporządzenia (UE) 2015/1017 w wersji zmienionej niniejszym rozporządzeniem, w przedłużonym okresie wdrażania EFIS.

(10)

EFIS, o przedłużonym okresie obowiązywania na mocy niniejszego rozporządzenia, powinien reagować na utrzymujące się niedoskonałości rynku i nieoptymalne sytuacje w zakresie inwestycji i nadal dążyć przy zapewnieniu większej dodatkowości do uruchamiania finansowania z sektora prywatnego na potrzeby inwestycji kluczowych dla tworzenia w Europie miejsc pracy w przyszłości, w tym dla osób młodych, oraz dla wzrostu gospodarczego i konkurencyjności Europy. Takie inwestycje dotyczą inwestycji w obszarach energii, środowiska i działań w dziedzinie klimatu, kapitału społecznego i ludzkiego oraz powiązanej infrastruktury, opieki zdrowotnej, badań i innowacji, transportu transgranicznego i zrównoważonego, a także transformacji cyfrowej. Należy w szczególności zwiększyć wkład działań wspieranych z EFIS w osiąganie ambitnych celów Unii określonych na 21. sesji Konferencji Stron Ramowej Konwencji ONZ w sprawie zmiany klimatu (COP21) oraz w realizację zobowiązania Unii do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 80 do 95 %. Aby wzmocnić element działań w dziedzinie klimatu w ramach EFIS, EBI powinien wykorzystać swoje doświadczenie jednego z największych na świecie dostawców finansowania działań w związku ze zmianą klimatu i użyć swojej nowoczesnej, uzgodnionej na szczeblu międzynarodowym metody do wiarygodnego wskazania komponentów projektów dotyczących działań w dziedzinie klimatu lub udziałów w kosztach. Projekty nie powinny być sztucznie konstruowane w taki sposób, aby mieścić się w zakresie definicji MŚP i małych spółek o średniej kapitalizacji. W coraz większym stopniu należy też uwzględniać priorytetowe projekty z zakresu połączeń międzysystemowych oraz projekty dotyczące efektywności energetycznej.

Ponadto wsparcie z EFIS dla autostrad należy ograniczyć do wspierania prywatnych lub publicznych inwestycji w transport w krajach objętych polityką spójności, w regionach słabiej rozwiniętych lub w projektach transportowych o charakterze transgranicznym lub w przypadku, gdy wsparcie to jest konieczne do zwiększenia, utrzymania i poprawy bezpieczeństwa drogowego, rozwoju urządzeń z zakresu inteligentnych systemów transportowych, zagwarantowania integralności i standardów istniejących autostrad w ramach transeuropejskiej sieci transportowej, w szczególności bezpiecznych parkingów, stacji z alternatywnym czystym paliwem oraz systemów ładowania pojazdów elektrycznych, lub przyczynienia się do ukończenia transeuropejskiej sieci transportowej do 2030 r., zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1316/2013 (5) i rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1315/2013 (6). W sektorze cyfrowym – w ramach ambitnej polityki Unii w dziedzinie gospodarki cyfrowej – należy wyznaczyć nowe cele dotyczące infrastruktury cyfrowej, aby zapewnić zlikwidowanie przepaści cyfrowej oraz zapewnić Unii pozycję globalnego pioniera w nowej epoce tzw. internetu rzeczy, technologii łańcucha bloków, cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa sieci. Dla jasności należy wyraźnie stwierdzić, że – choć są one już kwalifikowalne – to projekty w dziedzinie rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa i akwakultury oraz innych elementów szerzej rozumianej biogospodarki należą do celów ogólnych kwalifikujących się do wsparcia z EFIS.

(11)

Sektor kultury i sektor kreatywny odgrywają jedną z kluczowych ról w procesie reindustrializacji Europy, stanowią siłę napędową wzrostu gospodarczego oraz mają strategiczne znaczenie dla zapoczątkowania innowacyjnego efektu mnożnikowego w innych sektorach przemysłu, takich jak turystyka, handel detaliczny i technologie cyfrowe. Uzupełniając program „Kreatywna Europa” ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1295/2013 (7) oraz systemu poręczeń na rzecz sektora kultury i sektora kreatywnego ustanowionego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, EFIS powinien pomagać tym sektorom w przezwyciężaniu braków kapitałowych poprzez zapewnianie im dodatkowego wsparcia w sposób komplementarny względem wsparcia z programu „Kreatywna Europa” oraz systemu poręczeń sektora kultury i sektora kreatywnego, tak aby umożliwić finansowanie większej liczby projektów obarczonych wysokim ryzykiem.

(12)

EFIS powinien wspierać także działania, w które zaangażowane są podmioty znajdujące się w Unii i które wykraczają poza granice Unii, jeśli działania te promują inwestycje w Unii, w szczególności jeśli zawierają elementy transgraniczne. ECDI powinno zapewniać aktywne wsparcie, żeby promować i pobudzać takie działania.

(13)

Należy wzmocnić na etapie wyboru projektów dodatkowość, która jest jedną z najważniejszych cech EFIS. W szczególności działania powinny kwalifikować się do uzyskania wsparcia z EFIS wyłącznie wtedy, gdy dotyczą wyraźnie zidentyfikowanych niedoskonałości rynku lub nieoptymalnych sytuacji w zakresie inwestycji. Działania w zakresie infrastruktury fizycznej w ramach obszaru infrastruktury i innowacji, łączące co najmniej dwa państwa członkowskie, w tym działania w zakresie e-infrastruktury, a w szczególności infrastruktury szerokopasmowej oraz usług niezbędnych do budowy, wdrażania, utrzymania lub eksploatacji takiej infrastruktury, powinny być uważane za wyraźnie wskazujące na dodatkowość, z uwagi na ich z natury duży poziom trudności i wysoką wartość dodaną dla Unii.

(14)

EFIS powinien być z reguły ukierunkowany na projekty o profilu ryzyka wyższym niż projekty wspierane w ramach zwykłej działalności EBI, a przy ocenie dodatkowości komitet inwestycyjny EFIS (zwany dalej „komitetem inwestycyjnym”) powinien uwzględniać ryzyka, które utrudniają inwestycje, takie jak ryzyka specyficzne dla danego kraju, sektora lub regionu oraz ryzyka związane z procesem innowacji, w szczególności w zakresie niesprawdzonych jeszcze technologii sprzyjających wzrostowi, zrównoważoności i wydajności.

(15)

Z myślą o zapewnieniu szerszego geograficznego zasięgu EFIS i zwiększeniu efektywności działania EFIS, należy promować działania mieszane lub łączone, będące połączeniem bezzwrotnych form wsparcia lub instrumentów finansowych z budżetu ogólnego Unii, takich jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne lub formy dostępne w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) ustanowionego rozporządzeniem (UE) nr 1316/2013 oraz, programu „Horyzont 2020 - Program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji”, ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 (8), oraz finansowanie przez grupę EBI, w tym finansowanie z EBI w ramach EFIS, jak również przez innych inwestorów. Mieszanie lub łączenie źródeł finansowania ma na celu zwiększanie wartości dodanej wydatków Unii poprzez przyciągnięcie dodatkowych zasobów od inwestorów prywatnych oraz zapewnienie rentowności gospodarczej i opłacalności finansowej wspieranych działań. W tym celu równolegle z przedstawieniem wniosku Komisji w sprawie niniejszego rozporządzenia przesunięto środki w kwocie 1 000 000 000 EUR z komponentu instrumentu „Łącząc Europę” dotyczącego instrumentów finansowych CEF na rzecz komponentu tego instrumentu dotyczącego dotacji, aby ułatwić łączenie z EFIS. W tym celu w lutym 2017 r. z powodzeniem wystosowano zaproszenie do składania wniosków dotyczących łączenia. Dalsze 145 000 000 EUR przesuwa się do innych właściwych instrumentów, w szczególności tych dotyczących efektywności energetycznej. Niezbędne są dalsze działania w celu zapewnienia możliwości łatwego połączenia środków finansowych Unii i wsparcia z EFIS.

Chociaż Komisja opublikowała już konkretne wytyczne w tej sprawie, podejście do kwestii łączenia środków finansowych Unii i EFIS należy jeszcze dopracować, tak aby zwiększyć liczbę inwestycji korzystających z dźwigni finansowej, którą zapewnia łączenie środków finansowych Unii i EFIS, z uwzględnieniem możliwych zmian ustawodawczych. Aby zapewnić gospodarczą wydajność i adekwatny mechanizm dźwigni finansowej, takie łączenie finansowania nie powinno – co do zasady – przekraczać 90 % całkowitych kosztów projektu w przypadku najsłabiej rozwiniętych regionów i 80 % w przypadku wszystkich pozostałych regionów.

(16)

Aby zwiększyć absorpcję EFIS w regionach słabiej rozwiniętych i regionach w okresie przejściowym, należy rozszerzyć zakres celów ogólnych kwalifikujących się do wsparcia z EFIS. Projekty nadal podlegałyby analizie przez komitet inwestycyjny i musiałyby spełniać te same kryteria kwalifikowalności co przy wykorzystaniu gwarancji ustanowionych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/1017 (zwanych dalej „gwarancjami UE”), w tym zasadę dodatkowości. Zważywszy na to, że nie powinny istnieć żadne ograniczenia dotyczące wielkości projektów kwalifikujących się do wsparcia z EFIS, nie należy zniechęcać do ubiegania się o finansowanie z EFIS podmiotów realizujących projekty na małą skalę. Ponadto konieczne jest podjęcie dalszych działań w celu wzmocnienia pomocy technicznej i promocji EFIS w regionach słabiej rozwiniętych i regionach w okresie przejściowym.

(17)

Platformy inwestycyjne stanowią jedno z podstawowych narzędzi radzenia sobie z niedoskonałościami rynku, zwłaszcza w przypadku finansowania projektów wieloelementowych, regionalnych lub sektorowych, w tym projektów z zakresu efektywności energetycznej, a także projektów transgranicznych. Istotne jest także wspieranie partnerstw z krajowymi bankami lub instytucjami prorozwojowymi, również z myślą o tworzeniu platform inwestycyjnych. Ważną rolę w tym zakresie może odgrywać także współpraca z pośrednikami finansowymi. W tym kontekście EBI powinien, w stosownych przypadkach, zlecać ocenę, wybór i monitorowanie podprojektów na małą skalę pośrednikom finansowym lub zatwierdzonym kwalifikującym się platformom.

(18)

W przypadku zlecenia oceny, wyboru i monitorowania projektów na małą skalę pośrednikom finansowym lub zatwierdzonym kwalifikującym się platformom, komitet inwestycyjny nie powinien zachowywać prawa do zatwierdzania wykorzystania gwarancji UE na podprojekty w ramach takich działań EBI z zakresu finansowania i inwestycji, jeżeli wkład z EFIS do takich podprojektów na małą skalę jest poniżej określonego progu. Rada kierownicza EFIS (zwana dalej „radą kierowniczą”) powinna, w stosownych przypadkach, zapewniać wytyczne dotyczące procedury, którą komitet inwestycyjny ma stosować na potrzeby oceny podprojektów powyżej tego progu.

(19)

Na cały okres inwestycyjny Unia powinna udzielić „gwarancji UE”, która w żadnym momencie nie powinna przekraczać 26 000 000 000 EUR, tak aby umożliwić EFIS wspieranie inwestycji, z czego maksymalnie 16 000 000 000 EUR powinno być dostępne przed dniem 6 lipca 2018 r.

(20)

Oczekuje się, że dzięki połączeniu gwarancji UE z kwotą 7 500 000 000 EUR, która ma być przekazana przez EBI, wsparcie z EFIS powinno wygenerować 100 000 000 000 EUR dodatkowych środków na inwestycje po stronie EBI i EFI. Oczekuje się, że kwota 100 000 000 000 EUR ze wsparcia EFIS powinna wygenerować co najmniej 500 000 000 000 EUR dodatkowych środków na inwestycje w realną gospodarkę do końca 2020 r.

(21)

Aby częściowo sfinansować wkład z budżetu ogólnego Unii na rzecz funduszu gwarancyjnego UE w celu dokonania dodatkowych inwestycji, należy dokonać przesunięcia z puli środków dostępnych dla instrumentu „Łącząc Europę”, przewidzianej w rozporządzeniu (UE) nr 1316/2013, jak również z dochodów i spłat pochodzących z dłużnego instrumentu finansowego w ramach instrumentu „Łącząc Europę” oraz z Europejskiego Funduszu na rzecz Energii, Zmiany Klimatu i Infrastruktury 2020 („funduszu Marguerite”). Przesunięcia z dochodów i spłat wymagają odstępstwa od art. 140 ust. 6 akapity drugi i trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (9) w celu zatwierdzenia wykorzystania odnośnych środków przez inny instrument.

(22)

Jak wskazują doświadczenia nabyte przy inwestycjach wspieranych z EFIS, kwotę docelową funduszu gwarancyjnego należy ustalić na 35 % łącznych zobowiązań z tytułu gwarancji UE, zapewniając tym odpowiedni poziom ochrony.

(23)

Zgodnie z nadzwyczajnym zapotrzebowaniem rynku na finansowanie dla MŚP w ramach EFIS, które prawdopodobnie się utrzyma, należy wzmocnić obszar EFIS dotyczący MŚP. Szczególną uwagę należy zwrócić na przedsiębiorstwa społeczne i usługi społeczne, m.in. przez rozwój i wdrażanie nowych instrumentów, które są adekwatne do potrzeb i specyfiki przedsiębiorstw społecznych i usług społecznych.

(24)

EBI oraz EFI powinny zapewnić, aby beneficjenci końcowi, w tym MŚP, wiedzieli o istnieniu wsparcia z EFIS, tak aby zwiększyć widoczność gwarancji UE. Wyraźnie odniesienie do EFSI należy zaznaczyć w umowach w sprawie udzielenia wsparcia z EFIS.

(25)

W celu zwiększenia przejrzystości działań EFIS, komitet inwestycyjny powinien wyjaśniać w swoich decyzjach, które są podawane do wiadomości publicznej i ogólnodostępne, powody, dla których uważa, że danemu działaniu należy udzielić gwarancji UE, ze szczególnym uwzględnieniem zgodności z zasadą dodatkowości. Tabela wskaźników powinna zostać podana do wiadomości publicznej bezpośrednio po podpisaniu działania w ramach gwarancji UE. Publikacja nie powinna zawierać szczególnie chronionych informacji handlowych.

(26)

Z tabeli wskaźników należy korzystać – z zachowaniem pełnej zgodności z niniejszym rozporządzeniem i z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2015/1558 (10) oraz z załącznikiem do niego – jako z niezależnego i przejrzystego narzędzia oceny stosowanego przez komitet inwestycyjny na potrzeby priorytetowego wykorzystania gwarancji UE na działania charakteryzujące się wyższą punktacją i wartością dodaną. EBI powinien obliczać punktację i wskaźniki w trybie ex ante, a po zakończeniu realizacji projektu monitorować jego wyniki.

(27)

Z myślą o udoskonaleniu oceny projektów, przy określaniu strategicznych kierunków działania EFIS rada kierownicza powinna ustalić minimalną punktację dla każdego filara tabeli wskaźników.

(28)

Stosowna polityka Unii wobec jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych została określona w aktach prawnych Unii oraz w konkluzjach Rady, w szczególności w załączniku do konkluzji z dnia 8 listopada 2016 r., i wszelkich późniejszych aktualizacjach.

(29)

Badanie due diligence dotyczące działań EBI w zakresie finansowania i inwestycji na mocy niniejszego rozporządzenia powinno obejmować staranne sprawdzenie zgodności z mającym zastosowanie prawodawstwem Unii oraz uzgodnionymi normami międzynarodowymi i unijnymi w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz zwalczania finansowania terroryzmu, oszustw podatkowych i unikania opodatkowania. Ponadto, w kontekście sprawozdawczości EFIS, EBI powinien dostarczać informacje, z podziałem na poszczególne kraje, na temat zgodności działań EFIS z polityką EBI i EFI wobec jurysdykcji niechętnych współpracy jak również wykazem pośredników, z którymi EBI i EFI współpracują.

(30)

Należy wprowadzić pewne techniczne wyjaśnienia w odniesieniu do treści umowy w sprawie zarządzania EFIS, w sprawie udzielenia gwarancji UE oraz instrumentów objętych zakresem umowy, łącznie z pokryciem ryzyka kursu walutowego w niektórych sytuacjach. Umowę z EBI w sprawie zarządzania EFIS oraz w sprawie udzielenia gwarancji UE należy dostosować zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(31)

Niezależnie od celu ECDI zakładającego wykorzystanie istniejących struktur doradczych EBI i Komisji, oraz pełnienia przez nie w tym celu funkcji pojedynczego centrum doradztwa technicznego w dziedzinie finansowania projektów w Unii, należy wzmocnić ECDI, a jego działalność skoncentrować także na aktywnym przyczynianiu się do sektorowej i geograficznej dywersyfikacji EFIS, wspieraniu EBI i krajowych banków lub instytucji prorozwojowych w inicjowaniu i opracowywaniu działań, w szczególności w regionach słabiej rozwiniętych i regionach w okresie przejściowym, oraz, tam gdzie to konieczne, wspomaganiu kształtowania popytu na wsparcie z EFIS,. ECDI powinno dążyć do zawarcia co najmniej jednej umowy o współpracy z krajowym bankiem prorozwojowym lub krajową instytucją prorozwojową w każdym państwie członkowskim. W państwach członkowskich, w których nie istnieją krajowe banki lub instytucje prorozwojowe, ECDI powinno zapewnić, w stosownych przypadkach, i na wniosek danego państwa członkowskiego aktywne wsparcie doradcze w dziedzinie ustanowienia takiego banku lub takiej instytucji. ECDI powinno zwracać szczególną uwagę na wspieranie przygotowania projektów, w których uczestniczą co najmniej dwa państwa członkowskie, i projektów, które przyczyniają się do realizacji celów COP21. Powinno również aktywnie przyczyniać się do tworzenia platform inwestycyjnych i udzielać porad na temat łączenia EFIS z innymi źródłami unijnego finansowania. Tam, gdzie to konieczne, należy zapewnić lokalną obecność ECDI, z uwzględnieniem istniejących systemów wsparcia, tak aby zapewnić wymierną, proaktywną i dostosowaną do potrzeb pomoc w terenie.

(32)

Europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej jest oparty na szczegółowej analizie planów państw członkowskich dotyczących reform budżetowych, makroekonomicznych i strukturalnych; zapewnia im także zalecenia dla poszczególnych krajów. W związku z tym EBI powinien informować Komisję o swoich ustaleniach dotyczących barier i utrudnień dla inwestycji w państwach członkowskich, wykrywanych w trakcie realizacji działań inwestycyjnych objętych niniejszym rozporządzeniem. Komisja jest proszona o uwzględnianie tych ustaleń, między innymi w pracach podejmowanych przez nią w kontekście trzeciego filaru planu inwestycyjnego.

(33)

Aby zaradzić niedoskonałościom rynku i lukom rynkowym, pobudzić adekwatne dodatkowe inwestycje oraz promować równowagę geograficzną i regionalną działań wspieranych przez EFIS, konieczne jest zintegrowane i usprawnione podejście do realizacji celu zakładającego wspieranie wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i inwestycji. Koszt finansowania EFIS powinien przyczynić się do osiągnięcia tych celów.

(34)

Aby promować cele inwestycyjne określone w rozporządzeniu (UE) 2015/1017, należy, w stosownych przypadkach, zachęcać do łączenia z istniejącymi środkami finansowymi w celu zapewnienia adekwatnych ułatwień w warunkach finansowania, w tym koszcie, działań EFIS.

(35)

W przypadkach, kiedy skrajne warunki na rynku finansowym uniemożliwiałyby realizację rentownego projektu lub kiedy zachodzi konieczność ułatwienia tworzenia platform inwestycyjnych lub finansowania projektów w sektorach lub obszarach doświadczających poważnych niedoskonałości rynku czy nieoptymalnej sytuacji inwestycyjnej, EBI i Komisja powinny wdrożyć zmiany, w szczególności w zakresie wynagrodzenia z tytułu gwarancji UE, tak aby przyczynić się do zmniejszenia kosztów finansowania działań ponoszonych przez beneficjenta finansowania z EBI w ramach EFIS, w celu ułatwienia realizacji tego działania. W razie potrzeby należy podejmować podobne wysiłki, aby zapewnić wsparcie EFIS projektów na małą skalę. Jeżeli wykorzystanie lokalnych lub regionalnych pośredników umożliwia ograniczenie kosztów finansowania z EFIS projektów na małą skalę, należy rozważyć również takie rozwiązanie.

(36)

Zważywszy na konieczność zapewnienia stabilności finansowej EFIS, wysiłki na rzecz obniżenia kosztów finansowania działań EFIS w okresach skrajnych warunków na rynku finansowym lub na rzecz ułatwienia tworzenia platform inwestycyjnych lub finansowania projektów w sektorach lub obszarach doświadczających poważnych niedoskonałości rynku czy nieoptymalnej sytuacji inwestycyjnej należy koordynować z innymi dostępnymi zasobami finansowymi Unii oraz instrumentami stosowanymi przez grupę EBI.

(37)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) nr 1316/2013 oraz rozporządzenie (UE) 2015/1017,

1)

art. 2 pkt 4 lit. b) otrzymuje brzmienie:

2)

w art. 4 ust. 2 wprowadza się następujące zmiany:

3)

art. 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Na użytek niniejszego rozporządzenia »dodatkowość« oznacza wsparcie przez EFIS na rzecz działań, które służą zaradzeniu niedoskonałościom rynku lub nieoptymalnym sytuacjom w zakresie inwestycji i które nie mogłyby zostać przeprowadzone w okresie, w którym można skorzystać z gwarancji UE, lub nie w takim samym zakresie przez EBI, EFI lub w oparciu o istniejące unijne instrumenty finansowe, bez wsparcia ze strony EFIS. Projekty wspierane przez EFIS muszą wspierać ogólne cele określone w art. 9 ust. 2, muszą dążyć do tworzenia miejsc pracy i do trwałego wzrostu oraz muszą co do zasady charakteryzować się wyższym profilem ryzyka niż projekty wspierane poprzez zwykłe działania EBI, a portfel EFIS musi ogólnie charakteryzować się wyższym profilem ryzyka niż portfel inwestycji wspieranych przez EBI w ramach jego zwykłej polityki inwestycyjnej przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.;

Aby lepiej zaradzić niedoskonałościom rynku lub nieoptymalnym sytuacjom w zakresie inwestycji oraz żeby ułatwić w szczególności wykorzystanie platform inwestycyjnych do projektów na małą skalę, co pozwoli zapewnić komplementarność, a tym samym uniknąć wypierania uczestników tego samego rynku, działania specjalne EBI wspierane przez EFIS, optymalnie i jeżeli jest to należycie uzasadnione:

Bez uszczerbku dla wymogu spełnienia definicji dodatkowości określonej w akapicie pierwszym, poniższe elementy w wyraźny sposób świadczą o dodatkowości:

4)

w art. 6 wprowadza się następujące zmiany:

5)

w art. 7 wprowadza się następujące zmiany:

6)

w art. 9 wprowadza się następujące zmiany:

7)

art. 10 ust. 2 lit. a) otrzymuje brzmienie:

8)

w art. 11 wprowadza się następujące zmiany:

9)

w art. 12 wprowadza się następujące zmiany:

10)

w art. 14 wprowadza się następujące zmiany:

11)

art. 16 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   EBI, w stosownych przypadkach, we współpracy z EFI, co 6 miesięcy przedkłada Komisji sprawozdanie z działań EBI w zakresie finansowania i inwestycji objętych niniejszym rozporządzeniem. Sprawozdanie to zawiera ocenę zgodności z wymogami wykorzystania gwarancji UE oraz kluczowymi wskaźnikami skuteczności działania, o których mowa w art. 4 ust. 2 lit. f) ppkt (iv). Sprawozdanie to zawiera również dane statystyczne, finansowe i rachunkowe na temat poszczególnych działań EBI w zakresie finansowania i inwestycji oraz te same dane w ujęciu zbiorczym. Raz w roku, sprawozdanie to zawiera również informacje na temat barier dla inwestycji, na które to bariery napotyka EBI w trakcie realizacji działań inwestycyjnych objętych niniejszym rozporządzeniem.”;

12)

w art. 17 wprowadza się następujące zmiany:

13)

w art. 18 wprowadza się następujące zmiany:

14)

w art. 19 dodaje się następujący akapit:

„EBI i EFI informują lub zobowiązują pośredników finansowych do poinformowania beneficjentów końcowych, w tym MŚP, o istnieniu wsparcia z EFIS, umieszczając tę informację na widocznym miejscu – w szczególności w przypadku MŚP – w odnośnych umowach o udzieleniu wsparcia z EFIS, zwiększając tym samym poziom wiedzy społeczeństwa na temat działań EFIS i poprawiając widoczność funduszu.”;

15)

art. 20 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.   Do celów ust. 1 niniejszego artykułu Trybunałowi Obrachunkowemu zapewnia się – na jego żądanie i zgodnie z art. 287 ust. 3 TFUE – pełny dostęp do wszelkich dokumentów lub informacji niezbędnych do wykonywania jego zadania.”;

16)

art. 22 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Prowadząc działania w zakresie finansowania i inwestycji objęte niniejszym rozporządzeniem, EBI i EFI przestrzegają mającego zastosowanie prawodawstwa Unii oraz uzgodnionych norm międzynarodowych i unijnych, w związku z czym nie wspierają na mocy niniejszego rozporządzenia projektów, które przyczyniają się do prania pieniędzy, finansowania terroryzmu, unikania opodatkowania, oszustw podatkowych lub uchylania się od opodatkowania.

Ponadto EBI i EFI nie angażują się w nowe lub odnowione działania z podmiotami zarejestrowanymi lub mającymi siedzibę w jurysdykcjach, które znalazły się w stosownym wykazie w ramach odnośnej polityki Unii wobec jurysdykcji niechętnych współpracy lub które wskazano jako państwa trzecie wysokiego ryzyka zgodnie z art. 9 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 (*3) lub które nie zachowują rzeczywistej zgodności z unijnymi lub międzynarodowo uzgodnionymi normami podatkowymi dotyczącymi przejrzystości i wymiany informacji.

Przy zawieraniu umów z pośrednikami finansowymi EBI i EFI uwzględniają w stosownych umowach wymogi, o których mowa w niniejszym artykule, i zwracają się do pośredników finansowych o sprawozdawczość na temat ich spełniania.

EBI i EFI dokonują przeglądu swojej polityki wobec jurysdykcji niechętnych współpracy najpóźniej po przyjęciu unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych.

Następnie EBI i EFI co roku przedkładają Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z realizacji swojej polityki wobec jurysdykcji niechętnych współpracy, w odniesieniu do działań EFIS w zakresie finansowania i inwestycji, zawierające informacje w podziale na poszczególne kraje oraz wykaz pośredników, z którymi współpracują.

(*3)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73).”;"

17)

w art. 23 ust. 2 akapit pierwszy zdania pierwsze i drugie otrzymują brzmienie:

„Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 7 ust. 13 i 14, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 4 lipca 2015 r. Komisja sporządza sprawozdanie w odniesieniu do przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed zakończeniem tego pięcioletniego okresu.”;

18)

w załączniku II wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia.

1)

art. 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Pulę środków finansowych na realizację instrumentu „Łącząc Europę” na lata 2014–2020 ustala się na 30 192 259 000 EUR według cen bieżących. Kwota ta podlega podziałowi w następujący sposób:

Kwoty te nie wpływają na stosowanie mechanizmu elastyczności przewidzianego w rozporządzeniu Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 (*4).

(*4)  Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884).”;"

2)

w art. 14 lit. b) dodaje się następujące akapity:

„5.   W drodze odstępstwa od art. 140 ust. 6 akapity drugi i trzeci rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012, dochody i spłaty z instrumentów finansowych ustanowionych na mocy niniejszego rozporządzenia i z instrumentów finansowych ustanowionych na mocy rozporządzenia (WE) nr 680/2007, które zostały połączone z instrumentami finansowymi ustanowionymi na mocy niniejszego rozporządzenia zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu, do maksymalnej wysokości 125 000 000 EUR, stanowią wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel w rozumieniu art. 21 ust. 4 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012 dla Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego im Rady (UE) 2015/1017q (*5).

6.   W drodze odstępstwa od art. 140 ust. 6 akapity drugi i trzeci rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012, dochody i spłaty z Europejskiego Funduszu na rzecz Energii, Zmiany Klimatu i Infrastruktury 2020 („fundusz Marguerite”), ustanowionego zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 680/2007, do maksymalnej wysokości 25 000 000 EUR, stanowią wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel w rozumieniu art. 21 ust. 4 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012 dla Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych ustanowionego rozporządzeniem (UE) 2015/1017.

(*5)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (Dz.U. L 169 z 1.7.2015, s. 1).”."

27.12.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 345/53

(1)

Dyrektywy Rady 91/672/EWG (3) i 96/50/WE (4) są pierwszymi krokami poczynionymi w kierunku harmonizacji i uznawania kwalifikacji zawodowych członków załogi w żegludze śródlądowej.

(2)

Wymogi dotyczące członków załogi uprawiających żeglugę na Renie pozostają poza zakresem stosowania dyrektyw 91/672/EWG i 96/50/WE i zostały one ustanowione przez Centralną Komisję Żeglugi na Renie zgodnie z rozporządzeniem dotyczącym składu załóg statków na Renie.

(3)

Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (5) ma zastosowanie do zawodów żeglugi śródlądowej innych niż kapitanowie. Wzajemne uznawanie dyplomów i świadectw na mocy dyrektywy 2005/36/WE nie jest jednak w pełni dostosowane do regularnej i częstej działalności transgranicznej osób wykonujących zawody żeglugi śródlądowej zwłaszcza na krajowych śródlądowych drogach wodnych połączonych z siecią żeglugową innego państwa członkowskiego.

(4)

Badanie oceniające przeprowadzone przez Komisję w 2014 r. uwidoczniło fakt, że ograniczenie zakresu stosowania dyrektyw 91/672/EWG i 96/50/WE do kapitanów oraz brak automatycznego uznawania patentów kapitana wydanych zgodnie z tymi dyrektywami w odniesieniu do żeglugi po Renie, utrudniają mobilność członków załogi w żegludze śródlądowej.

(5)

W celu ułatwienia mobilności, zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi oraz zapewnienia ochrony życia ludzkiego i środowiska istotne jest posiadanie przez członków załogi pokładowej – a w szczególności przez osoby odpowiedzialne za postępowanie w sytuacjach nadzwyczajnych na pokładzie statków pasażerskich oraz osoby uczestniczące w bunkrowaniu statków napędzanych skroplonym gazem ziemnym – świadectw potwierdzających ich kwalifikacje. W celu skutecznego egzekwowania tego wymogu powinni oni mieć przy sobie takie świadectwa podczas wykonywania swojego zawodu. Uwagi te mają również zastosowanie do młodych osób, dla których ważne jest, aby ich bezpieczeństwo i zdrowie w pracy było chronione zgodnie z dyrektywą Rady 94/33/WE (6).

(6)

Żegluga w celach sportowych lub rekreacyjnych, eksploatacja promów, które nie poruszają się samodzielnie, oraz żegluga dla sił zbrojnych lub służb ratowniczych, nie wymagają kwalifikacji podobnych do tych wymaganych dla zawodowej żeglugi do celów transportu towarów i osób. Dlatego osoby prowadzące taką działalność nie powinny być objęte zakresem stosowania niniejszej dyrektywy.

(7)

Kapitanowie uprawiający żeglugę w warunkach stwarzających szczególne zagrożenie dla bezpieczeństwa powinni posiadać specjalne zezwolenia, w szczególności na prowadzenie dużych konwojów, prowadzenie jednostek pływających napędzanych skroplonym gazem ziemnym, prowadzenie statków w warunkach ograniczonej widoczności, prowadzenie statków na śródlądowych drogach wodnych o charakterze morskim lub prowadzenie statków na drogach wodnych stwarzających szczególne zagrożenia dla żeglugi. Aby uzyskać takie zezwolenia, kapitanowie powinni mieć obowiązek wykazania szczególnych dodatkowych kompetencji.

(8)

Aby zapewnić bezpieczeństwo żeglugi, państwa członkowskie powinny zidentyfikować śródlądowe drogi wodne o charakterze morskim w oparciu o zharmonizowane kryteria. Wymogi dotyczące kompetencji do uprawiania żeglugi na tych drogach wodnych należy określić na poziomie Unii. W przypadku gdy jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi oraz bez zbędnego ograniczania mobilności kapitanów, w stosownych przypadkach we współpracy z odpowiednią europejską komisją rzeczną, państwa członkowskie powinny mieć również możliwość zidentyfikowania dróg wodnych stwarzających szczególne zagrożenia dla żeglugi w oparciu o zharmonizowane kryteria i procedury zgodnie z niniejszą dyrektywą. W takich przypadkach odnośne wymogi dotyczące kompetencji należy określić na poziomie krajowym.

(9)

Mając na względzie przyczynianie się do mobilności osób uczestniczących w eksploatacji jednostek pływających w całej Unii oraz zważywszy, że wszystkie świadectwa kwalifikacji, żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe wydane zgodnie z niniejszą dyrektywą powinny spełniać wymagane minimalne standardy zgodnie ze zharmonizowanymi kryteriami, państwa członkowskie powinny uznawać kwalifikacje zawodowe potwierdzone zgodnie z niniejszą dyrektywą. W konsekwencji posiadacze takich kwalifikacji powinni móc wykonywać swój zawód na wszystkich unijnych śródlądowych drogach wodnych.

(10)

Mając na uwadze brak działalności transgranicznej na niektórych krajowych śródlądowych drogach wodnych oraz w celu zmniejszenia kosztów państwa członkowskie powinny mieć możliwość niewprowadzania obowiązku posiadania unijnych świadectw kwalifikacji na krajowych śródlądowych drogach wodnych niepołączonych z żeglowną śródlądową drogą wodną innego państwa członkowskiego. Unijne świadectwa powinny jednak umożliwiać dostęp do działalności żeglugowej na tych niepołączonych drogach wodnych.

(11)

Dyrektywa 2005/36/WE nadal ma zastosowanie do członków załogi pokładowej, którzy są wyłączeni z obowiązku posiadania unijnego świadectwa kwalifikacji wydanego zgodnie z niniejszą dyrektywą, a także nadal ma zastosowanie do kwalifikacji w dziedzinie żeglugi śródlądowej nieobjętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy.

(12)

W przypadku gdy państwa członkowskie przyznają wyłączenia z obowiązku posiadania unijnego świadectwa kwalifikacji, powinny one uznawać unijne świadectwa kwalifikacji w przypadku osób pływających na ich krajowych śródlądowych drogach wodnych niepołączonych z siecią żeglownych dróg wodnych innego państwa członkowskiego, w którym stosowane jest wyłączenie. Te państwa członkowskie powinny również zapewnić, aby w odniesieniu do tych śródlądowych dróg wodnych w żeglarskich książeczkach pracy osób posiadających unijne świadectwo kwalifikacji poświadczane były dane dotyczące praktyki pływania i odbytych rejsów, jeśli zwrócą się o to członkowie załogi. Te państwa członkowskie powinny ponadto przyjąć i egzekwować odpowiednie środki i sankcje w celu zapobiegania nadużyciom oraz innym niezgodnym z prawem praktykom dotyczącym unijnych świadectw kwalifikacji i żeglarskich książeczek pracy na tych niepołączonych śródlądowych drogach wodnych.

(13)

Państwa członkowskie stosujące wyłączenia z obowiązku posiadania unijnego świadectwa kwalifikacji powinny mieć możliwość zawieszania unijnych świadectw kwalifikacji w przypadku osób pływających na ich krajowych śródlądowych drogach wodnych niepołączonych z siecią żeglownych dróg wodnych innego państwa członkowskiego, w którym stosowane jest wyłączenie.

(14)

Dla państwa członkowskiego, w którym żadna ze śródlądowych dróg wodnych nie jest połączona z siecią żeglownych dróg wodnych innego państwa członkowskiego i które postanowi nie wydawać unijnych świadectw kwalifikacji zgodnie z niniejszą dyrektywą, dokonanie transpozycji i wdrożenie wszystkich przepisów niniejszej dyrektywy byłoby nieproporcjonalnym i niepotrzebnym obowiązkiem. Takie państwo członkowskie powinno zatem zostać wyłączone z obowiązku transpozycji i wdrożenia przepisów dotyczących świadectwa kwalifikacji dopóty, dopóki postanawia nie wydawać unijnych świadectw kwalifikacji. Takie państwo członkowskie powinno być jednak zobowiązane do uznawania na swoim terytorium unijnych świadectw kwalifikacji w celu promowania mobilności pracowników w Unii, zmniejszenia obciążeń administracyjnych związanych z mobilnością siły roboczej oraz zwiększenia atrakcyjności zawodu.

(15)

W szeregu państw członkowskich żegluga śródlądowa nie jest prowadzona często i służy jedynie interesom lokalnym lub sezonowym na drogach wodnych niepołączonych z innymi państwami członkowskimi. Zasada uznawania świadectw zawodowych na mocy niniejszej dyrektywy powinna być przestrzegana także w tych państwach członkowskich, jednak obciążenie administracyjne powinno być proporcjonalne. Wdrożenie takich narzędzi jak bazy danych i rejestry, stworzyłoby znaczące obciążenie administracyjne, lecz nie przyniosłoby rzeczywistej korzyści, ponieważ informacje mogą być przekazywane między państwami członkowskimi również za pomocą innych środków współpracy. Dlatego uzasadnione jest umożliwienie zainteresowanym państwom członkowskim dokonania transpozycji jedynie minimalnej liczby przepisów niezbędnych do uznawania świadectw zawodowych wydanych zgodnie z niniejszą dyrektywą.

(16)

W niektórych państwach członkowskich żegluga po śródlądowych drogach wodnych nie jest technicznie możliwa. Wymaganie od tych państw członkowskich, aby transponowały niniejszą dyrektywę byłoby dla nich nieproporcjonalnym obciążeniem administracyjnym.

(17)

Ważne jest, aby sektor żeglugi śródlądowej był w stanie zapewnić programy ukierunkowane zarówno na zatrzymanie w pracy osób w wieku powyżej pięćdziesiątego roku życia, jak i na podnoszenie umiejętności oraz zwiększanie szans młodych ludzi na zatrudnienie.

(18)

Komisja powinna zapewnić równe szanse wszystkim członkom załogi wykonującym swój zawód wyłącznie i regularnie na terytorium Unii oraz powinna zatrzymać wszelki utrzymujący się spadek wynagrodzeń, a także wszelką dyskryminację ze względu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania lub banderę.

(19)

Mając na uwadze ugruntowaną, trwającą od 2003 r. współpracę między Unią a Centralną Komisją Żeglugi na Renie, która doprowadziła do powstania Europejskiego Komitetu ds. Opracowywania Norm w Żegludze Śródlądowej (CESNI) pod auspicjami Centralnej Komisji Żeglugi na Renie, oraz w celu uproszczenia ram prawnych regulujących kwalifikacje zawodowe w Europie, świadectwa kwalifikacji, żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe wydane zgodnie z rozporządzeniem dotyczącym składu załóg statków na Renie, w którym ustanowiono wymogi takie same jak wymogi zawarte w niniejszej dyrektywie, powinny być ważne na wszystkich unijnych śródlądowych drogach wodnych. Takie świadectwa kwalifikacji, żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe wydane przez państwa trzecie powinny być uznawane w Unii, z zastrzeżeniem zasady wzajemności.

(20)

Ważne jest, aby pracodawcy stosowali przepisy prawa socjalnego i prawa pracy obowiązujące w państwie członkowskim, w którym prowadzona jest działalność, gdy zatrudniają w Unii członków załogi pokładowej posiadających świadectwa kwalifikacji, żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe wydane przez państwa trzecie oraz uznane przez właściwe organy w Unii.

(21)

W celu usunięcia kolejnych barier w mobilności pracowników oraz dalszego uproszczenia ram prawnych regulujących kwalifikacje zawodowe w Europie, wszelkie świadectwa kwalifikacji, żeglarskie książeczki pracy lub dzienniki pokładowe wydane przez państwo trzecie w oparciu o wymogi takie same jak wymogi ustanowione w niniejszej dyrektywie również mogą być uznawane na wszystkich unijnych drogach wodnych, z zastrzeżeniem oceny dokonanej przez Komisję oraz z zastrzeżeniem uznawania przez to państwo trzecie dokumentów wydanych zgodnie z niniejszą dyrektywą.

(22)

Państwa członkowskie powinny wydawać świadectwa kwalifikacji tylko osobom, które osiągnęły minimalny poziom kompetencji i minimalny wiek, spełniają wymogi dotyczące stanu zdrowia oraz mają praktykę pływania wymaganą do uzyskania określonych kwalifikacji.

(23)

Ważne jest, aby Komisja i państwa członkowskie zachęcały młodych ludzi do starania się o uzyskanie kwalifikacji zawodowych w żegludze śródlądowej oraz aby Komisja i państwa członkowskie ustanowiły konkretne środki w celu wspierania działań partnerów społecznych w tym zakresie.

(24)

Aby zagwarantować wzajemne uznawanie kwalifikacji, świadectwa kwalifikacji powinny być oparte na kompetencjach niezbędnych do eksploatacji jednostek pływających. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby osoby otrzymujące świadectwa kwalifikacji miały odpowiedni minimalny poziom kompetencji, zweryfikowany w drodze stosownej oceny. Oceny takie mogłyby przybierać formę egzaminu administracyjnego lub mogłyby stanowić część zatwierdzonych programów szkolenia realizowanych zgodnie ze wspólnymi standardami, aby zapewnić we wszystkich państwach członkowskich porównywalny minimalny poziom kompetencji w odniesieniu do różnych kwalifikacji.

(25)

Uprawiając żeglugę na unijnych śródlądowych drogach wodnych, kapitanowie powinni móc stosować wiedzę na temat przepisów ruchu na śródlądowych drogach wodnych, takich jak Europejski kodeks żeglugi po śródlądowych drogach wodnych (CEVNI), lub inne odpowiednie przepisy ruchu, a także na temat mających zastosowanie przepisów dotyczących obsady jednostek pływających, w tym również czasu odpoczynku, zgodnie z prawodawstwem unijnym lub krajowym, lub szczegółowymi przepisami uzgodnionymi na poziomie regionalnym, takimi jak rozporządzenie dotyczące składu załóg statków na Renie.

(26)

Ze względu na odpowiedzialność za bezpieczeństwo w ramach wykonywania zawodu kapitana, uprawiania żeglugi z pomocą radaru oraz bunkrowania lub prowadzenia jednostek pływających napędzanych skroplonym gazem ziemnym, konieczne jest sprawdzenie w drodze egzaminów praktycznych, czy wymagany poziom kompetencji został rzeczywiście osiągnięty. Aby jeszcze bardziej ułatwić ocenę kompetencji, tego rodzaju egzaminy praktyczne mogłyby być przeprowadzane przy użyciu zatwierdzonych symulatorów.

(27)

Umiejętności w zakresie obsługi pokładowych urządzeń radiowych są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi śródlądowej. Ważne jest, aby państwa członkowskie zachęcały wszystkich członków załogi pokładowej, którzy mogliby znaleźć się w sytuacji wymagającej prowadzenia jednostki pływającej, do odbycia szkolenia i uzyskania świadectwa w zakresie obsługi takich urządzeń radiowych. Dla kapitanów i sterników takie szkolenie i takie świadectwa powinny być obowiązkowe.

(28)

Zatwierdzanie programów szkolenia jest konieczne w celu weryfikacji, czy programy te są zgodne ze wspólnymi minimalnymi wymogami w zakresie treści i organizacji. Zgodność taka pozwala na wyeliminowanie zbędnych barier w podejmowaniu zawodu poprzez zapobieganie nakładaniu obowiązku zdawania zbędnych dodatkowych egzaminów przez osoby, które uzyskały już niezbędne umiejętności w trakcie swojego szkolenia zawodowego. Istnienie zatwierdzonych programów szkolenia mogłoby także ułatwiać podejmowanie zawodu związanego z żeglugą śródlądową pracownikom, którzy wcześniej nabyli doświadczenie w innych sektorach, ponieważ mogliby oni korzystać ze specjalnych programów szkolenia, w których uwzględnia się kompetencje już przez nich nabyte.

(29)

Aby jeszcze bardziej ułatwić mobilność w przypadku kapitanów, państwa członkowskie powinny być uprawnione – z zastrzeżeniem zgody państwa członkowskiego, na terytorium którego znajduje się odcinek śródlądowej drogi wodnej, na którym występują szczególne zagrożenia – do dokonania oceny kompetencji niezbędnych do uprawiania żeglugi na tym konkretnym odcinku śródlądowej drogi wodnej.

(30)

Praktyka pływania powinna być weryfikowana przy użyciu zatwierdzonych wpisów w żeglarskich książeczkach pracy. Aby umożliwić taką weryfikację, państwa członkowskie powinny wydawać żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe oraz zapewniać, aby te ostatnie zawierały zapis rejsów jednostek pływających. Stan zdrowia kandydata powinien być poświadczony przez zatwierdzonego przedstawiciela zawodu medycznego.

(31)

W przypadku gdy operacje załadunku i rozładunku wymagają czynnych działań nawigacyjnych, takich jak pogłębianie lub manewrowanie między punktami załadunku lub rozładunku, państwa członkowskie powinny uznawać czas poświęcony na takie działania jako praktykę pływania oraz odpowiednio go rejestrować.

(32)

Ilekroć środki przewidziane w niniejszej dyrektywie wiążą się z przetwarzaniem danych osobowych, powinno się ono odbywać zgodnie z prawem unijnym dotyczącym ochrony danych osobowych, w szczególności z rozporządzeniami Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 (7) i (UE) 2016/679 (8).

(33)

Aby przyczynić się do sprawnego administrowania świadectwami kwalifikacji, państwa członkowskie powinny wyznaczyć właściwe organy, które mają wdrażać niniejszą dyrektywę oraz powinny utworzyć rejestry na potrzeby rejestrowania danych dotyczących świadectw kwalifikacji, żeglarskich książeczek pracy i dzienników pokładowych. W celu ułatwienia wymiany informacji między państwami członkowskimi oraz z Komisją na potrzeby wdrażania, egzekwowania i oceny niniejszej dyrektywy, jak również do celów statystycznych, aby zachować bezpieczeństwo i usprawnić żeglugę, państwa członkowskie powinny przekazywać takie informacje, w tym również dane dotyczące świadectw kwalifikacji, żeglarskich książeczek pracy i dzienników pokładowych, umieszczając je w bazie danych prowadzonej przez Komisję. Utrzymując taką bazę danych, Komisja powinna odpowiednio przestrzegać zasad ochrony danych osobowych.

(34)

Przetwarzaniem danych osobowych zajmują się organy, w tym również organy w państwach trzecich, które wydają świadectwa kwalifikacji, żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe zgodnie z zasadami identycznymi jak zasady zawarte w niniejszej dyrektywie. Organy zaangażowane we wdrażanie i egzekwowanie niniejszej dyrektywy oraz, w razie potrzeby, organizacje międzynarodowe, które ustanowiły te identyczne zasady, również powinny mieć dostęp do bazy danych prowadzonej przez Komisję do celów oceny niniejszej dyrektywy, do celów statystycznych, zachowania bezpieczeństwa, zapewnienia sprawnej żeglugi oraz w celu ułatwienia wymiany informacji między tymi organami. Dostęp ten powinien jednak być zależny od odpowiedniego poziomu ochrony danych, szczególnie w przypadku danych osobowych, a w przypadku państw trzecich i organizacji międzynarodowych – również od spełnienia zasady wzajemności.

(35)

Aby jeszcze bardziej zmodernizować sektor żeglugi śródlądowej oraz zmniejszyć obciążenia administracyjne, a jednocześnie sprawić, aby dokumenty były mniej podatne na fałszowanie, Komisja powinna rozważyć – przy uwzględnieniu zasady lepszego stanowienia prawa – zbadanie możliwości zastąpienia wersji papierowej unijnych świadectw kwalifikacji, żeglarskich książeczek pracy i dzienników pokładowych narzędziami elektronicznymi, takimi jak elektroniczne legitymacje zawodowe oraz elektroniczne jednostki statków.

(36)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej dyrektywy należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do sprzeciwiania się, w stosownych przypadkach, zamierzonemu przyjęciu przez państwo członkowskie wymogów dotyczących kompetencji w odniesieniu do szczególnych zagrożeń na niektórych odcinkach śródlądowych dróg wodnych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (9).

(37)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej dyrektywy należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do przyjmowania wzorów na potrzeby wydawania unijnych świadectw kwalifikacji, świadectw potwierdzających zaliczenie egzaminu praktycznego, żeglarskich książeczek pracy i dzienników pokładowych oraz przyjmowania decyzji dotyczących uznawania zgodnie z art. 10. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011.

(38)

W celu zapewnienia minimalnych zharmonizowanych standardów uzyskiwania świadectwa kwalifikacji, ułatwienia wymiany informacji między państwami członkowskimi oraz w celu ułatwienia wdrażania, monitorowania i oceny niniejszej dyrektywy przez Komisję, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do ustanawiania standardów kompetencji, standardów dotyczących stanu zdrowia, standardów dotyczących egzaminów praktycznych, standardów dotyczących zatwierdzania symulatorów oraz standardów określających cechy i warunki użytkowania bazy danych, która ma być prowadzona przez Komisję, w której mają być przechowywane kopie najważniejszych danych dotyczących unijnych świadectw kwalifikacji, żeglarskich książeczek pracy, dzienników pokładowych oraz uznawanych dokumentów. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. (10) w sprawie lepszego stanowienia prawa. W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(39)

Środki przejściowe powinny uwzględniać nie tylko problem patentów wydanych kapitanom zgodnie z dyrektywą 96/50/WE, z rozporządzeniem dotyczącym składu załóg statków na Renie lub z niektórymi przepisami krajowymi, lecz także problem świadectw wydanych innym kategoriom członków załogi pokładowej objętym zakresem stosowania niniejszej dyrektywy. Na tyle, na ile to możliwe, środki te powinny zabezpieczać wcześniej przyznane uprawnienia oraz powinny zapewnić wykwalifikowanym członkom załogi rozsądny czas na ubieganie się o unijne świadectwo kwalifikacji. W środkach tych należy zatem przewidzieć odpowiedni okres, podczas którego dotychczasowymi świadectwami będzie można nadal posługiwać się na tych unijnych śródlądowych drogach wodnych, na których były one ważne przed upływem okresu transpozycji. Środki te powinny również zapewnić system przechodzenia na nowe zasady w odniesieniu do wszystkich tych świadectw, w szczególności jeżeli chodzi o rejsy o zasięgu lokalnym.

(40)

Harmonizacja prawodawstwa w dziedzinie kwalifikacji zawodowych w żegludze śródlądowej w Europie jest ułatwiana dzięki ścisłej współpracy między Unią a Centralną Komisją Żeglugi na Renie, a także poprzez opracowywanie standardów CESNI. CESNI, które jest otwarte dla ekspertów ze wszystkich państw członkowskich, opracowuje standardy w dziedzinie żeglugi śródlądowej, w tym również standardy w zakresie kwalifikacji zawodowych. Europejskie komisje rzeczne, odpowiednie organizacje międzynarodowe, partnerzy społeczni oraz stowarzyszenia branżowe powinni być w pełni zaangażowani w projektowanie i opracowywanie standardów CESNI. W przypadku gdy warunki określone w niniejszej dyrektywie są spełnione, Komisja – przyjmując akty wykonawcze i delegowane zgodnie z niniejszą dyrektywą – powinna odwoływać się do standardów CESNI.

(41)

Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie ustanowienie wspólnych ram uznawania minimalnych kwalifikacji zawodowych w żegludze śródlądowej, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego rozmiary lub skutki możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(42)

Aby poprawić równowagę płci w sektorze śródlądowych dróg wodnych, ważne jest promowanie dostępu kobiet do kwalifikacji i do zawodu.

(43)

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej informacje, które państwa członkowskie są zobowiązane przekazywać Komisji w kontekście transpozycji dyrektywy, muszą być jasne i precyzyjne. Tak jest również w przypadku niniejszej dyrektywy, która przewiduje konkretnie ukierunkowane podejście do transpozycji.

(44)

Należy w związku z tym uchylić dyrektywy 91/672/EWG i 96/50/WE,

a)

statkach o długości co najmniej 20 metrów;

b)

statkach, dla których iloczyn długości, szerokości i zanurzenia wynosi co najmniej 100 metrów sześciennych;

c)

holownikach i pchaczach przeznaczonych do:

d)

statkach pasażerskich;

e)

statkach, które muszą posiadać świadectwo homologacji na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/68/WE (11);

f)

urządzeniach pływających.

a)

uprawiających żeglugę w celach sportowych lub rekreacyjnych;

b)

uczestniczących w eksploatacji promów nieporuszających się samodzielnie;

c)

uczestniczących w eksploatacji jednostek pływających wykorzystywanych przez siły zbrojne, siły utrzymywania porządku publicznego, służby obrony cywilnej, administrację żeglugi, straż pożarną i inne służby ratownicze.

a)

odbywają wyłącznie ograniczoną liczbę rejsów o zasięgu lokalnym, w przypadku gdy odległość od miejsca wypłynięcia w żadnym momencie nie przekracza dziesięciu kilometrów; lub

b)

odbywają wyłącznie rejsy sezonowo.

1)

„śródlądowa droga wodna” oznacza drogę wodną inną niż wody morskie, otwartą dla żeglugi na jednostkach pływających, o których mowa w art. 2;

2)

„jednostka pływająca” oznacza statek lub urządzenie pływające;

3)

„statek” oznacza statek żeglugi śródlądowej lub statek morski;

4)

„holownik” oznacza statek zbudowany specjalnie do wykonywania operacji holowniczych;

5)

„pchacz” oznacza statek zbudowany specjalnie do przemieszczania zestawu pchanego;

6)

„statek pasażerski” oznacza statek zbudowany i przystosowany do przewozu więcej niż 12 pasażerów;

7)

„unijne świadectwo kwalifikacji” oznacza świadectwo wydane przez właściwy organ potwierdzające, że dana osoba spełnia wymogi określone w niniejszej dyrektywie;

8)

„konwencja STCW” oznacza konwencję STCW zgodnie z definicją zawartą w art. 1 pkt 21 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/106/WE (12);

9)

„członkowie załogi pokładowej” oznaczają osoby uczestniczące w ogólnej eksploatacji jednostki pływającej na unijnych śródlądowych drogach wodnych i które wykonują różne zadania, takie jak zadania związane z: żeglugą, kontrolą eksploatacji jednostki pływającej, obsługą ładunków, sztauowaniem, transportem pasażerów, techniką okrętową, konserwacją i naprawą, komunikacją, zdrowiem i bezpieczeństwem oraz ochroną środowiska, inne niż osoby, które są wyznaczone wyłącznie do obsługi silników, dźwigów lub urządzeń elektrycznych i elektronicznych;

10)

„świadectwo operatora radiowego” oznacza krajowe świadectwo wydane przez państwo członkowskie zgodnie z Regulaminem radiokomunikacyjnym załączonym do Międzynarodowej konwencji telekomunikacyjnej, zezwalające na obsługę stacji radiokomunikacyjnej na jednostce pływającej żeglugi śródlądowej;

11)

„ekspert w dziedzinie żeglugi pasażerskiej” oznacza osobę pełniącą służbę na pokładzie statku, która ma kwalifikacje do podejmowania działań w sytuacjach nadzwyczajnych na pokładzie statków pasażerskich;

12)

„ekspert w dziedzinie skroplonego gazu ziemnego” oznacza osobę wykwalifikowaną do zajmowania się procedurą bunkrowania jednostek pływających napędzanych skroplonym gazem ziemnym lub do sprawowania funkcji kapitana prowadzącego taką jednostkę pływającą;

13)

„kapitan” oznacza członka załogi pokładowej wykwalifikowanego do prowadzenia jednostki pływającej na śródlądowych drogach wodnych państw członkowskich oraz wykwalifikowanego do ponoszenia ogólnej odpowiedzialności na pokładzie, w tym również za załogę, pasażerów i ładunek;

14)

„szczególne zagrożenie” oznacza zagrożenie dla bezpieczeństwa spowodowane określonymi warunkami nawigacyjnymi, które wymagają od kapitanów posiadania kompetencji wykraczających poza to, co jest oczekiwane zgodnie z ogólnymi standardami kompetencji na ich poziomie zarządzania;

15)

„kompetencja” oznacza dowiedzioną zdolność korzystania z wiedzy i umiejętności wymaganych zgodnie z ustalonymi standardami w celu prawidłowego wykonywania zadań niezbędnych do eksploatacji jednostek pływających żeglugi śródlądowej;

16)

„poziom zarządzania” oznacza poziom odpowiedzialności związanej ze sprawowaniem funkcji kapitana oraz zapewnianiem, aby inni członkowie załogi pokładowej prawidłowo wykonywali wszystkie zadania w zakresie eksploatacji jednostki pływającej;

17)

„poziom operacyjny” oznacza poziom odpowiedzialności związany z pełnieniem funkcji marynarza, starszego marynarza lub sternika oraz utrzymywaniem kontroli nad wykonywaniem wszystkich zadań w ramach wyznaczonego obszaru odpowiedzialności tej osoby zgodnie z właściwymi procedurami oraz pod kierownictwem osoby pełniącej funkcję na poziomie zarządzania;

18)

„duży konwój” oznacza zestaw pchany, w przypadku którego iloczyn całkowitej długości i całkowitej szerokości jednostki pchanej wynosi co najmniej 7 000 metrów kwadratowych;

19)

„żeglarska książeczka pracy” oznacza indywidualny rejestr, w którym rejestruje się informacje dotyczące historii zatrudnienia członka załogi, w szczególności praktykę pływania i odbyte rejsy;

20)

„dziennik pokładowy” oznacza urzędowy rejestr rejsów odbytych przez jednostkę pływającą i jej załogę;

21)

„aktywna żeglarska książeczka pracy” lub „aktywny dziennik pokładowy” oznacza żeglarską książeczkę pracy lub dziennik pokładowy, w których można rejestrować dane;

22)

„praktyka pływania” oznacza czas, mierzony w dniach, spędzony przez członków załogi pokładowej na pokładzie w trakcie rejsu jednostką pływającą po śródlądowych drogach wodnych, w tym również operacje załadunku i rozładunku wymagające czynnych działań nawigacyjnych, który został zatwierdzony przez właściwy organ;

23)

„urządzenie pływające” oznacza konstrukcję pływającą, na której znajdują się urządzenia robocze, takie jak dźwigi, pogłębiarki, kafary lub podnośniki;

24)

„długość” oznacza maksymalną długość kadłuba w metrach, z wyłączeniem steru i bukszprytu;

25)

„szerokość” oznacza maksymalną szerokość kadłuba w metrach, mierzoną do zewnętrznej strony poszycia kadłuba (z wyłączeniem kół łopatkowych, odbojnic itp.);

26)

„zanurzenie” oznacza pionową odległość w metrach od najniższego punktu kadłuba bez uwzględnienia stępki lub innych stałych elementów do poziomu wodnicy maksymalnego zanurzenia;

27)

„żegluga sezonowa” oznacza działalność żeglugową, która jest wykonywana przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy każdego roku.

a)

uprawiają żeglugę na drogach wodnych, które zostały zaklasyfikowane jako śródlądowe drogi wodne o charakterze morskim zgodnie z art. 8;

b)

uprawiają żeglugę na drogach wodnych zidentyfikowanych jako odcinki śródlądowych dróg wodnych wiążące się ze szczególnymi zagrożeniami zgodnie z art. 9;

c)

uprawiają żeglugę z pomocą radaru;

d)

prowadzą jednostki pływające napędzane skroplonym gazem ziemnym;

e)

prowadzą duże konwoje.

a)

zastosowanie ma Konwencja w sprawie międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu;

b)

boje i znaki są zgodne z systemem morskim;

c)

niezbędna jest nawigacja naziemna na tej śródlądowej drodze wodnej; lub

d)

do żeglugi na tej śródlądowej drodze wodnej potrzebne są urządzenia morskie, których obsługa wymaga szczególnej wiedzy.

a)

częstych zmian przebiegu i prędkości prądów;

b)

hydromorfologicznych cech śródlądowej drogi wodnej oraz braku odpowiednich usług informacji o torach wodnych na śródlądowej drodze wodnej lub odpowiednich map nawigacyjnych;

c)

istnienia szczególnych lokalnych regulacji ruchu uzasadnionych specyficznymi cechami hydromorfologicznymi śródlądowej drogi wodnej; lub

d)

częstych wypadków na określonym odcinku śródlądowej drogi wodnej wynikających z braku kompetencji, która nie jest objęta standardami, o których mowa w art. 17.

a)

ich tożsamość;

b)

fakt spełniania przez nich minimalnych wymogów określonych w załączniku I dotyczących wieku, kompetencji, zgodności administracyjnej i praktyki pływania w odniesieniu do kwalifikacji, o które się ubiegają;

c)

fakt spełniania, w stosownych przypadkach, standardów dotyczących stanu zdrowia zgodnie z art. 23.

a)

ich tożsamość;

b)

fakt spełniania przez nich minimalnych wymogów określonych w załączniku I dotyczących wieku, kompetencji, zgodności administracyjnej i praktyki pływania w odniesieniu do szczególnego zezwolenia, o które się ubiegają;

c)

fakt posiadania przez nich unijnego świadectwa kwalifikacji kapitana, świadectwa uznanego zgodnie z art. 10 ust. 2 i 3 lub fakt spełniania przez nich minimalnych wymogów dotyczących unijnych świadectw kwalifikacji kapitana przewidzianych w niniejszej dyrektywie.

a)

ich tożsamość;

b)

fakt spełniania przez nich wymogów ustanowionych zgodnie z art. 20 dotyczących kompetencji w odniesieniu do szczególnych zagrożeń na konkretnym odcinku śródlądowej drogi wodnej, w odniesieniu do którego wymagane jest zezwolenie;

c)

fakt posiadania przez nich unijnego świadectwa kwalifikacji kapitana, świadectwa uznanego zgodnie z art. 10 ust. 2 i 3 lub fakt spełniania przez nich minimalnych wymogów dotyczących unijnych świadectw kwalifikacji kapitana przewidzianych w niniejszej dyrektywie.

a)

w przypadku unijnych świadectw kwalifikacji członka załogi pokładowej oraz szczególnych zezwoleń innych niż te, o których mowa w art. 6 lit. d) – przedłożono wystarczający dowód w postaci dokumentów potwierdzających, o których mowa w art. 11 ust. 1 lit. a) i c);

b)

w przypadku unijnych świadectw kwalifikacji do wykonywania szczególnych operacji – przedłożono wystarczający dowód w postaci dokumentów potwierdzających, o których mowa w art. 11 ust. 1 lit. a) i b).

a)

pod nadzorem organu administracyjnego zgodnie z art. 18; lub

b)

w ramach programu szkolenia zatwierdzonego zgodnie z art. 19.

a)

unijnego świadectwa kwalifikacji kapitana;

b)

szczególnego zezwolenia na uprawianie żeglugi z pomocą radaru, o którym mowa w art. 6 lit. c);

c)

unijnego świadectwa kwalifikacji eksperta w dziedzinie skroplonego gazu ziemnego;

d)

unijnego świadectwa kwalifikacji eksperta w dziedzinie żeglugi pasażerskiej.

a)

cele szkolenia, treści dydaktyczne, metody, zastosowane nośniki, procedury, w tym również wykorzystanie symulatorów, w stosownych przypadkach, oraz materiały szkoleniowe są prawidłowo udokumentowane i umożliwiają kandydatom osiągnięcie standardów kompetencji, o których mowa w art. 17 ust. 1;

b)

programy oceny odpowiednich kompetencji są realizowane przez wykwalifikowane osoby wykazujące dogłębną znajomość programu szkolenia;

c)

egzamin sprawdzający zgodność ze standardami kompetencji, o których mowa w art. 17 ust. 1, jest przeprowadzany przez wykwalifikowanych egzaminatorów, którzy są wolni od konfliktów interesów.

a)

ograniczoną liczbę rejsów, które należy odbyć na danym odcinku;

b)

egzamin przeprowadzany na symulatorze;

c)

egzamin w postaci testu wielokrotnego wyboru;

d)

egzamin ustny; lub

e)

połączenie środków, o których mowa w lit. a)–d).

a)

swoje pierwsze unijne świadectwo kwalifikacji członka załogi pokładowej;

b)

swoje unijne świadectwo kwalifikacji kapitana;

c)

przedłużenie ważności swojego unijnego świadectwa kwalifikacji członka załogi pokładowej, w przypadku gdy spełnione są warunki określone w ust. 3 niniejszego artykułu.

a)

wdrażania, egzekwowania i oceny niniejszej dyrektywy;

b)

wymiany informacji między organami posiadającymi dostęp do bazy danych, o której mowa w art. 25, a Komisją;

c)

opracowywania statystyk.

a)

instrukcji dotyczących kodowania danych w bazie danych;

b)

praw dostępu użytkowników, zróżnicowanych w stosownych przypadkach według rodzaju użytkowników, rodzaju dostępu oraz celu wykorzystywania danych;

c)

maksymalnego czasu zatrzymywania danych zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu, w stosownych przypadkach zróżnicowanego w zależności od rodzaju dokumentu;

d)

instrukcji dotyczących eksploatacji bazy danych i jej interakcji z rejestrami, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu.

a)

spełnione zostały wymogi art. 9 rozporządzenia (WE) nr 45/2001; oraz

b)

to państwo trzecie lub ta organizacja międzynarodowa nie ograniczają państwom członkowskim ani Komisji dostępu do swojej odpowiedniej bazy danych.

a)

organizują i nadzorują egzaminy, o których mowa w art. 18;

b)

zatwierdzają programy szkolenia, o których mowa w art. 19;

c)

zatwierdzają symulatory, o których mowa w art. 21;

d)

wydają świadectwa, przedłużają ich ważność, zawieszają je lub cofają oraz wydają szczególne zezwolenia, o których mowa w art. 4, 5, 6, 11, 12, 13, 14 i 38, a także żeglarskie książeczki pracy i dzienniki pokładowe, o których mowa w art. 22;

e)

zatwierdzają praktykę pływania w żeglarskich książeczkach pracy, o których mowa w art. 22;

f)

określają, którzy przedstawiciele zawodu medycznego mogą wydawać orzeczenia lekarskie zgodnie z art. 23;

g)

prowadzą rejestry, o których mowa w art. 25;

h)

wykrywają i zwalczają oszustwa oraz inne niezgodne z prawem praktyki, o których mowa w art. 29.

a)

wydawanie, przedłużanie ważności, zawieszanie i cofanie unijnych świadectw kwalifikacji, żeglarskich książeczek pracy i dzienników pokładowych;

b)

wszystkie kursy i programy szkolenia;

c)

egzaminy i oceny przeprowadzane przez każde państwo członkowskie lub pod jego nadzorem; oraz

d)

kwalifikacje i doświadczenie wymagane od osób prowadzących szkolenie i egzaminatorów.

a)

standardy te są dostępne i aktualne;

b)

standardy te spełniają wszelkie mające zastosowanie wymogi określone w załącznikach;

c)

zmiany w procesie decyzyjnym CESNI nie zagrażają interesom Unii.

a)

standardy te są dostępne i aktualne;

b)

standardy te spełniają wszelkie mające zastosowanie wymogi określone w załącznikach;

c)

zmiany w procesie decyzyjnym CESNI nie zagrażają interesom Unii.

a)

w przypadku unijnego świadectwa kwalifikacji marynarza: 540 dni praktyki pływania, w tym co najmniej 180 dni w żegludze śródlądowej;

b)

w przypadku unijnego świadectwa kwalifikacji starszego marynarza: 900 dni praktyki pływania, w tym co najmniej 540 dni w żegludze śródlądowej;

c)

w przypadku unijnego świadectwa kwalifikacji sternika: 1 080 dni praktyki pływania, w tym co najmniej 720 dni w żegludze śródlądowej.

a)

to działanie w zakresie żeglugi śródlądowej odbywa się na początku lub na końcu rejsu w transporcie morskim; oraz

b)

w dniu 16 stycznia 2018 r. państwo członkowskie uznawało na danych drogach śródlądowych świadectwa, o których mowa w niniejszym ustępie, na okres co najmniej pięciu lat.