9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/1

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/2

—

uwzględniając art. 325 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie wcześniejszych sprawozdań rocznych Komisji i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 31 lipca 2015 r. pt. „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – Zwalczanie nadużyć finansowych – Sprawozdanie roczne – 2014 r.” (COM(2015)0386) oraz towarzyszące mu dokumenty robocze służb Komisji (SWD(2015)0151, SWD(2015)0152, SWD(2015)0153, SWD(2015)0154, SWD(2015)0155 i SWD(2015)0156),

—

uwzględniając sprawozdanie roczne OLAF za 2014 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie roczne z działalności Komitetu Nadzoru OLAF za rok 2014,

—

uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące wykonania budżetu na rok budżetowy 2014 wraz z odpowiedziami instytucji,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 8 października 2015 r. pt. „Ochrona budżetu Unii Europejskiej do końca 2014 r.” (COM(2015)0503),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 16 września 2015 r. w sprawie zwalczania korupcji w UE: wychodząc naprzeciw obawom przedsiębiorców i społeczeństwa obywatelskiego (CCMI/132),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 lutego 2014 r. pt. „Sprawozdanie o zwalczaniu korupcji w UE” (COM(2014)0038),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 250/2014 z dnia 26 lutego 2014 r. ustanawiające program na rzecz wspierania działalności w dziedzinie ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej (program Herkules III) i uchylające decyzję nr 804/2004/WE (1),

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 17 lipca 2013 r. dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (COM(2013)0534),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz zastępujące rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/1999 i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (2),

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 11 lipca 2012 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego (COM(2012)0363),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2011 r. w sprawie wysiłków UE na rzecz walki z korupcją (4), swoją deklarację z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie wysiłków Unii w walce z korupcją (5) oraz komunikat Komisji z dnia 6 czerwca 2011 r. na temat zwalczania korupcji w UE (COM(2011)0308);

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (6),

—

uwzględniając zamówione przez Komisję Europejską sprawozdanie za 2015 r. w sprawie ubytku dochodów z tytułu podatku VAT,

—

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczące zamówień publicznych w ramach wydatków na spójność w UE,

—

uwzględniając wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-105/14 – Taricco i inni,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego, Komisji Rozwoju Regionalnego, Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Konstytucyjnych (A8-0026/2016),

A.

mając na uwadze, że państwa członkowskie i Komisja dzielą odpowiedzialność za wykonanie około 80 % budżetu Unii; mając na uwadze, że państwa członkowskie ponoszą główną odpowiedzialność za gromadzenie zasobów własnych, m.in. w formie podatku VAT i ceł;

B.

mając na uwadze, że należyte wydatkowanie środków publicznych i ochrona interesów finansowych UE powinny stanowić kluczowe elementy polityki UE w celu zwiększania zaufania obywateli, zapewniając wydatkowanie pieniędzy podatników w sposób właściwy, wydajny i skuteczny; mając na uwadze, że należyte zarządzanie finansami powinno być połączone z podejściem „jak najlepiej wykorzystać każde euro”;

C.

mając na uwadze, że osiąganie dobrych wyników działalności wiąże się z regularną oceną nakładów, produktów, rezultatów i wpływów poprzez kontrole wykonania zadań;

D.

mając na uwadze, że różnorodność systemów prawnych i administracyjnych państw członkowskich skutkuje trudnymi warunkami dla przezwyciężania nieprawidłowości i zwalczania nadużyć finansowych oraz że w związku z tym Komisja powinna podjąć działania zmierzające do wzmożenia wysiłków w celu skutecznego zwalczania nadużyć finansowych i korupcji oraz osiągania bardziej wymiernych i bardziej zadowalających rezultatów w tym względzie;

E.

mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) odpowiada za ochronę interesów finansowych Unii, prowadząc dochodzenia w sprawie nadużyć finansowych, korupcji i innego rodzaju nielegalnej działalności; mając na uwadze, że powołany został Komitet Nadzoru OLAF w celu umocnienia i zagwarantowania niezależności OLAF poprzez regularne monitorowanie prowadzonych przez ten urząd działań dochodzeniowych; mając na uwadze, że Komitet Nadzoru OLAF monitoruje w szczególności zmiany dotyczące stosowania gwarancji proceduralnych oraz rozwój sytuacji w zakresie czasu trwania dochodzeń w świetle informacji dostarczanych przez dyrektora generalnego zgodnie z art. 7 ust. 8 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 883/2013;

F.

mając na uwadze, że zjawisko korupcji dotyczy wszystkich państw członkowskich i kosztuje gospodarkę UE ok. 120 mld EUR rocznie, o czym mowa w pierwszym sprawozdaniu Komisji w sprawie polityki antykorupcyjnej UE opublikowanym w lutym 2014 r.;

G.

mając na uwadze, że korupcja może przyczyniać się do finansowania działalności siatek przestępczości zorganizowanej lub siatek terrorystycznych w Europie; mając na uwadze, że korupcja podważa również zaufanie obywateli do instytucji i procesów demokratycznych;

H.

mając na uwadze, że poza założeniem cywilizacyjnym opartym na zasadach etycznych stanowiących nierozłączny element państwa prawa, zwalczanie nadużyć finansowych i korupcji przyczynia się do konkurencyjności Unii w gospodarce światowej;

1.

przyjmuje do wiadomości sprawozdanie Komisji pt. „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – Zwalczanie nadużyć finansowych – Sprawozdanie roczne – 2014 r.”; apeluje, by Komisja w swoich rocznych sprawozdaniach w sprawie ochrony interesów finansowych UE w bardziej terminowy sposób odpowiadała na wnioski Parlamentu;

2.

zwraca uwagę, że wszystkie zgłoszone nieprawidłowości obejmują kwotę ogółem w wysokości około 3,24 mld EUR; podkreśla, że ogólne skutki finansowe nieprawidłowości mających charakter nadużyć finansowych oraz nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi zgłoszonych w 2014 r. są o 36 % wyższe niż w 2013 r., a jednocześnie liczba nieprawidłowości tego rodzaju wzrosła o 48 %; podkreśla, że 2,27 mld EUR zgłoszonych nieprawidłowości dotyczy wydatków, co stanowi 1,8 % wszystkich płatności;

3.

podkreśla, że 1 649 spośród 16 473 wszystkich nieprawidłowości zgłoszonych Komisji w 2014 r. było nadużyciami finansowymi, opiewającymi na kwotę 538,2 mln EUR; zauważa, że nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych dotyczące wydatków obejmowały kwotę 362 mln EUR, co stanowi 0,26 % wszystkich płatności, a nieprawidłowości związane z przychodami obejmowały kwotę 176,2 mln EUR, co stanowi 0,88 % tradycyjnych zasobów własnych brutto pobranych w 2014 r.;

4.

podkreśla, że ogólne skutki finansowe zgłoszonych w 2014 r. nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi zgłoszonych są o 47 % wyższe niż w 2013 r., a jednocześnie liczba nieprawidłowości tego rodzaju zmniejszyła się o 5 %; zauważa tez, iż nieprawidłowości niemające charakteru nadużyć finansowych związane z wydatkami dotyczyły 1,54 % wszystkich płatności, a nieprawidłowości związane z przychodami dotyczyły 3,66 % tradycyjnych zasobów własnych pobranych w 2014 r.;

5.

wzywa Komisję do przyjęcia pełnej odpowiedzialności za odzyskiwanie środków nienależnie wypłaconych z budżetu UE oraz do lepszego poboru zasobów własnych, jak i do ustanowienia jednolitych zasad w zakresie sprawozdawczości we wszystkich państwach członkowskich w celu gromadzenia odpowiednich, porównywalnych i dokładnych danych;

6.

podkreśla, że nieprawidłowości, które nie stanowią nadużyć finansowych, często wynikają z niedostatecznej znajomości złożonych przepisów lub skomplikowanych wymogów; uważa, że uproszczenie przepisów i procedur przez państwa członkowskie i Komisję przyczyni się do zmniejszenia liczby tego rodzaju nieprawidłowości; uważa, że zwalczanie nieprawidłowości, w tym nadużyć finansowych, wymaga świadomości tego problemu wśród wszystkich organów instytucjonalnych na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym oraz wśród ogółu społeczeństwa; zauważa, że zasadnicze znaczenie ma stworzenie we wszystkich instytucjach i organach zaangażowanych we wdrażanie funduszy kultury sprzyjającej zapobieganiu i zwalczaniu nadużyć finansowych, oraz wzywa państwa członkowskie, aby zachęcały do wymiany dobrych wzorców;

7.

przypomina, że w dążeniu do przywrócenia finansom bardziej zrównoważonych podstaw, państwa członkowskie są zaangażowane w trwającą konsolidację fiskalną i działania oszczędnościowe, i wyraża zdecydowane przekonanie, że wszystkie dostępne zasoby należy przeznaczać na inwestycje w państwach członkowskich w celu pobudzania zrównoważonego wzrostu gospodarczego; uważa, że należy podjąć wszystkie niezbędne kroki w celu zapobiegania i przeciwdziałania wszelkim oszustwom podatkowym w obszarze polityki handlowej i związanych z nią środków finansowych, łącząc wszystkie odpowiednie instrumenty polityczne (takie jak dochodzenia karne, opracowanie wiarygodnych modeli analizy oraz wysiłki na rzecz zajęcia się niedociągnięciami i uchybieniami wadliwych strategii politycznych Komisji); wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w celu dopilnowania, by pieniądze z budżetu UE były prawidłowo wydatkowane na projekty, które przyczyniają się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w Europie, oraz w celu odzyskiwania długu celnego w następstwie wykrycia nadużyć finansowych; podkreśla w ogólnym kontekście, że zwalczanie nielegalnego handlu i nielegalnych przepływów finansowych powinno pozostać głównym priorytetem UE i państw członkowskich;

8.

wyraża zadowolenie z przyjęcia przez Komisję wieloletniej strategii w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, która ma na celu korygowanie znacznych różnic w liczbie nieprawidłowości zgłoszonych przez każde państwo członkowskie;

9.

stwierdza z zaniepokojeniem, że kwota tradycyjnych zasobów własnych, które były przedmiotem nadużyć, była w 2014 r. o 191 % wyższa niż w 2013 r., a kwota zasobów będących przedmiotem nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi była w 2014 r. o 146 % wyższa niż w roku poprzednim;

10.

jest zaniepokojony tym, że średnia stopa odzysku tradycyjnych zasobów własnych przez państwo członkowskie w 2014 r., zarówno w odniesieniu do nieprawidłowości związanych, jak i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, która wynosi 24 %, jest najniższym wynikiem w historii; wzywa państwa członkowskie do szybszego odzyskiwania należnych kwot, zwracając się w szczególności do tych państw członkowskich, które mają do odzyskania największe kwoty, z wnioskiem o usprawnienie procesu odzyskiwania środków;

11.

wyraża zaniepokojenie z powodu ubytku dochodów z tytułu podatku VAT oraz szacowanych strat w poborze podatku VAT, które w 2013 r. wyniosły 168 mld EUR; podkreśla, że w 13 spośród 26 państw członkowskich poddanych analizie w 2014 r. średnia szacunkowa utrata wpływów z podatku VAT przekraczała 15,2 %. przypomina, że Komisja nie ma dostępu do przepływu informacji pomiędzy państwami członkowskimi, aby móc zapobiegać i przeciwdziałać nadużyciom finansowym nazywanym oszustwami karuzelowymi; apeluje do wszystkich państw członkowskich o udział we wszystkich dziedzinach działalności sieci Eurofisc, aby umożliwić przepływ informacji w celu lepszego zwalczania nadużyć finansowych; podkreśla, że Komisja jest uprawniona do kontrolowania i nadzorowania środków przyjmowanych przez państwa członkowskie; apeluje do Komisji o pełne korzystanie z przysługujących jej uprawnień wykonawczych, aby zarówno nadzorować państwa członkowskie, jak i pomagać im w zwalczaniu oszustw związanych z podatkiem VAT i unikaniem płacenia podatku; przyjmuje do wiadomości, że od 2013 r. Komisja stosuje mechanizm szybkiego reagowania w celu zaradzenia masowym i niespodziewanym nadużyciom związanym z podatkiem VAT;

12.

zachęca Komisję do opracowania mechanizmu, który motywowałby przedsiębiorstwa do płacenia stałych podatków zamiast unikania opodatkowania;

13.

odnotowuje wzrost liczby centrów koordynacji wspieranych przez Eurojust i Europol; z zadowoleniem przyjmuje rezultaty transgranicznych operacji Vertigo 2 i Vertigo 3 oraz skuteczną współpracę między organami ścigania i organami sądowymi z Niemiec, Polski, Niderlandów, Zjednoczonego Królestwa, Belgii, Hiszpanii, Republiki Czeskiej i Szwajcarii, która doprowadziła do unieszkodliwienia siatek przestępczych odpowiedzialnych za oszustwa skutkujące ubytkiem dochodów podatkowych, w tym z tytułu podatku VAT, na kwotę ok. 320 mln EUR;

14.

wyraża zaniepokojenie kwestią kontroli celnych oraz związanego z nimi poboru podatków, które stanowią element zasobów własnych budżetu Unii; przypomina, że istnieją organy celne państw członkowskich, które sprawdzają, czy importerzy przestrzegają przepisów dotyczących stawek i przywozu, oraz podkreśla, że Trybunał Obrachunkowy stwierdził, iż jakość tych kontroli jest różna w poszczególnych państwach członkowskich; wzywa Komisję do zaktualizowania przewodnika dotyczącego audytu celnego, który został wydany w 2014 roku, w celu wyeliminowania uchybień stwierdzonych przez Trybunał Obrachunkowy, takich jak kwestie dotyczące odprawy celnej towarów importowanych oclonych w innych państwach członkowskich;

15.

zauważa z zaniepokojeniem, że liczba zgłoszonych w 2014 r. przypadków nieprawidłowości związanych z wydatkami, określonych jako nadużycia finansowe, spadła tylko o 4 %, po wzroście o 76 % w 2013 r.; wzywa właściwe organy do podjęcia wszelkich niezbędnych działań, by zmniejszyć liczbę nieprawidłowości mających cechy nadużyć finansowych, jednak nie kosztem standardów kontroli;

16.

jest zaniepokojony stałym wzrostem liczby zgłoszonych nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi i dotyczących funduszy UE zarządzanych bezpośrednio, zarówno pod względem liczby przypadków, jak i kwot nadużyć; jest zaskoczony, że liczba nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych zgłoszonych w 2014 r. wzrosła czterokrotnie w porównaniu z rokiem ubiegłym, i zwraca się do Komisji o przedstawienie szczegółowych wyjaśnień i podjęcie niezbędnych działań w celu przeciwdziałania temu trendowi;

17.

jest w związku z tym zaniepokojony faktem, że w 2014 r. największą liczbę zgłoszonych nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych odnotowano w sektorze rozwoju obszarów wiejskich, w którym liczba ta wzrosła najbardziej w porównaniu do 2013 r.; zwraca uwagę, że około 71 % wszystkich nieprawidłowości stanowiących nadużycia finansowe zgłoszonych w dziedzinie zasobów naturalnych (rolnictwo, rozwój obszarów wiejskich, rybołówstwo) pochodzi z Węgier, Włoch, Polski i Rumunii;

18.

stwierdza, że tempo odzyskiwania środków z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji jest poniżej ogólnej średniej, a pod koniec 2014 r. odzyskano mniej niż połowę kwot z nieprawidłowości stwierdzonych w 2009 r.; zwraca uwagę na znaczne różnice między poszczególnymi państwami członkowskimi w zakresie zdolności do odzyskiwania środków z nieprawidłowych płatności wykrytych w ramach wspólnej polityki rolnej oraz wzywa Bułgarię, Francję, Grecję i Słowację do znacznej poprawy wyników w tej dziedzinie; stwierdza, że mechanizm rozliczania (zgodnie z zasadą 50/50) stanowi silną zachętę dla państw członkowskich do jak najszybszego odzyskiwania nienależnych płatności w ramach EFRG od ich beneficjentów; ubolewa, że rok 2014 był trzecim rokiem z rzędu, w którym odnotowano wzrost liczby nadużyć finansowych w ramach EFRG, oraz czwartym rokiem z rzędu, w którym odnotowano wzrost liczby zgłoszonych przypadków nadużyć finansowych w sektorze rozwoju obszarów wiejskich; podkreśla potrzebę zwiększenia tempa odzyskiwania środków finansowych;

19.

zauważa, że liczba nieprawidłowości związanych ze wspólną polityką rybołówstwa w roku 2014 powróciła do poziomu porównywalnego z 2012 r. po tym, jak w 2013 r. osiągnęła wartość szczytową; zauważa, że najczęściej stwierdzaną kategorią nieprawidłowości w okresie 2010–2014 była niekwalifikowalność działania/projektu do pomocy, a drugą najczęściej stwierdzaną kategorią były naruszenia przepisów o zamówieniach publicznych;

20.

zauważa w odniesieniu do okresu programowania polityki spójności w latach 2007–2013, że liczba nieprawidłowości zgłaszanych jako nadużycia zmalała w 2014 r. o 5 % w porównaniu do 2013 r. (306 zgłoszonych przypadków); jest poważnie zaniepokojony wzrostem o 115 mln EUR (76 %) kwot dotkniętych nieprawidłowościami zgłaszanymi jako nadużycia w 2014 r. w porównaniu do 2013 r., co jest skutkiem głównie gwałtownego zwiększenia (660 %) kwot w ramach Funduszu Spójności; zauważa, że 61 spośród 74 przypadków stwierdzonych nadużyć finansowych w dziedzinie polityki spójności w latach 2008–2014 (82 %) zostało zgłoszonych przez trzy państwa członkowskie: Niemcy (42 przypadki), Polskę (11 przypadków) i Słowenię (8 przypadków); wyraża zaniepokojenie, że w 14 państwach członkowskich odnotowano zerowy wskaźnik stwierdzonych nadużyć w tym okresie, co może budzić wątpliwości co do skuteczności ich systemów kontroli;

21.

wyraża ponadto zaniepokojenie, gdyż w sektorze polityki spójności łączny okres od momentu wystąpienia nieprawidłowości i jej wykrycia do ostatecznego zgłoszenia Komisji wydłużył się do 3 lat i 4 miesięcy; przypomina, że po wykryciu nieprawidłowości wszczyna się dalsze procedury (nakazy odzyskania środków, dochodzenia OLAF itp.); wzywa Komisję do współpracy z państwami członkowskimi w celu poprawy skuteczności wykrywania i zgłaszania nieprawidłowości;

22.

z zadowoleniem przyjmuje ogólny spadek liczby zgłoszonych nieprawidłowości w ramach pomocy przedakcesyjnej (IPA); wyraża ubolewanie z powodu tendencji do stałego wzrostu nieprawidłowości w ramach instrumentu pomocy przedakcesyjnej (IPA) od 2010 r., zarówno pod względem wielkości kwot, jak i liczby przypadków, podkreślając, że głównym czynnikiem przyczyniającym się do tego negatywnego rozwoju sytuacji jest Turcja, oraz wzywa Komisję do podjęcia wszelkich możliwych działań w celu poprawy sytuacji, przede wszystkim z uwagi na zbliżające się nawiązanie bliższej współpracy między UE a Turcją;

23.

zauważa z zaniepokojeniem, że pomimo licznych apeli Parlamentu o przyjęcie jednolitych zasad zgłaszania obowiązujących we wszystkich państwach członkowskich sytuacja pozostaje wysoce niezadowalająca i wciąż występują znaczne rozbieżności w liczbie zgłaszanych przez poszczególne państwa członkowskie nieprawidłowości związanych oraz niezwiązanych z nadużyciami finansowymi; uważa, że problem ten zniekształca rzeczywisty obraz sytuacji dotyczącej poziomu nadużyć oraz ochrony interesów finansowych UE; wzywa Komisję do podjęcia wzmożonych wysiłków w celu rozwiązania problemu stosowania przez państwa członkowskie rozbieżnych metod wykrywania nieprawidłowości i przypadków niespójnego interpretowania obowiązujących ram prawnych UE;

24.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do publikowania co dwa lata sprawozdań dotyczących zwalczania korupcji w UE i oczekuje na możliwość przeczytania kolejnego sprawozdania na początku 2016 r.; zwraca się do Komisji o dodanie rozdziału o wynikach działań instytucji UE w zakresie zwalczania korupcji wraz z dalszą analizą – na szczeblu instytucji UE – wdrażania poszczególnych strategii politycznych, w celu wskazania nieodłącznych czynników o kluczowym znaczeniu, obszarów podatnych na zagrożenia oraz czynników ryzyka sprzyjających korupcji;

25.

wzywa Komisję do harmonizacji ram sprawozdawczości w zakresie „podejrzewanych nadużyć” oraz do ustanowienia zasad sprawozdawczości dotyczących wszystkich czynności organów sądowych podejmowanych w państwach członkowskich w związku z potencjalnym nadużyciem zasobów UE, wymagających wskazania konkretnych czynności organów sądowych podjętych na podstawie zaleceń OLAF dla organów sądowych;

26.

wzywa Komisję do opracowania systemu rygorystycznych wskaźników i łatwych do stosowania jednolitych kryteriów opartych na wymogach określonych w programie sztokholmskim w celu oceny poziomu korupcji w państwach członkowskich i oceny ich polityki antykorupcyjnej; wyraża obawy co do wiarygodności i jakości danych pochodzących z państw członkowskich; wzywa zatem Komisję do ścisłej współpracy z państwami członkowskimi w celu zagwarantowania przekazywania kompleksowych, dokładnych i wiarygodnych danych, mając na uwadze cel, jakim jest pełne wdrożenie systemu jednolitej kontroli; zachęca Komisję do opracowania wskaźnika korupcji w celu sklasyfikowania państw członkowskich;

27.

wzywa Komisję, aby w ramach corocznej oceny wyników w zwalczaniu korupcji przekazywała państwom członkowskim precyzyjne wskazania ułatwiające stopniową i nieprzerwaną realizację zobowiązań przyjętych przez poszczególne państwa członkowskie w zakresie zwalczania korupcji;

28.

ponawia apel do Komisji, aby sprawnie promowała przepisy w sprawie minimalnego poziomu ochrony osób zgłaszających nieprawidłowości w UE; wzywa instytucje europejskie do zmiany regulaminu pracowniczego w taki sposób, by nie tylko formalnie zobowiązywał on urzędników do zgłaszania nieprawidłowości, lecz również ustanawiał odpowiedni system ochrony osób zgłaszających nieprawidłowości; wzywa instytucje europejskie, które jeszcze tego nie zrobiły, i inne organy do bezzwłocznego wdrożenia art. 22 lit. c) regulaminu pracowniczego; nalega, aby wszystkie instytucje unijne wprowadziły normy wewnętrzne w zakresie zgłaszania nadużyć przez pracowników i obowiązków pracowniczych, koncentrując się na ochronie osób zgłaszających nadużycia; uważa, że tymi normami należy objąć jednoznacznie osoby, które ujawniają nadużycia finansowe dotyczące umów międzynarodowych, w tym umów handlowych;

29.

podkreśla, jak ważne są dostęp do informacji oraz przejrzystość działalności lobbingowej, a także wydatkowanie środków finansowych UE na wspieranie niezależnych organizacji działających w tej dziedzinie;

30.

uważa, że można podnieść poziom przejrzystości dzięki utworzeniu śladu legislacyjnego dla działań lobbingowych w UE w celu przejścia od dobrowolnego do obowiązkowego rejestru UE dla wszelkiej działalności lobbingowej w każdej instytucji UE;

31.

apeluje do Komisji o utrzymanie rygorystycznej polityki wstrzymywania i zawieszania płatności, zgodnie z odnośną podstawą prawną; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja przyjęła nową decyzję w sprawie mechanizmu wczesnego ostrzegania; z niecierpliwością oczekuje ustanowienia kompleksowego systemu wczesnego wykrywania i wykluczenia, który zostanie zaproponowany przez Komisję; wzywa Komisję, aby lepiej informowała państwa członkowskie i władze lokalne o wdrażaniu swojej polityki, mając na uwadze, że proces ten nie powinien być podważany ze względów politycznych;

32.

wzywa zatem do przekrojowego zastosowania art. 325 TFUE we wszystkich obszarach polityki UE i do podejmowania działań w celu zapobiegania nadużyciom, a nie tylko reagowania na nie; wzywa do przestrzegania art. 325 TFUE, w szczególności ust. 5 dotyczącego sprawozdań rocznych, których przedstawienie jest obecnie opóźnione o rok; nawołuje w szczególności do uproszczenia sposobów korzystania z dotacji UE w ramach polityki spójności; wzywa do postępowania zgodnie z ustalonymi procedurami oraz do ratyfikacji umów zawartych między Unią a krajami i organizacjami trzecimi w dziedzinie zwalczania nadużyć na szczeblu regionalnym i międzynarodowym; wzywa do podjęcia działań następczych w odpowiedzi na zalecenia do planu działań zawarte w rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej, korupcji i prania pieniędzy: zalecenia dotyczące potrzebnych działań i inicjatyw (7), w szczególności zalecenie 130 (widoczność środków przyjętych przez państwa członkowskie w walce z nadużyciami i przestępczością zorganizowaną) oraz pkt 131 dotyczący ogólnego planu działania na lata 2014–2019 przeciwko przestępczości zorganizowanej, korupcji i praniu pieniędzy (pkt (i) – (xxii)); wzywa do przedstawienia wstępnych wyników stosowania dyrektywy w sprawie fałszowania pieniędzy; ponadto nawołuje do powszechniejszego informowania o narzędziach stosowanych przez OLAF do zwalczania korupcji, a także o koordynacji procedur odzyskiwania przez państwa członkowskie kwot pozyskanych w wyniku nadużycia;

33.

wzywa UE do ubiegania się o członkostwo w Grupie Państw Przeciwko Korupcji (GRECO) powołanej przez Radę Europy;

34.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2014 r. obowiązywało 48 umów obejmujących wzajemną pomoc administracyjną, angażujących 71 państw, a w odniesieniu do 49 innych państw toczyły się w tej sprawie negocjacje, co dotyczy też głównych partnerów handlowych, takich jak Stany Zjednoczone i Japonia, oraz domaga się, by Parlament był na bieżąco informowany o postępach w tych negocjacjach; podkreśla, że aby chronić interesy UE i skutecznie zwalczać oszustwa, należy przede wszystkim dopilnować, by prawodawstwo było rzeczywiście stosowane i by stosowne umowy międzynarodowe, obejmujące odpowiednie klauzule przewidujące kary za nadużycia finansowe i korupcję, były przestrzegane przez wszystkie strony; zachęca Komisję do dalszej współpracy z innymi państwami w dziedzinie środków służących zwalczaniu nadużyć finansowych oraz do przyjęcia nowych uzgodnień o współpracy administracyjnej; zwraca się do Komisji, aby w dalszym ciągu umieszczała przepisy przeciwdziałające nadużyciom finansowym i korupcji we wszystkich umowach międzynarodowych zawieranych przez UE, aby utorować drogę ściślejszej współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej, handlu narkotykami i innych form nielegalnego i niedozwolonego handlu;

35.

z zadowoleniem przyjmuje kluczowe znaczenie pomocy makrofinansowej UE w inspirowaniu do reform u najbliższych partnerów handlowych UE; zwraca się do Komisji o dalsze informowanie Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich o tych kwestiach, mając na celu zadbanie o to, by wszystkie środki były wydawane w pełnej zgodności z rozporządzeniem podstawowym oraz w sposób zgodny z regionalną spójnością i propagowaniem stabilności regionalnej, ograniczając tym samym ryzyko niewłaściwego wykorzystania pożyczek zwrotnych; zwraca się o długoterminową ocenę wpływu programów pomocy makrofinansowej na starania w zakresie zwalczania korupcji i nadużyć finansowych w krajach będących odbiorcami pomocy;

36.

ponownie apeluje do trybunałów obrachunkowych państw członkowskich o podanie do wiadomości publicznej krajowych deklaracji zawierających rozliczenie z wydatkowania funduszy UE;

37.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do stworzenia, na swoich szczeblach, powiązanych ze sobą baz danych gromadzących informacje na temat nieprawidłowości w obszarze polityki spójności, w tym nieprawidłowości, których źródłem są zamówienia publiczne, ponieważ tego rodzaju bazy danych mogą stanowić podstawę istotnych i kompleksowych analiz częstotliwości, wagi i przyczyn nieprawidłowości oraz kwot, na jakie opiewają nieprawidłowości o charakterze nadużyć; podkreśla konieczność zapewnienia przez państwa członkowskie terminowego przekazywania Komisji dokładnych i porównywalnych danych w odpowiedni sposób, bez niewspółmiernego zwiększania obciążeń administracyjnych;

38.

zwraca uwagę na złożony charakter nieprawidłowości; jest zdania, że Komisja i państwa członkowskie muszą podjąć zdecydowane działania przeciwdziałające nieprawidłowościom o charakterze nadużyć finansowych; uważa, że nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi należy rozwiązywać za pomocą środków administracyjnych, w szczególności poprzez bardziej przejrzyste i prostsze wymogi, zwiększoną pomoc techniczną dla państw członkowskich ze strony Komisji oraz intensywniejsze wymiany dobrych praktyk i doświadczeń między państwami członkowskimi; jest zdania, że należy ujednolicić metodę obliczania błędów na poziomie UE i państw członkowskich;

39.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że za sprawą wspólnotowych środków kontroli ex ante i ex post wykrywa się więcej przypadków nieprawidłowości, w związku z czym uważa, że należy promować szersze stosowanie tych środków;

40.

wzywa właściwe organy państw członkowskich do sprawowania lepszej kontroli oraz wykorzystywania wszystkich dostępnych informacji w celu unikania błędów i nieprawidłowych płatności w związku z wykorzystaniem środków unijnych;

41.

zachęca Komisję do dalszego wzmacniania swojej roli nadzorczej poprzez audyt, kontrole, inspekcje, plany działań zaradczych i pisemne ostrzeżenia na wczesnym etapie; apeluje do państw członkowskich o zintensyfikowanie wysiłków i o wykorzystywanie własnego potencjału do wykrywania i naprawiania błędów, zanim wystąpią one do Komisji o zwrot środków; w związku z tym podkreśla szczególne znaczenie działań prewencyjnych w zapobieganiu wypłatom środków, gdyż w ten sposób wyeliminowana zostaje potrzeba podejmowania działań następczych w celu odzyskania sprzeniewierzonych funduszy;

42.

ponownie wzywa Komisję do opracowania systemu wymiany informacji pomiędzy właściwymi organami w celu przeprowadzania kontroli krzyżowej księgowań dotyczących transakcji pomiędzy co najmniej dwoma państwami członkowskimi, aby uniknąć transnarodowych nadużyć finansowych w obszarze funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, gwarantując tym samym stosowanie podejścia horyzontalnego do ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej;

43.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że służby Komisji opracowały i wdrożyły strategie zwalczania nadużyć finansowych w 2014 r.; apeluje do agencji UE, agencji wykonawczych i wspólnych przedsiębiorstw, aby uczyniły to samo; podkreśla rolę jednostek koordynujących zwalczanie nadużyć finansowych (AFCOS) w zwalczaniu nadużyć finansowych; wyraża zadowolenie z powodu przyjęcia krajowych strategii zwalczania nadużyć finansowych przez Bułgarię, Grecję, Chorwację, Maltę i Słowację oraz wzywa zainteresowane państwa członkowskie do jak najszybszego przedstawienia krajowych strategii zwalczania nadużyć finansowych; wzywa Komisję do dokładnego nadzorowania realizacji krajowych strategii zwalczania nadużyć finansowych;

44.

domaga się ponadto zacieśnienia współpracy między państwami członkowskimi i Komisją w zakresie sposobów zarządzania funduszami; zwraca się o zapewnienie kompleksowych szkoleń dla personelu organów uczestniczących w zarządzaniu funduszami, zwłaszcza jednostek koordynujących zwalczanie nadużyć finansowych (AFCOS), tak by organy te opracowały własne krajowe strategie zwalczania nadużyć finansowych;

45.

z zadowoleniem przyjmuje pozytywne wyniki pierwszego rocznego przeglądu programu Herkules III; wyraża zaniepokojenie tym, że budżet zarezerwowany na ten program może okazać się niewystarczający; zwraca się o udzielenie dodatkowych informacji opartych na wynikach, w szczególności na temat tego, jak 55 konferencji i sesji szkoleniowych przyczyniło się do poprawy skuteczności działań podejmowanych przez państwa członkowskie w celu zwalczania nadużyć finansowych, korupcji i innego rodzaju nielegalnej działalności naruszającej interesy finansowe UE;

46.

powtarza, że zgodnie z art. 325 ust. 2 TFUE państwa członkowskie „podejmują takie same środki do zwalczania nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe Unii, jakie podejmują do zwalczania nadużyć finansowych naruszających ich własne interesy finansowe”; jest zdania, że powyższe postanowienie nie jest przestrzegane w UE; jest zdania, że Komisja powinna opracować przekrojową politykę w zakresie walki z nadużyciami finansowymi i korupcją; podkreśla, że Komisja jest również odpowiedzialna za skuteczne wydatkowanie środków i wzywa w związku z tym Komisję do wprowadzenia wewnętrznych wymogów dotyczących wyników;

47.

uważa, że konieczne jest większe zaangażowanie społeczeństwa europejskiego w etap planowania i kontroli za pośrednictwem łatwo dostępnych środków przekazywania informacji, przede wszystkim w związku z finansowaniem dużych inwestycji infrastrukturalnych; wzywa Komisję do dokonania oceny idei budżetu partycypacyjnego w celu zaangażowania obywateli w monitorowanie wydatkowania funduszy unijnych oraz do udostępnienia elektronicznego punktu zgłaszania nadużyć finansowych;

48.

zwraca uwagę, że definicje, klasyfikacje, mechanizmy wykrywania i zgłaszania nieprawidłowości nadal się różnią miedzy poszczególnymi państwami członkowskimi, a także w obrębie samych państw, głównie ze względu na różne definicje nieprawidłowości; stoi na stanowisku, że konieczna jest dalsza harmonizacja, oraz z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście rozporządzenie delegowane Komisji z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie zgłaszania nieprawidłowości, które uzupełnia rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do sformułowania spójnych strategii postępowania z nieprawidłowościami oraz zwalczania nadużyć finansowych w polityce spójności; zwraca uwagę na środki zapobiegawcze i naprawcze przyjęte przez Komisję w celu zapobiegania nieprawidłowościom o charakterze nadużyć finansowych, m.in. wstrzymanie 193 płatności w ramach polityki spójności;

49.

przypomina, że rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów wymaga, by organy zarządzające wprowadziły skuteczne i proporcjonalne środki zwalczania nadużyć finansowych, które powinny być osadzone w krajowych strategiach zapobiegania nadużyciom finansowym; wzywa Komisję do zintensyfikowania działań zapobiegawczych; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście utworzenie systemu wczesnego wykrywania zagrożeń oraz apeluje w szczególności o wzmocnienie potencjału technicznego i administracyjnego instytucji zarządzających, aby zapewnić solidniejsze systemy kontroli, które będą w stanie ograniczyć ryzyko nadużyć finansowych i zwiększyć zdolność ich wykrywania, w tym w regionach słabiej rozwiniętych, bez wprowadzania nadmiernych obciążeń finansowych i administracyjnych; podkreśla, że działania zapobiegawcze powinny obejmować ciągłe szkolenia i wsparcie dla pracowników właściwych organów odpowiedzialnych za zarządzanie środkami finansowymi i ich kontrolowanie, a także wymianę informacji i najlepszych praktyk; przypomina o istotnej roli władz lokalnych i regionalnych oraz partnerów w zwalczaniu nadużyć finansowych, zapewnianiu przejrzystości i zapobieganiu konfliktom interesów;

50.

docenia decyzję Komisji o przeprowadzeniu śródokresowej oceny w 2018 r. w celu stwierdzenia, czy nowa struktura regulacyjna dla polityki spójności skuteczniej zapobiega nieprawidłowościom i ogranicza ryzyko wystąpienia nieprawidłowości, w tym nadużyć finansowych, oraz liczy na uzyskanie szczegółowych informacji na temat wpływu nowych przepisów na systemy zarządzania i kontroli, tak w kontekście ryzyka nieprawidłowości i nadużyć finansowych, jak i w kontekście ogólnej realizacji polityki;

51.

apeluje do Komisji oraz Trybunału Obrachunkowego o większą przejrzystość danych z kontroli, którą można uzyskać, udostępniając bardziej szczegółowe informacje dotyczące najlepiej i najgorzej radzących sobie państw członkowskich w każdym obszarze polityki oraz sektorze, aby umożliwić uprawnionym podmiotom określenie obszarów najpilniej wymagających pomocy oraz odpowiednie zaplanowanie działań;

52.

z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie Komisji zawarte w treści jej rocznego sprawozdania w sprawie ochrony interesów finansowych UE, które przypomina, że zarówno dyrektywa w sprawie ochrony interesów finansowych, jak i rozporządzenie w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (rozporządzenie w sprawie Prokuratury Europejskiej) „przyczyniłyby się do uzupełnienia i wzmocnienia ram prawnych i doprowadziłyby do znacznego wzmocnienia zwalczania nadużyć finansowych”; ponownie staje na stanowisku, że istnieje pilna potrzeba przyjęcia w jak najkrótszym terminie dyrektywy w sprawie ochrony interesów finansowych, obejmującej swoim zakresem kwestie związane z VAT i zawierającej jasną definicję przestępstw przeciwko ochronie interesów finansowych, minimalne zasady wymierzania maksymalnych obowiązujących kar pozbawienia wolności oraz minimalne zasady dotyczące okresów przedawnienia; przypomina sprawę Taricco, w której Trybunał Sprawiedliwości zwrócił uwagę na to, że nadużycie związane z podatkiem VAT mieści się w zakresie definicji nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe, zawartej w konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z 1995 r.;

53.

podkreśla, że rozporządzenie w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej również powinno zostać szybko przyjęte, i nalega, by Rada wyjaśniła swoje powody opóźniania odnośnych negocjacji;

54.

odnotowuje, że poziom nieprawidłowości wynikających z braku zgodności z przepisami o zamówieniach publicznych pozostaje wysoki; apeluje do państw członkowskich o szybką transpozycję do prawa krajowego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych (8), która nakłada obowiązek stosowania zamówień elektronicznych i wprowadza obowiązki w zakresie monitorowania i sprawozdawczości w celu ograniczenia nadużyć finansowych w zamówieniach publicznych i innych poważnych nieprawidłowości; wzywa Komisję do wprowadzenia obowiązku upubliczniania całej dokumentacji dotyczącej beneficjentów, a w szczególności podwykonawców;

55.

zwraca się do Komisji o ścisłe stosowanie środków dotyczących uznaniowości i wykluczenia w odniesieniu do zamówień publicznych, z właściwymi kontrolami przeszłości przeprowadzanymi w każdym przypadku, jak również o stosowanie kryterium wykluczenia w celu wyłączania przedsiębiorstw w razie konfliktu interesów, co ma kluczowe znaczenie dla ochrony wiarygodności instytucji;

56.

podkreśla, że istotnym źródłem błędów w okresie programowania 2007–2013 było naruszanie przepisów o zamówieniach publicznych, w tym unikanie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego poprzez dzielenie przedmiotu zamówienia na mniejsze części w celu uniknięcia przekroczenia obowiązujących progów oraz stosowanie nieodpowiednich procedur; podkreśla, że nowe dyrektywy dotyczące zamówień publicznych muszą zostać wdrożone do kwietnia 2016 r.; zaznacza, że zmniejszenie liczby przypadków nieprawidłowości wymaga prawidłowego wdrażania odnośnych dyrektyw przez państwa członkowskie; wzywa zatem Komisję do opracowania wytycznych dotyczących prawidłowego wdrażania dyrektyw; wzywa Komisję do dokładnego nadzorowania realizacji tych dyrektyw; uważa, że uwarunkowania ex ante mają potencjał w zakresie poprawy systemu zamówień publicznych; podkreśla potrzebę stworzenia przejrzystych i przystępnych zasad;

57.

wyraża zaniepokojenie brakiem pełnej przejrzystości w odniesieniu do finansowania dużych projektów infrastrukturalnych; wzywa Komisję, aby rozważyła złożenie wniosku wprowadzającego obowiązek publikowania wszystkich sprawozdań finansowych i projektów dotyczących dużych prac publicznych, w tym dokumentacji dotyczącej podwykonawców;

58.

zwraca się do Komisji o upublicznienie całej dokumentacji dotyczącej projektu szybkiej kolei Lyon–Turyn oraz jego finansowania;

59.

wzywa Komisję do utworzenia bazy danych na temat nieprawidłowości, zdolnej do konstruktywnej i kompleksowej analizy częstotliwości występowania, zakresu i przyczyn błędów w zamówieniach publicznych; wzywa właściwe organy państw członkowskich do opracowania i analizy własnych baz danych dotyczących nieprawidłowości, obejmujących również nieprawidłowości odnotowane przy udzielaniu zamówień publicznych, oraz do współpracy z Komisją w celu dostarczania danych w takim terminie i w takiej formie, jakie ułatwią Komisji pracę;

60.

podaje w wątpliwość brak związku z nadużyciami rosnącej liczby poważnych błędów popełnianych w kontekście postępowań o udzielenie zamówień publicznych i zwraca się do Komisji o zachowanie szczególnej czujności w tej kwestii, nie tylko prowadząc dialog z państwami członkowskimi służący lepszemu stosowaniu istniejących oraz nowych dyrektyw o zamówieniach publicznych, lecz także przedkładając odpowiednie sprawy OLAF celem dalszego ich zbadania;

61.

przypomina, że w sytuacji nadzwyczajnej, takiej jak wykorzystanie funduszy w celu pomocy uchodźcom, często stosuje się odstępstwa od normalnej procedury udzielania zamówień publicznych, umożliwiając bezpośredni dostęp do funduszy; wyraża ubolewanie, że w takich przypadkach często stwierdza się nadużycia; wzywa Komisję do sprawowania skutecznego nadzoru nad stosowaniem tych odstępstw oraz nad powszechną praktyką podziału zamówień publicznych w taki sposób, aby nie doszło do przekroczenia progów finansowych, dzięki czemu można pominąć wymóg przeprowadzania standardowych postępowań przetargowych;

62.

zauważa, że w swoim sprawozdaniu specjalnym nr 10/2015 pt. „Należy zintensyfikować wysiłki zmierzające do rozwiązania problemów dotyczących zamówień publicznych w obszarze unijnej polityki spójności” Trybunał Obrachunkowy przeanalizował procedury związane z zamówieniami publicznymi; zwraca uwagę, że nieprzestrzeganie przepisów dotyczących zamówień publicznych prowadzi do powstawania błędów, które mogą skutkować opóźnieniami w realizacji zamówień i koniecznością dokonania korekt finansowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania pełnego przestrzegania warunków wstępnych w kontekście zapewnienia skutecznego stosowania prawa zamówień publicznych przed końcem 2016 r.; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniej i szybkiej transpozycji pakietu dyrektyw w sprawie zamówień publicznych z 2014 r.;

63.

apeluje do państw członkowskich i Komisji o pełne wykorzystanie możliwości, jakie stwarzają narzędzia informatyczne w zamówieniach publicznych, w tym narzędzia z zakresu elektronicznych zamówień publicznych, wymiany dobrych praktyk oraz prewencyjnej punktowej oceny ryzyka; pozytywnie ocenia opracowane przez Komisję internetowe narzędzie do ostrzegania przed nadużyciami finansowymi ARACHNE, którego celem jest wykrywanie najbardziej ryzykownych przedsięwzięć w oparciu o zestaw wskaźników ryzyka, oraz wzywa państwa członkowskie do korzystania z tego narzędzia;

64.

podkreśla, jak ważne jest dawanie przykładu, oraz ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje międzyinstytucjonalne podejście do wdrażania budżetowania zadaniowego; wzywa Komisję do przyjęcia etapu planowania, wdrażania i kontroli w ramach wieloletnich ram finansowych zgodnie z zasadą budżetowania zadaniowego;

65.

zwraca uwagę na znaczenie dalszych i ciągłych środków pozwalających uniknąć nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi, ale również ponawia wezwanie do przyjęcia nowej metodologii skupionej raczej na wynikach, a nie na sformalizowanej ocenie programów, zgodnie z zasadą budżetu UE zorientowanego na wyniki; wzywa Komisję do nasilenia działań związanych ze stosowaniem wskaźników skuteczności i wydajności we wszystkich jej programach zamiast koncentrowania się wyłącznie na poziomach błędu; apeluje ponadto do Komisji, by nie posługiwała się jedynie trzema głównymi kategoriami – oszczędności, skuteczności i wydajności – i zwróciła również uwagę na nowy zestaw trzech pojęć (ekologię, równość i etykę);

66.

wzywa do obowiązkowego włączenia oceny ex ante wartości dodanej w wymiarze środowiskowym, gospodarczym i społecznym do procesu wyboru projektów unijnych przeznaczonych do finansowania wewnętrznego i zewnętrznego oraz do upubliczniania i powszechnego udostępniania wyników tej oceny i zastosowanych wskaźników;

67.

stwierdza, że wyniki w zakresie sprawozdawczości są nadal słabe oraz istnieje potrzeba regularnej oceny parametrów wejściowych (zasobów finansowych, ludzkich, materialnych, organizacyjnych lub regulacyjnych wymaganych do wdrożenia programu), efektów (produktów programu), wyników (bezpośrednich skutków programu) oraz wpływów (długofalowych zmian w społeczeństwie);

68.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie sieci krajowych punktów kontaktowych w państwach członkowskich oraz włączenie celów w zakresie zwalczania korupcji do procesu zarządzania gospodarczego europejskiego semestru;

69.

wzywa Komisję, aby niezwłocznie opublikowała swoją ocenę wszystkich umów z firmami tytoniowymi, aby sprawić, by ich walka z oszustwami i podrabianiem produktów, które wypływa na interesy finansowe UE, była skuteczna, a także aby ocenić zasadność przedłużania tego rodzaju umów.

70.

podkreśla rolę Trybunału Obrachunkowego, najwyższych organów kontroli, Komisji i organów zarządzających w kontrolowaniu prawidłowości i skuteczności wydatków publicznych; zachęca Trybunał Obrachunkowy i Komisję do dalszej poprawy współpracy z najwyższymi organami kontroli państw członkowskich w celu poszerzenia zakresu oraz zwiększenia odsetka kontrolowanych funduszy i projektów;

71.

jest zaniepokojony wnioskiem Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich (9), z którego wynika, że z wyjątkiem DG ds. Zdrowia Komisja „nie wdrażała w pełni zasad i wytycznych ONZ dotyczących przejrzystości oraz lobbingu na rzecz tytoniu”; w związku z tym uważa, że wiarygodność i powaga Komisji zostały narażone na szwank;

72.

apeluje do wszystkich właściwych instytucji UE o wdrożenie art. 3 Ramowej konwencji WHO o ograniczeniu użycia tytoniu (FCTC) zgodnie z zaleceniami zawartymi w odnośnych wytycznych; wzywa Komisję do natychmiastowego opublikowania swojej oceny umów zawartych z firmami tytoniowymi oraz oceny wpływu dotyczącej wdrożenia Ramowej konwencji o ograniczeniu użycia tytoniu; wzywa Komisję do zapewnienia pełnej przejrzystości umów dotyczących tytoniu i ich ewentualnego przedłużenia i wzywa państwa członkowskie do regularnego składania sprawozdań z wydatków poniesionych z tytułu środków uzyskanych w ramach takich umów;

73.

z zadowoleniem przyjmuje wyniki licznych wspólnych operacji celnych obejmujących współpracę OLAF i państw członkowskich z różnymi służbami państw trzecich, których efektem było zajęcie m.in. 1,2 mln podrobionych towarów, w tym perfum, samochodowych części zamiennych, urządzeń elektronicznych i 130 mln papierosów; podkreśla, że przemyt wysoko opodatkowanych towarów przyczynia się do znacznej utraty dochodów w budżecie UE i państw członkowskich oraz że szacowana bezpośrednia utrata przychodów z należności celnych w wyniku przemytu samych papierosów wynosi ponad 10 mld EUR rocznie; przypomina, że handel towarami oznaczonymi podrobionymi znakami towarowymi przynosi szkody dochodom podatkowym UE i jej państw członkowskich, jak i europejskim przedsiębiorstwom;

74.

wyraża poważne zaniepokojenie rosnącą skalą przemytu, nielegalnego handlu oraz innych form nielegalnego i niedozwolonego obrotu, które nie tylko mają wpływ na pobieranie opłat celnych przez państwa członkowskie, a tym samym na budżet UE, ale są również silnie powiązane z międzynarodową przestępczością zorganizowaną, stanowią zagrożenie dla konsumentów, wywierają negatywny wpływ na funkcjonowanie jednolitego rynku oraz podważają równe reguły gry dla wszystkich konkurujących ze sobą przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP; wzywa zatem do lepszej koordynacji działań między OLAF, organami celnymi oraz organami nadzoru rynku nie tylko w celu zwalczania tych problemów, ale także ukrócenia handlu produktami naruszającymi prawa własności intelektualnej w UE;

75.

podkreśla, jak ważne jest rozróżnienie między legalnymi lekami generycznymi a nieuczciwym podrabianiem leków, aby uniknąć przerwania produkcji i legalnego handlu lekami generycznymi, oraz ponownie wzywa wszystkie państwa, które podpisały protokół ONZ w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, lecz go nie ratyfikowały, do zakończenia procesu ratyfikacji w możliwie najkrótszym terminie;

76.

zwraca uwagę na rolę, jaką OLAF odgrywa w różnych wspólnych operacjach celnych, zapobiegając stratom w budżecie UE, i zwraca się do OLAF o podawanie w swoich rocznych sprawozdaniach szerszych informacji i konkretnych danych liczbowych dotyczących jego udziału w ochronie przychodów do budżetu UE;

77.

z zadowoleniem przyjmuje coroczne posiedzenia międzyinstytucjonalne między Radą, Komisją, Parlamentem i OLAF oraz jego Komitetem Nadzoru; nalega na prezydencję rotacyjną między trzema instytucjami europejskimi; wzywa Komisję, by wsparła inicjatywę Parlamentu, i apeluje do Rady o ponowne rozważenie jej negatywnego stanowiska w tej sprawie;

78.

ponawia swój apel o szybkie rozwiązanie nierozstrzygniętych kwestii między OLAF i jego Komitetem Nadzoru, jaki PE wydał w sprawie sprawozdania rocznego za rok 2013 dotyczącego ochrony interesów finansowych UE (10); ponownie stwierdza, że ani OLAF, ani jego Komitet Nadzoru nie mogą skutecznie wypełniać swoich obowiązków prawnych w warunkach obecnej ograniczonej współpracy; zauważa z zaniepokojeniem brak postępów i tym samym uważa obecną sytuację za niedopuszczalną; wzywa Komisję, by odegrała w pełni swoją rolę i aktywnie dążyła do wypracowania długoterminowego rozwiązania, które będzie można bez zwłoki wprowadzić w życie;

79.

jest zdania, że Komitet Nadzoru powinien – w imię spójności ze swoim mandatem – posiadać autonomiczny personel, odrębny od administracji OLAF, oraz korzystać z finansowej autonomii; wzywa OLAF do zapewnienia Komitetowi Nadzoru dostępu do dokumentów, które Komitet Nadzoru uzna za niezbędne do pełnienia swoich zadań zgodnie z przyznanym mandatem; wzywa Komisję do przedłożenia wniosku o stosowną zmianę rozporządzenia w sprawie OLAF;

80.

zwraca uwagę na istniejące rozbieżności między informacjami dotyczącymi nadużyć finansowych, które OLAF pozyskuje ze źródeł publicznych i prywatnych w państwach członkowskich (sprawozdanie OLAF za 2014 r.), a wysoce niejednolitymi zaleceniami dotyczącymi odzyskania środków finansowych skierowanymi do państw członkowskich; wzywa Komisję do wspierania inicjatyw mających na celu zwiększanie stopy odzysku w przypadkach nadużyć finansowych.

81.

wzywa Komisję do zapewnienia pełnej przejrzystości co do wszystkich wniosków prokuratorów krajowych o uchylenie immunitetu członkom personelu OLAF, w tym jego dyrektorowi generalnemu;

82.

z zadowoleniem przyjmuje udowodnioną skuteczność prowadzonych przez OLAF dochodzeń w sprawie pochodzenia dotyczących kwalifikowalności preferencyjnych środków taryfowych i wzywa państwa członkowskie do wzięcia pod uwagę tych ustaleń oraz podjęcia wszelkich niezbędnych i właściwych działań zgodnie z przepisami celnymi UE; apeluje, by Komisja – w celu zapobieżenia utracie środków z budżetu UE z powodu przywozu towarów niepodlegających preferencyjnemu traktowaniu taryfowemu na mocy preferencyjnych umów handlowych – nadal weryfikowała, czy państwa członkowskie zwiększają skuteczność swoich systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli w oparciu o komunikaty dotyczące wzajemnej pomocy; zwraca się ponadto do Komisji o wywiązanie się z zobowiązania do przeprowadzenia ocen ex post preferencyjnych umów handlowych o istotnych skutkach gospodarczych, społecznych i środowiskowych, w tym systemu okresowej sprawozdawczości ze strony państw beneficjentów dotyczącej zarządzania przez nie preferencyjnym pochodzeniem i kontrolowania go;

83.

zauważa, że kompleksowe ściganie przestępczości, zwłaszcza oszustw, korupcji, prania pieniędzy, powiązanej z tym przestępczości zorganizowanej i innych nielegalnych działań mających wpływ na interesy finansowe UE, jest warunkiem sine qua non skutecznego funkcjonowania UE; zwraca uwagę, że konieczne jest zapewnienie systemowego monitorowania przestrzegania zaleceń OLAF-u; jest zdania, że monitorowanie następstw tych zaleceń wymaga uprawnień proceduralnych dla OLAF w prawodawstwach krajowych, w celu upewnienia się, że zaleceń tych przestrzega się i że są one uwzględniane przez władze krajowe;

84.

wzywa Komisję do wyjaśnienia podstawowych powodów, dla których państwa członkowskie nie podejmują dalszych działań w sprawie domniemanych przypadków nadużyć naruszających finansowe interesy UE, o których poinformował je OLAF;

85.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i Komitetowi Nadzoru OLAF.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/15

—

uwzględniając art. 2 oraz art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC),

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

—

uwzględniając Konwencję ONZ z 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW),

—

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas Czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin + 5 (2000 r.), Pekin + 10 (2005 r.) i Pekin + 15 (2010 r.), a także dokument końcowy z konferencji przeglądowej Pekin + 20,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 26 maja 2015 r. w sprawie płci w kontekście rozwoju,

—

uwzględniając wspólny dokument roboczy z dnia 21 września 2015 r. pt. „Równość płci i wzmocnienie pozycji kobiet: jak odmienić los dziewcząt i kobiet w kontekście stosunków zewnętrznych UE w latach 2016–2020?” (SWD(2015)0182) oraz konkluzje Rady z dnia 26 października 2015 r. dotyczące planu działania w sprawie równości płci na lata 2016–2020,

—

uwzględniając art. 3 Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, który określa „płeć” jako „społecznie skonstruowane role, zachowania, działania i cechy, które dane społeczeństwo uznaje za właściwe dla kobiet i mężczyzn”,

—

uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci (2011–2020), przyjęty przez Radę Europejską w marcu 2011 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2010 r. pt. „Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami: Karta Kobiet” (COM(2010)0078),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. pt. „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010–2015” (COM(2010)0491),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci w latach 2016–2019” (SWD(2015)0278),

—

uwzględniając przygotowane przez Komisję sprawozdanie z badania pt. „Evaluation of the strengths and weaknesses of the strategy for equality between women and men 2010-2015” („Ocena mocnych i słabych stron strategii na rzecz równouprawnienia kobiet i mężczyzn 2010–2015”),

—

uwzględniając strategię Rady Europy na rzecz równości płci na lata 2014–2017,

—

uwzględniając badanie Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) zatytułowane „Advancing women in political decision-making – Way forward” („Zwiększenie roli kobiet w podejmowaniu decyzji politycznych – dalsze działania”), opublikowane w 2015 r.,

—

uwzględniając konkluzje i zalecenia zawarte w opublikowanym w 2011 r. sprawozdaniu Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn zatytułowanym „Parlamenty wyczulone na kwestie równości płci: ogólny przegląd dobrych praktyk”,

—

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – rok 2009 (1), z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – rok 2010 (2), z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – rok 2011 (3), a także z dnia 10 marca 2015 r. w sprawie postępów w dążeniu do równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2013 r. (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2003 r. w sprawie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie Europejskim (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie zintegrowanego podejścia do równouprawnienia kobiet i mężczyzn w ramach prac komisji (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 kwietnia 2009 r. w sprawie zintegrowanego podejścia do kwestii równouprawnienia kobiet i mężczyzn w ramach prac komisji i delegacji (7),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uwzględniania tematyki płci w stosunkach zewnętrznych UE oraz w procesie budowania pokoju i ugruntowywania tożsamości narodowej (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie udziału kobiet w podejmowaniu decyzji politycznych – jakość i równość (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie strategii UE na rzecz równości kobiet i mężczyzn w okresie po 2015 r. (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2016 r. w sprawie nowej strategii na rzecz praw kobiet i równouprawnienia płci w Europie po roku 20151 (11),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 lutego 1996 r. pt. „Uwzględnianie aspektu równych szans dla kobiet i mężczyzn we wszystkich obszarach polityki i działaniach Wspólnoty” (COM(1996)0067), w którym Komisja zobowiązała się do propagowania równości kobiet i mężczyzn we wszystkich swoich działaniach i obszarach polityki na wszystkich szczeblach, praktycznie ustanawiając tym samym zasadę uwzględniania aspektu płci,

—

uwzględniając badanie zatytułowane „Evaluation of the Strategy for Equality between women and men 2010-2015 as a contribution to achieve the goals of the Beijing Platform for Action” („Ocena strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata 2010–2015 jako wkład w osiąganie celów pekińskiej platformy działania”), opublikowane w 2014 r. przez Departament Tematyczny C Parlamentu Europejskiego,

—

uwzględniając badanie zatytułowane „Gender Mainstreaming in Committees and Delegations of the European Parliament” („Uwzględnianie aspektu płci w pracach komisji i delegacji Parlamentu Europejskiego”), opublikowane w 2014 r. przez Departament Tematyczny C Parlamentu Europejskiego,

—

uwzględniając badanie zatytułowane „The EU Budget for Gender Equality” („Unijne środki budżetowe przeznaczone na równouprawnienie płci”), opublikowane w 2015 r. przez Departament Tematyczny D Parlamentu Europejskiego,

—

uwzględniając opracowanie tematyczne pt. „Guidance on the development of gender equality and the empowerment of women policies” („Wytyczne dotyczące opracowywania strategii politycznych w zakresie równości kobiet i mężczyzn oraz wzmocnienia pozycji kobiet”), opublikowane przez UN Women w maju 2014 r.,

—

uwzględniając opracowanie zatytułowane „Advances in EU Gender Equality: Missing the mark?” („Postępy UE w kwestii równouprawnienia płci: chybione cele?”), opublikowane w 2014 r. przez European Policy Institutes Network,

—

uwzględniając sprawozdanie roczne w sprawie zasobów kadrowych w 2014 r., opublikowane przez Dyrekcję Generalną ds. Personelu Parlamentu Europejskiego,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0034/2016),

A.

mając na uwadze, że art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) ustanawia uwzględnianie aspektu płci jako zasadę horyzontalną, a art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) ustanawia zasadę równości kobiet i mężczyzn jako jedną z wartości, na których opiera się Unia;

B.

mając na uwadze, że Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zawiera szczegółowe postanowienia w sprawie horyzontalnej zasady równości kobiet i mężczyzn, natomiast art. 6 TUE uznaje, że Karta ma taką samą moc prawną jak Traktaty;

C.

mając na uwadze, że osiągnięcie równości płci ma zasadnicze znaczenie dla ochrony praw człowieka, funkcjonowania demokracji, poszanowania praworządności oraz wzrostu gospodarczego, włączenia społecznego i zrównoważonego rozwoju;

D.

mając na uwadze, że postępy w osiąganiu równości płci w UE ulegają stagnacji i w tym tempie nie zostaną osiągnięte zbyt szybko;

E.

mając na uwadze, że w dokumencie zatytułowanym „Strategiczne zaangażowanie na rzecz równości płci w latach 2016–2019” Komisja zobowiązała się do dalszych działań na rzecz uwzględniania aspektu płci, w tym przez przeprowadzanie ocen i monitorowanie; mając na uwadze, że Komisja obniżyła rangę dokumentu przedstawiającego jej strategiczne zaangażowanie na rzecz równości płci po 2015 r. do rangi dokumentu roboczego jej służb;

F.

mając na uwadze, że piątym celem zrównoważonego rozwoju jest osiągnięcie równości płci do 2030 r.;

G.

mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci oznacza „włączenie perspektywy płci do każdego aspektu polityki UE – opracowywania, projektowania, wdrażania, monitorowania i oceny strategii politycznych, środków prawnych i programów finansowania – w celu osiągnięcia równości między kobietami i mężczyznami” (12);

H.

mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci musi obejmować prawa, perspektywy i dobre samopoczucie osób LGBTIQ i osób o różnych tożsamościach płciowych;

I.

mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci powinno stanowić proaktywne i reaktywne narzędzie służące osiągnięciu równości płci;

J.

mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci samo w sobie nie stanowi celu politycznego, lecz kluczowy środek służący osiągnięciu równości płci, zawsze w połączeniu z innymi szczegółowymi działaniami i strategiami politycznymi mającymi na celu dokonanie postępów w zakresie równouprawnienia płci;

K.

mając na uwadze, że jedną z kompetencji komisji przedmiotowo właściwej jest przyczynienie się do wdrożenia i dalszego rozwoju uwzględniania aspektu płci we wszystkich obszarach polityki;

L.

mając na uwadze, że większość komisji parlamentarnych zasadniczo uznaje za ważne podejście uwzględniające aspekt płci (na przykład w ramach prac ustawodawczych, w oficjalnych stosunkach z Komisją Praw Kobiet i Równouprawnienia lub przy okazji opracowywania planów działań w obszarze równości płci), jednak są również komisje, które temu podejściu poświęcają niewiele uwagi lub wcale się nim nie interesują;

M.

mając na uwadze, że w poprzedniej kadencji Parlamentu komisja przedmiotowo właściwa opracowała praktykę prowadzenia ukierunkowanych prac nad sprawozdaniami innych komisji przez zgłaszanie „poprawek uwzględniających aspekt płci” (GMA); mając na uwadze, że według badania opublikowanego w 2014 r. (13) 85 % takich poprawek zgłoszonych między lipcem 2011 r. a lutym 2013 r. zostało włączonych do sprawozdań końcowych przyjętych przez komisje przedmiotowo właściwe; mając na uwadze, że niezbędne są dalsze dane z okresu po lutym 2013 r., aby dokonać uaktualnienia oceny uwzględniania aspektu płci w Parlamencie;

N.

mając na uwadze, że w następstwie przyjęcia rezolucji w sprawie uwzględniania aspektu płci z 2003 r. każda z komisji parlamentarnych powołuje jednego członka odpowiedzialnego za uwzględnianie aspektu płci, co doprowadziło do powstania „sieci ds. uwzględniania aspektu płci”; mając na uwadze, że kolejne rezolucje w tej kwestii wzywały do stałego rozwijania tej sieci oraz do ustanowienia podobnej sieci w ramach delegacji międzyparlamentarnych; mając na uwadze, że sieć tę wspiera także sieć pracowników sekretariatów komisji;

O.

mając na uwadze, że członkowie tej sieci wypełnili kwestionariusz oceniający stan sytuacji w zakresie uwzględniania aspektu płci w obszarach polityki, którymi się zajmują;

P.

mając na uwadze, że wieloletnim ramom finansowym towarzyszy wspólne oświadczenie trzech instytucji, które uzgodniły, że „roczne procedury budżetowe zastosowane w przypadku wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 obejmą, w stosownych przypadkach, elementy uwzględniające aspekt płci, z uwzględnieniem sposobów, w jakie ogólne ramy finansowe Unii przyczyniają się do zwiększenia równości płci (i zapewniają uwzględnianie aspektu płci)”; mając na uwadze, że ponadto należy wzmocnić praktyczne zaangażowanie na rzecz dalszego uwzględniania problematyki płci i wzmocnienia pozycji kobiet, gdyż obecne strategie polityczne w tym zakresie zostały wdrożone na niewielką skalę, a zasoby budżetowe przeznaczone specjalnie na problematykę płci są niewystarczające;

Q.

mając na uwadze, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci nie było konsekwentnie stosowane przez żadną z instytucji UE;

R.

mając na uwadze, że Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) powołano, aby przyczyniał się do propagowania równości płci i jej wzmacniania, w tym uwzględniania aspektu płci we wszystkich strategiach politycznych UE i wynikających z nich strategii krajowych; mając na uwadze, że EIGE opracował platformę na rzecz uwzględniania aspektu płci oraz glosariusz i tezaurus dotyczące równości płci w celu wspierania osób odpowiedzialnych za wyznaczanie kierunków polityki, pracowników instytucji unijnych i organów państwowych we włączaniu perspektywy płci do swojej pracy;

S.

mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci obejmuje zarówno włączenie perspektywy płci do treści różnych strategii politycznych, jak i rozwiązanie problemu reprezentacji kobiet i mężczyzn, a także osób o wszelkich innych tożsamościach płciowych, w danych obszarach polityki; mając na uwadze, że oba wymiary należy brać pod uwagę na wszystkich etapach procesu podejmowana decyzji;

T.

mając na uwadze, że wszystkie unijne wewnętrzne i zewnętrzne strategie polityczne powinny być opracowane tak, aby przynosiły korzyści w jednakowy sposób zarówno chłopcom, jak i dziewczętom, zarówno mężczyznom, jak i kobietom, a także osobom o wszystkich innych tożsamościach płciowych;

U.

mając na uwadze, że skuteczne uwzględnianie aspektu płci jest wymieniane wśród głównych słabości oceny strategii Komisji w zakresie równouprawnienia płci w latach 2010–2015;

V.

mając na uwadze, że wrażliwość Parlamentu na kwestie płci odgrywa istotną rolę w eliminacji przypadków braku równowagi między płciami, wspieraniu wprowadzania równego udziału kobiet i mężczyzn w życiu gospodarczym, społecznym i politycznym oraz rozszerzaniu ram polityki równości płci;

W.

mając na uwadze, że szkolenia z uwzględniania aspektu płci dla posłów do PE i personelu Parlamentu, a zwłaszcza dla kadry kierowniczej, mają kluczowe znaczenie dla promowania perspektywy płci we wszystkich obszarach polityki i na wszystkich jej etapach;

X.

mając na uwadze, że środki przeznaczane na zapewnianie rzeczywistych postępów w uwzględnianiu aspektu płci w pracach Parlamentu nie są wystarczające;

Y.

mając na uwadze, że systematyczne i okresowe gromadzenie danych i statystyk segregowanych według kryterium płci w ocenach skutków polityki oraz w procesie podejmowania decyzji jest niezbędne do analizowania postępów w zakresie równouprawnienia płci; mając na uwadze, że w Parlamencie należy przeprowadzić badania jakościowe, aby ocenić rolę i wpływ narzędzi służących uwzględnianiu aspektu płci na skuteczność prowadzonej polityki, rezolucji i tekstów ustawodawczych;

Z.

mając na uwadze, że odsetek kobiet na kluczowych stanowiskach decyzyjnych na szczeblu politycznym i administracyjnym, w tym w ramach grup politycznych Parlamentu, wciąż pozostaje niski; mając na uwadze, że kobiety częściej sprawują funkcję przewodniczących w komisjach, które w mniejszym stopniu są związane z podziałem zasobów i podejmowaniem decyzji gospodarczych; mając na uwadze, że aby poprawić jakość podejmowanych decyzji, Parlament powinien zapewnić równy podział stanowisk decyzyjnych między płciami; mając na uwadze, że mężczyźni muszą być angażowani w promowanie równouprawnienia płci we wszystkich obszarach i na wszystkich szczeblach, a posłów mężczyzn należy koniecznie zachęcać do uwzględniania aspektu płci w pracy;

AA.

mając na uwadze, że Parlament posiada strukturę organizacyjną pozwalającą na promowanie uwzględniania aspektu płci w ramach jego działalności, a strukturę tę należy lepiej koordynować, wzmocnić i rozszerzyć, dzięki nowemu impulsowi politycznemu i administracyjnemu, aby osiągnąć wyższy poziom uwzględniania aspektu płci;

AB.

mając na uwadze, że potrzebna jest szersza współpraca międzyinstytucjonalna w sprawie uwzględniania aspektu płci między Parlamentem, Radą i Komisją, aby zapewnić wprowadzenie perspektywy płci na wszystkich etapach cyklu polityki, co ułatwiłoby własną działalność Parlamentu w zakresie uwzględniania aspektu płci;

AC.

mając na uwadze, że wkład podmiotów zewnętrznych, takich jak organizacje społeczeństwa obywatelskiego, oddolne grupy zajmujące się prawami kobiet i równouprawnieniem płci, instytucje międzynarodowe, środowiska akademickie i parlamenty narodowe, jest ważny, aby usprawnić procedury Parlamentu w zakresie uwzględniania aspektu płci i sprzyjać wzajemnym kontaktom, które pozwolą promować najlepsze praktyki;

AD.

mając na uwadze, że w rezolucji Parlamentu w sprawie uwzględniania aspektu płci przyjętej w 2007 r. zaapelowano o przeprowadzanie co dwa lata oceny uwzględniania aspektu płci w jego pracach;

1.

jest zdania, że w celu włączenia perspektywy płci do procesu politycznego należy uwzględnić różne kwestie: treść polityki oraz reprezentację płci w administracji i procesach decyzyjnych; stwierdza także, że kluczowe znaczenie dla kontynuacji zwiększania równouprawnienia płci mają jasne dane dotyczące wpływu polityki;

2.

zauważa, że w strukturze organizacyjnej Parlamentu za opracowywanie i wdrażanie uwzględniania aspektu płci zarówno na szczeblu polityki, jak i życia zawodowego odpowiadają rozmaite organy:

3.

ubolewa, że działania tych różnych organów odpowiedzialnych za uwzględnianie aspektu płci nie są koordynowane przez Parlament ani inne instytucje ani nie są z nimi zintegrowane (brak mechanizmu współpracy międzyinstytucjonalnej w zakresie uwzględniania aspektu płci); zobowiązuje się do ustanowienia skutecznej współpracy międzyinstytucjonalnej między wszystkimi podmiotami działającymi w tych ramach instytucjonalnych w oparciu o konkretne mechanizmy, takie jak monitorowanie i informacje zwrotne o efektach prac;

4.

ponawia swoje zobowiązane do regularnego przyjmowania i wdrażania planu polityki w zakresie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie, czego ogólnym celem ma być promowanie równości płci przez skuteczne włączenie perspektywy płci do strategii politycznych i działań, w tym do struktur decyzyjnych i administracji;

5.

apeluje o stałe rozwijanie sieci ds. uwzględniania aspektu płci z udziałem przedstawicieli nie tylko komisji, lecz także delegacji międzyparlamentarnych, oraz o ich pełne zaangażowanie w regularne monitorowanie sytuacji w zakresie uwzględniania aspektu płci w różnych obszarach polityki; zauważa potrzebę większego i czynnego uczestnictwa posłów do PE w tej sieci i apeluje o dodanie do niej posłów zastępców, aby zwiększyć liczbę osób w niej uczestniczących, tak jak ma to miejsce w komisjach i delegacjach;

6.

podkreśla, że zgodnie ze wspomnianym badaniem dotyczącym przedmiotowej kwestii z 2014 r. najskuteczniejszym narzędziem włączania perspektywy równości płci do procesu tworzenia polityki okazało się stosowanie procedur obejmujących współpracę z innymi komisjami; podkreśla, że inne komisje powinny wesprzeć prace na rzecz uwzględniania aspektu płci i wdrożyć je w swoich własnych działaniach;

7.

zachęca właściwe służby do dalszej pracy na rzecz opracowywania konkretnych środków promowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym; ubolewa, że większość urzędniczek PE wciąż zalicza się do grupy funkcyjnej asystentów (AST); apeluje o przeprowadzanie corocznych analiz sytuacji w zakresie równości płci w Parlamencie na podstawie danych segregowanych według kryterium płci, na wszystkich szczeblach wśród pracowników i organów politycznych, w tym wśród asystentów parlamentarnych, oraz o podawanie tych sprawozdań do publicznej wiadomości;

8.

wzywa do zajęcia się barierami strukturalnymi oraz do stworzenia sprzyjających warunków dla kobiet, aby mogły one zajmować stanowiska decyzyjne na wszystkich szczeblach, obejmujących środki na rzecz godzenia życia zawodowego, prywatnego oraz działania pozytywne, dzięki którym liczba osób niedostatecznie reprezentowanej płci może wzrosnąć na stanowiskach zdominowanych przez pracowników płci żeńskiej lub męskiej; apeluje do partii politycznych o wzięcie odpowiedzialności za promowanie kobiet, ponieważ w odniesieniu do rekrutacji, wyboru i mianowania kandydatów władza spoczywa w rękach tych partii politycznych;

9.

ubolewa, że cele dotyczące równowagi płci na stanowiskach kierowniczych średniego i wyższego szczebla przyjęte przez Prezydium w roku 2006 (sprawozdanie Sylvii-Yvonne Kaufmann) nie zostały osiągnięte ani w terminie wyznaczonym na rok 2009, ani do tej pory; zauważa, że cele te zostały następnie potwierdzone przez grupę wysokiego szczebla ds. równości płci i różnorodności w odniesieniu do kolejnych lat; apeluje o skuteczne, naprawcze i dalekosiężne działania, które pozwolą osiągnąć cele w zakresie równości płci w jak najkrótszym czasie;

10.

zauważa, że grupa wysokiego szczebla ds. równości płci i różnorodności odpowiada za przyjęcie planu działania na rzecz promocji równości płci i różnorodności w Parlamencie oraz za zapewnienie jego wdrożenia; apeluje do tej grupy wysokiego szczebla, aby – przy wsparciu właściwych służb – przedstawiła kompleksowy plan działania w zakresie równości płci wskazujący, jak zwiększyć reprezentację kobiet na stanowiskach kierowniczych średniego i wyższego szczebla do 40 % do roku 2020; zachęca Dyrekcję Generalną ds. Personelu i grupy polityczne, aby rozważyły wystawianie zarówno kandydata, jak i kandydatki na stanowiska kierowników działu w razie wakatu;

11.

zaleca stałemu sprawozdawcy ds. uwzględniania aspektu płci, jak tylko to stanowisko zostanie utworzone, współpracę z grupą wysokiego szczebla na rzecz zagwarantowania, że cele w zakresie uwzględniania aspektu płci, jakie stoją przed sekretariatem Parlamentu i personelem, zostaną osiągnięte;

12.

zachęca wszystkie grupy polityczne, aby rozważyły wystawienie zarówno kandydata, jak i kandydatki na stanowisko przewodniczącego(-ej) komisji i grup;

13.

odnotowuje, że pożądana jest równa reprezentacja kobiet i mężczyzn w każdej komisji, w zakresie w jakim jest to możliwe; zwraca się do grup politycznych o zastanowienie się nad możliwością skoordynowanego nominowania w każdej komisji posłów niedostatecznie reprezentowanej płci; zwraca się do grup politycznych o nominowanie równej liczby posłów i posłanek na członków i zastępców członków Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia, tak aby sprzyjać zaangażowaniu mężczyzn w politykę równości płci;

14.

podkreśla, że praktyka zgłaszania poprawek uwzględniających aspekt płci okazała się bardziej skuteczna niż wydawanie opinii, ponieważ poprawki są zwięźlejsze, łatwiejsze w zgłaszaniu i odnoszą się do kluczowych, konkretnych i jasno określonych kwestii; ponawia swój apel do właściwej komisji o włączenie praktyki poprawek uwzględniających aspekt płci do Regulaminu, z uwzględnieniem szczególnej roli Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia w uwzględnianiu aspektu płci jako zasady horyzontalnej; wzywa do ściślejszej współpracy między komisjami oraz bardziej skutecznej koordynacji sieci ds. uwzględniania aspektu płci z odnośną komisją zarówno na szczeblu politycznym, jak i administracyjnym, aby uwzględniać w sprawozdaniach duże znaczenie aspektu płci; podkreśla ważną rolę członków sieci w każdej komisji w ułatwianiu skutecznego wkładu ze strony właściwej komisji za pomocą poprawek uwzględniających aspekt płci i opinii oraz wzywa do skutecznej koordynacji pomiędzy odpowiedzialnymi członkami Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz siecią członków w procedurze przyjmowania poprawek uwzględniających aspekt płci; ponownie podkreśla potrzebę bliskiej koordynacji pomiędzy właściwą komisją, a komisjami przedmiotowo właściwymi w zakresie poprawek uwzględniających aspekt płci i opinii, aby w sposób optymalny przygotować harmonogram i plan skutecznego wkładu w sprawozdanie komisji przedmiotowo właściwej;

15.

ubolewa, że pomimo ogłoszenia deklaracji międzyinstytucjonalnej w sprawie uwzględniania aspektu płci, która została załączona do wieloletnich ram finansowych, nie wprowadzono dotąd środków na rzecz sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci; podkreśla w związku z tym potrzebę dokładnego monitorowania wdrożenia zasad ujętych we wspólnym oświadczeniu, jeśli chodzi o procedury budżetowe, oraz apeluje o przyznanie komisji przedmiotowo właściwej formalnej roli w przeglądach wieloletnich ram finansowych;

16.

podkreśla, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci w formie planowania, programowania i sporządzania budżetu, który przyczynia się do umacniania równości płci i przestrzegania praw kobiet, to dla osób odpowiedzialnych za wyznaczanie kierunków polityki jedno z kluczowych narzędzi eliminacji różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn; ubolewa, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci ukazało, iż aspekt płci zdecydowanie nie jest uwzględniany w wystarczającym stopniu we wszystkich obszarach polityki, na każdym szczeblu i każdym etapie procesu tworzenia polityki; zauważa w tym kontekście, że szczególnie istotne jest budowanie wewnątrz instytucji zdolności w zakresie sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci w celu wzmocnienia roli kontrolnej Parlamentu w tych kwestiach; zauważa, że konsekwencje decyzji dotyczących wydatków i dochodów mają zupełnie odmienny wpływ na kobiety i mężczyzn i podkreśla, że posłowie odnośnych komisji powinni uwzględniać te różne skutki przy sporządzaniu budżetu; podkreśla, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci sprzyja odpowiedzialności i przejrzystości w odniesieniu do zaangażowania Parlamentu na rzecz równości płci;

17.

odnotowuje, że Komisja zobowiązała się do dalszego uwzględniania aspektu płci przez włączenie kwestii równości płci do ocen skutków i innych ocen zgodnie z zasadami lepszego stanowienia prawa i rozważa wydanie sprawozdania w sprawie uwzględniania aspektu płci w pracach Komisji w 2017 r.;

18.

potwierdza potrzebę przydziału wystarczających zasobów także na szczeblu Parlamentu służących opracowaniu ocen wpływu w aspekcie płci i analiz pod kątem płci; wzywa Komisję do przeprowadzania regularnych ocen wpływu w aspekcie płci każdego nowego aktu ustawodawczego lub projektu aktu na podstawie wzmocnionej oceny ich wpływu na prawa podstawowe, a także w celu zagwarantowania, by w UE przestrzegane były prawa kobiet; podkreśla, że takie analizy i stosowane metody gromadzenia danych powinny uwzględniać doświadczenia osób LGBTIQ; podkreśla, że należy zachęcać komisje do korzystania z wiedzy wewnętrznych i zewnętrznych ekspertów innych instytucji i organów sektora publicznego i prywatnego, zajmujących się wspieraniem uwzględniania aspektu płci;

19.

apeluje do EIGE o regularne przekazywanie każdej komisji informacji w celu zwracania uwagi na perspektywę płci we wszystkich obszarach opracowywania polityki oraz o udostępnianie danych i narzędzi, które opracowuje, takich jak platforma na rzecz uwzględniania aspektu płci, w ramach szerszych działań na rzecz budowania zdolności, adresowanych także do pracowników i asystentów parlamentarnych; wzywa Biuro Analiz do prowadzenia regularnych szczegółowych badań jakościowych i ilościowych na temat postępów w zakresie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie oraz funkcjonowania struktury organizacyjnej zajmującej się tym zagadnieniem;

20.

ubolewa, że obecnie Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn nie dysponuje wystarczającymi zasobami, aby zrealizować wszystkie działania, jakie zostały mu powierzone, i w związku z tym podkreśla potrzebę dopilnowania, aby budżet EIGE został zmieniony i dostosowany do szerokiego mandatu instytutu;

21.

zauważa, że w odpowiedziach zawartych w kwestionariuszach na temat sytuacji w zakresie uwzględniania aspektu płci w komisjach parlamentarnych zwrócono uwagę na konkretne narzędzia jako skuteczne we włączaniu perspektywy płci do prac komisji, takie jak:

zdecydowanie zaleca również dalszy rozwój i wdrożenie tych narzędzi w pracy Parlamentu;

22.

przypomina, że oceny uwzględniania aspektu płci i programy poświęcone temu zagadnieniu również wymagają realizacji skutecznych środków następczych w celu zajęcia się skutecznością każdego z działań i ewentualnymi problemami z tym związanymi; podkreśla, że w stosownych przypadkach istotna jest realizacja środków naprawczych oraz rozwój uwzględniania aspektu płci, jeżeli wdrożenie środków naprawczych nie przyniesie rezultatów;

23.

zaleca, by Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji Społecznej uwzględniła silniejszą perspektywę płci w sprawozdaniach na temat kształtowania polityki przez Parlament;

24.

wyraża pełne poparcie dla opracowywania ukierunkowanych i regularnych szkoleń z uwzględniania aspektu płci, na które należy przeznaczyć odpowiednie zasoby i które trzeba dostosować do konkretnych potrzeb Parlamentu, przeznaczonych dla całego personelu pracującego w departamentach politycznych PE, wraz z bardziej intensywnym szkoleniem dla pracowników średniego i wyższego szczebla, szczególnie dla szefów działów; wzywa do zaoferowania szkolenia z uwzględniania aspektu płci posłom do PE, asystentom parlamentarnym i personelowi grup politycznych; apeluje, by wprowadzone zostały szkolenia z zakresu umiejętności przywódczych dla kobiet, a także by kobiety mogły sprawdzać się na stanowiskach kierowniczych; zaleca, by szkolenia obejmowały informacje o wielorakich i międzysektorowych formach dyskryminacji; podkreśla potrzebę dopilnowania, by wszystkie służby Parlamentu były świadome obowiązków związanych z uwzględnianiem aspektu płci, w tym służby odpowiedzialne za zasoby ludzkie, bezpieczeństwo i wyposażenie; sugeruje wprowadzenie określonych wytycznych dotyczących spraw kadrowych, które w skuteczny sposób wdrażać będą uwzględnianie aspektu płci, aby poprawić samopoczucie całego personelu, w tym osób LGBTIQ, w miejscu pracy;

25.

ponawia apel o wywiązywanie się ze zobowiązania do publikacji półrocznego sprawozdania z uwzględniania aspektu płci w pracach Parlamentu; ma świadomość roli, jaką odgrywa sieć ds. uwzględniania aspektu płci w ocenianiu sytuacji w tym zakresie w każdym obszarze polityki oraz zaleca, aby kwestionariusz stanowiący podstawę tego sprawozdania stał się metodą corocznego monitorowania;

26.

zauważa, że w swoich odpowiedziach na pytania zawarte w kwestionariuszu członkowie tej sieci zasadniczo odpowiedzieli, że w konkretnych obszarach polityki, w których działają, potrzeby uwarunkowane płcią były brane pod uwagę w przypadku różnych czynności, takich jak sprawozdania, poprawki dotyczące równości płci, badania, wysłuchania, misje i wymiany poglądów;

27.

z zadowoleniem przyjmuje specjalne inicjatywy podjęte przez kilka komisji parlamentarnych w tym obszarze; ubolewa, że znaczna większość komisji ani nie przyjęła planu działania w zakresie równości płci w swoich pracach, ani nie podjęła dyskusji nad takim planem; podkreśla, jak ważne jest, by odnośne organy współpracowały z wszystkimi komisjami i delegacjami w celu wymiany najlepszych praktyk, w tym w ramach sieci ds. uwzględniania aspektu płci, a także by ustanowić jasne procedury, które powinny zostać włączone do Regulaminu Parlamentu, dotyczące przyjmowania planu działania w sprawie równości płci przez każdą komisję i delegację; zaleca, aby raz na dwa lata każda komisja odbyła wysłuchanie na temat uwzględniania aspektu płci w swoim obszarze polityki, tak aby zbiegło się to w czasie z przygotowaniem sprawozdania z uwzględniania aspektu płci;

28.

podkreśla potrzebę dogłębnej oceny funkcjonowania sieci ds. uwzględniania aspektu płci i identyfikacji sposobów na zapewnienie lepszego zaangażowania i szerzenia wiedzy wśród jej członków; zaleca, aby członkowie i zastępcy członków sieci ds. uwzględniania aspektu płci byli zaangażowani na rzecz równości płci, ale zaznacza, że niekoniecznie muszą oni być członkami Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia, co pozwoli szerszej grupie posłów do PE włączyć się w prace nad uwzględnianiem aspektu płci; zaleca regularne kontakty i wymiany informacji między komisją przedmiotowo właściwą a tą siecią;

29.

zaleca, aby sieci ds. uwzględniania aspektu płci współprzewodniczyła komisja przedmiotowo właściwa wraz z innym członkiem tej sieci, którego należy powoływać na zasadzie rotacyjnej spośród członków różnych komisji, tak aby zasygnalizować, że uwzględnianie aspektu płci obejmuje wszystkie komisje;

30.

uważa, że należy powołać wewnętrzny organ kontroli w celu monitorowania i oceny ex post wdrażania narzędzi i działań; apeluje o sformułowanie konkretnych opisów stanowisk pracy dla członków personelu odpowiedzialnych za uwzględnianie aspektu płci w komisjach; wzywa właściwe organy do przeprowadzania co pół roku oceny postępów w zakresie uwzględniania aspektu płci w komisjach i delegacjach;

31.

uważa, że silniejsza współpraca międzyinstytucjonalna poprawi równowagę płci w procesie kształtowania polityki UE; zauważa, że dotychczas nie ustanowiono współpracy strukturalnej na rzecz uwzględniania aspektu płci z innymi partnerami instytucjonalnymi, takimi jak Komisja, Rada i EIGE; apeluje do Komisji o zaproponowanie odpowiednich ram w celu ustanowienia międzyinstytucjonalnej współpracy w zakresie uwzględniania aspektu płci, a także zaangażowania innych zainteresowanych stron w tej dziedzinie;

32.

wzywa Komisję do podjęcia działań uwzględniających wyniki konsultacji społecznych oraz stanowiska Parlamentu i Rady poprzez niezwłoczne przyjęcie komunikatu w sprawie nowej strategii na rzecz równouprawnienia płci i praw kobiet po 2015 r., podejmującej kwestie równouprawnienia płci zgodnie z inicjatywami międzynarodowymi;

33.

zaleca, aby Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich co roku przekazywał grupie wysokiego szczebla ds. równości płci i różnorodności Parlamentu dane dotyczące skarg w sprawie niewłaściwego administrowania w kwestiach równości płci w Parlamencie, przy odpowiednim poszanowaniu decyzji Parlamentu Europejskiego w sprawie postanowień i ogólnych warunków wykonywania zadań przez Rzecznika Praw Obywatelskich;

34.

jest zdania, że wymiana najlepszych praktyk z innymi organizacjami wzmocni możliwości Parlamentu w zakresie budowania zdolności i skuteczności we wdrażaniu uwzględniania aspektu płci; apeluje o wprowadzenie na wszystkich szczeblach wymiany najlepszych praktyk z innymi instytucjami i organizacjami, takimi jak UN Women, Rada Europy, instytucje unijne i zainteresowane strony działające na rzecz promowania równości płci, np. organy ds. równości płci, partnerzy społeczni i organizacje pozarządowe; zachęca do udziału w konkretnych programach na rzecz budowania zdolności realizowanych przez inne organizacje międzynarodowe oraz do pozyskiwania ich wsparcia w celu opracowywania programów uwzględniania aspektu płci dostosowanych do konkretnych potrzeb;

35.

zwraca się do Dyrekcji Generalnej ds. Personelu o wymianę najlepszych praktyk i pomocy technicznej w dziedzinie równouprawnienia płci i różnorodności, na przykład z Kongresem USA i krajowymi organami ds. równości, promowania niedostatecznie reprezentowanych mniejszości rasowych i etnicznych w procedurach rekrutacji na kontrakty krótkoterminowe i konkursach EPSO; apeluje o skupienie się na stażystach i opracowanie inicjatyw i programów poświęconych promowaniu młodzieżowych staży dla młodych osób, zwłaszcza kobiet, z niedostatecznie reprezentowanych grup mniejszości rasowych i etnicznych;

36.

podkreśla potrzebę otwartego i nieustannego dialogu z parlamentami narodowymi, aby zapoczątkować regularne wymiany poglądów, wymiany nowych mechanizmów i przedstawiania sprawozdań na temat ocen skutków polityki w celu promowania wspólnego podejścia i dalszego opracowywania najlepszych praktyk w zakresie uwzględniania aspektu płci; zaleca organizację regularnych posiedzeń międzyparlamentarnych poświęconych uwzględnianiu aspektu płci;

37.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i rządom państw członkowskich.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/25

—

uwzględniając art. 2 oraz art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

—

uwzględniając art. 8 oraz art. 78 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję z 1951 r. i Protokół z 1967 r. dotyczące statusu uchodźców,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

—

uwzględniając Konwencję ONZ z 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) oraz zalecenie ogólne nr 32 Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet z dnia 14 listopada 2014 r. w sprawie aspektów statusu uchodźcy związanych z płcią, azylu, obywatelstwa i bezpaństwowości kobiet,

—

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencję stambulską),

—

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin + 5, Pekin + 10, Pekin + 15 i Pekin + 20,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 maja 2015 r. pt. „Europejski program w zakresie migracji” (COM(2015)0240),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 maja 2015 r. pt. „Unijny plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2015–2020” (COM(2015)0285),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 października 2015 r. w sprawie migracji, a szczególnie zawarte w nich zobowiązanie do działania na rzecz zagwarantowania praw człowieka kobietom i dziewczętom,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającą normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw oraz zastępującą decyzję ramową Rady 2001/220/WSiSW,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/33/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej,

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego unijny wspólny wykaz bezpiecznych krajów pochodzenia do celów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej oraz zmieniającego dyrektywę 2013/32/UE (COM(2015)0452),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 862/2007 z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej,

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 26 października 2015 r. pt. „Plan działania w sprawie równości płci 2016–2020”,

—

uwzględniając wspólny dokument roboczy służb Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 25 marca 2015 r. pt. „Wdrażanie europejskiej polityki sąsiedztwa w 2014 r.” (SWD(2015)0076),

—

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1325 i nr 1820 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 grudnia 2015 r. dotyczącą sprawozdania specjalnego Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie dochodzenia z własnej inicjatywy OI/5/2012/BEH-MHZ dotyczącego Fronteksu (1),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0024/2016),

A.

mając na uwadze, że bezprecedensowa, stale rosnąca liczba mężczyzn, kobiet i dzieci ubiega się o ochronę międzynarodową w UE w wyniku obecnych konfliktów, niestabilności regionalnej oraz naruszeń praw człowieka, w tym przemocy uwarunkowanej płcią oraz stosowania gwałtu jako narzędzia wojny;

B.

mając na uwadze, że w całej Unii Europejskiej występuje wysoki poziom nierówności płci wśród osób ubiegających się o azyl; mając na uwadze, że kobiety stanowią średnio jedną trzecią osób, które ubiegają się o azyl; mając na uwadze, że od początku 2015 r. do końca listopada tegoż roku na wybrzeża Europy przybyło przez Morze Śródziemne około 900 000 osób, a 38 % tej liczby stanowiły kobiety i dzieci; mając na uwadze, że według Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) w styczniu 2016 r. kobiety i dzieci stanowiły 55 % osób przybywających do Grecji w celu ubiegania się o azyl w UE; mając na uwadze, że już zbyt wiele osób, w tym wiele kobiet, straciło życie podczas tych „podróży nadziei”;

C.

mając na uwadze, że kobiety oraz osoby LGBTI poddawane są szczególnym formom prześladowań ze względu na płeć, co wciąż zbyt często nie jest uwzględniane w procedurach azylowych;

D.

mając na uwadze, że rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa nie osiągnęła swojego podstawowego celu, zakładającego ochronę kobiet i wyraźne zwiększenie ich udziału w procesach politycznych i decyzyjnych;

E.

mając na uwadze, że według UNHCR każdego roku o azyl w UE ubiega się około 20 000 kobiet i dziewcząt pochodzących z krajów, w których praktykowane jest okaleczanie żeńskich narządów płciowych; mając na uwadze, że znaczna liczba kobiet ubiega się o azyl z obawy przed okaleczeniem narządów płciowych;

F.

mając na uwadze, że według szacunków UNHCR 71 % ubiegających się o azyl kobiet pochodzących z krajów, w których praktykuje się okaleczanie żeńskich narządów płciowych, doznało takiego okaleczenia; mając na uwadze, że Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał orzeczenia wstrzymujące wydalenie dziewcząt zagrożonych okaleczeniem narządów płciowych z uwagi na ryzyko nieodwracalnej szkody dla ich zdrowia fizycznego i psychicznego;

G.

mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta ubiegające się o azyl potrzebują szczególnej ochrony oraz kierują się innymi niż mężczyźni obawami, co wymaga, by wszelka polityka azylowa i procedury azylowe, w tym rozpatrywanie wniosków o udzielenie azylu, uwzględniały aspekt płci oraz zakładały indywidualne podejście; mając na uwadze, że wnioski o udzielenie azylu związane z przemocą powinny być rozpatrywane w sposób zapewniający kobietom ochronę przed wtórną wiktymizacją w toku procedury azylowej;

H.

mając na uwadze, że proces integracji oraz prawa kobiet i dziewcząt są osłabione, kiedy ich status prawny jest uzależniony od małżonka;

I.

mając na uwadze, że odnośne akty ustanawiające wspólny europejski system azylowy muszą zostać przetransponowane i wdrożone zgodnie z Konwencją genewską dotyczącą statusu uchodźców i innymi właściwymi instrumentami;

J.

mając na uwadze, że traktowanie kobiet i dziewcząt ubiegających się o azyl ogromnie różni się w poszczególnych państwach członkowskich i że nadal występują bardzo poważne braki;

K.

mając na uwadze, że uchodźczynie i kobiety ubiegające się o azyl są często obiektem dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie i są bardziej narażone na przemoc seksualną i uwarunkowaną płcią w krajach pochodzenia, w krajach tranzytu i w krajach docelowych; mając na uwadze, że szczególnie narażone są kobiety i dziewczęta pozbawione opieki, kobiety będące głowami rodzin, kobiety ciężarne, osoby niepełnosprawne i osoby w podeszłym wieku;

L.

mając na uwadze, że uchodźczynie muszą nie tylko walczyć z zagrożeniami dla ich bezpieczeństwa osobistego (długa i niebezpieczna wędrówka na uchodźstwo, nękanie, obojętność ze strony urzędów, częste nadużycia seksualne i przemoc, nawet po osiągnięciu pozornie bezpiecznego miejsca, wraz z wynikającym z tego piętnem społecznym), lecz także zadbać o bezpieczeństwo fizyczne oraz dobrobyt i przetrwanie własnych rodzin;

M.

mając na uwadze, że wielu uchodźców przybyłych do Europy żyje w prowizorycznych warunkach w obozach bądź na ulicach, a kobiety i dziewczęta stanowią grupę wymagającą szczególnej troski;

N.

mając na uwadze, że sieci kryminalne wykorzystują brak bezpiecznej drogi do UE dla osób ubiegających się o azyl i uchodźców, niestabilność regionalną i konflikty regionalne oraz trudną sytuację kobiet i dziewcząt próbujących ucieczki, aby wyzyskiwać je poprzez handel ludźmi i eksploatację seksualną;

O.

mając na uwadze, że kobiety będące ofiarami przemocy i handlu ludźmi są bardziej narażone na choroby przenoszone drogą płciową;

P.

mając na uwadze, że Biuro UNHCR poinformowało o przypadkach przemocy i nadużyć, w tym przemocy seksualnej, wobec kobiet i dzieci na uchodźstwie podczas podróży, a także w przeludnionych ośrodkach recepcyjnych w UE;

Q.

mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta ubiegające się o status uchodźcy w UE często uciekają przed reżimami dopuszczającymi się ucisku wobec kobiet, nieuznającymi równości kobiet i mężczyzn, tolerującymi przemoc wobec kobiet, nadużycia oraz małżeństwa zawierane okresie małoletniości, małżeństwa przedwczesne i małżeństwa wymuszone;

R.

mając na uwadze, że bardzo często ośrodki recepcyjne nie dysponują odpowiednimi pomieszczeniami, w których matki mogłyby zajmować się i opiekować swoimi dziećmi; mając ponadto na uwadze, że struktury pomocy prawnej nie zapewniają odpowiedniej pomocy w pozyskiwaniu informacji i poszukiwaniu członków rodzin;

S.

mając na uwadze, że w ośrodkach recepcyjnych i ośrodkach tranzytowych na obszarze Unii Europejskiej nie zapewnia się najbardziej podstawowych warunków sprzyjających zapobieganiu przemocy uwarunkowanej płcią, takich jak osobne łazienki, prysznice czy pomieszczenia sypialne dla kobiet;

T.

mając na uwadze, że dziewczęta uciekające przed konfliktami i prześladowaniem w większym stopniu zagrożone są zawarciem przedwczesnego, wymuszonego małżeństwa w okresie małoletniości, a także narażone są na gwałt, nadużycia seksualne i fizyczne oraz prostytucję;

U.

mając na uwadze, że odseparowanie od rodzin, w tym na skutek umieszczenia w ośrodku detencyjnym, naraża kobiety i dzieci na zwiększone ryzyko;

V.

mając na uwadze, że choć prawo do łączenia rodzin stanowi podstawowe prawo człowieka, to możliwość skorzystania z niego jest systematycznie opóźniana, a nawet naruszana oraz że kobiety i dzieci są pierwszymi ofiarami odmowy lub opóźniania skorzystania z tego prawa;

W.

mając na uwadze, że kobiety są często zmuszone akceptować pracę nierejestrowaną i w poniżających warunkach, aby móc pozostać w państwie, do którego przybyły;

X.

mając na uwadze, że w pekińskiej platformie działania zwrócono uwagę na potrzebę zwiększenia udziału kobiet w rozwiązywaniu konfliktów na szczeblach decyzyjnych, a także na potrzebę właściwego włączenia uchodźczyń, kobiet przesiedlonych i migrantek w podejmowanie decyzji ich dotyczących;

Y.

mając na uwadze, że jednym z celów zrównoważonego rozwoju (cel numer 5) jest osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji kobiet i dziewcząt do roku 2030;

1.

uważa, że aby poprawić bezpieczeństwo i ochronę kobiet i dziewcząt na uchodźstwie, należy udostępnić osobom uciekającym przed konfliktami i prześladowaniem bezpieczne i legalne drogi do UE oraz że należy brać pod uwagę aspekt płci; w szczególności podkreśla, że w unijnych programach przesiedleń powinno uczestniczyć więcej państw członkowskich; uważa, że prawodawstwo i polityka dotyczące nieuregulowanej migracji nie powinny uniemożliwiać dostępu do procedur azylowych w UE; podkreśla, że prawo do azylu jest zapisane w art. 18 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

2.

podkreśla pilną potrzebę natychmiastowego stworzenia bezpiecznych i legalnych dróg uzyskiwania azylu, aby przeciwdziałać sieciom przemytniczym oraz umożliwić w większym stopniu kobietom, dzieciom, osobom starszym i osobom niepełnosprawnym poszukiwanie schronienia bez narażania życia; wyraża głębokie zaniepokojenie przypadkami śmierci, zawróceń i rażących naruszeń praw człowieka na zewnętrznych granicach UE; uważa, że odpowiedzialność oraz koszty i korzyści powinny być dzielone pomiędzy wszystkie 28 państw członkowskich, a nie tylko pomiędzy państwa pierwszego wjazdu na terytorium UE; ubolewa z powodu braku solidarności między państwami członkowskimi;

3.

podkreśla znaczenie indywidualnej rejestracji uchodźczyń i otrzymywania przez nie odpowiednich dokumentów zapewniających im bezpieczeństwo osobiste, swobodę przemieszczania się i dostęp do usług pierwszej potrzeby zgodnie z wymaganiami UNHCR;

4.

podkreśla, że komitety koordynacyjne i wszelkie inne formy reprezentacji uchodźców, zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich oraz w obozach, a nawet na obszarach powrotu, powinny spełniać wymogi parytetu płci, aby zapewnić poszanowanie praw i potrzeb uchodźczyń i kobiet ubiegających się o azyl;

5.

ponawia apel do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich o podpisanie i ratyfikowanie Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet (konwencji stambulskiej);

6.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do zagwarantowania – we współpracy z UE – specjalistycznego, dostępnego na każdym etapie procedury azylowej doradztwa oraz opieki psychologicznej i socjalnej dla kobiet, które doznały przemocy uwarunkowanej płcią, przy czym w działanie to bezpośrednio zaangażowane powinny być wykwalifikowane kobiety będące specjalistkami w tej dziedzinie;

7.

wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami o tym, że kobiety i dzieci podejmują stosunki seksualne, aby przeżyć, płacąc w ten sposób przemytnikom za umożliwienie kontynuacji podróży do UE w celu złożenia wniosku o azyl; ponownie podkreśla, że bezpieczne i legalne drogi do Europy stanowią klucz do skutecznego zapobiegania takim sytuacjom;

8.

apeluje do UE o uwzględnienie aspektu płci podczas tworzenia mechanizmu składania skarg w ramach urzędu Fronteksu ds. praw podstawowych, w celu zajęcia się naruszeniami praw człowieka popełnianymi przez Frontex, państwa członkowskie i urzędników państw trzecich w toku współpracy z Fronteksem, zgodnie z apelem zawartym w rezolucji Parlamentu z dnia 2 grudnia 2015 r. dotyczącej sprawozdania specjalnego Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie dochodzenia z własnej inicjatywy OI/5/2012/BEH-MHZ dotyczącego Fronteksu;

9.

wzywa do podjęcia środków mających na celu zapewnienie pełnej integracji uchodźczyń i kobiet ubiegających się o azyl poprzez ich ochronę przed jakąkolwiek formą wyzysku, nadużyć, przemocy i handlu ludźmi;

10.

podkreśla, że na etapie opracowywania, wdrażania i oceny wszelkich unijnych strategii politycznych i środków w zakresie migracji i azylu należy uwzględniać kwestie związane z płcią;

11.

wzywa do przyjęcia nowego, kompleksowego zbioru ogólnounijnych wytycznych dotyczących płci w ramach szerszych reform polityki migracyjnej i azylowej, który będzie w pełni uwzględniał aspekt społeczny, kulturowy i polityczny prześladowań oraz obejmował środki dotyczące przyjmowania i integracji;

12.

podkreśla, że nawet w krajach uważanych za bezpieczne kobiety mogą doświadczać prześladowań uwarunkowanych płcią, a osoby LGBTI mogą być narażone na nadużycia, co uzasadniałoby wniosek o udzielenie ochrony; wzywa wszystkie państwa członkowskie, aby przyjęły procedury azylowe oraz postarały się opracować programy szkoleń uwzględniające potrzeby kobiet o wieloaspektowo marginalizowanej tożsamości, w tym kobiet LGBTI; wzywa wszystkie państwa członkowskie do zwalczania szkodliwych stereotypów dotyczących zachowania i cech kobiet LGBTI oraz do pełnego stosowania Karty praw podstawowych UE w odniesieniu do składanych przez nie wniosków o azyl; podkreśla potrzebę utworzenia ośrodków recepcyjnych uwzględniających potrzeby osób LGBTI we wszystkich państwach członkowskich; podkreśla, że przemoc wobec osób LGBTI jest zjawiskiem powszechnym w ośrodkach recepcyjnych;

13.

podkreśla, że formy przemocy i dyskryminacji na tle płci, w tym – lecz nie tylko – gwałt i przemoc seksualna, okaleczanie żeńskich narządów płciowych, wymuszone małżeństwa, przemoc domowa, tzw. zbrodnie honorowe oraz dyskryminacja ze względu na płeć sankcjonowana przez państwo stanowią przejawy prześladowania i że powinno to zostać ujęte w nowych wytycznych dotyczących aspektu płci;

14.

wzywa Komisję do zebrania dokładnych statystyk z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej z myślą o dodaniu większej liczby kategorii danych prezentowanych w rozbiciu na płeć, szczególnie w odniesieniu do etapów procedury azylowej po podjęciu decyzji wstępnej;

15.

apeluje do Komisji, aby opracowała wskazówki interpretacyjne w sprawie okaleczania żeńskich narządów płciowych, w pełni uwzględniające wytyczne UNHCR w sprawie prześladowania uwarunkowanego płcią oraz notę UNHCR zawierającą wytyczne w sprawie okaleczania żeńskich narządów płciowych, w których to dokumentach jasno przedstawiono obowiązki państw członkowskich, kładąc szczególny nacisk na identyfikację osób ubiegających się o azyl wymagających szczególnej troski oraz komunikację z nimi; podkreśla, że osoby, które doznały okaleczenia żeńskich narządów płciowych, mogą mieć trudności w wyrażeniu swojej traumy z tym związanej; wzywa państwa członkowskie, aby przyjęły środki mające na celu zagwarantowanie, że wszelkie formy przemocy wobec kobiet, w tym okaleczanie żeńskich narządów płciowych, mogą zostać uznane za formę prześladowań, a zatem ich ofiary mogą korzystać z ochrony oferowanej przez Konwencję dotyczącą statusu uchodźców z 1951 r., zgodnie z art. 60 konwencji stambulskiej;

16.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia zgodności procedur azylowych na granicach z wytycznymi UNHCR w zakresie ochrony międzynarodowej, w szczególności w odniesieniu do prześladowań uwarunkowanych płcią, a także z wytycznymi UNHCR dotyczącymi wniosków o status uchodźcy na podstawie orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej, w których to wytycznych jasno przedstawiono obowiązki państw członkowskich;

17.

zwraca się do Komisji, w związku z przedstawioną sytuacją, o dokonanie przeglądu pod kątem zwiększenia finansowania i zasięgu programów Dafne i Odyseusz oraz o ocenę możliwości dostosowania tych programów do aktualnej sytuacji w celu ochrony uchodźczyń;

18.

odnotowuje wniosek Komisji dotyczący ustanowienia wspólnego unijnego wykazu bezpiecznych krajów pochodzenia; domaga się poczynienia wszelkich niezbędnych kroków w celu dopilnowania, aby podejście to było spójne z zasadą non-refoulement oraz aby prawa kobiet, dzieci i innych grup wymagających szczególnej troski nie były naruszane; wzywa do stosowania zróżnicowania ze względu na płeć; uważa, że jakikolwiek wykaz bezpiecznych krajów pochodzenia nie powinien skutkować mniej przychylnym traktowaniem proceduralnym kobiet, których wnioski o udzielenie azylu uzasadnione są obawami przed przemocą uwarunkowaną płcią bądź doświadczeniem takiej przemocy; podkreśla, że należy unikać pośpiesznych decyzji, nieuwzględniających w wystarczającym stopniu zagrożeń, w tym również zagrożenia śmiercią, na które narażone są kobiety będące ofiarami przemocy uwarunkowanej płcią w przypadku odrzucenia wniosku i przymusowego powrotu do swojego kraju;

19.

postuluje, aby przy ocenie wiarygodności we wszystkich państwach członkowskich stosować podejście bardziej obiektywne i wyczulone na kwestie związane z płcią, a także wprowadzić udoskonalone szkolenia dla osób podejmujących decyzje dotyczące oceny wiarygodności, które obejmują aspekt płci; podkreśla, że ocena wiarygodności nigdy nie może być w pełni trafna oraz nie powinna służyć za wyłączną podstawę do odmowy udzielenia azylu; zaleca, by podczas rozpatrywania wniosków o udzielenie azylu złożonych przez kobiety uwzględniać profile kulturowe, społeczne i psychologiczne, w tym pochodzenie kulturowe, wykształcenie, traumę, obawy, wstyd i/lub nierówności kulturowe między kobietami a mężczyznami;

20.

wzywa państwa członkowskie, aby podawały uzasadnienia pozytywnych decyzji w sprawie azylu w celu udostępnienia przydatnych danych dotyczących uwzględniania przemocy uwarunkowanej płcią, a także w celu zapewnienia przejrzystości co do tego, na jakiej podstawie określonej w konwencji udzielono azylu;

21.

wzywa państwa członkowskie do przekazywania kobietom informacji dotyczących procedury azylowej, uprawnień i szczególnych świadczeń przysługujących kobietom starającym się o azyl; podkreśla, że prawo kobiet do złożenia wniosku o udzielenie azylu niezależnie od małżonka jest kluczowe dla wzmocnienia pozycji kobiet oraz dla poszanowania zasady non-refoulement; wzywa państwa członkowskie, aby informowały wszystkie kobiety o przysługującym im prawie do złożenia niezależnego wniosku o azyl, umożliwiając im w ten sposób ubieganie się o status uchodźcy lub osoby ubiegającej się o azyl i zachowanie tego statusu niezależnie od sytuacji innych członków ich rodzin;

22.

wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia dyrektywy 2011/36/UE w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, a także dyrektywy 2012/29/UE ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw;

23.

uważa, że należy podejmować niezwłoczne działania w zakresie pomocy humanitarnej za każdym razem, kiedy zachodzi podejrzenie wystąpienia przemocy uwarunkowanej płcią, zważywszy, że grupy wymagające szczególnej troski, takie jak kobiety i dzieci, są w znacznym stopniu narażone na formy przemocy fizycznej i psychicznej na szlakach nielegalnej migracji, gdzie łamane są wszelkiego rodzaju prawa;

24.

podkreśla, że kobiety i dziewczęta są szczególnie narażone na wykorzystywanie przez przemytników; dlatego wzywa państwa członkowskie do zwiększenia współpracy policyjnej i sądowej, w tym z Europolem, Fronteksem, Eurojustem i Europejskim Urzędem Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), aby skutecznie zwalczać przemyt migrantów i handel ludźmi;

25.

podkreśla zasadnicze znaczenie zapewnienia opieki na dziećmi i osobami zależnymi na czas badań i przesłuchań w toku procedury azylowej w celu zagwarantowania równych możliwości złożenia wniosku o udzielenie azylu;

26.

apeluje do państw członkowskich, aby należycie informowały kobiety ubiegające się o azyl o ich prawach, w szczególności o prawie do zażądania, by przesłuchania prowadziła kobieta i by tłumaczenie było zapewniane również przez kobietę, a także o prawie do indywidualnego przesłuchania bez udziału jakichkolwiek stron trzecich; apeluje do państw członkowskich, aby zapewniły kompleksowe i obowiązkowe szkolenia dla osób prowadzących przesłuchania i dla tłumaczy dotyczące przemocy seksualnej, traumy i pamięci; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia poszanowania tych praw; apeluje do państw członkowskich o przestrzeganie art. 15 ust. 3 dyrektywy w sprawie procedur azylowych;

27.

z niepokojem zauważa, że wielu pracowników zajmujących się sprawami azylowymi w UE nie zna problemu okaleczania żeńskich narządów płciowych; wzywa państwa członkowskie do działań na szczeblu krajowym z udziałem organów azylowych w celu ustanowienia lepszych procedur zapewniających pomoc i wsparcie dla kobiet i dziewcząt, które doznały okaleczenia żeńskich narządów płciowych bądź są nim zagrożone;

28.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do zapewnienia aktualnych i dostępnych informacji o procedurze azylowej oraz o prawach i uprawnieniach przysługujących kobietom ubiegającym się o azyl;

29.

apeluje do Komisji i państw członkowskich, aby zagwarantowały pełny dostęp do opieki w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz do praw seksualnych i reprodukcyjnych, w tym dostęp do bezpiecznej aborcji, oraz pilnie przeznaczyły dodatkowe środki na świadczenie opieki zdrowotnej;

30.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o zagwarantowanie kobietom ochrony i wsparcia podczas pobytu w obozach dla uchodźców, podczas kontroli granicznych oraz oczywiście po przybyciu na terytorium UE;

31.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do ratyfikacji Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska) oraz do stosowania jej art. 59, wyraźnie stanowiącego, że strony podejmują konieczne środki mające na celu zawieszenie biegu postępowania w sprawie wydalenia lub przyznanie niezależnego zezwolenia na pobyt w przypadku ustania małżeństwa tym migrantkom, których miejsce pobytu jest zależne od miejsca pobytu małżonka;

32.

wzywa do udzielania kobietom ubiegającym się o azyl i migrantkom niezależnego od ich małżonków statusu prawnego, aby zapobiegać wykorzystywaniu, ograniczać trudną sytuację i osiągnąć większą równość;

33.

podkreśla, że migrujące kobiety i dziewczęta nieposiadające dokumentów powinny mieć zagwarantowany pełny dostęp do przysługujących im praw podstawowych oraz że należy tworzyć drogi legalnej migracji;

34.

podkreśla, że procedury łączenia rodzin powinny przewidywać indywidualne prawa dla kobiet i dziewcząt dołączających do swoich rodzin w UE, w celu uniezależnienia ich dostępu do opieki zdrowotnej, edukacji czy pracy od potencjalnie nacechowanego nadużyciami związku z męskim członkiem rodziny;

35.

stanowczo potępia stosowanie przemocy seksualnej wobec kobiet jako narzędzia wojny; jest zdania, że szczególną uwagę należy zwrócić na migrujące kobiety i dziewczęta, które doświadczyły nadużyć w czasie konfliktów, poprzez zapewnienie dostępu do pomocy medycznej i psychologicznej;

36.

z zadowoleniem przyjmuje opracowanie przez EASO nowego modułu szkoleniowego poświęconego tematyce płci, tożsamości płciowej i orientacji seksualnej; wzywa do pełnego uwzględnienia aspektu płci w działalności EASO oraz do sporządzania budżetu EASO z uwzględnieniem aspektu płci, za pośrednictwem punktów koordynacji i poprzez formalną łączność z Europejskim Instytutem ds. Równości Kobiet i Mężczyzn; apeluje o informacje o krajach pochodzenia, obejmujące informacje o sytuacji prawnej i faktycznej kobiet, w tym informacje o prześladowaniach bądź zagrożeniu prześladowaniami ze strony podmiotów niepaństwowych;

37.

zachęca wszystkie państwa członkowskie do pełnego stosowania rozporządzenia dublińskiego w celu zapewnienia rodzinom możliwości bycia razem oraz rozpatrywania ich wniosków azylowych przez te same organy;

38.

wzywa do całkowitego zaprzestania umieszczania dzieci w ośrodkach detencyjnych na terenie UE oraz do umożliwienia rodzicom przebywania wraz z dziećmi w odpowiednich, dostosowanych do ich potrzeb placówkach w oczekiwaniu na decyzję w sprawie udzielenia azylu;

39.

podkreśla, że należy unikać umieszczania w ośrodkach detencyjnych osób ubiegających się o azyl, że należy stosować środek wyłącznie wówczas, gdy istnieje ku temu uzasadniona przyczyna i gdy ustalono, iż jest to konieczne i proporcjonalne w każdym indywidualnym przypadku, oraz że stosowanie tego środka wobec osób poniżej 18. roku życia w żadnym wypadku nie jest uzasadnione; uważa, że poszanowanie prawa do ubiegania się o azyl wiąże się ze stworzeniem otwartych i humanitarnych warunków przyjmowania dla ubiegających się o azyl, w tym z bezpiecznym i godnym traktowaniem z poszanowaniem praw człowieka; podkreśla potrzebę opracowania rozwiązań stanowiących alternatywę wobec umieszczania w ośrodkach detencyjnych, w tym podejść opartych na zaangażowaniu, spełniających potrzeby grup wymagających szczególnej troski;

40.

podkreśla, że wiele kobiet ubiegających się o azyl i uchodźczyń doświadczyło ekstremalnej przemocy i że pobyt w ośrodku detencyjnym może nasilić ich traumę; podkreśla, że umieszczanie osób ubiegających się o azyl w ośrodkach detencyjnych ze względów czysto administracyjnych stanowi naruszenie prawa do wolności zapisanego w art. 6 Karty praw podstawowych UE; wzywa, aby we wszystkich państwach członkowskich natychmiast zaprzestano umieszczania w ośrodkach detencyjnych dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią oraz osób będących ofiarami gwałtu, przemocy seksualnej i handlu ludźmi, a także wzywa do zapewnienia odpowiedniej pomocy psychologicznej;

41.

apeluje do wszystkich państw członkowskich o ograniczenie limitów czasu pobytu w ośrodku detencyjnym przed wydaleniem, tak by nie przekraczał on limitu określonego w dyrektywie w sprawie powrotów; uważa, że przedłużający się pobyt w ośrodku detencyjnym w nieproporcjonalnym stopniu szkodliwie wpływa na grupy wymagające szczególnej troski;

42.

apeluje o to, by przebywające w ośrodkach detencyjnych kobiety ubiegające się o azyl, które doznały nadużyć seksualnych, uzyskiwały odpowiednie porady i zalecenia medyczne, również w przypadkach, gdy następstwem jest ciąża, a także otrzymywały niezbędną opiekę w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego, wsparcie i pomoc prawną; żąda przyjęcia przez Komisję i państwa członkowskie natychmiastowych środków mających na celu zapewnienie bezpiecznych, humanitarnych i odpowiednich warunków przyjmowania, tranzytu i pobytu w ośrodkach detencyjnych, z oddzielnym zakwaterowaniem i pomieszczeniami sanitarnymi dla kobiet i rodzin; zauważa, że zapewnienie wszystkim kobietom i dziewczętom odpowiednich podstawowych artykułów higienicznych powinno być standardową praktyką w programach pomocowych;

43.

podkreśla, że bezpośredni i pośredni udział uchodźczyń w zarządzaniu procesami dystrybucji produktów żywnościowych i nieżywnościowych zapewni rozprowadzanie i kontrolowanie tych produktów bezpośrednio przez dorosłe kobiety będące członkiniami gospodarstw domowych, co zagwarantuje równomierną dystrybucję tych produktów;

44.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wyposażenia ośrodków recepcyjnych dla uchodźców i osób ubiegających się o azyl w pomieszczenia umożliwiające im zajmowanie się dziećmi i sprawowanie opieki nad nimi;

45.

wzywa państwa członkowskie do wdrożenia lub wzmocnienia mechanizmów kontroli przeludnionych ośrodków recepcyjnych w UE, w których niekoniecznie obowiązują minimalne standardy mające na celu ograniczanie przemocy uwarunkowanej płcią, aby nie dopuścić do tego, by prześladowania kobiet i dzieci były kontynuowane również w kraju, do którego przybyły;

46.

podkreśla, że w procedurach przyjmowania należy priorytetowo traktować potrzeby osób wymagających szczególnej troski, m.in. kobiet będących ofiarami przemocy i dziewcząt, a zwłaszcza dziewcząt bez opieki;

47.

zwraca uwagę na znaczenie zapewnienia w ośrodkach recepcyjnych odpowiedniej pomocy prawnej dla kobiet, aby udzielić im skutecznego wsparcia w zakresie pozyskiwania informacji i w zakresie poszukiwania członków rodzin;

48.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia środków mających na celu zapobieganie przymusowym małżeństwom, narzucanym kobietom i dziewczętom, które uzyskały status uchodźcy, przez mężczyzn mających nadzieję na zapewnienie sobie bezpiecznego sposobu migracji, którzy w innym wypadku nie mieliby do tego prawa;

49.

podkreśla, że pilnie potrzebne są niezależne dochodzenia w sprawie wszelkich domniemanych przypadków nadużyć – w tym nadużyć seksualnych i przemocy uwarunkowanej płcią – w miejscach, w których przetrzymywani są imigranci, lub na granicach, a także umożliwienie wstępu dziennikarzom i właściwym organizacjom społeczeństwa obywatelskiego;

50.

uważa, że w przypadkach umieszczania kobiet ubiegających się o azyl w ośrodkach detencyjnych nieodzowne są udogodnienia i środki umożliwiające zaspokojenie szczególnych potrzeb higienicznych kobiet, że należy dążyć do tego, by funkcje strażników i ochroniarzy pełniły kobiety oraz że należy zadbać o odpowiednie przeszkolenie całego personelu w zakresie potrzeb uwarunkowanych płcią oraz praw człowieka przysługujących kobietom;

51.

jest zdania, że przebywającym w ośrodkach detencyjnych kobietom ubiegającym się o azyl, które zgłaszają nadużycia, należy zapewnić natychmiastową ochronę, wsparcie i doradztwo, a ich skargi winny zostać rozpatrzone przez właściwe i niezależne organy, z pełnym poszanowaniem zasady poufności, również wówczas, gdy kobiety przebywają wraz z mężami/partnerami/innymi krewnymi; uważa, że środki ochrony powinny uwzględniać w szczególności ryzyko odwetu;

52.

wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz władze lokalne do współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i praw człowieka w celu poprawy trudnego położenia uchodźców żyjących w prowizorycznych warunkach, zwłaszcza kobiet i dziewcząt wymagających szczególnej troski;

53.

wzywa państwa członkowskie do opracowania i wdrożenia specjalnych środków ułatwiających uczestnictwo w rynku pracy uchodźczyniom i kobietom ubiegającym się o azyl, takich jak kursy językowe, programy alfabetyzacji, programy kształcenia przez całe życie oraz szkolenia; wzywa Komisję, państwa członkowskie i władze lokalne do zagwarantowania dziewczętom na uchodźstwie dostępu do przewidzianej prawem edukacji szkolnej; podkreśla znaczenie edukacji nieformalnej i pozaformalnej oraz wymiany kulturalnej dla integracji oraz wzmacniania pozycji kobiet i dziewcząt; podkreśla znaczenie poszerzenia dostępu uchodźczyń do szkolnictwa wyższego; apeluje o solidne i przejrzyste procedury uznawania kwalifikacji uzyskanych za granicą;

54.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia dostępu do środków finansowych oraz innych zasobów organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i organizacjom praw człowieka świadczącym pomoc, promujący włączenie społeczne i monitorującym sytuację uchodźców oraz osób ubiegających się o azyl w UE, w szczególności w zakresie usuwania barier i podatności na zagrożenia, które dotyczą kobiet i dziewcząt;

55.

zwraca się do państw członkowskich i Komisji o zagwarantowanie przywódczyniom, które padły ofiarą prześladowań w swoich krajach i są obecnie uchodźczyniami, możliwości bezpiecznego realizowania działań politycznych i społecznych na rzecz praw kobiet i równości płci na obszarze UE;

56.

podkreśla, że dostępność i wysoka jakość opieki nad dziećmi i innymi osobami zależnymi ma kluczowe znaczenie dla wzmocnienia gospodarczej i społecznej pozycji uchodźczyń;

57.

zachęca państwa członkowskie, aby oprócz Funduszu Azylu, Migracji i Integracji wykorzystywały fundusze strukturalne i inwestycyjne do wspierania integracji uchodźców na rynku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem opieki nad dziećmi;

58.

apeluje o szybsze i skuteczniejsze procedury łączenia rodzin oraz gromadzenie segregowanych według kryterium płci danych dotyczących decyzji w sprawie łączenia rodzin; podkreśla znaczenie dostępu do pomocy prawnej w sprawach związanych z łączeniem rodzin;

59.

uważa, że wzajemne uznawanie pozytywnych decyzji azylowych stwarzałoby większe możliwości pod względem zatrudnienia, integracji i łączenia rodzin;

60.

podkreśla, że państwa przyjmujące powinny zagwarantować pełny dostęp do prawa do bezpłatnej edukacji publicznej wysokiej jakości, opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz związanych z nim praw, zatrudnienia odpowiadającego potrzebom i umiejętnościom uchodźczyń oraz mieszkań odpowiadających potrzebom kobiet i dziewcząt na uchodźstwie; podkreśla, że polityka socjalna stanowi klucz do integracji;

61.

wzywa do tworzenia kompleksowych i wyposażonych w odpowiednie zasoby programów ukierunkowanych na zaspokajanie krótko- i długoterminowych potrzeb zdrowotnych uchodźczyń, w tym doradztwa psychologiczno-społecznego oraz doradztwa dla osób, które przeżyły traumę;

62.

podkreśla ważną pozytywną rolę, którą mogą odegrać przedsiębiorstwa społeczne i alternatywne modele biznesowe, takie jak towarzystwa wzajemnej pomocy i spółdzielnie, we wzmacnianiu pozycji ekonomicznej uchodźczyń i ich integracji na rynku pracy, a także w sferze społecznej i kulturalnej;

63.

zachęca do wymiany między państwami członkowskimi najlepszych praktyk związanych z angażowaniem oddolnych organizacji wywodzących się ze społeczności lokalnych oraz z bezpośrednim udziałem samych uchodźców w przedstawianie decydentom politycznym punktu widzenia uchodźczyń i kobiet ubiegających się o azyl;

64.

uważa, że władze regionalne i lokalne odgrywają kluczową rolę w integracji uchodźczyń i kobiet ubiegających się o azyl, w szczególności w zakresie ich wprowadzania na rynek pracy; ponadto zachęca te władze do wspierania dialogu i dyskusji między uchodźczyniami a miejscowymi kobietami;

65.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i UNHCR.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/35

—

uwzględniając umowę z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie zwalczania przemytu i podrabiania papierosów oraz zwolnienia ogólnego między firmą Philip Morris International (PMI) i jej podmiotami zależnymi, Unią i jej państwami członkowskimi,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów oraz uchylającą dyrektywę 2001/37/WE (1),

—

uwzględniając Ramową konwencję Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu („ramowa konwencja antytytoniowa WHO”) oraz Protokół w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi przyjęty podczas piątej sesji Konferencji Stron ramowej konwencji antytytoniowej WHO na mocy decyzji FCTC/COP5(1) z dnia 12 listopada 2012 r.,

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 4 maja 2015 r. dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do Ramowej konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu, w odniesieniu do postanowień Protokołu objętych częścią III tytuł V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (COM(2015)0193),

—

uwzględniając dokument roboczy Komisji z dnia 24 lutego 2016 r. pt. „Technical assessment of the experience made with the Anti-Contraband and Anti-Counterfeit Agreement and General Release of 9 July 2004 among Philip Morris International and affiliates, the Union and its Member States” [Ocena techniczna doświadczeń w związku z umową z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie zwalczania przemytu i podrabiania papierosów oraz zwolnienia ogólnego między firmą Philip Morris International (PMI) i jej podmiotami zależnymi, Unią i jej państwami członkowskimi] (SWD(2016)0044),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 października 2007 r. w sprawie konsekwencji porozumienia pomiędzy Wspólnotą, państwami członkowskimi i firmą Philip Morris w sprawie intensyfikacji walki z nadużyciami i przemytem papierosów oraz postępów poczynionych w zakresie wdrażania zaleceń parlamentarnej komisji śledczej ds. wspólnotowego systemu tranzytowego (2),

—

uwzględniając pytanie do Komisji dotyczące umowy w sprawie wyrobów tytoniowych (umowa z PMI) (O-000010/2016 – B8-0109/2016),

—

uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że ochrona interesów finansowych UE jest jednym z priorytetów Komisji, a także mając na uwadze, że według ostrożnych szacunków nielegalny obrót wyrobami tytoniowymi, zwłaszcza przemyt nielegalnych i podrabianych papierosów, kosztuje budżety krajowe i budżet UE ponad 10 mld EUR rocznie z tytułu utraconych dochodów publicznych;

B.

mając na uwadze, że nielegalny handel to poważne przestępstwo, które jest jednym ze źródeł finansowania międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, w tym handlu ludźmi, narkotykami i bronią, a w niektórych przypadkach także grup terrorystycznych;

C.

mając na uwadze, że podstawowym celem umowy z PMI jest zmniejszenie powszechnej obecności przemycanych wyrobów PMI na nielegalnym rynku tytoniowym w UE;

D.

mając na uwadze, że umowa z PMI wygaśnie w dniu 9 lipca 2016 r.;

E.

mając na uwadze, że w dokonanej przez Komisję ocenie technicznej umowy z PMI stwierdzono, iż ten podstawowy cel został faktycznie osiągnięty, jednak podano w wątpliwość związek przyczynowy tego wyniku i odnotowano, że ograniczenie przemycanych wyrobów PMI nie spowodowało zmniejszenia ogólnej liczby nielegalnych wyrobów na rynku UE;

F.

mając na uwadze, że umowa z PMI przyniosła korzyści finansowe dla dochodów publicznych w wysokości około 1 mld USD z tytułu corocznych płatności i 68,2 mln EUR z tytułu zajęcia towaru, do podziału między Komisję (ok. 10 %) i państwa członkowskie (ok. 90 %); mając na uwadze, że nie ma danych dotyczących sposobu, w jaki państwa członkowskie wydały kwoty otrzymane na mocy umowy;

G.

mając na uwadze, że od czasu podpisania obecnej umowy z PMI w otoczeniu rynkowym nastąpiły znaczne zmiany, w szczególności zwiększyła się obecność niemarkowych papierosów, często określanych jako „tanie białe” (ang. „cheap whites”), a ponadto rośnie sprzedaż wkładów z płynną nikotyną do e-papierosów;

H.

mając na uwadze, że Trybunał Sprawiedliwości UE rozpatruje obecnie sprawy: C-358/14 Polska przeciwko Parlamentowi i Radzie, C-477/14 Pillbox 38 (UK) Limited oraz C-547/14 Philip Morris Brands SARL i inni, w których zaskarżono dyrektywę 2014/40/UE, a wymienieni producenci wyrobów tytoniowych powinni je przy najbliższej okazji wycofać;

I.

mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się do ratyfikowania Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do ramowej konwencji antytytoniowej WHO, co jest ważnym krokiem na drodze ku poprawie ram prawnych walki z nielegalnym obrotem wyrobami tytoniowymi; mając na uwadze, że Komisja podjęła się zachęcenia państw trzecich do ratyfikowania protokołu;

J.

mając na uwadze, że przemyt papierosów osłabia unijną publiczną politykę ochrony zdrowia i powoduje, że nielegalne wyroby tytoniowe są dostępne – także dla młodzieży – po znacznie niższej nielegalnej cenie i w wielu miejscach; mając na uwadze, że podrabiane papierosy nie tylko są nielegalnie wytwarzane i przywożone, ale że zawierają nieznane składniki, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia;

1.

z zadowoleniem przyjmuje Protokół w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do ramowej konwencji antytytoniowej WHO i wzywa do jak najszybszego zakończenia procesu jego ratyfikacji;

2.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący ratyfikowania protokołu oraz zamiar zachęcenia państw członkowskich i państw trzecich do jego przyjęcia; zauważa, że dotychczas 15 krajów ratyfikowało protokół, w tym pięć państw członkowskich UE, i że obecnie Unia przygotowuje się do jego zatwierdzenia;

3.

apeluje do Komisji o dążenie do szybkiej ratyfikacji protokołu; uważa jednak, że odnowienie umowy byłoby szkodliwym i przynoszącym skutki odwrotne do zamierzonych sygnałem dla państw trzecich, sugerując, że UE wdaje się w nieodpowiednie interakcje z przemysłem tytoniowym, mimo że protokół wyraźnie tego zabrania;

4.

jest przekonany, że odnowienie umowy z PMI może być niezgodne z zobowiązaniami UE wynikającymi z art. 5 ust. 3 ramowej konwencji antytytoniowej WHO, co z kolei mogłoby zaszkodzić unijnej reputacji światowego lidera w ograniczaniu użycia tytoniu;

5.

zauważa, że w wytycznych dotyczących wdrażania art. 5 ust. 3 ramowej konwencji antytytoniowej WHO stwierdza się, że „[i]stnieje zasadniczy i niemożliwy do pogodzenia konflikt między interesami przemysłu tytoniowego a interesami polityki dotyczącej zdrowia publicznego”;

6.

wyraża zadowolenie z przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów oraz uchylającej dyrektywę 2001/37/WE („dyrektywa w sprawie wyrobów tytoniowych”); podkreśla, że dyrektywa w sprawie wyrobów tytoniowych przewiduje już mający zastosowanie do firm tytoniowych wymóg prawny wprowadzenia i stosowania systemu identyfikacji i śledzenia, który w przypadku papierosów i tytoniu do samodzielnego skręcania papierosów musi wejść w życie w dniu 20 maja 2019 r., a w przypadku innych wyrobów tytoniowych – 20 maja 2024 r.;

7.

podkreśla, że Komisja musi podjąć natychmiastowe kroki w celu zapewnienia pełnej transpozycji dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych we wszystkich państwach członkowskich; odnotowuje, że kilka państw członkowskich poinformowało nieoficjalnie Komisję o zakończeniu transpozycji ww. dyrektywy; wzywa Komisję do przekazywania pełnych informacji na temat stanu tego procesu po terminie wdrożenia dyrektywy, który upływa w dniu 20 maja 2016 r.;

8.

przypomina, że w maju 2015 r. Komisja obiecała jak najszybsze dostarczenie oceny umowy z PMI; podkreśla, że Komisja kilkakrotnie przesuwała termin jej publikacji i że ostatecznie wydano ją 24 lutego 2016 r., czyli dzień przed debatą plenarną na ten temat w Parlamencie; zdecydowanie uważa, że taka spóźniona publikacja stanowi poważne naruszenie obowiązków Komisji w zakresie przejrzystości zarówno wobec Parlamentu, jak i obywateli, co ograniczyło Parlamentowi możliwość wyrażenia na czas opinii w tej złożonej i delikatnej sprawie;

9.

odnotowuje ocenę Komisji, zgodnie z którą cel umowy z PMI, tj. zmniejszenie powszechnej obecności przemycanych wyrobów PMI na nielegalnym rynku tytoniowym w UE, został faktycznie osiągnięty, na co wskazuje spadek o około 85 % ilości oryginalnych papierosów PMI zajętych przez państwa członkowskie w latach 2006–2014; zauważa jednak, że Komisja podaje w wątpliwość związek przyczynowy tego wyniku, a ponadto podkreśla, że ograniczenie przemycanych wyrobów PMI nie spowodowało zmniejszenia ogólnej liczby nielegalnych wyrobów na rynku UE; zauważa, że przemyt innych wyrobów, w tym niemarkowych papierosów („tanie białe”) zazwyczaj produkowanych w państwach trzecich zastępuje w coraz większej mierze przemyt wyrobów dużych producentów;

10.

wyraża głębokie zaniepokojenie tym, że budżet Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) jest częściowo finansowany z corocznych płatności przemysłu tytoniowego, jak wspomniano w umowach w sprawie wyrobów tytoniowych, gdyż może to prowadzić do pewnego konfliktu interesów;

11.

podkreśla, że w momencie zawarcia w 2004 r. umowa z PMI była innowacyjnym instrumentem walki z nielegalnym obrotem wyrobami tytoniowymi, jednak zauważa, że od tego czasu na rynku i w otoczeniu regulacyjnym doszło do znaczących zmian; podkreśla, że umowa ta nie uwzględnia istotnych cech współczesnego nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, w szczególności wysokiego odsetka handlu „tanimi białymi” papierosami; w związku z tym uważa, że nowe ramy prawne, tj. dyrektywa w sprawie wyrobów tytoniowych i protokół do ramowej konwencji antytytoniowej WHO, obejmują wszystkie elementy obecne w umowie z PMI;

12.

w związku z tym stwierdza, że nie należy odnawiać, przedłużać ani renegocjować umowy z PMI; zwraca się do Komisji, by nie odnawiała, nie przedłużała ani renegocjowała tej umowy poza obecny termin jej obowiązywania;

13.

wzywa Komisję do wprowadzenia na szczeblu UE i do dnia wygaśnięcia umowy z PMI wszystkich środków niezbędnych do identyfikacji i śledzenia wyrobów tytoniowych PMI oraz do podejmowania kroków prawnych w przypadku nieprzepisowych konfiskat wyrobów tego producenta, dopóki wszystkie postanowienia dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych nie będą w pełni wykonalne, tak aby nie dopuścić do wystąpienia luki w przepisach w okresie między wygaśnięciem umowy z PMI a datą wejścia w życie dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych i ramowej konwencji o ograniczeniu użycia tytoniu;

14.

wzywa PMI, aby nadal stosował postanowienia dotyczące systemu identyfikacji i śledzenia oraz staranności (zasada „znaj swojego klienta”) zawarte w obecnej umowie, niezależnie od tego, czy zostanie ona przedłużona;

15.

wyraża zaniepokojenie, że w czterech umowach zawartych z producentami wyrobów tytoniowych nie uwzględniono kwestii produkcji „tanich białych”; dlatego też wzywa Komisję, aby w trybie pilnym wystąpiła z planem działania ustalającym nowe środki na rzecz rozwiązania tego problemu;

16.

wzywa Komisję, aby przedstawiła nowe, dodatkowe rozporządzenie ustanawiające niezależny system identyfikacji i śledzenia oraz stosujące przepisy dotyczące należytej staranności (zasada „znaj swojego klienta”) do krojonego surowca tytoniowego, filtrów i bibułek używanych w przemyśle tytoniowym, jako dodatkowe narzędzie walki z przemytem i podrabianiem produktów;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Sekretariatowi Ramowej konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/38

—

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Kazachstanu, w szczególności rezolucję z dnia 18 kwietnia 2013 r. (1), z dnia 15 marca 2012 r. (2), z dnia 22 listopada 2012 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji i Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych w sprawie negocjacji na temat wzmocnionej umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Kazachstanem (3), z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie postępów w realizacji strategii UE wobec Azji Środkowej (4) oraz z dnia 17 września 2009 r. w sprawie Jewgienija Żowtisa (Kazachstan) (5),

—

uwzględniając uwagi wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini wygłoszone po podpisaniu wzmocnionej umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Kazachstanem w dniu 21 grudnia 2015 r.,

—

uwzględniając siódmą rundę corocznego dialogu UE–Kazachstan na temat praw człowieka, która odbyła się dnia 26 listopada 2015 r. w Astanie,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie strategii UE wobec Azji Środkowej,

—

uwzględniając opublikowane w dniu 13 stycznia 2015 r. czwarte sprawozdanie z postępów w realizacji strategii UE wobec Azji Środkowej, przyjętej w 2007 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ds. prawa do wolności pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się Mainy Kiai, przedstawione dnia 16 czerwca 2015 r. po jego wizycie w Kazachstanie,

—

uwzględniając wzmocnioną umowę o partnerstwie i współpracy podpisaną dnia 21 grudnia 2015 r.,

—

uwzględniając art. 19 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

—

uwzględniając art. 20 konstytucji Kazachstanu,

—

uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w dniu 21 grudnia 2015 r. Unia Europejska i Kazachstan podpisały wzmocnioną umowę o partnerstwie i współpracy, której celem jest zapewnienie szerokich ram pogłębionego dialogu politycznego i współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz w wielu innych obszarach; mając na uwadze, że w umowie tej położono silny nacisk na demokrację i praworządność, prawa człowieka i podstawowe wolności, a także na zrównoważony rozwój i współpracę ze społeczeństwem obywatelskim;

B.

mając na uwadze, że Kazachstan jest ważnym podmiotem międzynarodowym i ma istotne znaczenie dla rozwoju politycznego i społeczno-gospodarczego oraz sytuacji w zakresie bezpieczeństwa całego regionu; mając na uwadze, że Kazachstan odgrywa pozytywną rolę w Azji Środkowej, dążąc do rozwijania stosunków dobrosąsiedzkich z krajami ościennymi, wznowienia współpracy w regionie i pokojowego rozwiązania wszelkich sporów dwustronnych; mając na uwadze, że UE jest żywotnie zainteresowana intensyfikacją współpracy politycznej, gospodarczej i w zakresie bezpieczeństwa z regionem Azji Środkowej dzięki silnym, otwartym i strategicznym stosunkom UE–Kazachstan;

C.

mając na uwadze, że wzmocniona umowa o partnerstwie i współpracy musi zostać ratyfikowana przez parlamenty wszystkich 28 państw członkowskich oraz przez Parlament Europejski; mając na uwadze, że umowa ta nie tylko wzmocni dialog polityczny między UE a Kazachstanem i ułatwi wspieranie wzajemnego handlu i inwestycji, ale także kładzie silny nacisk na zobowiązania międzynarodowe; mając na uwadze, że należy docenić, że podczas negocjowania tej umowy doszło do poprawy sytuacji pod względem zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego dzięki środkom podjętym w celu włączenia społeczeństwa obywatelskiego w publiczne kształtowanie polityki;

D.

mając na uwadze, że ogólna sytuacja pod względem wolności słowa uległa pogorszeniu w ostatnich latach; mając na uwadze, że w grudniu 2015 r. władze Kazachstanu aresztowały Guział Bajdalinową, dziennikarkę i właścicielkę portalu informacyjnego Nakanune.kz w związku ze sprawą karną dotyczącą zarzutów „umyślnego publikowania nieprawdziwych informacji”; mając na uwadze, że po zatrzymaniu Guział Bajdalinowej wyrażano obawy z powodu prześladowania niezależnych mediów w Kazachstanie; mając na uwadze, że dnia 29 lutego 2016 r. sąd uniewinnił Julię Kozłową, która pisze dla portalu Nakanune.kz;

E.

mając na uwadze toczące się śledztwo przeciwko Siejtkazemu Matajewowi, przewodniczącemu Krajowego Klubu Prasy i stowarzyszenia dziennikarzy, który jest oskarżony o defraudację milionów kazachskich tenge pochodzących ze środków publicznych; mając na uwadze, że dnia 22 lutego 2016 r. zatrzymani zostali Siejtkazy Matajew, który nie przyznaje się do zarzucanych mu czynów, oraz jego syn Asiet Matajew, dyrektor niezależnej agencji informacyjnej KazTag; mając na uwadze, że Asiet Matajew został zwolniony po przesłuchaniu;

F.

mając na uwadze, że dnia 22 stycznia 2016 r. sąd uznał za winnych Ermieka Narymbajewa i Sierikżana Mambietalina – blogerów, którzy zostali aresztowani w październiku 2015 r. pod zarzutem „podżegania do niezgody społecznej” – i skazał ich na karę odpowiednio trzech i dwóch lat pozbawienia wolności; mając na uwadze, że na blogera Bołatbieka Blałowa nałożono częściowy areszt domowy;

G.

mając na uwadze, że władze Kazachstanu zamknęły niezależne i opozycyjne media, w tym gazety Assandi Times, Prawdiwaja, ADAM boł i ADAM; mając na uwadze, że pod koniec 2012 r. władze Kazachstanu pozwały do sądu niezależne i opozycyjne media, a w szczególności gazety Gołos Riespubliki i Wzglad oraz zrzeszone z nimi gazety i strony internetowe, a także internetowe portale telewizyjne K+ i Stan.TV;

H.

mając na uwadze, że w październiku 2014 r. sąd w Ałmaty nałożył na agencję reklamową Havas Worldwide Kazachstan karę grzywny w wysokości 34 milionów kazachskich tenge;

I.

mając na uwadze, że Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR) jest ważnym instrumentem finansowym, służącym wspieraniu organizacji społeczeństwa obywatelskiego i demokratyzacji zarówno w kraju, jak i w regionie;

J.

mając na uwadze, że według Międzynarodowego Stowarzyszenia Lesbijek, Gejów, Osób Biseksualnych, Transseksualnych i Interseksualnych (ILGA) osoby LGBTI w Kazachstanie są zaskarżane i dyskryminowane, czego nie doświadczają osoby nienależące do tej społeczności; mając na uwadze, że w Kazachstanie stosunki homoseksualne są zgodne z prawem zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet, ale parom homoseksualnym i gospodarstwom domowym prowadzonym przez pary homoseksualne nie przysługuje ta sama ochrona prawna co parom heteroseksualnym;

K.

mając na uwadze, że dnia 20 marca 2016 r. w Kazachstanie odbędą się przedterminowe wybory parlamentarne, które zostaną uznane za wolne i uczciwe jedynie wtedy, gdy zostaną poprzedzone gwarancjami dotyczącymi wolności słowa w społeczeństwie oraz łatwej i przejrzystej rejestracji partii politycznych; mając na uwadze, że według sprawozdania końcowego misji obserwacji wyborów Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) z dnia 3 kwietnia 2012 r. wyborom w 2012 r. towarzyszyły „znaczne nieprawidłowości” (6);

L.

mając na uwadze, że dnia 1 stycznia 2015 r. w życie wszedł nowy kodeks karny, nowy kodeks wykroczeń i nowy kodeks postępowania karnego;

M.

mając na uwadze, że Kazachstan zajmuje 160. miejsce spośród 180 krajów w rankingu wolności prasy za 2015 r. przygotowanym przez Reporterów bez Granic;

N.

mając na uwadze, że UE konsekwentnie współpracuje z Kazachstanem w kwestii jego przystąpienia do WTO, czego owocem jest niedawne zakończenie negocjacji akcesyjnych; mając na uwadze, że istotne jest, aby Kazachstan przestrzegał praworządności, dotrzymywał swoich międzynarodowych zobowiązań oraz gwarantował międzynarodowym przedsiębiorstwom działającym w tym kraju pewność prawa i ochronę ich inwestycji;

O.

mając na uwadze, że współpraca na rzecz rozwoju z Kazachstanem skupia się na wzmocnieniu władz regionalnych i lokalnych, wsparciu reformy sądownictwa oraz zwiększeniu zdolności sektora publicznego do wprowadzenia reform społeczno-gospodarczych;

1.

podkreśla znaczenie stosunków między UE a Kazachstanem oraz zacieśnienia współpracy gospodarczej i politycznej we wszystkich dziedzinach; podkreśla, że UE jest żywotnie zainteresowana trwałymi stosunkami z Kazachstanem w postaci współpracy politycznej i gospodarczej;

2.

wyraża zaniepokojenie atmosferą wokół mediów i wolności słowa w Kazachstanie; jest poważnie zaniepokojony naciskami na niezależne media i ewentualnymi niekorzystnymi skutkami projektu nowych przepisów dla finansowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego; zwraca uwagę, że wolność słowa dla niezależnych mediów, blogerów i samych obywateli jest uniwersalną wartością, która nie może być przedmiotem targów;

3.

ubolewa z powodu powszechnego blokowania portali informacyjnych, mediów społecznościowych i innych stron internetowych pod zarzutem zamieszczania nielegalnych treści i wzywa władze Kazachstanu, by zapewniły, że wszelkie środki ograniczające dostęp do zasobów internetowych mają oparcie w prawie; jest zaniepokojony poprawkami do ustawy o łączności elektronicznej, przyjętymi w 2014 r.;

4.

jest poważnie zaniepokojony brakiem szacunku dla więźniów i naruszaniem ich praw w systemie więziennym Kazachstanu; jest zaniepokojony stanem zdrowia fizycznego i psychicznego więźniów Władimira Kozłowa, Wadima Kuramszina (któremu w 2013 r. przyznano Międzynarodową Nagrodę w dziedzinie Praw Człowieka im. Ludovica Trarieux) oraz Arona Atabeka, których skazano z przyczyn politycznych, i domaga się, by przyznano im natychmiast dostęp do niezbędnej opieki medycznej i prawo do regularnych odwiedzin, w tym członków rodzin, przedstawicieli prawnych oraz reprezentantów organizacji działających na rzecz praw człowieka i praw więźniów;

5.

uznaje „program 100 kroków” za próbę podjęcia pilnych reform w Kazachstanie; wzywa Kazachstan do wdrożenia krajowego mechanizmu zapobiegania torturom oraz do rozpoczęcia debaty na temat nowego kodeksu karnego;

6.

podkreśla, że pogłębione stosunki polityczne i gospodarcze z UE, przewidziane w niedawno podpisanej wzmocnionej umowie o partnerstwie i współpracy, muszą opierać się na wspólnych wartościach i odzwierciedlać aktywne i konkretne zaangażowanie Kazachstanu w przeprowadzenie reform politycznych i demokratycznych wynikających z międzynarodowych zobowiązań tego kraju;

7.

z zadowoleniem przyjmuje uwolnienie szeregu uwięzionych obrońców praw człowieka i działaczy związkowych od momentu zakończenia ostatniej rundy dialogu na temat praw człowieka;

8.

podkreśla, że uzasadniona walka z terroryzmem i ekstremizmem nie powinna być wykorzystywana jako pretekst do zakazywania działalności opozycji, ograniczania wolności słowa lub niezawisłości sądownictwa;

9.

wzywa do przeglądu artykułów kodeksu karnego, które mogą być wykorzystywane do uznania za przestępstwo legalnej działalności chronionej prawem dotyczącym praw człowieka, w szczególności artykułu 174 traktującego o „podżeganiu do niezgody społecznej, narodowej, klanowej, rasowej, klasowej lub religijnej”;

10.

wzywa władze Kazachstanu do unieważnienia wyroków skazujących wydanych na blogerów, w tym na Ermieka Narymbajewa, Sierikżana Mambietalina i Bołatbieka Blałowa; apeluje o uwolnienie Guział Bajdalinowej; wzywa do zaprzestania prześladowania Siejtkazego i Asieta Matajewów; w związku z tym zwraca uwagę, że sprawy przeciwko dziennikarzom powinny być jawne, a w trakcie postępowania nie powinno dochodzić do nękania;

11.

apeluje o uwolnienie przywódcy opozycji Władimira Kozłowa, który jest obecnie przetrzymywany w surowych warunkach więziennych, oczekując na niezależną i bezstronną rewizję swojej sprawy;

12.

wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu ustawy o organizacjach pozarządowych, która podważa rację bytu i niezależność organizacji pozarządowych w Kazachstanie; wzywa władze Kazachstanu do zagwarantowania, że niezależnie od okoliczności wszyscy obrońcy praw człowieka i wszystkie organizacje pozarządowe w Kazachstanie mogą wykonywać swoje prawomocne działania w zakresie praw człowieka przy pełnej swobodzie, nie obawiając się represji;

13.

z zadowoleniem przyjmuje ambicję Kazachstanu, by działać jako aktywny mediator i podmiot wspierający międzynarodowe bezpieczeństwo w szeroko pojętym regionie; apeluje do władz Kazachstanu o wywiązywanie się z podpisanych przez ten kraj zobowiązań międzynarodowych, w tym zobowiązań dotyczących praworządności i niezawisłości sądownictwa;

14.

z zadowoleniem przyjmuje regularnie prowadzony dialog na temat praw człowieka między UE a Kazachstanem; podkreśla znaczenie dialogu na temat praw człowieka między UE i władzami Kazachstanu; apeluje o intensyfikację tego dialogu, tak aby sprzyjał on utworzeniu forum umożliwiającego otwarte podejmowanie różnych zagadnień; podkreśla, że dialog ten powinien być skuteczny i nastawiony na wyniki;

15.

wzywa UE, a w szczególności Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, do uważnego monitorowania rozwoju wydarzeń w Kazachstanie, w razie potrzeby zgłaszania obaw władzom tego kraju, oferowania pomocy oraz regularnego zdawania sprawozdań Parlamentowi; wzywa delegaturę UE w Astanie, aby w dalszym ciągu odgrywała aktywną rolę w monitorowaniu sytuacji oraz podnosiła kwestię wolności słowa podczas wszelkich posiedzeń dwustronnych z Kazachstanem;

16.

wzywa władze Kazachstanu, aby w pełni wdrożyły zalecenia OBWE/Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka przed kolejnymi wyborami parlamentarnymi oraz poczyniły konkretne kroki w celu wdrożenia zaleceń specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do wolności pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się; przypomina Kazachstanowi o jego aspiracjach do kandydowania na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ w latach 2017–2018;

17.

wzywa władze Kazachstanu, aby zobowiązały się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, przyjętych niedawno na szczeblu międzynarodowym;

18.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Radzie Praw Człowieka ONZ oraz rządowi i parlamentowi Kazachstanu.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/42

—

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Egiptu, w szczególności z dnia 17 grudnia 2015 r. (1) i 15 stycznia 2015 r. (2),

—

uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych UE w sprawie Egiptu z dnia 21 sierpnia 2013 r. i 10 lutego 2014 r.,

—

uwzględniając układ o stowarzyszeniu między UE a Egiptem,

—

uwzględniając wytyczne UE w sprawie kary śmierci, tortur, wolności słowa i obrońców praw człowieka,

—

uwzględniając odpowiedź wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 27 października 2015 r. na pytanie wymagające odpowiedzi na piśmie E-010476/2015 w sprawie wsparcia wojskowego UE i państw członkowskich dla Egiptu,

—

uwzględniając konstytucję Egiptu, zwłaszcza jej art. 52 (dotyczący tortur) i 93 (dotyczący wiążącego charakteru międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka),

—

uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur, których stroną jest Egipt,

—

uwzględniając oświadczenie egipskiej Komisji Praw i Swobód, która poinformowała, że w 2015 r. państwowe siły bezpieczeństwa uprowadziły 1 700 osób,

—

uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że zgodnie z dostępnymi informacjami Giulio Regeni, 28-letni włoski doktorant Uniwersytetu w Cambridge, zaginął w dniu 25 stycznia 2016 r. po wyjściu ze swojego domu w Kairze; mając na uwadze, że 3 lutego 2016 r. jego ciało zostało znalezione na poboczu drogi na przedmieściach Kairu;

B.

mając na uwadze, że władze Egiptu zleciły przeprowadzenie sekcji zwłok przed repatriacją ciała ofiary do Włoch, gdzie włoscy śledczy przeprowadzili ponowną sekcję zwłok; mając na uwadze, że jej wyniki nie zostały jeszcze podane do publicznej wiadomości; mając na uwadze, że władze Egiptu stwierdziły, że nie mają nic do ukrycia w związku z tym morderstwem oraz że są równie zainteresowane dotarciem do prawdy i gotowe do pełnej współpracy z władzami Włoch w toczącym się śledztwie;

C.

mając na uwadze, że zgodnie z tym, co donoszą media oraz włoski ambasador w Kairze, ciało Giulia Regeniego nosiło znamiona ciężkiego pobicia i różnego rodzaju tortur; mając na uwadze, że włoski minister spraw wewnętrznych stwierdził, że na ciele można było zauważyć oznaki „czegoś nieludzkiego, zwierzęcego i niedopuszczalnej przemocy”;

D.

mając na uwadze, że Giulio Regeni prowadził badania w Kairze nad rozwojem niezależnych związków zawodowych w Egipcie po odsunięciu prezydentów Mubaraka i Mursiego od władzy i kontaktował się z przeciwnikami rządu;

E.

mając na uwadze, że sprawa Giulia Regeniego wpisuje się na długą listę wymuszonych zaginięć, do jakich doszło w Egipcie od lipca 2013 r.; mając na uwadze, że sprawcy tych porwań pozostali bezkarni;

F.

mając na uwadze, że obecny rząd Egiptu przeprowadził zakrojoną na szeroką skalę kampanię arbitralnych zatrzymań krytyków rządu, w tym dziennikarzy, obrońców praw człowieka oraz członków ruchów politycznych i społecznych; mając na uwadze, że zgodnie z doniesieniami władz Egiptu od lipca 2013 r. aresztowano ponad 22 000 osób;

G.

mając na uwadze, że ośrodek leczenia i rehabilitacji ofiar przemocy El Nadim jest zagrożony zamknięciem ze strony władz z uwagi na nieprawdziwe oskarżenia dotyczące naruszania przepisów ochrony zdrowia; mając na uwadze, że ośrodek ten pełni kluczową rolę w leczeniu ofiar przemocy i tortur, a także szerzeniu wiedzy na temat tortur, zabójstw i najcięższych przypadków znęcania się podczas zatrzymań;

H.

mając na uwadze, że Egipt jest od dawna strategicznym partnerem Unii Europejskiej; mając na uwadze, że poziom zaangażowania UE w Egipcie powinien opierać się na zachętach, zgodnie z zasadą „więcej za więcej” europejskiej polityki sąsiedztwa, oraz powinien zależeć od postępów reform instytucji demokratycznych, poszanowania praworządności i praw człowieka; mając na uwadze, że w dniu 21 sierpnia 2013 r. Rada do Spraw Zagranicznych UE zleciła wiceprzewodniczącej/ wysokiej przedstawiciel przegląd pomocy UE dla Egiptu; mając na uwadze, że Rada do Spraw Zagranicznych postanowiła, iż współpraca UE z Egiptem zostanie uzależniona od przemian zachodzących w tym kraju;

I.

mając na uwadze, że Rada do Spraw Zagranicznych UE w swoich konkluzjach z dnia 21 sierpnia 2013 r. stwierdziła, iż „[p]aństwa członkowskie uzgodniły, że zawieszone zostaną zezwolenia na wywóz do Egiptu wszelkiego sprzętu, który mógłby zostać użyty do represji wewnętrznych, ponownej ocenie poddane zostaną zezwolenia na wywóz sprzętu, którego dotyczy wspólne stanowisko 2008/944/WPZiB, oraz przeprowadzony zostanie przegląd pomocy udzielanej Egiptowi przez państwa członkowskie w zakresie bezpieczeństwa.”; mając na uwadze, że konkluzje te zostały potwierdzone przez Radę do Spraw Zagranicznych w lutym 2014 r.; mając na uwadze, że wiceprzewodnicząca/ wysoka przedstawiciel potwierdziła w swojej odpowiedzi z dnia 27 października 2015 r. na pytanie wymagające odpowiedzi na piśmie E-010476/2015, że konkluzje te stanowiły polityczne zobowiązanie przeciwko wszelkiemu wojskowemu wsparciu dla Egiptu;

J.

mając na uwadze, że konstytucja Egiptu przyjęta w 2014 r. chroni podstawowe prawa i swobody;

K.

mając na uwadze, że Egipt zmaga się z terroryzmem ze strony różnych organizacji dżihadystycznych działających w kraju, zwłaszcza na Synaju, które mają także powiązania z Państwem Islamskim oraz innymi organizacjami terrorystycznymi aktywnie angażującymi się w kryzys libijski; mając na uwadze, że trwający konflikt w Libii ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo Egiptu; mając na uwadze, że obecny konflikt budzi poważny niepokój Unii Europejskiej, a zwłaszcza Włoch;

1.

zdecydowanie potępia tortury, jakim poddany został obywatel UE Giulio Regeni, a także jego zabójstwo w niewyjaśnionych okolicznościach i przekazuje jego rodzinie kondolencje i wyrazy współczucia;

2.

wzywa władze Egiptu do przekazania władzom Włoch wszystkich dokumentów i informacji niezbędnych do przeprowadzenia natychmiastowego, przejrzystego, bezstronnego i wspólnego dochodzenia w sprawie Giulia Regeniego zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami, a także do podjęcia wszelkich wysiłków, aby jak najszybciej postawić sprawców tej zbrodni przed sądem;

3.

podkreśla z wielkim zaniepokojeniem, że zabójstwo Giulia Regeniego nie jest odosobnionym przypadkiem, lecz jest związane z torturami, zabójstwami w więzieniu i wymuszonymi zaginięciami, do jakich dochodziło w ostatnich latach w Egipcie, co jest jawnym naruszeniem art. 2 układu o stowarzyszeniu między UE a Egiptem, który stwierdza, że stosunki między UE a Egiptem muszą opierać się na poszanowaniu demokratycznych zasad i podstawowych praw człowieka zgodnie z Powszechną deklaracją praw człowieka, i stanowi kluczowy element tego porozumienia; w związku z tym wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i państwa członkowskie do zwalczania wspólnie z władzami Egiptu rutynowej praktyki wymuszonych zaginięć i tortur, a także do naciskania na przeprowadzenie skutecznych reform egipskiego aparatu bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości;

4.

jest głęboko zaniepokojony bezpośrednim zagrożeniem przymusowego zamknięcia ośrodka leczenia i rehabilitacji ofiar przemocy El Nadim; apeluje o niezwłoczne wycofanie polecenia zamknięcia ośrodka w trybie administracyjnym;

5.

niepokoi się ciągłym szykanowaniem egipskiej Komisji Praw i Swobód za jej widoczny udział w prowadzonej w Egipcie kampanii „Stop wymuszonym zaginięciom”;

6.

przypomina władzom Egiptu o ich krajowych i międzynarodowych zobowiązaniach prawnych i wzywa je do priorytetowego traktowania ochrony i propagowania praw człowieka, a także do zapewnienia rozliczalności naruszeń takich praw; wzywa ponownie do niezwłocznego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich osób przetrzymywanych i skazanych wyłącznie za to, że korzystały z przysługującego im prawa do wolności słowa i pokojowych zgromadzeń, w tym do uwolnienia obrońców praw człowieka, pracowników mediów i blogerów; wzywa władze Egiptu, by zapewniły prawo do uczciwego procesu zgodnie z międzynarodowymi standardami;

7.

wzywa egipski rząd do dopilnowania, by krajowe i międzynarodowe organizacje społeczeństwa obywatelskiego i niezależne związki zawodowe mogły swobodnie działać w kraju, bez ingerencji lub zastraszania ze strony rządu; wzywa władze Egiptu do zniesienia zakazu podróżowania nałożonego na kilku czołowych egipskich obrońców praw człowieka;

8.

oczekuje, że nowa konstytucja, przyjęta w dniach 14–15 stycznia 2014 r., a zwłaszcza jej art. 52, 73 i 93, będzie stanowiła ważny krok w kierunku demokratycznych przemian w kraju;

9.

przyjmuje do wiadomości powołanie nowego Zgromadzenia Ludowego i zwraca się do niego z apelem o pilny przegląd represyjnej ustawy o protestach z listopada 2013 r., wykorzystywanej do tłumienia wszelkich form pokojowego sprzeciwu, a także ustawy o zgromadzeniach z 1914 r.; apeluje także o przegląd wszelkich innych represyjnych przepisów przyjętych z naruszeniem konstytucji Egiptu, w tym ustawy o aktach terrorystycznych i ustawy o podmiotach terrorystycznych, które mogłyby być niewłaściwie wykorzystywane do represji wewnętrznych, a nie do poprawy ogólnego bezpieczeństwa; podkreśla gotowość do zbadania wspólnie z władzami Egiptu możliwości rozwoju programu budowy potencjału dla egipskiego parlamentu;

10.

podkreśla, że zapewnienie długotrwałej stabilizacji i bezpieczeństwa w Egipcie jest możliwe jedynie poprzez budowę prawdziwie pluralistycznego społeczeństwa szanującego odmienność poglądów i stylu życia; wzywa władze Egiptu do zaangażowania się na rzecz dialogu pojednania zbliżającego wszystkie pokojowe siły, w tym pokojowych islamistów, aby odbudować zaufanie do polityki i gospodarki w pluralistycznym procesie politycznym;

11.

podkreśla znaczenie, jakie Unia Europejska nadaje współpracy z Egiptem, który jest ważnym sąsiadem i partnerem, a także jego roli w zapewnianiu stabilizacji w regionie; podziela obawy egipskiego społeczeństwa dotyczące wyzwań gospodarczych i politycznych, a także wyzwań w zakresie bezpieczeństwa, z jakimi musi uporać się ich kraj i region; potępia ataki terrorystyczne na cywilną ludność i wojsko w Egipcie;

12.

wzywa UE, a zwłaszcza wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel i delegaturę UE w Kairze, do zapewnienia regularnej wymiany z obrońcami praw człowieka oraz innymi przedstawicielami opozycji, aby udzielić wsparcia osobom zagrożonym lub więzionym i śledzić ich losy w kompleksowy sposób;

13.

apeluje do państw członkowskich o pełne stosowanie się do konkluzji Rady do Spraw Zagranicznych z sierpnia 2013 r. w zakresie wywozu technologii wojskowej i sprzętu, a także współpracy w zakresie bezpieczeństwa; domaga się zawieszenia wywozu urządzeń dozorowania w przypadku pojawienia się dowodów, że takie urządzenia byłyby wykorzystywane do naruszania praw człowieka; wzywa wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel do informowania o aktualnym stanie współpracy wojskowej i w zakresie bezpieczeństwa państw członkowskich UE i Egiptu, a także do opracowania w bliskiej współpracy z Parlamentem Europejskim planu przewidującego konkretne działania, jakie władze Egiptu muszą podjąć, by znacznie poprawić sytuację w zakresie praw człowieka i przeprowadzić kompleksową reformę wymiaru sprawiedliwości, zanim możliwe będzie rozważenie przeprowadzenia ponownej oceny konkluzji Rady do Spraw Zagranicznych z sierpnia 2013 r.;

14.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich, prezydentowi i rządowi Arabskiej Republiki Egiptu oraz Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/45

—

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Demokratycznej Republiki Konga (DRK), a w szczególności rezolucje z dnia 9 lipca 2015 r. (1) i 17 grudnia 2015 r. (2),

—

uwzględniając wspólny komunikat prasowy Unii Afrykańskiej, Narodów Zjednoczonych, Unii Europejskiej i Międzynarodowej Organizacji Frankofonii z dnia 16 lutego 2016 r. w sprawie konieczności prowadzenia obejmującego wszystkie strony dialogu politycznego w DRK i ich zaangażowania we wspieranie kongijskich podmiotów w wysiłkach na rzecz konsolidacji demokracji w tym kraju;

—

uwzględniając lokalne oświadczenie UE z dnia 19 listopada 2015 r. po rozpoczęciu dialogu narodowego w DRK,

—

uwzględniając oświadczenie z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie sytuacji w DRK wydane przez przewodniczącego Rady Bezpieczeństwa ONZ,

—

uwzględniając lokalne oświadczenie UE z dnia 21 października 2015 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w DRK,

—

uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z dnia 12 października 2015 r. w sprawie rezygnacji przewodniczącego Komisji Wyborczej w DRK,

—

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie DRK, a zwłaszcza rezolucję nr 2198 (2015) w sprawie wznowienia sankcji nałożonych na DRK i mandatu grupy ekspertów oraz 2211 (2013), w której przedłużono mandat misji ONZ w DRK (MONUSCO),

—

uwzględniając wspólne oświadczenie prasowe Zespołu międzynarodowych wysłanników i przedstawicieli w regionie Wielkich Jezior Afrykańskich z dnia 2 września 2015 r. w sprawie wyborów w DRK,

—

uwzględniając roczne sprawozdanie Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka z dnia 27 lipca 2015 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka i działalności Wspólnego Biura ONZ ds. Praw Człowieka w DRK,

—

uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 25 stycznia 2015 r. po przyjęciu nowej ordynacji wyborczej w DRK,

—

uwzględniając sprawozdanie grupy ekspertów ONZ z dnia 12 stycznia 2015 r. w sprawie DRK,

—

uwzględniając deklaracje z Nairobi z grudnia 2013 r.,

—

uwzględniając porozumienie ramowe w sprawie pokoju, bezpieczeństwa i współpracy w DRK i jej regionie podpisane w Addis Abebie w lutym 2013 r.,

—

uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów z czerwca 1981 r.,

—

uwzględniając Afrykańską kartę na rzecz demokracji, wyborów i dobrych rządów,

—

uwzględniając konstytucję Konga z dnia 18 lutego 2006 r.,

—

uwzględniając umowę z Kotonu,

—

uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że następne wybory prezydenckie i parlamentarne, które mają się odbyć w listopadzie 2016 r., mogą stanowić kolejną okazję do demokratycznego przekazania władzy;

B.

mając na uwadze, że mandat prezydenta DRK jest zgodnie z konstytucją ograniczony do dwóch kadencji;

C.

mając na uwadze, że prezydent Joseph Kabila, sprawujący władzę od 2001 r., jest oskarżany przez swych oponentów o wykorzystywanie środków administracyjnych i technicznych, aby próbować opóźnić wybory i pozostać przy władzy po zakończeniu mandatu, oraz że wciąż nie wydał on publicznego oświadczenia, że odda władzę po zakończeniu kadencji; mając na uwadze, że powoduje to wzrost napięcia politycznego, zamieszki i eskalację przemocy w całym kraju;

D.

mając na uwadze, że wyrażone są wątpliwości co do niezależności i bezstronności Niezależnej Państwowej Komisji Wyborczej (CENI);

E.

mając na uwadze, że od stycznia 2015 r. funkcjonariusze służb bezpieczeństwa i wywiadu poddają ściślejszej kontroli pokojowych działaczy, przywódców politycznych i inne osoby, które sprzeciwiają się podejmowanym przez prezydenta Kabilę próbom zmiany konstytucji w celu pozostania u władzy po upłynięciu przewidzianych w konstytucji dwóch kadencji; mając na uwadze, że grupy działające na rzecz praw człowieka stale informują o pogarszaniu się sytuacji w zakresie praw człowieka i wolności słowa i zgromadzeń w DRK, w tym o nadużywaniu siły wobec pokojowych demonstrantów i wzroście liczby motywowanych politycznie procesów; mając na uwadze, że MONUSCO zarejestrowała w ubiegłym roku ponad 260 naruszeń praw człowieka powiązanych z wyborami, głównie wobec politycznych oponentów, społeczeństwa obywatelskiego i dziennikarzy; mając na uwadze, że Wspólne Biuro ONZ ds. Praw Człowieka w DRK oświadczyło, że ma udokumentowanych ponad 400 przypadków naruszeń praw człowieka, w tym 52 aresztowania, od początku 2016 r.;

F.

mając na uwadze, że w czerwcu 2015 r. prezydent Kabila ogłosił rozpoczęcie dialogu narodowego; mając na uwadze, że formalne przygotowania do takiego dialogu jeszcze się nie rozpoczęły, ponieważ dwa główne ugrupowania opozycyjne postanowiły nie brać w nim udziału, gdyż uważają go za taktyczny ruch opóźniający wybory;

G.

mając na uwadze, że we wrześniu 2015 r. siedmiu wysokich rangą polityków zostało wyrzuconych z rządzącej DRK koalicji za podpisanie listu wzywającego prezydenta Kabilę do przestrzegania konstytucji i nie trwania uparcie przy władzy po zakończeniu kadencji; mając na uwadze, że w tym samym miesiącu wybuchły gwałtowne zamieszki w Kinszasie, kiedy brutalnie zaatakowano demonstrację przeciw niezgodnej z konstytucją trzeciej kadencji;

H.

mając na uwadze, że wśród arbitralnie zatrzymanych znaleźli się obrońcy praw człowieka z ruchu Filimbi („Gwizdek”) Fred Bauma i Yves Makwambala, którzy zostali aresztowani za udział w warsztatach, które mają zachęcać kongijską młodzież do pokojowego i odpowiedzialnego wypełniania swych obowiązków obywatelskich, oraz którzy przebywają w więzieniu od 11 miesięcy, a ich uwolnienia Parlament Europejski żądał już w wyżej wymienionej rezolucji z dnia 9 lipca 2015 r.;

I.

mając na uwadze, że przywódcy głównych partii opozycyjnych Konga, organizacji pozarządowych i młodzieżowych ruchów prodemokratycznych wezwali obywateli Konga, aby w dniu 16 lutego 2016 r. zamiast iść do pracy lub szkoły pozostali w domu w ramach Dnia Martwego Miasta (Ville Morte), dla upamiętnienia osób zabitych podczas marszu na rzecz demokracji w dniu 16 lutego 1992 r., i aby zaprotestować przeciw opóźnianiu organizacji wyborów prezydenckich i domniemanemu nieprzestrzeganiu konstytucji przez rząd;

J.

mając na uwadze, że w dniu 16 lutego 2016 r. lub około tej daty zatrzymano ośmiu młodych działaczy i co najmniej 30 zwolenników opozycji w związku z tym strajkiem narodowym, podczas gdy inni działacze otrzymali SMS-em pogróżki od nieznanych nadawców, a minister pracy Willy Makiashi zakazał pracownikom urzędów udziału w strajku; mając na uwadze, że sześciu członków ruchu LUCHA zostało skazanych na sześć miesięcy więzienia; mając na uwadze, że sprzedawcy i urzędnicy, którzy obserwowali Dzień Martwego Miasta, zostali ukarani zapieczętowaniem sklepów lub sankcjami dyscyplinarnymi;

K.

mając na uwadze, że Unia Afrykańska, ONZ, UE i Międzynarodowa Organizacja Frankofonii wspólnie podkreśliły znaczenie dialogu i dążenia do porozumienia między siłami politycznymi, które będzie respektować demokrację i praworządność, oraz wezwały wszystkie siły polityczne Konga do pełnej współpracy z wyznaczonymi przez społeczność międzynarodową mediatorami;

L.

mając na uwadze, że sytuacja pogarsza się z powodu uporczywej i umacniającej się bezkarności w DRK; mając na uwadze, że stan bezpieczeństwa w DRK wciąż się pogarsza, zwłaszcza we wschodniej części kraju, z powodu przemocy stosowanej przez ponad 30 zagranicznych i krajowych ugrupowań zbrojnych, z wciąż napływającymi raportami o łamaniu praw człowieka i prawa międzynarodowego, w tym o celowych atakach na ludność cywilną, o rozpowszechnionej przemocy seksualnej i ze względu na płeć, systematycznej rekrutacji i wykorzystywaniu dzieci przez uzbrojone grupy i o egzekucjach pozasądowych;

M.

mając na uwadze, że ostatnio pogorszyła się sytuacja jeśli chodzi o wolność mediów w DRK; mając na uwadze, że przedstawiciele rządu uniemożliwiają swobodę wypowiedzi, zamykając media (w szczególności te, które informowały o protestach), blokując usługi SMS-owe i internet; mając na uwadze, że w lutym 2016 r. rząd zamknął dwie prywatne stacje telewizyjne w Lubumbashi; mając na uwadze, że w swoim ostatnim sprawozdaniu rocznym opublikowanym w listopadzie 2015 r. Journalists in Danger (Dziennikarze w Niebezpieczeństwie), będąca organizacją partnerską Reporterów bez Granic, wymieniła 72 przypadki ataków na dziennikarzy i media w DRK oraz podała, że za 60 % przypadków łamania wolności prasy odpowiedzialne jest wojsko lub funkcjonariusze służb bezpieczeństwa, krajowa agencja wywiadu lub policja; mając na uwadze, że audycje Radio France International zostały zawieszone na czas trwania protestu formie Dnia Martwego Miasta;

N.

mając na uwadze, że krajowy program orientacyjny na rzecz DRK na lata 2014–2020 dysponujący środkami w wysokości 620 mln EUR, finansowany z 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju, na pierwszym miejscu stawia wzmocnienie zarządzania i praworządności, w tym reformy wymiaru sprawiedliwości, policji i armii;

1.

wzywa władze DRK do wyraźnych działań mających zapewnić przestrzeganie konstytucji oraz do zagwarantowania terminowych wyborów przed końcem 2016 r., które odbędą się w pełnej zgodności z Afrykańską kartą na rzecz demokracji, wyborów i dobrych rządów oraz do zapewnienia przyjaznego otoczenia dla przejrzystych, wiarygodnych i pluralistycznych wyborów; podkreśla, że udane przeprowadzenie wyborów będzie miało kluczowe znaczenie dla długoterminowej stabilności i rozwoju w tym kraju;

2.

wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu pogarszającej się sytuacji bezpieczeństwa i praw człowieka w DRK, a w szczególności z powodu regularnych doniesień o rosnącej liczbie politycznych aktów przemocy oraz o poważnych ograniczeniach i zastraszaniu obrońców praw człowieka, przeciwników politycznych i dziennikarzy przed zbliżającym się cyklem wyborczym; kładzie nacisk na fakt, że odpowiedzialnością rządu jest zapobieganie pogłębianiu się obecnego kryzysu politycznego i eskalacji przemocy oraz poszanowanie, ochrona i promowanie praw obywatelskich i politycznych obywateli tego kraju;

3.

zdecydowanie potępia użycie siły przeciwko pokojowym i nieuzbrojonym demonstrantom; przypomina, że wolność słowa, stowarzyszeń i zgromadzeń jest podstawą dynamicznego politycznego i demokratycznego życia; zdecydowanie potępia rosnące ograniczanie przestrzeni demokratycznej i celowe represjonowanie przedstawicieli opozycji, społeczeństwa obywatelskiego i mediów; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów politycznych, w tym Yves'a Makwambalego, Freda Baumy oraz innych działaczy i zwolenników ruchu Filimbi i LUCHA, oraz obrońcy praw człowieka Christophera Ngoyiego;

4.

uważa, że walka z bezkarnością jest warunkiem wstępnym dla odbudowy pokoju w DRK; zwraca się o wszczęcie przez rząd DRK wraz z międzynarodowymi partnerami pełnego, kompleksowego i przejrzystego dochodzenia w sprawie łamania praw człowieka, które miało miejsce w czasie protestów związanych z wyborami, aby zidentyfikować wszelkie nielegalne działania lub odbieranie praw lub swobód; apeluje o podjęcie działań mających na celu dopilnowanie, aby osoby winne łamaniu praw człowieka, zbrodniom wojennym, zbrodniom przeciwko ludzkości i przemocy seksualnej wobec kobiet oraz osoby odpowiedzialne za wcielanie dzieci do ugrupowań zbrojnych zostały wskazane, zidentyfikowane, oskarżone i ukarane zgodnie z krajowym i międzynarodowym prawem karnym;

5.

wzywa wysoką przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz wiceprzewodniczącą Komisji i państwa członkowskie do pełnego wykorzystania wszystkich instrumentów politycznych, w tym zaleceń wydanych w końcowym sprawozdaniu z 2011 r. unijnej misji obserwacji wyborów oraz sprawozdaniu z działań monitorujących po zakończeniu misji z 2014 r. oraz do wywarcia politycznego nacisku najwyższego szczebla, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się przemocy wyborczej w DRK oraz wszelkiej innej destabilizacji w regionie Wielkich Jezior;

6.

odnotowuje gotowość UE i wspólnoty międzynarodowej do wspierania procesu wyborczego w Kongu, pod warunkiem że zostanie opublikowany ważny kalendarz wyborczy oraz że będzie przestrzegana konstytucja; uważa, ze to wsparcie powinno się koncentrować na rejestracji wyborców, szkoleniach i ochronie wyborów; nalega, że charakter i wysokość wsparcia UE dla procesu wyborczego w DRK musi zależeć od postępów poczynionych we wdrażaniu zaleceń misji obserwacji wyborów z 2011 r. i 2014 r., w szczególności jeśli chodzi o gwarancje niezawisłości, przegląd list wyborczych, wymogi budżetowe i zgodność z ramami czasowymi określonymi w konstytucji;

7.

zwraca się do władz Konga o jak najszybszą ratyfikację Afrykańskiej karty na rzecz demokracji, wyborów i dobrych rządów;

8.

podkreśla kluczową rolę Unii Afrykańskiej jeśli chodzi o zapobieganie kryzysowi politycznemu w Afryce Środkowej i zwraca się do państw członkowskich Unii Afrykańskiej o zaangażowanie się na rzecz przestrzegania konstytucji DRK; wzywa UE, by wykorzystała swoje wszystkie instrumenty dyplomatyczne i gospodarcze, w tym zbliżające się podpisanie umów o partnerstwie gospodarczym, aby osiągnąć ten cel;

9.

przypomina, że pełen udział opozycji, niezależne społeczeństwo obywatelskie oraz eksperci ds. wyborów w CENI stanowią ważny czynnik legitymacji procesu wyborczego; przypomina, że CENI powinna być instytucją bezstronną; podkreśla, że władze powinny udostępnić CENI konieczne środki finansowe, aby umożliwić kompleksowy i przejrzysty proces;

10.

wzywa wysoką przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz wiceprzewodniczącą Komisji do zacieśnienia dialogu z władzami DRK zgodnie z art. 8 umowy z Kotonu, w celu otrzymania ostatecznego wyjaśnienia dotyczącego procesu wyborczego; przypomina zobowiązanie DRK na mocy umowy z Kotonu do poszanowania demokracji, praworządności i zasad praw człowieka, w co wchodzi swoboda wypowiedzi i mediów, dobre zarządzanie i przejrzystość w sprawowaniu funkcji politycznych; apeluje do rządu DRK o dotrzymanie tych zobowiązań zgodnie z art. 11 lit. b) oraz art. 96 i 97 umowy z Kotonu, a jeśli zobowiązania te nie zostaną dotrzymane, apeluje do Komisji o wszczęcie stosownej procedury zgodnie z art. 8, 9 i 96 umowy z Kotonu;

11.

wzywa UE do rozważenia nałożenia ukierunkowanych sankcji na osoby odpowiedzialne za brutalne tłumienie demonstracji w DRK, łącznie z zakazem podróży i zamrażaniem aktywów, aby pomóc zapobiec dalszej eskalacji przemocy;

12.

apeluje do delegatury UE o monitorowanie sytuacji i sięganie po wszelkie odpowiednie narzędzia i instrumenty, w tym Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka na świecie, w celu wspierania obrońców praw człowieka i ruchów prodemokratycznych;

13.

wzywa do przywrócenia funkcji sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w DRK;

14.

przypomina, że pokój i bezpieczeństwo to warunki wstępne udanych wyborów; zauważa w związku z tym odnowienie mandatu MONUSCO oraz wzywa do wzmocnienia jej kompetencji w obszarze ochrony cywilnej w kontekście wyborów;

15.

ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie w związku z alarmującą sytuacją humanitarną w DRK spowodowaną w szczególności brutalnym konfliktem zbrojnym we wschodnich prowincjach kraju; wzywa ONZ i państwa członkowskie, by nadal niosły wsparcie ludności DRK, aby poprawić warunki życiowe większości najbardziej narażonych grup ludności i łagodzić konsekwencje przesiedleń, braku bezpieczeństwa żywności, epidemii i klęsk żywiołowych;

16.

potępia powtarzające się akty przemocy seksualnej we wschodnim Kongu; zauważa, że władze Konga przeprowadziły w ostatnich miesiącach 20 procesów w sprawie przemocy seksualnej we wschodnim Kongu i skazały 19 oficerów wojska oraz że konieczne są dalsze działania; stanowczo zachęca kongijskie władze do kontynuowania walki z bezkarnością dzięki prowadzeniu dochodzeń w sprawie przypadków przemocy seksualnej i ściganiu sprawców;

17.

z zadowoleniem przyjmuje decyzję kongijskich władz, aby poddać rewizji zablokowane od 25 września 2013 r. sprawy adopcyjne; odnotowuje prace Kongijskiego Komitetu Międzyministerialnego dotyczące rzadkiego wydawania zezwoleń na wyjazd adoptowanych dzieci; wzywa Komitet Międzyministerialny do kontynuowania pracy z należytą starannością i logiką w spokojnej atmosferze; wzywa delegaturę Unii i państwa członkowskie do bacznego monitorowania sytuacji;

18.

wzywa Unię Afrykańską i UE do zapewnienia stałego dialogu politycznego między krajami regionu Wielkich Jezior w celu zapobiegania dalszej destabilizacji;

19.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Unii Afrykańskiej, prezydentowi, premierowi i parlamentowi DRK, sekretarzowi generalnemu ONZ, Radzie Praw Człowieka ONZ oraz Wspólnemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu AKP-UE.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/50

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2014 r. pt. „Ku gospodarce opartej na danych” (COM(2014)0442),

—

uwzględniając pytanie do Komisji na temat „Ku gospodarce opartej na danych” (O-000021/2016 – B8–0116/2016),

—

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii,

—

uwzględniając art. 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie wykorzystania potencjału chmury obliczeniowej w Europie (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 maja 2015 r. zatytułowany „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),

—

uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że według światowej prognozy International Data Corporation dotyczącej technologii i usług w zakresie dużych zbiorów danych na lata 2013–2017 tempo wzrostu rynku dużych zbiorów danych do 2017 r. będzie sześć razy szybsze niż w przypadku całego rynku ICT i że rynek dużych zbiorów danych osiągnie w sumie wartość 50 mld EUR, co według partnerstwa publiczno-prywatnego na rzecz wartości dużych zbiorów danych może doprowadzić do powstania 3,75 mln miejsc pracy do 2017 r.;

B.

mając na uwadze, że ilość danych rośnie w niespotykanym dotąd tempie, w wyniku czego do 2020 r. będzie istnieć 16 bln gigabajtów danych, co odpowiada rocznej stopie wzrostu ilości generowanych danych na poziomie 236 %;

C.

mając na uwadze, że decyzje oparte na wiedzy uzyskanej dzięki technologii dużych zbiorów danych mogą przynieść znaczny wzrost produktywności i konkurencyjności oraz że korzyści płynące z gospodarki opartej na danych spowodują dodatkowy wzrost PKB na poziomie 1,9 % do 2020 r.;

D.

mając na uwadze, że rozwój technologii dużych zbiorów danych jest nieodłącznym elementem nowego rynku cyfrowego i powinien zapewnić powstanie innowacyjnych i konkurencyjnych modeli biznesowych, przy jednoczesnym przestrzeganiu ram prawnych UE dotyczących ochrony danych, gdyż duże zbiory danych mogą nieść poważne zagrożenia i rodzić poważne wyzwania, szczególnie w odniesieniu do praw podstawowych (w tym ochrony prywatności i danych);

E.

mając na uwadze, że przyszła dobrze prosperująca gospodarka oparta na danych może stanowić szansę na wzrost i tworzenie miejsc pracy, w tym poprzez sprzyjanie powstawaniu nowych modeli biznesowych i usług oraz większej produktywności; mając na uwadze, że należy osiągnąć optymalną równowagę, aby stworzyć właściwe ramy prawne dla wzrostu gospodarczego, tak aby utrzymać zaufanie, jednocześnie chroniąc i egzekwując prawa konsumentów poprzez skuteczne monitorowanie, ocenę i odpowiednie reagowanie, w razie konieczności za pomocą środków prawnych;

F.

mając na uwadze, że technologia dużych zbiorów danych stwarza też nowe możliwości dla konsumentów (np. pod względem wygody, wydajności i oszczędności), przedsiębiorstw (przemysł 4.0) i administracji (e-administracja), a także w zakresie mieszkalnictwa (inteligentne miasta), nauki, medycyny (m-zdrowie), reagowania na klęski żywiołowe i zwalczania przestępczości;

1.

spodziewa się, że korzyści wynikające z gospodarki opartej na danych na poziomie krajowym i europejskim będą miały wpływ na społeczeństwo oraz na wszystkie rodzaje przedsiębiorstw w łańcuchu wartości; uważa powstanie gospodarki opartej na danych za centralny element strategii jednolitego rynku cyfrowego i docenia jej potencjał jako czynnika mogącego pomóc Europie w odzyskaniu konkurencyjności w sektorach zaawansowanych technologii oraz przyspieszyć ożywienie gospodarcze, inwestycje na rzecz wzrostu i innowacje we wszystkich sektorach w Europie, co można osiągnąć tylko dzięki zapewnieniu odpowiedniego otoczenia biznesowego i środków umożliwiających rozpoczęcie transformacji cyfrowej oraz tylko wtedy, gdy technologie te będą zgodne z ramami prawnymi UE dotyczącymi ochrony danych, tak aby można reagować na związane z nimi zagrożenia i wyzwania, w szczególności w odniesieniu do praw podstawowych, a zwłaszcza ochrony prywatności i danych;

2.

podkreśla, że gospodarka oparta na danych wymaga zaawansowanych umiejętności i że oczekuje się, iż doprowadzi ona w nadchodzących latach do stworzenia znacznej liczby miejsc pracy w Europie;

3.

uznaje społeczne i ekonomiczne korzyści związane ze zintegrowanym wykorzystywaniem danych we wszystkich sektorach gospodarki europejskiej i we wszystkich dziedzinach europejskich badań naukowych oraz podkreśla znaczenie przejrzystości, jeśli chodzi o wartość i cel wykorzystywania gromadzonych danych, zasady zarządzania nimi oraz sposoby ich gromadzenia i przetwarzania; podkreśla, że osoby prywatne powinny mieć wciąż aktualizowane, faktyczne prawa dostępu do informacji o przetwarzaniu danych; podkreśla w tym kontekście potrzebę gromadzenia dokładnych danych statystycznych dotyczących poziomu wiedzy na ten temat wśród obywateli, przedsiębiorstw i organów administracji publicznej; podkreśla, że digitalizacja gospodarki jest ważną siłą napędową rozwoju w dziedzinie dużych zbiorów danych i dlatego wymaga podejścia horyzontalnego, aby umożliwić wzrost gospodarki opartej na danych;

4.

uważa, że dane są dla przedsiębiorstw cennymi aktywami, których wartość można znacznie zwiększyć przez opracowywanie innowacyjnych i inteligentnych sposobów umożliwiających integrację danych posiadanych przez przedsiębiorstwo z otwartymi danymi; apeluje o podejmowanie inicjatyw służących poszerzeniu wiedzy MŚP na temat wartości posiadanych przez nie danych oraz możliwości ich wykorzystywania do tworzenia nowych modeli biznesowych, aby pobudzić wzrost i zapewnić MŚP wiodącą rolę w dziedzinie technologii dużych zbiorów danych;

5.

podkreśla, że przetwarzanie niektórych rodzajów danych, w szczególności danych osobowych, jest objęte zakresem stosowania przepisów UE dotyczących ochrony danych; w związku z tym apeluje o szybkie przyjęcie pakietu dotyczącego ochrony danych;

6.

zauważa, że ochrona danych i możliwości związane ze zintegrowanym wykorzystywaniem danych nie wykluczają się wzajemnie, gdyż inteligentne korzystanie z możliwości może zapewnić zgodność z zasadami ochrony danych; uważa, że zapewnienie zaufania do tych technologii powinno być centralnym punktem polityki publicznej oraz modeli biznesowych, ponieważ brak zaufania może w znacznym stopniu wpłynąć negatywnie na wzrost i innowacyjność w sektorze cyfrowym; uważa, że do pobudzenia wzrostu i innowacyjności absolutnie konieczne są przyszłościowe i jednolite ramy prawne dotyczące ochrony danych oraz zwraca uwagę na otwarty i globalny charakter internetu; uznaje, że przepisy dotyczące ochrony danych są neutralne pod względem technologicznym i już w pełni stosują się do prowadzonych w UE działań w zakresie technologii dużych zbiorów danych, a zatem należy ich w pełni przestrzegać; apeluje, by polityka publiczna uwzględniała ochronę prywatności już w fazie projektowania oraz domyślną ochronę prywatności w cyklu generowania i analizy danych, wykorzystując jednocześnie wszelkie możliwości wspierania rozwoju potencjału dużych zbiorów danych;

7.

uważa, że zasadniczą kwestią jest opracowanie ram regulacyjnych, które uwzględniałyby wyzwania technologiczne, społeczne i kulturowe związane z gospodarką opartą na danych, takie jak dostęp do danych, kontrola nad danymi i własność danych, w szczególności w odniesieniu do danych publicznych; uważa, że bezpieczeństwo i ochrona danych stanowią zasadniczą podstawę wzrostu przemysłowego opartego na danych; podkreśla, że znalezienie synergii między technologią dużych zbiorów danych, ochroną danych, bezpieczeństwem danych i otwartymi danymi ma podstawowe znaczenie dla nowo rozpoczynającej się ery cyfrowej w Europie; apeluje, by zajęto się następującymi wyzwaniami: własność danych, posiadanie danych, zarządzanie danymi, dostęp do danych, interoperacyjność danych, ograniczanie danych i ich przechowywanie, ograniczenia dotyczące wykorzystywania i ponownego wykorzystywania danych w całej Europie, czynniki utrudniające innowacyjne podejście do kapitału intelektualnego, dostępność i infrastruktura, przejrzyste zasady przesyłania, mechanizmy transgraniczne, a także, w stosownych przypadkach, tworzenie i rozpowszechnianie otwartych danych i dostęp do nich oraz ich dostępność dla administracji publicznej i usługodawców;

8.

zauważa, że sukces gospodarki opartej na danych zależy od szerszego ekosystemu ICT, na który składają się internet przedmiotów do celów pozyskiwania danych, sieci szerokopasmowe do celów ich przesyłania oraz chmury obliczeniowe do celów ich przetwarzania, a także wykwalifikowani pracownicy, dostęp do danych i interoperacyjność; zwraca uwagę, że sektor ten wymaga ogromnych inwestycji w rozwój chmur obliczeniowych, superkomputery i szybkie sieci szerokopasmowe, co stanowi warunek wstępny niezbędny do stworzenia skutecznie funkcjonującej gospodarki cyfrowej; apeluje o lepsze ramy i otoczenie regulacyjne ukierunkowane zarówno na sektor prywatny, jak i publiczny; przypomina, że inwestycje sektora prywatnego w infrastrukturę sieciową powinny mieć nadal zasadnicze znaczenie; w związku z tym zachęca Komisję i państwa członkowskie do pobudzania inwestycji w infrastrukturę sieciową przez pozytywne ramy regulacyjne oraz do dalszego wspierania infrastruktury szerokopasmowej w ramach istniejących programów, takich jak instrument „Łącząc Europę”, Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych i Fundusz Spójności, lecz jedynie w obszarach, w których zidentyfikowano nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku;

9.

wyraża zaniepokojenie faktem, że przepaść cyfrowa, niedostateczne inwestycje oraz brak standaryzacji technicznej i przyszłościowych przepisów w dziedzinie ochrony danych mogą narazić Europę na opóźnienie technologiczne i ekonomiczne w tworzeniu gospodarki opartej na danych;

10.

docenia znaczenie interoperacyjności i norm w kontekście wzmacniania konkurencyjności w sektorze ICT, a także znaczenie proaktywnej roli Komisji w nadawaniu uprawnień organom normalizacyjnym; zwraca się do Komisji o opracowanie strategii dotyczącej norm w zakresie dużych zbiorów danych w celu rozpoznawania luk normalizacyjnych w europejskiej branży dużych zbiorów danych, w tym w odniesieniu do MŚP i kluczowych sektorów europejskich; popiera rozwój norm dostosowanych do rynku, dobrowolnych, neutralnych pod względem technologicznym, przejrzystych, możliwych do stosowania na poziomie międzynarodowym i odpowiadających potrzebom rynku;

11.

uważa, że program ISA2 oferuje możliwość opracowania norm w zakresie interoperacyjności mających zastosowanie w zarządzaniu dużymi zbiorami danych w organach administracji publicznej oraz w kontaktach między nimi a przedsiębiorstwami i obywatelami.

12.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie opracowania inicjatywy dotyczącej swobodnego przepływu danych; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie europejskiej inicjatywy dotyczącej swobodnego przepływu danych, która powinna zlikwidować istniejące przeszkody dla jednolitego rynku danych; wzywa Komisję do przeprowadzenia szeroko zakrojonego i przejrzystego przeglądu dotyczącego tworzenia gospodarki opartej na danych w celu antycypowania potrzeb związanych z niezbędnymi technologiami i usunięcia przeszkód na drodze do innowacji w Europie; apeluje, by w ramach tej inicjatywy zajęto się następującymi wyzwaniami: bezpieczeństwo danych, interoperacyjność, własność danych, ograniczanie danych i ich przechowywanie, ograniczenia dotyczące wykorzystywania i ponownego wykorzystywania danych w całej Europie, przejrzyste zasady przesyłania danych, mechanizmy transgraniczne i wymiana otwartych danych między administracją, przedsiębiorstwami i społeczeństwem obywatelskim;

13.

zauważa, że sukces technologii dużych zbiorów danych zależy od szerszego ekosystemu ICT, obejmującego internet przedmiotów do celów pozyskiwania danych, sieci szerokopasmowe do celów ich przesyłania i chmury obliczeniowe do celów ich przetwarzania;

14.

uważa, że UE musi ułatwić procedury przyznawania dotacji i zwiększyć środki finansowe na badania i innowacje związane ze zintegrowanym wykorzystywaniem danych, innowacjami cyfrowymi i rozwojem rynku w dziedzinach uznanych za posiadające wartość dodaną dla obywateli, społeczeństwa i gospodarki oraz skutecznie sprzyjające wprowadzaniu na rynek innowacyjnych produktów i usług; w związku z tym uważa, że należy stworzyć wspólny europejski plan działania dla państw członkowskich i UE w perspektywie średnio- i długoterminowej i powiązać go ze stabilnym finansowaniem, umożliwiając postępy w kierunku e-badań; uważa, że wolne oprogramowanie może odegrać ważną rolę w osiągnięciu tych celów;

15.

uznaje, że inicjatywy Komisji na rzecz tworzenia partnerstw publiczno-prywatnych (PPP) w zakresie rozwoju gospodarki opartej na danych, stanowiące formę współpracy między sektorem publicznym a prywatnym, mają podstawowe znaczenie dla identyfikacji przeszkód utrudniających rozwój niezbędnych technologii; odnotowuje, że Komisja i europejska branża przetwarzania danych zobowiązały się zainwestować 2,5 mld EUR w PPP mające na celu wzmocnienie pozycji sektora przetwarzania danych i uczynienie Europy liderem w globalnym wyścigu w dziedzinie danych dzięki maksymalnemu wykorzystaniu potencjału gospodarki cyfrowej; zwraca uwagę, że dostęp do portali otwartych danych i e-infrastruktury badawczej jest jednym z możliwych sposobów na zmniejszenie niedogodności, z którymi mogą borykać się naukowcy oraz MŚP w regionach peryferyjnych;

16.

z zadowoleniem przyjmuje stworzenie przestrzeni innowacji – obszarów, gdzie już istnieje i może być zwiększana koncentracja przedsiębiorstw i umiejętności – umożliwiających eksperymentowanie z technologiami opartymi na danych w ramach klastrów innowacyjnych generujących ekosystemy i projekty międzybranżowych platform przemysłowych mających na celu tworzenie sieci połączeń między gospodarką realną a gospodarką cyfrową; podkreśla, że te przestrzenie powinny służyć jako inkubatory przedsiębiorczości instruujące przedsiębiorstwa, w jaki sposób przełożyć wykorzystywanie danych na możliwości biznesowe, oraz wspierające rozwój i internacjonalizację MŚP i innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up; wzywa do wzmocnienia partnerstw między przedsiębiorstwami a uczelniami i ośrodkami badawczymi w celu wspierania innowacji w dziedzinie technologii dużych zbiorów danych; w związku z tym zwraca uwagę na inwestycje w inicjatywy takie jak wielka koalicja na rzecz cyfrowych miejsc pracy i europejski tydzień e-umiejętności;

17.

zachęca Komisję i państwa członkowskie, by ustanowiły nowoczesne i przyszłościowe ramy regulacyjne, które pobudzałyby i zwiększałyby inwestycje w infrastrukturę sieciową niezbędną do spełnienia przyszłych wymogów cyfrowej gospodarki opartej na wzajemnych powiązaniach, by przyjęły strategie polityczne umożliwiające rozkwit internetu przedmiotów oraz by zagwarantowały odpowiednią przepustowość i prędkość przesyłu danych, poprzez rozszerzenie technologii mobilnych i zachęcania do wdrażania IPv6;

18.

podkreśla, że potrzebna jest lepsza koordynacja w stosowaniu otwartości w odniesieniu do norm i interoperacyjności w systemach oraz platformach współpracy;

19.

zwraca się do Komisji o przyjęcie strategii politycznych usuwających nadmierne przeszkody istniejące w innowacyjnych sektorach, o zachęcanie do inwestycji w badania i rozwój oraz w standaryzację na poziomie europejskim, a także o zajęcie się obecnym problemem naruszeń patentów koniecznych dla spełnienia norm; za konieczne uważa zapewnienie odpowiedniej równowagi między podmiotami inwestującymi w badania i innowacje mające na celu opracowywanie takich patentów koniecznych do spełnienia norm a podmiotami czerpiącymi korzyści z istnienia tych patentów; podkreśla, że patenty konieczne do spełnienia norm są ważnym elementem standaryzacji i że dla szeregu europejskich przedsiębiorstw z sektora ICT stanowią część modelu biznesowego; apeluje o środki służące utrzymaniu wysokiej jakości systemu standaryzacji, który może przyciągać najlepsze osiągnięcia technologiczne, zapewniać interoperacyjne i innowacyjne usługi i aplikacje cyfrowe oraz umożliwiać zawieranie umów na licencje patentowe na sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących warunkach (FRAND); za konieczne uważa podejmowanie dalszych wysiłków w celu ułatwienia dostępu osobom niepełnosprawnym i likwidacji barier cyfrowych względem nich;

20.

uważa, że aby czerpać jak największe korzyści z innowacji w dziedzinie technologii dużych zbiorów danych, zasada programu „Horyzont 2020” dotycząca odpowiedzialnych innowacji powinna być, zwłaszcza dla MŚP, podstawą przy określaniu możliwości przyspieszenia wprowadzenia na rynek;

21.

zwraca się do Komisji o zapewnienie inwestycji w infrastrukturę i perspektywicznego rozwoju usług w chmurze obliczeniowej w Europie poprzez zwiększenie pewności prawa dotyczącej obowiązków i zakresu odpowiedzialności każdej ze stron, zagwarantowanie realizacji działań związanych ze wspólnym bezpieczeństwem i ochroną danych, umożliwienie przepływu danych ponad granicami, a także sprzyjanie odpowiedniemu otoczeniu biznesowemu umożliwiającemu rozwój skutecznego, otwartego i globalnego rynku;

22.

uważa, że technologia dużych zbiorów danych może przyczynić się do pobudzenia produktywności gospodarczej oraz do zwiększenia jakości usług konsumenckich i usług administracji publicznej; uznaje, że technologia dużych zbiorów danych może stworzyć więcej możliwości biznesowych oraz zwiększyć dostępność wiedzy i kapitału, o ile rządy i zainteresowane strony będą konstruktywnie współpracować; podkreśla jednak, że obecnie rozdrobiony jednolity rynek hamuje rozwój gospodarki opartej na danych, technologii dużych zbiorów danych, przetwarzania w chmurze, internetu przedmiotów oraz innych technologii opartych na danych;

23.

uważa, że do głównych przeszkód technologicznych w rozwoju gospodarki opartej na danych należą brak interoperacyjności i wspólnego ramowego interfejsu ułatwiającego komunikację z wykorzystaniem danych z czujników i danych maszynowych oraz komunikację między światem wirtualnym a realnym, niewystarczająca dostępność otwartych danych, a także brak warunków rynkowych umożliwiających przedsiębiorcom innowacyjność i wzrost; zwraca się do Komisji, by zachęcała do wspólnych badań w celu rozwiązania tych problemów;

24.

zwraca się do Komisji o zachęcanie do wspólnych badań nad stworzeniem wspólnego ramowego interfejsu i o wspieranie takich badań, aby ograniczyć powielanie norm oraz zapewnić interoperacyjność techniczną i semantyczną z myślą o prowadzeniu procesu ustalania norm bazującego na potrzebach konsumentów i przedsiębiorstw;

25.

z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie europejskiej inicjatywy dotyczącej swobodnego przepływu danych, która powinna zlikwidować istniejące przeszkody dla jednolitego rynku danych;

26.

postuluje przyszłościowe otoczenie regulacyjne, dostosowujące się do zmiennego charakteru rynku, neutralne pod względem technologicznym, wspierające tworzenie przedsiębiorstw typu start-up i wchodzenie na rynek nowych podmiotów, zapewniające równe warunki działania i uczciwą konkurencję, a jednocześnie zapobiegające nadmiernym obciążeniom regulacyjnym i gwarantujące pełne przestrzeganie norm dotyczących ochrony danych i prywatności; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje plany Komisji dotyczące przeglądu dyrektywy w sprawie e-prywatności; zauważa, że działanie regulacyjne powinno być dostosowane do potrzeb rynku; uważa, że otoczenie stwarzające równe szanse powinno umożliwiać wszystkim operatorom, małym i dużym, inwestowanie, wprowadzanie innowacji i konkurowanie, z korzyścią dla europejskich użytkowników końcowych pod względem wyboru i przystępności cenowej;

27.

zwraca uwagę na znaczenie otwartych danych jako wysokiej jakości surowca do rozwoju usług i produktów informacyjnych o wartości dodanej; podkreśla, że dane generowane przez instytucje publiczne i europejskie programy badawcze finansowane ze środków publicznych w ramach programów takich jak Copernicus i Galileo powinny być dostępne dla obywateli europejskich w ramach modelu otwartego dostępu oraz dla organów administracji publicznej i przedsiębiorstw prywatnych, tak aby mogły służyć podniesieniu jakości ich usług, przy jednoczesnym przestrzeganiu obowiązujących praw własności intelektualnej;

28.

zauważa, że należy udostępnić więcej danych, z myślą o zwiększeniu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki opartej danych, oraz że w związku z tym należy zachęcać platformy internetowe, by udostępniały swoje zbiory danych jako otwarte dane w zanonimizowanej i zagregowanej formie, zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych;

29.

uważa, że konieczne jest podjęcie większych wysiłków w zakresie anonimizacji i pseudonimizacji danych, co jest warunkiem wstępnym kreatywnej innowacyjności w obszarze danych oraz ważnym krokiem na drodze ku zmniejszeniu barier utrudniających wchodzenie na rynek przedsiębiorstwom typu start-up oraz MŚP; uważa, że technologie pobierania i analizy danych, w tym eksploracja tekstu i danych, będą istotnym czynnikiem w uzyskiwaniu wartości dodanej z otwartych zbiorów danych; zauważa jednak, że konieczne jest wyraźne rozróżnienie między przetwarzaniem danych osobowych a przetwarzaniem innych rodzajów danych oraz opracowanie rozwiązań technicznych wzmacniających ochronę prywatności już w fazie projektowania;

30.

podkreśla, że przy przetwarzaniu danych osobowych dostawcy usług w zakresie dużych zbiorów danych muszą przestrzegać wszystkich zasad zapisanych w prawie UE dotyczącym ochrony danych, tj. zasad regulujących kwestie takie jak uczciwość i zgodność z prawem, celowość, podstawa prawna przetwarzania, wyrażenie zgody, proporcjonalność, dokładność i ograniczone okresy zatrzymywania danych; przypomina w tym kontekście opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie prywatności i konkurencyjności w epoce dużych zbiorów danych;

31.

uznaje, że potrzebne jest stworzenie solidnej bazy usługodawców, propagowanie korzyści i zalet płynących ze zintegrowanego wykorzystywania danych dla gospodarki i społeczeństwa oraz budowanie zaufania MŚP do technologii związanych z dużymi zbiorami danych; uznaje potrzebę wspierania powszechnego korzystania z usług w zakresie dużych zbiorów danych z myślą o podniesieniu efektywności w różnych sektorach gospodarki oraz wspieraniu nowych usługodawców; zwraca się o stworzenie punktów kompleksowej obsługi umożliwiających MŚP lepsze wykorzystywanie własnych danych i danych publicznych przy jednoczesnym przestrzeganiu przepisów UE dotyczących ochrony danych;

32.

wyraża ubolewanie, że wiele innowacyjnych idei i możliwości jest zaprzepaszczanych lub realizowanych poza Europą z powodu problemów związanymi ze skalowalnością, wywoływanych takimi przeszkodami jak obciążenia administracyjne i dostęp do finansowania, co łącznie negatywnie wpływa na konkurencyjność Europy; zwraca się o ułatwienie pozyskiwania kapitału prywatnego poprzez stworzenie odpowiednich zachęt, w tym wysiłki mające na celu podjęcie wyzwań wynikających z różnych przepisów krajowych, administracyjnych, regulacyjnych i podatkowych; wzywa do pobudzenia rozwoju ekosystemów, które umożliwiają współpracę publicznych i prywatnych instytucji dysponujących technologią i infrastrukturą z przedsiębiorstwami typu start-up oferującymi koncepcje zastosowań;

33.

przypomina, że jedynie 1,7 % przedsiębiorstw w pełni korzysta z zaawansowanych technologii cyfrowych pomimo korzyści, jakie narzędzia cyfrowe mogą przynieść wszystkim sektorom gospodarki; apeluje zatem do Komisji i państw członkowskich o opracowanie i realizację strategii na rzecz przedsiębiorczości cyfrowej;

34.

apeluje, aby Komisja i państwa członkowskie stworzyły węzły europejskiej gospodarki cyfrowej, które obejmowałyby wykorzystywanie technologii dużych zbiorów danych i innych technologii w zakresie danych przez przedsiębiorców, MŚP i firmy innowacyjne, w których uczestniczyliby naukowcy i które swym zakresem obejmowałyby szerzej pojętą gospodarkę; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by propagowały tworzenie przestrzeni i klastrów innowacji z myślą o umożliwieniu rozwoju umiejętności, zapewnieniu przewagi konkurencyjnej pod względem kapitału intelektualnego oraz lepszym zrozumieniu perspektyw i ograniczeń związanych z technologią dużych zbiorów danych;

35.

zwraca się do UE i państw członkowskich, aby udoskonaliły swoje skoordynowane działania prowadzone w szkołach i placówkach edukacyjnych, by uczynić ICT atrakcyjną dziedziną zawodową, w szczególności dla kobiet i dziewcząt, oraz wyraża opinię, że takie działania powinny obejmować środki sprzyjające bardziej przedsiębiorczej postawie i ułatwiające podejmowanie działalności gospodarczej związanej z technologią dużych zbiorów danych poprzez zakładanie przedsiębiorstw typu start-up w tej branży, a tym samym tworzenie większych możliwości zatrudnienia; zwraca uwagę na znaczenie multidyscyplinarnego podejścia do szkolenia wysoko wykwalifikowanych specjalistów i do organizowania pracy zespołowej;

36.

apeluje o uruchomienie inicjatyw oraz opracowanie zaleceń dotyczących modeli finansowania, które sprzyjałyby uczeniu się przez całe życie i wprowadzaniu środków dostosowanych do potrzeb wszystkich obywateli, w tym osób starszych, a także ułatwiałyby dostęp do kształcenia, umożliwiając specjalistom poszerzenie umiejętności w dziedzinie ICT i przetwarzania danych, tak aby zwiększyć liczbę specjalistów posiadających umiejętności cyfrowe; apeluje, by w kształceniu ustawicznym położyć większy nacisk na zagadnienie cyfrowej transformacji przedsiębiorstw oraz by opracować programy z zakresu e-przywództwa; podkreśla potrzebę ułatwienia przepływu wykwalifikowanych pracowników w całej UE oraz zapotrzebowanie na środki służące rozwiązaniu problemu niedoboru umiejętności, w tym specjalne środki służące przyciąganiu talentów;

37.

popiera inicjatywy na rzecz włączenia kodowania i przedmiotów związanych z przetwarzaniem danych do krajowych programów nauczania; podkreśla liczne zalety wykorzystywania wolnego oprogramowania w edukacji oraz wzywa do położenia szczególnego nacisku, aby te nowe programy nauczania motywowały dzieci do odkrywania własnych talentów i do interesowania się nauką o danych i kodowaniem;

38.

uważa, że UE i państwa członkowskie powinny zintensyfikować swoje działania, aby zapobiec odpływowi dobrze wykształconych i wykwalifikowanych specjalistów do innych regionów poza Europą;

39.

wzywa do wspierania tworzenia narzędzi służących programowaniu interfejsu aplikacji (narzędzi typu front-end), aby umożliwić przygodnym użytkownikom końcowym w MŚP tworzenie nowych modeli biznesowych opartych na danych;

40.

apeluje o motywowanie do podejmowania inicjatyw służących poszerzeniu wiedzy na temat korzyści i wartości, a także o zachęcanie do debaty publicznej na ten temat w państwach członkowskich oraz na szczeblu europejskim i światowym, w szczególności w odniesieniu do tych grup obywateli, które nie mają jeszcze dostępu do technologii cyfrowych lub mają niewielkie doświadczenie w korzystaniu z tych technologii; postuluje inicjatywy, których celem jest zwiększenie wiedzy obywateli, jeśli chodzi o możliwości wykorzystywania danych i ich wartość, w szczególności w odniesieniu do rozwoju nowych innowacyjnych usług, oraz uświadamianie korzyści i wartości technologii dużych zbiorów danych dla społeczeństwa;

41.

zwraca uwagę, że analiza dużych zbiorów danych może znacznie przyspieszyć rozwój innowacyjnych usług publicznych opartych na wykorzystywaniu otwartych danych administracji publicznej i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego; z zadowoleniem przyjmuje zatem możliwości, jakie infrastruktura cyfrowa i zintegrowane wykorzystywanie danych oferują pod względem zwiększenia udziału i zaangażowania społeczeństwa poprzez różnego rodzaju formy e-administracji i e-demokracji;

42.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o przyspieszenie działań na rzecz rozwoju e-administracji; uznaje w szczególności wartość internetu przedmiotów i wzywa Komisję do skoordynowania ram jednolitego rynku cyfrowego z istniejącymi celami strategii „Europa 2020”; podkreśla konieczność czynienia pełnego użytku również z korzyści płynących ze wspólnej gospodarki oraz z pełnego włączenia społeczeństwa obywatelskiego i obywateli;

43.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/57

—

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Erytrei, w szczególności rezolucje z dnia 7 lutego 2002 r. (1), 18 listopada 2004 r. (2) i 15 września 2011 r. (3) dotyczące sytuacji w zakresie praw człowieka w tym kraju, w tym sprawy Dawita Isaaka,

—

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 751 (1992), nr 1882 (2009), nr 1907 (2009), nr 2023 (2011) i nr 2244 (2015), które rozszerzyły embargo na broń w stosunku do Erytrei do dnia 15 listopada 2016 r., a także uwzględniając sprawozdanie z dnia 19 października 2015 r. Grupy Monitorującej ds. Somalii i Erytrei,

—

uwzględniając sprawozdanie przedłożone Radzie Praw Człowieka przez specjalną sprawozdawczynię ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei Sheilę B. Keetharuth w dniu 19 czerwca 2015 r.,

—

uwzględniając treść umowy o partnerstwie AKP–UE (umowy z Kotonu), zmienionej w roku 2005 i 2010, której sygnatariuszem jest Erytrea,

—

uwzględniając decyzję Rady 2010/127/WPZiB z dnia 1 marca 2010 r. w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko Erytrei (4), zmienioną decyzją Rady 2010/414/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. (5), a następnie decyzją Rady 2012/632/WPZiB z dnia 15 października 2012 r. (6),

—

uwzględniając wnioski kontrolnej grupy roboczej A w Komisji Rozwoju Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2015 r.,

—

uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) w sprawie więźniów politycznych w Erytrei z dnia 18 września 2014 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie ESDZ z 2015 r. na temat partnerstwa między Erytreą a Unią Europejską,

—

uwzględniając krajowe sprawozdanie Jednostki Narodów Zjednoczonych ds. Równości Płci i Uwłasnowolnienia Kobiet na temat rządu Państwa Erytrea z czerwca 2014 r.,

—

uwzględniając krajowy program orientacyjny dla Erytrei z dnia 3 lutego 2016 r. w ramach 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Śledczej ONZ do spraw Praw Człowieka w Erytrei z dnia 8 czerwca 2015 r.,

—

uwzględniając Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania,

—

uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczących Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP–UE w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Erytrei z 23 listopada 2011 r. oraz 25 czerwca 2013 r.,

—

uwzględniając swoją debatę z dnia 27 maja 2015 r. w sprawie pomocy rozwojowej UE dla Erytrei w świetle udokumentowanych przypadków łamania praw człowieka,

—

uwzględniając konstytucję Erytrei przyjętą w 1997 r., która gwarantuje szereg swobód obywatelskich, w tym wolność religii,

—

uwzględniając Konwencję nr 29 Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą pracy przymusowej lub obowiązkowej, Konwencję nr 105 MOP dotyczącą zniesienia pracy przymusowej oraz Konwencję nr 87 MOP dotyczącą wolności związkowej i ochrony praw związkowych,

—

uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów z 1981 r.,

—

uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

—

uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że UE wspiera Erytreę od czasu uzyskania przez ten kraj niepodległości od Etiopii w 1993 r.; mając na uwadze, że początkowe zobowiązania do poszanowania demokracji i praworządności po uzyskaniu niepodległości zostały zarzucone przez rząd Erytrei pod pretekstem obrony narodowej i służby wojskowej; mając na uwadze, że wybory prezydenckie planowane na rok 1997 nigdy się nie odbyły, a konstytucja ratyfikowana w tym samym roku nigdy nie została wdrożona; mając na uwadze, że do tej pory nie odbyły się wybory regionalne przewidziane na 2009 r.; mając na uwadze, że nawet przed rozwiązaniem Zgromadzenia Narodowego w 2002 r. prawo stanowiono za pomocą dekretów rządowych;

B.

mając na uwadze, że uzyskanie przez Erytreę niepodległości od Etiopii w 1993 r. spowodowało powstanie oczekiwań społeczności międzynarodowej oraz wśród ludności zamieszkującej Erytreę, iż krok ten pomógłby jej w zbudowaniu państwa zapewniającego poszanowanie praw człowieka i wolnego od represji; mając na uwadze, że tak się nie stało, a wręcz nasiliły się represje i zwiększyły przypadki naruszeń praw człowieka;

C.

mając na uwadze, że specjalna sprawozdawczyni ONZ odnotowuje w swym sprawozdaniu, że sytuacja w dziedzinie praw człowieka w Erytrei jest jedną z najgorszych na świecie, jako że w tym kraju nagminnie dochodzi do łamania praw człowieka, a w ostatnich latach nie zauważono żadnej poprawy w tym zakresie; mając na uwadze, że wielu młodych ludzi opuściło kraj, uciekając przed represyjnym rządem i obowiązkowym poborem do sił zbrojnych, który często zaczyna się już w bardzo młodym wieku; mając na uwadze, że teoretyczny osiemnastomiesięczny czas trwania służby jest często lekceważony i większość Erytrejczyków pozostaje na służbie bezterminowo; mając również na uwadze, że taki przedłużony obowiązkowy pobór do sił zbrojnych hamuje potencjalny wzrost gospodarczy w tym kraju; mając na uwadze, że wszelkie podwyżki poborów za służbę wojskową są nieodczuwalne ze względu na ostatnią dewaluację waluty krajowej nakfy, a ograniczenia bankowe doprowadziły do obecnej sytuacji niedostatku w tym kraju; mając na uwadze, że wielu poborowych wykorzystuje się do pracy przymusowej i że przydziela im się obowiązki cywilne; mając na uwadze, że większość osób odbywających krajową służbę wojskową znajduje się w sytuacji niewolników, a wszelka praca, podania o pracę, czy możliwości założenia rodziny są kontrolowane; mając na uwadze, że wolność wyznania i sumienia, wolność mediów oraz wolność wypowiedzi nie są gwarantowane;

D.

mając na uwadze, że komisja śledcza ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei ustaliła, iż naruszenia w dziedzinie egzekucji pozasądowych, tortur (w tym tortur seksualnych i niewolnictwa seksualnego), służby wojskowej jako formy niewolnictwa, pracy przymusowej i stosowanej na granicy kraju polityki „strzelaj, aby zabić” mogą stanowić zbrodnie przeciwko ludzkości;

E.

mając na uwadze, że Human Rights Watch podkreśla, że w Erytrei nie ma wolności religii; mając na uwadze, że rząd dotkliwie nęka obywateli praktykujących religie inne niż cztery przezeń uznane; mając na uwadze, że nawet w przypadku uznanych religii rząd ingeruje w praktyki religijne ludności;

F.

mając na uwadze, że czynności homoseksualne są nielegalne w Erytrei, a rząd odmawia wprowadzenia w życie ustawodawstwa o przeciwdziałaniu dyskryminacji w celu ochrony lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transpłciowych;

G.

mając na uwadze, że dyskryminacja i przemoc wobec kobiet obecne są we wszystkich obszarach erytrejskiego społeczeństwa; mając na uwadze, że kobiety są nie tylko ogromnie zagrożone przemocą seksualną w wojsku i w wojskowych jednostkach szkoleniowych, ale także w szeroko rozumianym społeczeństwie, w którym do przemocy wobec kobiet dochodzi w atmosferze bezkarności; mając na uwadze, że według szacunków 89 % dziewcząt w Erytrei poddano okaleczeniu narządów płciowych; mając na uwadze, że w marcu 2007 r. rząd wydał obwieszczenie, w którym uznano okaleczanie narządów płciowych kobiet za przestępstwo, zakazano tej praktyki i przeznaczono środki finansowe na realizowane w tamtym roku programy edukacyjne zniechęcające do jej stosowania; mając na uwadze, że kobiety mogą stracić prawo do kartek na żywność i dostęp do ziemi;

H.

mając na uwadze, że ogromna liczba Erytrejczyków jest aresztowana z różnych, nieuzasadnionych powodów, jak wyrażanie niezależnych poglądów, lub bez podania wyraźnego powodu, a długość aresztu jest nieokreślona; mając na uwadze, że osoby zatrzymane, w tym dzieci, przetrzymywane są w ekstremalnie ciężkich warunkach, w niektórych przypadkach równających się torturom, oraz że odmawia się im dostępu do opieki zdrowotnej; mając na uwadze, że zatrzymane kobiety są często pilnowane przez strażników płci męskiej, co zwiększa ryzyko wystąpienia przemocy seksualnej i przemocy ze względu na płeć; mając na uwadze, że zgodnie ze sprawozdaniem z 2015 r. Freedom House Index Erytrea nadal plasuje się wśród krajów, w których panują najbardziej represyjne warunki dla mediów oraz że otrzymała najniższy możliwy wynik, który spowodował, że nadano jej miano „najgorszej z najgorszych”, oraz że ma jeden z najniższych na świecie współczynników dostępu do internetu – tylko 1 %;

I.

mając na uwadze oświadczenie wydanego w Brukseli przez rzecznika ESDZ z dnia 18 września 2014 r., które jest wyrazem zaniepokojenia przetrzymywaniem od 18 września 2001 r. grupy jedenastu parlamentarzystów i ważnych członków Ludowego Frontu na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości bez przedstawienia zarzutów, bez sprawiedliwego procesu i bez prawa kontaktu z prawnikiem, oraz nielegalnym przetrzymywaniem od 23 września 2001 r. dziesięciu niezależnych dziennikarzy, w tym Dawita Isaaka, obywatela Szwecji i jedynego europejskiego więźnia sumienia; mając na uwadze, że patriarcha Abune Antonios pozostaje w izolacji, przetrzymywany w areszcie domowym od stycznia 2006 r.;

J.

mając na uwadze, że w Erytrei nie istnieje wolność prasy, ponieważ niezależne media są w tym kraju zakazane, a we wskaźniku wolności prasy publikowanym przez organizację Reporterzy bez Granic Erytrea przez osiem kolejnych lat zajmowała ostatnie miejsce pośród 170–180 ocenianych krajów;

K.

mając na uwadze, że według Raportu o Rozwoju Społecznym opublikowanym przez Program ONZ ds. Rozwoju w 2015 r. pod względem wskaźnika rozwoju społecznego w roku 2015 Erytrea znalazła się na 186 miejscu spośród 188 krajów uwzględnionych w rankingu;

L.

mając na uwadze, że według specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei istnieją trzy podstawowe obszary problematyczne, a mianowicie: korzystanie z praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, w tym z prawa do odpowiednich warunków mieszkaniowych; przemyt ludzi i handel nimi; oraz zwiększająca się liczba osób nieletnich pozbawionych opieki, zasilających szeregi uciekinierów z tego kraju, których liczba przekracza 5 000 osób miesięcznie;

M.

mając na uwadze, że w dniu 26 czerwca 2015 r. setki erytrejskich uchodźców demonstrowało przed siedzibą Unii Afrykańskiej, domagając się od tej organizacji regionalnej, by wywarła nacisk na rzecz przeprowadzenia w ich ojczyźnie demokratycznych reform; mając na uwadze, że protestujący oskarżyli długoletniego prezydenta Erytrei, Isaiasa Afewerkiego, o dyktatorstwo i zażądali od Unii Afrykańskiej podjęcia działań;

N.

mając na uwadze, że w listopadzie 2015 r. ONZ ostrzegała o dotkliwej suszy panującej w Rogu Afryki na skutek zjawiska pogodowego o nazwie El Niño; mając na uwadze, że w grudniu 2015 r. ONZ orzekła, że susza ta jest najdotkliwszą, jaką kiedykolwiek odnotowano w tym regionie, i że prowadzi ona do ograniczenia plonów o 50–90 %; mając na uwadze, że w rezultacie Erytrea jest jednym z krajów, które staną przed niełatwym wyzwaniem zapewniania bezpieczeństwa żywnościowego dla swej ludności;

O.

mając na uwadze, że prezydent Erytrei zlekceważył obawy dotyczące kryzysu żywnościowego, mówiąc, że „pomimo zmniejszenia produkcji rolnej kraju nie dotknie żaden kryzys”, co stoi w całkowitej sprzeczności z realiami panującej suszy;

P.

mając na uwadze, że UE jest ważnym darczyńcą Erytrei w dziedzinie pomocy rozwojowej;

Q.

mając na uwadze, że rząd Erytrei jednostronnie zawiesił pomoc w 2011 r. oraz że nie przyznaje się publicznie do współpracy i partnerstwa z UE; mając na uwadze, że rząd Erytrei nie ułatwia posłom do PE swobodnego i odbywającego się bez kontroli odwiedzania tego kraju;

R.

mając na uwadze, że utrata środków do życia zmusza kobiety i dzieci do ucieczki z kraju; mając na uwadze, że w 2015 r. Erytrejczycy uciekający ze swojego kraju stanowili czwartą co do wielkości grupę uchodźców, którzy decydowali się na ryzykowną podróż do Europy (po Syryjczykach, Irakijczykach i Afgańczykach) i byli zdani na bezlitosnych przemytników, aby dokonać niebezpiecznej przeprawy przez Morze Śródziemne; mając na uwadze, że w związku z tym sytuacja w Erytrei ma bezpośredni wpływ na Europę, ponieważ gdyby w kraju były szanowane i przestrzegane prawa człowieka, a jego ludność mogła mieszkać tam bez obaw, Erytrejczycy mogliby powrócić do ojczyzny;

S.

mając na uwadze, że, jak podaje Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, ponad 400 000 Erytrejczyków, tj. 9 % całej populacji, uciekło z kraju; mając na uwadze, że Biuro UNHCR szacuje, iż ok. 5 000 Erytrejczyków opuszcza kraj każdego miesiąca, co w dużej mierze wynika z nieustannych poważnych naruszeń praw człowieka; mając na uwadze, że w 2015 r. w 69 % spraw o udzielenie azylu w UE złożonych przez Erytrejczyków przyznawany był status uchodźcy, podczas gdy kolejne 27 % ubiegających się o azyl otrzymywało ochronę uzupełniającą, co pokazuje skalę prześladowań w Erytrei;

T.

mając na uwadze, że handel ludźmi dla okupu z zastosowaniem brutalnych tortur na półwyspie Synaj jest powodem licznych zabójstw i zaginięć erytrejskich uchodźców, którzy zostali uprowadzeni, a osoby ocalone doświadczające głębokiej traumy nie otrzymują żadnej opieki lub wsparcia; mając na uwadze, że panuje całkowita bezkarność, a osoby odpowiedzialne za ten stan rzeczy nie zostały postawione przed sądem; mając na uwadze, że szczególną uwagę należy poświęcić pozostającym bez opieki dzieciom będącym ofiarami handlu ludźmi, ponieważ ze względu na ich szczególną bezbronność wymagają one specjalnej pomocy i wsparcia;

U.

mając na uwadze, że w ramach Programu Sektora Bezpieczeństwa (SSP) Międzyrządowego Organu ds. Rozwoju w dniu 22 lutego 2016 r. w Addis Abebie (Etiopia) oficjalnie przyjęto raport badawczy zatytułowany „Human Smuggling and Trafficking on the Horn of Africa-Central Mediterranean Route” (Przemyt ludzi oraz handel nimi na szlaku Róg Afryki – centralny szlak śródziemnomorski);

V.

mając na uwadze, że Erytrea wspiera proces chartumski (inicjatywę UE i Unii Afrykańskiej przyjętą 28 listopada 2014 r. w celu rozwiązania problemu migracji i handlu ludźmi), zakładający wdrożenie konkretnych projektów, w tym budowanie potencjału władzy sądowniczej oraz podnoszenie świadomości;

W.

mając na uwadze, że początkowo UE nałożyła w marcu 2010 r. sankcje na Erytreę w celu wykonania rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1907 (2009), oraz mając na uwadze, że sankcje te obejmowały embargo na broń, ograniczenia wizowe i zamrożenie aktywów osób stanowiących zagrożenie dla pokoju i pojednania narodowego;

X.

mając na uwadze, że stabilizacja w Erytrei leży w interesie UE, ponieważ obecna sytuacja zmusza znaczną część ludności tego kraju do ucieczki, a tysiące osób tracą życie w wyniku działalności przestępczej, w tym przemytu migrantów i handlu ludźmi;

Y.

mając na uwadze, że reżim rozszerza swój totalitarny zasięg na erytrejską diasporę, uszczuplając fundusze jej członków za pośrednictwem podatku od dochodów w wysokości 2 % nałożonego na ekspatriantów, szpiegując ich i nękając członków ich rodzin, którzy zostali w Erytrei, oskarżeniami o rzekome wykroczenia; mając na uwadze, że dnia 28 stycznia 2016 r. erytrejski minister rozwoju narodowego i szef delegatury UE podpisali w Asmarze w ramach 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) krajowy program orientacyjny o budżecie wynoszącym 200 mln EUR na okres następnych pięciu lat; mając na uwadze, że działania powinny koncentrować się zwłaszcza na energii ze źródeł odnawialnych, sprawowaniu rządów i zarządzaniu finansami publicznymi w sektorze energetycznym;

Z.

mając na uwadze, że w dniu 13 listopada 2015 r. parlamentarna Komisja Rozwoju zwróciła się do Komisji i ESDZ o wzięcie pod uwagę przesłanych Komitetowi EFR konkluzji w sprawie projektu krajowego programu orientacyjnego dla Erytrei, które odnosiły się do skali i powagi naruszeń praw człowieka popełnianych przez erytrejski reżim, braku wiarygodności tego reżimu jako partnera w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju, wszechobecnej korupcji i praktycznie całkowitego braku przejrzystości w zarządzaniu finansami publicznymi w kraju, a także do ryzyka niewłaściwego wykorzystania środków EFR na zarządzanie migracjami; mając na uwadze, że Komisja Rozwoju wezwała Komitet EFR do powstrzymania się od przyjęcia krajowego programu orientacyjnego w oczekiwaniu na dalsze rozmowy; mając na uwadze, że stanowisko Parlamentu zostało zignorowane;

AA.

mając na uwadze, że Ludowy Front na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości kontroluje i nadzoruje społeczności uchodźców i diaspory za pośrednictwem ambasad, które biorą udział w wymuszaniu podatku od mieszkańców diaspory i pobieraniu „dobrowolnych” datków w zamian za świadczenie usług, takich jak wydawanie dokumentów tożsamości, paszportów, aktów urodzenia i ważnych dokumentów, od których może zależeć dalszy los uchodźców; mając na uwadze, że praktyki te stanowią naruszenie Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych; mając na uwadze, że liderzy młodzieżówki Ludowego Frontu na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości w Holandii wystąpili na drogę sądową przeciwko holenderskim pracownikom naukowym, mediom i instytucjom rządowym – przy wsparciu przywództwa politycznego w Asmarze – przypuszczalnie w celu uciszenia osób krytykujących reżim; mając na uwadze, że specjalna sprawozdawczyni ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Erytrei również spotyka się z groźbami;

1.

odnotowuje z ogromnym zaniepokojeniem utrzymującą się godną ubolewania sytuację w zakresie praw człowieka oraz całkowity brak praworządności i wolności prasy w Erytrei;

2.

podkreśla, że należy priorytetowo traktować walkę z deficytem sprawiedliwości, demokratyczne rządy i przywrócenie praworządności przez położenie kresu autorytarnym rządom sprawowanym za pomocą strachu przed arbitralnym zatrzymaniem bez prawa kontaktu, torturami i innymi naruszeniami praw człowieka, których część stanowi zbrodnie przeciwko ludzkości;

3.

wzywa rząd Erytrei do zrezygnowania z systemu bezterminowej służby wojskowej przez demobilizację poborowych, którzy odbyli obowiązkowy okres 18 miesięcy służby, oraz do skutecznego odejścia od praktyki wykorzystywania poborowych do pracy przymusowej po zakończeniu służby, a także do zapewnienia możliwości odmowy działania sprzecznego z własnym sumieniem oraz do położenia kresu praktyce obowiązkowego wysyłania wszystkich uczniów ostatnich klas szkół średnich do wojskowych jednostek szkoleniowych; wzywa rząd Erytrei do dopilnowania, by szkolenie wojskowe odbywały wyłącznie osoby, które ukończyły 18 lat, i by do wojska nie powoływano obywateli, którzy przekroczyli ustawowy wiek poborowy; zauważa, że w lutym 2016 r. władze Erytrei przypomniały, iż porozumienie z UE nie prowadzi do jakiejkolwiek reformy krajowej polityki w zakresie służby wojskowej;

4.

uważa, że Komitet EFR powinien był wziąć pod uwagę zalecenia Komisji Rozwoju, by nie przyjmować krajowego programu operacyjnego i by podjąć dalsze rozmowy; uważa, że decyzja o przyjęciu tego programu dla Erytrei pomimo sprzeciwu Parlamentu jest przejawem deficytu demokracji i w znacznej mierze podważa rolę Parlamentu w zapewnianiu skutecznej realizacji unijnych celów rozwojowych; wzywa w związku z tym do przyznania Parlamentowi uprawnień kontrolnych nad EFR z wykorzystaniem wiążącego porozumienia międzyinstytucjonalnego na podstawie art. 295 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; podkreśla, że konkluzje Komisji Rozwoju w sprawie projektu dokumentów programowych powinny być automatycznie przesyłane przez Komisję do stałych przedstawicielstw państw członkowskich;

5.

odnotowuje przydział 200 mln EUR na okres następnych pięciu lat na rzecz krajowego programu orientacyjnego w ramach 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju, aby wspierać ograniczanie ubóstwa oraz rozwój społeczno-gospodarczy, zwalczanie politycznych i gospodarczych przyczyn migracji, a także finansowanie projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych, efektywności energetycznej oraz zarządzania gospodarczego; przypomina, że środki te stanowią uzupełnienie innych obszarów współpracy, takich jak Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka;

6.

wzywa Komisję do dopilnowania, by z przyznanych środków nie korzystał rząd Erytrei, lecz by zostały one ściśle przeznaczone na zaspokojenie potrzeb ludności Erytrei w zakresie rozwoju, demokracji, praw człowieka, dobrych rządów i bezpieczeństwa oraz wolności słowa, prasy i zgromadzeń; wzywa UE do dopilnowania warunkowości uzgodnionej w ostatnim czasie pomocy, a także do zagwarantowania, że krajowy program operacyjny pomoże Erytrei dokonać istotnego zwrotu w jej polityce energetycznej w celu zapewnienia powszechnego dostępu do energii, w szczególności na obszarach wiejskich, które obecnie wciąż są pozbawione elektryczności; uważa ponadto, że komponent programu dotyczący sprawowania rządów powinien koncentrować się zdecydowanie na wdrażaniu zaleceń prowadzonego przez ONZ powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka;

7.

przypomina, że osoba małoletnia pozbawiona opieki jest przede wszystkim dzieckiem, które może być w niebezpieczeństwie, i że ochrona dzieci, a nie polityka imigracyjna, musi być przewodnią zasadą państw członkowskich i UE w postępowaniu z małoletnimi pozbawionymi opieki w celu poszanowania podstawowej zasady nadrzędnego interesu dziecka; przypomina, że każdą bez wyjątku osobę w wieku poniżej 18 roku życia należy postrzegać jako dziecko, czyli osobę małoletnią; przypomina, że pozostawiane bez opieki osoby małoletnie, zwłaszcza dziewczęta, są dwa razy bardziej narażone na problemy i trudności niż pozostali małoletni;

8.

apeluje do społeczności międzynarodowej oraz do partnerów działających na rzecz rozwoju Erytrei o interwencję w tej sytuacji i wywieranie nacisków na rząd Erytrei, aby przyjął pomoc zewnętrzną w celu wsparcia społeczności szczególnie podatnych na zagrożenia, zanim obecny kryzys się zaostrzy; wzywa UE do podjęcia pilnych i skutecznych środków w celu udzielenia pomocy ludności Erytrei w podnoszeniu odporności na skutki El Niño, aby zagwarantować bezpieczeństwo żywności, dostęp do wody i infrastruktury sanitarnej;

9.

nadal wyraża poważne zaniepokojenie sytuacją w zakresie praw człowieka w Erytrei; ponawia skierowane do władz Erytrei wezwanie do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia parlamentarzystów, dziennikarzy (w tym obywatela Szwecji Dawita Isaaka, z którym od 2005 r. nie ma możliwości kontaktu), więźniów politycznych i więźniów sumienia;

10.

zachęca Komisję, by dążyła do uzyskania od rządu Erytrei jednoznacznych gwarancji wdrożenia demokratycznych reform i zapewnienia poszanowania praw człowieka, w tym przez wdrożenie zaleceń opracowanych podczas 18. sesji grupy roboczej ds. powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka, które rząd erytrejski zaakceptował w dniu 7 lutego 2014 r.; wzywa rząd do umożliwienia wjazdu do kraju niezależnym ekspertom ONZ i Unii Afrykańskiej, w tym specjalnej sprawozdawczyni ONZ, a także do umożliwienia Komisji Śledczej do spraw Praw Człowieka w Erytrei pełnego wykonywania swojego mandatu oraz do współpracy z nią, w tym w odniesieniu do kwestii finansów publicznych;

11.

przypomina, że wolność religii to prawo podstawowe i stanowczo potępia wszelkie formy przemocy lub dyskryminacji ze względu na wyznanie;

12.

z zadowoleniem odnosi się do środków podjętych przez rząd Erytrei na rzecz zwalczania procederu okaleczania narządów płciowych kobiet; wzywa rząd do ogólnej poprawy w zakresie propagowania i ochrony praw kobiet, w tym przez podjęcie dalszych działań na rzecz przeciwdziałania szkodliwym praktykom, takim jak małżeństwa zawierane przez dzieci, wczesne wstępowanie w związek małżeński i zawieranie małżeństw pod przymusem, oraz wzywa do położenia kresu bezkarności w przypadkach przemocy seksualnej; wzywa rząd Erytrei do poszanowania gospodarstw domowych prowadzonych samotnie przez kobiety oraz do zapewnienia ich wsparcia i ochrony;

13.

potępia stosowanie przez rząd erytrejski „opodatkowania diaspory” w formie pobierania podatku przez wymuszenie lub w inny niezgodny z prawem sposób od Erytrejczyków spoza Erytrei, które jest wykorzystywane z naruszeniem rezolucji ONZ do finansowania grup zbrojnych w sąsiadujących krajach, powodując destabilizację regionu; wzywa rząd do odstąpienia od polityki odpowiedzialności zbiorowej wymierzonej przeciwko członkom rodzin osób, które uchylają się od służby wojskowej, usiłują uciec z Erytrei lub nie uiszczają podatku dochodowego w wysokości 2 % nałożonego przez rząd na erytrejskich obywateli mieszkających za granicą;

14.

domaga się, by Erytrea podpisała, ratyfikowała i bezzwłocznie wprowadziła w życie Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania oraz by podjęła w pełni zobowiązania wynikające z Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz Afrykańskiej karty praw człowieka i ludów, które to akty zawierają zakaz stosowania tortur; odnotowuje z zaniepokojeniem, że kontrola rządowa poważnie ogranicza działalność podmiotów publicznych i prywatnych, w tym przedsiębiorstw; uznaje, że brak jakiegokolwiek zarządzania finansami publicznymi, w tym brak budżetu krajowego, uniemożliwia kontrolę budżetową i że zamienność zasobów finansowych z powodu rządowych kontroli banku centralnego może sprzyjać zakupowi uzbrojenia i tym samym wspierać terroryzm i pogłębiać destabilizację w regionie;

15.

wzywa wszystkie międzynarodowe firmy inwestujące w Erytrei do działania w duchu pełnego poszanowania praw człowieka i do niewyrządzania szkód;

16.

wzywa państwa członkowskie UE do zbadania roli Ludowego Frontu na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości i jego różnych stronnictw, w tym stronnictwa młodzieżowego, oraz do zakazania wszelkich form zrzeszania się i prowadzenia działalności, które bezpośrednio wspierają sprawowanie kontroli i nadzoru w Europie, podważają zasady demokracji i praworządności oraz tworzą modele zastraszania i wymuszeń; wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań zmierzających do zniesienia podatku nałożonego na erytrejską diasporę oraz do przeanalizowania transakcji finansowych związanych z wszelkimi innymi „składkami” pobieranymi przez powiązane z erytrejskim rządem organizacje działające za granicą oraz do pełnej ochrony prawa do azylu wszystkich erytrejskich uchodźców w Europie;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wspólnemu Zgromadzeniu Parlamentarnego AKP–UE, Radzie Unii Afrykańskiej, Wspólnocie Wschodnioafrykańskiej, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz władzom Erytrei.

9.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 50/64

—

uwzględniając Układ o Stabilizacji i Stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii, z drugiej strony (1),