8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/1

—

uwzględniając art. 3 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, jak również art. 67 i 81 ust. 2 lit. g) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając dokument konsultacyjny Komisji z dnia 18 stycznia 2011 r. zatytułowany: „W sprawie wykorzystywania alternatywnych metod rozwiązywania sporów do rozwiązywania sporów dotyczących transakcji i praktyk handlowych w Unii Europejskiej” oraz opublikowany w kwietniu 2011 r. dokument zatytułowany: „Streszczenie otrzymanych odpowiedzi”,

—

uwzględniając dokument konsultacyjny Komisji z dnia 11 grudnia 2008 r. pt. „Alternatywne metody rozwiązywania sporów w obszarze usług finansowych” oraz dokument z dnia 14 września 2009 r. zatytułowany: „Streszczenie odpowiedzi z publicznych konsultacji w sprawie alternatywnych metod rozwiązywania sporów w obszarze usług finansowych”,

—

uwzględniając zieloną księgę z dnia 19 kwietnia 2002 r. w sprawie alternatywnych metod rozwiązywania sporów w prawie cywilnym i handlowym (COM(2002)0196),

—

uwzględniając zalecenia Komisji z dnia 30 marca 1998 r. w sprawie zasad mających zastosowanie do organów odpowiedzialnych za rozstrzyganie sporów konsumenckich w drodze pozasądowej (1) oraz z dnia 4 kwietnia 2001 r. o zasadach stosowanych przez organy pozasądowe do polubownego rozwiązywania sporów konsumenckich (2),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego« ” (COM(2011)0206),

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 25 maja 2000 r. w sprawie ogólnowspólnotowej sieci organów krajowych odpowiedzialnych za pozasądowe rozwiązywanie sporów konsumenckich (3) oraz europejską sieć pozasądową (EEJ-Net), którą zainicjowano dnia 16 października 2001 r.,

—

uwzględniając protokół ustaleń z dnia 30 marca 1998 r. w sprawie sieci ds. transgranicznych pozasądowych postępowań rozjemczych dotyczących usług finansowych w Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz FIN-NET,

—

uwzględniając decyzję Rady nr 2001/470/WE z dnia 28 maja 2001 r. ustanawiającą europejską sieć sądową w sprawach cywilnych i handlowych (4),

—

uwzględniając europejski kodeks postępowania dla mediatorów (dalej zwany: „kodeksem postępowania”), zainicjowany w 2004 r.,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych (5),

—

uwzględniając analizę z dnia 9 czerwca 2010 r. zatytułowaną „The Cost of Non ADR – Surveying and Showing the Actual Costs of Intra-Community Commercial Litigation” (Koszty zaniechania ADR – ekspertyza i wykazanie rzeczywistych kosztów prowadzenia sporów handlowych w obrębie Wspólnoty), sporządzoną przez ADR Center w Rzymie, Włochy,

—

uwzględniając wyniki Europejskiego Panelu Testów Biznesowych (EBTP) w sprawie „Alternatywnych metod rozwiązywania sporów”, obejmujące okres od 17 grudnia 2010 r. do 17 stycznia 2011 r.,

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 12 marca 2003 r. w sprawie zielonej księgi Komisji w sprawie alternatywnych metod rozwiązywania sporów w prawie cywilnym i handlowym (6),

—

uwzględniając swe zalecenie z dnia 19 czerwca 2007 r. na podstawie sprawozdania komisji śledczej do zbadania sprawy kryzysu w spółce Equitable Life Assurance Society (7),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady: „Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w służbie obywateli – program sztokholmski” (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie zarządzania i partnerstwa na jednolitym rynku (9),

—

uwzględniają swą rezolucję z dnia 13 września 2011 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy o mediacji w państwach członkowskich, jej wpływie na mediację i stosowaniu przez sądy (10),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinię Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7–0343/2011),

A.

mając na uwadze, że dostęp do wymiaru sprawiedliwości jest prawem podstawowym;

B.

mając na uwadze, że obszar wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, jak określono w traktatach, musi spełniać potrzeby obywateli i przedsiębiorstw, np. poprzez tworzenie łatwiejszych i jaśniejszych procedur, poprawiając przy tym dostęp do wymiaru sprawiedliwości;

C.

mając na uwadze, że cele postępowania sądowego i alternatywnych metod rozwiązywania sporów są ściśle ze sobą związane i zmierzają do przywrócenia pokoju prawnego między stronami sporu, do zapewnienia odpowiedniej ochrony podmiotowego prawa materialnego i do rozstrzygnięcia sporu między stronami;

D.

mając na uwadze, że alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR), które pomagają stronom unikać tradycyjnych procedur sądowych, mogą stać się szybką i opłacalną alternatywą dla sporów sądowych;

E.

mając na uwadze, że ADR są mechanizmami polubownego rozstrzygania sporów, umożliwiającymi konsumentom i przedsiębiorcom rozwiązanie sporów z pomocą strony trzeciej (mediatora lub arbitra);

F.

mając na uwadze, że w wielu krajach władze publiczne, w tym również rzecznicy praw obywatelskich i organy regulacyjne, odgrywają ważną rolę w zachęcaniu do rozwiązywania sporów;

G.

mając na uwadze, że wiara w egzekwowanie praw w sporach transgranicznych może przyczynić się do ożywienia gospodarki UE, wzmacniając zaufanie obywateli do rynku wewnętrznego;

H.

mając na uwadze, że wiedza obywateli UE na temat ADR oraz ich zrozumienie są w Europie słabe i niedokładne oraz że jedynie niewielki odsetek obywateli wie, jak zgłosić roszczenie do organu ADR;

I.

mając na uwadze, jak ważne jest szersze propagowanie istnienia ADR i energiczniejsze zachęcanie konsumentów i przedsiębiorców do korzystania z nich na zasadzie alternatywy dla postępowań sądowych, aby umożliwić uniknięcie konfrontacji i zaoferować perspektywy sytuacji korzystnej dla obu stron;

J.

mając na uwadze, że należy wypracować wyważone podejście uwzględniające zarówno elastyczność systemów alternatywnego rozwiązywania sporów, jak i potrzebę zapewnienia ochrony konsumentów oraz uczciwych procedur;

K.

mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie wzywał do zwiększenia wysiłków nad rozwijaniem ADR, mając na uwadze, że w rezolucji z 6 kwietnia 2011 r. w sprawie zarządzania i partnerstwa na jednolitym rynku Parlament wezwał Komisję, żeby do końca 2011 r. przedłożyła wniosek ustawodawczy dotyczący stosowania w UE alternatywnych metod rozstrzygania sporów;

L.

mając na uwadze, że Komisja zamieściła w swoim programie prac na rok 2011 wniosek ustawodawczy dotyczący ADR, nadając mu status inicjatywy strategicznej, zaś w komunikacie z 13 kwietnia 2011 r. w sprawie aktu o jednolitym rynku wskazała nań jako na jeden z dwunastu sposobów zwiększenia wzrostu i wzmocnienia zaufania, na rzecz poszerzenia uprawnień przysługujących konsumentom;

M.

mając na uwadze, że termin wdrożenia dyrektywy 2008/52/WE upłynął w dniu 21 maja 2011 r.;

1.

z zadowoleniem przyjmuje niedawno przeprowadzone przez Komisję konsultacje w sprawie ADR, które – wbrew obejmującemu szeroki zakres tematów tytułowi – skupiają się tylko na transakcjach konsumenckich;

2.

jest przekonany jednak, że ADR stanowią część ogólnej, przecinającej różne sektory agendy pod hasłem „wymiar sprawiedliwości dla rozwoju”; jest zdania, że jakiekolwiek podejście do ADR powinno wykraczać poza spory konsumenckie i uwzględniać cywilne i handlowe transakcje między podmiotami gospodarczymi (B2B) – niezależnie od tego, czy transakcje te zachodzą między przedsiębiorstwami prywatnymi, czy publicznymi – spory rodzinne, przypadki spraw o zniesławienie oraz pozostałe spory publiczne lub takie, w których występują strony o różnym statusie prawnym;

3.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że dyrektywa 2008/52/WE harmonizuje niektóre normy dotyczące mediacji; podkreśla, że należy określić wspólne warunki oraz zachować proceduralne gwarancje we wszystkich obszarach ADR; uważa, że zalecenia Komisji z 1998 i 2001 r. oraz kodeks postępowania wymagają przeglądu;

4.

uważa, iż choć samoregulacja pozostaje ważna, konieczne jest podjęcie działania ustawodawczego określającego minimalne standardy, które będą stanowiły podstawę systemów alternatywnego rozwiązywania sporów, i zapewniającego ramy dla ADR w systemach prawnych państw członkowskich, jak pokazuje to przykład dyrektywy 2008/52/WE; podkreśla, że w ramach jakichkolwiek ram tego rodzaju należy zachować ostrożność, by nie zmniejszyć różnorodności w dziedzinie ADR, gdyż nie ma rozwiązania pasującego do każdej sytuacji, które można by stosować w odniesieniu do różnych problemów pojawiających się w różnych dziedzinach prawa;

5.

podkreśla potrzebę lepszego zrozumienia wielu różnych rodzajów mechanizmów i procesów (w tym działalności organów publicznych, takich jak rzecznicy praw obywatelskich), które często określa się zbiorczym pojęciem alternatywnych metod rozwiązywania sporów; uważa, że choć między technikami negocjacji i łagodzenia sporów, które tak często stanowią element systemów alternatywnego rozwiązywania sporów, istnieje duże podobieństwo, to jednak struktura i sposoby funkcjonowania ADR różnią się znacznie między poszczególnymi państwami członkowskimi;

6.

uważa, że środki ustawodawcze przyjęte na szczeblu Unii Europejskiej ułatwią stosowanie ADR i zachęcą osoby fizyczne i prawne do częstszego z nich korzystania, zwłaszcza w sporach transgranicznych, gdyż postępowania sądowe mające na celu rozwiązanie tego rodzaju sporów są bardziej złożone, kosztowne i czasochłonne;

7.

w związku z tym wzywa Komisję do przedłożenia do końca 2011 r. wniosku ustawodawczego w sprawie stosowania w UE alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz podkreśla, że istotne jest jego szybkie przyjęcie;

8.

uważa, że normy ADR powinny obejmować: przestrzeganie/zgodę na ADR; niezależność, przejrzystość, skuteczność, uczciwość, bezstronność i poufność; skutki w postaci ograniczeń i zaleceń; wykonalność ugód zawartych w drodze ADR; konsultacje ze stronami trzecimi;

9.

jest zdania, że organy alternatywnego rozwiązywania sporów powinny być regularnie nadzorowane i oceniane przez niezależne podmioty kontrolne;

10.

odrzuca ogólne ustanowienie obowiązkowego systemu ADR na szczeblu unijnym, żeby nie utrudniać dostępu do wymiaru sprawiedliwości, ale proponuje, żeby rozważono wprowadzenie systemu, w którym strony będą obowiązane wziąć pod uwagę zastosowanie ADR;

11.

zwraca uwagę na przykład włoskiego „wspólnego postępowania rozjemczego” jako na ewentualny sprawdzony wzorzec, którego podstawą jest protokół uzgadniany i podpisywany przez dane przedsiębiorstwo i stowarzyszenia konsumentów, w którym od przedsiębiorstwa wymaga się uprzedniej zgody na ADR z myślą o rozwiązywaniu wszelkich sporów w dziedzinach objętych protokołem;

12.

podkreśla, że jakakolwiek klauzula ADR nie powinna utrudniać dostępu do wymiaru sprawiedliwości, w szczególności słabszej stronie sporu, którą w niektórych okolicznościach może być również MŚP, i dlatego uważa, że w związku z tym decyzje dotyczące ADR mogą być wiążące, jeżeli wszystkie zaangażowane strony wyraźnie to uzgodniły;

13.

jest zdania, że generalnie do ADR powinien mieć zastosowanie obowiązek ujawniania okoliczności, które naruszają niezależność strony trzeciej lub prowadzą do konfliktu interesów, oraz obowiązek służeniu w równym stopniu wszystkim stronom, jak określono w kodeksie postępowania;

14.

wzywa do tego, by – zgodnie z tym, jak zostało to ujęte w kodeksie postępowania – zaangażowane strony, a w odpowiednich przypadkach strona trzecia, zobowiązane były do zachowania informacji o ADR w poufności; w stosownych przypadkach rozważa również dalej idące środki, jak stworzenie zawodowego przywileju, analogicznie do środków, jakie przewiduje art. 7 dyrektywy 2008/52/WE;

15.

zwraca jednak uwagę, że choć ważne jest przestrzeganie zasady poufności w odniesieniu do danych osobowych, proces ADR powinien również gwarantować pewien stopień przejrzystości, dzięki czemu państwa członkowskie i organy ADR będą w stanie określać najlepsze praktyki i dzielić się nimi, a niezależne organy regulacyjne – kontrolować procedurę w przypadku zażaleń;

16.

uważa, że nie tylko mediacja, ale generalnie ADR (art. 8 dyrektywy 2008/52/WE) powinny wpływać na okresy przedawnienia; uznaje zagrożenia wynikające z mnogości form ADR oraz ryzyko nadmiernego opóźniania postępowań sądowych; zauważa, że badanie wykonalności w sprawie europejskiego prawa umów (11) przewiduje zawieszenie okresów przedawnienia w przypadku postępowania arbitrażowego i mediacji oraz w niektórych innych przypadkach ADR; wzywa Komisję do kontynuowania prac w tym zakresie;

17.

jest przekonany, że niezbędne jest szybkie i niekosztowne egzekwowanie porozumień osiągniętych w drodze ADR, również porozumień transgranicznych; apeluje o przyjęcie środków ustawodawczych w tym celu;

18.

przypomina, że konieczne jest zapewnienie specjalnych szkoleń dla neutralnych stron trzecich w ramach ADR; wzywa Komisję do zgromadzenia danych dotyczących wymaganych typów i zakresu szkoleń oraz do udzielenia pomocy sektorom w opracowaniu systemów szkoleń i kontroli jakości;

19.

popiera dążenie Komisji do zachęcania do stosowania alternatywnych metod rozwiązywania sporów, które są łatwo dostępne, szybkie, skuteczne i mało kosztowne oraz które mogą umożliwić nawiązywanie i podtrzymywanie wartościowych i opartych na zaufaniu stosunków handlowych, gospodarczych, społecznych i sąsiedzkich oraz przyczynić się do wysokiego poziomu ochrony konsumentów w obustronnie korzystnej sytuacji w porównaniu z obecnymi praktykami sądowymi;

20.

podkreśla, że chociaż obecnie w Europie jest wiele skutecznie funkcjonujących systemów ADR, jedną z głównych przeszkód w ich stosowaniu jest nierównomierny rozwój tych systemów w UE, zarówno w sensie geograficznym, jak i sektorowym; proponuje zatem, by szybko uzupełnić istniejące braki w zakresie zasięgu geograficznego ADR w Europie; wyraża ubolewanie, że istotne braki sektorowe utrzymują się w większości państw członkowskich, zachęcając jednocześnie do poprawy zasięgu sektorowego przy udziale stron, które znają mechanizmy działania poszczególnych sektorów; zachęca państwa członkowskie do rozważenia możliwości utworzenia pojedynczych punktów kontaktowych dla każdego sektora, mających na celu udzielanie informacji, w jaki sposób zainicjować czynności w ramach ADR;

21.

przypomina, że ADR leży w szczególnym interesie MŚP; ponownie wzywa Komisję do rozważenia synergii między ADR a instrumentem w europejskim prawie umów; z zadowoleniem przyjąłby ujęcie w standardowych umowach klauzul dotyczących ADR;

22.

uznaje osiągnięcia FIN-NET, Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net) i SOLVIT, ale uważa, że jeśli chodzi o informowanie stron i finansowanie, wciąż wymaga ona udoskonalenia, a ponadto zwraca się do Komisji o wsparcie i wzmocnienie oraz zwiększenie zdolności do działania już istniejących organów, takich jak te, które dowiodły swojej skuteczności i wartości;

23.

dostrzega wielki potencjał w ADR prowadzonych on-line, w szczególności w przypadku drobnych roszczeń; zauważa, że w sieci istnieją tradycyjne procedury ADR równolegle do takich, które dążą do uniknięcia sporów lub do ułatwienia ich rozwiązania; podkreśla, że tam, gdzie prowadzone są tradycyjne ADR on-line, nie należy obniżać norm proceduralnych, i że powinno się również rozstrzygać spory dotyczące egzekwowania zamówień; dostrzega szczególną korzyść w istniejących on-line systemach znaków zaufania; zwraca uwagę na pracę grupy roboczej ds. rozwiązywania sporów on-line UNICTRAL (UNICTRAL Working Group on Online Dispute Resolution) (12), stworzonej z myślą o transakcjach B2B oraz transakcjach między podmiotami gospodarczymi a konsumentami (B2C);

24.

uważa, że „drabina” rozwiązywania sporów obejmująca po pierwsze wewnętrzny system wnoszenia skargi, po drugie ADR, a dopiero w ostateczności sprawę sądową ograniczy czas i koszty; wzywa Komisję do wsparcia sektorów w propagowaniu takich systemów;

25.

podkreśla kluczową rolę różnych rodzajów ADR w sporach rodzinnych, w których mogą one przyczynić się do uniknięcia krzywd psychologicznych, pomóc stronom w ponownym podjęciu rozmów, a tym samym, pomóc w szczególności zapewnić ochronę dzieciom; dostrzega potencjał transgranicznego wymiaru ADR, zwłaszcza jeśli chodzi o ich elastyczność; zwraca również uwagę na pracę mediatora Parlamentu Europejskiego ds. rodzicielskiego uprowadzenia dziecka za granicę;

26.

podobnie jak Komisja uważa, że należyty dostęp do odszkodowań na rynku wewnętrznym wymaga jednocześnie łatwego dostępu do ADR, ale również skutecznego systemu dochodzenia roszczeń zbiorowych, gdyż obydwa systemy wzajemnie się uzupełniają, a nie wykluczają;

27.

dostrzega potencjał ADR w ramach trwających dyskusji w sprawie roszczeń zbiorowych, gdyż stosowanie ADR stanowi skuteczny sposób rozstrzygania sporów, dzięki któremu unika się dochodzenia roszczeń na drodze sądowej;

28.

dostrzega zapotrzebowanie na ADR na poziomie UE w obszarze wolności prasy i dóbr osobistych, zważywszy że szczególnie w przypadkach zniesławienia lub naruszenia dóbr osobistych koszty postępowania sądowego, zwłaszcza w niektórych państwach członkowskich, mogą być astronomiczne, a ADR mogą zaradzić istniejącej sytuacji;

29.

podkreśla konieczność zagwarantowania europejskim konsumentom dostępu do systemów ADR w przypadku sporów krajowych, ale także transgranicznych, szczególnie na rynku online, który w UE szybko się rozrasta; podkreśla, że stosowanie systemów ADR zapewnia wyższy poziom ochrony praw konsumentów i zwiększa zaufanie konsumentów do rynku, przedsiębiorstw i instytucji zajmujących się ochroną praw konsumentów poprzez ich uatrakcyjnienie, a także wspieranie handlu transgranicznego i rozkwit wszystkich podmiotów na rynku UE;

30.

domaga się skutecznego systemu pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich, działającego na całym terytorium Unii Europejskiej;

31.

sugeruje Komisji, aby w przyszłym wniosku ustawodawczym w sprawie stosowania ADR do sporów konsumenckich w UE określiła główne zasady, do których będzie należało się stosować w związku z wprowadzeniem w Europie systemów ADR, a którymi są:

32.

wzywa Komisję, aby dla transgranicznych sporów konsumenckich przewidziała strukturę koordynacyjną w celu ułatwienia dostępu do krajowych i branżowych systemów ADR oraz ich koordynacji;

33.

zwraca się do Komisji, aby w odniesieniu do transgranicznych sporów konsumenckich w zakresie handlu elektronicznego przewidziała szybkie wprowadzenie wielojęzycznej platformy umożliwiającej konsumentom rozwiązywanie sporów całkowicie online, odpowiadającej standardom jakości i opartej na systemach ADR istniejących obecnie w państwach członkowskich;

34.

uważa, że informowanie konsumentów jest wspólnym obowiązkiem władz publicznych, sieci informacyjnych i doradczych, organów regulujących i stowarzyszeń konsumentów oraz zaleca im, aby każde z osobna prowadziły na swoim szczeblu kampanie uświadamiające i projekty pilotażowe na ten temat;

35.

krytykuje Komisję za brak przejrzystości jej obecnej bazy danych dotyczącej ADR; zaleca Komisji utworzenie europejskiego wielojęzycznego portalu internetowego, opartego na istniejących bazach danych i sieciach, poświęconego alternatywnym metodom rozwiązywania sporów, na którym każdy konsument mógłby zasięgnąć informacji na temat funkcjonowania ADR, ich skutków oraz swoich praw i obowiązków; podkreśla, że w interesie konsumentów należy zwrócić szczególną uwagę na przystępność i przejrzystość treści umieszczonych na tym portalu internetowym;

36.

podkreśla, że konsumenci muszą mieć możliwość otrzymania wszelkich stosownych informacji o ADR online, odpowiednio przetłumaczonych na ich język za pomocą łatwo dostępnych i przyjaznych dla użytkownika programów do tłumaczenia online;

37.

podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma poszerzenie wiedzy konsumentów o istnieniu ADR oraz o korzyściach, jakie one za sobą niosą, przed powstaniem sporu; podkreśla konieczność zwiększenia poczucia odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz organizacji biznesowych w tym zakresie; uważa, że przedsiębiorstwa oraz stowarzyszenia biznesowe mają obowiązek informowania konsumentów o dostępnych mechanizmach ADR; proponuje, aby taka uprzednia informacja była zawarta we wszystkich dokumentach umownych sporządzanych przez przedsiębiorstwa w postaci wzmianki o możliwości zastosowania ADR, wraz z danymi kontaktowymi i informacjami o procedurach zgłaszania roszczeń w ramach systemów ADR; wymóg ten jednak nie powinien wiązać się z dodatkowymi kosztami ani obciążeniami biurokratycznymi;

38.

zaleca wprowadzenie na szczeblu europejskim, na zasadzie potencjalnej zachęty dla przedsiębiorstw, znaku jakości w zakresie mediacji w związku z mediacją w dziedzinie sporów konsumenckich, któremu towarzyszyłyby wytyczne określające najlepsze praktyki umożliwiające konsumentom szybką identyfikację przedsiębiorstw stosujących systemy ADR; jest zdania, że najpierw należy przeprowadzić analizę kosztów i korzyści w odniesieniu do tego wniosku; podkreśla, że Komisja powinna zadbać o właściwe stosowanie i wprowadzenie w życie znaku jakości.

39.

zauważa, iż istnieje potrzeba poprawy ogólnych informacji o prawach i ich dochodzeniu, a także szczegółowych informacji o systemach ADR, w tym również o ich istnieniu, funkcjonowaniu i umiejscowieniu; uważa, że w ramach programów informacyjnych należy również zwracać uwagę na główne korzyści wyboru ADR, takie jak koszty, skuteczność i oszczędność czasu w porównaniu ze sporem sądowym; jest zdania, że takie programy należy kierować w szczególności do obywateli i MŚP; uważa, że najefektywniej zapewnia się ADR w sieci, która jest bliska obywatelom, oraz w oparciu o współpracę z państwami członkowskimi;

40.

wzywa jednocześnie Komisję do niezwłocznego podjęcia kroków w celu dopilnowania, by konsumentów i przedsiębiorców skuteczniej informowano o istniejących już instrumentach ustawodawczych, takich jak rozporządzenie (WE) nr 861/2007 ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, dyrektywa (WE) nr 52/2008 w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych oraz rozporządzenie (WE) nr 805/2004 w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych; mając na uwadze ten cel, proponuje zaangażowanie w szeroko zakrojoną kampanię informacyjną władz krajowych, sądów, izb adwokackich i handlowych, biur doradztwa dla konsumentów, towarzystw ubezpieczeń ochrony prawnej i innych właściwych organizacji; apeluje o finansowe wsparcie tego rodzaju kampanii na szczeblu ogólnoeuropejskim i krajowym;

41.

zauważa, że odwoływanie się do sądów rozpoznających w niektórych państwach członkowskich sprawy o drobne roszczenia jest wciąż rzadkością oraz że należy podjąć dalsze wysiłki w zakresie pewności prawa, barier językowych i przejrzystości postępowań; wzywa Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na te organy prawne przy opracowywaniu wniosku ustawodawczego w sprawie stosowania w UE alternatywnych metod rozwiązywania sporów konsumenckich;

42.

zwraca uwagę, że pojednawczy charakter alternatywnych metod rozwiązywania sporów oznacza większe prawdopodobieństwo uzyskania rezultatu korzystnego dla obydwu stron, a także wskazuje na fakt, iż stopień akceptacji rozwiązań uzyskanych dzięki ADR jest ogólnie wysoki; wobec tego uważa, że należy publikować aktualne statystyki w tym zakresie wraz z publicznymi informacjami na temat ADR;

43.

wzywa Komisję, by we współpracy z państwami członkowskimi prowadziła kampanie informacyjne w celu szerszego informowania konsumentów i przedsiębiorstw oraz uświadamiania im korzyści płynących z korzystania z omawianych mechanizmów;

44.

uważa, że kampanie informacyjne poświęcone alternatywnym metodom rozwiązywania sporów należy prowadzić we współpracy z izbami handlowymi, grupami konsumenckimi i podmiotami zajmującymi się kwestią uczciwości handlu (lub podobnymi sprawami), aby były one dobrze koordynowane i skuteczne;

45.

uważa, że informowanie przedsiębiorców jest wspólnym obowiązkiem władz publicznych i organizacji ich reprezentujących oraz zaleca im, aby każde z osobna prowadziły na swoim szczeblu kampanie uświadamiające i projekty pilotażowe na ten temat;

46.

uznaje, że jedną z głównych przeszkód w stosowaniu systemów ADR jest niechęć przedsiębiorstw do stosowania takich mechanizmów; proponuje, aby od izb handlowych, organizacji parasolowych, zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim, oraz innych organizacji branżowych wymagać informowania przedsiębiorstw o ADR i o potencjalnych korzyściach płynących z ich stosowania, szczególnie ze względu na redukcję liczby spraw sądowych, korzyści dla wizerunku przedsiębiorstwa, a także możliwość ponownego nawiązania opartych na zaufaniu stosunków handlowych między stronami, co nie jest możliwe w przypadku postępowania arbitrażowego lub sądowego;

47.

wzywa Komisję, by na podstawie zebranych danych, gruntownej oceny wpływu i zgodnie z zasadami lepszego stanowienia prawa zbadała możliwość określenia minimalnych standardów w zakresie ADR we wszystkich sektorach, przy jednoczesnym rozwijaniu istniejących systemów i zachęcaniu państw członkowskich, jak i sektorów objętych takimi programami do zwiększenia ich finansowania, nie zapominając, że ADR – stanowiących niedrogą alternatywę rozwiązywania sporów stron – nie wolno postrzegać jako zapewniania sprawiedliwości tanim kosztem;

48.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/9

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, Europejską konwencję praw człowieka oraz Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, która weszła w życie w dniu 21 stycznia 2011 r. na mocy decyzji Rady 2010/48/WE z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (1),

—

uwzględniając wspólnotową kartę podstawowych praw socjalnych pracowników (2),

—

uwzględniając art. 2, 10, 19 i 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (3),

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426) oraz stanowisko Parlamentu w tej sprawie z dnia 2 kwietnia 2009 r. (4),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020” – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając zalecenie Rady 98/376/WE z dnia 4 czerwca 1998 r. w sprawie karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych (5),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 sierpnia 2010 r. pt. „Europejska agenda cyfrowa” (COM(2010)0245),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 maja 2000 r. pt. „Ku Europie bez barier dla osób niepełnosprawnych” (COM(2000)0284),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 września 2001 r. pt. „e-Europa 2002: Dostępność publicznych witryn internetowych i ich zawartości” (COM(2001)0529),

—

uwzględniając międzynarodową klasyfikację funkcjonowania, inwalidztwa i zdrowia (ICF) z dnia 22 maja 2001 r., stworzoną przez Międzynarodową Organizację Zdrowia (rezolucja Światowego Zgromadzenia Zdrowia 54.21),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 30 listopada 2003 r. pt. „Równe szanse dla osób niepełnosprawnych: europejski plan działania” (COM(2003)0650),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 stycznia 2003 r. pt. „W kierunku prawnie wiążącego instrumentu Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz propagowania i ochrony praw i godności osób niepełnosprawnych” (COM(2003)0016),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 marca 2005 r., tj. zieloną księgę pt. „Wobec zmian demograficznych: nowa solidarność między pokoleniami” (COM(2005)0094),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2007 r. pt. „Sytuacja osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej: europejski plan działania na lata 2008-2009” (COM(2007)0738),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 grudnia 2010 r. pt. „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej” (COM (2010) 0758),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 listopada 2010 r. pt. „Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier” (COM(2010)0636),

—

uwzględniając protokół fakultatywny do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych („protokół fakultatywny”), przyjęty dnia 13 grudnia 2006 r.,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 30 listopada 2009 r. pt. „Promowanie włączenia społecznego na rynku pracy: wyjście z kryzysu i przygotowania do wdrożenia strategii lizbońskiej po 2010 r.”,

—

uwzględniając petycję 1454/2010 złożoną przez Urszulę Weber-Król,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dotyczące funkcjonowania i skutków rozporządzenia (WE) nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących drogą lotniczą - COM(2011)0166,

—

uwzględniając orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 11 lipca 2006 r. (sprawa 13/05 dotycząca dyrektywy 2000/78/WE – Równe traktowanie w zakresie zatrudnienia i pracy – Pojęcie niepełnosprawności),

—

uwzględniając decyzję Rady 2010/707/UE z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 1988 r. w sprawie języka migowego dla osób niesłyszących (7),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 1989 r. w sprawie kobiet i niepełnosprawności (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 września 1992 r. dotyczącą praw osób niepełnosprawnych umysłowo (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 grudnia 1995 r. dotyczącą praw człowieka osób niepełnosprawnych (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 maja 1996 r. w sprawie praw osób autystycznych (11),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 1996 r. dotyczącą karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych – praw osób niepełnosprawnych (12),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 kwietnia 1997 r. dotyczącą równych szans dla osób niepełnosprawnych (13),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie komunikatu Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego odnoszącego się do kwestii prawnie wiążącego instrumentu ONZ z zakresu propagowania i ochrony praw i godności osób niepełnosprawnych (14),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie rocznego sprawozdania gospodarczego: wsparcia całościowej odpowiedzi UE na kryzys (COM(2011)0011) oraz załączony do niego projekt wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu,

—

uwzględniając decyzję Rady 2011/308/UE z dnia 19 maja 2011 r. w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich (15),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie zmniejszania nierówności zdrowotnych w UE (16),

—

uwzględniając umowę ramową dotyczącą rynków pracy sprzyjających integracji społecznej, zawartą przez europejskich partnerów społecznych w dniu 25 marca 2010 r.,

—

uwzględniając konkluzje Rady w sprawie wspólnych wartości i zasad systemów opieki zdrowotnej Unii Europejskiej (2006/C146/01),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 8 czerwca 2010 r. w sprawie „Równości i zdrowia we wszystkich obszarach polityki: solidarność w zdrowiu”,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz Komisji Petycji (A7-0263/2011),

A.

mając na uwadze, że jako pełnoprawni obywatele osoby niepełnosprawne (fizycznie i umysłowo) mają równe prawa i przysługuje im niezaprzeczalne prawo do godności, równego traktowania, samodzielnego życia i pełnego uczestnictwa w życiu społecznym,

B.

mając na uwadze, że ponad 80 mln osób, czyli około 16 % całej ludności Unii Europejskiej, to osoby niepełnosprawne, w tym osoby z problemami psychicznymi o podłożu głównie autystycznym, a stopa bezrobocia wśród tych osób jest co najmniej dwukrotnie wyższa niż wśród osób sprawnych; mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne to grupa szczególnej troski, w której wskaźnik ubóstwa jest o 70 % wyższy od średniej; mając na uwadze, że stopa zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi zaledwie około 45 %, natomiast dobre miejsca pracy zapewniają niezależność finansową i sprzyjają lepszym osiągnięciom osobistym; mając na uwadze, że brak zatrudnienia zwiększa ryzyko ubóstwa i wyłączenia społecznego, ponieważ co najmniej 25 % ludności raz w życiu doświadcza problemu ze zdrowiem psychicznym, a w przypadku jednej osoby na dziesięć może to doprowadzić do przewlekłych problemów psychicznych, co potwierdza konieczność opracowania aktywnej i ukierunkowanej polityki mającej na celu walkę z tym stałym problemem; mając na uwadze, że większe narażenie na ryzyko ubóstwa jest często wynikiem ograniczonego dostępu nie tylko do zatrudnienia i szkoleń, lecz także do opieki zdrowotnej i właściwego leczenia,

C.

mając na uwadze, że kryzys w największym stopniu dotyka grupy najbardziej zmarginalizowane w społeczeństwie, a także mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne należą do grup, które najdotkliwiej odczuły skutki kryzysu finansowego w Europie,

D.

mając na uwadze, że obywatele często składają do Komisji Petycji petycje dotyczące niedociągnięć we wdrażaniu obowiązującej zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych,

E.

mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne wymagające znacznego wsparcia należą do najbardziej wykluczonych grup społecznych, mając też na uwadze, że niepełnosprawne kobiety na ogół należą do grupy społecznej, która w większym stopniu jest podatna na zagrożenia i marginalizowana, a także doświadczają dyskryminacji, wykluczenia z udziału w edukacji, zatrudnieniu i życiu społecznym,

F.

mając na uwadze, że sukces strategii „Europa 2020”, której celem jest wypracowanie inteligentnego (bazującego na innowacji i badaniach), zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu europejskiego, będzie koniecznie wymagał usprawnień strukturalnych w odniesieniu do mobilności i włączenia osób niepełnosprawnych,

G.

mając na uwadze, że liczba ta znacząco wzrośnie w nadchodzących latach wobec nieuchronnego odwrócenia piramidy wieku populacji, ponieważ ponad jedna trzecia osób powyżej 75 roku życia jest niepełnosprawnych w stopniu, który ogranicza je w pewnym zakresie, a ponad 20 % to osoby borykające się ze znacznymi ograniczeniami,

H.

mając na uwadze, że Unia Europejska formalnie ratyfikowała Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz że została ona podpisana również przez wszystkie 27 państw członkowskich UE, a ratyfikowana przez 17 z nich,

I.

mając na uwadze, że obecnie kompetencje Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony przed dyskryminacją ze względu na niepełnosprawność ograniczają się do zatrudnienia, pracy i szkolenia zawodowego (2000/78/WE) oraz że Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych jest porozumieniem mieszanym, w ramach którego instytucje UE i państwa członkowskie mają obowiązki związane z wykonaniem tego porozumienia, a wnioski i podejścia zawarte w tym sprawozdaniu powinny zostać przeanalizowane i wykorzystane w przyszłym wniosku Komisji w sprawie europejskiego aktu w sprawie dostępności,

J.

mając na uwadze, że strategie dotyczące osób niepełnosprawnych leżą często w kompetencjach państw członkowskich, a zatem ich podstawy to tradycje i dziedzictwo narodowe, obyczaje społeczne i rozwój gospodarczy, a także bardzo istotna rola rodzin i stowarzyszeń we wspieraniu niepełnosprawnych w osiągnięciu samodzielności i integracji ze społeczeństwem,

K.

mając na uwadze, że niepełnosprawność jest koncepcją ewoluującą, która wynika z interakcji pomiędzy osobami upośledzonymi i osobami z ograniczeniami związanymi ze środowiskiem i z postawami ich otoczenia, które to upośledzenia i ograniczenia utrudniają ich pełny i efektywny udział w życiu społecznym na równych prawach z innymi i z taką samą godnością,

L.

mając na uwadze, że istnieje silna zależność między mobilnością, niepełnosprawnością i integracją społeczną, zwłaszcza jeśli chodzi o swobodę komunikacji i dostęp do komunikacji (w tym język Braille'a, język migowy i alternatywne formy komunikacji), swobodę przemieszczania się we wszystkich dziedzinach życia oraz dostęp do usług; mając na uwadze, że należy promować pełny udział we wszystkich sferach życia społecznego, nie zapominając o znaczeniu strategii wspólnotowych w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych, jak również rozwiązań w zakresie robotyki domowej i komunikacji internetowej, oraz o potrzebie osiągnięcia pełnej dostępności poprzez wprowadzanie spójnych standardów na jednolitym rynku oraz ułatwianie ich rozpowszechniania,

M.

mając na uwadze, że dostęp do informacji (art. 11 karty praw podstawowych) i kultury, zgodnie z rezolucją Rady z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie dostępności infrastruktury i działalności kulturalnej dla osób niepełnosprawnych, odgrywa kluczową rolę w rozwoju intelektualnym, w tym osób niepełnosprawnych, i w związku z tym wywiera bezpośredni wpływ na możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych,

N.

mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne mają prawo do korzystania z usług na szczeblu społeczności lokalnej sprzyjających samodzielnemu życiu, z prawa do osobistej pomocy, prawa do niezależności ekonomicznej i społecznej oraz możliwości pełnego udziału w życiu społecznym i rynku pracy; mając na uwadze fakt, że gdyby zapłacić za działania wspierające, stanowiłyby one niemal 50 % PKB (dane Komisji z dnia 21 kwietnia 2010 r. dotyczące pomiaru wyników gospodarczych i postępu społecznego (ang. Measurement of Economic Performance and Social Progress)),

O.

mając na uwadze, że bariery ograniczające dostęp do korzystania z usług i towarów oferowanych dla wszystkich są znacznymi przeszkodami dla osób niepełnosprawnych,

P.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich i sektorach osoby niepełnosprawne doświadczają dyskryminacji przez całe swoje życie, zwłaszcza w okresie edukacji i szkolenia, z powodu braku wczesnego rozpoznania i interwencji w przypadku dzieci i uczniów niepełnosprawnych, co ogranicza ich szanse na zatrudnienie w przyszłości,

Q.

mając na uwadze, że w grupie wiekowej 16-19 lat nie kształci się 37 % osób niepełnosprawnych i 25 % osób o pewnym stopniu niepełnosprawności w porównaniu do 17 % osób w pełni sprawnych,

R.

mając na uwadze, że na mocy art. 24 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych ratyfikowanej przez UE w grudniu 2010 r. zakazuje się wykluczania z systemu edukacyjnego ze względu na niepełnosprawność, oraz mając na uwadze, że edukacja integracyjna stanowi najskuteczniejszy środek zwalczania postaw dyskryminacyjnych, budowania społeczeństwa integracyjnego i osiągnięcia celu w postaci edukacji dla wszystkich,

S.

mając na uwadze, że niepełnosprawne kobiety są często podwójnie dyskryminowane oraz że rządy mogą przeciwdziałać temu zjawisku dzięki uwzględnianiu aspektu płci we wszystkich odpowiednich dziedzinach polityki dotyczących niepełnosprawności,

T.

mając na uwadze, że kryzys gospodarczy stanowi wyzwanie dla ogólnie pojętego sektora zatrudnienia, a w szczególności dla osób niepełnosprawnych, gdyż wzrost stopy bezrobocia jest znacznie większy w przypadku osób w pewnym stopniu niepełnosprawnych, przy rosnących obawach, że świadczenia inwalidzkie mogą być wykorzystywane do kontrolowania podaży pracy,

U.

mając na uwadze, że członkowie rodzin osób niepełnosprawnych doświadczają dyskryminacji przez powiązanie oraz że środki mające na celu wsparcie tych rodzin z kolei wywrą pozytywny wpływ na pełne i jednakowe wykonanie praw osób niepełnosprawnych,

V.

przypomina, że w roku 2007 przedstawiono Komisji Europejskiej podpisaną przez 1 364 984 obywateli petycję w sprawie szerszej ochrony osób niepełnosprawnych we wszystkich obszarach polityki Unii Europejskiej oraz że Komisja Europejska do dziś nie uwzględniła należycie tego uzasadnionego żądania,

1.

podkreśla, że zrealizowanie strategii „Europa 2020” skierowanej do 75 % aktywnej zawodowo populacji w wieku 20–64 lat nie jest możliwe bez uwzględnienia osób niepełnosprawnych w tej grupie wiekowej;

2.

podkreśla, że wydatki finansowe na korzyść osób niepełnosprawnych i inwestycje ekonomiczne w takie osoby są inwestycjami gwarantującymi długoterminowe korzyści w postaci dobrobytu wszystkich osób i zrównoważonych społeczeństw, w których ludzie mogą żyć dłużej i pracować bardziej wydajnie w lepszych warunkach; w związku z tym podkreśla, że niedopuszczalne jest, aby w kontekście oszczędności środków publicznych wprowadzać nieuzasadnione cięcia świadczeń dla osób niepełnosprawnych lub przedsięwzięć na rzecz ich włączenia społecznego, gdyż oznaczałoby to niezagwarantowanie pewnych podstawowych i niezbywalnych praw osób niepełnosprawnych; uważa, że inwestycje w tej dziedzinie należy właśnie znacząco zwiększyć; przypomina, że wszystkie usługi zdrowotne w Unii Europejskiej powinny opierać się na podstawowych wartościach uniwersalności, dostępu do opieki wysokiej jakości i solidarności;

3.

zauważa, że naturalna solidarność społeczeństw europejskich była obecna podczas całego kryzysu finansowego, po którym widoczne są oznaki poprawy sytuacji; w pełni uznaje i podkreśla potrzebę zapewnienia zindywidualizowanych środków osobom niepełnosprawnym, które z uwagi na różny stopień i różne cechy niepełnosprawności wymagają jeszcze intensywniejszego wsparcia z uwzględnieniem ryzyka dyskryminacji i w oparciu o godność i prawa człowieka, które nie zawsze są przestrzegane, w związku z czym należy je promować i umacniać poprzez organizację europejskich publicznych kampanii informacyjnych; podkreśla, że należy w związku z tym uwzględnić potrzeby osób niepełnosprawnych w oparciu o ich szczególne wymagania, tak aby możliwe było wprowadzenie odpowiednich rozwiązań na wszystkich etapach kształcenia i szkolenia oraz życia zawodowego;

4.

podkreśla znaczenie celów nowej europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010-2020 i w szczególności apeluje o określenie bardziej szczegółowych działań na wszystkich szczeblach rządów w oparciu o wiarygodne dane; uważa, że konieczne jest przestrzeganie podstawowej zasady „nic o nas bez nas”, tj. osoby niepełnosprawne muszą być zaangażowane we wszystkie dzialania i decyzje, które mają wpływ na ich sytuację;

5.

ubolewa nad faktem, że komunikat Komisji dotyczący europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności nie zawiera zintegrowanej perspektywy równości płci ani osobnego rozdziału poświęconego polityce w sprawie niepełnosprawności z uwzględnieniem problematyki płci, pomimo że niepełnosprawne kobiety często znajdują się w bardziej niekorzystnej sytuacji niż niepełnosprawni mężczyźni i częściej cierpią z powodu ubóstwa i wykluczenia społecznego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia problematyki płci w całej europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010-2020;

6.

podkreśla potrzebę nowego efektywnego podejścia do niepełnosprawności, począwszy od utworzenia Europejskiego Komitetu ds. Niepełnosprawności, który spotykałby się regularnie i działał przy aktywnym zaangażowaniu Parlamentu Europejskiego oraz z udziałem przedstawicieli organizacji zrzeszających osoby niepełnosprawne, oraz krajowych grup zadaniowych w celu zapewnienia skuteczniejszych mechanizmów koordynacji, monitorowania i oceny realizacji europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności w ramach Komisji oraz programów i strategii państw członkowskich zgodnie z zasadą pomocniczości;

7.

przypomina, że społeczeństwo oparte na zasadach zrównoważonego rozwoju, w którym ludzie żyją dłużej i w lepszym zdrowiu, powinno oznaczać również poprawę planowania urbanistycznego i wspólnej przestrzeni, dostępu do towarów i usług, w tym równy dostęp do nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych, aby podwyższyć jakość życia osób niepełnosprawnych i zapobiegać wykluczeniu społecznemu;

8.

wzywa do pełnego poszanowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i wspierania koncepcji „projektowania dla wszystkich”, a także projektowania uniwersalnego; uznaje wysiłki podjęte przez Unię Europejską i Organizację Narodów Zjednoczonych w odniesieniu do przepisów mających na celu wzmocnienie pełnej integracji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie, przy czym zaznacza, że konieczne jest podjęcie w tym celu dalszych działań;

9.

podkreśla w szczególności potrzebę zapewnienia pełnego poszanowania praw przewidzianych w Konwencji o prawach dziecka w przypadku dzieci niepełnosprawnych, w tym prawa do zabawy, prawa do nauki, prawa do udziału w życiu społecznym, w tym w życiu kulturalnym i w sztuce, prawa do opieki zdrowotnej koniecznej ze względu na osobisty stan zdrowia oraz swobody poszukiwania i otrzymywania informacji i idei; podkreśla w szczególności, że w art. 23 wspomnianej konwencji uznano prawo niepełnosprawnych dzieci do w pełni „normalnego życia w warunkach honorujących jego godność, umożliwiających osiągnięcie niezależności oraz ułatwiających aktywne uczestnictwo dziecka w życiu społeczeństwa” oraz wezwano do tego, „aby niepełnosprawne dziecko posiadało skuteczny dostęp do oświaty, nauki, opieki zdrowotnej, opieki rehabilitacyjnej, przygotowania zawodowego oraz możliwości rekreacyjnych realizowany w sposób prowadzący do osiągnięcia przez dziecko jak najwyższego stopnia zintegrowania ze społeczeństwem oraz osobistego rozwoju, a w tym jego rozwoju kulturalnego i duchowego”;

10.

apeluje o skuteczne włączenie niepełnosprawności do wszystkich działań i inicjatyw przewodnich podejmowanych w ramach strategii „UE 2020”, w tym Unii innowacji, w której brakuje odniesienia do niepełnosprawności;

11.

zwraca uwagę na to, że wiele osób niepełnosprawnych nadal doświadcza dyskryminacji, która polega na braku równego traktowania wobec prawa i wymiaru sprawiedliwości, i wzywa państwa członkowskie do zaradzenia tym niedociągnięciom i do poprawy sytuacji, co dotyczy również skutecznego dostępu osób niepełnosprawnych do wymiaru sprawiedliwości i odpowiedniego szkolenia osób pracujących w wymiarze sprawiedliwości, w tym funkcjonariuszy policji i pracowników służby więziennej, a także podkreśla znaczenie zagwarantowania udziału w życiu politycznym i publicznym na równych prawach, w tym prawa do głosowania, kandydowania w wyborach i piastowania urzędu zgodnie z art. 29 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, ponieważ według szacunków odpowiednich organizacji pozarządowych i ekspertów ds.wyborów tylko niewielki odsetek osób niepełnosprawnych może uczestniczyć w wyborach;

12.

jest zdania, że zakup towarów i usług, łącznie z istotnymi i dostępnymi informacjami o nich, powinien obejmować odpowiednie rozwiązania umożliwiające robienie zakupów (przez Internet) oraz takie towary i usługi, które zostały zaprojektowane z myślą o ich dostępności w perspektywie długoterminowej; zwraca uwagę, że potrzebne są produkty dla osób niepełnosprawnych zatwierdzane zarówno pod względem zgodności z normami europejskimi, jak i globalnymi; wzywa Komisję do przedsięwzięcia dalszych odpowiednich działań mających na celu promowanie rozwoju i dostępu do towarów i usług uniwersalnie zaprojektowanych zgodnie z art. 29 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, łącznie z wymianą najlepszych praktyk;

13.

podkreśla, że w świetle Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych liczne badania wykazały, że niepełnosprawne kobiety są podwójnie dyskryminowane – ze względu na płeć i ze względu na niepełnosprawność; wzywa Komisję, wobec niemal całkowitego braku odpowiednich mechanizmów, do przyjęcia szczególnych przepisów w ramach systemów zabezpieczenia społecznego dotyczących kobiet niepełnosprawnych;

14.

podkreśla, że osoby niepełnosprawne umysłowo i upośledzone intelektualnie są szczególnie narażone na ryzyko nadużyć i przemocy; wzywa państwa członkowskie do ustanowienia rozbudowanego mechanizmu kontroli, który oferowałby ofiarom nadużyć i przemocy usługi socjalne i ochronę prawną w celu zagwarantowania poszanowania praw człowieka i wolności osób przebywających w zakładach opieki, ze szczególnym uwzględnieniem niepełnosprawnych kobiet i dzieci; zwraca się do Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn o przeprowadzenie badań na temat sytuacji niepełnosprawnych dziewcząt i kobiet w kontekście przemocy; podkreśla, że konieczne są środki i działania w celu zwalczania podwójnej dyskryminacji kobiet i promowania w pełni równych praw i możliwości; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia aktywnych i skutecznych działań mających na celu wspieranie i promowanie przejścia od instytucjonalnych do środowiskowych systemów opieki przy skutecznym wykorzystaniu możliwości, jakie dają fundusze UE takie jak program Progress, na środki służące zwiększeniu świadomości społecznej na temat sytuacji osób niepełnosprawnych, które mieszkają w ośrodkach opieki; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia niepełnosprawnym kobietom będącym ofiarami przemocy priorytetowego dostępu do mieszkań socjalnych, dotacji na przystosowanie otoczenia domowego, pomocy w czynnościach domowych oraz usług publicznych związanych z przypadkami przemocy ze względu na płeć;

15.

uważa, że należy zachęcać państwa członkowskie do zwracania znacznie większej uwagi na społeczne aspekty niepełnosprawności; podkreśla, że niezbędnym warunkiem wstępnym korzystania z praw obywatelskich mogłoby być ustalenie podstawy prawnej dla wspieranego mechanizmu podejmowania decyzji; wzywa państwa członkowskie, aby promowały jak najaktywniej formy wsparcia takie jak pomoc osobista i inne świadczenia, które ułatwiają niezależne życie, w celu ograniczenia ogólnej opieki zinstytucjonalizowanej na rzecz innych form wsparcia; wzywa Komisję do wnikliwego zbadania tych zjawisk i zwiększenia świadomości społecznej w tym zakresie; podkreśla rolę pracy wolontariackiej jako istotnego wsparcia dla osób niepełnosprawnych i wzywa Komisję oraz państwa członkowskie do kontynuowania i ulepszania inicjatyw oraz programów pomocy poświęconych takiej pracy;

16.

podkreśla znaczenie zagwarantowania dostępu do informacji publicznych na równych prawach, ze szczególnym uwzględnieniem postępowania w razie klęsk żywiołowych i katastrof spowodowanych przez człowieka zgodnie z art. 21 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

17.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poczynienia niezbędnych kroków w celu przygotowania się na klęski żywiołowe oraz katastrofy spowodowane zaniedbaniami ludzkimi, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia osobom niepełnosprawnym odpowiednich, przydatnych informacji, między innymi dzięki przedstawieniu użytecznych i odpowiednich przykładów międzynarodowych;

18.

podkreśla potrzebę działań zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim w celu wspierania przejścia z opieki zinstytucjonalizowanej na prowadzoną przez społeczność lokalną, z wykorzystaniem funduszy strukturalnych wraz ze środkami służącymi zwiększeniu świadomości społecznej na temat sytuacji osób niepełnosprawnych, które mieszkają w ośrodkach opieki;

19.

podkreśla, że obecnie w państwach członkowskich brakuje spójnych danych dotyczących kwestii niepełnosprawności, uwzględniających aspekt płci, i usług związanych z niepełnosprawnością, w tym konkretnych wskaźników i informacji na temat liczby i jakości domów opieki, lub dane te są ograniczone, oraz że Eurostat powinien dostarczać więcej rocznych danych dotyczących osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, uwzględniających aspekt płci;

20.

wyraża rozczarowanie brakiem przejrzystości i ograniczonym zaangażowaniem osób niepełnosprawnych w gromadzenie danych i konsultacje oraz uważa, że Komisja Europejska powinna wspierać udział osób niepełnosprawnych w procedurach konsultacji, które muszą być w pełni dostępne zgodnie z doświadczeniami organizacji pozarządowych, zaprojektowane w sposób umożliwiający zgłaszanie konkretnych uwag i wspierane za pośrednictwem skutecznych kampanii informacyjnych; podkreśla, że zaledwie 336 odpowiedzi społeczeństwa obywatelskiego na internetowe konsultacje, które zostały przeprowadzone w 2009 r. na głównej stronie internetowej Komisji dotyczącej konsultacji, pokazuje, że kampanie informacyjne nie dotarły do grup docelowych, zaś narzędzie internetowe nie było dostępne dla osób niewidomych korzystających z czytników ekranowych; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby osoby niepełnosprawne i organizacje je zrzeszające były włączane do wszystkich procesów wdrażania na wszystkich szczeblach (zgodnie z art. 33 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych);

21.

wzywa Komisję do przyspieszenia procesu monitorowania, współpracy i wymiany dobrych praktyk między państwami członkowskimi, zwłaszcza w zakresie gromadzenia porównywalnych danych i wskaźników postępu uwzględniających aspekt płci, aby osiągnąć cele przyjęte zarówno na szczeblu krajowym, jak i wspólnotowym; podkreśla, że miarą niepełnosprawności powinny być potrzeby osób niepełnosprawnych, a nie wyłącznie względy medyczne, lecz należy również uwzględniać aspekty społeczne, i środowiskowe oraz aspekty zatrudnienia; jednocześnie podkreśla znaczenie koordynacji wysiłków podejmowanych w celu zwalczania nadużywania systemu i symulowania niepełnosprawności;

22.

przypomina, że rejestracja osób niepełnosprawnych w celu zaoferowania im odpowiednich usług i wsparcia z budżetu publicznego nie może prowadzić do łamania ich praw człowieka i naruszania prywatności czy stygmatyzacji;

23.

podkreśla, że zmiany demograficzne również doprowadzą do wzrostu liczby starszych osób niepełnosprawnych, gdyż więcej osób doświadczy niepełnosprawności, ponieważ ludzie żyją dłużej, w związku z czym coraz bardziej potrzebny będzie rozwój i projektowanie takich usług i rozwiązań, które przyniosą korzyści zarówno osobom niepełnosprawnym bez względu na wiek, jak i niepełnosprawnym i sprawnym osobom starszym;

24.

zachęca do zawierania sojuszy między tymi dwiema grupami w społeczeństwie, co przyczyni się do innowacyjnego wzrostu opartego między innymi na zatrudnieniu oraz rozwoju społecznym w państwach członkowskich, a także do zaspokojenia nowych potrzeb związanych ze starzeniem się społeczeństwa i zmianami demograficznymi;

25.

wzywa Komisję do zwiększenia zarówno sankcji, jak i pozytywnych zachęt dla państw członkowskich w celu wdrożenia art. 16 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 oraz zapewnienia zgodności z prawnie wiążącymi wymogami określonymi w przedmiotowym rozporządzeniu; wzywa Komisję do wzmocnienia przepisów antydyskryminacyjnych i przepisów dotyczących dostępności w ramach przyszłej polityki spójności na lata 2014-2020 oraz do monitorowania i dokonania oceny prawidłowego wdrożenia europejskich programów finansowania i wykorzystania funduszy europejskich;

26.

wzywa Komisję do promowania wykorzystania europejskich funduszy strukturalnych, a zwłaszcza Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w celu zwiększenia dostępności towarów i usług oraz budynków poprzez wykorzystanie funduszy europejskich;

27.

przyznaje, że swoboda przemieszczania się jest prawem podstawowym w Unii Europejskiej; podkreśla, że wpływa ona pozytywnie na jakość życia i uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym i rynku pracy, a ich rodzin w życiu społecznym, ze szczególnym uwzględnieniem lepszego dostępu do usług zdrowotnych, oraz podkreśla konieczność poświęcenia większej uwagi osobom cierpiącym na przewlekłe choroby powodujące niepełnosprawność w celu zmniejszenia nierówności dotyczących zdrowia w całej Unii Europejskiej;

28.

podkreśla, że w Europie, która promuje równość obywateli i swobodę przemieszczania się na swoim terytorium, prawa osób niepełnosprawnych są różne w różnych państwach członkowskich;

29.

podkreśla, że dostępność usług transportowych umożliwia osobom niepełnosprawnym swobodniejszy udział w rynku pracy i tym samym pomaga zwalczać ubóstwo i wykluczenie społeczne;

30.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do tego, by zapewniły dostępność usług za pomocą różnych strategii likwidowania barier utrudniających dostęp do tych technologii, w tym niższych cen oraz inicjatyw przewodnich w ramach strategii „UE 2020” służących do osiągnięcia celów tej strategii;

31.

przypomina, że mobilność jest kwestią kluczową dla europejskiej strategii zatrudnienia i że nadal utrzymują się poważne, konkretne przeszkody dla godnego i niezależnego życia osób niepełnosprawnych w UE, szczególnie pod względem przenoszenia korzyści i świadczeń, jak również dostępu do niezbędnych udogodnień lub pomocy osobistej;

32.

podkreśla, że zgodnie z dyrektywą o prawach pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej (2011/24/UE) osoby niepełnosprawne są uprawnione do transgranicznej opieki zdrowotnej i należy im zapewnić równy dostęp do niej w każdym państwie członkowskim, tym bardziej jeżeli potrzebują specjalistycznej opieki;

33.

apeluje o usprawnienie wzajemnego uznawania statusu niepełnosprawności między państwami członkowskimi; wzywa państwa członkowskie do wymiany dobrych praktyk w celu zniwelowania różnic między krajowymi systemami oceny poziomu/poziomów niepełnosprawności w UE, tak aby zapewnić osobom niepełnosprawnym większą mobilność;

34.

podkreśla konieczność zachęcania państw członkowskich, aby udział i nieodpłatna praca opiekunów, przeważnie kobiet, w opiece nad osobami niepełnosprawnymi były uznawane przez systemy ubezpieczeń socjalnych i systemy emerytalne; podkreśla, że na te kobiety należy zwrócić szczególną uwagę;

35.

uznaje znaczenie zalecenia Rady 98/376/WE z dnia 4 czerwca 1998 r. w sprawie karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych, w którym stwierdzono, że taka karta powinna mieć standardowy format i powinna być uznawana we wszystkich państwach członkowskich, aby ułatwić okazicielom takiej karty korzystanie z samochodu; zauważa ponadto, że z punktu widzenia włączenia osób niepełnosprawnych do społeczeństwa we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej zasadnicze znaczenie ma jednolita karta UE dotycząca praw podróżnych oraz możliwość uzyskiwania i przedłużania ważności prawa jazdy i wszelkich innych pozwoleń i dokumentów, które mogą być wymagane w celu ułatwienia mobilności między państwami członkowskimi; przyznaje również, że innowacyjne formy narzędzi komunikacji bez barier dla niewidomych i niesłyszących, takich jak dostępne usługi informacyjne ze szczególnym uwzględnieniem usług internetowych, mają również zasadnicze znaczenie dla korzystania przez te osoby z pełni ich praw; obejmuje to tzw. wersje łatwe do czytania przeznaczone dla osób upośledzonych umysłowo; wzywa do zmniejszenia przeszkód utrudniających osobom niepełnosprawnym swobodne przemieszczanie się poprzez przyjęcie europejskiej karty mobilności opierającej się na wzajemnym uznaniu przez państwa członkowskie kart, świadczeń i uprawnień inwalidzkich w celu ułatwienia osobom niepełnosprawnym nauki, pracy i podróżowania, również przy wykorzystaniu otwartej metody koordynacji; wzywa Komisję do stworzenia bardziej szczegółowej strony internetowej skierowanej do osób niepełnosprawnych, wyjaśniającej przysługujące im prawa i zawierającej dodatkowe, konkretne informacje na temat podróżowania;

36.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do przedsięwzięcia niezbędnych środków w celu wspierania dostępu bez barier fizycznych do miejsc pracy i zamieszkania dla osób niepełnosprawnych jako sposobu pomocy w integracji ze środowiskiem pracy;

37.

podkreśla, że innowacyjne i oparte na wiedzy gospodarki nie mogą rozwijać się – zgodnie z wiążącym prawodawstwem – bez treści i form dostępnych dla osób niepełnosprawnych, na przykład stron internetowych dostępnych dla osób niewidomych, treści z napisami dla osób niedosłyszących, w tym usług świadczonych za pośrednictwem środków masowego przekazu, usług internetowych dostępnych dla osób używających języka migowego, inteligentnych aplikacji telefonicznych oraz obsługi mediów publicznych za pomocą dotyku i głosu;

38.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wprowadzenia dwutorowego podejścia, przy czym wiążące prawodawstwo i standardy byłyby postrzegane jako instrumenty uzupełniające, niezbędne w celu zapewnienia dostępności; podkreśla, że prawodawstwo powinno określać zrównoważone ramy uwzględniające szybkie postępy w sektorze TIK; zauważa, że standardy powinny służyć wobec tego za narzędzia o charakterze ewoluującym, które mogą zapewniać wdrożenie przedmiotowego prawodawstwa;

39.

jest świadomy braku równego dostępu do opieki zdrowotnej, w tym dostępności informacji na temat zdrowia i opieki zdrowotnej, i wzywa Komisję Europejską do przyspieszenia prac nad zaleceniami, które stanowić będą wsparcie dla równego dostępu do świadczeń zdrowotnych oraz do informacji na temat zdrowia i opieki zdrowotnej;

40.

podkreśla, że w celu zapewnienia aktywnego zaangażowania osób niepełnosprawnych we wszystkich dziedzinach życia społecznego należy podjąć wysiłki mające na celu znalezienie rozwiązań komunikacyjnych dla osób niepełnosprawnych umysłowo (np. łatwe do przeglądania strony internetowe) oraz rozwiązań w zakresie komunikacji wspomagającej i alternatywnej dla osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi;

41.

wzywa państwa członkowskie, aby z pomocą Komisji sprzyjały integracji i akceptacji społecznej osób niepełnosprawnych przez umożliwienie im łatwiejszego dostępu do sportu, wypoczynku, placówek i działań w dziedzinie kultury, w tym wymiany między państwami członkowskimi materiałów związanych z kulturą dostępnych dla osób niedowidzących zgodnie z rezolucją Rady z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie dostępności infrastruktury i działalności kulturalnej dla osób niepełnosprawnych (17);

42.

wzywa państwa członkowskie do usunięcia niedociągnięć występujących w prawodawstwie dotyczącym dostępności, w szczególności w odniesieniu do transportu publicznego, prawodawstwie dotyczącym praw pasażerów, łącznie z uszkodzeniami sprzętu umożliwiającego poruszanie się i usługami w zakresie elektronicznych systemów służących do wymiany i przekazywania informacji oraz budynków i usług publicznych;

43.

uważa, że równych szans nie można rozumieć jako takich samych warunków i okoliczności wobec osób z różnymi potrzebami, w związku z czym jest zdania, że osoby z różnymi niepełnosprawnościami powinny mieć dostęp do odpowiednich środków umożliwiających im zakup towarów i usług, które stwarzałyby faktycznie równe szanse;

44.

potwierdza potrzebę zapewnienia osobom niepełnosprawnym powszechnego, skutecznego i niedyskryminującego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej i edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań, telekomunikacji, komunikacji elektronicznej, informacji, również w dostępnym formacie, usług finansowych, kultury i rozrywki, budynków ogólnodostępnych, środków transportu i innych typów przestrzeni i obiektów publicznych;

45.

podkreśla, że integracja na rynku pracy i niezależność ekonomiczna to czynniki o niezwykle dużym znaczeniu dla integracji społecznej osób niepełnosprawnych;

46.

potwierdza, że produkty, towary i usługi, w tym ich zmodyfikowane wersje, nie powinny być dyskryminujące, a zatem nie mogą mieć wyższych cen dla osób niepełnosprawnych;

47.

utrzymuje, że MŚP odgrywają kluczową rolę w udostępnianiu osobom niepełnosprawnym zatrudnienia, gdyż tworzone przez nie środowisko pracy może sprzyjać rozwojowi potencjału osobistego i zawodowego osób niepełnosprawnych; w związku z tym podkreśla, że małym i średnim przedsiębiorstwom należy dostarczyć nie tylko wszechstronnych informacji na temat ułatwień i wsparcia w zatrudnianiu osób objętych ochroną, lecz także wszelkich odpowiednich informacji na temat technologii i kierunków studiów, które umożliwiają osobom niepełnosprawnym prowadzenie samodzielnego i aktywnego życia zawodowego;

48.

podkreśla niezwykle istotne znaczenie zatrudniania osób niepełnosprawnych na zwyczajnym rynku pracy; jest świadomy, że bardziej elastyczne formy prawne stosunków pracy z naciskiem na nowoczesne stosunki między pracodawcą a pracownikiem są ogromnie potrzebne, i wzywa Komisję oraz rządy państw członkowskich do przyjęcia środków prawnych i finansowych, które skutecznie wesprą zatrudnienie osób niepełnosprawnych;

49.

wzywa państwa członkowskie do poprawy i dostosowania swoich strategii aktywnego zatrudnienia, aby umożliwić osobom niepełnosprawnym zarówno wejście na rynek pracy, jak i pozostanie na nim; namawia do wprowadzenia inicjatyw dostosowanych do każdego rodzaju niepełnosprawności, w tym planów i doradztwa zawodowego działających od momentu, gdy potrzebująca osoba zarejestruje się w rejestrze utworzonym w tym celu;

50.

podkreśla, że zakłady pracy chronionej oraz integracyjne miejsca pracy, mimo iż nie posiadają one równego udziału w otwartym rynku pracy, stanowią cenne rozwiązanie, jeśli chodzi o pomoc wszystkim osobom z różnymi niepełnosprawnościami i znajdującym się na różnym etapie życia oraz ich wsparcie, w tym za pośrednictwem racjonalnych usprawnień w okresie przejścia na otwarty rynek pracy, a także uważa, że nieuzasadniona odmowa racjonalnych usprawnień (art. 5 dyrektywy 2000/78/WE) powinna być traktowana jako forma dyskryminacji zgodnie z art. 2 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; zauważa, że w niektórych państwach członkowskich zakłady pracy chronionej i określenie limitu miejsc pracy przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych może stanowić formę przejścia na otwarty rynek pracy, zapewnienia osobom niepełnosprawnym szczególnych udogodnień oraz personelu wyszkolonego w zakresie zaspokajania ich potrzeb; podkreśla, że w dużych przedsiębiorstwach przydatne byłoby powołanie spośród osób niepełnosprawnych ich przedstawicieli, umożliwiające im występowanie w ich własnym imieniu, jak również zacieśnienie współpracy między odpowiednimi lokalnymi organizacjami pozarządowymi a MŚP; podkreśla, że w razie konieczności należy wspierać osobistych asystentów osób niepełnosprawnych, gdyż spowodowałoby to znaczącą poprawę możliwości osób niepełnosprawnych uzyskania punktu oparcia na rynku pracy;

51.

podkreśla znaczenie programów przejściowych, które po pierwsze oferują możliwości podjęcia pracy, na początku w zakładach pracy chronionej, a następnie na otwartym rynku pracy, a po drugie tworzą bardziej elastyczne ramy dla przejścia od rehabilitacji zawodowej do innych form zatrudnienia podczas wdrażania strategii „Europa 2020”;

52.

wzywa państwa członkowskie do konsolidacji i poprawy strategii aktywnego zatrudnienia przyjętych w celu integracji osób niepełnosprawnych w miejscu pracy oraz do zwiększenia skuteczności właściwych organów krajowych;

53.

uważa, że państwa czlonkowskie powinny w trybie priorytetowym i możliwie szybko uzgodnić i przyjąć wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426); wzywa Komisję do dalszego wspierania Rady w przezwyciężaniu trudności technicznych w celu zapewnienia szybkiego osiągnięcia porozumienia; zauważa, że polityka antydyskryminacyjna odgrywa kluczową rolę w promowaniu włączenia społecznego i zatrudnienia osób niepełnosprawnych;

54.

wzywa do dokonania przeglądu europejskiego prawodawstwa dotyczącego zamówień publicznych w celu uczynienia kryteriów dostępności obowiązkowymi dla wprowadzenia w życie kryteriów wyboru mających na celu promowanie włączenia społecznego, innowacji i dostępności na rzecz osób niepełnosprawnych;

55.

podkreśla, że pomimo różnic między państwami członkowskimi systemy zabezpieczenia społecznego w przeważającej większości nie są wystarczająco elastyczne, aby udzielać poszczególnym osobom świadczeń umożliwiających im pozostanie na rynku pracy; wzywa do zmiany tych systemów i uczynienia ich bardziej proaktywnymi, tak aby osoby, które otrzymują świadczenia lub które są częściowo niepełnosprawne, mogły pozostać na rynku pracy;

56.

przypomina, że sama Komisja wyraziła w swoim komunikacie dotyczącym europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności zaniepokojenie niską dostępnością w Unii Europejskiej programów telewizyjnych opatrzonych napisami lub opisem dźwiękowym; w szczególności podkreśla to, że organizacje zrzeszające osoby niesłyszące i niedosłyszące przez kilka lat prowadziły z pomocą Parlamentu Europejskiego paneuropejską kampanię mającą na celu zapewnienie szerszego dostępu do programów opatrzonych napisami, emitowanych w telewizji w Unii Europejskiej; apeluje o pilne wywiązanie się przez państwa członkowskie ze zobowiązania określonego w dyrektywie 2007/65/WE, które dotyczy zachęcenia nadawców do zwiększenia dostępności usług medialnych dla osób z upośledzeniem słuchu lub wzroku; wzywa Komisję do udostępnienia konkretnych możliwości wsparcia finansowego nadawców publicznych, tak aby pomóc im we wprowadzeniu ram usług związanych z opatrywaniem emitowanych przez nich programów napisami i opisem dźwiękowym;

57.

stwierdza, że poziom zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Europie jest rozpaczliwie niski, i przypomina instytucjom europejskim, że cele strategii „UE 2020” nie mogą zostać osiągnięte, o ile sytuacja takich osób się nie poprawi; społeczeństwo musi zatem oswoić się z niepełnosprawnością i ją zaakceptować, w tym na poziomie przedszkola i szkoły podstawowej;

58.

stwierdza, że obecne systemy edukacji i szkolenia nie wystarczą, aby zapobiec częstemu przerywaniu nauki przez osoby niepełnosprawne, jeżeli nie będą realizowane dodatkowe strategie publiczne oferujące im specjalne wsparcie w nauce, ponieważ cel strategii „UE 2020” oznacza konieczność zmniejszenia tego wskaźnika do poziomu poniżej 10 %; podkreśla, że powoduje to znaczne pogorszenie niekorzystnej sytuacji społecznej osób niepełnosprawnych i zmniejszenie ich szans na zatrudnienie, co w rezultacie prowadzi do ubóstwa, zwłaszcza podczas obecnego kryzysu gospodarczego; w związku z częstym przerywaniem nauki przez osoby niepełnosprawne oraz w świetle konkluzji Rady z dnia 11 maja 2010 r. w sprawie społecznego wymiaru edukacji i szkolenia podkreśla konieczność inwestowania w skuteczne (w tym alternatywne) programy edukacyjne i szkoleniowe (w tym w zakresie szkoleń zawodowych) dostosowane do potrzeb, cech i zdolności osób niepełnosprawnych, a także promowania takich programów; zauważa, że wymaga to odpowiedniej liczby wykwalifikowanych i zmotywowanych fachowców oraz solidnych i właściwych programów, jak również dostępności takich programów w programach nauczania wszystkich placówek kształcenia zawodowego, szkolenia i szkolnictwa wyższego, również w dodatkowych programach dla osób niepełnosprawnych, w celu walki z negatywnym nastawieniem wobec dzieci niepełnosprawnych oraz umożliwienia im zdobycia odpowiednich kwalifikacji wymaganych na nowoczesnym i otwartym rynku pracy; wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby umożliwiły osobom niepełnosprawnym lepszy dostęp do informacji na temat istniejących programów mobilności i szkoleń oraz równy dostęp do programów uczenia się przez całe życie; zauważa, że w związku z tym w celu wypełnienia postanowień art. 24 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych konieczne jest włączenie do strategii „Europa 2020” oraz do jej głównych inicjatyw kwestii ochrony przed dyskryminacją;

59.

potwierdza, że integracyjna edukacja powinna być w centrum uwagi, szczególnie w kontekście akredytacji wcześniejszego uczenia się poprzez doświadczenie, oraz że w związku z tym należy położyć na nią nacisk w strategicznych ramach europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) oraz w projekcie przewodnim dotyczącym nowych umiejętności i zatrudnienia realizowanym w ramach strategii „UE 2020”; zauważa ponadto, że w celu udzielania osobistej pomocy dostosowanej do potrzeb niezbędne są nowe odpowiednie wytyczne i właściwe wykorzystanie technologii informacyjnej w szkołach i w domach;

60.

podkreśla, że wszystkim dzieciom, w tym dzieciom niepełnosprawnym, należy zapewnić prawo powszechnego dostępu do wszystkich sektorów i poziomów edukacji we wszystkich instytucjach; wzywa Komisję i państwa członkowskie do bardziej intensywnego przekazywania ogólnych informacji rodzinom posiadającym niepełnosprawne dzieci w celu wczesnego rozpoznania i zapewnienia im wsparcia oraz stworzenia możliwych rozwiązań w celu zaspokojenia ich szczególnych potrzeb; podkreśla znaczenie wsparcia za strony państwa dla rodzin osób niepełnosprawnych pod względem finansowania, wsparcia (w tym świadczeń związanych z opieką nad dziećmi), opieki zdrowotnej, wsparcia psychologicznego, dzielenia się wiedzą fachową oraz bardziej elastycznych godzin pracy dla (jednego z) rodziców dzieci niepełnosprawnych; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do utworzenia profesjonalnych i dostępnych punktów udzielających informacji i porad administracyjnych; apeluje do państw członkowskich o wspieranie rodzin osób niepełnosprawnych oraz fachowców pracujących w krajowych systemach opieki zdrowotnej w oparciu o ukierunkowane informacje i środki szkoleniowe oraz włączanie stowarzyszeń pacjentów w procesy podejmowania decyzji i monitorowania;

61.

podkreśla, że pracodawcy powinni umożliwiać osobom niepełnosprawnym podejmowanie pracy odpowiadającej ich kwalifikacjom i rozwój zawodowy, a także powinni wspierać te osoby poprzez organizację szkoleń;

62.

podkreśla potrzebę lepszego promowania zintegrowanych przedsięwzięć w zakresie szkoleń zawodowych, które umożliwiają niepełnosprawnej młodzieży natychmiastowe przejście od kształcenia do pracy;

63.

podkreśla, że należy również podjąć wysiłki na rzecz rozwiązania kwestii edukacji „pozaformalnej” oraz kształcenia niepełnosprawnej młodzieży między innymi w dziedzinach takich jak stosunki społeczne, środki masowego przekazu (które należy objąć bardziej rygorystycznymi wymogami dostępności, w tym w odniesieniu do napisów i systemów opisu dźwiękowego), sport, wypoczynek i ruch na świeżym powietrzu, według szczególnych potrzeb każdego dziecka lub młodego człowieka; podkreśla, że nie są to jedynie narzędzia kluczowe dla zdrowego rozwoju każdej jednostki, lecz także niezbywalne prawa uznane przez ONZ;

64.

podkreśla, że uczenie się przez całe życie jest jednym z kluczowych sposobów wspierania i poprawy umiejętności dostosowania się oraz ciągłości pracy osób niepełnosprawnych oraz że jest to szczególnie istotne z punktu widzenia osób, których niepełnosprawność dotyka w trakcie zatrudnienia, przede wszystkim osób, które cierpią na chorobę powodującą postępującą niepełnosprawność;

65.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania lub stworzenia świadczeń rehabilitacyjnych w dziedzinie zdrowia, oświaty, szkoleń, zatrudnienia, instrumentów na rzecz samodzielnego życia, transportu itp., które są bardziej skuteczne i zazębiają się; muszą one być nie tylko kontrolowane i dostosowane do indywidualnych potrzeb, lecz także musi sprzyjać długoterminowemu planowaniu budżetowemu i planowaniu w dziedzinie rozwoju;

66.

uważa, że należy przeznaczyć odpowiednie środki na organizacje osób niepełnosprawnych; nalega, aby dla takich organizacji wskaźnik współfinansowania wynosił nie mniej niż 10 % wartości przedstawianych przez nie projektów, w świetle ich znanych trudności finansowych;

67.

podkreśla, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw na zasadzie dobrowolności mogłaby również być istotnym bodźcem do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych; wzywa do wprowadzenia wsparcia i dotacji dla przedsiębiorstw i osób zatrudniających osoby niepełnosprawne, uzależnionych od rodzaju umowy, ze szczególnym uwzględnieniem funduszy i programów UE; wzywa podmioty i zainteresowane strony do wspierania i stosowania dobrych praktyk w tej dziedzinie, zwłaszcza w odniesieniu do niepełnosprawnych kobiet i dzieci;

68.

potwierdza, że szkolenie urzędników publicznych w instytucjach UE i państw członkowskich w zakresie obsługiwania osób niepełnosprawnych i udzielania im informacji powinno stać się normą oraz że dostęp do publicznych dokumentów prawnych i procedur należy wspierać konkretnymi działaniami; wzywa instytucje UE, aby dawały przykład, jeżeli chodzi o zatrudnienie osób niepełnosprawnych, i ponagla państwa członkowskie do realizowania również tej strategii;

69.

podkreśla, że strategie stymulowania i wspierania niezależnej przedsiębiorczości powinny odnosić się z należytą uwagą do integracji osób niepełnosprawnych na rynku pracy i w sferze działalności gospodarczej, gdyż taka integracja jest źródłem elastyczności, która w wielu przypadkach umożliwia im pokonanie ograniczeń i barier w miejscu pracy; wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia bardziej odpowiedniego i skutecznego wsparcia dla niezależnych strategii przedsiębiorczości w odniesieniu do tej grupy;

70.

wzywa Komisję do skuteczniejszego przedstawienia korzyści płynących z dostępności oraz do uwzględnienia kosztów i wydatków związanych z tworzeniem środowiska bez barier dla wszystkich, ze szczególnym uwzględnieniem starzejącego się społeczeństwa;

71.

wzywa do opracowania specjalnych form urlopu umożliwiających rodzicom opiekę nad ich niepełnosprawnymi dziećmi; ponadto apeluje, aby wykazane zaangażowanie i praca rodziców dzieci niepełnosprawnych zostały uznane i zaliczone do okresu zatrudnienia i wzięte pod uwagę, szczególnie podczas obliczania wysokości świadczeń emerytalnych;

72.

podkreśla, że nieskrępowany dostęp do świadczeń zdrowotnych i złożonych świadczeń rehabilitacyjnych nie powstrzymuje całkowicie pogarszania się stanu zdrowia, szczególnie w starzejącym się społeczeństwie, i z tego powodu wszyscy ponoszą odpowiedzialność pod względem codziennego działania i nawyków konsumenckich, jeżeli ma powstać zrównoważone społeczeństwo, w którym kładzie się coraz większy nacisk na zdrowie – od zapobiegania po rehabilitację;

73.

wzywa Komisję do zapewnienia odpowiedniego wsparcia finansowego unijnej organizacji reprezentującej osoby niepełnosprawne oraz innym organizacjom europejskim zrzeszającym osoby z konkretnymi rodzajami upośledzenia w celu umożliwienia im pełnego udziału w procesie kształtowania polityki i wdrażania przepisów w oparciu o zobowiązania podjęte w ramach europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności i Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, a także w innych procesach decyzyjnych uwzględniających kwestie związane z osobami niepełnosprawnymi;

74.

ubolewa nad tym, że osoby niepełnosprawne muszą ponosić dodatkowe obciążenie finansowe – dodatkowy wydatek ponoszony w perspektywie krótkoterminowej najwyraźniej z powodu niepełnosprawności – w życiu codziennym, co wywiera znaczący wpływ na jakość ich życia;

75.

w świetle celów dotyczących zmniejszenia ubóstwa wzywa Komisję do oddzielenia danych dotyczących ubóstwa w celu ustalenia liczby osób niepełnosprawnych, które doświadczają ubóstwa, tak aby umożliwić osiągnięcie w ramach strategii „UE 2020” porównywalnych celów dotyczących zmniejszenia ubóstwa wśród osób niepełnosprawnych;

76.

podkreśla, że ze zlikwidowaniem lub znacznym złagodzeniem ubóstwa łączy się zwiększenie liczby osób niepełnosprawnych na rynku pracy, co dla państwa oznaczałoby zwiększenie dochodów podatkowych netto i zmniejszenie liczby osób wymagających otrzymywania świadczeń z powodu skrajnego ubóstwa;

77.

przypominając bodźce, które zapewnił Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym oraz nowa europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, potwierdza, że zmniejszenie ubóstwa nie może nastąpić bez integracji osób niepełnosprawnych najpierw w dziedzinie edukacji a później na rynku pracy oraz bez dostosowania polityki dotyczącej dochodów w kwestii systemów rent z tytułu inwalidztwa i niepełnosprawności zgodnie z punktem 12 konkluzji Rady EPSCO przyjętych na posiedzeniu w dniu 30 listopada 2009 r., z uwagi na to, że również ten proces może prowadzić do stygmatyzacji;

78.

uznaje, że wczesne wykrywanie i pomoc mają istotne i podstawowe znaczenie w przypadku niepełnosprawnych dzieci i muszą być uznawane za długoterminową inwestycję w starzejące się społeczeństwo; zauważa, że rodziny osób niepełnosprawnych są bardziej narażone na ubóstwo i wykluczenie społeczne oraz że należy im poświęcić szczególną uwagę;

79.

wzywa państwa członkowskie do unikania nieuzasadnionych cięć w dziedzinie ochrony socjalnej wobec osób niepełnosprawnych w ramach polityki oszczędnościowej prowadzonej w odpowiedzi na kryzys gospodarczy, ponieważ potrzebne jest zapewnienie takim osobom odpowiedniego poziomu życia, co jest ich niezbywalnym prawem;

80.

stwierdza, że osoby niepełnosprawne są szczególnie zagrożone wykluczeniem społecznym i popadnięciem w ubóstwo, i podkreśla, że wskaźnik ubóstwa osób niepełnosprawnych jest o 70 % wyższy od wskaźnika ubóstwa osób sprawnych; podkreśla, że osoby z poważną niepełnosprawnością lub kilkoma rodzajami niepełnosprawności oraz samotni rodzice niepełnosprawnych dzieci znajdują się w najbardziej niekorzystnej sytuacji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania ich praw oraz do podjęcia działań na rzecz poprawy jakości ich życia poprzez zapewnienie między innymi dostępu do informacji praktycznych związanych z codziennym funkcjonowaniem, w tym poprzez zaznajomienie ich z procedurami rozwijania umiejętności i świadczeniami, które wywierają wpływ na życie rodzinne;

81.

wzywa Radę i Komisję do poczynienia dalszych kroków i regularnego sporządzania sprawozdań na temat rzadkich chorób i do zapewnienia realnego wsparcia w rozwijaniu kontaktów między rodzicami a specjalistami pracującymi najbliżej miejsca zamieszkania rodzin; uważa, że należy to wziąć pod uwagę i ocenić w ramach prac organizacji INSERM; wzywa Komisję do promowania utworzenia europejskiej sieci akredytowanych centrów diagnozy i leczenia szczególnych postaci rzadkich chorób, tak aby koordynować i monitorować ich działania oraz korzyści, jakie dają one pacjentom;

82.

potwierdza, że w oparciu o nowe prawa uchwalone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej Komisja ma prawidłowe podejście do kwestii równych szans, które obejmuje: wzmocnienie działań antydyskryminacyjnych, wsparcie strategii politycznych ukierunkowanych na aktywną integrację, podniesienie świadomości na temat niepełnosprawności, w tym koncepcji „projektowania dla wszystkich” i projektowania uniwersalnego, oraz podkreślenie znaczenia racjonalnych usprawnień;

83.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do szybkiego ratyfikowania i wprowadzenia w życie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych oraz jej protokołów fakultatywnych, a także z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą przystąpienia do Protokółu fakultatywnego do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;

84.

wzywa Radę i Komisję, aby rozważyły zawarcie porozumienia międzyinstytucjonalnego z Parlamentem Europejskim i w ciągu jednego roku sporządziły szczegółowe zalecenie dotyczące włączenia Parlamentu w monitorowanie wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

85.

wzywa Radę do przyjęcia wniosku Komisji dotyczącego decyzji w sprawie zawarcia przez UE protokołu fakultatywnego, podkreślając przy tym, że przy zaangażowaniu Parlamentu Europejskiego mechanizm utworzony na mocy tego protokołu mógłby doprowadzić do wdrożenia przez UE Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

86.

wzywa Komisję Europejską do opracowania konkretnych i stosownych oraz bardziej szczegółowych środków, a także do utworzenia mechanizmu monitorowania na wszystkich szczeblach zarządzania, jeśli chodzi o realizację europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności, zgodnie z wykazem działań określonych w ramach strategii w sprawie niepełnosprawności, w ścisłej współpracy z Parlamentem Europejskim;

87.

wzywa państwa członkowskie do jak największego wsparcia odpowiednich środków i dostosowanych narzędzi, oprócz aspektów medycznych, umożliwiających bardziej samodzielne życie w celu zapewnienia równych szans i aktywnego życia osobom niepełnosprawnym i ich rodzinom;

88.

podkreśla potrzebę udzielenia pomocy tym osobom, które mogą pracować i chcą pozostać na rynku pracy, nawet jeśli utraciły część swoich zdolności funkcjonalnych; wzywa państwa członkowskie do promowania kultury integracyjnej i pomocy w integracji na rynku pracy osób o ograniczonej zdolności do pracy;

89.

wzywa państwa członkowskie do (ponownego) rozważenia podejmowanych przez nie działań i krajowych programów lub strategii dotyczących kwestii niepełnosprawności w okresie realizacji i w ramach europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności zgodnie ze strategią „UE 2020” i Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych;

90.

wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego dotyczącego europejskiego aktu w sprawie dostępności, co ogłosiła w europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności, a także podkreśla potrzebę podjęcia na szczeblu UE zdecydowanych wiążących działań mających na celu zwiększenie, w oparciu o jasny plan działania, dostępności towarów i usług dla osób niepełnosprawnych;

91.

wzywa państwa członkowskie, aby przy wsparciu ze strony Komisji przyjmowały konkretne działania społeczne na rzecz równego dostępu do opieki zdrowotnej, w tym świadczeń zdrowotnych i rehabilitacyjnych wysokiej jakości przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie;

92.

podkreśla znaczenie badań nad nowymi metodami leczenia, które jeszcze bardziej ułatwiają integrację osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem; wskazuje, że w tym kontekście skuteczna okazuje się na przykład terapia teatralna czy terapia przy użyciu zwierząt, ponieważ promuje socjalizację i komunikację interpersonalną;

93.

wzywa Komisję do przedsięwzięcia środków niezbędnych do pomocy osobom niedowidzącym w zawieraniu transakcji pieniężnych;

94.

wzywa Komisję do większego uwzględnienia kwestii niepełnosprawności w planowanym przeglądzie reformy zamówień publicznych;

95.

wzywa Komisję, aby w wyniku debaty prowadzonej po opublikowaniu zielonej księgi w sprawie emerytur przedstawiła argumenty na rzecz przekrojowej polityki wobec niepełnosprawności w białej księdze, która ma zostać opublikowana w drugiej połowie 2011 r.;

96.

wzywa Komisję do dokonania oceny, czy dalsze działania podejmowane w kontekście europejskich funduszy strukturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem Funduszu na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, pomagają osobom niepełnosprawnym zamieszkującym europejskie obszary wiejskie w prowadzeniu aktywności obywatelskiej;

97.

wzywa Komisję i Radę do podjęcia wszelkich wysiłków na rzecz opracowania zasad kontroli osobistej podczas korzystania z usług transportowych, co zapewni pasażerom podstawowe prawa i godność oraz będzie wykorzystywane podczas odbywanych przejazdów, ze szczególnym uwzględnieniem wyrobów medycznych, pomocy i akcesoriów, które można przewozić ze sobą w pojeździe, oraz osiągnięcia jasnej, wspólnej interpretacji obowiązujących wymogów bezpieczeństwa, co zapewni osobom niepełnosprawnym możliwość podróżowania – w przypadku braku należytego uzasadnienia i w nieproporcjonalnym stopniu – a to wszystko wyłącznie w celu uniknięcia niedogodności dla przewoźnika;

98.

wzywa Komisję do zwiększenia wysiłków zmierzających do opracowania dostosowanych do potrzeb indywidualnych świadczeń nawigacyjnych dla niewidomych oraz osób z poważnymi zaburzeniami wzroku oraz do przedstawiania dorocznego sprawozdania na ten temat i opracowania szczegółowych zaleceń – z uwzględnieniem dynamicznego rozwoju technologicznego – tak aby można było zapewnić i utrzymać postęp w dziedzinie multimodalnego transportu „od drzwi do drzwi”, jak stwierdzono w białej księdze w sprawie dążenia do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu;

99.

wzywa państwa członkowskie do przeglądu swoich przepisów dotyczących usług zdrowotnych dla osób niepełnosprawnych, obejmujących między innymi środki związane z fizycznym dostępem do usług, kształcenia i opieki medycznej, podnoszeniem świadomości, udzielaniem informacji w dostępnym formacie, zindywidualizowanymi usługami doradczymi, łącznie z tłumaczeniem na różne języki, oraz usługami zdrowotnymi dostosowanymi do potrzeb osób niepełnosprawnych;

100.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby podczas udzielania wsparcia na rzecz sportu i rekreacji osób niepełnosprawnych unikały różnicowania w określaniu niepełnosprawności, i wzywa Radę do nieustawania w wysiłkach, przypominając, że Komitet Ministrów Rady Europy obiecał w 1986 r. wspierać uprawianie sportu przez osoby niepełnosprawne;

101.

wzywa Komisję i Radę do poprawy dostępu osób niepełnosprawnych w dziedzinie praw autorskich, w tym zwiększonej wymiany najlepszych praktyk, do wspierania rozwoju optymalnych form współpracy i do dopilnowania tego, by usługodawcy przestrzegali odpowiednich, wspólnych i obowiązkowych wymogów wobec osób niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem osób z zaburzeniami wzroku;

102.

podkreśla, że zgodnie z duchem konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych dyrektywa 2005/29/WE w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych – szczególnie przepis dotyczący zaniechań wprowadzających w błąd – odnosi się również do osób niepełnosprawnych;

103.

wzywa Komisję i Radę do podjęcia działań na podstawie praktyki i doświadczenia Parlamentu Europejskiego na rzecz likwidacji barier w technologiach informacyjno-komunikacyjnych dla osób niesłyszących, zgodnie z decyzjami Parlamentu z 1988 i 1998 r., oraz do przedstawiania corocznego sprawozdania w tej sprawie zainteresowanym posłom do Parlamentu Europejskiego;

104.

wzywa Komisję do opracowania analizy, z uwzględnieniem sytuacji osób z zaburzeniami wzroku, dotyczącej cech wyświetlaczy elektronicznych (interfejsu) urządzeń przemysłowych i domowych oraz alternatywnych, równoważnych rozwiązań informacyjnych dla osób niewidomych, a także do przedstawienia konkretnych wniosków ustawodawczych;

105.

wzywa państwa członkowskie do uznania języka migowego za język urzędowy w państwach członkowskich UE; zaznacza, że zgodnie z deklaracją brukselską z dnia 19 listopada 2010 r. państwa członkowskie powinny zatem podejmować działania na rzecz uznania tego języka za język urzędowy;

106.

wzywa Komisję do zwracania uwagi na uwzględnianie interesów osób niepełnosprawnych zgodnie z milenijnymi celami rozwoju ONZ podczas udzielania wsparcia na rzecz stosunków międzynarodowych i rozwoju;

107.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/25

—

uwzględniając dyrektywy 2004/18/WE i 2004/17/WE w sprawie procedur udzielania zamówień publicznych (1) oraz dyrektywę 2007/66/WE w sprawie procedur odwoławczych w dziedzinie udzielania zamówień publicznych (2),

—

uwzględniając decyzję Rady 2010/48/WE w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (3), która weszła w życie w dniu 22 stycznia 2011 r. i w której dyrektywy dotyczące procedur udzielania zamówień publicznych określa się jako „akty wspólnotowe odnoszące się do spraw regulowanych konwencją”,

—

uwzględniając Porozumienie WTO w sprawie zamówień publicznych z dnia 15 kwietnia 1994 r.,

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a zwłaszcza jej art. 26 (Integracja osób niepełnosprawnych),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie równego dostępu do rynków sektora publicznego w UE i państwach trzecich (4),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji w sprawie modernizacji polityki UE w dziedzinie zamówień publicznych (COM(2011)0015),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji w sprawie szerszego stosowania e-zamówień w UE (COM(2010)0571),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie jednolitego rynku sprzyjającego przedsiębiorstwom i wzrostowi gospodarczemu (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie zmian w procedurze udzielania zamówień publicznych (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie zamówień przedkomercyjnych: wspieranie innowacyjności w celu zapewnienia trwałości i wysokiej jakości usług publicznych w Europie (7),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Inteligentne regulacje w Unii Europejskiej” (COM(2010)0543),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku. W stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności. 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając sprawozdanie prof. Maria Montiego z dnia 9 maja 2010 r. zatytułowane „Nowa strategia dla jednolitego rynku”,

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji SEC(2010)1214,

—

uwzględniając sprawozdanie na temat oceny dostępu MŚP do rynku zamówień publicznych w UE (8),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Zamówienia publiczne na rzecz poprawy stanu środowiska” (COM(2008)0400),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Najpierw myśl na małą skalę” – Program „Small Business Act” dla Europy (COM(2008)0394),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Projekt przewodni strategii Europa 2020. Unia innowacji” (COM(2010)0546),

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dni 11-12 maja 2011 r. na temat zielonej księgi w sprawie modernizacji polityki UE w dziedzinie zamówień publicznych – w kierunku zwiększenia skuteczności europejskiego rynku,

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 13 lipca 2011 r. na temat zielonej księgi w sprawie modernizacji polityki UE w dziedzinie zamówień publicznych – w kierunku zwiększenia skuteczności europejskiego rynku,

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 13 lipca 2011 r. na temat zielonej księgi w sprawie szerszego stosowania e-zamówień w UE,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego, Komisji Kontroli Budżetowej, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Rozwoju Regionalnego (A7-0326/2011),

A.

mając na uwadze, że prawidłowo funkcjonujący rynek zamówień publicznych UE jest najważniejszym czynnikiem wzrostu i fundamentem jednolitego rynku, a ponadto ma podstawowe znaczenie dla stymulowania konkurencji i innowacji oraz dla sprostania szybko pojawiającym się wyzwaniom w zakresie środowiska i publicznej polityki społecznej, a także zajęcia się kwestiami związanymi z jakością pracy, z uwzględnieniem odpowiedniego wynagrodzenia, równości, spójności społecznej i włączenia społecznego, przy jednoczesnym osiągnięciu optymalnej wartości dla obywateli, przedsiębiorstw i podatników;

B.

mając na uwadze, że europejskie przepisy dotyczące zamówień publicznych w znacznym stopniu przyczyniły się do większej przejrzystości i równego traktowania, do zwalczania korupcji oraz do profesjonalizacji procesu udzielania zamówień;

C.

mając na uwadze, że ze względu na obecny kontekst gospodarczy bardziej niż kiedykolwiek istotne jest zapewnienie optymalnej efektywności wydatków publicznych, z jednoczesnym możliwie największym ograniczeniem kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa, i że lepsze funkcjonowanie rynku zamówień przyczyniłoby się do osiągnięcia obu tych celów;

1.

z zadowoleniem przyjmuje zieloną księgę Komisji i szeroko zakrojony proces konsultacji jako punkt wyjścia dla przeglądu dyrektyw dotyczących procedur udzielania zamówień publicznych zgodnie z postanowieniami Traktatu z Lizbony, orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i zmienionymi zasadami pomocy państwa;

2.

zwraca uwagę, że pomimo iż przeprowadzony w 2004 r. przegląd unijnych dyrektyw dotyczących procedur udzielania zamówień publicznych doprowadził do korzystnego dalszego rozwoju jednolitego rynku zamówień publicznych, po kilku latach od transpozycji dyrektyw 2004/17/WE i 2004/18/WE do prawa krajowego należy dokonać oceny, czy konieczne będzie zoptymalizowanie i doprecyzowanie tych dyrektyw w celu wyeliminowania braków, które uwidoczniły się w praktyce; podkreśla, że wiele podmiotów zainteresowanych postrzega przepisy dotyczące zamówień publicznych jako bardzo złożone, co prowadzi do kosztownych i uciążliwych procedur administracyjnych dotyczących zgodności; ubolewa nad częstymi przypadkami niewłaściwej transpozycji przepisów do ustawodawstwa krajowego oraz nad niewystarczającymi działaniami szkoleniowymi; wzywa Komisję do zaproponowania znacznego uproszczenia i konsolidacji tych zasad oraz do dodania wyjaśnień tam, gdzie jest to konieczne; podkreśla ponadto, że zwiększone wykorzystanie ICT musi obecnie odgrywać kluczową rolę w zmniejszaniu obciążeń administracyjnych i kosztów oraz że różnorodne inicjatywy europejskie dotyczące elektronicznych zamówień publicznych i handlu elektronicznego należy odpowiednio dostosować do reformy przepisów dotyczących zamówień publicznych;

3.

wzywa do jednoznacznego wskazania w dyrektywach, że ich postanowienia w żaden sposób nie uniemożliwiają żadnemu państwu przestrzegania przepisów konwencji MOP nr C94; wzywa Komisję, aby zachęcała wszystkie państwa członkowskie do przestrzegania tej konwencji; podkreśla, że skuteczne funkcjonowanie zrównoważonych zamówień publicznych wymaga jasnych i jednoznacznych przepisów unijnych precyzyjnie określających ramy ustawodawstwa państw członkowskich i zasady ich wdrażania;

4.

zwraca się o wyjaśnienie zakresu dyrektyw; zauważa, że głównym celem zamówień publicznych jest zakup przez władze publiczne towarów, prac i usług w celu zaspokojenia potrzeb obywateli oraz zapewnienia skutecznego wykorzystania środków publicznych; zauważa, że musi istnieć bezpośrednia korzyść dla instytucji zamawiającej, aby procedura została uznana za zamówienie publiczne;

5.

wzywa do wyjaśnienia definicji zawartych w dyrektywach – na przykład definicji „podmiotu prawa publicznego” – zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości i bez ograniczania zakresu unijnych przepisów dotyczących zamówień publicznych;

6.

przypomina o swojej rezolucji z maja 2010 r. w sprawie ostatnich zmian w dziedzinie zamówień publicznych, w której uwzględnione zostało orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości, oraz że współpraca publiczno-publiczna nie jest przedmiotem przepisów dotyczących zamówień publicznych, dopóki spełnione są następujące kryteria: jeśli celem partnerstwa było wykonanie zadania usług publicznych powierzonego wszystkim zainteresowanym władzom lokalnym; jeśli zadanie to zostało wykonane wyłącznie przez zainteresowane władze lokalne, tj. bez udziału kapitału prywatnego, oraz jeśli przedmiotowa działalność była zasadniczo wykonywana w imieniu zainteresowanych władz publicznych; podkreśla fakt, że przekazywanie zadań między organizacjami sektora publicznego jest sprawą wewnętrznej organizacji administracyjnej państw członkowskich oraz że nie podlega przepisom dotyczącym zamówień publicznych; jest zdania, że wyjaśnienia te należy ujednolicić w dyrektywach dotyczących procedur udzielania zamówień publicznych;

7.

podkreśla wyłączenie koncesji na usługi z zakresu europejskich przepisów dotyczących zamówień publicznych; przypomina, że należałoby uwzględnić zarówno złożoność procedur, jak i poważne różnice w zakresie kultury prawnej i praktyki prawnej występujące w państwach członkowskich w odniesieniu do koncesji na usługi; jest zdania, że w debacie w sprawie definicji pojęcia „koncesji na usługi” i ustanowienia ram prawnych regulujących przedmiotowe koncesje nastąpiły zmiany wskutek przyjęcia dyrektyw z 2004 r. w sprawie zamówień publicznych oraz uzupełniającego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; zaznacza, że wniosek dotyczący aktu prawnego w sprawie koncesji na usługi byłby uzasadniony jedynie wtedy, gdyby miał na celu zaradzenie ewentualnym zakłóceniom rynku wewnętrznego; podkreśla, że nie ujawniono dotychczas żadnych zakłóceń tego rodzaju i że w związku z tym akt prawny dotyczący koncesji na usługi nie jest potrzebny, o ile nie przynosi oczywistej poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego;

8.

podkreśla, że należy zachować obecną klasyfikację kategorii usług A i B w zakresie, w jakim „lżejsze” przepisy dotyczące usług B mają swoje uzasadnienie w charakterystyce odnośnej kategorii jako usługi świadczone głównie lokalnie lub regionalnie; wzywa Komisję do opracowania instrumentów ułatwiających lokalnym i regionalnym władzom podejmowanie decyzji dotyczących tego, do której kategorii należą konkretne zadania w ramach zamówień;

9.

zauważa w związku z tym, że stosowanie prawa dotyczącego zamówień publicznych podczas świadczenia osobistych usług socjalnych w wielu przypadkach nie sprzyja osiągnięciu odpowiednich rezultatów z punktu widzenia osób korzystających z tych usług; wzywa w związku z tym do uznania w prawie europejskim sprawdzonych procedur państw członkowskich, które polegają na tym, że oferentów, którzy są w stanie spełnić kryteria ustalone z góry na mocy ustawy, niezależnie od ich formy prawnej, powinno się dopuścić do świadczenia usług, o ile są przy tym zachowane zasady równego traktowania, przejrzystości i niedyskryminacji;

10.

podkreśla, że należy unikać wprowadzania nowych przepisów dotyczących rynków zamówień publicznych poniżej wartości progowych UE, ponieważ może to stanowić zagrożenie dla pewności prawa osiągniętej na szczeblu krajowym;

11.

wzywa Komisję do dostosowania dyrektywy w sprawie procedur odwoławczych do nowych ram w zakresie zamówień publicznych, które powstaną w rezultacie obecnego przeglądu, a także – w celu zapewnienia spójności – do wykonania tego zadania równocześnie z przedstawieniem głównego wniosku ustawodawczego;

12.

podkreśla odpowiedzialność Komisji Europejskiej za monitorowanie prawidłowej transpozycji dyrektyw UE w państwach członkowskich;

13.

jest zdania, że w celu rozwinięcia pełnego potencjału zamówień publicznych należy pozbawić kryterium najniższej ceny jego decydującego znaczenia w udzielaniu zamówień i zastąpić je ogólnie kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie – pod względem korzyści ekonomicznych, społecznych i środowiskowych – obejmującej wszystkie koszty cyklu życia towarów, usług i prac będących przedmiotem zamówienia; podkreśla, że nie wykluczałoby to traktowania najniższej ceny jako decydującego kryterium w przypadku wysoce znormalizowanych towarów lub usług; zwraca się do Komisji o opracowanie – w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi – metodologii obliczania kosztów cyklu życia na zasadzie ogólnej i nieobowiązkowej; podkreśla, że wspieranie kryterium „oferty najkorzystniejszej ekonomicznie” sprzyjałoby innowacji i staraniom na rzecz osiągnięcia najlepszej jakości i wartości, tj. zapewnienia zgodności z wymogami strategii „Europa 2020”; podkreśla, że ma to szczególne znaczenie w przypadku zamówień publicznych na towary, które mają wpływ na zdrowie konsumentów – na przykład w sektorze spożywczym – w przypadku których ważną rolę odgrywają jakość i metody produkcji; podkreśla, że przepisy dotyczące zamówień publicznych powinny być na tyle elastyczne, aby konsumenci bierni, np. w szpitalach, domach opieki geriatrycznej, szkołach i przedszkolach, mieli zapewniony równy dostęp do zdrowej żywności o dobrym stosunku wartości do ceny, a nie tylko do najtańszej dostępnej opcji;

14.

uznaje, że zamówienia publiczne, jeśli będą wykorzystywane skutecznie, mogą być prawdziwym motorem napędzającym propagowanie wysokiej jakości miejsc pracy, wynagrodzenia i warunków, a także równości, oraz stymulującym rozwój umiejętności i szkolenia, promowanie polityki środowiskowej oraz oferowanie zachęt na rzecz badań i innowacji; wzywa Komisję do zachęcania rządów i instytucji zamawiających do zwiększania stopnia stosowania zrównoważonych zamówień publicznych, wspierających i propagujących wysokiej jakości zatrudnienie i zapewniających w Europie usługi i towary dobrej jakości; zwraca się do Komisji o skontrolowanie tego, w jaki sposób zamówienia publiczne przyczyniły się do osiągnięcia bardziej ogólnych celów UE, oraz do określenia działań, które należy podjąć w celu usprawnienia osiągania tych celów w przyszłości;

15.

przypomina, że zamówienia przedkomercyjne są narzędziem, które nie jest w pełni wykorzystywane, a które może przyczynić się do wprowadzenia innowacji w obszar zamówień publicznych i mieć znaczny wkład w określenie i utrwalenie głównych rynków oraz zwiększenie dostępu MŚP do procedur udzielania zamówień publicznych; uważa ponadto, że proponowany model podziału ryzyka i korzyści (IPR) w ramach zamówień przedkomercyjnych wymaga zarówno doprecyzowania kwestii prawnych, jak i uproszczenia, aby możliwe było regularne i skuteczne wykorzystywanie tego narzędzia przez podmioty udzielające zamówień publicznych; wzywa w związku z tym Komisję do zaproponowania dostosowania odnośnych przepisów dotyczących zamówień publicznych i pomocy państwa w ramach ogólnego przeglądu w celu zwiększenia stopnia wykorzystywania zamówień przedkomercyjnych;

16.

zauważa, że normy dla zamówień publicznych mają znaczenie w tym sensie, że mogą pomóc podmiotom udzielającym zamówień publicznych w realizacji ich celów politycznych w sposób skuteczny i przejrzysty; wzywa w związku z tym do utworzenia regularnie aktualizowanej bazy danych dotyczących norm, w szczególności norm związanych z kryteriami środowiskowymi i społecznymi, którą należy udostępnić organom publicznym, aby zapewnić instytucjom udzielającym zamówień dostęp do odpowiednich wytycznych oraz przejrzystego zbioru zasad podczas sporządzania zaproszeń do składania ofert, dzięki czemu będą w stanie łatwo zweryfikować zachowanie zgodności z odnośną normą;

17.

wzywa do większego wykorzystywania niedyskryminacyjnych i otwartych norm w trakcie procedur udzielania zamówień publicznych w celu realizacji celów z zakresu uproszczenia i innowacyjności, w szczególności w obszarach dostępności, ICT i środowiska naturalnego;

18.

podkreśla, że to, czy usługa lub produkt został wyprodukowany w sposób zrównoważony czy też nie, słusznie uznaje się za charakterystykę produktu, którą można wykorzystać jako kryterium porównania usług lub produktów, które nie zostały wyprodukowane w sposób zrównoważony, co ma na celu umożliwienie instytucjom zamawiającym kontrolę środowiskowego i społecznego wpływu udzielanych przez nich zamówień w sposób przejrzysty, a jednocześnie zachowanie niezbędnego powiązania z przedmiotem zamówienia; wskazuje na konieczność sprecyzowania zakresu uwzględniania wymogów dotyczących procesu produkcji w specyfikacjach technicznych dla wszystkich rodzajów zamówień tam, gdzie jest to konieczne i proporcjonalne; wskazuje na sprawę Wienstrom, która stała się klasycznym przykładem tego, w jaki sposób i dlaczego charakterystyki produkcji można zaklasyfikować jako specyfikacje techniczne;

19.

podkreśla potrzebę wzmocnienia zrównoważonego wymiaru zamówień publicznych poprzez umożliwienie uwzględniania go na każdym etapie procesu udzielania zamówień (tj. testu zdolności, specyfikacji technicznych, klauzul dotyczących wykonania zamówienia);

20.

wskazuje, że w odpowiedzi na zwiększoną świadomość wpływu produktów, prac i usług na środowisko i klimat organy udzielające zamówień publicznych powinny uwzględniać koszty środowiskowe w swojej ocenie „oferty najkorzystniejszej ekonomicznie” oraz w obliczeniach kosztów cyklu życia;

21.

zauważa, że teksty dyrektyw muszą być bardziej szczegółowe, jeżeli chodzi o poprawę dostępu dla osób niepełnosprawnych;

22.

uważa, że należy wzmocnić obecne przepisy dotyczące podwykonawstwa, ponieważ występowanie wielu poziomów podwykonawstwa może pociągać za sobą problemy związane z przestrzeganiem układów zbiorowych, warunków pracy oraz norm bezpieczeństwa i higieny pracy; zaleca w związku z tym informowanie władz publicznych przed zawarciem umowy o wszystkich szczegółach związanych z korzystaniem z usług podwykonawców; zwraca się do Komisji o dokonanie oceny – na użytek przyszłego przeglądu dyrektyw – czy potrzebne są dodatkowe zasady dotyczące udzielania podzleceń, na przykład w zakresie określenia łańcucha odpowiedzialności, w szczególności w celu uniknięcia sytuacji, w której MŚP jako podwykonawcy otrzymują gorsze warunki niż główny wykonawca zamówienia publicznego;

23.

uznaje rolę, jaką UE może odegrać w ułatwianiu rozwoju skutecznych partnerstw publiczno-prywatnych poprzez propagowanie uczciwej konkurencji oraz wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi w odniesieniu do polityki społecznej i polityki zatrudnienia; zauważa jednak, że istnieją duże różnice między państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o wymogi prawne i proceduralne mające zastosowanie w tym obszarze; wzywa zatem Komisję do uściślenia pojęcia partnerstwa publiczno-prywatnego, zwłaszcza w odniesieniu do sposobu podziału ryzyka między stronami i wywiązywania się z zobowiązań finansowych;

24.

wzywa Komisję do ponownego oszacowania i w razie potrzeby podwyższenia odpowiednich wartości progowych w odniesieniu do zamówień na dostawy i usługi, aby ułatwiać dostęp do zamówień publicznych m.in. organizacjom niekomercyjnym i podmiotom ekonomii społecznej, a także MŚP; apeluje o ścisłe przestrzeganie prawnie wiążących wymogów Porozumienia WTO w sprawie zamówień publicznych; podkreśla, że ze względu na trudności, które już pojawiły się w negocjacjach w sprawie dostępu do zamówień publicznych, należy również wziąć pod uwagę, że podwyższenie wartości progowych w Europie bardzo łatwo mogłoby stać się przyczyną dalszych utrudnień w polityce handlowej UE;

25.

podkreśla, że jakiekolwiek rozszerzenie przepisów UE dotyczących zamówień publicznych o obowiązki w zakresie przedmiotu zakupu stanowiłoby istotną zmianę w obecnym systemie, co należy poddać dokładnej ocenie; ma wątpliwości co do tego, że przyczyniłoby się to do uproszczenia i usprawnienia przepisów; obawia się raczej, że doprowadziłoby to do bardziej skomplikowanych przepisów ze zbyt wieloma wyjątkami, co byłoby trudne do stosowania w praktyce – dyrektywy dotyczące procedur udzielania zamówień publicznych stanowią wytyczne proceduralne (określają obowiązki w zakresie sposobu zakupu), których nie powinno uzupełniać się przepisami dotyczącymi obowiązków w zakresie przedmiotu zakupu;

26.

zwraca uwagę, że dyrektywy, o których mowa, często postrzega się jako zbyt szczegółowe oraz że stały się bardzo techniczne i złożone, a jednocześnie znacznie wzrosło ryzyko prawne niezgodności tych przepisów zarówno dla instytucji zamawiających, jak i dostawców; zauważa, że obawy związane z tym wyzwaniem prowadzą do podejścia polegającego na unikaniu ryzyka, co hamuje innowacje i zrównoważony rozwój, co z kolei skutkuje tym, że instytucje zamawiające zbyt często wybierają najniższą cenę zamiast najlepszej wartości; zwraca się o zapewnienie większej swobody dla działań związanych z negocjacjami i komunikacją, połączonych ze środkami mającymi na celu zapewnienie przejrzystości oraz zapobieganie nadużyciom i dyskryminacji, oraz domaga się tego, by konsultacje rynkowe były wyraźnie dopuszczalne jako ewentualny pierwszy krok;

27.

zauważa, że polityka zamówień publicznych powinna przede wszystkim zapewniać skuteczne wykorzystanie środków przez państwa członkowskie i osiągnięcie optymalnych rezultatów pod względem zamówień publicznych poprzez stosowanie jasnych, przejrzystych i elastycznych procedur, a ponadto powinna umożliwiać europejskim przedsiębiorstwom konkurowanie na równych zasadach w całej Unii;

28.

opowiada się za wprowadzeniem przy okazji zmiany europejskiego prawa zamówień publicznych jasnych, prostych i elastycznych przepisów o zmniejszonym poziomie szczegółowości, dzięki którym proces udzielania zamówień publicznych będzie prostszy, sprawniejszy, tańszy oraz łatwiej dostępny dla MŚP oraz w większym stopniu sprzyjający inwestycjom; dostrzega w związku z tym potrzebę większego polegania na ogólnych zasadach przejrzystości, równego traktowania i niedyskryminacji; uważa, że uproszczenie przepisów dotyczących zamówień publicznych pozwoliłoby ograniczyć ryzyko błędu i w większym stopniu uwzględnić potrzeby niewielkich instytucji zamawiających;

29.

opowiada się za dokonaniem oceny, czy można zezwolić na szersze stosowanie procedury negocjacyjnej z uprzednim ogłoszeniem w całej UE, w zakresie wykraczającym poza postanowienia obecnych dyrektyw, co pozwoliłoby na lepszą komunikację instytucji zamawiających i podmiotów gospodarczych oraz skuteczniejszą koordynację podaży i popytu; jest zdania, że w przypadku zamiaru dokonania jakiegokolwiek rozszerzenia zakresu procedury negocjacyjnej należy wprowadzić dalsze zabezpieczenia przed nadużyciami, np. obowiązek instytucji zamawiających dotyczący określenia, dla wszystkich oferentów na samym początku, przynajmniej pewnych minimalnych warunków odnoszących się do przeprowadzenia procedury, zgodnie z dobrą praktyką stosowaną w zamówieniach prywatnych, a także określenie wymogów dotyczących pisemnej dokumentacji;

30.

wzywa Komisję do dokonania przeglądu obecnych metod kwalifikowania dostawców (w szczególności umów ramowych, dynamicznych systemów zakupów oraz wykorzystania systemów kwalifikacyjnych przez instytucje zamawiające w sektorach użyteczności publicznej), aby wszelkie nowe metody kwalifikowania pozwalały ograniczać koszty i ramy czasowe, były atrakcyjne zarówno dla instytucji zamawiających, jak i podmiotów gospodarczych, oraz umożliwiały osiągnięcie najlepszych możliwych rezultatów;

31.

przypomina o tym, że nalega na systematyczne przyjmowanie ofert alternatywnych (lub wariantów), ponieważ mają one kluczowe znaczenie dla promowania i rozpowszechniania innowacyjnych rozwiązań; podkreśla, że specyfikacje odnoszące się do charakterystyki i wymagań w zakresie funkcjonalności oraz wyraźne przyjęcie wariantów umożliwiają oferentom zaproponowanie innowacyjnych rozwiązań, zwłaszcza w wysoce innowacyjnych sektorach, takich jak ICT; wzywa ponadto do zbadania wszystkich dróg legislacyjnych i nielegislacyjnych w celu zapewnienia, aby zamówienia publiczne w większym stopniu przyczyniały się do promowania innowacji w Europie;

32.

wzywa Komisję do wprowadzenia do przepisów regulacyjnych dotyczących zamówień publicznych wyjaśnień, zwłaszcza odnośnie do etapu wykonywania umowy (np. jeżeli chodzi o „istotne zmiany” obowiązującej umowy, zmiany związane z wykonawcą i rozwiązywanie umów);

33.

uważa za godne ubolewania, że oferenci mają tylko ograniczone możliwości korygowania pominięć w swoich ofertach; w związku z tym zwraca się do Komisji o wyjaśnienie, które pominięcia mogą być korygowane przez oferentów, jakie dodatkowe korekty są dopuszczalne i w jaki sposób należy zagwarantować przejrzystość i równe traktowanie;

34.

zwraca uwagę, że instytucje zamawiające powinny mieć możliwość skorzystania z wcześniejszych doświadczeń z oferentem na podstawie oficjalnego sprawozdania z oceny; zaleca wyznaczenie terminu dla wykluczeń, co powinno zagwarantować przejrzystość i obiektywność; wskazuje na konieczność uczynienia bardziej przejrzystymi postanowień dyrektyw 2004/17/WE i 2004/18/WE dzięki sprecyzowaniu, że oferent, który w ramach wcześniejszej procedury zamówień publicznych dopuścił się naruszenia, mógłby odzyskać wiarygodność po wyczerpującym udowodnieniu, że poddał się skutecznej procedurze samokontroli; uważa, że takie doprecyzowanie sprzyjałoby wypracowaniu mechanizmów antykorupcyjnych dzięki zapewnieniu podstawy dla bodźców umożliwiających przyspieszenie likwidowania praktyk korupcyjnych, a także pozwoliłoby na wyeliminowanie poważnych niejasności prawnych;

35.

ubolewa nad tym, że w zielonej księdze nie wspomniano o niedociągnięciach, braku wiedzy eksperckiej i wiedzy praktycznej na temat zamówień, ani niedoskonałościach strategii zamówień publicznych; podkreśla znaczenie promowania profesjonalizmu i zagwarantowania obiektywności zarówno ze strony instytucji zamawiających, jak i podmiotów gospodarczych, zwłaszcza poprzez wspieranie rozwoju przeznaczonych dla nich programów szkoleniowych; zaleca ustanowienie sieci centrów doskonałości w istniejących ramach krajowych i wspieranie wymiany informacji i najlepszych praktyk między państwami członkowskimi; zachęca również organizacje zrzeszające, zarówno na szczeblu krajowym, jak i UE, do przyjęcia wspólnej odpowiedzialności za udostępnianie odpowiednich informacji i ułatwianie wymiany informacji między swoimi członkami w całej Europie; podkreśla znaczenie przejrzystych i zrozumiałych podręczników zarówno dla instytucji zamawiających, jak i dla oferentów; uważa za godny pożałowania fakt, że opublikowane w 2005 i 2010 r. dokumenty „Ekologiczne zakupy! Podręcznik dotyczący ekologicznych zamówień publicznych” i „Kwestie społeczne w zakupach. Przewodnik dotyczący uwzględniania kwestii społecznych w zamówieniach publicznych” nie są w tym zakresie wystarczająco pomocne;

36.

zauważa, że tylko 1,4 % zamówień przydzielanych jest przedsiębiorstwom z innych państw członkowskich; podkreśla, że profesjonalizacja i lepsze wyszkolenie instytucji zamawiających i oferentów sprzyjałoby konkurencji w całej UE i lepszemu wykorzystaniu zalet rynku wewnętrznego zamówień publicznych;

37.

podkreśla, że bezpośredni dostęp do zamówień publicznych dla MŚP, które są siłą napędową europejskiej gospodarki, ma kluczowe znaczenie dla podtrzymania zatrudnienia oraz dla zrównoważonego rozwoju, innowacji i wzrostu; podkreśla, że uproszczenie tych procedur i formalności administracyjnych, jak również tworzenie strategii przyjaznych MŚP i wdrażanie kodeksu najlepszych praktyk ułatwią MŚP dostęp do zamówień publicznych oraz umożliwią im udział w tych procedurach na równiejszych i bardziej sprawiedliwych zasadach; jest przekonany, że zapewnianie uproszczonego, równego i sprawiedliwego dostępu do zamówień publicznych wszystkim podmiotom gospodarczym doprowadziłoby do lepszego wykorzystania pieniędzy podatników; wskazuje, że ogólnie MŚP nie dysponują znacznymi specjalistycznymi zdolnościami administracyjnymi oraz że w związku z tym podstawowe znaczenie ma minimalizacja nakładanych na nie obciążeń administracyjnych;

38.

wskazuje, że kryteria wyboru dotyczące kondycji finansowej, takie jak kryteria dotyczące obrotów spółki, powinny być proporcjonalne do charakteru danego zamówienia; ostrzega Komisję i państwa członkowskie, aby podczas przyjmowania elastycznych i przyjaznych dla użytkownika instrumentów nie tworzyły nowych przeszkód dla MŚP, a przede wszystkim uwzględniały ich interesy; zwraca się do Komisji, aby – w celu poprawy dostępu do procedur zamówień publicznych i zwiększenia ich przejrzystości, w szczególności z korzyścią dla mniejszych instytucji zamawiających i oferentów – zmodernizowała portal Tenders Electronic Daily (TED), aby uczynić go łatwiej dostępnym dzięki zwiększeniu jego atrakcyjności i wygody użytkowania, ze szczególnym uwzględnieniem kryteriów wyszukiwania oraz jakości i precyzji tłumaczeń streszczających poszczególne zamówienia; zaleca, aby TED oferował usługę powiadamiania subskrybentów o ogłoszeniu nowych przetargów w wybranym obszarze zainteresowania;

39.

zwraca się do Komisji o podniesienie świadomości na temat znaczenia podziału zamówień na części oraz o rozpatrzenie wdrożenia zasady „stosuj lub wyjaśnij”, która oznacza, że należy zapewnić przestrzeganie przepisów dotyczących kwestii takich jak podział zamówień na części lub wyjaśnić brak przestrzegania;

40.

wskazuje, że instytucje zamawiające powinny w większym stopniu korzystać z możliwości dzielenia zamówień publicznych na części, co zwiększyłoby szanse udziału MŚP w zamówieniach publicznych pod względem ilościowym i jakościowym, a także zwiększyłoby poziom konkurencji; zachęca MŚP do korzystania ze wspólnych zamówień publicznych i łączenia zamówień, co pozwoliłoby im osiągnąć korzyści skali w takich obszarach jak logistyka i transport; zachęca władze publiczne do zachowania elastyczności podczas rozważania korzystania z tego rodzaju nowoczesnych i dobrowolnych form umowy; wzywa Komisję do zbadania wszystkich możliwości promowania łączenia MŚP i małych podmiotów w sposób czasowy lub trwały, aby umożliwić tym podmiotom udział w przetargach dotyczących zamówień, które nie są podzielone na części, bez konieczności występowania jako podwykonawca; w związku z powyższym zwraca się do Komisji o przeanalizowanie w szczególności obecnej praktyki zlecania podwykonawstwa MŚP, często na gorszych warunkach niż przyznane wykonawcy, w odniesieniu do części zamówień, które nie zostały podzielone na części lub ich wielkość nie pozwalała MŚP na udział w procedurze zamówień publicznych;

41.

proponuje, aby oświadczenia własne zostały dopuszczone pod warunkiem, że są one wykonalne, oraz aby dokumentów oryginalnych żądano wyłącznie od kandydatów, którzy zostali zakwalifikowani, lub od zwycięskich oferentów, co pozwoli uniknąć ewentualnych opóźnień i zakłóceń na rynku związanych ze składaniem nieprawidłowych oświadczeń; zwraca się do Komisji o promowanie opcji „paszportu zamówień publicznych”, przyjętej przez wszystkie państwa członkowskie i potwierdzającej spełnienie przez podmiot gospodarczy warunków wymaganych na mocy ustawodawstwa UE dotyczącego zamówień publicznych; podkreśla, że europejski system wstępnej kwalifikacji powinien być użytecznym instrumentem, jeśli pozostanie nieskomplikowany, niedrogi i łatwo dostępny dla MŚP;

42.

z myślą o zwalczaniu korupcji w zamówieniach publicznych wzywa Komisję do wspierania skuteczniejszych praktyk sprawozdawczych, w tym wymiany informacji między państwami członkowskimi na temat wykluczania niesolidnych oferentów; zwraca się do Komisji o określenie jasnych zasad ochrony informatorów wewnętrznych w oparciu o zalecenia zawarte w rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 1729(2010) (9), o zwiększenie przejrzystości umów finansowanych ze środków unijnych oraz o wspieranie akcji oświatowych zarówno na szczeblu instytucjonalnym, jak i wśród ogółu społeczeństwa;

43.

zauważa, że niektóre państwa członkowskie stosują już skuteczne procedury udzielania zamówień publicznych, gwarantujące przejrzystość i właściwe wykorzystanie pieniędzy podatników; wzywa Komisję do przeanalizowania dobrych praktyk stosowanych przez państwa członkowskie w tej dziedzinie i wskazania najskuteczniejszych zasad zamówień publicznych w UE;

44.

wskazuje, że zwalczanie korupcji i uprzywilejowania jest wspólnym celem przedmiotowych dyrektyw; podkreśla, że państwa członkowskie stają przed różnymi wyzwaniami w tym obszarze oraz że bardziej złożone europejskie podejście wiąże się z ryzykiem osłabienia wysiłków mających na celu usprawnienie i uproszczenie tych przepisów, a także z ryzykiem stworzenia nowych przeszkód administracyjnych; wskazuje, że zasady przejrzystości i konkurencji odgrywają podstawową rolę w zwalczaniu korupcji; zwraca się o przyjęcie wspólnego podejścia do środków samokontroli w celu zapobiegania zakłóceniom rynku i zapewniania jednakowej pewności prawa podmiotom gospodarczym i instytucjom zamawiającym;

45.

jest zdania, że z uwagi na to, iż zamówienia publiczne dotyczą środków publicznych, powinny one być przejrzyste i objęte kontrolą publiczną; zwraca się do Komisji o wyjaśnienia mające na celu zapewnienie pewności prawa dla lokalnych i innych władz publicznych oraz umożliwienie im informowania obywateli o ich zobowiązaniach umownych;

46.

wzywa Komisję do dokonania oceny problemów związanych z niezwykle niskimi ofertami oraz do zaproponowania odpowiednich rozwiązań; zaleca, aby w przypadku otrzymania niezwykle niskich ofert instytucje zamawiające udzielały z odpowiednim wyprzedzeniem wystarczających informacji innym oferentom w celu umożliwienia im oceny, czy istnieją podstawy do wszczęcia procedury przeglądu; zwraca się o zapewnienie większej spójności między wspólną polityką UE w zakresie handlu zagranicznego a praktykami państw członkowskich akceptujących niezwykle niskie oferty;

47.

z zadowoleniem przyjmuje zieloną księgę Komisji w sprawie szerszego stosowania e-zamówień; wskazuje, że nie osiągnięto celów określonych w planie działania dotyczącym elektronicznych zamówień publicznych oraz że konieczne jest wzmocnienie przywództwa politycznego na wszystkich szczeblach rządzenia – w tym na szczeblu UE – w celu utrzymania i zwiększenia tempa przechodzenia na elektroniczne zamówienia publiczne; domaga się zapewnienia, aby co najmniej 50 % przetargów publicznych organizowanych zarówno przez instytucje UE, jak i państwa członkowskie było realizowanych drogą elektroniczną, zgodnie z zobowiązaniami podjętymi przez rządy państw członkowskich w Manchesterze w 2005 r. podczas konferencji ministrów poświęconej administracji elektronicznej;

48.

podkreśla, że Komisja ma do odegrania wyjątkową rolę we wspieraniu postępów w zakresie normalizacji, a kwestie związane z infrastrukturą, takie jak podpisy elektroniczne i znaczniki czasu, wymagają wspólnie uzgodnionego formatu ze względów bezpieczeństwa; zwraca się do Komisji o opracowanie wspólnych norm w tym zakresie; podkreśla, że uciążliwe wymagania techniczne dotyczące uwierzytelniania oferenta mogą stanowić przeszkodę dla podmiotów gospodarczych; podkreśla w tym kontekście potrzebę stworzenia znormalizowanego systemu podpisu elektronicznego; wzywa państwa członkowskie do udostępnienia usługi zatwierdzania certyfikatów wydawanych przez podmioty świadczące usługi certyfikacyjne pod ich nadzorem;

49.

podkreśla, że w celu zapewnienia interoperacyjności różnych systemów i unikania uzależnienia od jednego dostawcy należy przestrzegać otwartych norm i neutralności technologii; zwraca się do Komisji o zapewnienie rzeczywistej interoperacyjności między różnymi platformami z zakresu elektronicznych zamówień publicznych, które już istnieją w państwach członkowskich, w większym zakresie korzystając z wyników otrzymanych dzięki inicjatywom takim jak PEPPOL i e-CERTIS;

50.

wskazuje, że każdy wniosek ustawodawczy mający na celu rozszerzenie zakresu i uproszczenie stosowania elektronicznych zamówień publicznych powinien zostać włączony do przeglądu głównych dyrektyw dotyczących procedur udzielania zamówień publicznych, a także że powinien być zgodny z zakresem oraz z ogólnymi przepisami dotyczącymi zamówień publicznych, takimi jak zobowiązania związane z progami;

51.

podkreśla, że elektroniczne zamówienia publiczne mogą doprowadzić do uproszczenia całego procesu udzielania zamówień publicznych i przynieść korzyści, które doprowadzą do znacznego zmniejszenia kosztów oraz znacznych oszczędności czasu zarówno w przypadku przedsiębiorstw, jak i administracji publicznych, a także mogą przyczynić się do zwiększenia przejrzystości i dostępności; wskazuje, że w szczególności elektroniczne zamówienia publiczne otwierają nowe perspektywy unowocześnienia administracji w zakresie procedur udzielania zamówień publicznych; ponownie podkreśla, że elektroniczne zamówienia publiczne powinny być mniej kosztowne, wygodniejsze i bardziej przejrzyste niż tradycyjne procedury zamówień publicznych; jest jednak przekonany, że niektóre elementy wciąż wymagają ulepszenia i że należałoby podjąć dodatkowe działania w zakresie dostępu do wiarygodnych, porównywalnych i obiektywnych informacji i danych statystycznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały transgraniczne stosowanie elektronicznych zamówień publicznych;

52.

wskazuje, że przyjmowanie aktów prawnych nie jest jedynym sposobem wspierania zmian; zwraca się w związku z tym do Komisji o zbadanie nowych sposobów ponadgranicznej wymiany doświadczeń, najlepszych praktyk i transferu wiedzy przez podmioty lokalne i regionalne; podkreśla silną potrzebę dalszego zwiększania potencjału i zrozumienia wśród pracowników zajmujących się elektronicznymi zamówieniami publicznymi, a także wspierania MŚP w budowaniu wiedzy i potencjału za pomocą krajowych lub unijnych bodźców w celu zapewnienia równych szans MŚP i dużym przedsiębiorstwom; przychylnie odnosi się do nowego instrumentu „Łącząc Europę” mającego na celu pobudzenie ponadgranicznych elektronicznych zamówień publicznych, co pozwoli na rozwój cyfrowego jednolitego rynku;

53.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziane w planie działania Komisji na rzecz administracji elektronicznej na lata 2011–2015 przekształcenie platformy epractice.eu w skuteczne narzędzie wymiany doświadczeń i informacji przez państwa członkowskie i pracowników zajmujących się elektroniczną administracją, a także zdecydowanie opowiada się za rozszerzeniem jego zakresu na lokalnych i regionalnych pracowników;

54.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/35

—

uwzględniając art. 21, 45 i 47 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz art. 15, 21, 29, 34 i 45 Karty praw podstawowych,

—

uwzględniając art. 151 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 1612/68 z dnia 15 października 1968 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty (1),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 91/533/EWG z dnia 14 października 1991 r. w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącego informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy (2),

—

uwzględniając podstawowe standardy pracy Międzynarodowej Organizacji Pracy,

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (3),

—

uwzględniając dyrektywę 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium Państw Członkowskich (4), sprawozdanie z 2008 r. ze stosowania dyrektywy 2004/38/WE (COM(2008)0840) oraz rezolucje Rady z listopada 2007 r. i kwietnia 2009 r. dotyczące dyrektywy 2004/38/WE,

—

uwzględniając sprawozdanie monitorujące „Wytyczne w celu skuteczniejszej transpozycji i stosowania dyrektywy 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich” (COM(2009)0313),

—

uwzględniając projekt sprawozdania okresowego zatytułowany „Studium porównawcze stosowania dyrektywy 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich” zamówiony przez Komisję Prawną i wykonany przez European Citizen Action Service (ECAS),

—

uwzględniając komunikat Komisji „Wytyczne w celu skuteczniejszej transpozycji i stosowania dyrektywy 2004/38/WE”, a także zamiar publikacji przez Komisję uproszczonego przewodnika dla obywateli UE oraz jak najlepszego wykorzystania Internetu,

—

uwzględniając dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (5),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 grudnia 2007 r. zatytułowany „Mobilność, instrument na rzecz większej liczby lepszych miejsc pracy: Europejski plan działania na rzecz mobilności w zatrudnieniu (2007-2010)” (COM(2007)0773),

—

uwzględniając komunikat Komisji z 18 listopada 2008 r. w sprawie skutków swobodnego przepływu pracowników w kontekście rozszerzenia UE (COM(2008)0765),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 grudnia 2008 r. pt. „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy; Przewidywanie wymogów rynku pracy i potrzeb w zakresie umiejętności oraz ich wzajemne dopasowywanie” (COM(2008)0868),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 lipca 2010 r. pt. „Potwierdzenie zasady swobodnego przepływu pracowników: prawa oraz główne zmiany” (COM(2010)0373),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. pt. „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego« ” (COM(2011)0206), w którym mobilność pracowników jest uznawana za jeden z dwunastu najważniejszych instrumentów jednolitego rynku,

—

uwzględniając strategię „Europa 2020”, w szczególności jej przewodnie inicjatywy „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia” oraz „Mobilna młodzież”,

—

uwzględniając konkluzje Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych z dnia 27 listopada 2008 r. na temat: „Swobodny przepływ osób: przypadki nadużyć i niewłaściwego stosowania prawa do swobodnego przepływu”,

—

uwzględniając konkluzje Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów z dnia 9 marca 2009 r. w sprawie zawodowej i geograficznej mobilności siły roboczej i swobodnym przepływie pracowników w Unii Europejskiej,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie problemów i perspektyw obywatelstwa europejskiego (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie Europejskiego planu działania na rzecz mobilności w zatrudnieniu (2007-2010) (7),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie rozpoznania utrzymujących się przeszkód w mobilności na wewnętrznym rynku pracy (opinia rozpoznawcza) (8),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0258/2011),

A.

mając na uwadze, że mieszkanie i pracowanie w innym państwie członkowskim to jedna z podstawowych swobód Unii – bez względu na pochodzenie etniczne – i główny element obywatelstwa unijnego uznany w Traktatach, ale statystyki wykazują, że wciąż jeszcze zbyt mało osób korzysta z tego prawa, pomimo specjalnych inicjatyw podejmowanych na rzecz wspierania mobilności pracowników,

B.

mając na uwadze, że należy promować mobilność pracowników w całej Unii Europejskiej, tam gdzie występuje potrzeba zatrudnienia,

C.

mając na uwadze, że pracownicy pochodzący z UE mogą – w trakcie poszukiwania pracy w przyjmującym państwie członkowskim – doświadczać trudności i stawać przed różnymi wyzwaniami,

D.

mając na uwadze, że choć prawo do mieszkania i pracy w innym państwie Unii to jedna z podstawowych swobód Unii i główny element obywatelstwa unijnego uznany w Traktatach, to statystyki wykazują, że wciąż jeszcze zbyt mało osób korzysta z tego prawa pomimo specjalnych inicjatyw podejmowanych na rzecz wspierania mobilności pracowników,

E.

mając na uwadze, że obecny wskaźnik mobilności pracowników nie jest wystarczający do zwiększenia wydajności rynków pracy w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że jedynie 2,3 % osób w UE mieszka w państwie członkowskim innym niż państwo, którego są obywatelami, lecz 17 % zamierza skorzystać ze swobodnego przepływu w przyszłości, a 48 % rozważyłoby szukanie pracy w innym państwie lub regionie w razie zwolnień,

F.

mając na uwadze, że swobodny przepływ pracowników stanowi pozytywny przykład społeczno-ekonomiczny zarówno dla UE, jak i państw członkowskich i jest kamieniem milowym integracji UE, rozwoju gospodarczego, spójności społecznej, indywidualnego rozwoju na szczeblu zawodowym, walki z uprzedzeniami, rasizmem i ksenofobią, a także może przeciwdziałać negatywnym skutkom kryzysu ekonomicznego dzięki umożliwianiu lepszego przygotowania do sprostania wyzwaniom zmieniającego się świata poprzez zaangażowanie w dialog na szczeblu decyzyjnym wszystkich zainteresowanych stron oraz społeczeństwa obywatelskiego,

G.

mając na uwadze, że promowanie mobilności pracowników stanowi pozytywny wkład w osiąganie celów w dziedzinie zatrudnienia określonych w strategii „Europa 2020”, wzywa Komisję do uwzględnienia kwestii mobilności pracowników w sztandarowych inicjatywach, a państwa członkowskie – do uwzględnienia aspektów mobilności pracowników i mobilności terytorialnej przy opracowywaniu strategii krajowych oraz programów reform,

H.

mając na uwadze, że niewystarczająco elastyczne prawa pracy pogarszają mobilność pracowników w Europie,

I.

mając na uwadze, że zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 18 listopada 2008 r. mobilni pracownicy z krajów, które przystąpiły do UE w 2004 i 2007 r., mieli pozytywny wpływ na gospodarki państw członkowskich, które ich przyjęły,

J.

mając na uwadze, że ostatnie przemiany społeczne, w szczególności spowodowane zmianami w przemyśle, globalizacją, pojawieniem się nowych modeli pracy, zmianami demograficznymi oraz rozwojem środków transportu, wymagają wyższego stopnia mobilności wśród pracowników,

K.

mając na uwadze, że nie zgłoszono żadnych negatywnych skutków w państwach członkowskich, które nie wprowadziły środków przejściowych dotyczących swobodnego przepływu pracowników pochodzących z państw, które przystąpiły do UE w 2004 i 2007 r., ale kilka państw członkowskich postanowiło dalej stosować ograniczenia na swoich rynkach pracy w odniesieniu do obywateli Rumunii i Bułgarii,

L.

mając na uwadze, że pomimo unijnych aktów prawnych i programów mających na celu promowanie swobodnego przepływu pracowników, wciąż istnieją przeszkody uniemożliwiające pełne korzystanie z tej podstawowej swobody (np. przeszkody socjalne, językowe, kulturowe, prawne i administracyjne, ograniczona polityka w zakresie powrotów, która nie zaspokaja potrzeb migrantów, nieuznawanie doświadczenia zdobytego dzięki mobilności, trudności związane z zatrudnieniem małżonków lub partnerów oraz zbyt długi proces uznawania dyplomów i kwalifikacji zawodowych),

M.

mając na uwadze, że w czasach kryzysu gospodarczego mobilność zawodowa i terytorialna pracowników może pomóc w zmniejszeniu poziomu bezrobocia dzięki zapewnieniu równowagi między podażą i popytem na pracę, przyczyniając się do tworzenia miejsc pracy, a także do przystosowania gospodarki, społeczeństwa i demografii do zmian strukturalnych oraz do promowania wzrostu gospodarczego i konkurencyjności UE; w tym celu uważa, że obecne procedury uznawania kwalifikacji zawodowych pracowników stanowią dużą przeszkodę dla mobilności pracowników w Unii Europejskiej,

N.

mając na uwadze, że te przeszkody i ograniczenia naruszają podstawowe prawo pracowników, utrudniają ożywienie gospodarek UE i mogą przynieść efekty przeciwne do zamierzonych, powodując zwiększenie zakresu nielegalnej pracy, rozrost szarej strefy i eksploatację pracowników,

O.

mając na uwadze, że dyskryminacja ze względu na orientację seksualną jest zabroniona zgodnie z art. 21 Karty praw podstawowych,

P.

mając na uwadze, że obecny kryzys gospodarczy miał negatywny wpływ na mobilność i najbardziej dotknął pracowników czasowych i zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, przy czym kobiety należą do jednej z kategorii pracowników, które ucierpiały najbardziej,

Q.

mając na uwadze, że w odniesieniu do mobilności pracowników w UE widoczne są duże różnice uwarunkowane płcią (mężczyźni dużo częściej niż kobiety podają, że przemieszczają się z powodu nowej pracy lub zmiany pracy, odpowiednio w 44 % i 27 % przypadków (9)); mając na uwadze, że istnieje potrzeba lepszego monitorowania zjawiska mobilności w oparciu o dane uwzględniające kryterium płci,

1.

wskazuje, że Komisja w swoim sprawozdaniu COM(2008)0840 stwierdza nieustanne naruszanie przez państwa członkowskie dyrektywy 2004/38/WE, co wpływa na korzystanie z prawa pracowników do swobodnego przepływu, a sytuacja ta doprowadziła do złożenia wielu indywidualnych skarg, petycji i ponad 40 pytań od Parlamentu, wskutek czego Komisja wszczęła pięć postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z niewłaściwym stosowaniem tej dyrektywy;

2.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji COM(2010)0373, w którym opisano i wytłumaczono obecną sytuację w zakresie swobodnego przepływu pracowników, jednakże ubolewa nad brakiem konkretnych działań lub rozwiązań problemów związanych z mobilnością;

3.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy podejmowane przez Komisję, takie jak mechanizm wspierania mobilności kobiet WO.M.EN, i zwraca się do Komisji o rozszerzenie zasięgu projektów mających na celu zwiększanie mobilności zawodowej kobiet;

4.

wzywa Komisję do dalszego wspierania mobilności pracowników poprzez przedstawienie długoterminowej, kompleksowej, wielodyscyplinarnej strategii na rzecz mobilności, aby wyeliminować wszystkie istniejące przeszkody prawne, administracyjne i praktyczne uniemożliwiające swobodny przepływ pracowników; domaga się spójnej, skutecznej i przejrzystej polityki skoncentrowanej na wymogach rynku pracy i tendencjach ekonomicznych;

5.

wzywa Komisję do zwiększenia mobilności pracowników poprzez planowanie i promowanie dalszych strategii dostarczania uproszczonych informacji dotyczących praw pracowników migrujących i korzyści z mobilności dla ogólnego procesu rozwoju oraz dla gospodarek zarówno UE, jak i państw członkowskich; zwiększanie świadomości pracowników, członków ich rodzin i zainteresowanych stron na temat ich praw, szans oraz dostępnych narzędzi związanych ze swobodą przepływu jest czynnikiem kluczowym skutecznego wdrożenia prawodawstwa UE;

6.

jest zdania, że mobilność można promować skutecznie wyłącznie poprzez znaczną poprawę sytuacji związanej z solidarnością i wspólną odpowiedzialnością ze strony państw członkowskich i poprzez sformułowanie jasnych ram prawnych regulujących legalną migrację;

7.

wzywa państwa członkowskie do zlikwidowania przeszkód dla mobilności pracowników poprzez oferowanie osobom (z których większość stanowią kobiety), które podążają za swoimi współmałżonkami lub partnerami do innego państwa członkowskiego, odpowiednich usług, takich jak kursy ułatwiające ich integrację z nowym środowiskiem społecznym i kulturowym, np. kursy językowe i zawodowe;

8.

zauważa jednak, że mobilność powinna zachować dobrowolny charakter; podkreśla, że negatywne skutki uboczne wzrostu mobilności, prowadzące do drenażu mózgów oraz odpływu młodzieży, a także niekorzystny wpływ na spójność rodzin i na dzieci w wyniku pracy za granicą jednego lub obojga z rodziców powinny być skuteczniej łagodzone na szczeblu UE;

9.

wzywa państwa członkowskie do stworzenia mechanizmów współpracy mającej na celu zapobieganie druzgocącym skutkom dla rodzin, a zwłaszcza dla dzieci, powodowanym przez oddzielenie ich od rodziców i odległość między nimi;

10.

zważywszy na postanowienia traktatów i obowiązujące ustawodawstwo przypomina, że państwa członkowskie są odpowiedzialne za uproszczenie procedur administracyjnych związanych z wykonywaniem prawa do swobodnego przepływu pracowników z myślą o optymalnym wdrożeniu tego prawa i unikaniu nieuzasadnionych, zbędnych i uciążliwych procedur administracyjnych ograniczających stosowanie tego prawa;

11.

nalega, aby Komisja promowała usprawnianie praktyk administracyjnych i współpracę administracyjną, tak aby umożliwić synergie między władzami krajowymi;

12.

zachęca państwa członkowskie do tworzenia bardziej skutecznych kanałów komunikacji pomiędzy pracownikami migrującymi i odpowiednimi urzędami państwowymi tak, by pracownicy mieli pełen dostęp do informacji na temat swoich praw i obowiązków;

13.

podkreśla, że „prawa pracowników” można lepiej wprowadzić w życie w przypadku, gdy unijny pracownik migrujący zajmuje legalnie płatne stanowisko w przyjmującym państwie członkowskim;

14.

podkreśla, że kobiety wyjeżdżające za granicę w celu podjęcia pracy polegającej na opiece nad dziećmi lub osobami starszymi, np. w charakterze opiekunek do dzieci, au pair, nianiek lub pielęgniarek, często są zatrudniane przez podmioty prywatne, takie jak rodziny lub członkowie rodzin, przez co w rezultacie pracują bez umowy lub nielegalnie, w związku z czym nie mają żadnych praw ani świadczeń wynikających z dostępnego dla nich zabezpieczenia społecznego, opieki zdrowotnej itp.;

15.

jest zaniepokojony niedostateczną transpozycją i wdrażaniem obecnych dyrektyw dotyczących swobodnego przepływu pracowników, zwłaszcza dyrektywy 2004/38/WE w odniesieniu do prawa do wjazdu i pobytu członków rodziny pochodzących z krajów trzecich, oraz uciążliwymi procedurami administracyjnymi i dodatkowymi dokumentami dotyczącymi pobytu (pozwolenia na prace, potwierdzenie odpowiedniego zakwaterowania), które są niespójne z dyrektywą 2004/38/WE;

16.

wzywa Komisję do pełnego wykonywania swoich prerogatyw określonych w traktatach poprzez ciągłe i szeroko zakrojone monitorowanie wdrażania dyrektywy 2004/38/WE, a także – w razie konieczności – do korzystania z prawa do wszczynania postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

17.

zwraca się do państw członkowskich o dokonanie przeglądu przepisów regulujących okresy przejściowe dotyczące dostępu do ich rynków pracy, które w perspektywie długoterminowej mogą mieć negatywne skutki dla podstawowych wartości i praw zapisanych w traktatach UE, jak swoboda przemieszczania się, niedyskryminacja, solidarność oraz równe prawa; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje decyzję kilku państw członkowskich o otwarciu rynku pracy dla niektórych państw członkowskich, które przystąpiły do UE w 2004 r., oraz wyraża ubolewanie z powodu przyjętych niedawno w innych państwach członkowskich wniosków ustawodawczych mogących naruszyć prawa pracowników z państw członkowskich, które przystąpiły do UE w 2004 i 2007 r.; wzywa Komisję do zbadania zgodności tego typu strategii politycznych z prawem UE;

18.

wzywa Komisję do wzmocnienia aktualnych ram prawnych dotyczących uznawania kwalifikacji zawodowych określonych w dyrektywie 2005/36/WE;

19.

wzywa Komisję do dokonania przeglądu rozporządzenia Rady (EWG) nr 1612/68 z dnia 15 października 1968 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty (10) w celu uwzględnienia propozycji przedstawionych przez Parlament Europejski w niniejszej rezolucji;

20.

wzywa Komisję do zapewnienia stosowania przez państwa członkowskie rozporządzenia „Bruksela I” (rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych); podkreśla znaczenie rozporządzenia „Bruksela I” w kontekście sankcji i kar grzywny w przypadku eksploatacji pracowników;

21.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby państwa członkowskie wdrożyły dyrektywę 2004/38/WE, przy czym nie może dochodzić do żadnej dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na orientację seksualną; przypomina Komisji o poprzednich apelach dotyczących zapewnienia swobody przemieszczania się wszystkim obywatelom UE i ich rodzinom niezależnie od ich orientacji seksualnej;

22.

zauważa, że prawo do swobodnego przepływu pracowników nie może być postrzegane w oderwaniu od innych praw i podstawowych zasad UE oraz że poszanowanie europejskiego modelu socjalnego i praw zagwarantowanych w europejskiej konwencji praw człowieka, przedstawionych w Karcie praw podstawowych UE, stworzy możliwość zapewnienia godnych miejsc pracy, odpowiednich warunków życiowych, w tym ochrony i bezpieczeństwa w pracy, praw do zabezpieczenia społecznego, równego traktowania, godzenia życia rodzinnego z aktywnością zawodową oraz swobody świadczenia usług; podkreśla, że prawo do głosowania w wyborach lokalnych, regionalnych i europejskich stanowi podstawowy element tych praw, i wzywa do jego lepszego wdrażania; zauważa, że istnieje możliwość utraty prawa do głosowania w krajowych wyborach w państwie członkowskim pochodzenia; uważa, że należy wziąć pod uwagę tę kwestię;

23.

wzywa Komisję do sporządzenia listy zawierającej informacje na temat przeszkód, z którymi zmagają się pracownicy zamierzający skorzystać z przysługującego im prawa do swobodnego przepływu, a także sposobów zwalczania tych przeszkód w państwach członkowskich, w celu dokonania oceny, czy przeszkody te są zwalczane kompleksowo i skutecznie;

24.

wzywa Komisję do przeprowadzenia gruntownej oceny obecnej sytuacji gospodarczej w państwach członkowskich w odniesieniu do rynków pracy; wzywa państwa członkowskie do lepszej integracji polityki migracyjnej w odniesieniu do rynku pracy w celu zaradzenia problemowi niedoboru pracowników oraz zwiększenia produkcji wewnętrznej;

25.

wyraża uznanie dla Komisji za uwzględnienie kwestii mobilności pracowników w strategii „Europa 2020” oraz wyraża opinię, że tworzenie trwałych miejsc pracy ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia dobrobytu w UE;

26.

podkreśla jak ważne dla równego traktowania pracowników, w połączeniu z odpowiednią ochroną praw pracowniczych, jest przestrzeganie obowiązujących zasad ustanowionych na mocy prawa krajowego i układów zbiorowych w danym państwie członkowskim; jest przekonany, że zasada „takiej samej płacy za taką samą pracę w tym samym miejscu” w połączeniu z równouprawnieniem powinna obowiązywać na terenie całej UE, tak aby zapobiegać dumpingowi płacowemu i społecznemu; podkreśla, że prawa przyniosą korzyści wszystkim tylko wówczas, gdy będą odpowiednio wdrażane i egzekwowane; w tym celu zwraca się zarówno do Komisji i państw członkowskich o to, by dołożyły wszelkich starań, żeby swobodny przepływ nigdy nie był wykorzystywany do nierównego traktowania i do dumpingu społecznego;

27.

uważa, że ustawodawstwo UE i państw członkowskich musi być ściślej koordynowane w celu zapobieżenia wszelkim rodzajom przeszkód w stosowaniu i wykorzystywaniu prawa swobodnego przepływu pracowników;

28.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania, z uwzględnieniem pomocniczości, właściwego wdrożenia istniejącego prawodawstwa w zakresie zakazu dyskryminacji, podjęcia praktycznych działań na rzecz egzekwowania zasady równego traktowania pracowników mobilnych oraz zwalczania uprzedzeń, rasizmu i ksenofobii;

29.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do rozwijania polityki UE w zakresie zwalczania bezpośredniej i pośredniej dyskryminacji, wyzyskiwania pracowników z UE migrujących w Unii Europejskiej i nadużywania ich praw wynikającego z ich niewystarczającej znajomości języków i praw mających zastosowanie do ich zatrudnienia w przyjmującym państwie członkowskim;

30.

zachęca państwa członkowskie do tego, by władze odpowiedzialne za monitorowanie rynku pracy przywiązywały większą wagę do ochrony praw pracowników mobilnych, szczególnie przez lepszą edukację i zwiększanie świadomości w zakresie prawa pracy;

31.

uważa, że należy z wyprzedzeniem przeanalizować zmiany w ustawodawstwie państw członkowskich odnoszące się do zabezpieczenia społecznego, systemu opieki i opodatkowania, żeby upewnić się co do tego, jaki wpływ będą miały na swobodny przepływ pracowników; wzywa zatem do wprowadzenia wymogu przeprowadzania oceny wpływu przygranicznego, dostarczającej szczegółowe informacje na temat przeszkód w swobodnym przepływie;

32.

podkreśla, że wzrost mobilności transgranicznej wymaga również aktywnego zaangażowania partnerów społecznych w celu zapewnienia zainteresowanym pracownikom, zwłaszcza świadczącym czasowo pracę za granicą, odpowiednich i skutecznych informacji, wsparcia oraz ochrony w odniesieniu do przysługującym im praw socjalnych i pracowniczych;

33.

uważa, że dla skutecznego wdrożenia wszystkich strategii politycznych odnoszących się do swobodnego przepływu pracowników należy skoordynować działania, zwłaszcza w zakresie dokończenia rynku wewnętrznego, koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, uprawnień do dodatkowych emerytur, ochrony pracowników, transgranicznej opieki zdrowotnej, edukacji i szkolenia zawodowego, środków podatkowych, takich jak te opracowane w celu unikania podwójnego opodatkowania, i przeciwdziałania dyskryminacji;

34.

podkreśla, że ograniczenia swobody zatrudnienia utrudniają funkcjonowanie rynku wewnętrznego i że kryzys gospodarczy wskazuje na potrzebę promowania swobodnej mobilności pracowników;

35.

ponownie podkreśla, że w celu uniknięcia niespójności na unijnym rynku wewnętrznym państwa członkowskie muszą dać pierwszeństwo zatrudnienia obywatelom Unii, a także, że mogą dać pierwszeństwo zatrudnienia obywatelom państw trzecich, którzy ubiegają się o pracę wymagającą wysokich kwalifikacji, zgodnie z dyrektywą Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (11); podkreśla znaczenie odrzucania wniosków o wydanie niebieskiej karty UE w tych sektorach rynku pracy, do których pracownicy z innych państw członkowskich mają ograniczony dostęp na podstawie ustaleń przejściowych;

36.

wzywa do większej koordynacji pomiędzy instytucjami europejskimi i krajowymi w celu lepszego informowania i zapewnienia pomocy obywatelom, a także monitorowania, w jaki sposób prawo do swobodnego przepływu jest stosowane w praktyce i wykorzystywane przez jednostki w celu przyspieszenia procesu wdrażania mobilności pracowników;

37.

jest zdania, że odpowiednie systemy zabezpieczenia społecznego w dużym stopniu ułatwiają geograficzną i zawodową mobilność pracowników oraz że włączenie społeczne mobilnych pracowników i reintegracja społeczna pracowników po ich powrocie do kraju powinny zostać włączone do polityki dotyczącej mobilności pracowników; podkreśla, iż w tym celu uznawanie nabytych już praw oraz lepsze zrozumienie różnic pomiędzy poszczególnymi systemami funkcjonującymi w państwach członkowskich są konieczne i należy je wspierać;

38.

wzywa państwa członkowskie do zajęcia się problemem pozornej działalności na własny rachunek wśród pracowników mobilnych; podkreśla potrzebę zapewnienia tym pracownikom dostępu do praw i ochrony;

39.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwalczania ksenofobii wobec wszystkich pracowników z UE przez zapewnienie środków na rzecz informacji i integracji, a także promowanie porozumienia, różnorodności kulturowej oraz szacunku w państwie członkowskim przyjmującym pracowników mobilnych;

40.

podkreśla, że skuteczne wdrożenie swobody przemieszczania się pracowników wymaga skoordynowanych działań władz europejskich i krajowych na rzecz ułatwienia i uproszczenia procedur administracyjnych dotyczących kwestii pośrednio związanych z tym prawem, jak transfer rejestracji pojazdów i gwarancja dostępności rejestrów medycznych, utworzenie kompleksowej bazy danych dotyczącej aktualnych kompetencji zawodowych pracowników opieki zdrowotnej, unikanie podwójnego opodatkowania, jasne zasady dotyczące zwrotu kosztów medycznych itd.;

41.

uważa, że umożliwienie pracownikom migrującym korzystania z mobilnych praw w ramach zabezpieczenia społecznego jest kluczowe w zapewnieniu tego, by skutecznie korzystali oni z nabytych uprawnień;

42.

uważa, że MŚP mogą przyczynić się do odnowy gospodarczej i rozwoju, będąc głównym źródłem miejsc pracy; w związku z tym podkreśla konieczność unijnego zobowiązania na rzecz wspierania i rozwoju MŚP (np. za sprawą instrumentu mikrofinansowego Progress), zwłaszcza poprzez aktywne strategie na rzecz zatrudnienia i szkolenie zawodowe oraz programy szkoleniowe;

43.

wzywa regiony przygraniczne do rozważenia możliwości zawarcia porozumień na rzecz promocji transgranicznej mobilności pracowników w celu uzyskania przez te regiony wzajemnych korzyści;

44.

wzywa państwa członkowskie do wyeliminowania istniejących przejściowych przeszkód dotyczących swobodnego przepływu pracowników z państw członkowskich, które przystąpiły do UE w 2007 r.; uważa, że przeszkody te wywołują skutki przeciwne do zamierzonych, narzucają podwójne standardy i stanowią dyskryminację względem obywateli europejskich, i wzywa do rzeczywistego stosowania klauzuli pierwszeństwa w odniesieniu do całej Unii;

45.

jest zdania, że mobilność siły roboczej w Unii Europejskiej ma kluczowe znaczenie dla ożywienia gospodarczego i osiągnięcia celów w ramach strategii „Europa 2020”; w związku z tym wzywa te państwa członkowskie, które nadal nakładają na obywateli rumuńskich i bułgarskich ograniczenia na rynku pracy, do usunięcia tych ograniczeń do końca 2011 r., zgodnie z terminem określonym w traktacie o przystąpieniu;

46.

apeluje o bliższą i skuteczniejszą współpracę między właściwymi organami krajowymi w zakresie sprawdzania zgodności umów o pracę z prawem krajowym i prawem UE; zauważa, że należy zagwarantować wzajemne wsparcie i wymianę informacji między państwami członkowskimi w przypadku naruszenia prawa; zwraca się do Komisji o nadzorowanie tego procesu;

47.

wzywa władze publiczne oraz wszystkie zainteresowane strony, by dołożyły wszelkich starań na rzecz podniesienia poziomu wiedzy pracowników na temat przysługujących im praw oraz różnego rodzaju instrumentów (prawo pracy, układy zbiorowe, kodeksy postępowania, przepisy w zakresie zabezpieczenia społecznego), które regulują ich stosunek pracy, a także warunki pracy i życia;

48.

ubolewa nad zmniejszeniem się liczby inspekcji pracy w UE; podkreśla, że skuteczne kontrole stanowią kluczowy element gwarantujący równe traktowanie oraz równe szanse; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia liczby inspekcji pracy oraz zapewnienia inspekcjom pracy wystarczających środków; wzywa Komisję do poprawy współpracy i koordynacji pomiędzy inspekcjami pracy;

49.

uważa, że państwa członkowskie powinny dopilnować, aby dzieci pracowników migrujących w UE nie doświadczały trudności związanych z ich przynależnością państwową bądź obywatelstwem ze względu na wybory dokonywane przez ich rodziców w kontekście zatrudnienia, a także że szczególne potrzeby dzieci pracowników migrujących należy odpowiednio przeanalizować w celu podjęcia skutecznych działań politycznych;

50.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny poprawić sytuację dzieci opuszczonych przez rodziców i pomóc im normalnie się rozwijać oraz korzystać z edukacji i prowadzić godziwe życie społeczne;

51.

podkreśla swoje zaniepokojenie rosnącą liczbą przypadków pracy przymusowej w UE, która na niektórych obszarach ma ścisły związek z przestępczością zorganizowaną; podkreśla, że zwalczanie pracy przymusowej powinno być głównym priorytetem działalności Europolu i Eurojustu; wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wspólnych wysiłków na rzecz kontroli, ścigania oraz karania pracy przymusowej, a także dopilnowania, by zostało to objęte sankcjami karnymi; podkreśla potrzebę wdrożenia środków zapewniających ochronę ofiar pracy przymusowej;

52.

zwraca się do Komisji o zbadanie i upublicznienie pozytywnych i negatywnych efektów wynikających z mobilności pracowników dla państw przyjmujących i państw pochodzenia oraz dla UE, z punktu widzenia społecznoekonomicznego i spójności geograficznej, uwypuklając takie konsekwencje jak: straty gospodarcze, wzrost liczby przypadków pracy niezarejstrowanej oraz nieuczciwych warunków pracy wskutek niejasnej sytuacji prawnej w okresie obowiązywania przepisów przejściowych, brak wiedzy na temat praw wśród obywateli UE i następstwa opóźnionych działań ze strony państw członkowskich w zakresie integracji pracowników z UE z fali rozszerzenia w 2004 i 2007 r.; apeluje do Komisji i państw członkowskich o unikanie wdrażania środków przejściowych ograniczających swobodny przepływ pracowników i negatywnie wpływających na konkurencyjność rynków pracy UE wobec wszystkich obecnych państw członkowskich lub przyszłych krajów kandydujących;

53.

zachęca Komisję do kontynuacji inicjatyw mających na celu promowanie mobilności terytorialnej młodych ludzi za pomocą programów mobilności edukacyjnej, z wykorzystaniem wszystkich wyznaczonych programów związanych z tym zagadnieniem;

54.

z zadowoleniem przyjmuje komisyjny plan ustanowienia regularnej i systematycznej oceny podaży i popytu na unijnych rynkach pracy w perspektywie długoterminowej aż do 2020 r., z podziałem na sektory, zawody, poziomy kwalifikacji i kraje, a także zdecydowanie doradza koordynację strategii na rzecz zatrudnienia i edukacyjnych między państwami członkowskimi z myślą o realizacji celów strategii „Europa 2020” dotyczących tworzenia miejsc pracy i unikania w przyszłości pośrednich przeszkód, które mogą utrudnić wykonywanie prawa do swobodnego przemieszczania się, takich jak nieuznawanie dyplomów z innych państw UE; w planie tym należy jasno określić niedobory siły roboczej w UE w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej;

55.

wzywa do opracowania i wdrożenia odpowiednich środków mających na celu wyeliminowanie istniejącej wciąż dyskryminacji i negatywnych stereotypów, szczególnie w odniesieniu do pracowników pochodzących z Europy Południowej i Wschodniej, a także środków wspierających włączenie społeczne w państwie przyjmującym pracowników korzystających z przysługującego im prawa do swobodnego przepływu;

56.

wzywa władze na wszystkich szczeblach do zapewnienia wsparcia polityki i podniesienia świadomości na temat możliwości i zalet mobilności, w szczególności wśród osób rozpoczynających pracę, podkreślając koordynacyjną rolę Komisji;

57.

uważa, że państwa członkowskie powinny ułatwić i ustanowić ogólne kryteria uznawania dyplomów i kwalifikacji, ponieważ bardzo często kwestia ta stanowi źródło trudności dla osób szukających pracy w państwach członkowskich innych niż własny kraj pochodzenia;

58.

ubolewa nad polityką państw członkowskich, w której aktywnie zachęca się innych obywateli UE do opuszczenia tych państw członkowskich; zwraca się do Komisji z prośbą o zbadanie, czy tego rodzaju polityka nie narusza prawa do swobodnego przepływu;

59.

uznaje i podkreśla znaczenie publicznych służb zatrudnienia, a zwłaszcza systemu i sieci EURES, dla promowania mobilności pracowników w całej Unii Europejskiej, szczególnie w regionach transgranicznych, poprzez dostarczanie informacji na temat wolnych stanowisk, praw i obowiązków towarzyszących migracji, w tym imigracji, oraz towarzyszących pracy przygranicznej oraz informacji na temat możliwości edukacji i kształcenia zawodowego oraz warunków pracy i życiowych; podkreśla szczególną rolę partnerów społecznych w kontekście usług doradczych świadczonych na rzecz pracowników w ramach partnerstw przygranicznych; podkreśla, że EURES powinien w dalszym ciągu stanowić instrument wspierania uczciwej mobilności, i w związku z tym wzywa Komisję do dalszego zapewnienia środków finansowych na potrzeby wspierania pracy partnerów społecznych w regionach przygranicznych;

60.

wzywa do rozwijania zaplecza instytucjonalnego EURES oraz wzmocnienia jego pozycji jako zintegrowanego instrumentu wspierającego mobilność pracowników i ich rodzin;

61.

jest zaniepokojony ograniczeniem środków dla doradców z ramienia EURES; apeluje o zaangażowanie na rzecz długoterminowej strategii umożliwiającej EURES i jego personelowi skuteczne wykonywanie zadań i zauważa, że jest to możliwe wyłącznie w przypadku zwiększenia środków;

62.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poczynienia kroków koniecznych do tego, by uczynić współpracę pomiędzy Europejskimi Służbami Zatrudnienia i odpowiednimi krajowymi władzami publicznymi bardziej produktywną i skuteczną;

63.

zachęca państwa członkowskie by, we współpracy z Komisją, promowały Europejskie Służby Zatrudnienia pośród obywateli poprzez dostarczanie im odpowiednich dokumentów i doradzanie, jak z nich korzystać za pośrednictwem publicznych ośrodków pracy, a także przez organizowanie spotkań promujących mobilność w ramach edukacji wyższej;

64.

uważa, że należy jeszcze bardziej usprawnić przekazywanie pracownikom UE informacji o korzyściach, prawach i obowiązkach związanych z mobilnością pracowników; wzywa Komisję do skoordynowania działań z władzami krajowymi oraz stworzenia powiązań pomiędzy EURES i systemem rozwiązywania problemów online SOLVIT w celu podniesienia jakości usług oferowanych obywatelom korzystającym z przysługującego im prawa do swobodnego przepływu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do utworzenia wielojęzycznych punktów doradczych dla pracowników migrujących w UE, w szczególności na obszarach, na których takich pracowników zatrudnia się najwięcej;

65.

podkreśla, że w ramach polityki aktywnego zatrudnienia należy przywiązywać najwyższą wagę do informowania na temat programów kształcenia i szkolenia dostępnych w UE;

66.

wzywa do lepszego wdrażania dyrektywy Rady 91/533/EWG z dnia 14 października 1991 r. w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącego informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy (tzw. dyrektywy informacyjnej) (12) dotyczącej minimalnej ilości informacji, którą pracownicy powinni otrzymać od swojego pracodawcy na temat swojego stosunku pracy, włącznie z informacją dotyczącą wszystkich istotnych przepisów odnoszących się do zatrudnienia w państwie przyjmującym;

67.

wzywa Komisję by, we współpracy z państwami członkowskimi, promowała aktywne zaangażowanie partnerów społecznych tak, aby zapewnić praktyczne wdrożenie i wzmocnienie praw pracowników migrujących;

68.

podkreśla potrzebę współpracy pomiędzy pracownikami i pracodawcami w ramach sieci EURES;

69.

wzywa do szerzej zakrojonego dialogu i koordynacji pomiędzy władzami krajowymi i lokalnymi, ponieważ dla wielu obywateli stanowią one zwykle pierwsze źródło informacji ze względu na ich bliskość oraz znajomość potrzeb obywateli, a także do większego zaangażowania partnerów społecznych;

70.

wzywa państwa członkowskie do bardziej dokładnego monitorowania działalności agencji rekrutacyjnych w celu zapewnienia tego, by nie łamano praw pracowników migrujących i nie zawodzono ich oczekiwań, co mogłoby szkodzić swobodnemu przepływowi pracowników i ich zabezpieczeniu społecznemu;

71.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do monitorowania sytuacji agencji i organizacji oferujących pracę pracownikom z innych państw członkowskich oraz do wykrywania potencjalnych nielegalnych ofert pracy lub agencji i organizacji oferujących fikcyjne zatrudnienie;

72.

podkreśla, że w celu wprowadzenia swobodnego przepływu pracowników należy ustanowić obowiązek informowania zagranicznych pracowników przez pracodawcę o prawach pracowników obowiązujących w danym państwie zatrudnienia; należy ponadto utworzyć na terenie państw członkowskich wielojęzyczne punkty doradcze dla pracowników migrujących;

73.

wzywa Komisję do wydania komunikatu w sprawie skutków podatkowych dla pracowników objętych zakresem stosowania tej dyrektywy, w celu lepszego zrozumienia i określenia możliwych rozwiązań najbardziej istotnych problemów, które mogą utrudniać lub powstrzymywać mobilność pracowników;

74.

w celu zapewnienia i poprawy konkurencyjności Europy inwestowanie w formalną i nieformalną edukację, szkolenie zawodowe, wymiany doświadczeń zawodowych oraz koordynowanie działań mających na celu przyspieszenie procesu mobilności pracowników muszą uzyskać najwyższy priorytet;

75.

uważa, że niezbędne jest wzmocnienie aktywnej polityki dotyczącej rynku pracy, zwłaszcza w aspekcie kształcenia zawodowego oraz uczenia się przez całe życie, ponieważ może to przyczyniać się do mobilności pracowników, ułatwiać przekwalifikowanie się w okresie bezrobocia strukturalnego oraz umożliwiać przystosowanie się pracowników do zmian na rynku pracy;

76.

wyraża uznanie dla Komisji za jej przewodnią inicjatywę „Mobilna młodzież” i zainicjowanie programu na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia oraz ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje projekt pilotażowy „Twoja pierwsza praca z EURES-em” i proponowane działanie na rzecz utworzenia europejskiego paszportu umiejętności;

77.

z zadowoleniem przyjmuje szkolenie młodzieży w zakresie umiejętności niezbędnych do pracy i życia w innych krajach; uważa, że ludzie mają prawo do mieszkania i pracowania w kraju, który sami wybiorą;

78.

uważa, że umiejętności i wiedza, odpowiadające specyficznym potrzebom rynków krajowych, regionalnych lub lokalnych, ułatwią mobilność pracowników oraz zwraca się do Komisji o opracowanie wykazu pożądanych umiejętności oraz średnio- i długoterminowej oceny dotyczącej przyszłych miejsc pracy, jeżeli możliwe jest zapewnienie równowagi między podażą i popytem, oraz średnio- i długoterminowych oszacowań niedoborów siły roboczej w wybranych zawodach, które mogą wynikać ze zmian demograficznych i starzenia się społeczeństwa;

79.

uważa, że mobilność pracowników jest procesem dwukierunkowym – z jednej strony umożliwia gromadzenie umiejętności i wiedzy w ramach wszystkich rodzajów kształcenia w celu przygotowania populacji aktywnej zawodowo do stawienia czoła konkurencji w procesie poszukiwania pracy, a z drugiej strony umożliwia pracownikom mobilnym doskonalenie umiejętności i podniesienie poziomu wiedzy poprzez mobilność zawodową wskutek zdobycia bardziej praktycznego doświadczenia i wiedzy w nowym miejscu pracy;

80.

uważa, że w odniesieniu do kształcenia zawodowego należy także szczególnie wspierać mobilność, ponieważ w tej dziedzinie istnieją w dalszym ciągu znaczne deficyty; podkreśla znaczenie programów takich jak Leonardo oraz wzywa państwa członkowskie i podmioty zaangażowane w kształcenie zawodowe do częstszego korzystania z tego rodzaju programów lub ewentualnie ułatwienia korzystania z nich;

81.

żywi również nadzieję, że nowe kompetencje pracowników mobilnych, nabyte w różnych miejscach, zostaną potwierdzone tak, że ich zwiększony potencjał osobisty zostanie uznany i wzrosną szanse na ich długoterminowe włączenie zawodowe;

82.

jest zdania, że nie należy skupiać się jedynie na młodych pracownikach i że niezbędne są ukierunkowane strategie promujące i ułatwiające swobodny przepływ różnych kategorii pracowników, w oparciu o ich specyficzną charakterystykę (wiek, płeć, umiejętności, przynależność do grup wymagających specjalnego traktowania i mniejszości) i potrzeb, tak aby mobilność mogła stać się codziennością dla wszystkich grup pracowników;

83.

wzywa państwa członkowskie do dostosowania strategii uczenia się przez całe życie i szkolenia zawodowego do zmian zachodzących na rynkach pracy oraz do oferowania uniwersalnych umiejętności obejmujących szerszy zakres geograficzny i szerszy zakres wiedzy, tak aby odpowiednio dopasować je do dostępnych miejsc pracy;

84.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o współpracę w zakresie osiągania lepszej porównywalności programów nauczania w szkołach i na uczelniach oraz systemów edukacji w UE, poprzez uproszczone wzajemne uznawanie dyplomów, również w celu promowania wzajemnego uznawania dokumentów potwierdzających wykształcenie, co jest kluczowe; podkreśla jednak, że różni się ono od uznawania kwalifikacji w zawodach regulowanych, chociaż opowiada się za bardziej liberalnym dostępem do tych zawodów w ogólności; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście to, że szkoły i uniwersytety zawierają coraz więcej umów o współpracy transgranicznej, oraz wzywa państwa członkowskie do wspierania tej zmiany;

85.

zachęca państwa członkowskie do zwiększenia udziału małych i średnich przedsiębiorstw w uczeniu się przez całe życie poprzez dostarczanie zachęt odpowiednim pracownikom i pracodawcom, ze szczególnym naciskiem na naukę języków i nowych technologii, zgodnie z wymogami rynku, ponieważ większość siły roboczej w Europie pracuje w MŚP i, w ten sposób, stanie się bardziej konkurencyjna, ale także dlatego, że wzmocni to mobilność, aby rozwiązać problem niepowodzenia w obsadzaniu stanowisk pracy w wielu państwach członkowskich;

86.

uważa, że należy znaleźć większą synergię między programami mającymi na celu wspieranie swobodnego przepływu studentów, osób odbywających szkolenie zawodowe i stażystów a programami specjalnie przeznaczonymi na wspieranie wolnego przepływu pracowników;

87.

zachęca państwa członkowskie do tego, by tworzyły, z pomocą Komisji i partnerów społecznych, struktury do wspierania nauczania języków oraz nauczania tradycji kulturowych przyjmującego państwa członkowskiego dla rodzin pracowników migrujących, szczególnie, że te czynniki nadal utrudniają mobilność obywateli europejskich;

88.

uważa, że niewystarczająca znajomość języków (szczególnie w przypadku dorosłych) pozostaje ważną przeszkodą w mobilności pracowników i może prowadzić do wzrostu nielegalnego zatrudniania; wzywa państwa członkowskie do intensywniejszego promowania i rozwijania we wszystkich rodzajach szkół nauczania języków obcych, a Komisję do kontynuowania starań w tej dziedzinie;

89.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/46

—

uwzględniając art. 3 Traktatu UE,

—

uwzględniając art. 9, 49 i 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Na drodze do lepiej funkcjonującego jednolitego rynku usług – wykorzystanie wyników procesu wzajemnej oceny przewidzianego w dyrektywie usługowej” (COM(2011)0020) oraz załączony do niego dokument roboczy Służb Komisji w sprawie procesu wzajemnej oceny przewidzianego w dyrektywie usługowej (SEC(2011)0102),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania” (COM(2011)0206),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie lepiej funkcjonującego jednolitego rynku usług – proces wzajemnej oceny przewidziany w dyrektywie usługowej,

—

uwzględniając dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie usług na rynku wewnętrznym (1),

—

uwzględniając dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie zarządzania i partnerstwa na jednolitym rynku (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy usługowej 2006/123/WE (4),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A7-0324/2011),

A.

mając na uwadze, że usługi w dalszym ciągu stanowią jedynie ok. jedną piątą całkowitego obrotu handlowego wewnątrz UE, a jednocześnie stanowią ponad dwie trzecie unijnego PKB i zatrudnienia;

B.

mając na uwadze, że działalność objęta zakresem dyrektywy usługowej stanowi 40 % unijnego PKB i zatrudnienia, oraz mając na uwadze, że działalność ta stanowi również jeden z największych niewykorzystanych potencjałów wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w UE, ponieważ handel usługami na rynku wewnętrznym nadal napotyka wiele przeszkód;

C.

mając na uwadze, że usługi są siłą napędową gospodarek w państwach członkowskich, ponieważ tworzą miejsca pracy, wzrost i innowacje, oraz że z tego względu dobrze funkcjonujący i zintegrowany rynek wewnętrzny usług tym bardziej jest potrzebny w świetle obecnego kryzysu gospodarczego i finansowego, a także jako warunek poprawy sytuacji;

D.

mając na uwadze, że dyrektywa usługowa stanowi dźwignię na rzecz wzrostu Unii Europejskiej i że jej pełne i właściwe wdrożenie włączone jest w ramy strategii „Europa 2020” oraz Aktu o jednolitym rynku;

E.

mając na uwadze, że choć terminowa i prawidłowa transpozycja dyrektywy usługowej stanowi wyzwanie dla administracji państw członkowskich, jest ona zarazem konieczna i stanowi solidną podstawę dla rozwoju współpracy administracyjnej pomiędzy państwami członkowskimi;

F.

mając na uwadze, że w ramach procesu kontroli do Komisji Europejskiej wpłynęło blisko 34 tys. zgłoszeń dotyczących wymogów;

1.

z zadowoleniem odnosi się do komunikatu Komisji w sprawie procesu wzajemnej oceny przewidzianego w dyrektywie usługowej i z uznaniem odnosi się do ogromnego nakładu pracy włożonego przez Komisję i przede wszystkim krajowe organy administracji państw członkowskich, w tym lokalne i regionalne organy administracji;

2.

podkreśla, że funkcjonowanie jednolitego rynku usług jest warunkiem koniecznym dla stymulowania wzrostu, należytego zatrudnienia i innowacji w Europie oraz dla utrzymania konkurencyjnej roli Europy na arenie światowej;

3.

zauważa, że ogólny potencjał wspólnego rynku w zakresie usług nie jest w pełni wykorzystywany, ponieważ w szczególności ze względu na ograniczenia rynkowe w państwach członkowskich tylko niewielka część MŚP świadczy usługi transgraniczne;

4.

uważa, że pierwszym priorytetem w zakresie tworzenia jednolitego rynku usług jest pełne i kompletne wdrożenie dyrektywy usługowej we wszystkich państwach członkowskich oraz uruchomienie w pełni operatywnych pojedynczych punktów kontaktowych;

5.

dlatego zwraca się o rozważenie, czy uzyskiwanie informacji w pojedynczych punktach kontaktowych oprócz języka macierzystego mogłoby odbywać się również w języku angielskim z korzyścią dla usługodawców i usługobiorców z innych państw członkowskich oraz czy usługodawcy i usługobiorcy mogliby korzystać z podpisu elektronicznego;

6.

podkreśla, że proces wzajemnej oceny umożliwił przeprowadzenie oceny wewnętrznego rynku usług po wdrożeniu dyrektywy, zwłaszcza w odniesieniu do wymogów zawartych w art. 9, 15 i 16;

7.

zauważa nieprecyzyjność art. 39 dyrektywy usługowej w zakresie ustalania konkretnych celów procesu wzajemnej oceny; odnotowuje, że pośród zainteresowanych stron istniały odmienne sposoby postrzegania i różne oczekiwania dotyczące celów i wyników przedmiotowego procesu;

8.

zwraca uwagę, że wzajemna ocena została przeprowadzona po upływie terminu transpozycji przepisów dyrektywy usługowej; podkreśla, że nie należy mylić wdrożenia dyrektywy usługowej z przeprowadzaniem wzajemnej oceny;

9.

wyraża ubolewanie z powodu opóźnień we wdrożeniu dyrektywy usługowej w niektórych państwach członkowskich i uważa, że miały one wpływ na proces wzajemnej oceny;

10.

uważa, że mimo iż termin przeprowadzenia procesu wzajemnej oceny stanowił wyzwanie, pomógł on utrzymać tempo po wdrożeniu dyrektywy;

11.

uważa, że proces wzajemnej oceny pozwolił Komisji Europejskiej i państwom członkowskim na lepsze zrozumienie istniejących przeszkód oraz sytuacji w każdym państwie członkowskim; zauważa, że proces ten umożliwił państwom członkowskim otrzymanie informacji zwrotnej na temat ich wyborów w zakresie polityki i ułatwił promowanie sprawdzonych wzorców oraz zwiększenie przejrzystości skutków wdrażania;

12.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do zainicjowania dyskusji na temat tego, co stanowi dozwolone przeszkody, a co nie;

13.

uważa, że proces wzajemnej oceny był kluczowy dla wyjaśnienia pewnych niejednoznacznych sytuacji, które wciąż przeważają podczas świadczenia usług zarówno na szczeblu krajowym, jak i transgranicznym, m.in. w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych i obowiązku ubezpieczenia nałożonego na transgranicznych dostawców usług; podkreśla, że ostatecznie pomogło to ocenić, czy środki wykonawcze przyjęte przez poszczególne państwa członkowskie są stosowane zgodnie z duchem dyrektywy usługowej;

14.

podkreśla, że dyskusje w klastrach są centralnym elementem wzajemnej oceny; z zadowoleniem odnosi się do ducha współpracy i wzajemnego zaufania, który towarzyszył uczestnikom debat;

15.

uważa, że proces wzajemnej oceny przyczynił się do rozwoju „ducha europejskiego” wśród administracji krajowych oraz pozwolił administracjom państw członkowskich na lepsze wzajemne poznanie; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, by wiedza i doświadczenie zdobyte podczas wzajemnej oceny zostały utrzymane i wykorzystane dla celów ulepszenia jednolitego rynku usług;

16.

zauważa, że zaangażowanie zainteresowanych stron w proces wzajemnej oceny było ograniczone; uznaje, że pewien stopień poufności był istotnym warunkiem umożliwiającym stworzenie atmosfery wzajemnego zaufania pomiędzy państwami członkowskimi; wyraża jednak ubolewanie, że regularna informacja zwrotna dotycząca procesu nie była przekazywana zainteresowanym stronom;

17.

ma świadomość kosztów administracyjnych związanych ze wzajemną oceną, zwłaszcza w państwach członkowskich, w których w proces zaangażowano regionalny szczebel administracji;

18.

jest zdania, że proces wzajemnej oceny w dyrektywie usługowej stanowi ważny instrument do identyfikowania dalszych inicjatyw mających na celu poprawę funkcjonowania wewnętrznego rynku usług; z zadowoleniem przyjmuje to, że Komisja proponuje zestaw działań zmierzających do zwiększania siły impulsu uzyskanego podczas wdrażania i etapów wzajemnej oceny;

19.

wzywa Komisję do informowania na bieżąco Parlamentu o postępach i rezultatach dialogu prowadzonego z państwami członkowskimi na temat wdrażania dyrektywy usługowej; wzywa Komisję do zastosowania w stosownych przypadkach dalszych środków mających na celu wyegzekwowanie wdrożenia;

20.

oczekuje na zapowiedzianą ocenę ekonomiczną wdrożenia dyrektywy usługowej oraz jej wpływu na funkcjonowanie rynku usług; ma nadzieję, że ocena ta pozwoli zmierzyć rzeczywisty wpływ dyrektywy na działalność gospodarczą i zatrudnienie; wzywa Komisję do zagwarantowania maksymalnej przejrzystości w przeprowadzaniu oceny oraz zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi jej ustaleń, skoro tylko będą dostępne;

21.

z zadowoleniem odnosi się do inicjatywy dotyczącej kontroli wyników funkcjonowania rynku wewnętrznego i wyraża nadzieję, że to działanie znacznie podniesie poziom praktycznego zrozumienia tego, w jaki sposób rozmaite części unijnego prawodawstwa są stosowane i w jaki sposób współdziałają w praktyce; uważa, że kontrola wyników powinna być przeprowadzona z uwzględnieniem perspektywy użytkowników jednolitego rynku;

22.

wzywa Komisję, aby w pełni włączyła Parlament Europejski w realizację inicjatywy kontroli;

23.

wzywa do uporania się z pozostałymi barierami regulacyjnymi, takimi jak rezerwowanie działalności, obowiązek ubezpieczeniowy, wymogi dotyczące formy prawnej i własności kapitału; wzywa Komisję, aby skupiła swoje działania na nieuzasadnionych i nieproporcjonalnych wymogach, które powinny zostać usunięte w celu zagwarantowania sprawnego funkcjonowania jednolitego rynku;

24.

ubolewa nad faktem, że w obszarach, w których od dawna występują problemy, nie podjęto wcześniej żadnych działań;

25.

wyraża ubolewanie, że Komisja nie przewidziała kryteriów wyboru określonych rodzajów wymogów dla ukierunkowanych działań; wzywa Komisję, aby wyjaśniła powody, dla których inne rodzaje wymogów określone w art. 15 dyrektywy usługowej, takie jak minimalna liczba pracowników czy minimalne lub maksymalne taryfy, uznano za mniej ważne od wymogów wymienionych w komunikacie Komisji;

26.

apeluje do Komisji o zgromadzenie i przedstawienie danych ilościowo określających wpływ różnorodnych pozostałych wymogów, które – w przypadku ich likwidacji – poprawiłyby funkcjonowanie jednolitego rynku usług; wzywa Komisję, aby w swoich ukierunkowanych działaniach w sposób priorytetowy potraktowała kwestię likwidacji tych wymogów, co wniosłoby najwyższy poziom wartości dodanej do funkcjonowania jednolitego rynku usług, zgodnie z art. 1 dyrektywy usługowej; ponadto wzywa Komisję do skupienia działań na sektorach i zawodach wykazujących wysoki potencjał wzrostu w zakresie świadczenia usług o charakterze transgranicznym;

27.

wzywa Komisję do kontynuowania i pogłębiania indywidualnej współpracy z państwami członkowskimi w celu transpozycji i wdrożenia dyrektywy usługowej, w pełny i prawidłowy sposób, we wszystkich państwach członkowskich;

28.

jest zdania, że na szczeblu krajowym wciąż istnieje wiele barier, które w szczególności spowalniają wzrost w zakresie profesjonalnych usług świadczonych między przedsiębiorstwami; wzywa państwa członkowskie, aby zagwarantowały, że nowe i pozostające wymogi są niedyskryminacyjne, niezbędne i proporcjonalne; wzywa Komisję, aby w sposób bardziej aktywny zaangażowała się we współpracę z państwami członkowskimi w zakresie dokładnego monitorowania odnośnych krajowych środków ustawodawczych dotyczących wdrażania postanowień art. 15 dyrektywy usługowej i zagwarantowania należytego zawiadomienia dotyczącego tych środków;

29.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do podejmowania ściślejszej współpracy zmierzającej do zapewnienia właściwego stosowania w państwach członkowskich klauzuli dotyczącej swobody świadczenia usług zawartej w art. 16 dyrektywy usługowej; wzywa Komisję do przeprowadzenia kompleksowej oceny stanu świadczenia usług transgranicznych w UE, w której wskazane zostaną powody umiarkowanego tempa wzrostu w tym sektorze, oraz szczegółowego przeglądu skuteczności wdrażania przez państwa członkowskie postanowień art. 16 dyrektywy usługowej;

30.

podkreśla potrzebę zapewnienia spójności w zakresie wdrażania różnych aktów prawnych o kluczowym znaczeniu dla działalności usługowej;

31.

wzywa państwa członkowskie, aby zagwarantowały pełne i właściwe wdrożenie postanowień dyrektywy usługowej, które nie zostały uwzględnione w procesie wzajemnej oceny, takich jak pojedyncze punkty kontaktowe, i wzywa Komisję do zadbania o rygorystyczne egzekwowanie właściwych przepisów;

32.

wzywa Komisję do zwracania szczególnej uwagi na regularną kontrolę i ocenę działania pojedynczych punktów kontaktowych w państwach członkowskich, które to punkty odgrywają kluczową rolę w przekazywaniu usługodawcom niezbędnych informacji na bieżąco i w sposób przyjazny dla odbiorcy;

33.

zauważa istotną rolę alternatywnych mechanizmów rozstrzygania sporów i narzędzi rozwiązywania problemów, takich jak SOLVIT, w zapewnianiu usługodawcom, w szczególności MŚP, możliwości pełnego korzystania z praw przysługujących im na jednolitym rynku; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że oceni ona skuteczność tych narzędzi i przedstawi sprawozdanie na temat potrzeby dalszych konkretnych inicjatyw;

34.

podziela pogląd Komisji, że usługodawcom, ale także usługobiorcom, należy pomagać w egzekwowaniu ich praw, oraz zaleca wykorzystywanie istniejących już narzędzi, takich jak system SOLVIT;

35.

ponownie potwierdza swoje wsparcie dla wykorzystania w stosownych przypadkach procesu wzajemnej oceny w innych obszarach polityki; uważa, że wzajemna ocena okazała się innowacyjnym i przydatnym instrumentem i powinna być postrzegana jako narzędzie poprawy funkcjonowania jednolitego rynku;

36.

z tego względu sugeruje rozważenie „łagodnej” wzajemnej kontroli i wprowadzenie jej w stosownych przypadkach w odniesieniu do wzajemnej oceny obszarów polityki objętych dyrektywami o horyzontalnym charakterze, w ramach których państwa członkowskie zachowały szerokie pole manewru, w celu uzyskania bardziej jednolitego prawodawstwa, stworzenia lepszych stosunków i wzajemnego zrozumienia pomiędzy państwami członkowskimi oraz zapobiegania narzucaniu dodatkowych wymogów;

37.

zaleca, aby wzajemna ocena była wykorzystywana jako „elastyczny instrument” stosowany w oparciu o analizę indywidualnych przypadków; sugeruje, aby narzędzie to było w sposób ukierunkowany brane pod uwagę w przypadku wybranych dyrektyw o charakterze „horyzontalnym”, które obejmują liczne środki w zakresie transpozycji i pozostawiają państwom członkowskim dużą swobodę uznania; proponuje ponadto ukierunkowane wykorzystywanie wzajemnej oceny, w ramach którego jedynie kluczowe przepisy dyrektywy objęte będą przedmiotową procedurą;

38.

wzywa jednak Komisję, aby przed zaproponowaniem wzajemnej oceny w odniesieniu do innych dyrektyw wyraźnie określiła cele i rezultaty wzajemnej oceny w celu zagwarantowania, że proces ten nie nałoży niepotrzebnych obciążeń na organy dokonujące oceny;

39.

uważa, że „dyskusje w klastrach” powinny pozostać centralnym elementem procesu wzajemnej oceny; uważa, że właściwie ukierunkowana, jednak ograniczona liczba ekspertów uczestniczących w dyskusjach w klastrach stwarza warunki dla skuteczności i realizacji zamierzeń; jest zdania, że należy w dalszym ciągu rozwijać wzajemną ocenę jako procedurę na rzecz wymiany najlepszych praktyk i doświadczeń w zakresie rozwoju polityki między państwami członkowskimi oraz że można by było wyjaśnić rolę Komisji w zakresie udzielania wskazówek i kierowania procesem, zwłaszcza podczas dyskusji w klastrach; jest zdania, że skład poszczególnych klastrów powinien zawsze odzwierciedlać oczekiwania państw członkowskich i potencjalny wpływ na jednolity rynek;

40.

zwraca się do Komisji o podniesienie poziomu przejrzystości poprzez informowanie Parlamentu Europejskiego o treści rozmów prowadzonych między państwami członkowskimi i postępach w tych rozmowach, a także poprzez regularne sprawozdania przedstawiane na różnych etapach wzajemnej oceny w celu stałego informowania wszystkich zainteresowanych stron; wzywa Komisję do upubliczniania głównych wniosków z posiedzeń klastrowych i plenarnych;

41.

podkreśla, że tabele korelacji i wzajemna ocena służą różnym celom i dlatego też należy je traktować jako odrębne, a nie zamienne narzędzia w zakresie polityki, oraz że w związku z tym tabele korelacji są niezbędne do wdrożenia prawodawstwa europejskiego;

42.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, jak również parlamentom państw członkowskich.

8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/51

—

uwzględniając wnioski i porozumienia ze szczytu grupy G20 w Londynie, Pittsburghu, Toronto i Seulu,

—

uwzględniając sprawozdanie grupy Palais-Royal Initiative pt. „Reforma systemu monetarnego: wspólna propozycja na dwudziesty pierwszy wiek” opublikowane dnia 8 lutego 2011 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2010 r. w sprawie poprawy zarządzania gospodarką i ram stabilności Unii, w szczególności w strefie euro (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie pozycji UE jako światowego gracza i jej roli w organizacjach wielostronnych (2),

—

uwzględniając nieustanne istotne działania Transatlantyckiego Dialogu Ustawodawczego (TDU) oraz Transatlantyckiego Dialogu Gospodarczego (TDG),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A7-0323/2011),

A.

mając na uwadze, że rozwój gospodarki światowej w trakcie ostatnich dekad na ogół pociągnął za sobą większy wzrost i dobrobyt, choć o nierównomiernym rozłożeniu, przyczyniając się do wyjścia z ubóstwa milionów ludzi; tymczasem liczba osób wciąż żyjących w ubóstwie i rozpaczy jest nadal zbyt wysoka; mając na uwadze, że należy ograniczyć nierówności ekonomiczne między państwami i w samych państwach; mając na uwadze, że walka Europy z ubóstwem musi być jednym z priorytetów strategii „Europa 2020”;

B.

mając na uwadze, że obecnie Stany Zjednoczone i Europa nadal borykają się z najgorszymi skutkami najgłębszej międzynarodowej recesji gospodarczej od czasów Wielkiego Kryzysu;

C.

mając na uwadze, że w ostatnich dziesięcioleciach rozwój gospodarki światowej zaburzany był przejściowymi zakłóceniami równowagi;

D.

mając na uwadze, że efektywne zarządzanie gospodarką na szczeblu światowym pozwoliłoby zminimalizować wpływ negatywnych czynników i skorygować niebezpieczne skutki globalizacji, takie jak wzrost nierówności czy niszczenie środowiska;

E.

mając na uwadze, że pojawienie się nowych ważnych graczy w światowej gospodarce zarówno w kontekście handlu światowego, jak i wzrostu gospodarczego, na czele z Chinami i Indiami, miało znaczące skutki i zmieniło całkowicie krajobraz ekonomiczny, wzywając do przeprowadzenia reform w zakresie handlu i kursów walut wymienialnych;

F.

mając na uwadze, że obecne zakłócenia równowagi wciąż w głównej mierze powodowane są brakiem konkurencyjności i brakiem oszczędności prywatnych i publicznych w krajach zadłużonych oraz wysokim poziomem oszczędności i brakiem popytu w krajach mających nadwyżkę kapitału, przy czym dziś skala tych zakłóceń znacznie wzrosła, a także mając na uwadze, że w kontekście wysokiego stopnia globalizacji i dużej skali przepływów kapitału zakłócenia te stawiają nowe wymogi wobec zarządzania na szczeblu światowym oraz stanowią sprawdzian dla struktur istniejących ustaleń instytucjonalnych;

G.

mając na uwadze, że główny element służący przywróceniu równowagi w gospodarce światowej jest dwojaki: większa konkurencyjność i szeroko zakrojone reformy sprzyjające wzrostowi w krajach zadłużonych oraz otwarcie rynków i solidna polityka pieniężna w krajach mających nadwyżkę kapitału;

H.

mając na uwadze, że pierwsze dziesięciolecie funkcjonowania UGW pokazało, że odpowiedzialna polityka budżetowa jest jednym z warunków wstępnych zminimalizowania wpływu wstrząsów finansowych i gospodarczych na świecie;

I.

mając na uwadze, że istnieje wiele organizacji międzynarodowych stworzonych w celu zarządzania gospodarką światową, takich jak MFW, Bank Światowy, WTO, UNCTAD i MKF, razem z międzyrządowymi forami grup G7 i G20, spośród których MFW i grupa G20 są organami najskuteczniejszymi, chociaż wymagają dalszych udoskonaleń;

J.

mając na uwadze, że globalne rynki wymagają globalnych zasad;

K.

mając na uwadze, że główne założenia polityki pieniężnej doprowadziły do znacznego nagromadzenia rezerw walutowych, w szczególności dolara amerykańskiego, w niektórych krajach mających nadwyżkę kapitału, co z kolei zwiększyło podaż kapitału w krajach zadłużonych i doprowadziło do wywierania presji na spadek stóp procentowych, przyczyniając się do pęcznienia bańki spekulacyjnej związanej z cenami aktywów, które miało kluczowe znaczenie w trakcie ostatniego kryzysu finansowego;

L.

mając na uwadze, że światowy kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w sektorze finansowym, doprowadził obecnie do wysokiego poziomu zadłużenia w niektórych krajach o najbardziej rozwiniętej gospodarce na świecie, w tym w USA, Japonii i UE;

M.

mając na uwadze, że grupa G20 zgodziła się w końcowej deklaracji ze szczytu w Pittsburghu dotyczącej ram dla silnego, trwałego i zrównoważonego wzrostu, iż reakcją na kryzys musi być pilne przyjęcie nowego wielostronnego podejścia;

N.

mając na uwadze, że na świecie uznano rolę, jaką niektóre branże sektora finansowego odegrały w przyczynieniu się do światowego kryzysu finansowego, wykazując słabe strony regulacji finansowych i pogłębiając kryzys długu państwowego, oraz mając na uwadze powszechne zrozumienie konieczności zwiększenia odpowiedzialności i przejrzystości sektora finansowego, w tym poniesienia przez niego sprawiedliwej części kosztów spowodowanych przez ten kryzys;

O.

mając na uwadze, że wielokrotnie wspominane zaburzenie równowagi rachunków obrotów bieżących jest wynikiem podstawowego braku równowagi strukturalnej w gospodarce krajowej;

P.

mając na uwadze, że brak skoordynowanych i skutecznych regulacji światowego systemu finansowego i nadzoru nad nim doprowadził do osłabienia sektora finansowego, co w konsekwencji jeszcze bardziej osłabiło światową gospodarkę;

Q.

mając na uwadze, że zwiększająca się rola i znaczenie grupy G20 jako forum dla prowadzenia nieformalnych dyskusji politycznych na najwyższym światowym szczeblu jest przyjmowana z zadowoleniem; mając na uwadze, że grupa G20 jako instytucja nie ma podstawy prawnej ani stałego sekretariatu i dysponuje niewystarczającą strukturą zarządczą, zwłaszcza w porównaniu z innymi instytucjami międzynarodowymi, takimi jak MFW i WTO;

R.

mając na uwadze, że obecny międzynarodowy system walutowy umożliwił kilku krajom zastosowanie strategii konkurencyjnej dewaluacji walut, co wraz ze wzrostem liczby spekulacyjnych transakcji przeprowadzanych przez wpływowe podmioty na rynkach walutowych w znacznym stopniu przyczyniło się do nadmiernych wahań kursów i spowodowało znaczne zagrożenie dla rynków walutowych oraz dla handlu międzynarodowego;

S.

mając na uwadze, że UE nie jest postrzegana jako silny uczestnik procesu reorganizacji międzynarodowego systemu monetarnego i finansowego, ponieważ nie reprezentuje jednolitego stanowiska, a jej reprezentacja zewnętrzna w sprawach gospodarczych na szczeblu międzynarodowym jest rozdrobniona;

T.

mając na uwadze, że niezbędne jest zadbanie o to, aby systemy gospodarcze i finansowe nie działały na szkodę gospodarki realnej;

U.

mając na uwadze, że zgodnie z zaleceniami grupy G20 MFW przyznano szersze uprawnienia w zakresie nadzoru i monitorowania światowego systemu finansowego, a jego zasoby finansowe zostały zwiększone, oraz że przeprowadzana jest już gruntowna reforma struktury zarządzania funduszem;

V.

mając na uwadze, że w ciągu ostatnich dziesięcioleci rynki finansowe ewoluowały w stronę działalności globalnej dzięki procesom i sieciom w znacznym stopniu wykorzystującym zasoby informatyczne, a za tymi zmianami nie podążyła normalizacja danych, co utrudniło gromadzenie i analizowanie danych oraz operacje na nich na poziomie rynku, a często nawet na poziomie firmy, a także ograniczyło przejrzystość transakcji finansowych;

1.

podkreśla, że zakłócenie równowagi światowej – zwłaszcza nadmierne – stanowi potencjalne zagrożenie dla stabilności finansowej i makroekonomicznej w krajach o najbardziej rozwiniętej gospodarce oraz może negatywnie wpłynąć na gospodarkę innych krajów; uwzględniając powyższe, zauważa, że zarówno kraje mające nadwyżkę kapitału, jak i kraje zadłużone powinny zająć się brakiem równowagi wynikającym z rozbieżności strukturalnych i braku konkurencyjności w gospodarce krajowej, ponieważ jest to także potencjalne źródło podstawowych problemów;

2.

podkreśla, że kryzys finansowy i gospodarczy pokazał, iż przypływowi kapitału, wynikającemu z zakłócenia równowagi światowej, powinna towarzyszyć odpowiedzialna polityka pieniężna i solidne regulacje finansowe oraz nadzór;

3.

zauważa potrzebę kontynuowania przez decydentów na całym świecie prac nad rozwiązaniami dotyczącymi reformy zarządzania gospodarką na szczeblu światowym, aby pomóc w przywróceniu równowagi w światowej gospodarce i uniknięciu następnego zastoju w gospodarce; podkreśla, że reforma zarządzania gospodarką na szczeblu światowym powinna zapewniać osadzenie rynków w kompleksowych ramach instytucjonalnych, aby rynki te mogły funkcjonować prawidłowo; ocenia ponadto, że jednym z priorytetowych celów zarządzania gospodarką na szczeblu światowym musi być stworzenie środowiska sprzyjającego inwestycjom długoterminowym;

4.

podkreśla wagę odpowiedzialnej polityki pieniężnej; wzywa banki centralne państw o najsilniejszej gospodarce, aby brały pod uwagę potencjalne negatywne skutki zewnętrzne, takie jak bańki spekulacyjne, dynamika strategii „carry trade” i destabilizacja finansowa w innych krajach, w trakcie wdrażania konwencjonalnych lub niekonwencjonalnych środków zaradczych;

5.

ma świadomość faktu, że ostatecznie wiara w siłę podstawowych zasad ekonomii oraz głębia, przejrzystość, złożoność i stabilność rynków finansowych są głównymi wyznacznikami, z powodu których waluty trzymane są jako rezerwy przez banki centralne krajów trzecich; podkreśla w tym kontekście, że każda waluta, która ubiega się o włączenie do koszyka walut specjalnego prawa ciągnienia (SDR) MFW, musi być w pełni wymienialna, oraz uznaje, że skład koszyka SDR powinien odzwierciedlać względne znaczenie walut w światowych systemach handlowych i finansowych;

6.

twierdzi, że kurs walut powinien odzwierciedlać podstawowe prawa rynku, aby zwiększyć otwartość i elastyczność oraz usprawnić gospodarcze procesy dostosowawcze, i dlatego nie powinien być przedmiotem zarządzania ani manipulacji ze strony krajowych organów monetarnych;

7.

wzywa członków MFW do przestrzegania umowy o MFW, w szczególności zobowiązania do powstrzymania się od manipulowania kursem walut, jak również odpowiednich postanowień układu GATT i porozumienia WTO;

8.

wzywa do ponownego rozważenia zastosowania specjalnego prawa ciągnienia (SDR) jako potencjalnego zamiennika dolara w roli światowej waluty rezerwowej, co mogłoby pomóc ustabilizować światowy system finansowy; zwraca się do MFW o przeanalizowanie dalszego przydzielania i szerszego zastosowania specjalnego prawa ciągnienia (SDR), zwłaszcza w celu wzmocnienia wielostronnego systemu kursów wymiany walut;

9.

popiera pracę państw grupy G20 oraz ich zobowiązania do wdrożenia odpowiednio rozłożonych w czasie i sprzyjających wzrostowi planów konsolidacji budżetowej w średnim terminie, przy jednoczesnym wspieraniu popytu krajowego na poziomie zależnym od warunków panujących w poszczególnych krajach, kontynuowania odpowiedniej polityki monetarnej, zwiększenia elastyczności kursu wymiany walut, aby lepiej odzwierciedlał on podstawy ekonomiczne, oraz do przeprowadzenia reform strukturalnych, aby sprzyjały one tworzeniu nowych miejsc pracy i przyczyniały się do przywrócenia równowagi w gospodarce światowej;

10.

zauważa jednak, że perspektywy na szczeblu grupy G20 dotyczące niwelowania zakłóceń światowej równowagi wydają się jak dotąd ograniczone;

11.

apeluje do Światowej Organizacji Handlu (WTO) o odgrywanie czynnej roli w określaniu i eliminowaniu ewentualnych zakłóceń w handlu usługami finansowymi wynikających z różniących się systemów regulacyjnych;

12.

wzywa Komisję do opracowania kompleksowego mechanizmu, który byłby w dużej mierze oparty na regulacjach WTO i ściśle z nimi powiązany, który zapobiegałby wykorzystywaniu handlu jako narzędzia polityki zagranicznej w sposób sprzeczny z międzynarodowo uznanymi wartościami demokratycznymi wymienionymi w Karcie Narodów Zjednoczonych;

13.

wzywa Komisję do poruszenia na następnym spotkaniu UE-USA w ramach Transatlantyckiej Rady Gospodarczej kwestii współpracy i wspólnego nadzoru nad pochodnymi instrumentami towarowymi zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie przejrzystości i nadużyć na rynku;

14.

wzywa UE do wdrożenia postanowień uzgodnionych podczas szczytów G8/G20, w szczególności w odniesieniu do dotacji na paliwa kopalne i rolnictwo, uwzględniając wytyczne OECD w tym obszarze, a także w odniesieniu do zmienności cen żywności i rynków towarowych;

15.

wzywa Komisję do zmiany strategii handlowej w zakresie wzmocnienia handlu południe-południe oraz handlu wewnątrzregionalnego w innych częściach świata w celu ograniczenia słabości niewielkich gospodarek i przyczynienia się do rozwoju silniejszych partnerów gospodarczych w przyszłości;

16.

popiera ustalenie harmonogramu działań mających na celu wdrożenie ram grupy G20 na rzecz silnego, trwałego i zrównoważonego wzrostu;

17.

z zadowoleniem przyjmuje wszystkie inicjatywy na rzecz dalszej dyskusji i współpracy w zakresie wspólnych ogólnoświatowych wyzwań, lecz zauważa, że wiele istniejących forów, takich jak G20, służy jedynie prowadzeniu nieformalnych dyskusji, bez podstawy prawnej ani atrybutów organizacji międzynarodowych w procesie podejmowania i wdrażania decyzji oraz sprawowania nadzoru nad nimi, i jako takie nie będą silnymi strukturami zarządczymi;

18.

zauważa, że sposób podejmowania decyzji w ramach uzgodnionego stanowiska stosowany przez wiele ogólnoświatowych organów współpracy nie sprzyja podejmowaniu śmiałych decyzji i często prowadzi do zawierania ogólnych i niewiążących porozumień; apeluje do światowego forum o wzięcie przykładu z UE i odstąpienie od wyłącznego polegania na jednomyślności;

19.

jest zdania, że zobowiązania podjęte na szczycie G20 powinny być bardziej konkretne, a postępy powinny być monitorowane przez niezależny organ o charakterze bardziej formalnym i włączającym, posiadający statut i sekretariat, taki jak MFW;

20.

z zadowoleniem przyjmuje działania uzgodnione na szczycie grupy G20 w trakcie spotkania ministrów finansów w Paryżu w dniu 19 lutego 2011 r. dotyczące pomiaru zakłóceń równowagi za pomocą zestawu wskaźników; podkreśla, że te wskaźniki powinny dotyczyć elementów nierównowagi wewnętrznej, takich jak dług publiczny i deficyt budżetowy oraz oszczędności prywatne i dług prywatny, jak również zewnętrznych zaburzeń równowagi wynikających z przepływów i transferów handlowych i inwestycyjnych;

21.

wzywa członków grupy G20, aby regularnie przeprowadzali wspólny proces oceny, którego podstawą są ramy G20 oraz wyżej wymienione wskaźniki w celu wypracowania opcji politycznych, które umożliwią osiągnięcie silnego, trwałego i zrównoważonego wzrostu;

22.

podkreśla, że podmioty finansowe działają w skali globalnej i obecnie uważa za konieczne wyeliminowanie braków w koordynacji regulacji finansowych, aby uniemożliwić wykorzystywanie przez niektóre podmioty finansowe arbitrażu regulacyjnego;

23.

podkreśla, że Unia Europejska musi odgrywać kluczową rolę w światowej reformie gospodarczej, aby instytucje międzynarodowe stały się bardziej wiarygodne, przejrzyste i odpowiedzialne, oraz że Unia Europejska powinna w jeszcze większym stopniu zajmować jednolite stanowisko w międzynarodowych sprawach gospodarczych;

24.

apeluje o przedstawicielstwo UE w MFW i Banku Światowym; wzywa do nadania bardziej demokratycznego charakteru MFW, z uwzględnieniem otwartego i opartego na kryteriach merytorycznych wyboru dyrektora zarządzającego oraz znacznego zwiększenia prawa głosu przysługującego krajom rozwijającym się i będącym w okresie transformacji;

25.

utrzymuje, że zarządzanie gospodarką na szczeblu światowym powinno być dostatecznie sprawne, elastyczne i pragmatyczne, aby umożliwić określenie, które ustalenia są najbardziej odpowiednie w zależności od okoliczności i zgodnie z zasadą pomocniczości;

26.

podkreśla, że Unia Europejska musi odgrywać kluczową rolę w światowej reformie gospodarczej, aby instytucje międzynarodowe oraz nieformalne fora stały się bardziej wiarygodne, przejrzyste i odpowiedzialne;

27.

podkreśla, że tym instytucjom i forom, zwłaszcza G20, brakuje określonej legitymizacji parlamentarnej na szczeblu światowym, i w związku z tym wzywa je do włączenia parlamentów w proces decyzyjny; ubolewa nad niedociągnięciami niektórych partnerów w zakresie demokracji;

28.

dostrzega problemy mogące wynikać z braku spójności pomiędzy strategiami politycznymi ustalanymi na różnych nieformalnych forach a tymi przyjmowanymi przez międzynarodowe instytucje finansowe i gospodarcze; utrzymuje, że środki promujące światową koordynację instytucji należy przyjmować za pośrednictwem MFW;

29.

podkreśla potrzebę globalnego porozumienia i wspólnego podejścia w odniesieniu do polityki monetarnej, handlu międzynarodowego, stabilności finansów publicznych i elastyczności walut, bazując na podstawach ekonomicznych; uważa, że gospodarkę ogólnoświatową powinny cechować otwarte rynki z myślą o wzajemnej korzyści wszystkich uczestników; podkreśla, że wysokie standardy społeczne i środowiskowe mają zasadnicze znaczenie i że należy je rozwijać pod każdym względem; podkreśla, że MFW i WTO powinny odgrywać główną rolę w tym procesie,;

30.

wzywa państwa członkowskie WTO do przystąpienia do wielostronnych umów handlowych i brania udziału w negocjacjach podczas kolejnych rund mających na celu znaczne zmniejszenie przeszkód w handlu międzynarodowym z jednoczesnym zapewnieniem równych szans we wszystkich sektorach, co przyczyni się do wzrostu i rozwoju gospodarczego;

31.

uważa, że aby umożliwić krajom rozwijającym się uzyskiwanie większych korzyści z handlu oraz zapewnienie godnych warunków pracy i godziwych wynagrodzeń dla wszystkich pracowników, w interesie UE leży zacieśnianie współpracy z MOP, zachęcanie jej do udziału w pracach WTO, a także nadzór nad rozdziałami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju związanymi z ogólnym systemem preferencji;

32.

wzywa Komisję do ponownego określenia strategii UE w zakresie handlu i inwestycji, tak aby uwzględniała kraje BRIC (Brazylię, Rosję, Indie i Chiny) jako przyszłych głównych partnerów handlowych wraz z ich interesami w globalnej sieci wzajemnie powiązanych interesów dotyczących rozwoju zrównoważonego społecznie i ekologicznie;

33.

jest zdania, że banki rozwoju wielostronnego powinny w bardziej efektywny sposób zapewniać dodatkowe zasoby w celu sprostania określonym potrzebom lokalnym, wspierania inwestycji długoterminowych i konsolidacji gospodarek lokalnych;

34.

zaleca, aby MFW był niezależną organizacją o silnej pozycji, posiadającą narzędzia i środki wystarczające do zwrócenia większej uwagi na związki pomiędzy krajami, nie tylko poprzez wzmocnienie nadzoru wielostronnego, ale także poprzez skoncentrowanie się na gospodarkach krajów mających znaczenie systemowe, jak również poprzez opracowywanie wskaźników pomocnych w ocenianiu znacznych i trwałych zaburzeń równowagi; wzywa do objęcia mandatem interwencyjnym MFW także ryzyka wynikającego z rachunków kapitałowych;

35.

podkreśla konieczność zapewnienia, aby wielostronne umowy dotyczące wymiany informacji podatkowych zawierały postanowienia dotyczące automatycznej wymiany informacji, oraz apeluje o podjęcie działań na rzecz wzmocnienia podstawy prawnej czarnej listy systemów prawnych, które nie współpracują z OECD, w celu zwiększenia przejrzystości podatkowej oraz walki z nadużyciami i uchylaniem się od opodatkowania; wzywa Komisję, aby do końca 2011 r. przedłożyła propozycję solidnego standardu dotyczącego sprawozdawczości w podziale na państwa w odniesieniu do spółek transgranicznych w celu zwiększenia przejrzystości i dostępu administracji podatkowych do odnośnych danych;

36.

podkreśla znaczenie międzynarodowych inicjatyw podejmowanych np. w obszarze norm dotyczących rachunkowości i audytów;

37.

wzywa przywódców grupy G20, aby bez zbędnej zwłoki zakończyły dyskusje na temat minimalnych wspólnych elementów globalnego podatku od transakcji finansowych;

38.

uważa, że grupa G20 stanowi kluczowe forum globalnej konsultacji, niezależnie od znaczenia innych organów, ale zauważa, że grupa G20 wykazuje jako instytucja globalna szereg niedoskonałości, w tym brak reprezentacji małych państw, brak przejrzystości i demokratycznej odpowiedzialności oraz brak podstawy prawnej do nadania jej decyzjom prawnie wiążącego charakteru;

39.

zachęca MFW i G20 do dążenia do uzyskania wkładu i doradztwa ze strony gospodarek światowych o niskim deficycie budżetowym i zdyscyplinowanych wydatkach rządowych oraz do wpływania na nie;

40.

podkreśla potrzebę postrzegania strefy euro w kontekście dyskusji na temat globalnych założeń polityki pieniężnej jako jednego podmiotu ze względu na jedną walutę i jednolitą politykę kursu wymiany walut;

41.

apeluje do UE i jej państw członkowskich o znalezienie rozwiązań potrzebnych do dalszego udoskonalenia koordynacji pomiędzy grupami G a systemem Narodów Zjednoczonych;

42.

wzywa do utworzenia międzynarodowej rady banków centralnych, złożonej przede wszystkim z przedstawicieli banków centralnych UE, Japonii, Wielkiej Brytanii i USA, uprawnionej do koordynowania polityki pieniężnej, kontrolowania nadzoru finansowego oraz do upowszechniania i promowania SDR jako światowej waluty rezerwowej;

43.

zaleca polityczne wzmocnienie MFW poprzez organizowanie dorocznych szczytów przywódców krajów reprezentowanych w Radzie Wykonawczej MFW; w tym kontekście zachęca również państwa członkowskie MFW do mianowania przedstawicieli do Rady Wykonawczej spośród osób zajmujących najwyższe stanowiska rządowe, dzięki czemu będzie mogła objąć przywództwo jako forum dyskusji i podejmowania decyzji dotyczących globalnego zarządzania gospodarką;

44.

uważa, że konieczne jest zwiększenie przejrzystości międzynarodowego ruchu kapitałowego, zwłaszcza poprzez dążenie do zniesienia tajemnicy bankowej;

45.

podkreśla, że brak współpracy pomiędzy organami nadzoru finansowego sprzyjał rozprzestrzenianiu się kryzysu finansowego i spotęgowaniu jego negatywnych skutków; w tym kontekście wzywa organy nadzorcze Unii do przyjęcia kluczowej roli w budowaniu międzynarodowej współpracy i ustalaniu najlepszych praktyk w dziedzinie regulacji finansowych; uważa, że korzystne byłoby ujednolicenie przepisów obowiązujących w USA i UE w formie wspólnych ram finansowych;

46.

zauważa potrzebę przeprowadzenia na świecie reform, które zwiększyłyby przejrzystość i odpowiedzialność instytucji finansowych;

47.

podkreśla, że pomimo przyjęcia w światowych ośrodkach finansowych ustawodawstwa mającego na celu ulepszenie regulacji niektórych obszarów sektora finansowego uzasadnione są dalsze reformy w zakresie regulacji i praktyk w systemie bankowym i równoległym systemie bankowym;

48.

podkreśla potrzebę udzielenia europejskim organom nadzoru finansowego wyraźnego mandatu do prowadzenia ścisłej współpracy z pozaunijnymi lub międzynarodowymi odpowiednikami, podobnej do współpracy pomiędzy Europejską Radą ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) a Radą Stabilności Finansowej (FSB);

49.

podkreśla potrzebę połączenia nadzoru mikroostrożnościowego i makroostrożnościowego jako części spójnego, jednolitego podejścia;

50.

zauważa, że USA i UE łącznie odpowiadają za blisko 40 % handlu na świecie i blisko 50 % światowego PKB, oraz zachęca do skuteczniejszego dialogu dotyczącego kwestii makroostrożnościowych, w szczególności jeśli chodzi o dialog atlantycki, pełne i sprawiedliwe wdrażanie pakietu Bazylea III i dalsze dyskusje na temat rozszerzenia zakresu kontroli nad pozabankowymi instytucjami finansowymi; wzywa do zdecydowanego kontynuowania reformy regulacji sektora finansowego, by zapewnić skuteczne wspieranie przez ten sektor stabilności i wzrostu w światowej gospodarce realnej;

51.

szanuje podejście obrane przez G20, WTO, pakiet Bazylea III i inne wielonarodowe organy, uznając jednocześnie potencjalne zagrożenia wynikające z nadmiernej regulacji i konkurencji regulacyjnej;

52.

z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie światowego spotkania członków władz banków centralnych pod auspicjami Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BIS), stanowiącego wzór dla organizowania współpracy pomiędzy bankami centralnymi;

53.

jest zaniepokojony ryzykiem związanym z fragmentacją z powodu licznych regulacji mających wpływ na działalność światowych podmiotów finansowych; wzywa w związku z tym do większej integracji pomiędzy mechanizmami stosowanymi w różnych sektorach;

54.

uznaje rolę EBI w sprzyjaniu wzrostowi poprzez inwestycje długoterminowe;

55.

podkreśla potrzebę opracowania odpowiednich kryteriów określania ważnych dla systemu instytucji finansowych w celu uniknięcia przeświadczenia, że instytucje są zbyt duże lub zbyt powiązane, by upaść, a zatem w celu ograniczenia ryzyka systemowego przez zastosowanie rezerwy dodatkowej i wymogów kapitałowych oraz przepisów antymonopolowych;

56.

wzywa Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego do zaproponowania środków mających na celu oddzielenie detalicznej działalności bankowej instytucji finansowych ważnych dla systemu i nałożenie na nie wymogu oddzielnego kapitalizowania tej działalności;

57.

wzywa Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego do opracowania standardowego modelu podejścia do obliczania aktywów ważonych ryzykiem (RWA) w celu przeprowadzenia dokładnej oceny i porównań ekspozycji banków na ryzyko kredytowe i rynkowe;

58.

zaleca opracowanie pod egidą MFW odpowiedniej infrastruktury międzynarodowej oferującej zarówno organom władzy, jak i przedstawicielom sektora jedno źródło znormalizowanych podstawowych danych finansowych, umożliwiających z technicznego punktu widzenia wypełnianie międzynarodowych zadań ostrożnościowych oraz korzystanie z bezpieczniejszych i wydajniejszych procesów przemysłowych;

59.

podkreśla pozytywne skutki mocniejszych ram zarządzania gospodarczego na szczeblu UE i strefy euro zarówno dla światowej współpracy, jak i koordynacji działań;

60.

zauważa wielkie znaczenie wzmocnienia i pogłębienia europejskiego jednolitego rynku nie tylko jako międzynarodowego celu, lecz także jako czołowego przykładu do naśladowania dla innych bloków handlowych na świecie;

61.

podkreśla potrzebę istnienia europejskiej polityki zarówno w dziedzinie rolnictwa, jak i finansów, która pomagałaby uniknąć wstrząsów na skalę światową związanych z podażą i cenami żywności;

62.

podkreśla pozytywne skutki mocniejszych ram zarządzania gospodarczego, wzmacniające pakt stabilności i wzrostu na szczeblu UE, oraz strefy euro zarówno dla światowej współpracy, jak i koordynacji działań;

63.

uważa, że UE powinna odgrywać znaczącą rolę w procesie reorganizacji międzynarodowego systemu monetarnego i finansowego poprzez ustanowienie silniejszej reprezentacji zewnętrznej dzięki zwiększeniu wydajności i przejrzystości wewnętrznego procesu decyzyjnego zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Traktatu z Lizbony;

64.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie czterech nowych finansowych organów regulacyjnych: Europejskiego Organu Nadzoru Bankowego, Europejskiego Organu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, Europejskiego Organu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych oraz Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego, a także wyraża nadzieję, że będą one silne i skuteczne;

65.

uważa, że potrzeba sprzyjania tworzeniu równych szans na szczeblu międzynarodowym nie powinna powstrzymywać UE ani innych bloków regionalnych i krajów od wzmacniania uzgodnień regionalnych mających na celu pełne wykorzystanie elastyczności zapewnionej przez WTO i innych międzynarodowych standardów w celu przywrócenia równowagi podstawowych elementów makroekonomicznych i zwiększenia dobrobytu;

66.

wzywa UE do skoncentrowania się na zmniejszeniu swojej zależności energetycznej w celu zahamowania importowanej inflacji i odzyskania równowagi handlowej w relacjach z krajami produkującymi ropę;

67.

podkreśla fakt, że system kwalifikowanego dostępu do rynku w UE mógłby sprzyjać wytwarzaniu powszechnych dóbr publicznych, takich jak ochrona klimatu i osiągnięcie światowych milenijnych celów rozwoju;

68.

wzywa Komisję do przedłożenia wniosku dotyczącego sposobów usprawnienia wewnętrznej procedury decyzyjnej UE dla większej spójności w odniesieniu do zewnętrznej reprezentacji w sprawach gospodarczych i finansowych, w celu zagwarantowania, że reprezentacja UE jest odpowiedzialna w sposób demokratyczny przed Parlamentem Europejskim, państwami członkowskimi oraz przed parlamentami państw członkowskich;

69.

wzywa grupę G20 i WTO do rozważenia możliwości osiągnięcia globalnego porozumienia w sprawie podatku węglowego na produkty i usługi importowane;

70.

przypomina, że zgodnie z art. 138 Traktatu z Lizbony państwa strefy euro powinny powołać jednolitą zewnętrzną reprezentację; wzywa Komisję do złożenia wniosku ustawodawczego w tym celu;

71.

podkreśla, że pełne uczestnictwo w światowej gospodarce jest niezwykle ważne dla Europy, by mogła ona wykorzystać wszystkie swoje możliwości, i najlepszą szansą, by zrobiła to jako jeden podmiot;

72.

wzywa UE do nieustannego propagowania sprawiedliwego handlu, demokracji, praw człowieka, godnych warunków pracy i zrównoważonego rozwoju w polityce handlowej, zgodnie z Traktatem z Lizbony, programem wewnętrznym oraz milenijnymi celami rozwoju;

73.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

8.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 131/60

—

uwzględniając art. 14 ust. 3, art. 23, 24 i 33 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (konwencja CEDAW) przyjętą w 1979 r.,

—

uwzględniając art. 5 międzynarodowej Konwencji o prawach dziecka,

—

uwzględniając art. 7, 8, 16, 17, 27 i 30 Europejskiej karty społecznej Rady Europy (w wersji zmienionej),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 października 2008 r. zatytułowany „Większa równowaga między pracą a rodziną: ułatwianie godzenia życia zawodowego, prywatnego i rodzinnego” (COM(2008)0635),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. pt. „Równość kobiet i mężczyzn – rok 2010” (COM(2010)0491),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 października 2008 r. w sprawie realizacji celów barcelońskich w zakresie struktur opieki nad dziećmi do osiągnięcia wieku obowiązku szkolnego (COM(2008)0638),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn – rok 2010 (COM(2009)0694),

—

uwzględniając zalecenie Komisji 2008/867/WE z dnia 3 października 2008 r. w sprawie aktywnej integracji osób wykluczonych z rynku pracy,

—

uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci na lata 2011-2020,

—

uwzględniając unijny program walki z wykluczeniem społecznym,

—

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy z dnia 24 marca 2010 r. zatytułowane „Drugie europejskie badanie dotyczące jakości życia: życie rodzinne i praca”,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 października 2005 r. w sprawie kobiet i ubóstwa w Unii Europejskiej (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie niedyskryminacji ze względu na płeć i solidarności międzypokoleniowej (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. na temat aspektu płci w spadku koniunktury i kryzysie finansowym (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie oceny wyników planu działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata 2006-2010 oraz zaleceń na przyszłość (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zielonej księgi Komisji na rzecz adekwatnych, stabilnych i bezpiecznych systemów emerytalnych w Europie (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2010 r. (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie ubóstwa kobiet w Unii Europejskiej (7),

—

uwzględniając swoje stanowisko z pierwszego czytania, które odbyło się dnia 20 października 2010 r. i odnosiło się do wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 92/85/EWG w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią (8),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0317/2011),

A.

mając na uwadze, że ze względu na zmiany społeczno-kulturowe, którym towarzyszyło włączenie kobiet w rynek pracy i zdobycie przez nie większej niezależności finansowej, zmniejszyła się liczba rodzin z obojgiem rodziców, a także macierzyństwo wyłącznie w ramach małżeństwa, a niezamężne matki stają się coraz liczniejszą grupą we wszystkich krajach rozwiniętych i uprzemysłowionych; mając również na uwadze, że coraz więcej kobiet świadomie decyduje się na samotne macierzyństwo;

B.

mając na uwadze, że nieproporcjonalną ilość uwagi poświęca się zjawisku rodzicielstwa wśród nastolatków jako drodze do samotnego rodzicielstwa, co daje niewłaściwy obraz rodziców samotnie wychowujących dzieci; mając na uwadze, że krzywdzące i fałszywe stereotypy negatywnie wpływają na pewność siebie i poczucie własnej wartości zarówno rodziców samotnie wychowujących dzieci, jak i ich dzieci;

C.

mając na uwadze, że rodzice samotnie wychowujący dzieci nie stanowią grupy jednorodnej, lecz tworzą grupę, która obejmuje osoby o bardzo różnorodnej sytuacji rodzinnej, finansowej i społecznej;

D.

mając jednak na uwadze, że niektóre grupy kobiet samotnych żyją w ciężkich warunkach, ze wszystkimi konsekwencjami, jakie to może przynieść dla ich dzieci,

E.

mając na uwadze, że matki samotnie wychowujące dzieci – z powodu rozwodu, separacji lub z uwagi na fakt, iż nigdy nie były zamężne – stają się coraz liczniejszą grupą we wszystkich krajach wysoko rozwiniętych i uprzemysłowionych oraz mając na uwadze, że w związku z tym do nowej rzeczywistości należy dostosować strategie polityczne;

F.

mając na uwadze odpowiedzialność państw członkowskich w zakresie zapewnienia samotnym matkom i ich dzieciom rozsądnych warunków bytowych,

G.

mając na uwadze, że w wielu państwach członkowskich publiczne strategie polityczne wciąż nie są dostosowane do różnych modeli rodziny i do różnych sytuacji, a rodzice samotnie wychowujący dzieci często wciąż znajdują się w niekorzystnej sytuacji społecznej i ekonomicznej,

H.

mając na uwadze, że w społeczeństwach wielu krajów fakt bycia niezamężną matką nie dyskwalifikuje i nie jest powodem napiętnowania tak jak w społeczeństwach, w których z różnych powodów dominują modele patriarchalne;

I.

mając na uwadze, że zdecydowaną większość rodziców samotnie wychowujących dzieci stanowią w Europie kobiety; mając na uwadze, że w 2001 r. średnio 85 % rodziców samotnie wychowujących dzieci stanowiły matki w wieku od 25 do 64 lat, co oznacza, że 5 % żeńskiej części populacji stanowiły matki samotnie wychowujące dzieci, oraz mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich matki samotnie wychowujące dzieci stanowiły 6-7,5 % (Republika Czeska, Polska, Węgry i Słowenia), a w innych nawet 9 % (Estonia, Łotwa);

J.

mając na uwadze, że w całej Europie postrzeganie matek samotnie wychowujących dzieci oraz polityk w tej dziedzinie różni się w zależności od regionu i ukazuje geograficzne nierówności charakteryzujące się występowaniem bardziej rozbudowanego systemu opieki społecznej w regionach północnych, ważnej roli wspierającej ze strony dalszej rodziny w regionach południowych oraz łącznym występowaniem tych dwóch zjawisk na obszarach wschodnich;

K.

mając na uwadze, że w zależności od rodzaju polityki publicznej i statusu prawnego (rozwiedzione, w separacji, niezamężne lub wdowy) sytuacja matek samotnie wychowujących dzieci jest różna i – zależnie od kraju, w którym mieszkają – korzystają one z różnych rodzajów zasiłków, w tym z usług zdrowotnych świadczonych na rzecz matek i ich dzieci;

L.

mając na uwadze, że matki samotnie wychowujące dzieci często przerywają swoją edukację i zdobywanie umiejętności zawodowych z powodu ograniczonej ilości czasu i środków, które poświęcają na wychowywanie dzieci, na skutek czego narażone są na wykluczenie społeczne i ubóstwo,

M.

mając na uwadze, że nauczanie i informowanie na temat praw seksualnych i reprodukcyjnych kobiet, w szczególności tych najmłodszych, jest kluczowe dla zapobiegania niechcianym ciążom;

N.

mając na uwadze, że kobiety, które straciły swojego partnera na skutek aktów przemocy, w tym przemocy związanej z płcią, na skutek działań terrorystycznych czy też działań związanych z przestępczością zorganizowaną, są w większym stopniu narażone na wyizolowanie ze społeczeństwa i w związku z tym należy im poświęcić szczególną uwagę w celu pobudzenia ich ponownego włączenia do społeczeństwa i pokierowania ich w pełnionej przez nie roli rodzicielskiej w sposób, który leży w interesie dziecka;

O.

mając na uwadze, że różne właściwe władze na szczeblu europejskim dysponują środkami i programami pomocy dla tych grup kobiet;