Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 1069/2009 określające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Niniejsze rozporządzenie ma na celu ustanowienie przepisów w zakresie zdrowia ludzi i zwierząt dla produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego* i produktów pochodnych* w Unii Europejskiej (UE).
Przepisy te mają zapobiegać i minimalizować ryzyko dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz zapewniać ochronę łańcucha pasz i żywności.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Niniejsze przepisy mają zastosowanie do:
- produktów pochodnych lub ubocznych pochodzenia zwierzęcego, które zgodnie z prawem nie mogą być przeznaczone do spożycia przez ludzi;
- produktów pochodzenia zwierzęcego, które mogą być przeznaczone do spożycia przez ludzi, lecz są wykorzystywane do innych celów;
- surowców pochodzenia zwierzęcego wykorzystywanych do produkcji wyrobów pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.
Producenci produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych muszą przestrzegać zgodności z tymi przepisami w całym łańcuchu produkcyjnym.
- Są oni zobowiązani do prowadzenia rejestru produktów, które wysyłają, transportują lub otrzymują, wraz z wymaganą dokumentacją.
- Producenci informują organy krajowe o produktach i obiektach, z których korzystają w łańcuchu produkcyjnym. Łańcuch produkcyjny z kolei musi spełniać określone normy higieny i wymaga oficjalnego zatwierdzenia.
Państwa członkowskie UE przeprowadzają urzędowe kontrole mające na celu zapewnienie, by producenci gromadzili, identyfikowali i transportowali produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego bez zwłoki i by przetwarzali je, stosowali i usuwali zgodnie z przepisami.
Produkty pochodne, takie jak kosmetyki, wyroby medyczne i leki weterynaryjne, zgodne z innymi aktami prawnymi UE (odpowiednio rozporządzeniem (WE) nr 1223/2009, rozporządzeniem (UE) 2017/745 i rozporządzeniem (UE) 2019/6) mogą być wprowadzane do obrotu, gdy przejdą cały łańcuch produkcyjny.
Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego dzielone są na trzy kategorie zależnie od poziomu ryzyka, jakie stanowią dla zdrowia ludzi i zwierząt. Podział ten określa, w jaki sposób należy je usuwać i utylizować.
Istnieją ograniczenia wykorzystywania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego produktów. Na przykład nie mogą być stosowane jako pasza dla zwierząt lub ryb hodowlanych tego samego gatunku.
Przywóz zarówno produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, jak i produktów pochodnych musi być zgodny z normami UE.
Istnieje zakaz wywozu zarówno produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, jak i produktów pochodnych w celu spalania lub składowania, lub wywozu do krajów, które nie są członkami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w celu wykorzystania w przedsiębiorstwach biogazu lub kompostowni.
Definicje stosowane w rozporządzeniu zostały uzgodnione z definicjami stosowanymi w rozporządzeniu (UE) 2017/625 („rozporządzeniu w sprawie kontroli urzędowych”), w którym ustanowiono przepisy w zakresie przeprowadzania kontroli w łańcuchu rolno-spożywczym. Rozporządzenie (UE) 2017/625 gwarantuje, że produkty uboczne i pochodne pochodzenia zwierzęcego, które poprzednio nie były objęte unijnymi przepisami w zakresie kontroli urzędowych, obecnie wchodzą w zakres stosowania tego rozporządzenia.
Poprawka wprowadzona w ramach rozporządzenia (UE) 2019/1009, które ustanowiło unijne przepisy dotyczące nawozów, umożliwia produktom pochodnym, które nie stanowią już znacznego zagrożenia dla zdrowia zwierząt, swobodne przemieszczanie się na rynku UE jako produkty nawozowe.
Kolejna zmiana, akt delegowany przyjęty przez Komisję Europejską, uzupełnia rozporządzenie (WE) nr 1069/2009. Rzeczony dokument to rozporządzenie delegowane (UE) 2023/1605. Rozporządzenie określa punkty końcowe w łańcuchu produkcyjnym nawozów organicznych i polepszaczy gleby wytwarzanych na terytorium Unii Europejskiej, po przekroczeniu których nie podlegają one już wymogom określonym w rozporządzeniu (WE) nr 1069/2009, pod warunkiem że są stosowane jako składniki produktów nawozowych UE zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1009.

Akt wykonawczy

Akt wykonawczy – rozporządzenie (UE) nr 142/2011 – określa działania wykonawcze w odniesieniu do rozporządzenia (WE) nr 1069/2009. To wielokrotnie zmieniane rozporządzenie ustanawia szczegółowe przepisy dotyczące utylizacji i stosowania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie (WE) nr 1069/2009 stosuje się od dnia 4 marca 2011 r.

Zmiany wprowadzone na mocy rozporządzenia zmieniającego (UE) 2019/1009 mają zastosowanie od dnia 15 lipca 2019 r.

Zmiany wprowadzone na mocy rozporządzenia zmieniającego (UE) 2023/1605 mają zastosowanie od dnia 28 sierpnia 2023 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego: przepisy UE (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego. Całe zwierzęta lub ich części, które nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi.

Produkty pochodne. Elementy uzyskane z przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego) (Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 1–33).

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/1605 z dnia 22 maja 2023 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 w odniesieniu do określania punktów końcowych w łańcuchu produkcyjnym niektórych nawozów organicznych i polepszaczy gleby (Dz.U. L 198 z 8.8.2023, s. 1–5).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiające przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 (Dz.U. L 170 z 25.6.2019, s. 1–114).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/6 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie weterynaryjnych produktów leczniczych i uchylające dyrektywę 2001/82/WE (Dz.U. L 4 z 7.1.2019, s. 43–167).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1–175).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz.U. L 95 z 7.4.2017, s. 1–142).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/78/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnych na granicach w myśl tej dyrektywy (Dz.U. L 54 z 26.2.2011, s. 1-254).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych (wersja przekształcona) (Dz.U. L 342 z 22.12.2009, s. 59–209).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 19.09.2023