Nowa strategia dla europejskiej polityki sąsiedztwa

Europejska polityka sąsiedztwa przyczynia się do zwiększenia stabilności, dobrobytu i zrównoważonego rozwoju krajów graniczących z Unią Europejską (UE). Polityka ta jest przedmiotem nowej, bardziej ambitnej strategii mającej na celu uwzględnienie postępów poczynionych przez kraje partnerskie oraz nowych wyzwań, przed jakimi mogą stanąć.

AKT

Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego, Rady oraz Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 25 maja 2011 r. „Nowa koncepcja działań w obliczu zmian zachodzących w sąsiedztwie” [COM(2011) 303 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Przedstawiając nową strategię dla Europejskiej Polityki Sąsiedztwa (EPS), Komisja zamierza wzmocnić swoje wsparcie dla procesu reform podejmowanych przez kraje partnerskie UE.

To nowe podejście opiera się na większym zróżnicowaniu celów współpracy w zależności od kraju. W związku z tym plany działań dla poszczególnych krajów, wyznaczające priorytety krótko- i średniookresowe powinny być lepiej zorientowane i bardziej elastyczne w celu dostosowania ich w razie potrzeby do nowych priorytetów finansowych.

Strategia ma również na celu:

wzmocnienie warunkowości przyznawania pomocy finansowej, które może być zwiększana lub zmniejszana w zależności od dokonanych postępów w tworzeniu i konsolidacji demokracji i przestrzegania praw człowieka,
wspieranie rozwoju gospodarki sprzyjającej włączeniu społecznemu pobudzającej handel, inwestycje, zmniejszanie bezrobocia i zrównoważony rozwój,
wzmacnianie regionalnych synergii między partnerami w ramach Partnerstwa Wschodniego oraz w Unii dla Śródziemnomorza, w szczególności w dziedzinie handlu, energii, transportu, migracji i mobilności.

Wspieranie demokracji

Strategia ustanawia nowe sposoby wspierania demokracji i przestrzegania praw człowieka:

Europejski Fundusz na rzecz Demokracji przeznaczony dla demokratycznych partii politycznych reprezentatywnych dla różnorodności opinii, organizacji pozarządowych i partnerów społecznych,
Instrument Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, którego rola jest kluczowa w demokratycznym społeczeństwie.

Ustanowienie głębokiej, trwałej demokracji wymaga również pogłębienia partnerstwa w zakresie współpracy politycznej i współpracy w zakresie bezpieczeństwa. Partnerzy muszą prowadzić bardziej ciągły dialog polityczny na szczeblu dwustronnym oraz w ramach organizacji regionalnych. Ich wspólne działania muszą zostać wzmocnione na poziomie międzynarodowym.

Propagowanie trwałego rozwoju gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu

Kraje partnerskie są zachęcane do przyjmowania polityk sprzyjających wzrostowi gospodarczemu, środowisku biznesu, inwestycjom oraz zmniejszaniu różnic w rozwoju pomiędzy regionami.

Wzrost gospodarczy powinien sprzyjać zwiększaniu poziomu zatrudnienia oraz włączaniu społecznemu. W związku z tym europejska polityka sąsiedztwa przewiduje prowadzenie dialogu politycznego w dziedzinie reform makroekonomicznych, zatrudnienia i spraw społecznych. Komisja proponuje również uruchamianie nowych projektów rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich umożliwiających walkę z ubóstwem.

Ponadto należy wspierać ustanawianie stref wolnego handlu w celu wzmacniania powiązań handlowych między partnerami oraz integracji regionalnej. Unia Europejska (UE) jest największym rynkiem dla importu i eksportu partnerów objętych EPS. W tym kontekście kraje, które nie chcą rozpoczynać negocjacji w sprawie liberalizacji handlu mogą korzystać z ustępstw w handlu i umów wzajemnego uznawania zgodności wyrobów przemysłowych.

Wzmocniona współpraca

Niektóre obszary współpracy sektorowej powinny zostać wzmocnione. Dotyczy to w szczególności:

wiedzy, badań i innowacji, w tym poprzez mobilność studentów i nauczycieli akademickich,
udziału partnerów w programach i w pracach agencji UE.

Taka wzmocniona współpraca jest również przewidziana na rzecz bezpieczeństwa zaopatrzenia w energię, przeciwdziałania zmianom klimatu, ochrony środowiska, transportu i technologii komunikacyjnych.

Partnerzy, których reformy są bardziej zaawansowane mogą rozpocząć proces upraszczania procedur wydawania wiz.

Finansowanie

Ta nowa strategia została przedstawiona w końcowym etapie tworzenia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (ENPI), jej zasoby mają być zwiększane i kierowane na nowe priorytety.

Z tego powodu środki finansowe EPS mogą być dywersyfikowane poprzez korzystanie z innych instrumentów tematycznych UE i mechanizmów interwencji kryzysowej.

Dodatkowo powinna zostać zwiększona możliwość finansowania z pożyczek udzielanych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR). Powinny mieć one możliwość wspólnego interweniowania, w tym w celu finansowania działań na rzecz rozwoju dużych projektów w obszarze infrastruktury i połączeń międzysystemowych.

See also