Umieszczenie Europejskiego Funduszu Rozwoju w budżecie

Komisja Europejska zaleca umieszczenie w budżecie Unii Europejskiej (UE) pomocy przyznawanej państwom Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz państwom i terytoriom zamorskim (KTZ) w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR). Pozwoliłoby to zwiększyć kontrolę publiczną tej pomocy, jej przejrzystość i skuteczność oraz sprawić, by była bardziej elastyczna i przystosowana do realiów danego terytorium.

AKT

Communication from the Commission to the Council and to the European Parliament - Towards the full integration of co-operation with ACP countries in the EU budget [COM(2003) 590 final - Not published in the Official Journal] (Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego – Ku pełnemu włączeniu współpracy z państwami AKP do budżetu UE [COM(2003) 590 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]).

STRESZCZENIE

W niniejszym komunikacie Komisja zaleca włączenie do budżetu UE pomocy przyznawanej państwom AKP, oraz KTZ w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR).

ZMIANY POŻĄDANE Z PUNKTU WIDZENIA POLITYKI

Zapobieganie ryzyku marginalizacji

Wobec rozszerzania stosunków zewnętrznych Unii, zawierania umów o współpracę z wieloma innymi regionami i zwiększania sum przeznaczanych na pomoc zewnętrzną w budżecie, osobne finansowanie nie stanowi już dla państw AKP przywileju, ale niedogodność.

Umowy o współpracy z wieloma regionami świata, podobnie jak umowa z Kotonu, dotyczą szeregu zagadnień będących przedmiotem wspólnego zainteresowania: dialogu politycznego, systemu handlowego, celów w zakresie demokracji itp. Po włączeniu EFR do budżetu wszystkie duże programy geograficzne będą częścią struktury budżetu. Z technicznego punktu widzenia pozwoli to na większą synergię między programami skierowanymi na podejście geograficzne/krajowe oraz programami realizującymi cele tematyczne.

Owocem programów współpracy z państwami AKP jest bogate doświadczenie i duża liczba dobrych praktyk, które powinny być wykorzystane w programach prowadzonych w innych rozwijających się regionach. Włączenie EFR ułatwi wzajemne wzbogacanie poszczególnych programów.

Włączenie EFR do budżetu ułatwi także współpracę między regionami Afryki. Podobnie można osiągnąć większą spójność między państwami Karaibów i Ameryki Łacińskiej oraz państwami Pacyfiku i Azji.

Ku większej niezależności

Włączenie EFR do budżetu uniezależniłoby finansowanie współpracy UE-AKP od dobrowolnego i zależnego od krajowego punktu widzenia wkładu i zapewniłoby lepsze perspektywy w zakresie jego ciągłości. Dla państw członkowskich oznacza to, że współpraca finansowa z AKP będzie się faktycznie odbywała na szczeblu wspólnotowym.

Ku większej legitymizacji

EFR jest obecnie jedynym wydatkiem niewymagającym zgody Parlamentu Europejskiego. Włączenie EFR do budżetu położyłoby kres tej nietypowej sytuacji wzmacniając legitymizację społeczną pomocy zewnętrznej UE. Współpraca z państwami AKP, nie będąc częścią budżetu, jest wyraźnie wyłączona z jednego z najważniejszych procesów decyzyjnych Unii. Już wysokie ryzyko marginalizacji relacji z państwami AKP w stosunku do innych regionów świata znajdujących się w lepszej sytuacji gospodarczej jest pogłębione przez brak ich widoczności w kręgach politycznych Unii. Ponadto wpływ Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE będzie także wzmocniony dzięki obecności jego członków w Parlamencie Europejskim.

Ku większej przejrzystości

Umieszczenie wszystkich wydatków związanych z pomocą zewnętrzną w jednym budżecie pozwoliłoby na uzyskanie ogólnego oglądu pomocy zewnętrznej UE oraz wspólnotowej polityki rozwojowej pod względem wielkości i podziału geograficznego. Obywatele chcący poznać poziom wydatków Wspólnoty Europejskiej (WE) na politykę rozwojową będą musieli zapoznawać się tylko z jednym dokumentem.

Ku większej wydajności i skuteczności

Wprowadzenie EFR do budżetu pozwoli uzyskać lepszy stosunek koszt/skuteczność. Ujednolicenie zasad administracyjnych i prawnych, struktur decyzyjnych i zobowiązań do wypłacenia środków usunie pewną liczbę powielonych działań, które są obecnie nałożone na różnych wykonawców i uczestników. Przyczyni się także do uproszczenia nawiązywania stosunków, zmniejszenia obciążeń administracyjnych krajów będących beneficjentami i skuteczniejszego podjęcia wyzwań dotyczących krajów rozwijających się. Poza tym zasady zarządzania stosowane w przypadku budżetu sprawią, że poziom wydatków będzie bardziej regularny i przyczynią się do poprawy przekazywania pomocy państwom AKP.

NIEPOKOJE ZWIĄZANE Z UMIESZCZENIEM W BUDŻECIE

Czy jakość partnerstwa z państwami AKP będzie utrzymana?

Tak. Komisja ocenia, że Europejski Fundusz Rozwoju jest oczywiście elementem historycznym, ale nie ma podstawowego znaczenia dla uprzywilejowanych stosunków między krajami AKP i UE. Umowa z Kotonu pozostaje kamieniem węgielnym tego partnerstwa i będzie nadal regulować stosunki AKP-UE w taki sam sposób, jak w przeszłości.

Poza tym zobowiązania na rzecz każdego państwa AKP będą wciąż podejmowane na podstawie ustanowionych i zatwierdzonych przez nie programów. Rząd każdego państwa będzie ściśle włączony do wieloletniego programowania orientacyjnego, do tworzenia rocznych planów działań itp.

Czy umieszczenie w budżecie zakwestionuje zaangażowanie finansowe UE na rzecz AKP?

Zobowiązanie finansowe musi być odnawiane co 5 lat, bez względu na to czy za pośrednictwem EFR czy w ramach ogólnego budżetu. Obecnie dostępne instrumenty budżetowe, szczególnie decyzje dotyczące perspektyw finansowych oferują te same gwarancje.

Kontekst

Pomoc UE dla państw AKP jest obecnie udzielana przez dwa główne kanały: fundusze z budżetu wspólnotowego i fundusze z EFR. Te dwie formy pomocy są regulowane różnymi zasadami administracyjnymi i przez różne struktury decyzyjne. Fundusze z budżetu wspólnotowego są zarządzane zgodnie z ogólnym rozporządzeniem finansowym. Fundusze pochodzące z EFR są zarządzane zgodnie z zasadami ustanowionymi przez umowę z Kotonu.

Propozycja włączenia EFR do budżetu oznacza, że nowe perspektywy finansowe obejmą wszystkie wydatki na współpracę UE-AKP. Nie jest to nowa propozycja, zważywszy że Komisja zaproponowała już włączenie EFR do ogólnego budżetu wspólnotowego w 1973 r. oraz 1979 r. Podczas negocjacji dotyczących perspektywy finansowej 2007–2013, Komisja ponownie złożyła propozycję, która jeszcze raz została odrzucona przez Radę Europejską (15-16 grudnia 2005 r.) Debata będzie prawdopodobnie wszczęta przy okazji przygotowywania kolejnej perspektywy finansowej.

Ostatnia aktualizacja: 28.06.2007