Umowa ramowa o partnerstwie z organizacjami humanitarnymi (2008–2012)

Nowa ramowa umowa o partnerstwie (FPA) z organizacjami humanitarnymi obowiązuje od dnia 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2012 r. Podobnie jak poprzednie FPA i ta umowa ustala rolę, prawa i obowiązki partnerów, a także wykonawcze przepisy prawne w zakresie działań pomocy humanitarnej.

AKT

Ramowa umowa (EN) (FR) o partnerstwie z organizacjami humanitarnymi.

STRESZCZENIE

Dyrekcja Generalna ds. Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności przy Komisji Europejskiej (DG ECHO) nie działa bezpośrednio w terenie, ale jej pomoc jest rozdzielana i wdrażana przez partnerów. W związku z tym podstawą jej pracy są ramowe umowy o partnerstwie (FPA). Od czasu utworzenia w 1992 r. ECHO zawsze posługiwała się FPA. Obecnie również obowiązują dwa ich rodzaje: ramowa umowa z organizacjami międzynarodowymi i umowa ramowa z organizacjami pozarządowymi (NGO). Istnieje także ramowa umowa finansowo-administracyjna między Wspólnotą Europejską i ONZ (FAFA) regulująca operacje humanitarne finansowane przez ECHO, a realizowane przez agencje humanitarne ONZ.

Nowa ramowa umowa z NGO obowiązuje od dnia 1 stycznia 2008 r. do 21 grudnia 2012 r. i może zostać automatycznie przedłużona przez Komisję maksymalnie o jeden rok. Jest to czwarta ramowa umowa o współpracy w historii DG ECHO po umowach przyjętych w latach 1993, 1998 i 2003. Nowa ramowa umowa o współpracy ma na celu uproszczenie i zwiększenie elastyczności instrumentów umownych z partnerami, a także poprawę wdrażania pomocy humanitarnej poprzez podejście bardziej skupione na wynikach pomocy. W tym kontekście z poprzedniej FPA przejęto dwa cele: „ciągłość” i „partnerstwo wysokiej jakości”.

Informacje ogólne

Pomoc humanitarna Unii Europejskiej (UE) jest udzielana poprzez programy i projekty wspierane przez Wspólnotę Europejską, która może finansować zakup i dostarczać wszelkie produkty, sprzęty lub usługi niezbędne do jej wdrożenia zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1257/96, które stanowi podstawę prawną działań DG ECHO i umów FPA.

FPA określa wspólne zasady regulujące partnerskie relacje między ECHO i NGO, ustala przepisy i zasady realizacji dotyczące operacji humanitarnych przeprowadzanych w ramach partnerstwa. Ponadto FPA określa kryteria stosowane przy wyborze partnerów i ma na celu ustanowienie długoterminowych relacji między ECHO i NGO, aby zapewnić szybkość, efektywność i skuteczność pomocy. Podpisanie porozumienia o partnerstwie jest zatem niezbędnym warunkiem przyznania subwencji finansowych na wsparcie specjalnych operacji humanitarnych, ale FPA nie jest umową finansową jako taką.

Główne cele FPA są następujące:

• optymalizacja wdrażania i wyników operacji pomocy humanitarnej zgodnie z zasadami oszczędności i skuteczności oraz wg prawidłowo określonych celów i wskaźników wydajności,
• uproszczenie procedur i ustalenie jasnych zasad,
• promowanie koncepcji partnerstwa wysokiej jakości poprzez partnerstwo starannie dobrane, ze zobowiązaniem do poprawy.

Jakość partnerstwa powinna konkretyzować się w trakcie wdrażania projektów humanitarnych. Jakość powinna opierać się na przejrzystości i odpowiedzialności wobec stron, na formułowaniu strategii ukierunkowanych na skuteczność działań humanitarnych, na możliwości uzyskania godziwych warunków pracy dla pracowników humanitarnych, a także na promowaniu kultury nauki w powiązaniu z najlepszymi wzorcami. Przekazywanie informacji i komunikacja między partnerami powinny następować w sposób płynny.

Wybór i ocena partnerów

Wszystkie NGO, które podzielają wartości, zasady i cele ECHO, mogą zostać potencjalnymi partnerami po uprzednim sprawdzeniu, czy spełniają określone warunki. Kryteria kwalifikujące są następujące:

• organizacja autonomiczna bez celu zarobkowego z siedzibą w państwie członkowskim. Komisja sprawdzi dokument rejestrowy w urzędach państwowych oraz statut organizacji,
• przedstawienie potwierdzonych audytem sprawozdań finansowych za dwa ostatnie lata. Komisja sprawdzi także roczne sprawozdania z działalności za dwa ostatnie lata, które powinny potwierdzać co najmniej trzyletnie doświadczenie operacyjne w danej dziedzinie,
• wykazanie wystarczającej zdolności administracyjnej, możliwość sprawdzenia np. schematu organizacyjnego i listy członków zarządu,
• możliwość potwierdzenia niezłomności moralnej organizacji i jej zarządu,
• podpisanie dobrowolnego kodeksu postępowania lub karty potwierdzającej przestrzeganie zasad bezstronności, niezależności i neutralności w ramach udzielania pomocy.

Po sprawdzeniu kryteriów kwalifikacyjnych ocenia się także umiejętności. Zdolność techniczna, logistyczna, zarządcza, administracyjna i finansowa. Doświadczenie, dotychczasowe wyniki, zdolność wykonawcza i bezstronność są czynnikami uwzględnianymi przy selekcji i sprawdzanymi w urzędach państwowych i w terenie.

Monitoring i kontrola

Aby umożliwić poddanie działalności NGO bardziej skutecznej kontroli, w FPA przewidziano dwa mechanizmy kontrolne:

• mechanizm „A” (w zakresie działania), obejmujący monitoring wdrażania działań, dogłębnych kontroli sprawozdania końcowego i audytów działań ex post,
• mechanizm „P” (w zakresie uprzedniej oceny i procedur wewnętrznych), oparty na ocenie ex ante procedur kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem i zawierania umów przez NGO, a także na audytach ex post w zakresie wdrażania zasad i procedur.

Komisja przeprowadza okresową ocenę NGO będących sygnatariuszami FPA, zgodnie z procedurą dwuetapową:

• pierwszy etap, wykonywany raz w roku i obowiązkowy dla wszystkich NGO, ma na celu weryfikację kryteriów wybieralności i zdolności. W tym celu Komisja powinna otrzymać kopię rocznego sprawozdania finansowego, sprawozdanie z audytu zewnętrznego oraz kopię z rocznego sprawozdania z działalności za poprzedni rok i wszelkie niezbędne dokumenty dodatkowe,
• drugi etap polega na dogłębnej ocenie, która jest przeprowadzana co najmniej raz na trzy lata.

Zawieszenie lub rozwiązanie porozumienia o partnerstwie

Na podstawie oceny rocznej komisja może potwierdzić partnerstwo z NGO, zawiesić FPA lub rozwiązać umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia. W przypadku niezgodności z kryteriami Komisja może zawiesić partnerstwo z zachowaniem pisemnego, 45-dniowego okresu wypowiedzenia. W przypadku zawieszenia dana NGO nie może więcej ubiegać się o nowe finansowanie w okresie zawieszenia, ale jej aktywny status może zostać przywrócony, jeżeli udowodni, że ponownie spełnia wymagane kryteria zgodności. W przypadku domniemania naruszenia warunków umowy przez NGO Komisja może zawiesić FPA ze skutkiem natychmiastowym.

W przypadku zawieszenia trwającego jeden rok porozumienie o partnerstwie jest rozwiązywane. Inne przypadki rozwiązania dotyczą niezgodności z ww. wymogami wybieralności, z naruszeniami wartości, zasad lub celów FPA, a także merytorycznych nieprawidłowości, które powodują lub mogą spowodować stratę w budżecie wspólnotowym. Okres pisemnego wypowiedzenia również wynosi 45 dni.

Działania mogące ubiegać się o finansowanie wspólnotowe

Wsparcie humanitarne obejmuje między innymi przekazywanie żywności, zapewnianie wody pitnej, kanalizacji sanitarnej, schronień, świadczenie usług medycznych, krótkoterminową rehabilitację, prace rekonstrukcyjne, działania chroniące ofiary konfliktów, a także działania przygotowawcze na ryzyko wystąpienia katastrof naturalnych.

Powyższe operacje powinny być zgodne z podstawowymi zasadami humanitaryzmu, bezstronności, neutralności i niezależności *. Powinny być skupione na beneficjentach, opierać się na potrzebach zagrożonej ludności i wykorzystywać najlepsze wzorce w dziedzinie pomocy humanitarnej. W tym celu NGO powinny:

• przyznawać środki w zależności od potrzeb,
• sprzyjać uczestnictwu beneficjentów,
• opierać swoje działania na możliwościach lokalnych, w poszanowaniu kultury, struktury i tradycji,
• tworzyć powiązania między pilną pomocą, rehabilitacją i rozwojem,
• współpracować na rzecz wzmocnienia zdolności wspólnot objętych pomocą, aby zapobiec przyszłym kryzysom humanitarnym.

Operacje należy rozpoczynać z inicjatywy Komisji lub NGO. Zatwierdzona operacja może być w całości lub częściowo sfinansowana przez Wspólnotę Europejską.

See also

• Więcej informacji można uzyskać na stronie DG ds. Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności (ECHO) (EN) (FR)

Ostatnia aktualizacja: 25.01.2011