Wytyczne dla prowadzenia krajowych polityk morskich

Morza i regiony przybrzeżne mają zasadnicze znaczenie dla dobrobytu i koniunktury Europy. Jednakże presja na środowisko morskie wzrosła w znaczący sposób z powodu wzmożonej eksploatacji mórz i oceanów w powiązaniu ze zmianą klimatu. Aby sprostać wielu wyzwaniom, jakim muszą stawić czoła europejskie obszary morskie, kluczową kwestią staje się przyjęcie nowego, przekrojowego i zintegrowanego podejścia do zarządzania gospodarką morską. Wytyczne zaproponowane przez Komisję mają na celu kierowanie działaniami uczestników publicznych i prywatnych przy opracowaniu narodowej polityki morskiej.

AKT

Komunikat Komisji Europejskiej do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 26 czerwca 2008 r. Wytyczne dotyczące zintegrowanego podejścia do polityki morskiej: W kierunku najlepszych praktyk w zakresie zintegrowanej gospodarki morskiej i konsultacji z zainteresowanymi stronami [COM(2008) 395 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Unia Europejska (UE) proponuje wytyczne do opracowania zintegrowanej polityki morskiej, która stanowi jeden z celów strategicznych Komisji na lata 2005–2009. To nowe podejście na szczeblu europejskim stanowi centrum zintegrowanej polityki morskiej dla UE, zaproponowanej przez Komisję w październiku 2007 r. Wytyczne ustalają ogólne kierunki polityczne i określają ramowo działania państw członkowskich oraz uczestników sektora morskiego zmierzające do rozwoju zintegrowanego podejścia do spraw morskich na poziomie krajowym.

Tym samym Komisja zachęca państwa członkowskie do ustanowienia własnej zintegrowanej polityki gospodarki morskiej w ścisłej współpracy z uczestnikami krajowymi i regionalnymi sektora morskiego. Z powodu licznych współzależności między różnymi zaproponowanymi politykami związanymi ze sprawami gospodarki morskiej wszelkie działania rozwinięte przez struktury administracji rządowej będą wymagały efektywnej koordynacji. Aby zrealizować te cele, państwa członkowskie powinny wzmocnić i ułatwić współpracę na wszystkim szczeblach zarządzania gospodarką morską, w tym również na poziomie europejskim.

Państwa członkowskie powinny przewidzieć utworzenie struktur wewnętrznych koordynacji w swoich poszczególnych poziomach administracji (ministerstwa, parlament krajowy itp.). Tak powstała struktura mogłaby stworzyć ramy sposobu zarządzania, aby ułatwić podejmowanie decyzji na poziomie krajowym. W tak pojętej strukturze należy wskazać osobę odpowiedzialną za koordynację sprawami związanymi z gospodarką morską. Jej rola będzie polegała głównie na zorganizowaniu stałego dialogu między rozbieżnymi interesami sektorowymi.

Regiony przybrzeżne oraz inni decydenci lokalni powinni odgrywać ważną rolę w opracowaniu zintegrowanej polityki gospodarki morskiej, zważywszy na ich doświadczenie w zakresie zintegrowanego zarządzania strefami przybrzeżnymi oraz warunków zagospodarowania przestrzennego ich działalności.

Wszyscy uczestnicy sektora morskiego powinni uczestniczyć w opracowywaniu zintegrowanej polityki morskiej. Obejmują oni partnerów ekonomicznych (przemysł i usługi), partnerów społecznych, organizacje pozarządowe (NGO), uczelnie wyższe oraz centra badawcze. Ich uczestnictwo jest zalecane na poziomie krajowym, regionalnym lub lokalnym. Państwa członkowskie powinny umożliwić uczestnictwo zainteresowanym stronom w zarządzaniu sprawami morskimi, zapewniając jednocześnie przejrzystość procesu decyzyjnego.

Konieczne jest także rozwinięcie koordynacji transgranicznej na poziomie regionalnych basenów morskich, aby zagwarantować szerzenie dobrych praktyk i wzmocnionej współpracy między państwami członkowskimi w takich dziedzinach, jak ochrona środowiska morskiego, bezpieczeństwo i nadzór europejskich obszarów morskich, a także badania naukowe dotyczące gospodarki morskiej. W tych ramach Komisja Europejska rozwija regionalne strategie i przygotowuje aktualnie strategie dla Morza Bałtyckiego oraz Morza Śródziemnego.

Komisja zachęca państwa członkowskie do dzielenia się informacjami na temat działań oraz narzędzi, jakie przyjmują w zakresie sposobu zarządzania gospodarką morską. Zebrane informacje zostaną opublikowane w Internecie przez Komisję w formie tabel. Posłużą one jako zachęta do dzielenia się dobrymi praktykami.

Komisja przedstawiła sprawozdanie z poczynionych postępów w przyjęciu zintegrowanego podejścia do spraw gospodarki morskiej w 2009 r. ogłoszone w niebieskiej księdze w sprawie zintegrowanej polityki morskiej UE.

Kontekst

Ogólne wytyczne stanowią centralny element komunikatu w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej (niebieska księga) przyjętego przez Komisję w październiku 2007 r. i zatwierdzonego przez Radę Europejską w grudniu 2007 r.

Niniejsze wytyczne wpisują się również w ramy Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia 10 grudnia 1982 r. przyjętej podczas Światowego Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu w 2002 r.

Ostatnia aktualizacja: 16.09.2008