Wyroby budowlane

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 305/2011 – zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Rozporządzenie ma na celu poprawę funkcjonowania jednolitego rynku i swobodnego przepływu wyrobów budowlanych* w Unii Europejskiej (UE) przez ustanowienie jednolitych przepisów wprowadzania do obrotu takich wyrobów oraz przez zapewnienie wspólnej terminologii technicznej w celu oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych*.
• Tym samym rozporządzenie umożliwia państwom członkowskim UE zapewnienie bezpieczeństwa obiektów budowlanych*.
• Rozporządzenie zmieniające (UE) 2019/1020 dodatkowo wzmacnia nadzór rynku w celu zapewnienia, aby produkty udostępniane na rynku były bezpieczne i zgodne z unijnym prawodawstwem.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Rozporządzenie określa warunki wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu.
• Ustanawia ono metody i kryteria oceny i wyrażania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, jak również warunki stosowania oznakowania CE.
• Państwa członkowskie pozostają odpowiedzialne za bezpieczeństwo pożarowe, nośność i stabilność, wymogi dotyczące środowiska, energii oraz inne wymogi odnoszące się do budynków i innych obiektów budowlanych.

Deklaracja właściwości użytkowych oraz oznakowanie CE

• Jeśli producent postanawia wprowadzić do obrotu wyrób budowlany, który jest objęty normą zharmonizowaną lub dla którego wydano europejską ocenę techniczną, sporządza deklarację właściwości użytkowych, zawierającą m.in. następujące informacje:
  • określenie typu wyrobu;
  • systemy oceny i weryfikacji spójności właściwości użytkowych wyrobu;
  • numer referencyjny mającej zastosowanie normy zharmonizowanej lub europejskiej oceny technicznej;
  • zamierzone zastosowanie lub zastosowania wyrobu;
  • deklarowane właściwości na podstawie oceny zgodnie z mającą zastosowanie normą zharmonizowaną lub europejską oceną techniczną.
• Po sporządzeniu deklaracji właściwości użytkowych producent umieszcza oznakowanie CE na wyrobie.
• Oznakowanie CE wskazuje, że właściwości użytkowe wyrobu zostały ocenione i że są stałe.
• Oznakowanie CE umożliwia legalne wprowadzenie wyrobu budowlanego do obrotu w każdym państwie członkowskim i obrót nim na jednolitym rynku UE.
• Państwa członkowskie ustanawiają punkty kontaktowe ds. wyrobów budowlanych w celu zapewniania informacji na temat wymogów dotyczących wyrobów budowlanych.

Obowiązki producentów, importerów i dystrybutorów

• Producenci mają następujące obowiązki:
  • przygotowanie dokumentacji technicznej i na jej podstawie sporządzenie deklaracji właściwości użytkowych oraz umieszczenie oznakowania CE na wyrobie;
  • zapewnienie, by wyrób utrzymywał zgodność z deklaracją właściwości użytkowych. Jeśli producenci uznają, że wyrób przestaje być zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, muszą niezwłocznie podjąć konieczne środki naprawcze lub wycofać wyrób z obrotu lub od użytkowników.
• Importerzy mają następujące obowiązki:
  • zapewnienie, by wyrób nosił oznakowanie CE i by towarzyszyły mu wymagane dokumenty;
  • unikanie wprowadzania wyrobu do obrotu, jeśli uznają, że nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych;
  • zapewnienie, by wyrób utrzymywał zgodność z deklaracją właściwości użytkowych oraz by warunki jego transportu lub przechowywania nie wpływały niekorzystnie na jego właściwości użytkowe. Jeśli wyrób nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, importerzy muszą niezwłocznie podjąć konieczne środki naprawcze lub wycofać wyrób z obrotu lub od użytkowników.
• Do obowiązków dystrybutorów należy między innymi:
  • zapewnienie, by wyrób nosił oznakowanie CE oraz by towarzyszyły mu wymagane dokumenty;
  • nieudostępnianie wyrobu na rynku, jeśli uznają, że nie jest on zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, dopóki nie zostanie zapewniona zgodność wyrobu z deklaracją właściwości użytkowych lub deklaracja właściwości użytkowych nie zostanie poprawiona;
  • zapewnienie, by warunki transportu lub przechowywania wyrobu nie wpływały niekorzystnie na jego właściwości użytkowe. Jeśli wyrób nie jest zgodny z deklaracją właściwości użytkowych, dystrybutorzy muszą zapewnić podjęcie koniecznych środków naprawczych lub wycofanie wyrobu z obrotu lub od użytkowników.

Zharmonizowane specyfikacje techniczne

• Zharmonizowane specyfikacje techniczne obejmują normy zharmonizowane i europejskie dokumenty oceny. Normy zharmonizowane są sporządzane przez europejskie organy normalizacyjne (Europejski Komitet Normalizacji lub Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechnicznej) na podstawie wniosków wydawanych przez Komisję Europejską. Normy zharmonizowane określają metody i kryteria oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.
• Jeśli wyrób budowlany nie jest objęty lub nie jest w pełni objęty normą zharmonizowaną, producenci mogą wnioskować o europejską ocenę techniczną, którą wydaje jedna z jednostek ds. oceny technicznej na podstawie europejskiego dokumentu oceny opracowanego przez Europejską Organizację Aprobat Technicznych. Europejska ocena techniczna to udokumentowana ocena właściwości użytkowych wyrobu budowlanego w odniesieniu do jego zasadniczych charakterystyk.
• Normy zharmonizowane i europejskie oceny techniczne tworzą wspólną terminologię techniczną stosowaną w całym sektorze budowlanym i umożliwiają producentom sporządzanie deklaracji właściwości użytkowych oraz umieszczanie oznakowania CE. Odniesienia do norm zharmonizowanych i europejskich dokumentów oceny są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Nadzór rynku

• Organy nadzoru rynku państw członkowskich zapewniają, by przepisy rozporządzenia były przestrzegane w danym kraju.
• Jeśli takie organy nadzoru rynku uznają, że wyrób nie spełnia wymogów rozporządzenia (np. nie spełnia deklarowanych właściwości użytkowych i stwarza zagrożenie), niezwłocznie zobowiązują odpowiedni podmiot gospodarczy do podjęcia działań zmierzających do doprowadzenia wyrobu do zgodności lub do wycofania wyrobu z obrotu lub wycofania go od użytkowników w rozsądnym terminie, odpowiednim do charakteru zagrożenia. Odpowiednie podmioty gospodarcze współpracują w razie konieczności z organami nadzoru rynku.

Akty wykonawcze i delegowane

W związku z rozporządzeniem Komisja przyjęła szereg aktów wykonawczych i delegowanych. Ich wykaz znajduje się na stronie internetowej Komisji.

Uchylenie

Rozporządzenie uchyla dyrektywę 89/106/EWG.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie jest w pełni stosowane od 1 lipca 2013 r.

KONTEKST

Podejście do poprawy funkcjonowania jednolitego rynku dla wyrobów budowlanych zawarte w rozporządzeniu (UE) nr 305/2011 (znanym jako rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych) różni się od podstawowych zasad pierwotnie określonych w nowych ramach legislacyjnych. Najważniejsze różnice są następujące:

• Podział uprawnień pomiędzy UE a państwami członkowskimi. UE zajmuje się wyłącznie przepisami dotyczącymi dostępu do jednolitego rynku, a nie bezpośrednio wymogami właściwości użytkowych wyrobów. Jak wspomniano powyżej, państwa członkowskie są odpowiedzialne za wymogi związane z bezpieczeństwem pożarowym, środowiskiem i energią oraz za inne wymogi mające zastosowanie do budynków i innych obiektów budowlanych.
• Zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu. Zamiast harmonizować wyroby budowlane lub wymogi dla nich, rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych ogranicza się do tworzenia zharmonizowanych warunków wprowadzania ich do obrotu.
• Normy zharmonizowane. Korzystanie z norm zharmonizowanych jest obowiązkowe dla producentów przy wprowadzaniu wyrobów budowlanych do obrotu oraz dla państw członkowskich przy wyznaczaniu wymogów właściwości użytkowych takich wyrobów.

W marcu 2022 r. opublikowano wniosek Komisji w sprawie nowego rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych. Główne cele wniosku obejmują poprawę funkcjonowania jednolitego rynku wyrobów budowlanych, zaspokojenie potrzeb regulacyjnych państw członkowskich, wprowadzenie wymogów dotyczących bardziej ekologicznych i bezpieczniejszych wyrobów budowlanych, ułatwienie procesu wydawania norm zharmonizowanych oraz poprawę cyfrowych informacji o produkcie.

Więcej informacji:

• Rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych (Komisja Europejska)
• Przegląd rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie (UE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz.U. L 88 z 4.4.2011, s. 5–43).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 305/2011 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniające dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Dz.U. L 169 z 25.6.2019, s. 1–44)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 12–33).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wspólnych ram dotyczących wprowadzania produktów do obrotu, uchylająca decyzję Rady 93/465/EWG (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 82–128)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 30–47).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 12.08.2022