Wzmacnianie globalnej konkurencyjności unijnych funduszy inwestycyjnych

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2009/65/WE w sprawie przepisów odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS)

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Poniżej przedstawiono główne cele dyrektywy.

Zaoferowanie inwestorom większej różnorodności produktów po niższej cenie dzięki:
- bardziej wydajnemu rynkowi przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS)* w Unii Europejskiej (UE);
- lepszym informacjom dla inwestorów; oraz
- skuteczniejszemu nadzorowi nad funduszami.
Podtrzymanie konkurencyjności sektora inwestycyjnego UE poprzez dostosowanie ram regulacyjnych do zmian zachodzących na rynku.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa ustanawia jednolite zasady dotyczące funduszy inwestycyjnych, umożliwiając transgraniczne oferowanie funduszy inwestycyjnych regulowanych na szczeblu UE.

W dyrektywie ustanowiono przepisy dotyczące:

informacji dla inwestorów udzielanej na standardowym dokumencie zawierającym informacje skrócone, aby ułatwić konsumentom zrozumienie produktu;
prawdziwych paszportów UE dla spółek zarządzających UCITS, które umożliwią spółce zarządzającej z siedzibą w jednym państwie członkowskim UE zarządzanie funduszami w innych państwach członkowskich;
wprowadzania do obrotu UCITS w innych państwach, na przykład poprzez uproszczenie procedur administracyjnych;
łączenia UCITS w innych państwach;
wzmocnionego nadzoru nad UCITS i spółkami zarządzającymi, na przykład poprzez zacieśnioną współpracę pomiędzy krajowymi organami nadzoru nad usługami finansowymi.

Zmiany dyrektywy 2009/65/WE

Dyrektywa zmieniająca 2014/91/UE (UCITS V) wprowadziła nowe zasady dotyczące depozytariuszy UCITS (podmiotów przechowujących aktywa), w tym zasady odnoszące się do podmiotów uprawnionych do podjęcia tej roli, ich zadań, ustaleń w zakresie przekazywania uprawnień i odpowiedzialności depozytariuszy.
Rozporządzenie zmieniające (UE) 2017/2402 uzupełnia dyrektywę 2009/65/WE o wymogi nakładane na UCITS dokonujące ekspozycji z tytułu sekurytyzacji (zob. streszczenie).
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/1160 wprowadziła zasady zmierzające do usunięcia barier regulacyjnych, które utrudniały transgraniczną dystrybucję funduszy inwestycyjnych, w celu ułatwienia, przyspieszenia i zmniejszenia kosztów ich dystrybucji.
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/2034 ustanowiła nowe ramy regulacyjne dla firm inwestycyjnych (zob. streszczenie).
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/2162 ma na celu zapewnienie ochrony inwestorów w drodze ustanowienia na szczeblu UE minimalnych zharmonizowanych zasad – szczególnie w odniesieniu do definicji i standardów – regulujących obligacje zabezpieczone* emitowane przez instytucje kredytowe* (zob. streszczenie). Eliminuje ona problem wynikający z faktu, że dyrektywa 2009/65/WE nie określała charakteru i zakresu ram szczególnego nadzoru, które stanowią jeden z elementów definiujących obligacje zabezpieczone, ani nie wskazywała organów, które powinny być odpowiedzialne za jego sprawowanie. W tym względzie określa ona także zadania i obowiązki właściwych organów krajowych.
Dyrektywą zmieniającą (UE) 2021/2261 dodano nowe przepisy w celu zapewnienia, że dokumenty zawierające kluczowe informacje określone w rozporządzeniu (UE) nr 1286/2014 (zob. streszczenie), które są przekazywane przez spółki inwestycyjne lub spółki zarządzające UCITS, zawsze spełniają wymogi mające zastosowanie do kluczowych informacji dla inwestorów, jak określono w dyrektywie 2009/65/WE.
Dyrektywą zmieniającą (UE) 2022/2556 dostosowano przepisy niniejszej dyrektywy, a także szeregu innych powiązanych dyrektyw, do wymogów dotyczących ryzyka związanego z ICT dla podmiotów finansowych, określonych w rozporządzeniu w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego (DORA) — rozporządzeniu (UE) 2022/2254 (zob. streszczenie).

Akt delegowany

Dyrektywa 2009/65/WE została ponadto uzupełniona aktem delegowanym przyjętym przez Komisję Europejską. Rozporządzenie delegowane (UE) 2016/438 dotyczy ryzyka niehandlowego związanego z działalnością depozytariuszy. Reguluje ono następujące kwestie związane z obowiązkami depozytariuszy:
- odpowiednie przechowywanie aktywów UCITS;
- obowiązki nadzorcze (np. sprawdzenie, czy inwestycje UCITS są zgodne z jego strategiami inwestycyjnymi opisanymi w regulaminie UCITS i dokumentach ofertowych, oraz dopilnowanie, aby UCITS nie naruszało swoich ograniczeń inwestycyjnych); oraz
- odpowiedzialność za aktywa.
W rozporządzeniu delegowanym (UE) 2016/438 ustanowiono też konkretne wymogi w zakresie zachowania należytej staranności w odniesieniu do ochrony aktywów UCITS przed ryzykiem niewypłacalności, jak również szczegółowe wymogi dotyczące niezależności zarządzających UCITS i depozytariuszy.

Akty wykonawcze

Komisja przyjęła także:

rozporządzenie (UE) nr 583/2010 w sprawie wykonania dyrektywy 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej;
rozporządzenie (UE) nr 584/2010 w sprawie wykonania dyrektywy 2009/65/WE w zakresie unijnej procedury powiadamiania dla UCITS (zob. streszczenie);
rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 2016/1212 ustanawiające standardy techniczne w odniesieniu do standardowych procedur i formularzy na potrzeby przedkładania informacji zgodnie z dyrektywą 2009/65/WE.

OD KIEDY PRZEPISY TE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa 2009/65/UE miała zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do 30 czerwca 2011 r. i przepisy te mają zastosowanie od tej daty.
Dyrektywa zmieniająca 2014/91/UE miała zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do 18 marca 2016 r. i przepisy te mają zastosowanie od tej daty.
Rozporządzenie zmieniające (UE) 2017/2402 ma zastosowanie od 1 stycznia 2019 r.
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/1160 miała zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do 2 sierpnia 2021 r. i przepisy te mają zastosowanie od tej daty.
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/2034 miała zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do 26 czerwca 2021 r. i przepisy te mają zastosowanie od tej daty.
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/2162 miała zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do 8 lipca 2021 r. Przepisy mają zastosowanie od 8 lipca 2022 r.
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2022/2556 musi zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do 17 stycznia 2025 r. i przepisy te będą miały zastosowanie od tej daty.

KONTEKST

Dyrektywa 2009/65/WE jest czwartą wersją przepisów dotyczących UCITS i zastępuje dyrektywę 85/611/EWG.

Więcej informacji:

Fundusze inwestycyjne (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS). Instrumenty inwestycyjne łączące kapitał pochodzący od inwestorów i inwestujące ten kapitał w sposób zbiorowy z wykorzystaniem portfela instrumentów finansowych, takich jak akcje, obligacje i inne papiery wartościowe.

Obligacja zabezpieczona. Zobowiązanie dłużne wyemitowane przez instytucję kredytową i zabezpieczone aktywami, względem których inwestorom nabywającym obligacje zabezpieczone bezpośrednio przysługuje roszczenie. Te aktywa to zazwyczaj pula kredytów hipotecznych lub kredytów udzielonych jednostkom sektora publicznego lub inne wysokiej jakości aktywa stanowiące zabezpieczenie, które zapewniają, aby instytucji kredytowej emitującej obligacje zabezpieczone przysługiwało roszczenie o zapłatę, i które są zabezpieczone aktywami zabezpieczającymi zgodnie z określonymi wymogami.

Instytucja kredytowa. Przedsiębiorstwo przyjmujące od klientów depozyty pieniężne lub inne środki podlegające zwrotowi w celu udzielania kredytów.

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.U. L 302 z 17.11.2009, s. 32–96).

Kolejne zmiany dyrektywy 2009/65/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2556 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2009/65/WE, 2009/138/WE, 2011/61/UE, 2013/36/UE, 2014/59/UE, 2014/65/UE, (UE) 2015/2366 oraz (UE) 2016/2341 w odniesieniu do operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego (Dz.U. L 333 z 27.12.2022, s. 153–163).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2554 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego i zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1060/2009, (UE) nr 648/2012, (UE) nr 600/2014, (UE) nr 909/2014 oraz (UE) 2016/1011 (Dz.U. L 333 z 27.12.2022, s. 1–79).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/1212 z dnia 25 lipca 2016 r. ustanawiające wykonawcze standardy techniczne w odniesieniu do standardowych procedur i formularzy na potrzeby przedkładania informacji zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE (Dz.U. L 199 z 26.7.2016, s. 6–11).

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej (Dz.U. L 176 z 10.7.2010, s. 1–15).

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 584/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie formatu i treści standardowego powiadomienia w formie pisemnej i zaświadczenia dotyczącego UCITS, wykorzystania łączności elektronicznej przez właściwe organy do celów powiadamiania oraz w zakresie procedur dotyczących kontroli na miejscu i dochodzeń oraz wymiany informacji między właściwymi organami (Dz.U. L 176 z 10.7.2010, s. 16–27).

Dyrektywa Komisji 2010/43/UE z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie wymogów organizacyjnych, konfliktów interesów, prowadzenia działalności, zarządzania ryzykiem i treści umowy pomiędzy depozytariuszem a spółką zarządzającą (Dz.U. L 176 z 10.7.2010, s. 42–61).

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Komisji 2010/42/UE z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie niektórych przepisów dotyczących łączenia funduszy, modeli funduszy podstawowych i powiązanych oraz procedury powiadamiania (Dz.U. L 176 z 10.7.2010, s. 28–41).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2023