Programy komputerowe – ochrona prawna

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2009/24/WE – ochrona prawna programów komputerowych

JAKI JEST CEL NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

Ma ona na celu wyjaśnienie i likwidację różnic w ochronie prawnej programów komputerowych w różnych krajach Unii Europejskiej (UE), co wpłynie na należyte funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Kraje UE muszą chronić programy komputerowe prawem autorskim.
• Programy należy chronić w taki sposób, jak dzieła literackie w rozumieniu konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych.
• Programy komputerowe obejmują ich przygotowawczy materiał projektowy.

Zakres

Ochrona przewidziana w niniejszej dyrektywie ma zastosowanie do:

• każdej formy wyrażenia programu komputerowego, nie zaś do koncepcji i zasad, na których opierają się programy komputerowe lub wszystkie ich elementy,
• programu komputerowego, który jest oryginalny w takim rozumieniu, że jest własną intelektualną twórczością jego autora,
• programów komputerowych stworzonych przed 1 stycznia 1993 r., bez uszczerbku dla jakichkolwiek aktów przyjętych i praw nabytych przed tą datą.

Autorstwo

• Autorem programu komputerowego jest osoba lub grupa osób, które stworzyły program, lub w przypadku gdy przepisy krajowe na to zezwalają, osoba prawna, tj. firma lub inny podmiot prawny.
• Jeżeli w tworzeniu programu uczestniczyło więcej osób, prawa wyłączne przysługują im wspólnie.
• Jeżeli program komputerowy został stworzony przez pracownika w ramach wykonywania obowiązków służbowych lub w wykonywaniu poleceń pracodawcy, pracodawca jest wyłącznie uprawniony do wykorzystywania wszystkich praw majątkowych dotyczących tego programu.

Prawa wyłączne uprawnionego

Posiadacz praw do programu komputerowego może przeprowadzić lub zezwolić innym na przeprowadzenie:

• trwałego lub czasowego powielania programu lub jego części;
• translacji, adaptacji, porządkowania i jakichkolwiek innych modyfikacji programu;
• dystrybucji programu.

Ograniczenia praw wyłącznych (niewymagane jest uzyskanie uprzedniego zezwolenia od uprawnionego)

• Uprawniony nabywca programu może powielać, dokonywać translacji, adaptacji lub zmian w programie, jeśli jest to konieczne do użycia programu zgodnie z zamierzonym celem.
• Osoba mająca prawo do używania programu komputerowego może sporządzić kopię zapasową w zakresie, w jakim jest to konieczne do takiego używania.
• Osoba taka może też obserwować, badać lub testować funkcjonowanie programu w celu ustalenia koncepcji i zasad, na których opiera się każdy z elementów programu.

Dekompilacja *

Uprzednie zezwolenie od uprawnionego nie jest wymagane, jeżeli powielanie kodu i tłumaczenie jego formy jest niezbędne dla otrzymania informacji koniecznych do osiągnięcia interoperacyjności* nowego programu z innymi programami.

Zastosowanie mają następujące warunki:

• czynności te są wykonywane przez licencjobiorcę lub osobę mającą prawo do używania kopii programu,
• informacje dotyczące interoperacyjności nie były uprzednio łatwo dostępne,
• czynności te są ograniczone do tych części oryginalnego programu, które są niezbędne dla osiągnięcia interoperacyjności.

Specjalne środki ochrony

Kraje UE muszą podjąć środki w stosunku do osób dopuszczających się któregokolwiek z następujących czynów:

• wprowadzania do obrotu nielegalnej kopii programu komputerowego,
• posiadania do celów komercyjnych nielegalnej kopii programu,
• wprowadzenia do obrotu lub posiadania do celów komercyjnych wszelkich środków, których jedynym przeznaczeniem jest umożliwienie niedozwolonego usuwania lub obchodzenia jakichkolwiek technicznych urządzeń służących do ochrony.

Każda nielegalna kopia programu komputerowego może zostać skonfiskowana zgodnie z prawem danego kraju UE.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Ma ona zastosowanie od 25 maja 2009 r. Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do 31 grudnia 1992 r., data ta została wskazana w dyrektywie 91/250/EWG, która została ujednolicona przez dyrektywę 2009/24/WE.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Ochrona programów komputerowych

* KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (wersja skodyfikowana) (Dz.U. L 111 z 5.5.2009, s. 16–22)

Ostatnia aktualizacja: 23.01.2017