Obrońcy praw człowieka – wsparcie ze strony UE

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Artykuł 2 Traktatu o Unii Europejskiej

Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka

JAKI JEST CEL ART. 2 TRAKTATU O UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ WYTYCZNYCH W SPRAWIE OBROŃCÓW PRAW CZŁOWIEKA?

• Artykuł 2 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że UE opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka.
• W wytycznych ustalono podejście UE do wspierania i ochrony obrońców praw człowieka* w państwach spoza UE w celu umożliwienia im swobodnego działania.
• Aspekt operacyjny niniejszych wytycznych osadzony jest w kontekście wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Najważniejsze aspekty wytycznych to:

• Dyplomaci na misjach UE* będą odbywać regularne spotkania z obrońcami praw człowieka, odwiedzać zatrzymanych działaczy, monitorować przebieg procesów i wstawiać się za ich ochroną.
• Grupa Robocza Rady ds. Praw Człowieka (COHOM) ma za zadanie identyfikować sytuacje, w których UE wzywana jest do interwencji na podstawie sprawozdań unijnych szefów misji, ONZ, Rady Europy i organizacji pozarządowych.
• Urzędnicy UE wysokiego szczebla (np. Wysoki Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa) włączą spotkania z obrońcami praw człowieka w plan swoich wizyt do krajów spoza UE.
• Dialog polityczny z krajami spoza UE i organizacjami regionalnymi obejmować będzie kwestie dotyczące sytuacji obrońców praw człowieka.
• Szefowie misji będą przypominać władzom krajów spoza UE o ciążącej na nich odpowiedzialności polegającej na ochronie obrońców praw człowieka przed niebezpieczeństwem.
• UE będzie ściśle współpracować z krajami spoza UE, które także posiadają politykę ochrony obrońców praw człowieka, i będzie pracować z mechanizmami praw człowieka innych organizacji regionalnych, takich jak Unia Afrykańska, Organizacja Państw Amerykańskich i Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
• UE będzie promować wzmacnianie dotychczasowych i tworzenie nowych regionalnych mechanizmów ochrony obrońców praw człowieka.
• Unijne zobowiązanie na rzecz ochrony obrońców praw człowieka uzupełnia Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR), który zapewnia pomoc finansową organizacjom wspierającym działaczy na rzecz praw człowieka.

KONTEKST

Obrońcy praw człowieka odgrywają kluczową rolę w:

• dokumentowaniu przemocy;
• zapewnianiu ofiarom naruszeń praw człowieka wsparcia prawnego, psychologicznego, medycznego i innych rodzajów pomocy;
• zwalczaniu bezkarności osób odpowiedzialnych za naruszanie praw człowieka;
• podnoszeniu świadomości na temat praw człowieka i ich obrońców na poziomie krajowym, regionalnym i międzynarodowym.

Jednakże obrońcy praw człowieka sami stanowią często cel ataków i gróźb, dlatego ważne jest, aby zapewnić im bezpieczeństwo i ochronę.

Więcej informacji:

• „Prawa człowieka i demokracja” (Europejska Służba Działań Zewnętrznych)
• „Z czym wiąże się bycie obrońcą praw człowieka?” (Europejska Służba Działań Zewnętrznych)

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej – Tytuł I – Postanowienia wspólne – Artykuł 2 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 17)

Zapewnienie ochrony – wytyczne Unii Europejskiej w sprawie obrońców praw człowieka, Rada UE (Sprawy Zagraniczne), 2008

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 235/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające instrument finansowy na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie (Dz.U. L 77 z 15.3.2014, s. 85–94)

Ostatnia aktualizacja: 28.07.2017