Pomoc prawna w sprawach cywilnych i handlowych

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2003/8/WE – usprawnienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sporach transgranicznych poprzez ustanowienie minimalnych wspólnych zasad odnoszących się do pomocy prawnej

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

Niniejsza dyrektywa ma na celu:

• usprawnić dostęp do wymiaru sprawiedliwości w transgranicznych sprawach cywilnych,
• ustanowić ogólnounijne zasady w zakresie pomocy prawnej,
• dopilnować, by osoby, których nie stać na pomoc prawną, miały do niej dostęp,
• wspierać współpracę w zakresie pomocy prawnej pomiędzy krajami UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Niniejsza dyrektywa obejmuje wszystkie sprawy cywilne, w tym:

• biznes,
• zatrudnienie,
• ochronę konsumentów.

Osobom, których nie stać na reprezentację prawną, daje ona prawo do pomocy prawnej. Jest ona przeznaczona dla obywateli UE i obywateli krajów spoza UE mieszkających w UE.

Pomoc prawna może obejmować:

• poradę prawną,
• pomoc i reprezentację prawną w sądzie,
• zwolnienie z kosztów sądowych,
• zwolnienie z pewnych kosztów w sprawach międzynarodowych (np. koszty wykładni, tłumaczeń, podróży).

Ponadto dyrektywa wprowadza zasady w zakresie postępowania dotyczącego wniosków.

• Organy krajowe:
  • zapewniają, by wnioskodawca rozumiał sposób postępowania z wnioskami,
  • podają powód w przypadku odrzucenia wniosku,
  • pozwalają wnioskodawcom na odwołanie się od decyzji o odrzuceniu.
• Aby przyśpieszyć proces, kraje UE przekazują Komisji Europejskiej wykaz:
  • organów przyjmujących i przekazujących wnioski
  • języków, które mogą być użyte do wypełnienia wniosku.

Standardowe formularze

• Decyzja Komisji 2004/844/WE ustanawia standardowy formularz dla wniosków o pomoc prawną.
• Decyzja Komisji 2005/630/WE określa standardowy formularz dla przesyłania wniosków o pomoc prawną pomiędzy krajami UE.

Kraje UE zapewniają, by społeczeństwo i kręgi zawodowe były informowane za pomocą Europejskiej Sieci Sądowej.

Kraje UE mogą wedle własnego uznania ustanowić korzystniejsze przepisy dla osób wnioskujących o pomoc prawną.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie od 31 stycznia 2003 r. Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do 30 listopada 2004 r. Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania w Danii.

KONTEKST

• Pomoc prawna – formularze (Europejski portal e-sprawiedliwość)
• W 2000 r. Komisja Europejska opublikowała Zieloną Księgę Komisji w sprawie pomocy prawnej w sprawach cywilnych z zamiarem przeanalizowania trudności, z jakimi mierzą się strony procesujące w sprawach transgranicznych, i zaproponowania rozwiązań.
• Ta inicjatywa Komisji była tym bardziej konieczna, że dotychczasowe konwencje w tej sprawie (Porozumienie w sprawie przekazywania wniosków o przyznanie pomocy sądowej, podpisane w Strasburgu w 1977 r. oraz konwencja haska w sprawie ułatwienia międzynarodowego dostępu do wymiaru sprawiedliwości, podpisana w 1980 r.) nie były ratyfikowane przez wszystkie kraje UE.
• Więcej informacji:
  • „Pomoc prawna” na portalu e-sprawiedliwość.

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Rady 2003/8/WE z dnia 27 stycznia 2003 r. w celu usprawnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sporach transgranicznych poprzez ustanowienie minimalnych wspólnych zasad odnoszących się do pomocy prawnej w sporach o tym charakterze (Dz.U. L 26 z 31.1.2003, s. 41–47)

Kolejne zmiany i poprawki do dyrektywy 2003/8/WE zostały włączone do dokumentu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja Komisji 2004/844/WE z dnia 9 listopada 2004 r. ustanawiająca wzór formularza wniosku o pomoc prawną zgodnie z dyrektywą Rady 2003/8/WE w celu usprawnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sporach transgranicznych poprzez ustanowienie minimum wspólnych zasad odnoszących się do pomocy prawnej w sporach o tym charakterze (Dz.U. L 365 z 10.12.2004, s. 27–34)

Decyzja Komisji 2005/630/WE z dnia 26 sierpnia 2005 r. ustanawiająca wzór formularza przekazania wniosku o pomoc prawną zgodnie z dyrektywą Rady 2003/8/WE (Dz.U. L 225 z 31.8.2005, s. 23–27)

Ostatnia aktualizacja: 12.12.2016