Przepisy UE dotyczące opodatkowania alkoholu

STRESZCZENIE:

Dyrektywa 92/83/EWG – harmonizacja struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych

Dyrektywa (UE) 2020/1151 zmieniająca dyrektywę 92/83/EWG

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

W dyrektywie 92/83/EWG określono unijne zasady dotyczące:

• podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych;
• kategorii alkoholu i napojów alkoholowych objętych podatkiem akcyzowym;
• podstawy obliczenia tego podatku.

Dyrektywę (UE) 2020/1151 zmieniającą wcześniejszą dyrektywę przyjęto:

• w celu zaktualizowania i doprecyzowania pewnych zasad określonych w dyrektywie 92/83/EWG, które skutkowały zbędnymi procedurami administracyjnymi obciążającymi zarówno organy administracji podatkowej, jak i przedsiębiorstwa;
• w celu zaktualizowania zasad umożliwiających państwom UE stosowanie stawek obniżonych w odniesieniu do pewnych produktów alkoholowych;
• w celu zapewnienia jednolitego stosowania warunków ustalania podatku akcyzowego od piwa, dla którego konieczne jest określenie warunków pomiaru stopni Plato*, oraz w celu zapewnienia sprawnego przejścia na ujednoliconą metodę pomiaru.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Piwo

Zgodnie z dyrektywą 92/83/WE

• Podatek akcyzowy od piwa jest nakładany na podstawie liczby hektolitrów/stopni Plato lub liczby hektolitrów/stopni alkoholu przypadającej na objętość gotowego produktu.
• Państwa UE mogą podzielić piwa na kategorie zawierające nie więcej niż 4 stopnie Plato i mogą nakładać tę samą stawkę podatku za hektolitr na wszystkie piwa danej kategorii.
• Stawki obniżone podatku akcyzowego można stosować do piwa warzonego przez małe, niezależne browary, o ile:
  • nie są stosowane do browarów produkujących ponad 200 000 hl piwa rocznie;
  • mogą być niższe maksymalnie o 50% od standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego.
• Stawki obniżone podatku muszą być stosowane na równych prawach do piwa dostarczanego na terytorium danego kraju z niezależnych małych browarów znajdujących się w innych krajach UE.
• Stawki obniżone, które mogą być niższe niż stawka minimalna, mogą być stosowane w odniesieniu do słabszych piw, tj. piw z maksymalną zawartością alkoholu na poziomie 2,8% vol. (zwiększoną do 3,5% vol., począwszy od 1 stycznia 2022 r. za sprawą dyrektywy zmieniającej (UE) 2020/1151).

W odniesieniu do piw słodzonych lub smakowych w dyrektywie (UE) 2020/1151 określono ujednoliconą metodę pomiaru stopni Plato. Ma to służyć zapewnieniu, aby na potrzeby pomiaru stopni Plato uwzględniano składniki piwa dodawane po fermentacji. Dyrektywa zmieniająca umożliwia państwom UE, które 29 lipca 2020 r. na potrzeby obliczania stopni Plato nie wzięły pod uwagę składników piwa dodawanych po fermentacji, dalsze stosowanie obecnie wykorzystywanej metody przez okres przejściowy obowiązujący do 31 grudnia 2030 r.

Wino, inne napoje fermentowane i produkty pośrednie

W odniesieniu do tych produktów w dyrektywie 92/83/EWG określono zasady opisane poniżej.

• Podatek nakładany na niemusujące i musujące wino oraz inne napoje fermentowane (np. cydr i wino z gruszek) oraz produkty pośrednie (np. porto i sherry) opiera się na liczbie hektolitrów gotowego produktu.
• Kraje UE muszą stosować tę samą stawkę podatku akcyzowego do wszystkich produktów z danej kategorii napoju.
• Stawka obniżona podatku akcyzowego może być stosowana w odniesieniu do dowolnego rodzaju wina i innych napojów fermentowanych o maksymalnej zawartości alkoholu na poziomie 8,5% vol.
• Państwo członkowskie może stosować względem produktów pośrednich o maksymalnej zawartości alkoholu wynoszącej 15% vol. pojedynczą, obniżoną stawkę podatku, jeżeli stawka ta:
  • jest obniżona maksymalnie o 40% w stosunku do standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego,
  • nie jest niższa od standardowej, krajowej stawki stosowanej do wina niemusującego i innych niemusujących napojów przefermentowanych.

Dyrektywa zmieniająca (UE) 2020/1151 umożliwia:

• państwom UE stosowanie stawki obniżonej podatku w odniesieniu do win produkowanych przez niezależnych, małych producentów win przy zachowaniu następujących ograniczeń:
  • stawki obniżone nie mogą być stosowane w odniesieniu do przedsiębiorstw produkujących średnio ponad 1 000 hl wina rocznie lub – w przypadku Malty – średnio ponad 20 000 hl wina rocznie,
  • stawki obniżone nie mogą być obniżone bardziej niż o 50% w stosunku do standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego;
• państwa UE mogą stosować stawki obniżone podatku w odniesieniu do niezależnych, małych producentów przy zachowaniu następujących ograniczeń:
  • do 15 000 hl w odniesieniu do innych fermentowanych napojów,
  • do 250 hl w odniesieniu do produktów pośrednich.

Spirytus

Główne zasady przewidziane w dyrektywie 92/83/EWG opisano poniżej.

• Podatek akcyzowy nakładany na napoje alkoholowe i spirytusowe obliczany jest na podstawie hektolitrów czystego alkoholu przy pomiarze dokonywanym w temperaturze 20°C.
• Stawki obniżone mogą być stosowane w odniesieniu do alkoholu etylowego (etanolu) wytwarzanego przez małe gorzelnie produkujące do 10 hl czystego alkoholu rocznie, jednak nie mogą być one obniżona bardziej niż o 50 % w stosunku do standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego.
• Państwa UE muszą stosować takie stawki obniżone jednakowo wobec etanolu pochodzącego z małych gorzelni z innych państw UE.

W kwestii spirytusów w dyrektywie (UE) 2020/1151 zmieniono zasady umożliwiające pewnym państwom UE stosowanie stawki obniżonej w odniesieniu do etanolu produkowanego z owoców w gorzelniach należących do producentów owoców (takich jak jabłka, gruszki, wytłoki z winogron i jagody).

Zwolnienia

Pod warunkiem zapewnienia przez państwa UE prawidłowego i bezpośredniego stosowania oraz zapobiegania unikaniu, uchylaniu się lub nadużyciom, w dyrektywie 92/83/EWG zezwolono na zwolnienie produktów z podatku akcyzowego, jeżeli są one:

• denaturowane* zgodnie z wymogami dowolnego państwa UE;
• denaturowane i używane do wytwarzania jakiegokolwiek produktu nieprzeznaczonego do spożycia przez ludzi,
• stosowane do produkcji octu, leków, produktów spożywczych lub środków aromatyzujących.

Od 1 stycznia 2022 r. dyrektywa zmieniająca (UE) 2020/1151 przewiduje:

• wymóg, aby państwa UE obejmowały zwolnieniem z podatku akcyzowego alkohol całkowicie denaturowany, który został całkowicie denaturowany w innym państwie UE zgodnie z metodą dozwoloną w tym państwie;
• zezwolenie państwom UE, z zastrzeżeniem szeregu warunków, na zwolnienie z ujednoliconego podatku akcyzowego produktów objętych dyrektywą 92/83/EWG, jeżeli są one stosowane przy produkcji suplementów żywnościowych (zgodnie z dyrektywą 2002/46/WE dotyczącą suplementów żywnościowych – zobacz streszczenie);
• doprecyzowanie procedur zawiadamiania o zmianach wymogów całkowitej denaturacji alkoholu.

Wprowadzenie nowego wspólnego systemu certyfikacji niezależnych, małych producentów wszystkich typów alkoholów i napojów alkoholowych

Dyrektywą zmieniającą (UE) 2020/1151:

• wprowadzono wspólny system certyfikacji w UE pozwalający potwierdzić status niezależnego, małego producenta uznawanego we wszystkich państwach UE;
• nadano Komisji Europejskiej uprawnienia do przyjmowania aktów wykonawczych określających szczegółowe zasady dotyczące takiego certyfikatu.

Wykaz stawek podatków akcyzowych

Dwa razy w roku Komisja publikuje pełny wykaz stawek podatków akcyzowych obowiązujących w państwach UE.

OD KIEDY DYREKTYWY MAJĄ ZASTOSOWANIE?

• Dyrektywa 92/83/EWG obowiązywała od 10 listopada 1992 r. i musiała zostać wprowadzona do porządku prawnego państw UE do 31 grudnia 1992 r.
• Dyrektywa zmieniająca (UE) 2020/1151 musi zostać wprowadzona do porządku prawnego państw UE do 31 grudnia 2021 r. Kraje UE stosują przepisy dyrektywy od 1 stycznia 2022 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Podatek akcyzowy od alkoholu (Komisja Europejska)
• Podatek akcyzowy od alkoholu, tytoniu i energii (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie ujednolicenia struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych (Dz.U. L 316 z 31.10.1992, s. 21–27)

Późniejsze zmiany do dyrektywy 92/83/EWG zostały uwzględnione w tekście pierwotnym. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Rady (UE) 2020/1151 z dnia 29 lipca 2020 r. zmieniająca dyrektywę 92/83/EWG w sprawie ujednolicenia struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych (Dz.U. L 256 z 5.8.2020, s. 1–10)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych (Dz.U. L 183 z 12.7.2002 r., s. 51–57)

Zobacz wersja skonsolidowana.

Dyrektywa Rady 92/84/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie ujednolicenia struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych (Dz.U. L 316 z 31.10.1992, s. 29–31)

Ostatnia aktualizacja: 15.10.2020