Współpraca administracyjna w dziedzinie podatku VAT (do 31.12.2011)

Unia Europejska (UE) ustanawia wspólny system współpracy administracyjnej i system wymiany informacji dla krajów UE w celu zapewnienia właściwego stosowania podatku od wartości dodanej (VAT) oraz zwalczania nadużyć finansowych.

AKT

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1798/2003/WE z dnia 7 października 2003 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od wartości dodanej i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 218/92 [Zob. akt(-y) zmieniający(-e)].

STRESZCZENIE

Rozporządzenie określa warunki współpracy pomiędzy krajowymi organami administracyjnymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej (VAT) dla:

• dostaw towarów i świadczenia usług,
• wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
• importu towarów.

Organizuje ono również współpracę między organami krajowymi i Komisją.

Rozporządzenie określa w szczególności zasady i procedury umożliwiające właściwym organom państw członkowskich współpracę oraz wymianę między sobą informacji, które mogą pomóc im w dokonaniu właściwego wymiaru podatku VAT.

Określenie podmiotów i procedur

Każdy kraj UE wyznacza jedno biuro centralne, który służy jako punkt kontaktowy w zakresie współpracy administracyjnej. Właściwe władze każdego kraju UE mogą wyznaczać organy łącznikowe lub urzędników odpowiedzialnych za bezpośrednią wymianę informacji. Centralne biuro łącznikowe jest odpowiedzialne za uaktualnianie wykazu tych organów oraz udostępnianie go centralnym biurom łącznikowym zainteresowanych państw członkowskich.

Organy łącznikowe i właściwi urzędnicy mają obowiązek informowania swoich centralnych biur łącznikowych za każdym razem, gdy składają lub otrzymują wniosek o udzielenie pomocy lub odpowiedź na taki wniosek. Informują również swoje centralne biuro łącznikowe i właściwe władze o każdym otrzymanym wniosku o pomoc wymagającym działań poza zasięgiem ich właściwości terytorialnej lub rzeczowej.

Obowiązek udzielenia pomocy między krajami UE nie dotyczy przekazywania informacji lub dokumentów uzyskanych przez organy działające za zgodą lub na wniosek organu sądowego, chyba że prawo krajowe na to pozwala.

Wymiana informacji na wniosek

Dotyczy ona wniosków o udzielenie informacji oraz o przeprowadzenie postępowania administracyjnego składanych przez właściwy organ kraju UE (organ wnioskujący) do właściwego organu innego kraju UE (organ współpracujący) w celu uzyskania wszelkich informacji, które mogą im umożliwić dokonanie prawidłowego naliczenia podatku VAT. Organ współpracujący jest zobowiązany do udzielenia takich informacji. W tym celu może on przeprowadzić postępowanie administracyjne i działa na rzecz organu wnioskującego tak, jakby działał we własnym imieniu.

Organ wnioskujący może złożyć uzasadniony wniosek o przeprowadzenie postępowania administracyjnego. W stosownych przypadkach organ współpracujący musi uzasadnić brak postępowania administracyjnego.

Do składania wszelkich wniosków o udzielenie informacji oraz o przeprowadzenie postępowania administracyjnego organy wnioskujące korzystają ze standardowego formularza.

Jeśli chodzi o terminy dostarczania informacji, organ współpracujący przekazuje informacje jak najszybciej, nie później niż trzy miesiące od daty otrzymania wniosku. Jednakże jeśli organ współpracujący posiada już te informacje, termin ich udzielenia ulega skróceniu do najdłużej jednego miesiąca. W niektórych przypadkach organ wnioskujący i organ współpracujący mogą uzgodnić inne terminy.

Jeżeli organ współpracujący nie jest w stanie odpowiedzieć na wniosek w terminie, informuje niezwłocznie organ wnioskujący na piśmie o przyczynach niemożności dotrzymania terminu oraz o możliwym terminie udzielenia odpowiedzi.

Na mocy umowy między organem wnioskującym oraz organem współpracującym urzędnicy upoważnieni przez organ wnioskujący mogą być obecni w urzędach, w których wykonuje swoje obowiązki administracyjne organ współpracujący. Urzędnicy wyznaczeni przez organ wnioskujący mogą uczestniczyć w postępowaniach administracyjnych w celu wymiany informacji, lecz nie mogą korzystać z uprawnień dochodzeniowych przysługujących urzędnikom organu współpracującego. Wspomniani urzędnicy muszą zawsze być w posiadaniu pisemnego upoważnienie stwierdzającego ich tożsamość oraz zakres uprawnień.

Państwa członkowskie mogą uzgodnić prowadzenie kontroli równoległych, na swoim własnym terytorium, w sprawie sytuacji podatkowej podatników, gdy kontrola taka wydaje się bardziej efektywna niż kontrole prowadzone przez tylko jedno państwo członkowskie.

Wymiana informacji bez uprzedniego wniosku

Właściwy organ każdego państwa członkowskiego przesyła, drogą wymiany automatycznej lub ustrukturyzowanej wymiany automatycznej, informacje w następujących przypadkach:

• jeżeli uważa się, że opodatkowanie ma miejsce w państwie członkowskim przeznaczenia, a skuteczność systemu kontroli bezpośrednio zależy od informacji dostarczonej przez państwo członkowskie pochodzenia,
• jeżeli państwo członkowskie ma podstawy, aby sądzić, że w innym państwie członkowskim popełniono naruszenie ustawodawstwa dotyczącego podatku VAT lub popełnienie takiego naruszenia jest prawdopodobne,
• jeżeli istnieje ryzyko strat podatkowych w innym państwie członkowskim.

Poszczególne kategorie wymiany informacji, częstotliwość wymiany i praktyczne ustalenia dotyczące wymiany informacji są określane przez Komisję z pomocą Stałego Komitetu Współpracy Administracyjnej. Ponadto każde państwo UE ustala, czy weźmie udział w wymianie poszczególnych kategorii informacji, a także czy wymiany tej będzie dokonywać w drodze wymiany automatycznej czy też ustrukturyzowanej wymiany automatycznej.

Właściwe władze państw członkowskich mogą, w przypadku wymiany spontanicznej, przesyłać sobie wzajemnie wszelkie znane im informacje.

Przechowywanie i wymiana informacji charakterystycznych dla transakcji wewnątrzwspólnotowych

Każde państwo UE prowadzi elektroniczną bazę danych, w której przechowuje i przetwarza informacje dotyczące VAT. Państwa UE zapewniają uaktualnianie baz danych, ich kompletność i dokładność.

Właściwy organ państwa UE może otrzymywać automatycznie i bezzwłocznie od innego państwa UE następujące informacje, do których może mieć także bezpośredni dostęp:

• numery identyfikacyjne VAT nadane przez państwa UE otrzymujące informacje,
• całkowitą wartość wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów i usług do osób posiadających numer identyfikacyjny dla potrzeb podatku VAT dokonanych przez wszystkie podmioty gospodarcze zidentyfikowane dla potrzeb podatku VAT w państwie UE dostarczającym informację.

W przypadku konieczności kontroli wewnątrzwspólnotowego nabywania towarów i świadczenia usług, w celu zapobiegania naruszeniom ustawodawstwa dotyczącego podatku VAT właściwy organ kraju UE uzyskuje bezpośrednio następujące informacje lub posiada bezpośredni dostęp drogą elektroniczną do następujących informacji:

• numery identyfikacyjne dla potrzeb podatku VAT wszystkich osób wykonujących wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów i usług,
• całkowita wartość takich dostaw do każdej osoby posiadającej numer identyfikacyjny dla potrzeb podatku VAT.

Kraje UE zapewniają bezzwłocznie dostęp do informacji, nie później niż w terminie jednego miesiąca od końca okresu, do którego odnoszą się dane informacje.

Zasady regulujące wymianę informacji

Organ współpracy może odmówić udzielenia pomocy. W takim przypadku jest on zawsze zobowiązany poinformować organ wnioskujący o przyczynach odmowy. Wniosek o pomoc może zostać odrzucony, jeżeli ujawnienie informacji:

• wymaga nieproporcjonalnych obciążeń administracyjnych,
• jest sprzeczne z przepisami i praktykami administracyjnymi współpracujących krajów UE,
• prowadzi do ujawnienia tajemnic handlowych, przemysłowych lub zawodowych,
• mogłoby naruszyć porządek publiczny.

Informacje przekazane na mocy niniejszego rozporządzenia są objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy służbowej i podlegają ochronie, jaką są objęte informacje takiego samego rodzaju w prawie krajowym państwa członkowskiego, które informacje takie uzyskało. Takie informacje mogą być zatem używane wyłącznie do jasno określonych celów, takich jak:

• ustalenie podstawy wymiaru podatku,
• pobór podatku, bądź też kontrola administracyjna podatku do celów ustalenia podstawy wymiaru podatku,
• ustalenie innych opłat wyrównawczych, ceł i podatków objętych art. 2 dyrektywy 76/308/EWG,
• postępowanie sądowe, które może prowadzić do kar pieniężnych, wszczęte jako skutek naruszeń prawa podatkowego (dokumenty mogą być wykorzystane w charakterze dowodu).

Kontekst

Niniejsze rozporządzenie wpisuje się w ramy środków harmonizacji podatkowej podjętych w celu urzeczywistnienia koncepcji rynku wewnętrznego.

W celu ułatwienia kontaktów między lokalnymi lub krajowymi urzędami skarbowymi w celu skuteczniejszego zwalczania nadużyć finansowych, niniejsze rozporządzenie konsoliduje i umacnia w jednolitym instrumencie prawnym przepisy dyrektywy dotyczącej wzajemnej pomocy właściwych władz państw członkowskich w dziedzinie podatków bezpośrednich i rozporządzenia w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie podatków pośrednich.

W dniu 7 października 2010 r. Rada przyjęła rozporządzenie (UE) nr 904/2010 uchylające niniejsze rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2012 r. Rozdział V (z wyjątkiem art. 27, ustęp 4) pozostaje jednakże w mocy do dnia 31 grudnia 2012 r. Niektóre przepisy nowego rozporządzenie weszły w życie dnia 1 listopada 2010 r., inne będą obowiązywać od dnia 1 stycznia 2013 r. oraz 1 stycznia 2015 r.

AKTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1174/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiające zasady wykonania art. 34a i 37 rozporządzenia Rady (WE) nr 1798/2003 w odniesieniu do zwrotu podatku od wartości dodanej zgodnie z dyrektywą Rady 2008/9/WE [Dz.U. L 314 z 1.12.2009].

Sprawozdanie Komisji dla Rady i parlamentu Europejskiego w sprawie stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1798/2003 w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od wartości dodanej [COM(2009) 428 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

Rozporządzenie (WE) nr 1925/2004/WE z dnia 29 października 2004 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonywania niektórych przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1798/2003 w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od wartości dodanej [Dz.U. L 331 z 5.11.2004].W tym rozporządzeniu Komisja określa kategorie informacji, które można wymieniać bez uprzedniego wniosku, częstotliwość wymiany informacji oraz inne szczegółowe zasady wykonania niektórych postanowień rozporządzenia (WE) nr 1798/2003.

See also

• Strona internetowa Komisji Europejskiej, Dyrekcja Generalna ds. Podatków i Unii Celnej: podatek od wartości dodanej (VAT) (DE) (EN) (FR).

Ostatnia aktualizacja: 08.09.2011