Ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniem

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2006/118/WE w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu (dyrektywa w sprawie ochrony wód podziemnych)

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

• Jej celem jest zapobieganie i zwalczanie problemu zanieczyszczeń w Unii Europejskiej (UE).
• Określono w niej procedury oceny stanu chemicznego wód podziemnych, a także środki mające na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa zawiera:

• kryteria oceny stanu chemicznego wód podziemnych;
• kryteria identyfikacji znaczących i utrzymujących się trendów wzrostowych stężenia zanieczyszczeń w wodach podziemnych oraz kryteria służące definiowaniu początkowych punktów odwrócenia takich trendów;
• środki zapobiegawcze służące ograniczeniu pośrednich zrzutów (po przesączeniu przez glebę lub podglebie) zanieczyszczeń do wód podziemnych.

Stan chemiczny wód podziemnych

Stan chemiczny wód podziemnych jest uznany za dobry, jeśli:

• wynikający z pomiarów lub prognoz poziom stężenia azotanów nie przekracza 50 mg/l, podczas gdy aktywne składniki pestycydów, ich metabolity i produkty reakcji nie przekraczają poziomu 0,1 µg/l (łącznie 0,5 µg/l dla wszystkich sprawdzanych pestycydów);
• poziomy określonych substancji o wysokim ryzyku są niższe niż wartości progowe ustanowione przez kraje UE; wartości progowe muszą dotyczyć przynajmniej arsenu, kadmu, ołowiu, rtęci, amoniaku, chlorku, siarczanu, azotanu, fosforu (ogółem) / fosforanów, trichloroetylenu i tetrachloroetylenu, jak również przewodności elektrolitycznej (przewodność elektrolityczna wody umożliwia zmierzenie stężenia poszczególnych rozpuszczonych w niej minerałów);
• stężenie jakiejkolwiek innej substancji zanieczyszczającej spełnia normy dobrego stanu chemicznego według definicji określonej w załączniku V do ramowej dyrektywy wodnej;
• wartość określona jako norma lub wartość progowa została przekroczona, ale dochodzenie potwierdza, między innymi, że nie stwarza to znaczącego zagrożenia dla środowiska.

Obecność zanieczyszczeń w wodach podziemnych

• Nie później niż do dnia 22 grudnia 2008 r. kraje UE były zobowiązane ustalić wartości progowe dla wszystkich substancji zanieczyszczających zidentyfikowanych w jednolitych częściach wód podziemnych, które uważa się na zagrożone na ich terytoriach. Jako minimum musiały one ustalić wartości progowe dla zanieczyszczeń, których wykaz podano powyżej. W odniesieniu do każdej substancji zanieczyszczającej ujętej w wykazie należy przedstawić informacje (określone w załączniku III do niniejszej dyrektywy) dotyczące jednolitych części wód podziemnych scharakteryzowanych jako zagrożone, a także dotyczące kryteriów ustalania wartości progowych. Te wartości progowe muszą zostać zawarte w planach gospodarowania wodami w dorzeczach sporządzanymi na mocy ramowej dyrektywy wodnej. W 2010 r. Komisja Europejska opublikowała sprawozdanie na podstawie informacji dostarczonych przez kraje UE.
• Kraje UE muszą zidentyfikować wszelkie znaczące i utrzymujące się trendy wzrostowe stężenia zanieczyszczeń występujących w obrębie jednolitych części wód podziemnych. W tym celu muszą one ustanowić programy monitorowania zgodnie z załącznikiem IV do niniejszej dyrektywy.
• Uwzględniając treść załącznika IV do niniejszej dyrektywy, kraje UE są też zobowiązane do zdefiniowania punktów inicjowania działań odwracających te trendy wzrostowe. Programy odwracania trendów będą się koncentrować na stężeniach substancji stwarzających zagrożenie dla jakości powiązanych ekosystemów wodnych, dla zdrowia ludzkiego lub dla możliwości uzasadnionego korzystania ze środowiska wodnego.

Zapobieganie i ograniczanie wprowadzania zanieczyszczeń

• Program działań opracowany dla każdego obszaru dorzecza zgodnie z ramową dyrektywą wodną musi uwzględniać środki zapobiegania pośredniemu wprowadzaniu wszelkich zanieczyszczeń, w szczególności tych niebezpiecznych substancji, o których mowa w pkt 1–6 załącznika VIII do ramowej dyrektywy wodnej, a także substancji, o których mowa w pkt 7–9 tego załącznika, o ile są one uważane za niebezpieczne. Ponadto zanieczyszczenia niewymienione w tym załączniku jako niebezpieczne, ale uważane za faktyczne lub potencjalne niebezpieczeństwo zanieczyszczenia, też muszą podlegać ograniczeniom.
• Z wyjątkiem przypadków, dla których przepisy UE określają bardziej rygorystyczne wymogi, środki zapobiegawcze nie muszą obejmować, między innymi, zanieczyszczeń wynikających z bezpośrednich dozwolonych zrzutów ani zanieczyszczeń, które ze względu na ich małą ilość nie stwarzają zagrożenia, ani tych, które są skutkiem wypadku lub wyjątkowych okoliczności zaistniałych z przyczyn naturalnych, ani zanieczyszczeń, których wprowadzeniu — w opinii właściwych organów — nie można zapobiec ani go ograniczyć ze względów technicznych bez stosowania środków powodujących zwiększone zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub jakości środowiska jako całości, bądź nieproporcjonalnie kosztownych środków.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Ma ona zastosowanie od 16 stycznia 2007 r. Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do 16 stycznia 2009 r.

KONTEKST

• Ramowa dyrektywa wodna, przyjęta w październiku 2000 r., określa środki, które należy przyjąć w celu zapobiegania zanieczyszczeniom wód podziemnych i ich ochrony przed nimi. Środki te zostały określone w dyrektywie 2006/118/WE, przez co jest ona znana jako „dyrektywa pochodna” dyrektywy ramowej. Ponadto w 2013 r. ramowa dyrektywa wodna uchyliła dyrektywę 80/68/EWG w sprawie ochrony wód gruntowych przed zanieczyszczeniem spowodowanym przez niektóre substancje niebezpieczne. Dyrektywa ta ma na celu ochronę wód podziemnych, a opracowano ją z myślą o wypełnieniu luki prawnej po uchylonej dyrektywie 80/68/EWG.
• Ochrona wód podziemnych jest jednym z priorytetów polityki UE dotyczącej ochrony środowiska, między innymi z następujących przyczyn:
  • skażoną wodę gruntową oczyścić jest trudniej niż wody powierzchniowe, a skutki tego mogą być odczuwane przez dziesięciolecia;
  • jako że wody podziemne są często wykorzystywane do pozyskiwania wody pitnej, a także w przemyśle i rolnictwie, zanieczyszczenie wód podziemnych może zagrozić zdrowiu ludzi i spełnieniu tych potrzeb;
  • wody podziemne zapewniają wielu rzekom przepływ nienaruszalny (mogą dostarczać do 90% przepływu w niektórych ciekach wodnych), wpływając tym samym na jakość systemów wód powierzchniowych;
  • stanowią one także zabezpieczenie podczas okresów suszy, a ponadto są niezbędne do zachowania terenów podmokłych.
• Więcej informacji:
  • Wody podziemne na stronie internetowej Komisji Europejskiej.

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu (Dz.U. L 372 z 27.12.2006, s. 19–31)

Kolejne zmiany do dyrektywy 2006/118/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1–73)

Zobacz tekst skonsolidowany

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2017