Transgraniczne skutki wypadków przemysłowych

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja 98/685/WE dotycząca zawarcia Konwencji o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych

Konwencja o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DECYZJI I NINIEJSZEJ KONWENCJI?

• Na mocy niniejszej decyzji zawarta została, w imieniu Wspólnoty Europejskiej (obecnie Unii Europejskiej (UE)), Konwencja o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych.
• Konwencja ma na celu ochronę zdrowia ludzi i środowiska przed wypadkami przemysłowymi mogącymi spowodować skutki transgraniczne oraz wspieranie aktywnej współpracy międzynarodowej między umawiającymi się stronami przed takimi wypadkami, w ich trakcie i po nich.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Konwencja o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych, w ramach Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych, została podpisana przez 26 krajów, w tym 14 krajów UE, oraz samą UE. Na mocy decyzji Rady konwencja została zatwierdzona w imieniu Wspólnoty dnia 18 marca 1992 r. w Helsinkach.
• Konwencja ta określa zestaw środków mających na celu ochronę ludzi i środowiska przed wypadkami przemysłowymi mogącymi spowodować skutki transgraniczne oraz wspieranie aktywnej współpracy międzynarodowej między umawiającymi się stronami przed takimi wypadkami, w ich trakcie i po nich.
• Ma ona zastosowanie do wypadków przemysłowych powodujących skutki transgraniczne, włącznie z wypadkami wskutek klęsk żywiołowych, z wyjątkiem:
  • wypadków nuklearnych lub zagrożeń radiologicznych,
  • wypadków w obiektach militarnych,
  • uszkodzeń tamy,
  • lądowych wypadków transportowych,
  • przypadkowego uwolnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych,
  • wypadków spowodowanych działalnością w środowisku morskim i rozlewów substancji szkodliwych na morzu.
• Umawiające się strony zobowiązują się do zidentyfikowania działalności niebezpiecznych w zakresie swojej właściwości oraz powiadamiania stron poszkodowanych lub narażonych o każdej takiej proponowanej lub istniejącej działalności. Z inicjatywy którejkolwiek ze stron, inne strony podejmują dyskusje w sprawie identyfikacji takich działalności niebezpiecznych, które mogą powodować skutki transgraniczne.
• Państwa sygnatariusze podejmują właściwe środki w celu zapobiegania wypadkom przemysłowym. W szczególności:
  • środki stymulujące takie działania podmiotów gospodarczych, które obniżają ryzyko wypadków przemysłowych,
  • ustalenie polityk w zakresie lokalizacji nowych działalności niebezpiecznych oraz istotnych zmian w odniesieniu do istniejących działalności niebezpiecznych, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka dla ludności i środowiska,
  • utrzymanie gotowości do reagowania w przypadku nagłych wypadków poprzez wprowadzenie koniecznych środków, w tym planów awaryjnych, w celu zapobiegania i łagodzenia skutków transgranicznych. Sygnatariusze czynią wysiłki w celu zapewnienia zgodności takich planów.
• Na mocy konwencji umawiające się państwa zapewniają przekazywanie opinii publicznej właściwych informacji na temat obszarów, które mogą być poszkodowane wskutek wypadku przemysłowego wynikającego z działalności niebezpiecznej. W stosownych przypadkach umawiające się państwa stwarzają opinii publicznej możliwości uczestniczenia w procesie podejmowania decyzji dotyczących środków zapobiegawczych i przygotowawczych.
• Osobom fizycznym lub prawnym, które zostały lub mogą zostać poszkodowane wskutek transgranicznych skutków wypadku przemysłowego na terytorium państwa sygnatariusza, zapewnia się dostęp do istotnych postępowań administracyjnych i sądowych na równi z obywatelami danego kraju.
• Każda ze stron konwencji wprowadza system powiadamiania.
• W razie wypadku przemysłowego, lub jego nieuchronnego zagrożenia, powodującego lub mogącego powodować skutki transgraniczne, strona pochodzenia zapewnia:
  • niezwłoczne powiadomienie stron poszkodowanych,
  • uruchomienie planów awaryjnych,
  • podjęcie środków reagowania tak szybko jak to możliwe w celu opanowania i zminimalizowania skutków wypadku. Umawiające się państwa podejmują wysiłki w celu koordynacji swoich środków reagowania.
• Państwo pochodzenia może zwrócić się o pomoc do innych sygnatariuszy.
• Każda ze stron wyznacza jeden punkt kontaktowy do celów powiadamiania o wypadkach przemysłowych i jeden punkt kontaktowy do celów pomocy wzajemnej. Każda ze stron powiadamia o nich pozostałe strony w terminie trzech miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej konwencji.
• Strony aktywnie inicjują współpracę naukową i technologiczną oraz wspierają wymianę technologii w celu ograniczenia niebezpieczeństwa i konsekwencji wypadków przemysłowych. Muszą one także wspierać właściwe wysiłki międzynarodowe zmierzające do opracowania zasad w obszarze ponoszenia odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności cywilnej.
• Strony konwencji spotykają się co najmniej raz w roku.
• Konwencja przewiduje trzy mechanizmy rozstrzygania sporów między sygnatariuszami:
  • poszukiwanie rozwiązania na drodze negocjacji,
  • przekazanie sporu do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości,
  • postępowanie arbitrażowe.
• Ostatnie dwie metody modą być wykorzystane jedynie w przypadkach, w których strony nie były w stanie rozstrzygnąć sporu na drodze negocjacji.
• Stosowanie tych metod jest dobrowolne i opiera się na zasadzie wzajemności. Strona może złożyć pisemne oświadczenie, że w relacjach z każdą ze stron przyjmujących na siebie takie samo zobowiązanie, przyjmuje jako obowiązkowe jeden lub oba wspomniane środki rozstrzygania sporu.
• Jeśli strony sporu zaakceptowały oba środki rozstrzygania sporu, spór może być przedłożony tylko do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, o ile zainteresowane państwa nie uzgodniły inaczej.
• Państwa sygnatariusze regularnie przekazują pozostałym stronom informacje w sprawie wykonania niniejszej konwencji.

OD KIEDY NINIEJSZA DECYZJA I NINIEJSZA KONWENCJA MAJĄ ZASTOSOWANIE?

• Niniejsza decyzja ma zastosowanie od 23 marca 1998 r.
• Konwencja weszła w życie we Wspólnocie Europejskiej dnia 19 kwietnia 2000 r., tj. 90 dni po dniu złożenia szesnastego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

GŁÓWNE DOKUMENTY

Decyzja Rady 98/685/WE z dnia 23 marca 1998 r. dotycząca zawarcia Konwencji o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych (Dz.U. L 326 z 3.12.1998, s. 1–4)

Konwencja o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych – Oświadczenie Wspólnoty Europejskiej dotyczące kompetencji (Dz.U. L 326 z 3.12.1998, s. 5–33)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie wniosku dotyczącego wprowadzenia zmian do załącznika I do Konwencji Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNECE) w sprawie transgranicznych skutków awarii przemysłowych (COM(2006) 493 final z 13.9.2006)

Wniosek Decyzja Rady w sprawie stanowiska, jakie ma zostać przyjęte w imieniu Unii Europejskiej na ósmym posiedzeniu Konferencji Stron do Konwencji Helsińskiej w sprawie transgranicznych skutków awarii przemysłowych w odniesieniu do wniosku dotyczącego zmiany załącznika I (COM(2014) 652 final z 23.10.2014)

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/EU z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924–947)

Dyrektywa 2012/18/UE Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi, zmieniająca, a następnie uchylająca dyrektywę Rady 96/82/WE (dyrektywa Seveso III) (Dz.U. L 197 z 24.7.2012, s. 1–37)

Ostatnia aktualizacja: 20.02.2017