Globalne partnerstwo na rzecz zrównoważonego rozwoju

Niniejszy komunikat przedstawia środki, za pomocą których UE przyczynia się do globalnego zrównoważonego rozwoju oraz działania mające na celu ustanowienie globalnego paktu na rzecz zrównoważonego rozwoju.

AKT

Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, of 21 February 2002, entitled: "Towards a global partnership for sustainable development" [COM(2002) 82 final – Not published in the Official Journal](Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady oraz Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 21 lutego 2002 r. „W kierunku globalnego partnerstwa dla zrównoważonego rozwoju” [COM(2002) 82 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]).

STRESZCZENIE

Unia Europejska (UE) ustanowiła w maju 2001 r. strategię na rzecz zrównoważonego rozwoju. Przyjmując tę strategię, Rada Europejska na posiedzeniu w Göteborgu uznała potrzebę rozwoju zewnętrznego wymiaru. Rada zwróciła się także do Komisji o przemyślenie zaangażowania Unii w zrównoważony rozwój na całym świecie. Niniejszy komunikat stanowi odpowiedź na ten wniosek i stanowi wkład w opracowanie stanowiska UE na Światowym Szczycie Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu w 2002 r.

Komunikat opiera się na założeniu, że globalizacja jest potężnym bodźcem przyczyniającym się do globalnego wzrostu i pozyskiwania środków w celu rozwiązywania globalnych problemów takich jak zdrowie, edukacja czy ochrona środowiska. Jednakże pozostawione same sobie siły rynku tworzą i wzmacniają nierówności, powodują wykluczenia społeczne i mogą być przyczyną powstawania trwałych szkód w środowisku. Globalizacji muszą zatem towarzyszyć środki mające na celu uniknięcie lub zminimalizowanie tych skutków. W kluczowych obszarach handlu, finansowania rozwoju, zarządzania środowiskiem, walki z ubóstwem i przestępczością, konieczne jest kontynuowanie wysiłków w celu opracowania wspólnych zasad, które powinny być skutecznie wdrażane i monitorowane. Należy również poprawiać rządy globalne, tj. wspierać skuteczniejsze wdrażanie współzależności.

W komunikacie przedstawiono szereg działań, które przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju na całym świecie. Uzupełniają one Strategię zrównoważonego rozwoju z maja 2001 r. i obejmują gospodarcze, społeczne, środowiskowe, finansowe i spójnościowe aspekty polityk wspólnotowych i rządów na wszystkich szczeblach.

Panowanie nad globalizacją: handel w służbie zrównoważonego rozwoju

Aby globalizacja przyczyniała się do zrównoważonego rozwoju, Komisja określiła następujące konkretne działania ekonomiczne:

• lepsza integracja krajów rozwijających się z gospodarką światową w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO),
• pomaganie krajom rozwijającym się, by odnosiły korzyści z globalnego systemu handlu,
• zmienianie ogólnego systemu preferencji (GSP) z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju,
• włączanie zrównoważonego rozwoju w porozumienia dwustronne i regionalne,
• ograniczanie nieprzezroczystego korzystania z międzynarodowego systemu finansowego i wprowadzenie jego skutecznej regulacji,
• zachęcanie przedsiębiorstw europejskich do podejmowania odpowiedzialności społecznej,
• wspieranie współpracy między Światową Organizacją Handlu (WTO) i międzynarodowymi organizacjami zajmującymi się ochroną środowiska.

Walka z ubóstwem i wspieranie rozwoju społecznego

Celem jest zmniejszenie do 2015 r. skali skrajnego ubóstwa na świecie (liczby ludzi, których dochód wynosi mniej niż 1 dolar dziennie). Jakość, wielkość, wpływ i trwałość współpracy na rzecz rozwoju powinny zostać wzmocnione. Działania prowadzone w tym obszarze obejmują:

• skoncentrowanie polityki rozwojowej UE na ograniczaniu ubóstwa,
• gwarantowanie, że polityki UE będą przyczyniać się do walki z głodem,
• uwzględnianie aspektów zaopatrzenia w wodę i uzdatniania wody w politykach zdrowotnych i edukacyjnych,
• uwzględnianie kwestii dotyczących płci w politykach Unii,
• zwiększanie inwestycji w dziedzinach zdrowia, edukacji, szkoleń i zwalczania chorób zakaźnych,
• wspieranie badań w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Zrównoważona gospodarka zasobami naturalnymi i środowiskowymi

Celem w tej dziedzinie jest odwrócenie tendencji do zubażania zasobów środowiska do 2015 r. i opracowywanie celów pośrednich w dziedzinach związanych z wodą, glebą, energią i różnorodnością biologiczną. Zostały określone następujące konkretne działania:

• podjęcie na światowym szczycie w Johannesburgu inicjatywy na rzecz zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi,
• przedsięwzięcie inicjatywy w sprawie współpracy w dziedzinach energii i rozwoju (EN) (FR),
• wspieranie stosowania międzynarodowych porozumień dotyczących ochrony środowiska,
• częściowe uzupełnienie środków Globalnego Funduszu Ochrony Środowiska,
• opracowanie planu działań przeciwko nielegalnemu wyrębowi lasów,
• inwestowanie w zrównoważony transport,
• wspieranie zrównoważonego rybołówstwa,
• działania na rzecz zapobiegania katastrofom naturalnym,
• rozszerzanie systemu globalnego monitoringu środowiska i bezpieczeństwa (GMES) (EN) na kraje rozwijające się.

Poprawa spójności polityk Unii Europejskiej

Celem jest włączenie zrównoważonego rozwoju do wszystkich polityk Unii. Działania, które należy prowadzić w tym obszarze, obejmują:

• ustanowienie systemu analizy skutków ekonomicznych, społecznych i środowiskowych wszystkich ważniejszych propozycji politycznych Unii,
• kontynuowanie procesu dostosowywania polityk do celów zrównoważonego rozwoju,
• podpisanie protokołu ONZ w sprawie nielegalnego handlu bronią palną i jej nielegalnej produkcji,
• walka z negatywnymi skutkami emigracji.

Lepsze sprawowanie rządów na wszystkich szczeblach

Celem jest zwiększenie udziału społeczeństwa obywatelskiego oraz legitymizacja, spójność i skuteczność zarządzania gospodarczego, społecznego i środowiskowego na świecie. Komunikat proponuje następujące konkretne działania:

• wzmacnianie instytucji publicznych i społeczeństwa obywatelskiego w krajach rozwijających się,
• wzmacnianie walki z korupcją,
• zapewnianie przestrzegania podstawowych norm dotyczących pracy,
• wspieranie na szczycie w Johannesburgu podejmowania decyzji mających na celu poprawę sprawowania rządów na poziomie globalnym,
• wzmacnianie walki z dyskryminacją kobiet.

Finansowanie zrównoważonego rozwoju

Cele są identyczne z celami milenijnymi, tj.: likwidacja ubóstwa i głodu, zapewnienie powszechnego nauczania na poziomie podstawowym, wspieranie równości płci, ograniczenie umieralności dzieci, poprawa zdrowia kobiet, zwalczanie chorób zakaźnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju i budowanie globalnego partnerstwa. Proponowane działania obejmują:

• postępy w drodze do osiągnięcia poziomu pomocy publicznej na rozwój rzędu 0,7% DNB (dochodu narodowego brutto) oraz, w ramach celu przejściowego, w wysokości co najmniej 0,33% DNB dla wszystkich krajów Unii, począwszy od 2006 r.,
• umarzanie długów głęboko zadłużonych krajów ubogich,
• uczestnictwo w debacie na temat możliwości państw w dziedzinie zapewnienia globalnych dóbr publicznych.

AKTY POWIĄZANE

Wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów Państw Członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji w sprawie polityki rozwojowej Unii Europejskiej „Konsensus europejski” [Dz.U. C 46 z 24.2.2006]. W tej deklaracji Unii Europejskiej potwierdza, że celem jej polityki rozwojowej jest zmniejszenie ubóstwa na świecie w kontekście zrównoważonego rozwoju.

Ostatnia aktualizacja: 26.09.2007