Europejska Sieć Konkurencji (ECN)

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Obwieszczenie w sprawie współpracy z siecią organów ochrony konkurencji

JAKIE SĄ CELE OBWIESZCZENIA?

• Określa ono w sposób szczegółowy praktyczne funkcjonowanie Europejskiej Sieci Konkurencji (ECN) utworzonej rozporządzeniem (WE) nr 1/2003 (zob. streszczenie) w celu zapewnienia skutecznego podziału zadań oraz skutecznego i spójnego stosowania unijnych reguł konkurencji.
• Sieć składa się z Komisji Europejskiej oraz krajowych organów ochrony konkurencji, które współpracują ze sobą w sprawach związanych z art. 101 (zob. streszczenie) i 102 (dawnymi art. 81 i 82) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFEU).
• Artykuł 101 zakazuje karteli oraz zachowań, które uniemożliwiają, ograniczają lub zakłócają konkurencję. Artykuł 102 zakazuje nadużyć dokonywanych przez przedsiębiorstwa o pozycji dominującej.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

W rozporządzeniu ustanowiono system równoległych uprawnień umożliwiających wszystkim organom ochrony konkurencji stosowanie art. 101 i 102. Sprawy prowadzi organ, do którego wpłynęła skarga lub który wszczął postępowanie z urzędu*. Ponowne przydzielenie sprawy może być przewidziane wyłącznie na początku postępowania, jeżeli dany organ uzna, że nie jest właściwym organem do prowadzenia sprawy lub w przypadku gdy inne organy uznają, że są również właściwe do prowadzenia danej sprawy. Organ może uznać się za właściwy do prowadzenia sprawy, jeżeli łącznie spełnione zostaną 3 warunki:

• zarzucane nielegalne zachowanie ma miejsce lub swój początek w obrębie jego jurysdykcji,
• organ może położyć kres tej praktyce,
• organ może, najczęściej z pomocą innych organów, zgromadzić dowody, aby udowodnić czyny zabronione.

Z tego względu szczególnie właściwe do prowadzenia sprawy są w szczególności następujące organy:

• pojedynczy organ krajowy, jeżeli następujące warunki potwierdzają istnienie istotnego powiązania między czynem zabronionym a terytorium podlegającym organowi,
• 2 lub 3 organy krajowe współpracujące i działające równolegle, jeżeli zachowanie będące przedmiotem dochodzenia ma znaczny wpływ na konkurencję na poszczególnych terytoriach podlegających organom,
• Komisja, jeżeli sprawa wpływa na konkurencję w więcej niż 3 państwach UE lub wiąże się z innymi przepisami Unii wchodzącymi w zakres kompetencji Komisji, lub jeżeli interes Unii wymaga podjęcia przez Komisję decyzji o opracowaniu polityki konkurencji UE w sytuacji zaistnienia nowego problemu związanego z konkurencyjnością lub w celu zapewnienia skutecznego egzekwowania przepisów.

Współpraca przy przydzielaniu sprawy oraz wsparcie w ramach sieci obejmuje:

• szybkie i wydajne przydzielanie spraw,
• wymianę informacji na początku postępowania we wszystkich sprawach toczących się przed różnymi organami ochrony konkurencji w celu ustalenia, który jest najwłaściwszy do prowadzenia dochodzenia,
• w razie konieczności – ponowne przydzielenie sprawy, zazwyczaj w terminie 2 miesięcy.

Organ krajowy może:

• zawiesić lub zakończyć postępowanie, chociaż nie ma takiego obowiązku i może to uczynić, gdy inny organ zajmuje się lub zajmował się sprawą,
• zwrócić się do innego organu krajowego o wsparcie w gromadzeniu informacji lub ustalaniu okoliczności faktycznych,
• prowadzić dochodzenie na prośbę Komisji.

Wszystkie organy ochrony konkurencji mogą wymieniać się informacjami poufnymi i wykorzystywać informacje poufne, które zgromadziły, stosując następujące gwarancje w odniesieniu do spółek i osób fizycznych:

• poszanowanie tajemnicy zawodowej, chyba że ujawnienie jest konieczne do udowodnienia działań antykonkurencyjnych,
• wykorzystywanie przekazanych informacji wyłącznie na potrzeby spraw związanych z ochroną konkurencji,
• przestrzeganie prawa do obrony przysługującego osobom indywidualnym, w szczególności gdy mogą zostać nałożone sankcje.

Skarżący podnoszący zarzut nadużycia przed Komisją mają prawo wiedzieć, dlaczego skarga została odrzucona.

Przedsiębiorstwa oczekujące korzystnego traktowania w sprawach dotyczących karteli w ramach krajowego programu łagodzenia sankcji*:

• powinny złożyć wniosek o złagodzenie sankcji do właściwych organów ochrony konkurencji zaangażowanych w sprawę,
• muszą wyrazić zgodę, której nie mogą później wycofać, zanim jakakolwiek informacja, którą dobrowolnie przekazują lub pomogli uzyskać, zostanie przekazana innemu członkowi sieci, wyłączając sytuację, gdy organ uzyskujący informację:
  • otrzymał od przedsiębiorstwa również wniosek o złagodzenie sankcji,
  • przedstawia pisemne zobowiązanie, że nie będzie wykorzystywać informacji w celu nakładania sankcji na wnioskującego o złagodzenie sankcji, inne osoby prawne lub fizyczne bądź aktualnych lub byłych pracowników objętych środkami w zakresie korzystnego traktowania.

Spójne stosowanie unijnych reguł konkurencji:

• wymaga od organów krajowych:
  • stosowania się do podjętej przez Komisję decyzji przy wydawaniu własnych orzeczeń w sprawie umów, decyzji i praktyk,
  • wysłania Komisji streszczenia sprawy nie później niż 30 dni przed podjęciem decyzji dotyczącej działania antykonkurencyjnego,
• umożliwia organom krajowym podjęcie decyzji po 30 dniach, o ile Komisja nie wszczęła postępowania, przy czym może ona wnieść uwagi pisemne w sprawie,
• umożliwia organom krajowym poinformowanie Komisji i sieci o innych sprawach dotyczących prawa konkurencji Unii.

Komisja może wszcząć własne postępowanie na podstawie art. 101 i 102 jako pierwszy organ ochrony konkurencji właściwy do takiego działania (jeżeli wcześniej wstępnie przydzielono już sprawę, podając przyczyny organom krajowym), ponieważ:

• członkowie sieci spodziewają się sprzecznych decyzji w sprawie lub orzeczenia niezgodnego z orzecznictwem Unii, nie wnoszą sprzeciwu lub nienależycie przewlekają postępowanie,
• istnieje konieczność podjęcia przez Komisję decyzji w celu rozwijania polityki konkurencji UE.

Po wszczęciu postępowania przez Komisję organy krajowe w odniesieniu do tej samej (tych samych) umowy (umów) lub praktyki (praktyk) stosowanej (stosowanych) przez to samo przedsiębiorstwo (te same przedsiębiorstwa) na tym samym właściwym rynku geograficznym nie mogą działać na tej samej podstawie.

Obwieszczenie:

• stanowi przedmiot okresowego przeglądu dokonywanego przez organy krajowe i Komisję;
• zastępuje obwieszczenie Komisji w sprawie współpracy między krajowymi organami ochrony konkurencji a Komisją w rozstrzyganiu spraw objętych zakresem art. 81 i 82 Traktatu (obecnie art. 101 i 102 TFUE) opublikowane w 1997 r.

OD KIEDY OBWIESZCZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Obwieszczenie ma zastosowanie od dnia 27 kwietnia 2004 r.

KONTEKST

• W 2019 r. Unia Europejska przyjęła dyrektywę (UE) 2019/1 dotyczącą wzmocnienia organów ochrony konkurencji w celu skutecznego egzekwowania prawa (zob. streszczenie).
• Więcej informacji:
  • Europejska Sieć Konkurencji (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Obwieszczenie Komisji w sprawie współpracy w ramach sieci organów ochrony konkurencji (Dz.U. C 101 z 27.4.2004, s. 43–53)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1 z dnia 11 grudnia 2018 r. mająca na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego (Dz.U. L 11 z 14.1.2019, s. 3–33)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1 – Reguły konkurencji – Sekcja 1 – Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw – Artykuł 101 (dawny artykuł 81 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 88–89)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1 – Reguły konkurencji – Sekcja 1 – Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw – Artykuł 102 (dawny artykuł 82 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 89)

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu (Dz.U. L 1 z 4.1.2003, s. 1–25)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 1/2003 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2020