Część naprawcza: procedura nadmiernego deficytu

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1467/97 – przyspieszenie i wyjaśnienie procedury nadmiernego deficytu

STRESZCZENIE

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEGO ROZPORZĄDZENIA?

Pakt stabilności i wzrostu stanowi główny filar dyscypliny budżetowej UE. Część naprawcza paktu określa procedurę nadmiernego deficytu, która stanowi podstawę szybkiej naprawy nadmiernego deficytu publicznego lub nadmiernie wysokiego długu publicznego.

Rozporządzenie ma na celu wyjaśnienie i przyspieszenie realizacji procedury nadmiernego deficytu zgodnie z art. 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Gdy któryś kraj UE nie przestrzega dyscypliny budżetowej wymaganej przez pakt stabilności i wzrostu, może stać się przedmiotem procedury nadmiernego deficytu, obejmującej kilka etapów.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozpoczęcie procedury

Zgodnie z paktem stabilności i wzrostu procedurę nadmiernego deficytu rozpoczyna się na podstawie kryteriów deficytu i zadłużenia:

Kryterium deficytu: ogólny deficyt budżetowy jest uważany za nadmierny, jeśli przekracza 3% produktu krajowego brutto (PKB) w cenach rynkowych.
Kryterium zadłużenia: dług publiczny przekracza 60% PKB, a przez poprzednie trzy lata nie osiągnięto celu zmniejszania długu o 1/20 rocznie.

Etapy procedury

Dla krajów UE, których deficyt lub dług przekracza określone limity, Komisja Europejska przygotowuje sprawozdanie oceniające, czy należy wszcząć procedurę nadmiernego deficytu.
Komisja wysyła wówczas zawiadomienie do danego kraju i informuje Radę, jeśli uzna, że deficyt jest nadmierny.
Na wniosek Komisji Rada decyduje większością kwalifikowaną głosów, po uwzględnieniu uwag danego kraju, czy istnieje nadmierny deficyt.
Jeżeli Rada uzna, że deficyt jest nadmierny, przekazuje zalecenia danemu krajowi i wyznacza maksymalny termin na podjęcie przez ten kraj skutecznych działań (3 miesiące lub 6 miesięcy).
Jeżeli dany kraj w dalszym ciągu nie realizuje zaleceń, Rada może wezwać go formalnie do podjęcia środków zmierzających do zmniejszenia deficytu w określonym terminie.
Jeżeli dany kraj nie stosuje się do decyzji Rady, Rada może zadecydować o zastosowaniu sankcji.

Sankcje

Sankcje nakłada się, jeżeli nie zmniejszono deficytu. W przypadku krajów w strefie euro sankcje są nakładane w sposób stopniowy:

obowiązek złożenia w Komisji oprocentowanego depozytu w wysokości 0,2% jego PKB w etapie prewencyjnym;
obowiązek złożenia nieoprocentowanego depozytu w wysokości 0,2% PKB w etapie naprawczym. Depozyt ten jest przekształcony w grzywnę w wysokości do 0,5% PKB, jeżeli nie zostaną spełnione zalecenia w celu skorygowania nadmiernego deficytu.

Ponadto wszystkie kraje UE (z wyjątkiem Wielkiej Brytanii (1)) mogą zostać poddane sankcji zawieszenia zobowiązań lub płatności z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Sankcje są nakładane także w przypadkach manipulacji danymi statystycznymi.

System głosowania

Decyzje o większości sankcji w ramach procedury nadmiernego deficytu są podejmowane odwróconą kwalifikowaną większością głosów. Oznacza to, że grzywnę uznaje się za nałożoną, chyba że Rada odrzuci ją kwalifikowaną większością głosów.

Ponadto 25 państw, które podpisały Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej, zgodziło się stosować podejmowanie decyzji odwróconą kwalifikowaną większością głosów jeszcze na wcześniejszych etapach procedury, na przykład przy podejmowaniu decyzji, czy kraj UE powinien podlegać procedurze nadmiernego deficytu.

Elastyczność paktu stabilności i wzrostu

W styczniu 2015 r. Komisja opublikowała komunikat zawierający wytyczne dla krajów UE dotyczące jak najlepszego wykorzystania elastyczności w ramach istniejących zasad paktu stabilności i wzrostu, aby wspierać skuteczne wprowadzanie w życie reform strukturalnych, wspierać inwestycje i lepiej uwzględniać sytuację gospodarczą każdego z krajów UE.

OD KIEDY NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie od 1 stycznia 1999 r.

KONTEKST

AKT

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1467/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu (Dz.U. L 209 z 2.8.1997, s. 6–11)

Kolejne zmiany do rozporządzenia (WE) nr 1467/97 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

AKTY POWIĄZANE

Rozporządzenie (UE) nr 1173/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 1–7)

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Banku Inwestycyjnego: Optymalne wykorzystanie elastyczności przewidywanej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu (COM(2015) 12 final z 13.1.2015)

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2016

(1) Wielka Brytania występuje z Unii Europejskiej i z dniem 1 lutego 2020 r. staje się państwem trzecim (państwem spoza UE).