Upowszechnienie identyfikacji radiowej (RFID) może przynieść znaczne korzyści dla obywateli Europy. Jednakże podnosi ono istotne kwestie, w tym w sprawie bezpieczeństwa i ochrony prywatności. Wspierając upowszechnianie tej technologii, Komisja Europejska przyjęła komunikat proponujący działania na szczeblu europejskim w celu ułatwienia rozwoju odpowiednich ram prawnych i politycznych.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów z dnia 15 marca 2007 r. – Identyfikacja radiowa (RFID) w Europie: w stronę ram polityki [COM(2007) 96 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

RFID jest sposobem wymiany informacji między znacznikiem (identyfikatory radiowe) *, który może być dołączony do dowolnego obiektu, i czytnikiem, czyli urządzeniem bezprzewodowym, które może identyfikować te informacje za pośrednictwem częstotliwości radiowych. Znaczenie tej technologii jest wzmacniane, gdy czytnik jest połączony z sieciami komunikacyjnymi, takimi jak Internet, które wprowadzają informacje do globalnej sieci komputerowej.

Upowszechnianie RFID jest ważnym etapem w rozwoju wielu sektorów, w tym transportu, zdrowia i handlu detalicznego. Jej zastosowania obejmują dziedziny począwszy od śledzenia żywności po zautomatyzowane płatności, mobilność i obserwację pacjentów z chorobą Alzheimera. Mogą one w ten sposób znacznie polepszyć jakość życia obywateli.

Jednakże technologia ta budzi obawy dotyczące ochrony prywatności, zdrowia i środowiska.

Na poziomie technicznym i handlowym RFID jest gotowa do szerokiej dystrybucji. Należy jednak rozwiązać jeszcze wiele kwestii w zakresie opracowania ram prawnych i politycznych tej technologii.

Technologia RFID podnosi kwestie prywatności i wywołuje obawy związane z bezpieczeństwem, ponieważ może służyć do zbierania i rozpowszechniania danych osobowych. Tłumaczy to trudności w uzyskaniu poparcia opinii publicznej, która domaga się zastosowania odpowiednich zabezpieczeń. Tak więc w tej dziedzinie należy uwzględnić społeczne, polityczne, etyczne i prawne skutki upowszechniania technologii RFID.

Zgodnie z obowiązującym prawem rządy krajowe są odpowiedzialne za zapewnienie stosowania krajowych przepisów w sprawie procedur przetwarzania danych, w tym zastosowań związanych z technologią RFID. Jeśli chodzi o bezpieczeństwo systemu RFID, państwa członkowskie, Komisja i przedsiębiorstwa muszą prowadzić wspólne działania na poziomie technicznym, organizacyjnym i procesów biznesowych. W tym celu Komisja zachęca do konsolidacji dobrych praktyk oraz opracowywania kryteriów projektowania technologii RFID, które ograniczają ryzyko u samych podstaw.

Zmniejszenie zagrożenia dla bezpieczeństwa i prywatności wymaga ciągłego czuwania nad wszystkimi konsekwencjami stosowania technologii RFID. W tym względzie indywidualne podejście do każdego zastosowania technologii RFID może być bardziej skuteczne niż podejście bardziej ogólne, ponieważ każde zastosowanie niesie ze sobą inne zagrożenia i korzyści.

Kluczową rolę mogą odgrywać kampanie uświadamiające i informacyjne. Konsultacje społeczne prowadzonych przez Komisję rzeczywiście udowodniły, że ogół społeczeństwa nie dysponuje często informacjami na temat możliwości i wyzwań, związanych z technologią RFID.

Przechowywanie i dostęp do danych nasuwają także problemy polityczne związane z upowszechnianiem się technologii RFID. W perspektywie nowego etapu rozwoju Internetu należy mieć na uwadze ewentualne awarie lub niezamierzone uszkodzenia, a także intencjonalne działania osób, które mogłyby to wykorzystać. W związku z tym debata polityczna może być prowadzona w ramach określonych przez światowy szczyt społeczeństwa informacyjnego (EN) (ES) (FR).

Dostępność częstotliwości oraz harmonizacja warunków korzystania z nich mają zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania działania technologii RFID w Europie. Od 2002 r. ich przydział opiera się na nowych zasadach, ponieważ Komisja zracjonalizowała korzystanie z częstotliwości radiowych w UE.

Normy regulujące technologię RFID powinny ułatwić harmonijne upowszechnianie usług, uwzględniając szybki rozwój technologii. Na podstawie informacji zwrotnych od uczestników konsultacji Komisja powinna odgrywać bardziej aktywną rolę w promowaniu interoperacyjności i racjonalizacji norm międzynarodowych.

Obawy związane z ochroną środowiska dotyczą usuwania odpadów oraz stosowania substancji niebezpiecznych. Te kwestie można umieścić w kontekście prawodawstwa wspólnotowego w sprawie urządzeń elektrycznych i elektronicznych. W zakresie zdrowia, chociaż narażenie ludności i pracowników na działanie pól elektromagnetycznych (EMF) * wytwarzanych przez urządzenia pracujące w technologii RFID jest uważane za niewielkie, nadal jest przedmiotem powszechnych obaw. Ponadto, wspólnotowe ramy prawne ograniczają narażenie na oddziaływanie pól elektromagnetycznych.

Upowszechnianie się rozwiązań RFID idzie w parze ze zwiększaniem się roli technologii informatycznych i komunikacyjnych (TIK) w rozwoju gospodarki europejskiej. TIK powinny stać się rzeczywiście jednym z wiodących sektorów naszej gospodarki.

Pojęcia kluczowe stosowane w akcie

Chip (lub układ scalony): element elektroniczny, którego wielkość może zostać sprowadzona do wielkości punktu. Podstawowym surowcem zazwyczaj używanym do ich produkcji jest krzem.
Identyfikator (znacznik): obiekt niewielkich rozmiarów składający się z układu scalonego połączonego z anteną. Te dwa składniki są zamknięte w nośniku, który może być dołączony do pewnej liczby obiektów. Za pomocą fal radiowych urządzenie wysyła odpowiednie informacje, które czytnik może odebrać i ewentualnie wprowadzić je do Internetu.
Częstotliwości radiowe: wszystkie częstotliwości dostępne do przesyłania informacji.
Pole elektromagnetyczne: obszar, na którym występuje oddziaływanie sił elektromagnetycznych. Natężenie pola jest zmienne, ponieważ wartość sił zwiększa się w miarę zbliżania się do anteny. Długotrwałe narażenie na działanie pól elektromagnetycznych może mieć negatywny wpływ na zdrowie ludzkie. Jednakże według raportu Światowej Organizacji Zdrowia (EN ES FR