Wzmocnienie strefy Schengen
Do celów europejskiej strategii wzmocnienia strefy Schengen zalicza się usprawnienie stosowania wspólnych zasad i poprawienie reakcji na wyjątkowe zagrożenia pojawiające się na granicach zewnętrznych.
AKT
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 16 września 2011 r. dotyczący strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego [KOM(2011) 561 - nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]
STRESZCZENIE
Arabska wiosna z 2011 r. doprowadziła do znaczącego napływu imigrantów do kilku państw członkowskich Unii Europejskiej. Wydarzenia te uwypukliły potrzebę wzmocnienia stosowania wspólnych zasad strefy Schengen oraz regulacji przywrócenia kontroli na granicach wewnętrznych w wyjątkowych okolicznościach, szczególnie w przypadku zagrożenia dla całościowego funkcjonowania strefy Schengen.
W 2011 r. w odpowiedzi na powyższe, Komisja opublikowała komunikat oraz dwa wnioski ustawodawcze. Wnioski te przyjęto ostatecznie w październiku 2013 r.
Lepsza ocena stosowania zasad strefy Schengen
Swobodny przepływ obywateli w obrębie strefy Schengen opiera się na wzajemnym zaufaniu, że każde uczestniczące państwo będzie skłonne i zdolne wdrażać ogół wspólnych zasad dotyczących kontroli zewnętrznych granic, wiz, współpracy policyjnej i sądowej, środków związanych z systemem informacyjnym Schengen itp. (dorobek Schengen).
Aby to osiągnąć, niezbędne stało się, w pierwszej kolejności, wzmocnienie mechanizmu oceny stworzonego w celu kontroli stosowania dorobku Schengen przez kraje UE oraz, w drugiej kolejności, zapewnienie odpowiedniego monitorowania i kontroli zaleceń zawartych w sprawozdaniach z oceny, zwłaszcza w przypadku wskazania niedociągnięć lub niewywiązania się z obowiązków. Za przeprowadzanie kontroli i monitorowanie odpowiedzialna jest Komisja.
System do tego służący został wprowadzony rozporządzeniem (UE) nr 1053/2013 w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania. Kraje UE i Komisja wspólnie odpowiadają za wdrażanie mechanizmu, przy czym Komisja pełni w tym przypadku funkcję koordynującą.
Tymczasowe przywrócenie kontroli na granicach wewnętrznych
Kodeks graniczny Schengen już teraz przewiduje możliwość tymczasowego przywrócenia kontroli na granicach wewnętrznych przez dane państwo UE w razie poważnego zagrożenia porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego (np. zagrożenia związanego z terroryzmem lub przestępczością zorganizowaną).
Rozporządzenie (UE) nr 1051/2013 rozszerza tę możliwość na okoliczności poważnych uchybień związanych z kontrolą granic zewnętrznych określonych w rozporządzeniu (UE) nr 1053/2013. Jednakże w tym przypadku inicjatywa w sprawie przywrócenia kontroli leży w gestii Komisji i Rady:
AKTY POWIĄZANE
Rozporządzenie Rady (UE) nr 1053/2013 z dnia 7 października 2013 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen oraz uchylenia decyzji komitetu wykonawczego z dnia 16 września 1998 r. dotyczącej utworzenia Stałego Komitetu ds. Oceny i Wprowadzania w Życie Dorobku Schengen (Dz.U. L 295 z 6.11.2013)
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1051/2013 z dnia 22 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 562/2006 w celu ustanowienia wspólnych zasad tymczasowego przywracania w wyjątkowych okolicznościach kontroli granicznej na granicach wewnętrznych (Dz.U. L 295 z 6.11.2013)
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady: Piąte sprawozdanie półroczne z funkcjonowania strefy Schengen za okres od dnia 1 listopada 2013 r. do dnia 30 kwietnia 2014 r. [ COM(2014) 292 final - nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym]
W następstwie komunikatu z 16 września 2011 r. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie przygotowywane co dwa miesiące sprawozdania dotyczące funkcjonowania strefy Schengen. W ostatnim sprawozdaniu stwierdza w szczególności, że przygotowania do wdrożenia nowego mechanizmu oceny są w toku oraz że przeprowadzenie pierwszych ocen w ramach nowego mechanizmu spodziewane jest na styczeń 2015 r.
Ostatnia aktualizacja: 28.05.2014