Europejski program energetyczny na rzecz naprawy gospodarczej

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 663/2009 – program wspomagania naprawy gospodarczej poprzez przyznanie pomocy finansowej UE na projekty w dziedzinie energetyki

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

W rozporządzeniu ustanawia się Europejski program energetyczny na rzecz naprawy gospodarczej (EPENG), który służy finansowaniu projektów w najważniejszych dziedzinach sektora energetyki:

infrastruktura gazowa i elektroenergetyczna*;
morska energia wiatrowa*; oraz
wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla*.

Został on ustanowiony z myślą o wspieraniu:

naprawy gospodarczej w obrębie UE, której przeprowadzenie jest konieczne w związku z kryzysem gospodarczym i finansowym z 2008 r.; oraz
celów polityki energetycznej UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Program służy finansowaniu projektów dotyczących infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej, które mają na celu:

zapewnienie bezpieczeństwa i dywersyfikacji źródeł i dostaw energii;
zapewnienie bezpieczeństwa i niezawodności w odniesieniu do interoperacyjności (tj. wzajemnych połączeń) sieci;
rozwój sieci i optymalizację jej zdolności; oraz
włączenie w sieci odnawialnych zasobów energii.

Projekty dotyczące morskiej energii wiatrowej otrzymują finansowanie, jeżeli spełniają określone kryteria, w ramach których pod uwagę bierze się budowę infrastruktury, innowacyjne elementy projektu oraz wkład projektu w istniejący system sieci energii wiatrowej.

Projekty dotyczące wychwytywania i składowania dwutlenku węgla otrzymują finansowanie, jeżeli zostanie udowodnione, że dany projekt jest w stanie wychwycić co najmniej 80 % dwutlenku węgla (CO₂) w instalacjach przemysłowych.

Całkowity budżet programu wynosi 3,98 mld EUR i jest rozdysponowywany w następujący sposób:

2,3 mld na projekty dotyczące infrastruktury gazowej (1,4 mld EUR) i elektroenergetycznej (910 mln EUR);
565 mln EUR na projekty dotyczące morskiej energii wiatrowej;
15 mln EUR na dwa projekty obejmujące niewielkie wyspy;
1,05 mld EUR na 13 projektów dotyczących wychwytywania i składowania dwutlenku węgla;
146 mln EUR na instrument finansowy programu utworzonego następnie na mocy rozporządzenia (UE) nr 1233/2010, które zmieniło rozporządzenie (WE) nr 663/2009, służący wspieraniu projektów z zakresu efektywności energetycznej.

Europejski Fundusz na rzecz Efektywności Energetycznej, który utworzono w 2011 r., zajął się rozdysponowywaniem środków na projekty wspierające efektywność energetyczną. Służy on wspieraniu projektów dotyczących:

budynków publicznych i prywatnych, zawierających rozwiązania w zakresie wykorzystania efektywności energetycznej lub energii odnawialnej, w tym takie, które wykorzystują rozwiązania informacyjne i komunikacyjne (ICT);
inwestycji w celu osiągnięcia wysokiej efektywności energetycznej skojarzonej gospodarki energetycznej, w tym mikrokogeneracji, i dotyczące komunalnych sieci ciepłowniczych/chłodniczych, w szczególności z wykorzystaniem źródeł energii odnawialnej;
zdecentralizowanych źródeł energii odnawialnej budowanych na poziomie lokalnym oraz ich włączenia w sieci elektryczne;
mikrogeneracji z odnawialnych źródeł energii;
ekologicznego transportu miejskiego wspierającego większą efektywność energetyczną i integrującego odnawialne źródeł energii (transport publiczny, pojazdy elektryczne i wodorowe);
lokalnej infrastruktury, w tym efektywnego zewnętrznego oświetlenia publicznego, takiego jak oświetlenie uliczne, rozwiązań w zakresie magazynowania energii elektrycznej, inteligentnych systemów pomiarowych i inteligentnych systemów elektroenergetycznych, z pełnym zastosowaniem ICT;
technologii w zakresie efektywności energetycznej i energii odnawialnej, wykazujących potencjał innowacyjny i gospodarczy oraz wykorzystujących najlepsze dostępne procedury.

Sprawozdania

Komisja Europejska co roku sporządza sprawozdanie dotyczące realizacji EPENG. W opublikowanym w 2018 r., czyli po zakończeniu siódmego roku realizacji EPENG, sprawozdaniu dotyczącym programu, podano między innymi, że:

ukończono 35 spośród 44 projektów w zakresie infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej;
funkcjonowały cztery z dziewięciu projektów dotyczących energii wiatrowej; ale
tylko jeden z sześciu projektów dotyczących wychwytywania i składowania dwutlenku węgla został ukończony, zaś realizacji trzech zaniechano na wczesnym etapie.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 1 sierpnia 2009 r.

KONTEKST

EPENG stanowi część Europejskiego planu naprawy gospodarczej ustanowionego w celu zaradzenia skutkom kryzysu finansowego i energetycznego, który dotknął gospodarkę europejską w 2008 r.

Więcej informacji:

Cel funduszu (Europejski Fundusz na rzecz Efektywności Energetycznej)
Europejski program energetyczny na rzecz naprawy gospodarczej – projekty (Komisja Europejska)
Energia – finansowanie (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Infrastruktura gazowa i elektroenergetyczna:

wszystkie linie wysokiego napięcia inne niż sieci dystrybucyjne oraz połączenia podwodne, pod warunkiem że infrastruktura ta jest wykorzystywana do przesyłu lub połączenia międzyregionalnego lub międzynarodowego;
gazociągi wysokociśnieniowe, z wyjątkiem gazociągów należących do sieci dystrybucyjnych;
podziemne magazyny gazu przyłączone do gazociągów wysokociśnieniowych;
urządzenia odbiorcze, magazynowe i służące do regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego; oraz
wszelkie urządzenia lub instalacje o istotnym znaczeniu dla prawidłowego funkcjonowania infrastruktury, o której mowa powyżej, w tym również systemów ochrony, monitorowania i sterowania.

Projekty dotyczące morskiej energii wiatrowej: farmy wiatrowe na morzu.

Wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla: sposób łagodzenia zmian klimatu polegający na wychwytywaniu CO₂ z instalacji przemysłowych, jego transporcie na składowisko i zatłoczeniu do podziemnej formacji geologicznej.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające program wspomagania naprawy gospodarczej poprzez przyznanie pomocy finansowej Wspólnoty na projekty w dziedzinie energetyki (Dz.U. L 200 z 31.7.2009, s. 31–45)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 663/2009 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące realizacji Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej i Europejskiego Funduszu na rzecz Efektywności Energetycznej (COM(2018) 86 final z 5.3.2018)

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące realizacji Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej (COM(2014) 669 final z 28.10.2014)

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące realizacji Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej (COM(2013) 791 final z 18.11.2013)

Dokument roboczy służb Komisji – Śródokresowa ocena Europejskiego Funduszu na rzecz Efektywności Energetycznej towarzysząca dokumentowi: Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące realizacji Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej (SWD(2013) 457 final z 18.11.2013)

Komunikat Komisji do Rady Europejskiej – Europejski plan naprawy gospodarczej (COM(2008) 800 final z 26.11.2008)

Ostatnia aktualizacja: 14.09.2018