Nadzwyczajne środki handlowe dla krajów i terytoriów zaangażowanych w proces stabilizacji i stowarzyszania UE

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 1215/2009 wprowadzające nadzwyczajne środki handlowe dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania UE

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Kraje i terytoria Bałkanów Zachodnich (Albania, Bośnia i Hercegowina, Kosowo*, Czarnogóra, Macedonia Północna i Serbia) korzystają z nadzwyczajnych środków handlowych w odniesieniu do przywozu ich produktów do UE. Te kraje i terytoria uczestniczą w procesie stabilizacji i stowarzyszania.
Na podstawie umów dwustronnych zawartych z krajami i terytoriami Bałkanów Zachodnich niemal wszystkie produkty pochodzące z tych krajów i terytoriów korzystają już z nieograniczonego i bezcłowego dostępu do rynku UE.
W rozporządzeniu przyznano dodatkowe preferencje handlowe w odniesieniu do niektórych produktów rolnych (owoców, warzyw i wina) pochodzących z tego regionu. Czas obowiązywania środków, które początkowo stosowano do dnia 31 grudnia 2010 r., wydłużono do dnia 31 grudnia 2020 r. na mocy rozporządzenia (UE) 2015/2423, które zmienia rozporządzenie (WE) nr 1215/2009.

Preferencje handlowe

Produkty pochodzące z krajów i terytoriów Bałkanów Zachodnich, które są objęte działami 7 i 8 Nomenklatury Scalonej * (owoce i warzywa) mogą być przywożone do UE bez opłat celnych* lub opłat o skutku równoważnym i bez ograniczeń ilościowych* lub środków o skutku równoważnym. Te nadzwyczajne preferencje obejmują także globalny kontyngent dla wina w wysokości 30 000 hl, który może być wykorzystany przez każdy kraj lub każde terytorium po wyczerpaniu krajowego kontyngentu taryfowego przewidzianego w umowie dwustronnej zawartej z UE.

Warunki uprawniające do porozumień preferencyjnych

Aby skorzystać z preferencyjnych zasad, kraje i terytoria:

zapewniają zgodność z definicją produktów pochodzących przewidzianą w rozporządzeniu (UE) nr 952/2013 ustanawiającym kodeks celny UE; w związku z tym produkty muszą być w całości wyprodukowane lub zostać przetworzone w wystarczającym stopniu w danym kraju lub na danym terytorium;
zobowiązują się do niezwiększania podatków lub ograniczeń dotyczących produktów przywożonych z UE;
zwalczają nadużycia finansowe w ramach współpracy administracyjnej z UE;
wstrzymują się od angażowania się w poważne i systematyczne naruszenia praw człowieka, w tym podstawowych praw pracowniczych, a także przestrzegają zasad demokracji i praworządności.

Beneficjenci zobowiązują się także do prowadzenia efektywnych reform gospodarczych i współpracy z innymi krajami uczestniczącymi w procesie stabilizacji i stowarzyszania, w szczególności przez utworzenie regionalnej strefy wolnego handlu.

Komisja Europejska może zaproponować zawieszenie preferencji handlowych w całości lub w części, jeśli dany kraj lub dane terytorium nie wywiązują się ze swoich obowiązków.

W rozporządzeniu (UE) nr 1308/2013 określono procedury dotyczące wprowadzania w życie kontyngentów taryfowych * w odniesieniu do produktów rolnych. Obecnie system ma zastosowanie do wina ze świeżych winogron o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 15 % obj., innego niż wino musujące, dla którego ustanowiono zwolnienie w ramach kontyngentu o wielkości 30 000 hl wspólnego dla krajów i terytoriów Bałkanów Zachodnich. Przewidziane w ramach tego kontyngentu udziały dla poszczególnych krajów są określone w protokołach w sprawie wina, które każdy z tych krajów podpisał w ramach zawartych z UE układów o stabilizacji i stowarzyszeniu.

Komisja może przyjąć środki ochronne, jeżeli przywóz produktów rolnych powoduje poważne zakłócenia na rynku wewnętrznym UE.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 4 stycznia 2010 r. Rozporządzenie (WE) nr 1215/2009 kodyfikuje i zastępuje rozporządzenie (WE) nr 2007/2000 (wraz z jego kolejnymi zmianami).

KONTEKST

Więcej informacji:

Zwiększone zaangażowanie UE na Bałkanach Zachodnich (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Nomenklatura Scalona: system klasyfikacji towarów umożliwiający ustalenie mającej zastosowanie stawki celnej oraz sposobu traktowania towarów na potrzeby statystyczne lub na potrzeby polityki UE w innych dziedzinach.

Opłaty celne: opłaty zmieniające ceny przywożonych towarów, bez względu na ich nazwę lub sposób stosowania, których skutkiem jest ograniczenie swobodnego przepływu towarów.

Ograniczenia ilościowe: wszelkie przepisy handlowe mogące ograniczać przywóz towarów, pod względem ich ilości lub wartości (np. kontyngent przywozowy).

Kontyngent taryfowy: środek handlowy umożliwiający całkowite lub częściowe zwolnienie od opłat nakładanych normalnie na przywożone towary w określonym czasie lub dla określonej ilości produktów.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1215/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. wprowadzające nadzwyczajne środki handlowe dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania Unii Europejskiej (wersja ujednolicona) (Dz.U. L 328 z 15.12.2009, s. 1–9)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 1215/2009 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/1464 z dnia 2 czerwca 2017 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1215/2009 w odniesieniu do koncesji handlowych przyznanych Kosowu* po wejściu w życie Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Kosowem, z drugiej strony (Dz.U. L 209 z 12.8.2017, s. 1–4)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 671–854)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (wersja przekształcona) (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1–101)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U. L 256 z 7.9.1987, s. 1–675)

Zobacz tekst skonsolidowany.

* Użycie tej nazwy nie wpływa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244/1999 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.

Ostatnia aktualizacja: 01.02.2019