Warunki wejścia do strefy euro (kryteria konwergencji)
STRESZCZENIE
JAKIE SĄ CELE PROTOKOŁU (NR 13) W SPRAWIE KRYTERIÓW KONWERGENCJI?
Ustanawia on cztery warunki gospodarcze i finansowe określane jako kryteria konwergencji, które spełnić muszą kraje UE, których walutą nie jest euro, zanim będą mogły przyjąć wspólną walutę. Protokół ustala też procedurę zatwierdzania ich członkostwa.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Cztery warunki, które musi spełnić kraj, aby przystąpić do strefy euro:
— |
Stabilność cen: średnia stopa inflacji, odnotowana w ciągu jednego roku, nie przekracza o więcej niż 1,5% inflacji trzech państw strefy euro o najbardziej stabilnych cenach. W ten sposób można wykazać, że inflacja utrzymywana jest pod kontrolą.
|
— |
Finanse publiczne: muszą być zdrowe i zrównoważone, co oznacza ograniczenie zaciągania kredytów i długu publicznego oraz unikanie nadmiernego deficytu. Deficyt nie może przekraczać 3%, dług zaś nie może sięgać powyżej 60% krajowego PKB.
|
— |
Stabilność kursu walutowego: po przystąpieniu do systemu (określanego jako mechanizm kursowy), który obejmuje kursy wymiany walut pomiędzy krajami strefy euro a krajami spoza strefy euro, kraj kandydujący musi unikać nadmiernych wahań kursów walutowych przez okres co najmniej dwóch lat. Przede wszystkim przez ten okres kurs walutowy nie może ulec dewaluacji.
|
— |
Konwergencja stóp procentowych: długoterminowa stopa procentowa kandydującego kraju nie może przekroczyć 2 punktów procentowych w stosunku do trzech państw strefy euro o najbardziej stabilnych cenach.
|
Inne kluczowe zagadnienia
— |
Co dwa lata lub na wniosek kraju kandydującego Komisja Europejska i Bank Centralny sporządzają raport opisujący postępy poczynione przez kraj kandydujący w kwestii przestrzegania kryteriów konwergencji. Oceny publikowane są w sprawozdaniach z konwergencji.
|
— |
Kraje UE, na wniosek Komisji, decydują, czy dany kraj jest gotowy do przyjęcia waluty euro. Decyzję podejmuje się po zasięgnięciu opinii Parlamentu Europejskiego oraz w oparciu o zalecenie państw strefy euro zatwierdzone większością kwalifikowaną.
|
KONTEKST
Podstawę prawną kryteriów konwergencji stanowi artykuł 140 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (UE). Kryteria konwergencji podlegają też protokołowi nr 13 załączonemu do traktatów założycielskich UE.
— |
— |
— |
Ostatnia aktualizacja: 02.12.2015