Europejski mechanizm stabilizacji finansowej

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 407/2010 ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Ustanawia ono warunki i procedury przyznawania pomocy finansowej Unii Europejskiej (UE) państwu członkowskiemu UE, które ma poważne trudności gospodarcze lub finansowe, lub jest nimi istotnie zagrożone, z racji okoliczności pozostających poza jego kontrolą.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Pomoc finansowa

Pomoc przyznaje się w formie pożyczki lub linii kredytowej* udzielonej danemu państwu członkowskiemu. W tym celu Komisja Europejska może w imieniu UE zaciągać pożyczki na rynkach kapitałowych lub w instytucjach finansowych zgodnie z decyzją przyjętą przez Radę Unii Europejskiej działającą większością kwalifikowaną.

Procedura

Państwo członkowskie ubiegające się o pomoc finansową przeprowadza – przy udziale Komisji i we współpracy z Europejskim Bankiem Centralnym – ocenę swoich potrzeb finansowych. Następnie przedkłada Komisji projekt programu naprawy gospodarczej i finansowej.

Decyzja o przyznaniu linii kredytowej zawiera następujące informacje:

Komisja regularnie weryfikuje, czy polityka gospodarcza państwa członkowskiego będącego beneficjentem jest zgodna z programem dostosowawczym i warunkami określonymi przez Radę w celu kontynuacji pomocy finansowej, która przyznawana jest w ratach.

Zgodność z innymi mechanizmami pomocy finansowej

Europejski mechanizm stabilizacji finansowej (EFSM) jest kompatybilny ze średniookresowym instrumentem pomocy finansowej dla bilansów płatniczych. Ponadto nie wyklucza on korzystania z funduszy pochodzących spoza UE, np. z Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

Budżet EFSM

Mechanizm EFSM finansowany jest z budżetu UE. Komisja ma prawo zaciągnąć pożyczki na rynkach finansowych w imieniu UE do kwoty 60 mld EUR. Pożyczki są gwarantowane przez budżet UE.

Mechanizm EFSM został uruchomiony na rzecz Irlandii i Portugalii na łączną kwotę 46,8 mld EUR (22,5 mld EUR na rzecz Irlandii i 24,3 mld EUR na rzecz Portugalii) wypłacaną w ciągu trzech lat (2011–2014).

W lipcu 2015 r. mechanizm EFSM został wykorzystany w celu zapewnienia krótkoterminowej pomocy (w postaci kredytu pomostowego) w wysokości 7,16 mld EUR na rzecz Grecji.

Istnieją szczególne zasady dotyczące ekspozycji krajów nienależących do strefy euro.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od 13 maja 2010 r.

KONTEKST

Europejski Mechanizm Stabilności (EMS) opiera się na pracach prowadzonych w ramach dwóch instrumentów ustanowionych tymczasowo w następstwie kryzysu związanego z zadłużeniem krajów, tj. mechanizmu EFSM oraz Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej, z którymi obecnie współistnieje.

Mechanizm EMS jest głównym mechanizmem wsparcia dla krajów strefy euro, mających przejściowe trudności z zaciąganiem pożyczek na rynkach finansowych z uwagi na wielkość swojego zadłużenia. Jego początkowa maksymalna zdolność do udzielania pożyczek wyniosła 500 mld EUR w oparciu o kapitał wynoszący 704,8 mld EUR. Mechanizm EMS jest finansowany przez państwa członkowskie zgodnie z kluczem ustalania wkładów Europejskiego Banku Centralnego*.

Pożyczki są finansowane dzięki pożyczkom zaciąganym przez ESM na rynkach finansowych i gwarantowane przez jego udziałowców (kraje strefy euro). Pożyczki są udzielane na podstawie rygorystycznych warunków, takich jak przywrócenie finansów publicznych do zrównoważonego poziomu.

Więcej informacji:

KLUCZOWE POJĘCIA

Linia kredytowa. Upoważnienie do wykorzystania funduszy pochodzących z mechanizmu EFSM do określonego pułapu na określony czas, wydane przez Radę na wniosek Komisji dla państwa członkowskiego.
Klucz ustalania wkładów Europejskiego Banku Centralnego. Obliczenia na podstawie tego klucza mają odzwierciedlać udział danego państwa członkowskiego w całkowitej liczbie ludności i produkcie krajowym brutto UE. Oba te czynniki mają równą wagę.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej (Dz.U. L 118 z 12.5.2010, s. 1–4).

Kolejne zmiany rozporządzenia Rady (UE) nr 407/2010 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2022