Preferencyjne cła przywozowe Unii Europejskiej dla krajów rozwijających się
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Rozporządzenie (UE) nr 978/2012 wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych
JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?
- W 2012 r. Unia Europejska (UE) uzgodniła nowe, zmienione zasady systemu, który obowiązuje od 1971 r. Jest on teraz bardziej przejrzysty i przewidywalny dla krajów korzystających, zwłaszcza w obliczu zmian, jakie zaszły w handlu światowym w ostatniej dekadzie. System skierowany jest obecnie do krajów najbardziej potrzebujących pomocy.
- Rozporządzenie nie uwzględnia krajów, które korzystają już z preferencji na mocy umów o wolnym handlu z UE lub autonomicznych porozumień z UE (zazwyczaj tymczasowych, obowiązujących do chwili zawarcia bardziej kompleksowych, długoterminowych umów z UE).
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Ogólny system preferencji taryfowych (GSP) UE pozwala krajom rozwijającym się płacić niższe cła od towarów eksportowanych do UE. Wspiera w ten sposób ich gospodarki.
Trzy części systemu
- Standardowy GSP. Obniżenie lub zawieszenie ceł na towary przywożone z kraju rozwijającego się. Wyjątek: nie dotyczy to krajów sklasyfikowanych przez Bank Światowy jako kraje o wysokim lub średniowysokim dochodzie przez trzy kolejne lata bezpośrednio przed zaktualizowaniem przez UE wykazu krajów korzystających.
- GSP+ (rozwiązanie motywacyjne). Jeszcze niższe cła dla krajów, które ratyfikują i wdrożą 27 wskazanych międzynarodowych konwencji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych, ochrony środowiska oraz dobrych rządów.
- Wszystko oprócz broni w przypadku krajów najsłabiej rozwiniętych. W pełni bezcłowy i bezkontyngentowy przywóz wszystkich towarów z wyjątkiem broni z krajów określonych przez Organizację Narodów Zjednoczonych jako najsłabiej rozwinięte.
Zawieszanie preferencji
UE może czasowo zawiesić niższe cła z następujących powodów:
- naruszenie podstawowych zasad konwencji praw człowieka i praw pracowniczych;
- nieuczciwe praktyki handlowe;
- poważne braki w systemie kontroli celnej (np. wywóz lub tranzyt narkotyków);
- prawo kraju korzystającego z GSP+ przestało uwzględniać stosowne konwencje (lub nie jest skutecznie stosowane).
Znoszenie preferencji w miarę rozwoju
- Niektóre kraje, choć nadal ubogie, stają się bardzo konkurencyjnymi eksporterami. W tej sytuacji nie potrzebują już preferencji, aby skutecznie wchodzić na rynki UE.
- W ramach GSP przewidziano zatem znoszenie preferencji w przypadku krajów dysponujących sektorami zdolnymi do konkurencji.
Większa stabilność i przewidywalność
- Nowy system GSP jest bardziej stabilny i przewidywalny dla importerów oraz eksporterów, ponieważ obowiązuje przez 10 lat (a nie trzy lata, jak wcześniej).
- Eksporterzy wiedzą, że w razie wprowadzenia zmian w wykazie krajów korzystających obowiązują co najmniej roczne okresy przejściowe. Kraje zyskują z kolei pewność, że do usunięcia ich z wykazu krajów korzystających może dojść jedynie wtedy, gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych uzna je za kraje o wysokim lub średniowysokim dochodzie przez trzy lata z rzędu.
Czasowe ograniczenia przywozu
UE może zastosować środki ochronne (czasowe ograniczenia), jeżeli przywóz z krajów korzystających powoduje lub może powodować poważne trudności dla unijnego producenta. Może także zastosować nadzór w odniesieniu do produktów rolnych. Środków takich nie zastosowano od początku działania systemu.
Wykaz krajów korzystających
Rozporządzenie (UE) nr 978/2012 jest zmieniane na mocy aktów wykonawczych i delegowanych w celu aktualizacji wykazu krajów korzystających z preferencji taryfowych w ramach GSP+. Zobacz najnowszy tekst skonsolidowany.
OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?
Ma ono zastosowanie od 20 listopada 2012 r.
KONTEKST
Więcej informacji:
GŁÓWNY DOKUMENT
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1–82).
Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 978/2012 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.
DOKUMENTY POWIĄZANE
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 155/2013 z dnia 18 grudnia 2012 r. ustanawiające zasady dotyczące procedury przyznawania szczególnego rozwiązania motywacyjnego dotyczącego zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 wprowadzającego ogólny system preferencji taryfowych (Dz.U. L 48 z 21.2.2013, s. 5–7).
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1083/2013 z dnia 28 sierpnia 2013 r. ustanawiające zasady dotyczące procedury tymczasowego wycofania preferencji taryfowych oraz wprowadzenia ogólnych środków ochronnych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 wprowadzającego ogólny system preferencji taryfowych (Dz.U. L 293 z 5.11.2013, s. 16–21).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 607/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 552/97 tymczasowo wycofujące dostęp do ogólnych preferencji taryfowych w odniesieniu do Mjanmy/Birmy (Dz.U. L 181 z 29.6.2013, s. 13–14).
Ostatnia aktualizacja: 03.02.2022