Otyłość, odżywianie i aktywność fizyczna

W obliczu niepokojącego zjawiska, jakim jest wzrost liczby osób otyłych w Unii Europejskiej (UE), zwłaszcza wśród dzieci, Rada wzywa państwa członkowskie do podejmowania działań na rzecz promowania zdrowej żywności i aktywności fizycznej.

AKT

Konkluzje Rady ds. zatrudnienia, polityki społecznej, zdrowia i konsumentów z dnia 3 czerwca 2005 r. w sprawie otyłości, odżywiania i aktywności fizycznej [Nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Elementy przeciwdziałania otyłości

Otyłość to patologia, u podstaw której leży wiele czynników. Aby skutecznie z nią walczyć, konieczne jest całościowe podejście do zapobiegania, obejmujące wszystkie zainteresowane strony na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym, europejskim i ogólnoświatowym.

Promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej pomaga ograniczać otyłość, ale też ryzyko związanie z nadciśnieniem, chorobami serca, cukrzycą i niektórymi nowotworami. Zdrowe żywienie i aktywność fizyczna w dużym stopniu wpływają na poprawę jakości życia.

Ponieważ aktywność fizyczna jest częścią zdrowego stylu życia, niezwykle istotne jest, aby zaszczepiać w dzieciach i młodzieży pozytywne nastawienie do uprawiania sportu i aktywności fizycznej w szkołach oraz w czasie wolnym. Trzeba też pamiętać, aby naukę zdrowego stylu życiu zaczynać we wczesnym wieku.

Zalecane środki

Rada wzywa państwa członkowskie i - w stosownych przypadkach Komisję Europejską - do opracowania i realizacji inicjatyw, których celem będzie promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Obejmuje to w szczególności następujące działania:

Zdrowe odżywianie mające na celu:

• pozwolić obywatelom na dokonywanie wyborów w zakresie zdrowego odżywiania, propagując dostępność zdrowej żywności i jej przystępność cenową,
• zwiększać świadomość obywateli w zakresie związku między odżywianiem a zdrowiem, dostarczaniem energii do organizmu a jej zużywaniem, żywnością, która zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych a wyborami w zakresie zdrowego odżywiania,
• dbać o to, aby konsumenci nie byli wprowadzani w błąd poprzez kampanie reklamowe, działania marketingowe i promocyjne. Należy w szczególności zapewnić, aby łatwowierności dzieci i ich ograniczone doświadczenia w zakresie mediów nie były wykorzystywane.

Zaangażowanie wszystkich zainteresowanych podmiotów w celu:

• pozwolenia osobom zajmującym się profesjonalnie zdrowiem na regularne udzielanie praktycznych porad pacjentom i rodzinom na temat korzyści płynących z optymalnego odżywiania i zwiększania aktywności fizycznej,
• zachęcania wszystkich zainteresowanych, którzy mogą przyczynić się do promowania zdrowego odżywiania (np. producentów i przetwórców żywności, detalistów i restauratorów) do podejmowania stosownych inicjatyw.

Włączenie do innych działań

Żywienie i aktywność fizyczna powinny zostać włączone do polityki na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowymi i europejskim we wszystkich dziedzinach mających znaczenie w tym zakresie (np. polityka mająca na celu ograniczenie negatywnego wpływu nadmiernego spożywania alkoholu).

Edukacja

Edukacja odgrywa zasadniczą rolę w działaniach niezbędnych do zwalczania otyłości. W związku z tym państwa członkowskie muszą:

• stymulować oferowaną w szkołach naukę w zakresie wyborów żywieniowych, nakłaniać do oferowania w szkołach zdrowej żywności i zachęcać dzieci i młodzież do codziennej gimnastyki,
• opracować metody kształcenia w dziedzinie żywienia i aktywności fizycznej, które powinny stanowić część ogólnej edukacji zdrowotnej. W ramach edukacji zdrowotnej należy zwrócić szczególną uwagę na takie tematy jak walka z paleniem tytoniu, nadmierne spożycie alkoholu, zażywanie narkotyków oraz promowanie zdrowia seksualnego i zdrowia psychicznego.

Inne działania

W swoich konkluzjach Rada zachęca także państwa członkowskie do:

• zarządzania rozwojem w dziedzinie zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej wśród obywateli oraz prowadzenia badań i ustanawiania podstaw naukowych podejmowanych w tej dziedzinie środków,
• zachęcania pracodawców do oferowania na stołówkach w miejscu pracy zdrowej żywności oraz do udostępniania sprzętów zachęcających do aktywności fizycznej,
• wspomagania rozwijania środowiska miejskiego zachęcającego do aktywności fizycznej.

Kontekst

Wzrost powszechności występowania otyłości w całej UE jest zjawiskiem niepokojącym. Obecnie coraz więcej dzieci cierpi na nadwagę lub otyłość. Liczby są alarmujące, a konsekwencje dalekosiężne, ponieważ otyłość idzie w parze ze wzrostem ryzyka chorób układu krążenia i cukrzycy.

Aby z tym zagrożeniem walczyć, w marcu 2005 r. Komisja uruchomiła Ogólnoeuropejską Platformę Działania w Zakresie Żywienia, Aktywności Fizycznej i Zdrowia. Celem inicjatywy, która zrzesza ekspertów w dziedzinie odżywiania i aktywności fizycznej, jest reagowanie na rozpowszechniające się w Europie zjawisko otyłości i chęć opanowania go.

AKTY POWIĄZANE

Konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie propagowania aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu [Dz.U. C 393 z 19.12.2012].

Wyniki te ułatwiają przede wszystkim kształtowanie podejścia międzysektorowego obejmującego wszystkie obszary tematyczne związane z propagowaniem aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu.

Zalecenie Rady z dnia 26 listopada 2013 r. w sprawie propagowania we wszystkich sektorach prozdrowotnej aktywności fizycznej [Dz.U. C 354 z 4.12.2013].

W swoich zaleceniach Rada zachęca odpowiednio państwa członkowskie i Komisję do:

• stopniowego opracowywania i wdrażania krajowych strategii i polityk międzysektorowych mających na celu propagowanie prozdrowotnej aktywności fizycznej zgodnie z krajowymi przepisami i praktyką,
• wspierania państw członkowskich w przyjmowaniu krajowych strategii oraz propagowania ustanowienia i funkcjonowania ram monitorowania prozdrowotnej aktywności fizycznej.

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2014