Zwolnienia grupowe: informowanie pracowników i prowadzenie z nimi konsultacji

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa Rady 98/59/WE w sprawie zbliżania ustawodawstw krajów UE odnoszących się do zwolnień grupowych

JAKI JEST CEL NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

• Zobowiązuje pracodawców do informowania przedstawicieli pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji w przypadku planowanych zwolnień grupowych*.
• Określa zagadnienia, które należy omówić podczas takich konsultacji, a także informacje, które pracodawca ma obowiązek dostarczyć.
• Ustanawia również przepisy proceduralne zwolnień grupowych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do:

• zwolnień grupowych dokonywanych w ramach umów o pracę zawartych na czas określony lub na wykonanie zadania szczególnego, z wyjątkiem przypadku gdy takie zwolnienia następują przed upływem terminu lub wykonaniem tych umów;
• pracowników administracji publicznej lub instytucji prawa publicznego.

Ponadto prawa pracowników w przypadku zmiany własności przedsiębiorstwa lub niewypłacalności przedsiębiorstwa są objęte innymi przepisami UE.

Konsultacje

W przypadku gdy pracodawca ma zamiar dokonać zwolnień grupowych, jest on zobowiązany do przeprowadzenia w odpowiednim czasie konsultacji z przedstawicielami pracowników w celu osiągnięcia porozumienia. Konsultacje muszą co najmniej obejmować sposoby i możliwości:

• uniknięcia zwolnień grupowych lub ograniczenia liczby dotkniętych nimi pracowników oraz
• złagodzenia ich konsekwencji poprzez wykorzystanie towarzyszących im środków socjalnych, mających na celu w szczególności pomoc w przeszeregowaniu lub przekwalifikowaniu zwalnianych pracowników.

Europejska rada zakładowa dąży do wzmocnienia prawa pracowników do otrzymywania informacji i prowadzenia konsultacji na szczeblu ponadnarodowym w przedsiębiorstwach działających na terenie UE.

Informacje, które pracodawca ma obowiązek dostarczyć

Kraje UE mogą dopuścić możliwość korzystania przez przedstawicieli pracowników z pomocy biegłych, zgodnie z ustawodawstwem krajowym. Pracodawca jest zobowiązany do dostarczenia przedstawicielom pracowników wszystkich istotnych informacji podczas konsultacji oraz do notyfikowania im na piśmie:

• przyczyn zwolnienia;
• okresu, w którym przewidywane są zwolnienia;
• liczby i kategorii pracowników zwykle zatrudnionych;
• liczby i kategorii pracowników przewidzianych do zwolnienia;
• kryteriów selekcji pracowników, którzy mają zostać zwolnieni;
• przewidzianej metody obliczania odszkodowań za zwolnienia (w stosowanych przypadkach).

Procedura zwolnień grupowych

Zgodnie z procedurą pracodawca jest zobowiązany do:

• Notyfikowania na piśmie właściwemu organowi władzy publicznej o każdym zamiarze zwolnienia grupowego. Notyfikacja musi zawierać wszystkie istotne informacje dotyczące planowanych zwolnień grupowych i konsultacji z przedstawicielami pracowników, z wyjątkiem metody obliczania odszkodowań.
• Jeżeli pracownicy są członkami załogi statku morskiego, pracodawca musi notyfikować organy władzy w kraju, w którym statek jest zarejestrowany.
• Przesłania kopii notyfikacji przedstawicielom pracowników, którzy mogą przekazać swoje ewentualne uwagi do właściwego organu władzy publicznej.
• Zwolnienia grupowe stają się skuteczne najwcześniej 30 dni po notyfikacji. Właściwy organ władzy publicznej wykorzystuje ten termin na znalezienie rozwiązań.
• Kraje UE mogą upoważnić właściwy organ władzy publicznej do skrócenia tego terminu lub przedłużenia go do 60 dni po notyfikacji, w przypadku gdy problemy nie mogą zostać rozwiązane w pierwotnym terminie. Kraje UE mogą przekazać właściwemu organowi władzy publicznej szersze kompetencje dotyczące przedłużenia terminów.
• Przed wygaśnięciem pierwotnego terminu pracodawca musi zostać powiadomiony o przedłużeniu terminu i jego przyczynach.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie od 1 września 1998 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Partycypacja pracowników – zwolnienia grupowe na stronie internetowej Komisji Europejskiej

* KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Rady nr 98/59/WE z dnia 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych (Dz.U. L 225 z 12.8.1998, s. 16–21)

Kolejne zmiany do dyrektywy 98/59/WE zostały włączone do tekstu pierwotnego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

Ostatnia aktualizacja: 04.12.2016