Akty atypowe

Akty atypowe stanowią kategorię aktów przyjmowanych przez instytucje europejskie. Mogą dotyczyć wewnętrznej organizacji Unii Europejskiej (UE) albo mieć bardziej ogólny zakres w ramach konkretnych dziedzin polityki.

STRESZCZENIE

WPROWADZENIE

Akty atypowe to akty przyjmowane przez instytucje UE. Nazywane są „atypowymi”, ponieważ nie należą do kategorii aktów prawnych, o której stanowi Traktat o funkcjonowaniu UE (art. 288, 289, 290, 291 lub 292).

Różnorodność aktów atypowych jest bardzo bogata. Niektóre z nich przewidziane zostały w innych artykułach traktatów ustanawiających UE, inne wynikają z praktyki instytucjonalnej.

Akty atypowe różnią się między sobą zakresem, który jest z reguły polityczny. Niektóre mogą mieć charakter wiążący, ale ograniczony do ram instytucjonalnych UE.

AKTY ATYPOWE PRZEWIDZIANE TRAKTATAMI

Aktami atypowymi są regulaminy wewnętrzne instytucji UE. Na mocy traktatów ustanawiających UE regulaminy wewnętrzne przyjmowane są przez poszczególne instytucje europejskie we własnym zakresie.

W regulaminach wewnętrznych określona jest organizacja instytucji UE, ich zasady funkcjonowania i wewnętrzne zasady proceduralne. Są wiążące tylko wobec instytucji, których dotyczą.

W traktatach ustanawiających UE przewidziano również inne rodzaje aktów przyjmowanych w ramach dialogu politycznego między instytucjami UE. Ich głównym celem jest ułatwienie pracy i współpracy między instytucjami. Na przykład w ramach procedury zawierania umów międzynarodowych Rada może przekazać Komisji Europejskiej wytyczne negocjacyjne dotyczące rokowań umów.

Instytucje mogą natomiast organizować swoją współpracę na podstawie porozumień międzyinstytucjonalnych. Ten typ porozumień to też porozumienia atypowe. Mogą być wiążące, ale tylko wobec instytucji będących sygnatariuszami porozumienia.

AKTY ATYPOWE NIEPRZEWIDZIANE W TRAKTATACH

Każda z instytucji UE opracowała szereg instrumentów w ramach własnych działań.

Parlament Europejski na przykład wyraża swoje stanowiska polityczne na poziomie międzynarodowym w rezolucjach albo deklaracjach. Rada natomiast na koniec swoich posiedzeń przyjmuje konkluzje, rezolucje albo wytyczne. W aktach wyrażona jest przede wszystkim opinia instytucji na temat określonych kwestii europejskich i międzynarodowych. Mają zakres ogólny i nie są wiążące.

Akty atypowe przyjmowane są również przez Komisję. Są nimi komunikaty, w których z reguły przedstawiane są nowe programy polityczne. Komisja przyjmuje ponadto zielone księgi, których celem jest zainicjowanie konsultacji publicznych dotyczących różnych kwestii europejskich. W ten sposób zbiera niezbędne informacje do opracowania wniosku prawodawczego. W zależności od wyników zielonych ksiąg Komisja przyjmuje czasami białe księgi, w których przedstawia szczegółowe propozycje działań.

Ostatnia aktualizacja: 10.11.2015