KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 15.3.2017

COM(2017) 195 final

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Ocena wdrażania strategii antynarkotykowej UE na lata 2013-2020 i planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013-2016: ciągła potrzeba planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2017-2020

{SWD(2017) 95 final}

I.Ocena oraz potrzeba planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2017–2020

W strategii antynarkotykowej UE na lata 2013–2020 1 i pierwszym planie działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 2 określono ramy i priorytety polityczne w zakresie polityki antynarkotykowej UE. Przedmiotowa strategia zapewnia jednolite i oparte na dowodach ramy prawne w zakresie zwalczania używania środków odurzających zarówno w UE, jak i poza nią i opiera się na strukturze złożonej z pięciu filarów obejmujących:

dwa główne obszary polityki:

ograniczenie popytu na środki odurzające; oraz

ograniczenie podaży środków odurzających;

oraz trzy tematy przekrojowe:

koordynację;

współpracę międzynarodową; oraz

badania, informacje, monitorowanie i ocenę.

W myśl strategii antynarkotykowej od Komisji wymaga się, aby „[rozpoczęła] do roku 2016 zewnętrzną śródokresową ocenę strategii, z myślą o opracowaniu drugiego planu działania na lata 2017–2020”. Jak przewidziano w Europejskiej agendzie bezpieczeństwa 3 , Komisja ma ocenić postępy we wdrażaniu planu działania na lata 2013–2016 i na tej podstawie podjąć decyzję, czy zostanie zaproponowany nowy plan działania na lata 2017–2020.

Od kwietnia do listopada 2016 r. Komisja, przy wsparciu ze strony wykonawcy zewnętrznego 4 , przeprowadziła ocenę śródokresową strategii oraz ocenę końcową planu działania 5 . Z uwagi na ich komplementarność oraz wzajemne powiązanie przedstawiono je w postaci pojedynczej, kompleksowej oceny.

W niniejszym komunikacie zostały przedstawione rezultaty oceny 6 oraz zaproponowane kroki, jakie należy podjąć w dalszej kolejności. Ze względu na ogólne ustalenia dokonane w ramach tej oceny, Komisja zdecydowała się zaproponować nowy plan działania na lata 2017–2020. W oparciu o rezultaty oceny oraz biorąc pod uwagę fakt, że ramy strategiczne nie ulegną zmianie przed 2020 r., nowy zaproponowany plan działania stanowi zaktualizowaną wersję Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 zawierającą szereg zmian. W nowym planie działania odzwierciedlono ustalenia oraz zalecenia oceny, które Komisja uznała za istotne, a także wprowadzono szereg dodatkowych działań dotyczących nowych oraz powstających priorytetów, których poprzedni plan działania nie obejmował w wystarczającym stopniu, a które są istotne w świetle wyzwań, przed którymi stoją obecnie państwa członkowskie UE. Zaproponowany przez Komisję projekt planu działania w zakresie środków odurzających na lata 2017–2020 przedstawiono w załączniku znajdującym się poniżej 7 .

II.Kontekst

Rynek niedozwolonych środków odurzających jest najbardziej dynamicznym rynkiem przestępczym, co potwierdzono również w Europejskiej agendzie bezpieczeństwa. Szacuje się, że każdego roku obywatele Unii wydają ponad 24 mld EUR na niedozwolone środki odurzające 8 . Koszty ludzkie i społeczne uzależnienia od takich środków są bardzo wysokie. Generuje też ono koszty w zakresie zdrowia publicznego (profilaktyki narkotykowej, opieki zdrowotnej i leczenia), bezpieczeństwa publicznego, środowiska i wydajności pracy 9 .

Jeżeli chodzi o popyt na środki odurzające, używanie niedozwolonych środków odurzających pozostaje jednym z wieloletnich zagrożeń dla społeczeństw, wywierając bezpośredni lub pośredni wpływ na życia milionów osób. Co najmniej 83,2 mln Europejczyków przyznało, że użyło konopi co najmniej raz w życiu, natomiast odpowiednio 17,1 mln i 12 mln osób próbowało kokainy i amfetaminy. Ponadto 1,3 mln dorosłych znajduje się w grupie osób obarczonych wysokim ryzykiem używających opioidów. Rozpowszechnienie obarczonego wysokim ryzykiem używania opioidów ustabilizowało się, a w niektórych państwach – zmniejszyło; częstość występowania chorób zakaźnych ogólnie malała od 2013 r. Szacuje się, że w UE w 2014 r. co najmniej 6 800 osób umarło z powodu przedawkowania 10 . Używanie środków odurzających dotyczy głównie osób młodych (w wieku 15–34 lat); szacuje się, że w ostatnim roku 17,8 mln młodych dorosłych używało narkotyków. Wydaje się, że od 2013 r. wzrosła liczba zgonów związanych z używaniem środków odurzających i nie odnotowano żadnego spadku użycia takich środków 11 .

Jeżeli chodzi o podaż środków odurzających, w ciągu ostatnich czterech lat wzrastała dostępność nowych substancji psychoaktywnych na otwartym rynku lub przez internet, co stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia. W 2015 r. wykryto łącznie 98 nowych substancji psychoaktywnych, w związku z czym liczba nowych substancji monitorowanych przekroczyła 560, z czego 70 % wykryto w trakcie ostatnich pięciu lat. Liczba odnotowanych konfiskat niedozwolonych środków odurzających nie zmieniła się znacząco w latach 2013–2014 w porównaniu z poprzednim rokiem, ogólnie jednak skonfiskowano większą ilość narkotyków.

Jeżeli chodzi o koordynację, mechanizmy na szczeblu UE, z których większość powstała, zanim przyjęto obecną strategię, są skuteczne. Uznaje się, że podmiot koordynujący o największym znaczeniu, Horyzontalna Grupa ds. Narkotyków (HDG) Rady UE, jest skuteczna w zakresie monitorowania wdrażania planu działania oraz ułatwiania dialogu o stanie zjawiska narkotyków w Europie. Istnieją dowody spójności w czasie oraz ciągłości w ramach sprawowania prezydencji. Ponadto wszystkie państwa członkowskie zgłosiły, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego brały udział w opracowywaniu, monitorowaniu lub ocenianiu krajowej polityki antynarkotykowej.

Jeżeli chodzi o współpracę międzynarodową, priorytety związane z narkotykami włączono do polityki zewnętrznej, strategii oraz działań UE ukierunkowanych na państwa trzecie oraz regiony trzecie. Dodatkowo w poprzednich latach nastąpiła poprawa współpracy UE, co ma na celu prezentowanie jednego stanowiska na forach międzynarodowych.

Ponadto, jeżeli chodzi o informacje, badania, monitorowanie i ocenę przez pięć ostatnich lat, UE zapewniała wsparcie na rzecz szeregu projektów badawczych w ramach rozmaitych mechanizmów finansowania 12 obejmujących różne aspekty kwestii narkotyków oraz powiązanych dziedzin. Konieczne są dalsze wysiłki, aby priorytety strategii oraz planu działania znalazły przełożyły się na badania naukowe. Istnienie oraz funkcjonowanie systemu wczesnego ostrzegania w odniesieniu do nowych substancji psychoaktywnych w ramach Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) odzwierciedla usprawnione dzielenie się danymi kryminalistycznymi oraz toksykologicznymi na szczeblu UE w ciągu ostatnich lat. To działanie w zakresie wczesnego ostrzegania umożliwia UE podejmowanie świadomych oraz szybkich decyzji w sprawie substancji szkodliwych.

III.Ustalenia dokonane w ramach oceny śródokresowej strategii oraz oceny końcowej planu działania na lata 2013–2016.

Przedmiotowa ocena objęła lata 2013–2016 oraz wszystkie 28 państw członkowskich. Uwzględniono zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne aspekty strategii oraz planu działania. Wspomnianą ocenę oparto na szeroko zakrojonym przeglądzie istotnych danych i dokumentacji UE i państw członkowskich w odniesieniu do rynków środków odurzających, tendencji związanych z narkotykami oraz strategii antynarkotykowych 13 . Ustalenie zawarte w ocenie odnosiły się zarówno do oceny śródokresowej strategii antynarkotykowej UE na lata 2013–2020, jak i do oceny końcowej Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016.

Jednym z głównych wyzwań powstałych w trakcie oceny był fakt, że dane zebrane od wszystkich państw członkowskich nie zawsze były porównywalne. Innym ważnym problemem był brak środków odniesienia oraz aktualnych statystyk dla pewnych obszarów 14 . Utrudnia to przypisywanie ewentualnych tendencji i zmian do strategii i planu działania, a także ich ocenę, co miało wpływ na analizę skuteczności strategii oraz planu działania pod względem ilościowego określenia skutków oraz uznania, że zmiany odpowiadające celom wynikają jedynie ze strategii i planu działania. Do celów oceny wykorzystano jednak wiele metod badawczych 15 . Wagę dowodów zwiększono też dzięki kompilacji ustaleń pochodzących z różnych źródeł danych.

W ocenie stwierdzono, że strategia i plan działania są nadal odpowiednie pod względem spełniania wymogów polityki antynarkotykowej na szczeblu UE, krajowym i międzynarodowym. Wszystkie obszary uwzględnione w strategii oraz planie działania pozostają istotne z punktu widzenia poszczególnych aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających.

W ocenie zastosowano pięć standardowych kryteriów: skuteczność, efektywność, spójność, przydatność i unijną wartość dodaną.

A.Skuteczność

Pierwszym krokiem do określenia efektywności w ramach oceny było określenie stopnia wdrożenia wszystkich 54 działań przedmiotowego planu działania oraz wpływu, jaki wywarły. Na wykresie poniżej przedstawiono postęp poczyniony w planie działania dla każdego z pięciu filarów:

Ocena wykazała, że wdrożenie strategii antynarkotykowej UE i planu działania UE w zakresie środków odurzających było skuteczne w różnym stopniu w przypadku wszystkich pięciu filarów.

Większość działań została wdrożona – 53 % działań zostało zakończone lub przebiega prawidłowo, a w przypadku 47 % działań poczyniono pewien postęp, jednak ich wdrożenie jest opóźnione względem planu – oraz poczyniono znaczne postępy w odniesieniu do 15 konkretnych celów planu działania.

W obszarze ograniczenia popytu na środki odurzające opóźnienia występują w przypadku celów, które dotyczyły zapobiegania używaniu środków odurzających oraz opóźniania rozpoczęcia ich używania, a także zwiększenia skuteczności terapii uzależnień i rehabilitacji. Realizacja celu włączenia podejścia opartego na koordynacji, najlepszych praktykach i jakości do ograniczania popytu na środki odurzające przebiega prawidłowo.

W obszarze ograniczenia podaży środków odurzających realizacja celów polegających na poprawie skutecznej koordynacji i współpracy w zakresie ścigania przestępstw oraz wzmocnienia skutecznej współpracy organów wymiaru sprawiedliwości i skutecznego ustawodawstwa wyraźnie opóźnia się w stosunku do harmonogramu, natomiast realizację celu związanego ze skutecznym reagowaniem na obecne oraz pojawiające się tendencje w działalności dotyczącej niedozwolonych środków odurzających oceniono jako terminową.

W obszarze koordynacji realizację celów dotyczących zapewnienia skutecznej koordynacji polityki antynarkotykowej na szczeblu UE i krajowym oraz zapewnienia udziału społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu polityki antynarkotykowej oceniono jako terminową.

W dziedzinie stosunków międzynarodowych realizację celu dotyczący zintegrowania strategii z ogólnymi ramami polityki zagranicznej UE oceniono jako opóźnioną, natomiast realizację celów dotyczących poprawy spójności unijnego podejścia i widoczności działań UE w Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) oraz wspierania krajów przystępujących, krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących w przyjmowaniu dorobku prawnego UE i dostosowywaniu się do tego dorobku w dziedzinie środków odurzających oceniono jako przebiegającą prawidłowo.

W dziedzinie informacji, badania, monitorowania i oceny konieczny jest dalszy postęp, aby zapewnić odpowiednie inwestycje w badania, gromadzenie danych, monitorowanie, ocenę i wymianę informacji oraz lepsze rozpowszechnianie wyników monitorowania, badań i ocen na szczeblu unijnym i krajowym. Postęp w zakresie utrzymywania sieci kontaktów i współpracy oraz rozwijania wewnętrznie i horyzontalnie w ramach unijnej infrastruktury wiedzy potencjału związanego z informacjami, badaniami, monitorowaniem i oceną w zakresie narkotyków, w szczególności niedozwolonych środków odurzających, był zadowalający.

B.Efektywność

Z braku kompleksowego i aktualnego przeglądu wydatków związanych z narkotykami przedmiotowa ocena zapewniła informacje na temat tego, w jakim stopniu środki finansowe alokowane na szczeblu UE oraz państw członkowskich były wystarczające.

Na podstawie oceny nie można było wyciągnąć wniosków na temat skuteczności interwencji, ponieważ nie ma dostępnych zharmonizowanych danych ilościowych, jeżeli chodzi o wydatki oraz powiązane korzyści wynikające z odpowiednich działań we wszystkich państwach członkowskich UE. W strategii antynarkotykowej oraz planie działania w zakresie środków odurzających zdołano jednak ustanowić wspólne ramy w całej UE, jak wyjaśniono w sekcji „Wartość dodana UE” poniżej. Z braku kompleksowego i aktualnego przeglądu wydatków związanych z narkotykami przedmiotowa ocena została ukierunkowana głównie na zakres, w jakim alokację środków finansowych na szczeblu UE i państw członkowskich postrzegano jako wystarczającą. Ogólnie zainteresowane strony uznały środki za wystarczające na potrzeby strategii UE oraz planu działania, w szczególności w odniesieniu do popyty na środki odurzające oraz podaży środków odurzających.

C.Spójność

Stwierdzono, że priorytety i działania w ramach strategii oraz planu działania są spójne z większością innych polityk i strategii UE, takich jak Europejska agenda bezpieczeństwa i Konsensus europejski w sprawie rozwoju 16 , natomiast niezbędna osiągniecie większych synergii z europejską strategią zdrowia 17 . Na przykład z oceny wynika, że: wyzwania związane ze starzeniem się populacji w Europie lub potencjalnym wpływem nowych technologii w dziedzinie prewencji, wskazane w europejskiej strategii zdrowia, nie zostały odzwierciedlone.

D.Przydatność

Zgodnie z oceną zainteresowane strony uznały strategię oraz plan działania za adekwatne w takim samym stopniu, jak w momencie ich przyjęcia. Struktura pięciu filarów nadal uwzględnia najbardziej aktualne wymagania w odniesieniu do polityki antynarkotykowej na szczeblu UE i krajowym. Wszystkie obszary uwzględnione w strategii antynarkotykowej i w planie działania w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 pozostają istotne z punktu widzenia poszczególnych aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających.

E.Europejska wartość dodana

Strategia oraz plan działania zapewniły wartość dodaną strategiom poszczególnych państw członkowskich (i podmiotów niepaństwowych) dzięki ustanowieniu wspólnych ram dla całej UE oraz instytucjonalizacji procesu budowania konsensusu w zakresie polityki antynarkotykowej.

Żadne z nich nie nakłada zobowiązań prawnych na państwa członkowskie UE, jednak w ramach oceny stwierdzono, że dzięki nim zdołano szeroko ukierunkować działania zbiorowe w dziedzinie narkotyków, zarówno w UE, jak i na szczeblu międzynarodowym, oraz wypromować wspólny model wraz z kulturą określania priorytetów, celów, działań i wskaźników pomiaru wyników.

W ramach oceny stwierdzono również, że wartość dodana UE wydaje się bardziej widoczna w przypadku działań w zakresie ograniczania popytu oraz pojawiających się wyzwań. W odniesieniu do międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju państwa członkowskie dostrzegły wartość dodaną zbiorowego określania wspólnych ram strategicznych dla działań na szczeblu UE.

UE ma obecnie więcej do powiedzenia na forum międzynarodowym oraz w stosunkach międzynarodowych. Stanowi to istotne źródło wskazówek dla krajów kandydujących, a także ramy współpracy dwustronnej z państwami niebędącymi członkami UE.

F.Wniosek

Ogólnie w ramach oceny potwierdzono, że wszystkie zainteresowane strony przyjęłyby z zadowoleniem nowy plan działania na lata 2017–2020. Uznały one, że nadal należy wyznaczać precyzyjne priorytety i działania związane z poszczególnymi celami, przypisywać odpowiedzialności i formułować konkretne, wymierne wskaźniki. Kompleksowy charakter strategii umożliwia zainteresowanym stronom lepsze ukierunkowanie priorytetów przez cały okres trwania strategii, a jednocześnie pozwala zachować wystarczający stopień spójności. Ponadto zainteresowane strony opowiedziały się za zaktualizowaniem planu działania na lata 2013–2016 w reakcji na nowe elementy oraz pojawiające się problemy.

W ramach oceny stwierdzono konieczność wzmocnienia lub dodania pewnych działań, aby nadążyć za pojawiającymi się problemami oraz w celu osiągnięcia większych synergii z innymi obszarami polityki UE, takimi jak europejska strategia zdrowia. Ocena wskazuje również, że należy położyć większy nacisk na kwestię wykorzystywania nowych technologii komunikacyjnych w procesie wytwarzania niedozwolonych środków odurzających i nielegalnego obrotu nimi oraz na rolę internetu w zapobieganiu uzależnieniu od narkotyków. Ocena wykazała, że zaniechanie dyskusji o najnowszych tendencjach w polityce dotyczącej konopi zostało zauważone przez wiele zainteresowanych stron i stanowiło jedną z najczęściej podnoszonych kwestii podczas sprawdzania, czy istnieją problemy nieobjęte strategią.

W ramach oceny stwierdzono również, że istnieją możliwości poprawy w zakresie wdrażania oraz dostępu do środków zmniejszenia ryzyka i redukcji szkód w różnych państwach członkowskich oraz że zainteresowane strony reprezentujące społeczeństwo obywatelskie wyraziły obawy co do zakresu stosowania i jakości tych środków.

W ramach oceny stwierdzono też, że przyszły plan działania powinien nadal obejmować działania mające na celu monitorowanie nowych substancji psychoaktywnych, aby ograniczyć ich podaż oraz popyt na nie, a także aby ograniczyć szkody związane z ich używaniem.

IV.Projekt nowego planu działania na lata 2017–2020 – nowe i zaktualizowane kwestie

Na podstawie ustaleń dokonanych w ramach oceny oraz sformułowanych w niej zaleceń Komisja składa propozycję projektu planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2017–2020, obejmującego w związku z tym pozostałe lata strategii antynarkotykowej UE obowiązującej do 2020 r. Na podstawie ustaleń dokonanych w ramach oceny w projekcie planu działania utrzymuje się i wzmacnia obecne działania ukierunkowane na wyzwania, które nadal stanowią zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa. Zawiera on także nowe działania, które odzwierciedlają postępy poczynione od 2013 r. oraz pojawiające się wyzwania nieobjęte poprzednim planem. Niektóre nowo wprowadzone działania, takie jak dotyczące używania nowych technologii w celu prewencji lub kompleksowej analizy postępów związanych z modelami polityki dotyczącej konopi, zostały oparte na ustaleniach dokonanych w ramach oceny. Inne wynikają z przemyśleń opartych na takich źródłach jak raport o rynku narkotykowym w UE oraz ze zmian w unijnej polityce, w szczególności w kontekście Europejskiej agendy bezpieczeństwa, oraz wkładu wniesionego przez społeczeństwo obywatelskie. Działania takie obejmują:

gromadzenie dowodów na potencjalne związki nielegalnego obrotu środkami odurzającymi z:

finansowaniem grup terrorystycznych i działalności terrorystycznej;

przemytem nielegalnych imigrantów; oraz

handlem ludźmi;

wyraźne uwzględnienie grup szczególnie wrażliwych w działaniach dotyczących popytu na środki odurzające.

Poniżej streszczono nowe działania i aktualizacje związane z pięcioma filarami strategii.

A.Ograniczenie popytu na środki odurzające

Zwiększone zostaną synergie między planem działania i europejską strategią zdrowia, w szczególności w odniesieniu do wykorzystywania informacji oraz nowych technologii komunikacyjnych (ICT) na potrzeby zapobiegania. Stosowanie technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) ma kluczowe znaczenie pod względem pogłębiania wiedzy, w szczególności wśród dzieci i osób młodych, na temat ryzyka i konsekwencji używania niedozwolonych środków odurzających 18 .

Uwzględniono najnowsze prace Horyzontalnej Grupy Roboczej Rady ds. Narkotyków (HDG) na temat niewłaściwego stosowania opioidów wydawanych na receptę oraz innych leków psychoaktywnych 19 .

W związku ze starzeniem się społeczeństwa w UE istnieje potrzeba sprostania pojawiającemu się wyzwaniu, jakim są starzejący się użytkownicy środków odurzających, jak wskazano również w europejskiej strategii zdrowia 20 .

Uwzględnione zostanie używanie środków odurzających w społecznościach szczególnie wrażliwych dzięki dopracowaniu ukierunkowanych środków w planie działania na lata 2013–2016 21 .

Większy nacisk na środki zmniejszania ryzyka i szkód, mające na celu zminimalizowanie szkodliwych zdrowotnych i społecznych konsekwencji nadużywania środków odurzających, odgrywa kluczową rolę w skutecznej polityce antynarkotykowej; dotyczy to również problemu nadużywania takich środków w więzieniach 22 .

Wdrożenie i monitorowanie konkluzji Rady 23 z 2015 r. w sprawie minimalnych standardów jakościowych w ograniczaniu popytu na środki odurzające w UE 24 .

B.Ograniczenie podaży środków odurzających

Wymagany jest większy nacisk na współpracę sądową w kwestiach dotyczących narkotyków na szczeblu UE. Aby uzyskać pełniejszy obraz wpływu wysiłków na rzecz ograniczenia podaży, Europol, Eurojust oraz EMCDDA powinny kontynuować swoje działania w zakresie zbierania wskaźników i, o ile to możliwe, uzupełniać gromadzone dane o informacje jakościowe i kontekstowe 25 .

Należy położyć nacisk na dalsze wdrażanie kluczowych wskaźników przyjętych w konkluzjach Rady z 2013 r. w sprawie poprawy monitorowania podaży środków odurzających w UE 26 . Opracowano siedem wskaźników oraz plan działania na rzecz ich wdrożenia. W przypadku większości wskaźników gromadzenie pełnych danych trwa lub rozpocznie się w 2017 r. 27 .

Pakiet ustawodawczy dotyczący nowych substancji psychoaktywnych (NPS) powinien zostać szybko przyjęty i sprawnie wprowadzony w życie; w najbliższych latach konieczne będzie również monitorowanie skutków nowych środków legislacyjnych 28 .

Należy wdrożyć 29 przepisy unijne w sprawie prekursorów narkotykowych, które zaostrzono w 2013 r., przyjmując istotne zmiany do dwóch rozporządzeń 30 .

Należy zwrócić większą uwagę na kary alternatywne nakładane na przestępców zażywających środki odurzające. We wszystkich państwach członkowskich istnieje co najmniej jeden rodzaj sankcji alternatywnych a w większości z nich dostępnych jest więcej niż jeden rodzaj takich sankcji 31 . Terapia uzależnień od środków odurzających oraz zawieszenie kary z możliwością terapii stanowią najpowszechniej dostępne sankcje 32 .

Należy położyć większy nacisk na kwestie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych przy wytwarzaniu niedozwolonych środków odurzających oraz obrotu nimi 33 zgodnie z ustaleniami z czerwca 2016 r. dokonanymi na posiedzeniu ekspertów zorganizowanym przez Komisję 34 w kontekście forum UE poświęconego internetowi.

C.Koordynacja

Większa spójność i koordynacja z pozostałymi grupami roboczymi Rady ułatwiłyby HDG pełnienie jej roli polegającej na monitorowaniu wdrażania strategii oraz zapewnieniu spójności działań ograniczających popyt i podaż oraz wykrywaniu odpowiednich synergii 35 .

W trakcie spotkań HDG należy poświęcić więcej uwagi i czasu na omawianie wdrażania przedmiotowego planu działania 36 .

Jak postulowała UE na forach ogólnoświatowych, należy szukać dalszych możliwości zwiększenia udziału społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu, wdrażaniu, monitorowaniu i ocenie polityki antynarkotykowej na szczeblu UE i krajowym 37 .

D.Współpraca międzynarodowa

W ramach oceny stwierdzono, że istnieje możliwość poprawy zdolności do działania delegatur UE, by umożliwić im zaangażowanie się w kwestie dotyczące narkotyków oraz tworzenie między sobą sieci na szczeblu regionalnym 38 .

Następnie należy skoncentrować się na zwalczaniu upraw roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających oraz rozwoju alternatywnym 39 .

Aby odpowiednio rozwiązywać problemy, jeżeli chodzi o egzekucje pozasądowe oraz zastosowanie kary śmierci w związku z narkotykami, UE powinna zbadać sposoby współpracy z innymi państwami za każdym razem, gdy wystąpi poważny problem związany z narkotykami 40 .

Wzięto także pod uwagę ostatnie zmiany w Grupie Dublińskiej 41 , która zajmuje się sposobami modernizacji swoich metod pracy 42 .

Odpowiednie podmioty nie uznały prowadzenia corocznego dialogu w sprawie pomocy udzielanej przez UE i państwa członkowskie innym państwom w zakresie narkotyków za niezbędne, w związku z czym działanie to usunięto z projektu planu działania 43 .

Istnieje powszechne przekonanie, że kluczowym obszarem, w którym strategia oraz plan działania dodają wartość, jest umożliwienie UE „prezentowania jednego stanowiska” na forach międzynarodowych, jak to miało miejsce w okresie poprzedzającym sesję nadzwyczajną Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (UNGASS) w 2016 r. Obecnie należy skoncentrować się na realizacji postanowień UNGASS oraz przygotowaniach do procesu przeglądu w 2019 r. deklaracji politycznej i planu działania ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi narkotykowemu 44 .

E.Badania, informacje, monitorowanie i ocena

Powinny istnieć wyraźne wskaźniki pomiaru wpływu projektów finansowanych przez UE 45 .

Wzięto pod uwagę prace w zakresie propagowania naukowych ocen polityk i interwencji na szczeblu krajowym, unijnym i międzynarodowym 46 .

Aby rozwiązać kwestię braku solidnych dowodów 47 , nowe działanie 48 jest ukierunkowane na dokumentowanie potencjalnych związków nielegalnego obrotu środkami odurzającymi z:

finansowaniem grup terrorystycznych i działalności terrorystycznej, z uwzględnieniem wszelkich powiązań między szlakami na obszarach wytwarzania środków odurzających i nielegalnego obrotu nimi, strefami konfliktu oraz źródłami finansowania komórek terrorystycznych w UE;

przemytem nielegalnych imigrantów, poprzez utworzenie synergii z planem działania UE na rzecz zwalczania przemytu nielegalnych imigrantów 49 ; oraz

handlem ludźmi, poprzez tworzenie synergii ze Strategią UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016 50 .

W świetle debaty obecnie toczącej się w niektórych państwach członkowskich i na całym świecie przeprowadzona zostanie pogłębiona analiza modeli polityki w odniesieniu do konopi, stosowanych na całym świecie, oraz analiza wpływu wywieranego przez te modele 51 .

Uwzględniono działania na rzecz poprawy współpracy między sieciami laboratoriów celnych i laboratoriów kryminalistycznych oraz zacieśnienia współpracy między służbami Komisji w walce z nowymi substancjami psychoaktywnymi (NPS) 52 .

V.Wnioski

W ocenie śródokresowej strategii antynarkotykowej UE na lata 2013–2020 oraz ocenie końcowej Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 potwierdzono dalszą przydatność obowiązującej strategii. Jednocześnie wskazano, że istnieje konsensus między zainteresowanymi stronami, które opowiadają się za aktualizacją planu działania na pozostałe lata trwania strategii.

W związku z tym Komisja proponuje plan działania na lata 2017–2020, który zapewnia kontynuację obecnych działań i je wzmacnia w celu rozwiązywania problemów, które nadal stanowią zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa. Obejmuje on także nowe działania, które odzwierciedlają zmiany, jakie nastąpiły od 2013 r., oraz odpowiada na pojawiające się problemy nieobjęte poprzednim planem.

Ocena końcowa strategii oraz planu działania na lata 2017–2020, zgodnie z wymogiem samej strategii, zostanie przedstawiona w 2020 r. W 2019 r. zostanie również przeprowadzona ocena EMCDDA, w tym systemu REITOX 53 , zgodnie z wymogami rozporządzenia ustanawiającego EMCDDA 54 . Ponieważ oceny wymienione powyżej dostarczą cennych informacji na temat wdrożenia planu działania UE na lata 2017–2020, śródokresowy przegląd postępów nie będzie konieczny.

Komisja podejmie obecnie dialog z Parlamentem Europejskim i Radą na temat proponowanego przez siebie projektu planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2017–2020.

ZAŁĄCZNIK 55

1.Ograniczenie popytu na środki odurzające

Przyczynienie się do wymiernego ograniczenia używania niedozwolonych środków odurzających, problemowego używania środków odurzających, uzależnienia od środków odurzających oraz zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających, a także przyczynienie się do opóźnienia rozpoczęcia używania środków odurzających

Cel	Działanie	Harmonogram	Strona odpowiedzialna za realizację	Wskaźniki	Gromadzenie danych / mechanizmy oceny
1.Zapobiegać używaniu środków odurzających oraz opóźniać rozpoczęcie ich używania	1.Poprawa dostępności i skuteczności opartych na dowodach 56 środków prewencyjnych uwzględniających: a.demograficzne czynniki ryzyka, takie jak wiek; płeć społeczno-kulturowa; czynniki kulturalne i społeczne; b.sytuacyjne czynniki ryzyka, takie jak bezdomność; migracja oraz ubieganie się o azyl; używanie środków odurzających w nocnych klubach i miejscach rozrywki; miejsce pracy; kierowanie pojazdem pod wpływem środków odurzających; oraz c.indywidualne czynniki ryzyka, takie jak zdrowie psychiczne; zachowanie problemowe i rozwój psychospołeczny; oraz inne czynniki, o których wiadomo, że wpływają na podatność jednostki na używanie środków odurzających, takie jak czynniki genetyczne czy sytuacja rodzinna	W toku	PC	Wskaźniki ogólne nr 1, 11, 12 Oparte na dowodach ogólne i środowiskowe środki prewencyjne – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich Oparte na dowodach ukierunkowane środki prewencyjne, w tym środki zorientowane na rodzinę i miejsce zamieszkania – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich Oparte na dowodach wskazane środki prewencyjne – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdania krajowe REITOX Sprawozdawczość państw członkowskich na temat wyników zastosowania środków
1.	2.Poza zapobieganiem używaniu środków odurzających wzmocnienie i lepsze ukierunkowanie środków zapobiegawczych i odwracających uwagę, aby opóźnić wiek pierwszego zażycia niedozwolonych środków odurzających	W toku	PC	Wskaźniki ogólne nr 1, 5, 12 Oparte na dowodach środki zapobiegawcze i odwracające uwagę, zorientowane na osoby młode w otoczeniu rodzinnym, w społeczności oraz w ośrodkach edukacji formalnej i pozaformalnej – poziom zapewnienia na szczeblu państw członkowskich	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdawczość państw członkowskich na temat wyników zastosowanych środków
2.	3.Wymiana najlepszych praktyk w zakresie kierowania działań zapobiegawczych do dzieci i osób młodych, w tym: a.programy i kampanie w ośrodkach edukacji formalnej i pozaformalnej; b.internetowe programy i kampanie; c.współpraca z firmami internetowymi w celach zapobiegania; oraz d.sposoby wykorzystania mediów społecznościowych do celów lepszego zrozumienia używania środków odurzających oraz poprawy w zakresie ograniczenia popytu	W toku	PC Społeczeństwo obywatelskie EMCDDA	Rodzaj wymian najlepszych praktyk między państwami członkowskimi Pozytywne oceny wyników behawioralnych interwencji w zakresie najlepszych praktyk (w razie dostępności)	Portal najlepszych praktyk EMCDDA Sprawozdawczość państw członkowskich Sprawozdawczość społeczeństwa obywatelskiego
3.	4.Edukowanie na temat zagrożeń oraz skutków wynikających z używania niedozwolonych środków odurzających i innych substancji psychoaktywnych, w tym dzięki współpracy z firmami internetowymi oraz ekspertami ds. zapobiegania w celu lepszego ukierunkowania na dzieci i osoby młode	W toku	PC COM EMCDDA	Wskaźniki ogólne nr 5, 12 Poziom świadomości wśród populacji ogółem i wśród młodzieży na temat zdrowego stylu życia oraz czynników ryzyka i skutków związanych z używaniem niedozwolonych środków odurzających i innych substancji psychoaktywnych	Sprawozdawczość EMCDDA Badania Eurobarometr ESPAD HBSC
	5.Umożliwienie bardziej świadomego reagowania na wyzwania związane z niewłaściwym stosowaniem opioidów wydawanych na receptę i opioidów dostępnych bez recepty oraz innych leków psychoaktywnych	2017–2020	PC Grupa robocza Rady (HDG) EMA EMCDDA	Zebranie danych przez państwa członkowskie do końca 2014 r. na temat poziomu i okoliczności przepisywania na receptę leków psychoaktywnych Liczba inicjatyw skupiających się na propagowaniu zgodnego z przeznaczeniem stosowania opioidów wydawanych na receptę i opioidów dostępnych bez recepty oraz innych leków psychoaktywnych Zestawienie dowodów i międzynarodowych przykładów ograniczania ryzyka przenikania leków psychoaktywnych na nielegalny rynek i ich nadużywania Szkolenie przedstawicieli zawodów medycznych i innych pracowników służby zdrowia w zakresie stosowania leków uśmierzających ból i łagodzących cierpienie	Sprawozdawczość państw członkowskich EMCDDA Sprawozdanie z projektu ALICE RAP
2. Zwiększyć skuteczność terapii uzależnień od środków odurzających i rehabilitacji, w tym świadczeń dla osób dotkniętych współwystąpieniem zaburzenia psychicznego i somatycznego, by zmniejszyć stopień: problemowego używania środków odurzających; występowania uzależnienia od środków odurzających oraz zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających; a także by wspierać wracanie do zdrowia i (ponowną) integrację społeczną problemowych użytkowników środków odurzających, uzależnionych użytkowników takich środków oraz społeczności szczególnie wrażliwych, w tym poprzez budowanie synergii z Korpusem Solidarności UE.	6.Rozszerzanie i rozwijanie różnorodności, osiągalności, zakresu i dostępności opartych na dowodach kompleksowych i zintegrowanych terapii uzależnień. Zapewnienie, aby terapie te były stosowane w politoksykomanii (jednoczesne używanie substancji niedozwolonych i dozwolonych, w tym alkoholu i tytoniu) oraz pozwalały rozwiązywać problemy związane z pojawiającymi się potrzebami starzejącej się populacji używającej środków odurzających oraz kwestiami związanymi z płcią społeczno-kulturową. Opracowanie programów w zakresie wczesnej interwencji / wczesnego leczenia oraz leczenia dzieci i młodocianych będących użytkownikami środków odurzających.	W toku	PC	Wskaźniki ogólne nr 1, 6, 11 Zakres zróżnicowania opartych na dowodach kompleksowych i zintegrowanych terapii uzależnień na szczeblu państw członkowskich, w tym terapii stosownych w politoksykomanii oraz zaspokajających potrzeby starzejącej się populacji używającej środków odurzających Dane państw członkowskich na temat długości kontynuowania terapii i na temat wyników	Sprawozdawczość EMCDDA REITOX Sprawozdania krajowe Portal najlepszych praktyk EMCDDA Ocena końcowa strategii antynarkotykowej UE oraz Planu działania UE w zakresie środków odurzających Sprawozdawczość państw członkowskich
	7.Rozszerzenie zakresu świadczeń na rzecz rehabilitacji/powrotu do zdrowia z naciskiem na świadczenia, które: a.skupiają się na opiece ciągłej nad poszczególnymi osobami poprzez prowadzenie przypadków i współpracę między podmiotami; b.skupiają się na wspieraniu (ponownej) integracji społecznej (w tym zdolności do zatrudnienia oraz zakwaterowania) problemowych i uzależnionych użytkowników środków odurzających, w tym w stosownych przypadkach więźniów oraz starzejących się użytkowników środków odurzających; c.wzmacniają proces diagnostyczny i leczenie współwystąpienia zaburzenia psychicznego i somatycznego w związku z używaniem środków odurzających, np. przy użyciu szybkiego badania w kierunku zapalenia wątroby typu B i C oraz HIV, a także innych zakażeń przenoszonych drogą płciową i gruźlicy, zgodnie z minimalnymi standardami jakościowymi w ograniczaniu popytu na środki odurzające przyjętymi przez Radę w 2015 r.; d.uwzględniają potrzeby związane z płcią społeczno-kulturową; oraz e.obejmują społeczności szczególnie wrażliwe, w tym dzieci, nastolatki, mniejszości etniczne, migrantów i osoby ubiegające się o azyl, członków społeczności LGBTI, osób prostytuujących się oraz więźniów, osób żyjących z HIV/AIDS oraz bezdomnych.	W toku	PC	Wskaźnik ogólny nr 11 Dane zebrane przez państwa członkowskie na temat: poziomu wzrostu świadczeń na rzecz rehabilitacji/powrotu do zdrowia z zastosowaniem podejścia opartego na zarządzaniu przypadkiem i podejścia opartego na współpracy między podmiotami, poziomu wzrostu liczby programów rehabilitacji / powrotu do zdrowia związanych z płcią społeczno-kulturową; poziomu wzrostu liczby programów kompleksowej opieki społecznej, ukierunkowanych szczególnie na użytkowników środków odurzających, u których stwierdzono współwystępowanie zaburzenia psychicznego i somatycznego, opartych na partnerstwie świadczeń związanych ze zdrowiem psychicznym i związanych z leczeniem uzależnienia od narkotyków / powrotem do zdrowia oraz więzień; stopnia i okresu abstynencji od używania niedozwolonych lub dozwolonych środków odurzających przez osoby, które zakończyły leczenie uzależnienia od narkotyków; dostępności możliwości terapii dla osób, u których wystąpił nawrót w używaniu środków odurzających oraz dla starzejących się użytkowników środków odurzających	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdawczość państw członkowskich na temat wyników świadczeń
	8.a) Zwiększenie skali dostępności usług z zakresu redukcji szkód, np. programów wymiany igieł i strzykawek, substytucji opiatowej, programów leczenia naloksonem w domu, Zapewnienie, by świadczenia związane z terapią i pomocą dla potrzebujących dawały lepszy dostęp do środków zmniejszania ryzyka i szkód, tak aby zmniejszać negatywne skutki używania środków odurzających i istotnie zmniejszyć liczbę zgonów związanych bezpośrednio lub pośrednio z używaniem środków odurzających oraz liczbę przypadków zapadania na zakaźne choroby przenoszone przez krew występujące w związku z używaniem środków odurzających, nie tylko takie jak HIV i wirusowe zapalenie wątroby, ale także na choroby przenoszone drogą płciową czy gruźlicę b) Zidentyfikowanie i pokonanie barier w dostępie do leczenia zapalenia wątroby typu C wśród osób używających środków odurzających drogą iniekcji, w tym więźniów oraz innych grup szczególnie wrażliwych c) Wymiana najlepszych praktyk dotyczących ryzyka oraz środków redukcji szkód np. programów wymiany igieł i strzykawek, substytucji opiatowej, pomieszczeń do konsumpcji narkotyków, programów leczenia naloksonem w domu, interwencji rówieśniczych, programów leczenia potrzebujących, leczenia zapalenia wątroby typu C, testowania tabletek, samodiagnostyki pod kątem HIV/AIDS itd.	W toku	PC EMCDDA COM Europejskie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków Forum społeczeństwa obywatelskiego poświęcone HIV/AIDS, wirusowemu zapaleniu wątroby i gruźlicy	Wskaźniki ogólne nr 2, 3, 4, 11 Zakres zwiększonej osiągalności stosowanych przez państwa członkowskie opartych na dowodach środków zmniejszania ryzyka i szkód oraz zakres zwiększonego dostępu do tych środków Rodzaj wymian najlepszych praktyk w zakresie środków zmniejszenia ryzyka i szkód Liczba państw członkowskich wypełniających zalecenie WHO dotyczące minimalnego progu 200 rozdanych sterylnych igieł i strzykawek rocznie na użytkownika używającego środków odurzających drogą iniekcji Zakres programów substytucji opiatowej wśród osób uzależnionych od opioidów Zakres zwiększenia dostępności programów leczenia naloksonem w domu oraz programów redukcji szkód w klubach nocnych Szereg programów ułatwiających dostęp do leczenia wirusowego zapalenia wątroby typu C (HCV) osobom używającym środków odurzających drogą iniekcji Liczba programów redukcji szkód skierowanych do społeczności szczególnie wrażliwych np. mniejszości etnicznych, migrantów i osób ubiegających się o azyl, członków społeczności LGBTI, osób prostytuujących się oraz więźniów Stopień wdrożenia wytycznych ECDC/EMCDDA w sprawie leczenia chorób zakaźnych i zapobiegania im wśród osób używających środków odurzających drogą iniekcji Stopień wdrożenia minimalnych standardów jakościowych w ograniczaniu popytu na środki odurzające w UE, standard III (usługi w zakresie leczenia obejmują dobrowolną kontrolę pod kątem chorób zakaźnych przenoszonych przez krew, doradztwo na temat zachowań ryzykownych i pomoc w walce z chorobą)	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdania krajowe REITOX Sprawozdawczość państw członkowskich na temat świadczeń
	9.zwiększenie skali tworzenia, dostępności i zasięgu środków opieki zdrowotnej na rzecz użytkowników środków odurzających przebywających w więzieniu oraz po wyjściu na wolność, aby uzyskać taką samą opiekę jak odnośna opieka dostępna w miejscu zamieszkania	W toku	PC	Wskaźnik ogólny nr 10 Dostępność świadczeń dla użytkowników środków odurzających przebywających w więzieniach (w tym substytucji opiatowej i programów wymiany igieł i strzykawek) oraz stopień, w jakim więzienna opieka zdrowotna stosuje modele opieki zawierające najlepsze praktyki w zakresie oceny potrzeb i ciągłości opieki nad więźniami w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności Stopień zmniejszenia związanych z używaniem środków odurzających problemów zdrowotnych, fizycznych i psychicznych wśród więźniów Stopień, w jakim świadczenia realizowane w zakładzie karnym i świadczenia realizowane w miejscu zamieszkania zapewniają ciągłość opieki dla więźniów po ich wyjściu na wolność, ze szczególnym uwzględnieniem unikania przedawkowania środków odurzających	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdania krajowe REITOX Sprawozdawczość państw członkowskich na temat świadczeń
3. Stosować podejścia oparte na koordynacji, najlepszych praktykach i jakości w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające	10.Wdrożenie minimalnych unijnych standardów jakościowych przyjętych przez Radę w 2015 r. 57 , które pomagają zbudować pomost między nauką a praktyką w zakresie: a.środowiskowych, ogólnych, selektywnych i wskazanych środków zapobiegawczych; b.środków wczesnego wykrywania i interwencji; c.środków zmniejszenia ryzyka i szkód; oraz d.środków na rzecz terapii, rehabilitacji, integracji społecznej i powrotu do zdrowia; oraz monitorowanie ich wdrażania.	2017–2020	Rada Grupa robocza Rady (HDG) PC COM EMCDDA	Konsensus wypracowany przez państwa członkowskie w sprawie minimalnych standardów jakościowych opartych na wcześniejszych unijnych analizach przygotowawczych Przegląd programów ograniczania popytu na środki odurzające wdrożonych zgodnie z przedmiotowymi standardami pod kątem dowodów Liczba dostępnych specjalistycznych programów szkoleniowych dla przedstawicieli służby zdrowia w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające lub szacowana liczba przedstawicieli służby zdrowia objętych takimi programami Udział społeczeństwa obywatelskiego we wdrażaniu przedmiotowych standardów, w tym ich planowania i wprowadzania Liczba i wpływ projektów i programów wspieranych na szczeblu UE, które promują wymianę najlepszych praktyk w zakresie wdrażania przedmiotowych standardów Włączenie się do współpracy międzyministerialnej w celu wspierania wdrażania przedmiotowych standardów	Portal najlepszych praktyk EMCDDA Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac Sprawozdawczość państw członkowskich Ocena końcowa strategii antynarkotykowej UE oraz Planu działania UE w zakresie środków odurzających

2.Ograniczenie podaży środków odurzających

Przyczynienie się do wymiernego ograniczenia dostępności i podaży niedozwolonych środków odurzających w UE

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych / mechanizmy oceny

4. Wzmocnić skuteczną koordynację w zakresie ścigania przestępstw i współpracę w ramach UE w celu walki z działaniami związanymi z niedozwolonymi środkami odurzającymi zgodnie, tam gdzie ma to zastosowanie, z odnośnymi działaniami ustanowionymi w cyklu polityki UE

11.Jak najlepsze wykorzystywanie dostępnych instrumentów egzekwowania prawa w zakresie wymiany danych wywiadowczych i informacji oraz kanałów i narzędzi komunikacyjnych służących do zestawiania i analizowania informacji na temat środków odurzających

W toku

Europol

Eurojust

Grupa robocza Rady (COSI)

Wskaźnik ogólny nr 7

Zasięg działań dużego kalibru z wykorzystaniem danych wywiadowczych, wspólnych operacji, wspólnych zespołów śledczych i transgranicznych inicjatyw w zakresie współpracy skupiających się na organizacjach przestępczych zaangażowanych w działania związane z niedozwolonymi środkami odurzającymi

Zwiększone wykorzystanie systemów Europolu w zakresie wymiany informacji dotyczących narkotyków oraz systemów analiz i ekspertów

Osiągnięte wyniki projektów EMPACT oraz dwustronnych i wielostronnych inicjatyw

Liczba spraw związanych ze środkami odurzającymi skierowanych do Eurojustu i Europolu, w tym informacje jakościowe i kontekstowe o tych sprawach

Sprawozdawczość EMCDDA

Agencje UE

Sprawozdawczość Europolu

Sprawozdawczość Eurojustu

Sprawozdania EMPACT na temat czynników

(a)

12.Identyfikacja i nadanie priorytetów najważniejszym zagrożeniom idącym za przestępczością zorganizowaną związaną ze środkami odurzającymi

2017

Rada

Grupa robocza Rady (COSI)

Europol

COM

Ustalenie na okres 2017–2021 cyklu polityki UE i priorytetów w zakresie przestępczości

Konkluzje Rady na temat cyklu polityki UE

EU SOCTA

Wieloletnie plany strategiczne (MASP)

Ocena EMPACT

Sprawozdania EMPACT na temat czynników

Sprawozdanie dyrektora Europolu

13.Intensyfikacja szkoleń przeprowadzanych przez CEPOL dla funkcjonariuszy organów ścigania dotyczących wytwarzania niedozwolonych środków odurzających i nielegalnego obrotu nimi oraz przestępstw finansowych, zwłaszcza metod i technik szkoleniowych nakierowanych na:

a.zwalczanie wykorzystywania nowych technologii komunikacyjnych w procesie wytwarzania niedozwolonych środków odurzających i nielegalnego obrotu nimi;

b.usprawnianie konfiskaty mienia;

c.zwalczanie prania pieniędzy;

d.wykrywanie i likwidację nielegalnych, tajnych laboratoriów oraz upraw konopi

2017–2020

CEPOL

Europol

Grupa robocza Rady (COSI)

COM

Ocena potrzeb szkoleniowych przeprowadzana regularnie

Dostępność odpowiednich szkoleń i uczestnictwo w nich

Liczba funkcjonariuszy organów ścigania przeszkolonych, a następnie skutecznie oddelegowanych do pełnienia odnośnych obowiązków

Dwuletnie sprawozdanie Komisji

z postępu prac

Sprawozdanie roczne CEPOL

Programy CEPOL

Ocena EMPACT

Sprawozdania EMPACT na temat czynników

14.Poprawa działań antynarkotykowych poprzez wzmocnienie i monitorowanie skuteczności regionalnych platform wymiany informacji i regionalnych platform dzielenia się mechanizmami bezpieczeństwa w celu likwidacji lub zmniejszenia zagrożeń związanych ze zmianą szlaków wprowadzania do obrotu środków odurzających

W toku

COM

Europol

Grupa robocza Rady (COSI)

Regionalne platformy

wymiany informacji

Regionalne platformy dzielenia się mechanizmami bezpieczeństwa

Wskaźnik ogólny nr 7

Liczba działań z wykorzystaniem danych wywiadowczych prowadzących do likwidacji lub przerwania szlaków wprowadzania do obrotu środków odurzających

Stopień wymiany informacji poprzez skuteczne działanie sieci oficerów łącznikowych

Sprawozdawczość EMCDDA

Platformy wymiany informacji i platformy dzielenia się mechanizmami bezpieczeństwa oraz sprawozdania z oceny

EU SOCTA

Ocena EMPACT

Sprawozdania EMPACT na temat czynników

Sprawozdanie dyrektora Europolu

MAOC-N 58

35.

15.Wzmocnienie działań nakierowanych na zapobieganie przenikaniu prekursorów narkotykowych oraz pre-prekursorów do nielegalnego rynku wytwarzania środków odurzających

W toku

Europol

COM

Grupa robocza Rady (CUG,

COSI)

Liczba przypadków zatrzymanych i skonfiskowanych przesyłek prekursorów przeznaczonych do nielegalnego używania i ilość zatrzymanych substancji

Wyniki projektów EMPACT

Wykorzystanie systemu PEN (elektronicznego systemu powiadamiania przed wywozem) i zwiększone wykorzystanie systemu PICS (systemu komunikacji o zdarzeniach w związku z prekursorami narkotyków)

Liczba wspólnych spotkań w ramach działań następczych i innych działań związanych z zapobieganiem przenikaniu do nielegalnego obrotu prekursorów i pre-prekursorów narkotykowych

Sprawozdania z unijnych i należących do państw członkowskich agencji egzekwowania prawa

Ocena EMPACT

EMPACT

Sprawozdania na temat czynników

Sprawozdanie dyrektora Europolu

36.

16.Walka z transgranicznym wprowadzaniem do obrotu środków odurzających, w tym z obrotem wykorzystującym ładunki paczkowe i kontenerowe, oraz poprawa bezpieczeństwa na granicach, zwłaszcza w unijnych portach morskich, portach lotniczych i na lądowych przejściach granicznych poprzez zintensyfikowanie wysiłków, w tym wymiany informacji i danych wywiadowczych przez odpowiednie agencje egzekwowania prawa

W toku

Europol

Grupa robocza Rady

(CCWP,

COSI)

Wzrost liczby multidyscyplinarnych i wielopodmiotowych wspólnych operacji i transgranicznych inicjatyw w zakresie współpracy

Liczba protokołów ustaleń między agencjami egzekwowania prawa i odpowiednimi podmiotami takimi jak linie lotnicze, lotnicze firmy kurierskie, przedsiębiorstwa żeglugowe, władze portów i przedsiębiorstwa chemiczne

Wyniki projektów EMPACT

Lepsza wymiana danych wywiadowczych i informacji na temat transgranicznego wprowadzania do obrotu środków odurzających, m.in. dostępnych systemów nadzorowania granic

porty lotnicze oraz lądowe przejścia graniczne

Dwuletnie sprawozdanie Komisji

z postępu prac

Ocena EMPACT i Sprawozdania EMPACT na temat czynników

Sprawozdanie dyrektora Europolu

Sprawozdawczość Europolu

Sprawozdawczość państw członkowskich

37.

17.Wdrożyć kluczowe wskaźniki ograniczenia podaży środków odurzających przyjęte przez Radę w 2013 r. 59

2017–2020

COM

Rada

Grupa robocza Rady (HDG)

EMCDDA

Europol

Opracowanie i uzgodnienie planu działania w sprawie wdrożenia kluczowych wskaźników podaży środków odurzających zgodnie z porozumieniem państw członkowskich co do wskaźników podaży środków odurzających

Liczba konfiskat narkotyków oraz ilość skonfiskowanych narkotyków

Czystość i zawartość narkotyków

Ceny narkotyków

Zdemontowane zakłady wytwarzania środków odurzających

Przestępstwa związane z narkotykami

Dostępność narkotyków w badaniach ankietowych populacji

Oszacowania wielkości rynku

Przegląd stosowanych w państwach członkowskich metod zbierania danych na temat podaży środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość Europolu

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

5. Wzmacniać skuteczną współpracę organów wymiaru sprawiedliwości i skuteczne ustawodawstwo w UE

18.Wzmocnienie współpracy organów wymiaru sprawiedliwości w UE w obszarze walki z transgranicznym wprowadzaniem do obrotu środków odurzających i praniem pieniędzy i w zakresie konfiskaty dochodów pochodzących z przestępczości zorganizowanej związanej ze środkami odurzającymi

2017–2020

Rada

COM

Eurojust

Przyjęcie i Terminowe wdrożenie uzgodnionych unijnych środków i ustawodawstwa w sprawie: a) konfiskaty i odzyskiwania mienia przestępczego 60 ; b) prania pieniędzy 61 ; c) zbliżenia na terytorium UE przepisów w zakresie przestępczości związanej z wprowadzaniem do obrotu środków odurzających i kar za takie przestępstwa 62

Zwiększenie liczby przeprowadzonych dochodzeń finansowych i konfiskat odnośnie do dochodów pochodzących z przestępczości zorganizowanej związanej ze środkami odurzającymi – w wyniku współpracy organów wymiaru sprawiedliwości

Terminowe i skuteczne odpowiedzi na wnioski o wzajemną pomoc i europejskie nakazy aresztowania dotyczące wprowadzania do obrotu niedozwolonych środków odurzających

Sprawozdawczość Eurojustu

Sprawozdawczość państw członkowskich

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

38.

19. Stosowanie i wdrożenie nowych unijnych środków ustawodawczych, by reagować na pojawienie się, użytkowanie i szybkie rozpowszechnianie nowych substancji psychoaktywnych

2017–2020

COM

Rada

Grupa robocza Rady (HDG)

EMCDDA

Europol

Wypracowanie ustawodawstwa unijnego

Wdrożenie unijnego ustawodawstwa w państwach członkowskich

Opracowanie wytycznych UE w sprawie procedur wymiany informacji i oceny ryzyka

Monitorowanie skutków nowych środków ustawodawczych ukierunkowanych szczególnie na efekt substytucji na rynku niedozwolonych środków odurzających

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość państw członkowskich

19.

20. Skuteczne wdrożenie unijnego ustawodawstwa dotyczącego prekursorów środków odurzających, aby zapobiegać przenikaniu tych prekursorów na nielegalny rynek, nie paraliżując przy tym legalnego handlu

W toku

Rada

COM

Wdrożenie rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prekursorów narkotykowych, zmieniających zarówno rozporządzenie Rady (WE) nr 111/2005, jak i rozporządzenie (WE) nr 273/2004

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Roczne sprawozdanie UE na temat prekursorów środków odurzających

20.

21. Zwalczanie wykorzystania niektórych substancji farmakologicznie czynnych (zdefiniowanych w dyrektywie 2011/62/UE) jako substancji rozcieńczających niedozwolone środki odurzające

W toku

COM

EMA

EMCDDA

Europol

Liczba przypadków zatrzymania substancji czynnych wykorzystywanych jako substancje rozcieńczające niedozwolone środki odurzające

Terminowe wdrożenie nowych unijnych wymogów prawnych mających na celu zabezpieczenia łańcucha dostaw substancji czynnych zgodnie z dyrektywą 2011/62/UE w sprawie sfałszowanych produktów leczniczych

Sprawozdania CCWP i CUG

Sprawozdawczość państw członkowskich

22. Opracowanie i zastosowanie przez państwa członkowskie, tam gdzie to możliwe i zgodnie z ich ramami prawnymi, alternatywnych do sankcji karnych środków wobec przestępców używających środki odurzające (np. edukacja, terapia, rehabilitacja, dalsza opieka/opieka po opuszczeniu więzienia, integracja społeczna), w tym:

a.edukacji,

b.(zawieszenia kary w połączeniu z) leczeniem,

c.zawieszenia dochodzenia lub ścigania,

d.rehabilitacji,

e.opieki po opuszczeniu więzienia i integracji społecznej,

oraz opracowanie wymiaru praw podstawowych jako kluczowego czynnika dla lepszego zrównoważenia zwalczania oraz promowania rehabilitacji.

2017–2020

Rada (HDG)

Zwiększona dostępność i wdrożenie innych niż więzienie sankcje karne środków wobec przestępców używających środki odurzające – środki w obszarach edukacji, terapii, rehabilitacji, opieki po opuszczeniu więzienia i integracji społecznej

Zintensyfikowane monitorowanie, wdrożenie i ocena środków alternatywnych wobec sankcji karnych

Rodzaj i liczba środków alternatywnych wobec sankcji karnych, zapewnionych i wdrożonych przez poszczególne państwa członkowskie

Informacje o beneficjentach wyroków alternatywnych, którzy dopuścili się recydywy na przestrzeni pięciu lat

Sprawozdania krajowe REITOX

Sprawozdawczość państw członkowskich

6. Skutecznie reagować na bieżące i pojawiające się tendencje w przestępczości związanej z niedozwolonymi środkami odurzającymi

23. Opracowanie strategii reagowania na kwestię roli technologii komunikacyjnych i hostingu powiązanych stron internetowych w wytwarzaniu, sprzedaży, nabywaniu i dystrybucji niedozwolonych środków odurzających, w tym kontrolowanych substancji psychoaktywnych na szczeblu krajowym i unijnym, w tym poprzez:

a.współpracę z przemysłem;

b.finansowanie UE i krajowe na rzecz opracowania i rozwoju narzędzi wspierających działania w zakresie ścigania przestępstw;

c.stworzenie glosariusza terminów;

d.stworzenie wykazu istniejących narzędzi monitorowania sieci web i ukrytej sieci;

e.zapewnienie specjalistycznych szkoleń dla pracowników organów ścigania, funkcjonariuszy celnych i straży granicznej, prokuratorów i sędziów;

f.stałe i aktywne monitorowanie rynków internetowych przez organy ścigania;

g.wymianę najlepszych praktyk z partnerami międzynarodowymi;

h.usprawnienie procedur wzajemnej pomocy prawnej (w stosownych przypadkach zasada wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych i pozasądowych) zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 9 czerwca 2016 r. dotyczącymi usprawnienia wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych w cyberprzestrzeni 63

2017–2020

Rada

COM

Grupa robocza Rady (HDG, COSI)

Europol

CEPOL

EMCDDA

Wyniki działań egzekwujących przepisy

w zakresie walki z przestępczością związaną ze środkami odurzającymi w internecie

Zwiększona liczba wspólnych operacji i

transgranicznych inicjatyw w zakresie współpracy

Liczba i wpływ finansowanych projektów badawczych oraz narzędzi opracowanych na potrzeby wsparcia ścigania przestępstw

Liczba porozumień/dyskusji z odpowiednimi partnerami branżowymi

Stworzenie glosariusza terminów

Stworzenie wykazu narzędzi monitorowania

Liczba sesji szkoleniowych dla odpowiednich zainteresowanych stron

Liczba spotkań z partnerami międzynarodowymi, w trakcie których omówiono działania

Okresowy przegląd postępów w zakresie priorytetów cyklu polityki UE

Ocena EMPACT oraz

Sprawozdania EMPACT na temat czynników

Sprawozdanie dyrektora Europolu

Statystyki / sprawozdanie roczne CEPOL

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdania agencji UE

COM

3. Koordynacja

Skuteczne koordynowanie polityki antynarkotykowej przez państwa członkowskie i UE

Cel	Działanie	Harmonogram	Strona odpowiedzialna za realizację	Wskaźniki	Gromadzenie danych / mechanizmy oceny
7. Zapewnić skuteczną koordynację unijną w dziedzinie środków odurzających	24. Polepszenie wymiany informacji pomiędzy Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków a innymi stosownymi grupami roboczymi Rady, w szczególności COSI w celu poprawienia koordynacji związanej z filarem ograniczenia podaży środków odurzających Polepszenie wymiany informacji pomiędzy Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków a innymi stosownymi geograficznymi i tematycznymi grupami roboczymi Rady, w tym: COAFR, COASI, COEST, COLAT, COWEB, CONUN oraz COHOM	W toku	Prezydencja Rada ESDZ Grupa robocza Rady (HDG)	Stopień, w jakim strategia antynarkotykowa UE i plan działania UE w zakresie środków odurzających uwzględniane są w programach innych grup roboczych Rady, w tym COSI, COAFR, COASI, COEST, COLAT, COWEB, CONUN i COHOM. Stały punkt w programie HDG (jednorazowo w trakcie poszczególnych prezydencji) dotyczący informowania o działaniach związanych z priorytetami cyklu polityki UE dotyczącymi narkotyków (na podstawie sprawozdawczości EMPACT), jeżeli istnieje taka potrzeba, w obecności przewodniczącego grupy wsparcia COSI.	Sprawozdawczość grup roboczych Rady (HDG) Sprawozdawczość prezydencji
1.	25. Każda prezydencja może zorganizować posiedzenia krajowych koordynatorów ds. środków odurzających oraz innych odpowiednich zespołów, by omówić pojawiające się tendencje, skuteczne interwencje i inne kwestie w zakresie polityki, które wnoszą wartość dodaną do strategii antynarkotykowej UE i dla państw członkowskich	Dwa razy w roku	Prezydencja PC	Stopień, w jakim porządek obrad krajowych koordynatorów ds. środków odurzających odzwierciedla wydarzenia, tendencje i nowe spostrzeżenia w działaniach politycznych i uwzględnia ulepszenie komunikacji i wymianę informacji	Sprawozdawczość prezydencji
2.	26. HDG ułatwi a) monitorowanie realizacji planu działania poprzez debaty tematyczne; oraz b) coroczny dialog o stanie problemu narkotyków w Europie	a) Dwa razy w roku W toku b) Corocznie	Prezydencja Grupa robocza Rady (HDG) PC COM EMCDDA Europol	Stopień wdrożenia planu działania Liczba działań w ramach planu działania, które omówiono w debatach tematycznych w ramach HDG Terminowość dialogu na forum Horyzontalnej Grupy Roboczej ds. Narkotyków na temat najnowszych tendencji i danych w dziedzinie środków odurzających	Sprawozdawczość prezydencji
3.	27. Zapewnienie spójności i ciągłości działań państw członkowskich i działań UE w ramach sprawowania prezydencji, by wzmacniać zintegrowane, zrównoważone i oparte na dowodach podejście do środków odurzających w UE	Dwa razy w roku W toku	Prezydencja Trzy prezydencje PC COM Grupa robocza Rady (HDG) EMCDDA Europol	Stopień spójności i ciągłości działań w poszczególnych prezydencjach Postępy w realizacji priorytetów określonych w strategii antynarkotykowej UE w ramach sprawowania prezydencji	Sprawozdawczość prezydencji
4.	28. Zapewnienie koordynacji unijnych polityk i działań w zakresie środków odurzających, by wspierać międzynarodową współpracę między UE, państwami trzecimi a organizacjami międzynarodowymi	W toku	ESDZ COM Grupa robocza Rady (HDG) PC	 Stopień spójności celów, oczekiwanych wyników i środków przewidzianych w działaniach UE w zakresie środków odurzających  Włączenie priorytetów dotyczących środków odurzających do strategii stosownych organów UE  Wzmocniona współpraca między Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków a geograficznymi/regionalnymi i tematycznymi grupami roboczymi, w tym COAFR, COASI, COEST, COLAT, COWEB, CONUN oraz COHOM	Roczny raport ESDZ dla HDG Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac
	29. Wypracowanie skoordynowanych i odpowiednich zasobów na szczeblu UE i na szczeblu państw członkowskich, by realizować priorytety strategii antynarkotykowej UE	Corocznie	PC COM ESDZ Rada Grupa robocza Rady (HDG)	Wskaźnik ogólny nr 14 Kwota finansowania na szczeblu UE i, w odpowiednich przypadkach, na szczeblu państw członkowskich  Stopień koordynacji, w ramach grup roboczych Rady i COM, programów finansowania dotyczących środków odurzających	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdawczość Komisji Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac
8. Zapewniać skuteczną koordynację, na szczeblu krajowym, polityki antynarkotykowej	30. Koordynowanie działań związanych z polityką antynarkotykową między organami rządowymi/ministerstwami a stosownymi agencjami na szczeblu państw członkowskich i zapewnienie odpowiedniego multidyscyplinarnego przedstawicielstwa w delegacji na Horyzontalną Grupę Roboczą ds. Narkotyków lub multidyscyplinarnego wkładu dla tej delegacji	W toku	PC	Wskaźnik ogólny nr 14 Skuteczność horyzontalnego mechanizmu koordynacji polityki antynarkotykowej na szczeblu państw członkowskich Liczba przekrojowych działań, na szczeblu państw członkowskich, w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające i podaży środków odurzających	Sprawozdawczość EMCDDA Sprawozdawczość krajowa REITOX Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac Sprawozdawczość państw członkowskich
9. Zapewnić udział społeczeństwa obywatelskiego w polityce antynarkotykowej	31. Propagowanie, wspieranie wzmacnianie dialogu ze społeczeństwem obywatelskim i środowiskiem naukowym, a także zaangażowania takich podmiotów w kształtowanie, realizację, monitorowanie i ocenę opracowanie polityk antynarkotykowych na szczeblu państw członkowskich i szczeblu UE	W toku	PC COM Grupa robocza Rady (HDG) Prezydencja Europejskie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków	Organizowane w stosownym czasie dialogi między Europejskim Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków UE a Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków podczas każdej prezydencji Zaangażowanie europejskiego forum społeczeństwa obywatelskiego w przegląd realizacji planu działania UE w zakresie środków odurzających Stopień zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w kształtowanie, opracowywanie i realizację, monitorowanie i ocenę krajowych i unijnych polityk antynarkotykowych ze szczególnym uwzględnieniem zaangażowania osób używających środki odurzające, osób korzystających ze świadczeń dotyczących środków odurzających i młodych ludzi Terminowy dialog między środowiskiem naukowym (nauki przyrodnicze i społeczne, w tym neurobiologia i badania behawioralne) a Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków Stworzenie bazy danych ułatwiającej komunikację w ramach społeczeństwa obywatelskiego w sprawach związanych z polityką antynarkotykową UE i poszczególnych państw członkowskich	COM Dwuletnie sprawozdanie z postępu prac Informacje zwrotne – na szczeblu państw członkowskich i UE – od przedstawicieli Europejskiego Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków i od przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego Sprawozdawczość państw członkowskich Informacje zwrotne od środowiska naukowego za pośrednictwem komitetu naukowego EMCDDA

4. Współpraca międzynarodowa

Wzmocnienie dialogu i współpracy – w kompleksowy i zrównoważony sposób – między UE a państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi w kwestiach związanych ze środkami odurzającymi

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych / mechanizmy oceny

10. Zintegrować strategię antynarkotykową UE z ogólnymi ramami polityki zagranicznej UE, uznając to za element kompleksowego podejścia korzystającego w pełni – w spójny i skoordynowany sposób – z dostępnych UE różnorodnych polityk i instrumentów dyplomatycznych, politycznych i finansowych

32. Zapewnienie spójności polityki między wewnętrznymi i zewnętrznymi aspektami polityk antynarkotykowych UE i pełne wbudowanie kwestii związanych ze środkami odurzającymi w dialog polityczny i umowy ramowe między UE a jej partnerami oraz w kampanie UE na temat globalnych kwestii i wyzwań

W toku

COM

ESDZ

Prezydencja

Grupa robocza Rady (HDG)

Wskaźnik ogólny nr 13

Wzrost w odzwierciedleniu priorytetów polityki antynarkotykowej w zewnętrznych działaniach i politykach UE

Włączenie priorytetów dotyczących środków odurzających w strategie UE związane z państwami i regionami trzecimi

Liczba istniejących umów, strategii, planów działania

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

10.

33.Zapewnienie dobrego odzwierciedlenia priorytetów politycznych i równowagi między działaniami na rzecz ograniczenia popytu i podaży w politykach oraz w programowaniu, udzielaniu i monitorowaniu pomocy zewnętrznej, zwłaszcza w krajach pochodzenia i tranzytu, poprzez projekty nakierowane na:

a.stworzenie zintegrowanych, zrównoważonych i opartych na dowodach polityk antynarkotykowych;

b.ograniczenie podaży;

c.prewencję przenikania prekursorów i pre-prekursorów środków odurzających na nielegalny rynek;

d.ograniczenie popytu na środki odurzające; oraz

e.alternatywne środki rozwojowe

W toku

COM

ESDZ

Stopień, w jakim priorytety polityki antynarkotykowej UE, zwłaszcza równowaga w działaniach na rzecz ograniczenia popytu i ograniczenia podaży, są odzwierciedlone w priorytetach i projektach finansowanych z unijnych środków

Stopień realizacji skoordynowanych działań określonych w planach działania dla UE i państw lub regionów trzecich

Liczba krajowych strategii i planów działania stworzonych przez państwa trzecie z uwzględnieniem zintegrowanych polityk antynarkotykowych

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość ESDZ w zakresie programowania

Sprawozdania Komisji i państw członkowskich z monitorowania i oceny programów

11.

34. Poprawa zdolności do działania i wzmocnienie roli delegatur UE, by umożliwić im proaktywne zaangażowanie się w kwestie dotyczące środków odurzających oraz skuteczne przedkładanie sprawozdań o lokalnej sytuacji w zakresie narkotyków

2017–2020

ESDZ

COM

Przekazanie odpowiedniej wiedzy, szkoleń i wytycznych politycznych delegaturom UE

Wzmocnione tworzenie sieci regionalnych przez delegatury UE w kwestiach dotyczących środków odurzających

Wzmocniona koordynacja z państwami członkowskimi

ESDZ

Sprawozdawczość Komisji

Delegatury UE

Zapewnienie odpowiedniego poziomu finansowania przez UE i państwa członkowskie i odpowiedniego poziomu wiedzy, by jeszcze bardziej wzmocnić i wspierać wysiłki państw trzecich w zakresie podjęcia problemu uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających i zapobiegania takim uprawom w celu rozwiązania problemów z dziedziny zdrowia publicznego, bezpieczeństwa i ochrony

W toku

ESDZ

COM

Liczba krajowych polityk, strategii i planów działania opracowanych przez państwa trzecie z uwzględnieniem zintegrowanego podejścia do uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających

Poprawa wskaźników rozwoju społecznego w obszarach, w których znajdują się uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji narkotyków

Liczba finansowanych przez UE i państwa członkowskie projektów i programów na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w regionach, w których znajdują się uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających, lub zagrożonych powstaniem takich upraw

Zarejestrowany w perspektywie długoterminowej lokalny spadek uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających

Systemy monitorowania i oceny projektów i programów unijnych oraz projektów i programów państw członkowskich a także sprawozdania na ten temat

Sprawozdanie o rozwoju społecznym UNDP

Sprawozdania państw trzecich

35. Propagowanie i realizacja: podejścia UE do rozwoju alternatywnego (zgodnie ze strategią antynarkotykową UE na lata 2013–2020; podejścia UE do rozwoju alternatywnego oraz wytycznych ONZ na 2013 r. dotyczących rozwoju alternatywnego) we współpracy z państwami trzecimi, biorąc pod uwagę prawa człowieka, bezpieczeństwo ludzkie i szczególne warunki ramowe, w tym:

a.włączanie rozwoju alternatywnego do szerszego programu działań państw członkowskich, zachęcanie zainteresowanych państw trzecich do włączania rozwoju alternatywnego w ich krajowe strategie;

b.wspomaganie inicjatyw mających na celu ograniczenie ubóstwa, konfliktów i podatności na zagrożenia poprzez wspieranie zrównoważonych, legalnych i uwzględniających aspekt płci źródeł utrzymania dla osób, które były lub są obecnie zaangażowane w wytwarzanie niedozwolonych środków odurzających

c.zapewnienie odpowiedniego poziomu finansowania przez UE i państwa członkowskie i odpowiedniego poziomu wiedzy, by dalej wzmacniać i wspierać działania państw niebędących członkami UE w zakresie zwalczania upraw roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających (za pomocą środków na rzecz rozwoju obszarów wiejskich) oraz w zakresie zwalczania wytwarzania niedozwolonych środków odurzających (poprzez ściganie przestępstw i współpracę sądową)

W toku

COM

ESDZ

Liczba krajowych polityk, strategii i planów działania stworzonych przez państwa trzecie z uwzględnieniem:

ozintegrowanego podejścia do problemu upraw roślin wykorzystywanych do wytwarzania niedozwolonych środków odurzających;

oskutecznie zorganizowanych inicjatyw na rzecz alternatywnego rozwoju

Liczba ocenionych projektów, które przyniosły dobre wyniki w zakresie uzyskania zrównoważonych, legalnych i uwzględniających aspekt płci źródeł utrzymania

Poprawa wskaźników rozwoju społecznego

Zarejestrowany w perspektywie długoterminowej lokalny spadek uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających

Sprawozdania państw trzecich z wdrażania krajowych strategii antynarkotykowych

Monitorowanie i ocena projektów i programów unijnych oraz projektów i programów państw członkowskich, a także sprawozdania na ten temat

Sprawozdanie o rozwoju społecznym UNDP

Sprawozdania państw niebędących członkami UE

36. Wspieranie państw trzecich, w tym społeczeństwa obywatelskiego w tych państwach, w opracowywaniu i realizacji inicjatyw na rzecz ograniczenia ryzyka i szkód, szczególnie w przypadku rosnącego zagrożenia zakażeniem wirusami przenoszonymi przez krew występującymi w związku z używaniem środków odurzających, takimi jak HIV czy wirusowe zapalenie wątroby, a także zakażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową i gruźlicą

W toku

COM

ESDZ

Liczba i jakość stworzonych inicjatyw na rzecz ograniczenia ryzyka i szkód

Częstotliwość zgonów w państwach trzecich związanych z używaniem środków odurzających i występowanie zakażeń – związanych z używaniem środków odurzających – wirusami przenoszonymi przez krew takimi jak HIV czy wirusowe zapalenie wątroby, a także występowanie chorób przenoszonych drogą płciową i gruźlicy

Sprawozdania państw trzecich

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Raporty WHO

37. Wspieranie państw trzecich w walce z przestępczością zorganizowaną związaną ze środkami odurzającymi, w tym z wprowadzaniem do obrotu środków odurzających poprzez:

a.wymianę danych wywiadowczych i dzielenie się najlepszymi praktykami;

b.wzmacnianie zdolności do działań antynarkotykowych i rozwijanie wiedzy w państwach pochodzenia i tranzytu;

c.współpracę z partnerami międzynarodowymi, by zwalczać zjawiska sprzyjające wprowadzaniu do obrotu środków odurzających, takie jak korupcja, słabość instytucji i rządów, brak kontroli regulatorów finansowych;

d.wzmacnianie współpracy w dziedzinie identyfikacji i odzyskiwania mienia, zwłaszcza poprzez tworzenie dedykowanych platform krajowych; oraz

e.intensyfikację współpracy regionalnej i międzyregionalnej;

f.włączenie norm prawnych oraz międzynarodowych standardów praw człowieka i zasad w tym zakresie do środków ścigania przestępstw związanych z narkotykami

W toku

ESDZ

COM

Europol

Liczba i wyniki projektów i programów

Trwałe ograniczenie nielegalnego obrotu środkami odurzającymi

Dwuletnie

sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość Komisji i państw członkowskich

Sprawozdawczość Europolu

Sprawozdawczość ESDZ

Roczne sprawozdanie na temat środków odurzających na świecie przygotowane przez UNODC

38. a) Zacieśnianie współpracy oraz prowadzenie aktualizacja i wdrażanie działań wynikających z dialogów, deklaracji i planów działania UE w zakresie środków odurzających opracowanych z partnerami, w tym:

 z krajami przystępującymi, krajami kandydującymi i potencjalnymi krajami kandydującymi;

 z państwami objętymi europejską polityką sąsiedztwa;

 ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki;

z Federacją Rosyjską;

 z innymi priorytetowymi państwami lub regionami:

oAfganistanem i Pakistanem,

orepublikami Azji Środkowej,

oChinami,

oWspólnotą Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CELAC),

oAfryką, zwłaszcza Afryką Zachodnią,

oIranem

b) Zbadanie możliwości współpracy (takiej jak dialogi dwustronne, wspólne projekty) z innymi państwami niebędącymi członkami UE w kwestiach poważnych problemów związanych z narkotykami

W toku

Trzy prezydencje

COM

ESDZ

Wskaźnik ogólny nr 13

Wzmocniona współpraca w dziedzinie narkotyków ze stosownymi partnerami

Zorganizowanie dialogów

Uzgodnienie deklaracji

Wdrożenie programów i planów działania

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Matryce sprawozdawcze UE

Sprawozdania z realizacji stosownych planów działania

39. Poprawa mechanizmu konsultacyjnego Grupy Dublińskiej poprzez wzmocnioną unijną koordynację i uczestnictwo, lepsze sformułowanie, wdrożenie i rozpowszechnienie zaleceń przedstawionych w sprawozdaniach minigrupy dublińskiej

W toku

Grupa Dublińska

COM

ESDZ

Stopień aktywności w ramach struktury Grupy Dublińskiej, w tym liczba skutecznie wdrożonych zaleceń tej grupy

Osiągnięta modernizacja metod pracy Grupy Dublińskiej

Sprawozdania Grupy Dublińskiej

Przeprowadzanie corocznego dialogu w sprawie pomocy udzielanej przez UE i państwa członkowskie państwom trzecim w zakresie środków odurzających i sporządzenie na piśmie odpowiedniego sprawozdania dotyczącego tego dialogu

2014 r.

COM

ESDZ

Przeprowadzenie corocznego dialogu na temat finansowania

Dwuletnie

sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdawczość ESDZ

System monitorowania i oceny projektów i programów oraz sprawozdania na ten temat

40. Zapewnienie pełnego wbudowania kwestii propagowania i ochrony praw człowieka w dialogi polityczne oraz w planowanie i realizację stosownych programów i projektów dotyczących środków odurzających, w tym poprzez wdrożenie podejścia do współpracy na rzecz rozwoju opartego na prawach człowieka (RBA) oraz stworzenie dostosowanych wytycznych w zakresie praw człowieka, a także narzędzia oceny skutków

W toku

COM

ESDZ

Skuteczne wbudowanie zagadnień związanych z prawami człowieka w zewnętrzne działania UE związane ze środkami odurzającymi

Opracowanie i Wdrożenie wytycznych w zakresie praw człowieka i narzędzia oceny skutków

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Roczne sprawozdanie w zakresie praw człowieka przygotowane przez COHOM

Sprawozdawczość państw członkowskich

12. Zwiększyć spójność unijnego podejścia i widoczność działań UE w Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) oraz poprawić koordynację UE z organami międzynarodowymi w zakresie środków odurzających

41. Przyczynianie się do kształtowania harmonogramu międzynarodowej polityki antynarkotykowej, w tym m.in. przez:

a.działania UE i delegacji państw członkowskich na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ i Komisji ds. Środków Odurzających (CND);

b.działania UE i delegacji państw członkowskich na wszystkich forach ONZ podejmujących kwestie związane z narkotykami (np. Zgromadzenie Ogólne ONZ, Światowe Zgromadzenie Zdrowia, Rada Praw Człowieka, Forum Polityczne Wysokiego Szczebla ds. Zrównoważonego Rozwoju);

c.przygotowywanie, koordynowanie i przyjmowanie wspólnych stanowisk UE i wspólnych rezolucji na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ i CND, w tym, z myślą o CND, na temat klasyfikowania substancji, oraz dopilnowanie, by UE prezentowała jednolite, zdecydowane stanowisko na powyższych forach i w innych forach międzynarodowych;

d.wdrożenie zaleceń zawartych w dokumencie końcowym UNGASS z 2016 r.

e. przeglądy w 2019 r. deklaracji politycznej i planu działania ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi narkotykowemu; oraz

f.zapewnienie znaczącego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w proces przeglądu

W toku

ESDZ

Prezydencja

COM

Rada

Grupa robocza Rady (HDG)

Wskaźnik ogólny nr 13

Liczba stanowisk UE przedstawionych na forach CND i ONZ

Liczba wspólnych stanowisk UE wspieranych przez inne regiony i organy międzynarodowe

Liczba wspólnych stanowisk UE w sprawie decyzji CND dotyczących klasyfikacji substancji

Wynik decyzji CND dotyczących klasyfikacji substancji

Częstotliwość prezentowania przez UE jednolitego, zdecydowanego stanowiska na forach międzynarodowych oraz w trakcie dialogów z państwami trzecimi

Odsetek pozytywnego przyjmowania unijnych rezolucji na forum ONZ, w tym CND

Skuteczne promowanie polityk UE w ONZ, w tym w CND

Przyjęcie wspólnego stanowiska UE w sprawie przeglądu w 2019 r.; wkład UE w określenie przez CND warunków procesu przeglądu w 2019 r.

Wynik przeglądu z 2019 r. deklaracji politycznej i planu działania ONZ w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi związanemu ze środkami odurzającymi

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Wskaźnik konwergencji

Przegląd śródokresowy

Wyniki

sesji UNGASS przeglądu w 2019 r.

42. Wzmocnienie partnerstw z UNODC, WHO, UNAIDS i innymi odnośnymi agencjami ONZ, międzynarodowymi i regionalnymi organami, organizacjami i inicjatywami (np. Radą Europy oraz Inicjatywą Paktu Paryskiego)

W toku

Rada

ESDZ

COM

Prezydencja

Grupa robocza Rady (HDG)

EMCDDA

Wskaźniki ogólne nr 13, 15

Liczba wymian informacji i działań prowadzonych przez UE oraz odnośne międzynarodowe i regionalne organy, organizacje i inicjatywy

Skuteczność partnerstw z odnośnymi organami

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

13. Wspierać kraje przystępujące, kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące w przyjmowaniu dorobku prawnego UE i dostosowywaniu się do tego dorobku w dziedzinie środków odurzających przez udzielanie ukierunkowanej pomocy i monitorowanie

43. Zapewnianie ukierunkowanej pomocy technicznej oraz, w miarę potrzeby, pomocy i wsparcia innego rodzaju krajom przystępującym, krajom kandydującym i potencjalnym krajom kandydującym, aby ułatwić im przyjmowanie dorobku prawnego UE i dostosowywanie się do tego dorobku w dziedzinie środków odurzających

W toku

COM

EMCDDA

Europol

Eurojust

FRONTEX

ESDZ

Wskaźnik ogólny nr 15

Wzrost stopnia przestrzegania przez państwa dorobku prawnego UE

Liczba i jakość ukończonych projektów

Opracowanie krajowych strategii antynarkotykowych i krajowych struktur koordynacyjnych ds. środków odurzających

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdania dotyczące krajów przystępujących, krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących

5.Informacje, badania, monitorowanie i ocena

Przyczynienie się do lepszego rozumienia wszelkich aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających i lepszego rozumienia skutków podejmowanych działań w celu zapewnienia rzetelnych i kompleksowych dowodów do prowadzenia polityk i działań

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych / mechanizmy oceny

14. Zagwarantować odpowiednie inwestycje w badania, gromadzenie danych, monitorowanie, ocenę i wymianę informacji w zakresie wszelkich aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających

44.Propagowanie odpowiedniego finansowania na szczeblu UE wielodyscyplinarnych badań i studiów związanych ze środkami odurzającymi, w tym za pośrednictwem programów finansowych związanych z UE (2014–2020)

2017–2020

COM

EMCDDA

Kwota i rodzaj finansowania UE przeznaczonego na różne programy i projekty

Sprawozdawczość

Komisji

z corocznego dialogu w sprawie badań Dwuletnie sprawozdanie z postępów prac

45. Zagwarantowanie, że projekty wspierane przez UE:

a.uwzględniają priorytety strategii narkotykowej UE i planu działania w zakresie środków odurzających;

b.uwzględniają luki w kształtowaniu polityki;

c.wnoszą oczywistą wartość dodaną oraz gwarantują spójność i synergię oraz

d.unikają powielania badań przez programy i organy;

e.uwzględniają znaczenie badań behawioralnych i neurobiologii 64

f.uwzględniają wyraźne wskaźniki pomiaru swojego wpływu

2017–2020

COM

EMCDDA

Włączenie priorytetów strategii narkotykowej UE i planu działania w zakresie środków odurzających do kryteriów finansowania i oceny badań dotyczących środków odurzających i finansowanych przez UE

Liczba, wpływ, komplementarność i wartość stypendiów i kontraktów przyznanych na badania dotyczące środków odurzających finansowane przez UE

Liczba artykułów i sprawozdań badawczych związanych z badaniami dotyczącymi narkotyków finansowanymi przez UE, opublikowanych w wysoce wpływowych branżowych czasopismach stosujących ocenę wzajemną

Coroczna debata na forum Horyzontalnej Grupy Roboczej ds. Narkotyków dotycząca finansowanych przez UE projektów związanych ze środkami odurzającymi i obejmująca m.in. zalecenia komitetu naukowego EMCDDA w zakresie priorytetów badawczych

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdania z projektów badawczych

Zalecenia komitetu naukowego EMCDDA dotyczące priorytetów badawczych

Indeks cytowań naukowych i podobne narzędzia bibliometryczne

Harmonogram badań strategicznych opracowany przez ERANID

46. Propagowanie opartego na dowodach oceniania pod kątem naukowym polityk i interwencji na szczeblu krajowym, unijnym i międzynarodowym

2017–2020

COM

PC
EMCDDA

Wskaźnik ogólny nr 14

Regularny przegląd postępu w realizacji strategii i planu działania przedkładany Radzie i Parlamentowi Europejskiemu

Liczba państw stosujących uporządkowane podejście, jak wskazano w wytycznych sporządzonych przez EMCDDA w sprawie zlecania ocen oraz zarządzania nimi

Zewnętrzna ocena śródokresowa zakończenia strategii / planu działania – 2016 r.

Opublikowanie europejskich wytycznych dotyczących oceny krajowych strategii i planów działania dotyczących środków odurzających

Przeprowadzenie specjalnych studiów nad skutecznością i wpływem unijnych i międzynarodowych polityk antynarkotykowych

Ukończenie oceny wykonania zalecenia Rady z 2003 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania szkód zdrowotnych związanych z uzależnieniem od środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość komitetu naukowego EMCDDA

Sprawozdania ALICE RAP, LINKSCH oraz ERA-net

Sprawozdania krajowe REITOX

47.Gromadzenie dowodów na potencjalne związki nielegalnego obrotu środkami odurzającymi z:

a.finansowaniem grup terrorystycznych i działalności terrorystycznej, z uwzględnieniem pokrywania się szlaków na obszarach wytwarzania środków odurzających i nielegalnego obrotu nimi oraz w strefach konfliktu; oraz ze źródłami finansowania komórek terrorystycznych w UE, utrzymujących się z nielegalnej działalności, w tym z nielegalnego obrotu środkami odurzającymi;

b.przemytem nielegalnych migrantów, z uwzględnieniem synergii z Unijnym planem działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2015–2020, który przewiduje badania i analizę ryzyka w zakresie ewentualnych powiązań między przemytem a innymi przestępstwami, takimi jak nielegalny obrót środkami odurzającymi. W tym zakresie należy:

położyć nacisk na kwestię migrantów szczególnie wrażliwych, przede wszystkim małoletnich i kobiet, którzy mogą być wykorzystywani do nielegalnego obrotu środkami odurzającymi lub sami paść ofiarą uzależnienia

zbadać wszelkie powiązania między kręgami przestępczymi zajmującymi się nielegalnym obrotem środkami odurzającymi oraz przemytem nielegalnych imigrantów, sposoby działania przestępców i wykorzystywane szlaki;

c.handlem ludźmi, z uwzględnieniem synergii z ramami prawnymi i politycznymi UE dotyczącymi handlu ludźmi, w tym ze Strategią UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016

2017–2020

Komisja

Koordynator ds. zwalczania handlu ludźmi

EMCDDA

Europol

Frontex

FRA

EIGE

Liczba projektów sfinansowanych na szczeblu UE i krajowym

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdawczość Komisji

Sprawozdawczość agencji unijnych (EMCDDA, Europol,

Frontex, FRA w ramach swojej regularnej działalności sprawozdawczej,

EIGE w ramach swojej regularnej działalności sprawozdawczej)

15. Utrzymywać sieć kontaktów i współpracy oraz rozwijać wewnętrznie i horyzontalnie w ramach unijnej infrastruktury wiedzy potencjał związany z informacjami, badaniami, monitorowaniem i oceną w zakresie środków odurzających, w szczególności niedozwolonych środków odurzających

48.We współpracy z odnośnymi stronami, w stosownych przypadkach, dalsze przedstawianie wszechstronnych analiz dotyczących:

a.sytuacji w zakresie środków odurzających w UE;

b.dynamiki używania środków odurzających w populacji ogółem i w grupach docelowych, w tym wśród mniejszości etnicznych, migrantów i osób ubiegających się o azyl, członków społeczności LGBTI, osób prostytuujących się oraz więźniów; oraz

c. reakcji na używanie środków odurzających;

d.zmian na szczeblu UE i międzynarodowym dotyczących modeli polityki w odniesieniu do konopi oraz ich wpływu

W toku

EMCDDA

Europol

Europejskie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków

COM

Wskaźniki ogólne nr 1–15

Określenie obecnych deficytów w podstawach wiedzy i opracowanie ram na szczeblu UE, aby maksymalizować analizy na podstawie obecnych zasobów wiedzy

Liczba przeglądów i analiz tematycznych sytuacji w zakresie środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość państw członkowskich

Europejskie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków

COM

49. Zintensyfikowanie szkoleń osób odpowiedzialnych za reagowanie na zjawisko narkotyków

2017–2020

EMCDDA

CEPOL

Liczba inicjatyw na szczeblu państw członkowskich i UE w celu przeszkolenia profesjonalistów w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające i ograniczania podaży środków odurzających

Liczba inicjatyw na szczeblu państw członkowskich i UE w celu przeszkolenia profesjonalistów w związku z gromadzeniem danych i sprawozdawczością w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające i ograniczania podaży środków odurzających

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdanie ze szkoleń EMCDDA

Sprawozdanie roczne CEPOL

Sprawozdania roczne REITOX

50. Ulepszenie gromadzenia danych, badań, analiz i sprawozdawczości dotyczących:

a.ograniczania popytu na środki odurzające;

b.ograniczania podaży środków odurzających;

c.nowych tendencji, takich jak politoksykomania i niezgodne z przeznaczeniem stosowanie kontrolowanych leków wydawanych na receptę leków psychoaktywnych, stwarzające ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa;

d.wirusów krwiopochodnych występujących w związku z używaniem środków odurzających, takich jak HIV, wirusowe zapalenie wątroby, a także choroby przenoszone drogą płciową czy gruźlica;

e.współwystępowania zaburzeń psychicznych i somatycznych;

f.problemów dotyczących narkotyków wśród więźniów, jak również dostępności narkotyków oraz sprawozdań z interwencji i świadczeń w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające w warunkach więziennych; oraz

g.innych konsekwencji dotyczących używania środków odurzających problemów i konsekwencji wynikających z używania zarówno substancji dozwolonych, jak i niedozwolonych;

h.zgodności polityki antynarkotykowej z międzynarodowymi zasadami i standardami praw człowieka

W toku

COM

EMCDDA

Europol

ECDC

EMA

Zwiększona dostępność i wdrażanie opartych na dowodach i uzasadnionych naukowo wskaźników dotyczących ograniczania podaży środków odurzających i ograniczania popytu na środki odurzające

Na szczeblu państw członkowskich zakres zainicjowanych nowych badań w zakresie nowych tendencji, takich jak politoksykomania i niezgodne z przeznaczeniem stosowanie kontrolowanych leków wydawanych na receptę; choroby przenoszone przez krew występujące w związku z używaniem środków odurzających, nie tylko HIV i wirusowe zapalenie wątroby, a także choroby przenoszone drogą płciową czy gruźlica; współwystępowania zaburzeń psychicznych i somatycznych; oraz innych konsekwencji wynikających z używania środków odurzających

Przeprowadzenie ogólnounijnej analizy dotyczącej zastraszania społeczności w związku ze środkami odurzającymi oraz jego wpływu na najbardziej nim dotknięte poszczególne osoby, rodziny i społeczności, jak również skuteczne reagowanie na to zjawisko

Przyjęcie opartych na dowodach i uzasadnionych naukowo wskaźników dotyczących problemów dotyczących narkotyków wśród więźniów

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość państw członkowskich

Zharmonizowane sprawozdania dotyczące danych pochodzące z organów UE, w tym EMCDDA

EU SOCTA

51. Zwiększenie potencjału wykrywania, oceny i skutecznego reagowania w przypadkach pojawiania się nowych substancji psychoaktywnych i używania tych substancji oraz stopień, w jakim te nowe substancje wpływają na liczbę i profil użytkowników

W toku

COM

EMCDDA

Europol

Wskaźnik ogólny nr 6

Zakres zapoczątkowanych nowych badań epidemiologicznych, farmakologicznych i toksykologicznych nad nowymi substancjami psychoaktywnymi oraz wsparcie ze strony programów badawczych państw członkowskich i UE

Zakres wymiany informacji, najlepszych praktyk i danych wywiadowczych

Zakres wymiany przez laboratoria toksykologiczne i instytuty badawcze analiz danych toksykologicznych i zdrowotnych dotyczących substancji psychoaktywnych

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdanie z wdrożenia EMCDDA i Europolu

Sprawozdania laboratoriów i instytutów badawczych

Sprawozdania krajowe REITOX

52. Zintensyfikowanie działań na rzecz wymiany danych pochodzących z analiz chemicznych składu substancji, w tym wsparcie w zakresie identyfikacji nowych substancji psychoaktywnych, wymiana laboratoryjnych norm wzorcowych dotyczących nowych substancji psychoaktywnych oraz opracowanie wspólnych metod identyfikacji nowych substancji poprzez zintensyfikowanie współpracy ze Wspólnym Centrum Badawczym Komisji, a także za pośrednictwem istniejących sieci, takich jak Grupa Robocza ds. Narkotyków Europejskiej Sieci Instytutów Kryminalistycznych w ramach konkluzji Rady ds. WSiSW w sprawie wizji „Europejskich nauk sądowych 2020” oraz Europejska Sieć Laboratoriów Celnych

2017–2020

COM

EMCDDA

Wskaźnik ogólny nr 15

Zakres wymiany danych pochodzących z analiz chemicznych składu substancji dotyczących substancji psychoaktywnych wspierających identyfikację nowych substancji psychoaktywnych

Łatwość dostępu do laboratoryjnych norm wzorcowych przez laboratoria kryminalistyczne, instytuty i laboratoria celne

Postęp w opracowaniu wspólnych metod identyfikacji nowych substancji psychoaktywnych

Sprawozdawczość EMCDDA/Europolu

Sprawozdawczość Komisji

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

53. Zwiększenie zdolności do określania, oceny i reagowania na szczeblach państw członkowskich i UE w zakresie: a) zmian zachowań w zakresie używania środków odurzających; oraz b) wybuchów epidemii w związku ze środkami odurzającymi

W toku

EMCDDA

ECDC

EMA

Liczba i skuteczność opracowanych i realizowanych nowych inicjatyw w zakresie zdrowia publicznego związanych ze środkami odurzającymi

Liczba i skuteczność obecnych inicjatyw, które zostały skorygowane, aby uwzględnić używanie środków odurzających lub wybuchy epidemii

Liczba i wpływ sprawozdań wczesnego ostrzegania, ocen ryzyka i alarmów

Sprawozdania krajowe REITOX

Sprawozdania systemu wczesnego ostrzegania

Sprawozdawczość EMCDDA

16. Lepiej rozpowszechniać wyniki monitorowania, badań i ocen na szczeblu unijnym i krajowym

54. Dalsze wspieranie przez państwa członkowskie unijnych wysiłków na rzecz monitorowania i wymiany informacji, w tym współpraca z krajowymi punktami kontaktowymi REITOX i ich odpowiednie wspieranie

W toku

EMCDDA

COM

Rozpowszechnienie ogólnie dostępnych wyników badań finansowanych przez UE

Zakres, w jakim finansowanie krajowych punktów kontaktowych REITOX i inne zasoby odpowiadają wymogom

Liczba i skuteczność inicjatyw popularyzatorskich krajowych punktów kontaktowych REITOX

Rozprowadzanie przez Internet, w tym OpenAire, Cordis

Strona internetowa EMCDDA

Sprawozdania krajowe REITOX

6.Załącznik 1 – 15 Nadrzędnych wskaźników planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2017–2020 65

1.Odsetek ludności obecnie używającej środków odurzających (w ciągu ostatniego miesiąca), niedawno używającej środków odurzających (w zeszłym roku) i kiedykolwiek używającej środków odurzających (w ciągu całego życia) w rozbiciu na rodzaj środka odurzającego i grupę wiekową (ogólny kwestionariusz ludności wg EMCDDA)

2.Szacunkowe tendencje związane z częstotliwością występowania problemowego i iniekcyjnego używania środków odurzających (problemowe używanie środków odurzających wg EMCDDA)

3.Tendencje dotyczące zgonów wywołanych używaniem środków odurzających i śmiertelnością użytkowników środków odurzających (zgodnie z definicjami krajowymi) (zgony związane z używaniem środków odurzających wg EMCDDA)

4.Częstotliwość występowania i zapadalność, wśród użytkowników środków odurzających drogą iniekcji, w odniesieniu do chorób zakaźnych związanych z używaniem środków odurzających, w tym HIV i wirusowego zapalenia wątroby, chorób przenoszonych drogą płciową i gruźlicy (choroby zakaźne związane z używaniem środków odurzających wg EMCDDA)

5.Tendencje w zakresie wieku pierwszego zażycia niedozwolonych środków odurzających (europejski program badań ankietowych w szkołach na temat używania alkoholu i środków odurzających (ESPAD), badania ankietowe nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży szkolnej (HBSC) oraz ankieta dotycząca używania środków odurzających wśród ludności (kluczowy wskaźnik epidemiologiczny wg EMCDDA))

6.Tendencje w zakresie liczby osób rozpoczynających terapię uzależnień (popyt na leczenie EMCDDA) (zapotrzebowanie na terapię wg EMCDDA) oraz przybliżona liczba osób w trakcie terapii uzależnień (zapotrzebowanie na terapię oraz zdrowie i reakcje społeczne wg EMCDDA)

7.Tendencje w zakresie liczby i ilości zatrzymanych niedozwolonych środków odurzających (zatrzymanie środków odurzających: konopie, w tym marihuana, heroina, kokaina, crack, amfetamina, metamfetamina, ecstasy, LSD i inne substancje wg EMCDDA)

8.Tendencje w zakresie ceny detalicznej i czystości niedozwolonych środków odurzających (cena i czystość wg EMCDDA: konopie, w tym marihuana, heroina, kokaina, crack, amfetamina, metamfetamina, ecstasy, LSD i inne substancje oraz skład narkotyków w postaci tabletek)

9.Tendencje w zakresie liczby sprawozdań początkowych dotyczących przestępstw popełnianych w związku ze środkami odurzającymi, w rozbiciu na rodzaj środka odurzającego i przestępstwa (dostarczanie a używanie/posiadanie) (przestępczość związana ze środkami odurzającymi wg EMCDDA)

10.Częstotliwość używania środków odurzających wśród więźniów (używanie środków odurzających w więzieniach wg EMCDDA)

11.Ocena dostępności, zasięgu i jakości świadczeń i interwencji w dziedzinach zapobiegania, ograniczania szkód, integracji społecznej i terapii (zdrowie i reakcje społeczne wg EMCDDA)

12.Oparte na dowodach interwencje dotyczące zapobiegania, terapii, integracji społecznej i wyzdrowienia oraz ich oczekiwany wpływ na częstotliwość używania środków odurzających i problemowe używanie środków odurzających (portal najlepszych praktyk wg EMCDDA)

13.Zdecydowany dialog i współpraca w dziedzinie środków odurzających z innymi regionami, państwami trzecimi, organizacjami międzynarodowymi i stronami trzecimi (zewnętrzna ocena śródokresowa strategii/planu działania, sprawozdawczość ESDZ)

14.Zmiany w krajowych strategiach antynarkotykowych, oceny, prawodawstwo, mechanizmy koordynacji i szacowane wydatki publiczne w państwach członkowskich UE (EMCDDA)

15. Wczesny system ostrzegania w sprawie substancji psychoaktywnych (EMCDDA/Europol) oraz ocena ryzyka nowych substancji psychoaktywnych (EMCDDA)

7.Załącznik 2 – Wykaz/objaśnienie skrótów

Alice RAP	Projekt: „Uzależnienia a styl życia we współczesnych społeczeństwach Europy – nowe ujęcie”
ASEAN	Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej
CCWP	Rada UE – Grupa Robocza ds. Współpracy Celnej
CELAC	Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños (Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów)
CEPOL	Europejskie Kolegium Policyjne
CICAD	La Comisión Interamericana para el Control del Abuso de Drogas (Międzyamerykańska Komisja ds. Kontroli Nadużywania Narkotyków)
CND	Komisja ds. Środków Odurzających (ONZ)
COAFR	Rada UE – Grupa Robocza ds. Afryki
COASI	Rada UE – Grupa Robocza ds. Azji i Oceanii
COEST	Rada UE – Grupa Robocza ds. Europy Wschodniej i Azji Środkowej
COHOM	Rada UE – Grupa Robocza ds. Praw Człowieka
COLAT	Rada UE – Grupa Robocza ds. Ameryki Łacińskiej i Karaibów
COM	Komisja Europejska
CONUN	Rada UE – Grupa Robocza ds. ONZ
COSI	Rada UE – Stały Komitet Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego
GR Rady	Grupa robocza Rady
COWEB	Rada UE – Grupa Robocza ds. Regionu Bałkanów Zachodnich
CUG	Rada UE – Grupa Robocza ds. Unii Celnej
ECDC	Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób
ECOWAS	Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej
ESDZ	Europejska Służba Działań Zewnętrznych
EMA	Europejska Agencja Leków
EMCDDA	Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii
EMPACT	Europejska multidyscyplinarna platforma przeciwko zagrożeniom przestępstwami
ENFSI	Europejska Sieć Instytutów Kryminalistycznych
ERA-net	Europejska przestrzeń badawcza – sieć
ERANID	Sieć ds. niedozwolonych środków odurzających działająca w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej
ESPAD	Europejski program badań ankietowych w szkołach na temat używania alkoholu i narkotyków
UE	Unia Europejska
EUROJUST	Europejska Jednostka Współpracy Sądowej
EUROPOL	Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania
EU SOCTA	Unijna ocena zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością
FRONTEX	Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej
HBSC	Badania ankietowe nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży szkolnej
HCV	Wirus zapalenia wątroby typu C
HDG	Rada UE – Horyzontalna Grupa Robocza ds. Narkotyków
HIV	Ludzki wirus niedoboru odporności
INCB	Międzynarodowy Organ Kontroli Środków Odurzających (ONZ)
WSiSW	Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne
LGBTI	Lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe/transseksualne i interseksualne
LSD	Dietyloamid kwasu D-lizergowego
MASP	Wieloletnie plany strategiczne (Europol)
MOU	Protokół ustaleń
LINKSCH	Projekt LINKSCH to studium porównawcze dwóch najważniejszych rynków środków odurzających – produktów z konopi i heroiny – analizowanych przez pryzmat tras przerzutowych między Azją Środkową a UE oraz między Afryką Północną a UE
PC	Państwo członkowskie
NPS PEN	Nowe substancje psychoaktywne Elektroniczny system powiadamiania przed wywozem opracowany przez UNODC/INCB
PICS	System powiadamiania o zdarzeniach związanych z prekursorami narkotyków (PICS)
Prezydencja	Rotacyjna prezydencja Rady Unii Europejskiej
Trzy prezydencje	Połączenie trzech następujących po sobie rotacyjnych prezydencji Rady Unii Europejskiej
REITOX	Réseau Européen d’Information sur les Drogues et les Toxicomanies (europejska sieć informacji o narkotykach i narkomanii)
SOCTA	Ocena zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością
ONZ	Organizacja Narodów Zjednoczonych
UNAIDS	Sojusz Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS
UNGASS	Sesja nadzwyczajna Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych
UNODC	Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości
UNDP	Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju
WCO	Rada Współpracy Celnej
WHO	Światowa Organizacja Zdrowia (ONZ)

(1) Dz.U. C 402 z 29.12.2012, s. 1.

(2) Dz.U. C 351 z 30.11.2013, s. 1.

(3) COM(2015) 185.

(4) Konsorcjum złożone z Ernst & Young i RAND Europe.

(5) http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-is-new/work-in-progress/initiatives/984ws_intro_en.htm

(6) Przegląd wyników oceny w postaci dokumentu roboczego służb Komisji załączono do niniejszego komunikatu – SWD(2017)95.

(7) Celem niniejszego komunikatu nie jest aktualizacja strategii antynarkotykowej UE, która pozostaje ważna do 2020 r. Komisja uważa, że zmiany zaproponowane w nowym projekcie planu działania są zasadniczo zgodne z obowiązującą strategią.

(8) Raport o rynku narkotykowym w UE 2016., Europol i EMCDDA.

(9) Europejski raport narkotykowy 2016, EMCDDA.

(10) Oznacza to wzrost w stosunku do liczby odnotowanej w 2013 r.

(11) Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tym akapicie jest Europejski raport narkotykowy z 2016 r., EMCDDA.

(12) W tym siódmy program ramowy (7PR), inicjatywa „Horyzont 2020” oraz Program działań Unii w dziedzinie zdrowia (2014–2020).

(13) W związku z oceną przeprowadzono ponad 90 rozmów z przedstawicielami wszystkich państw członkowskich UE, instytucji europejskich, agencji, państw trzecich oraz innych zainteresowanych stron; badanie internetowe Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) wśród przedstawicieli w państwach niebędących członkami UE; internetowe konsultacje społeczne oraz dyskusję z przedstawicielami Europejskiego Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków.

(14) Wynika to z faktu, że nie wszystkie państwa członkowskie przekazują dane dotyczące wszystkich środków, a także z tego, że poszczególne wskaźniki dotyczą różnych okresów, oraz tego, że niektóre ze wskaźników bazują na rejestrach lub badaniach i są mierzalne, inne natomiast odwołują się do opinii biegłych i ocen jakościowych.

(15) Rozmowy, badania, badanie źródeł wtórnych, konsultacje społeczne i dyskusje.

(16)

Wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji w sprawie polityki rozwojowej Unii Europejskiej: „Konsensus Europejski w sprawie rozwoju”, Dz.U. C 46 z 24.2.2006, s.1.

(17) COM(2007) 630 final oraz cele określone w 2007 r. pozostaną aktualne przez następną dekadę w kontekście strategii „Europa 2020”. Ponadto trzeci Program działań Unii w dziedzinie zdrowia (2014–2020) wskazuje na podobne wyzwania.

(18) Wprowadzono nowe działanie 3, a działanie 4 zostało zaktualizowane.

(19) Działanie 5 zostało zaktualizowane: obecnie odnosi się ono do „niewłaściwego stosowania leków psychoaktywnych”; termin te obejmuje wszelkie rodzaje substancji psychoaktywnych/uzależniających stosowanych w leczeniu, wszystkie środki odurzające oddziałujące na ośrodkowy układ nerwowy oraz opioidy i leki stosowane w substytucji opiatowej.

(20) Działania 6 i 7 zostały zaktualizowane.

(21) W związku z tym zmieniono cel 2 oraz szereg działań w ramach filaru dotyczącego ograniczenia popytu na środki odurzające, a także działanie 48, aby odzwierciedlić tę zmianę. W tym kontekście sugeruje się zbadanie synergii z Europejskim Korpusem Solidarności.

(22) Wzmocniono działania 8 i 9, aby odzwierciedlały główny cel stanowisk UE na sesji nadzwyczajnej Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (UNGASS).

(23) Konkluzje Rady w sprawie realizacji Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 odnośnie do minimalnych standardów jakościowych w ograniczaniu popytu na środki odurzające w Unii Europejskiej 11985/15.

(24) Działanie 10 zostało zaktualizowane.

(25) Działanie 11 zostało zaktualizowane.

(26) Konkluzje Rady z dnia 15 listopada 2013 r. w sprawie poprawy monitorowania podaży narkotyków w Unii Europejskiej.

(27) Działanie 17 zostało zaktualizowane.

(28) Działanie 19 zostało zaktualizowane.

(29) Działanie 20 zostało odpowiednio zmienione.

(30) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 273/2004 w sprawie prekursorów narkotykowych (Dz.U. L 47 z 18.2.2004, s. 1–10) oraz rozporządzenie Rady (WE) nr 111/2005 określające zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Unią a państwami trzecimi (Dz.U. L 22 z 26.1.2005, s. 1–10).

(31) Badanie rozwiązań alternatywnych wobec sankcji karnych jako odpowiedzi na przestępstwa związane z narkotykami z maja 2016 r. na zlecenie Komisji Europejskiej.

(32) Działanie 22 zostało zaktualizowane.

(33) Działanie 23 zostało zaktualizowane. Źródłem wyzwań są takie czynniki, jak zabezpieczone szyfrowanie, web hosting i przejście od stron internetowych w sieci widocznej do stron w sieci głębokiej lub sieci ukrytej; pojawienie się nowych form płatności (takich jak waluta bitcoin); oraz nasilenie reklamowania środków odurzających oraz wymiany w mediach społecznościowych. Szczególną uwagę poświęcono wykorzystywaniu sieci do sprzedaży produktów leczniczych wydawanych na receptę oraz nowych substancji psychoaktywnych.

(34) Sprawozdanie ze spotkania ekspertów „Internet i narkotyki”, czerwiec 2016 r.

(35) Do działania 24 wprowadzono zmiany zgodnie z zaleceniami oceny, w których stwierdzono, że należy dokonać przeglądu obecnych mechanizmów koordynacji między Horyzontalną Grupą Roboczą Rady ds. Narkotyków (HDG) oraz Stałym Komitetem Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego (COSI). Ponadto działania 24 i 28 (w brzmieniu zmienionym) dotyczą także potrzeby poprawy koordynacji między HDG oraz tematycznymi grupami roboczymi Rady np. Grupą Roboczą ds. ONZ oraz Grupą Roboczą ds. Praw Człowieka. Spowoduje to zwiększenie synergii i zacieśnienie współpracy w ramach stosunków międzynarodowych, w szczególności w ramach procesu przeglądu deklaracji politycznej i planu działania ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi narkotykowemu, który ma się odbyć w 2019 r.

(36) Działanie 26 zostało zaktualizowane.

(37) Działanie 31 zostało zaktualizowane.

(38) Działanie 34 zostało zmienione, aby zapewnić pełne wsparcie dla roli delegatur UE w monitorowaniu zmian w zakresie postępów polityki antynarkotykowej w państwach niebędących członkami UE oraz sprawozdawczości dla Komisji oraz Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ).

(39) Poprzednie działania 34 i 35 połączono w jedno działanie 35, ponieważ oba dotyczyły podobnych kwestii: uprawa roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających oraz rozwój alternatywny nadal budzą zainteresowanie.

(40) Działanie 38 zostało zaktualizowane; w świetle odnowionych stosunków dyplomatycznych Iran został dodany do wykazu państw, z którymi UE pragnie ściślej współpracować oraz prowadzić dialog w sprawie narkotyków.

(41) Grupa Dublińska stanowi elastyczny, nieformalny mechanizm konsultacji i koordynacji w zakresie rozwiązywania problemów związanych z wytwarzaniem niedozwolonych środków odurzających, nielegalnym obrotem nimi i popytem na te środki w skali światowej, regionalnej i poszczególnych państw. Grupa Dublińska opiera się na konsensusie i wzajemnej pomocy. W jej skład wchodzą: państwa członkowskie UE, Australia, Kanada, Japonia, Norwegia, Stany Zjednoczone, Komisja Europejska oraz Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC).

(42) Działanie 39 zostało zaktualizowane.

(43) Poprzednie działanie 40 zostało zaktualizowane.

(44) Działanie 41 zostało zaktualizowane.

(45) Działanie 45 zostało zaktualizowane.

(46) Działanie 46 zostało zaktualizowane.

(47) Idem, s. 8.

(48) Nowe działanie 47.

(49) COM(2015) 285 final.

(50) COM(2012) 286 final.

(51) Działanie 48 zostało zaktualizowane. Konopie należą do najczęściej używanych narkotyków w UE. W ostatnich latach w niektórych państwach niebędących członkami UE miał miejsce szereg zmian związanych z reformą prawodawstwa dotyczącego konopi np. depenalizacja używania, regulacja rynku lub legalizacja.

(52) Działanie 52 zostało zaktualizowane.

(53) REITOX jest europejską siecią informacji o narkotykach i narkomanii. Sieć tę stworzono w tym samym czasie co EMCDDA i składa się ona z „krajowych punktów kontaktowych” lub „krajowych centrów monitorowania narkotyków i narkomanii” (wyznaczonych instytucji krajowych lub agencji krajowych odpowiedzialnych za gromadzenie danych oraz składanie sprawozdań w sprawie narkotyków oraz uzależnienia od środków odurzających).

(54) Rozporządzenie (WE) nr 1920/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (wersja przekształcona).

(55) W projekcie planu działania nowo dodane części zostały pogrubione, a części, które Komisja proponuje usunąć, zostały przekreślone.

(56) W tym kontekście pojęcie „oparty na dowodach” należy rozumieć jako „oparty na dostępnych dowodach naukowych i doświadczeniu”.

(57) Konkluzje Rady w sprawie realizacji Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 odnośnie do minimalnych standardów jakościowych w ograniczaniu popytu na środki odurzające w Unii Europejskiej 11985/15.

(58) Morskie Centrum Analiz i Operacji ds. Zwalczania Narkotyków (MAOC-N) z siedzibą w Lizbonie powstało z inicjatywy 7 państw członkowskich UE: Francji, Irlandii, Włoch, Hiszpanii, Niderlandów, Portugalii oraz Zjednoczonego Królestwa. Jest współfinansowane ze środków Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Unii Europejskiej. Centrum to stanowi forum wielostronnej współpracy na rzecz zwalczania nielegalnego obrotu niedozwolonymi środkami odurzającymi drogą morską i powietrzną.

(59) Konkluzje Rady z dnia 15 listopada 2013 r. w sprawie poprawy monitorowania podaży narkotyków w Unii Europejskiej.

(60) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej; decyzja Rady 2007/845/WSiSW dotycząca współpracy pomiędzy biurami ds. odzyskiwania mienia w państwach członkowskich w dziedzinie wykrywania i identyfikacji korzyści pochodzących z przestępstwa lub innego mienia związanego z przestępstwem; decyzja ramowa Rady 2006/783/WSiSW w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do nakazów konfiskaty. Decyzja ramowa Rady 2003/577/WSiSW w sprawie wykonania w Unii Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych; wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wzajemnego uznawania nakazów zabezpieczenia i nakazów konfiskaty, COM(2016) 819; decyzja ramowa Rady 2005/212/WSiSW w sprawie konfiskaty korzyści, narzędzi i mienia pochodzących z przestępstwa; decyzja ramowa Rady 2003/577/WSiSW w sprawie wykonania w Unii Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych.

(61) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE; decyzja ramowa Rady 2001/500/WSiSW w sprawie prania brudnych pieniędzy oraz identyfikacji, wykrywania, zamrożenia, zajęcia i konfiskaty narzędzi oraz dochodów pochodzących z przestępstwa. Wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy za pomocą środków prawnokarnych, COM(2016) 826 final. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/847 w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1781/2006; rozporządzenie (WE) nr 1889/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Wspólnoty lub wywożonych ze Wspólnoty. Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Unii lub wywożonych z Unii oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1889/2005.

(62) Decyzja ramowa Rady 2004/757/WSiSW z dnia 25 października 2004 r. ustanawiająca minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami.

(63) Konkluzje Rady w sprawie usprawnienia wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych w cyberprzestrzeni z dnia 9 czerwca 2016 r.

(64) W ramach inicjatywy „Horyzont 2020” (2014–2020) przydzielono już ok. 27 mln EUR na projekty dotyczące uzależnienia od środków odurzających oraz obejmujące badania behawioralne i neurobiologię.

(65) Wskaźniki te opierają się na istniejących systemach sprawozdawczych wprowadzonych jeszcze przed określeniem celów obecnej strategii antynarkotykowej UE oraz planu działania UE w zakresie środków odurzających, zapewniają jednak najbardziej kompleksowy zestaw zasobów na szczeblu UE umożliwiający ich monitorowanie i ocenę.