UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

•Przyczyny i cele wniosku

Kontekst polityczny

Obywatele Unii Europejskiej wydają znaczną część swoich dochodów na energię, energia stanowi również ważny czynnik dla przemysłu europejskiego. Jednocześnie sektor energetyczny odgrywa istotną rolę w realizacji obowiązku polegającego na ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 40 % do 2030 r. przy czym udział odnawialnych źródeł energii ma wynosić 50 % do 2030 r.

Wnioski dotyczące wersji przekształconej dyrektywy w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej, rozporządzenia w sprawie rynku energii elektrycznej oraz rozporządzenia ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki stanowią część obszerniejszego pakietu inicjatyw Komisji („Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”). Pakiet ten zawiera najważniejsze propozycje Komisji mające na celu wdrożenie unii energetycznej przewidzianej w planie działania na rzecz unii energetycznej 1 . Obejmuje on zarówno wnioski ustawodawcze, jak i inicjatywy nielegislacyjne, mające na celu stworzenie ram wspomagających, które sprzyjają realizacji wymiernych korzyści dla obywateli, zatrudnienia, wzrostu gospodarczego i inwestycji, przy jednoczesnym wnoszeniu wkładu we wszystkie pięć wymiarów unii energetycznej. Priorytetami dla pakietu są zatem efektywność energetyczna, globalne przywództwo UE w zakresie energii ze źródeł odnawialnych oraz zapewnieniem konsumentom energii uczciwych warunków.

Zarówno Rada Europejska 2 , jak i Parlament Europejski 3 wielokrotnie podkreślały, że sprawnie działający zintegrowany rynek energii jest najlepszym narzędziem do zagwarantowania przystępnych cen energii, bezpiecznych dostaw energii oraz do umożliwienia integracji i rozwoju większych ilości energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w sposób racjonalny pod względem kosztów. Konkurencyjne ceny są niezbędne do osiągnięcia wzrostu gospodarczego i dobrobytu konsumentów w Unii Europejskiej, zatem stanowią jądro unijnej polityki energetycznej. Podstawę obecnej struktury rynku stanowią przepisy zawarte w trzecim pakiecie energetycznym 4 przyjętym w 2009 r. Przepisy te uzupełniono następnie ustawodawstwem z zakresu przeciwdziałania nadużyciom pozycji rynkowej 5 oraz aktami wykonawczymi dotyczącymi obrotu energią elektryczną i zasad eksploatacji sieci 6 . Unijny rynek wewnętrzny energii został zbudowany na ugruntowanych zasadach, takich jak prawo dostępu osób trzecich do sieci elektroenergetycznych, wolny wybór dostawców przez konsumentów, solidne zasady rozdziału, usunięcie barier w handlu transgranicznym, nadzór rynku przez niezależne organy regulacyjne sektora energetyki oraz ogólnounijna współpraca organów regulacyjnych i operatorów sieci w ramach Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) i europejskiej sieci operatorów systemów przesyłowych (ENTSO).

Dzięki trzeciemu pakietowi energetycznemu poczyniono postępy z korzyścią dla konsumentów. Doprowadził do większej płynności europejskich rynków energii elektrycznej i znacznego zwiększenia handlu transgranicznego. Konsumenci w wielu państwach członkowskich mogą obecnie czerpać korzyści wynikające z większego wyboru. Wzmożona konkurencja, zwłaszcza na rynkach hurtowych, pomogła w utrzymaniu cen hurtowych na stałym poziomie. Nowe prawa konsumentów wprowadzone w ramach trzeciego pakietu energetycznego spowodowały wyraźną poprawę pozycji konsumentów na rynkach energii.

Nowe wydarzenia doprowadziły do fundamentalnych zmian na europejskich rynkach energii elektrycznej. Udział energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii wzrósł gwałtownie. Przechodzenie na odnawialne źródła energii będzie kontynuowane, ponieważ jest ono nieodzowne w celu realizacji obowiązków Unii na mocy porozumienia paryskiego w sprawie klimatu. Charakterystyka fizyczna odnawialnych źródeł energii – większa niestabilność, mniejsza przewidywalność i większe rozproszenie niż w przypadku wytwarzania konwencjonalnego – wymaga dostosowania zasad dotyczących rynku i eksploatacji sieci do bardziej elastycznego charakteru rynku. Jednocześnie ingerencje państw, często przygotowywane w sposób nieskoordynowany, przyczyniły się do zakłóceń na hurtowym rynku energii elektrycznej, przynosząc negatywne konsekwencje dla inwestycji i handlu transgranicznego 7 . Znaczne zmiany mają również miejsce w zakresie technologii. Handel energią elektryczną odbywa się w skali nieomal całej Europy za pośrednictwem tzw. łączenia rynków, organizowanego wspólnie przez giełdy energii i operatorów systemów przesyłowych. Cyfryzacja i gwałtowny rozwój internetowych liczników i rozwiązań handlowych umożliwiają przemysłowi, przedsiębiorstwom, a nawet gospodarstwom domowym wytwarzanie i magazynowanie energii elektrycznej, a także uczestnictwo w rynkach energii elektrycznej za pośrednictwem tzw. rozwiązań z zakresu odpowiedzi odbioru. Rynek energii elektrycznej następnej dekady będzie się charakteryzował bardziej zmiennym i rozproszonym wytwarzaniem energii elektrycznej, zwiększoną współzależnością pomiędzy państwami członkowskimi i nowymi możliwościami dla konsumentów w zakresie zmniejszenia kwot rachunków i aktywnego uczestnictwa w rynkach energii elektrycznej za pośrednictwem odpowiedzi odbioru, konsumpcji własnej lub magazynowania.

Niniejsza inicjatywa dotycząca rynku energii elektrycznej ma zatem na celu dostosowanie obecnych zasad dotyczących rynku do nowej rzeczywistości rynkowej poprzez umożliwienie swobodnego przepływu energii elektrycznej do miejsc, w których jest najbardziej potrzebna, za pośrednictwem niezakłóconych sygnałów cenowych przy jednoczesnym nadaniu większych praw konsumentom i uzyskaniu maksymalnych korzyści dla społeczeństwa wynikających z transgranicznej konkurencji oraz zapewnieniu właściwych sygnałów i zachęt do prowadzenia niezbędnych inwestycji w celu obniżenia emisyjności naszego systemu energetycznego. Da również pierwszeństwo rozwiązaniom zwiększającym efektywność energetyczną i przyczyni się do realizacji celu polegającego na uzyskaniu wiodącej roli na świecie w zakresie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, tym samym przyczyniając się do unijnego celu zakładającego tworzenie miejsc pracy, wzrost gospodarczy i przyciąganie inwestycji.

Dostosowanie zasad rynkowych

Obowiązujące zasady rynkowe opierają się na głównych technologiach wytwarzania ostatniego dziesięciolecia, tzn. na scentralizowanych dużych elektrowniach opalanych paliwami kopalnymi, przy ograniczonym udziale konsumentów. Ponieważ niestabilne odnawialne źródła energii będą odgrywać coraz większą rolę w przyszłym koszyku energetycznym, a konsumenci powinni mieć możliwość uczestnictwa w rynkach, jeżeli sobie tego życzą, przedmiotowe zasady należy dostosować. Krótkoterminowe rynki energii elektrycznej umożliwiające transgraniczny handel energią elektryczną ze źródeł odnawialnych są kluczowe dla skutecznej integracji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na rynku. Przyczyną tego jest fakt, że większość energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych można precyzyjnie prognozować jedynie krótko przed wytworzeniem (ze względu na niepewność związaną z warunkami pogodowymi). Stworzenie rynków umożliwiających udział zaplanowany z niewielkim wyprzedzeniem przed dostawą (tzw. rynki dnia bieżącego i bilansujące) jest przełomowym krokiem w celu umożliwienia producentom energii ze źródeł odnawialnych sprzedaży energii na uczciwych warunkach i spowoduje dodatkowo większą płynność na rynku. Rynki krótkoterminowe zapewnią nowe możliwości biznesowe dla uczestników oferujących rezerwowe rozwiązania energetyczne w okresie wysokiego zapotrzebowania i niewielkiego wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Obejmuje to możliwość dostosowania odbioru przez konsumentów (odpowiedź odbioru), magazynowanie lub elastyczne wytwarzanie. Chociaż radzenie sobie z niestabilnością w małych regionach może być kosztowne, agregacja wytwarzania z niestabilnych odnawialnych źródeł energii w większych obszarach może pomóc w zaoszczędzeniu znacznych kwot pieniędzy. Jednak zintegrowane rynki krótkoterminowe są nadal brakującym elementem.

Wady obecnych mechanizmów rynkowych powodują zmniejszenie atrakcyjności sektora energetycznego w zakresie nowych inwestycji. Posiadający odpowiednie połączenia wzajemne system energetyczny, w którym ceny odpowiadają sygnałom rynkowym, będzie efektywnie stymulował niezbędne inwestycje w wytwarzanie i przesył i zapewni ich realizację w najbardziej potrzebnych miejscach, a tym samym będzie minimalizował konieczność inwestycji planowanych przez państwo.

Krajowe zasady rynkowe (np. limity cen) i ingerencje państwa utrudniają obecnie odzwierciedlanie przez ceny niedoboru energii elektrycznej. Ponadto obszary cenowe nie zawsze odzwierciedlają faktyczny deficyt, w przypadku gdy są źle skonfigurowane i wyznaczane jako odbicie granic politycznych. Nowa struktura rynku ma na celu poprawę sygnałów cenowych w celu stymulowania inwestycji w miejscach, w których są one najbardziej potrzebne, z odzwierciedleniem ograniczeń sieciowych oraz centrów popytu a nie granic krajowych. Sygnały cenowe powinny również umożliwiać odpowiednie wynagrodzenie elastycznych zasobów (z uwzględnieniem odpowiedzi odbioru i magazynowania), ponieważ takie zasoby opierają się na korzyściach w krótszych okresach (np. nowoczesne elektrownie gazowe, które są wykorzystywane wyłącznie w godzinach szczytu lub zmniejszenia zapotrzebowania przemysłowego w czasie szczytowego obciążenia lub przeciążenia systemu). Skuteczne sygnały cenowe zapewniają również wydajne dysponowanie istniejących aktywów wytwórczych. Dlatego też kwestią pierwszorzędną jest dokonanie przeglądu obowiązujących zasad, które zakłócają kształtowanie cen (takich jak zasady określające pierwszeństwo dysponowania niektórych instalacji) w celu aktywowania i pełnej realizacji potencjału elastyczności, który może zaoferować strona odbioru.

Konsumenci centralnym elementem rynku energii

Pełne zintegrowanie konsumentów przemysłowych, komercyjnych i prywatnych z systemem energetycznym może umożliwić uniknięcie znacznych kosztów wytwarzania rezerwowego: kosztów, które w przeciwnym razie poniosą ostatecznie konsumenci. Umożliwia to konsumentom nawet czerpanie korzyści z fluktuacji cenowych oraz zarabianie poprzez udział w rynku. Aktywowanie udziału konsumentów jest zatem warunkiem wstępnym udanego zarządzania transformacją energetyki w opłacalny sposób.

Zapewnienie konsumentom energii nowego ładu jest podstawowym zobowiązaniem unii energetycznej. Jednakże obecne zasady rynkowe często nie pozwalają konsumentom na czerpanie korzyści z takich nowych możliwości. Chociaż konsumenci mogą wytwarzać i magazynować energię elektryczną oraz zarządzać zużyciem energii w sposób łatwiejszy niż kiedykolwiek, obecna struktura rynku detalicznego uniemożliwia im czerpanie pełnych korzyści z takich możliwości.

W większości państw członkowskich konsumenci mają niewielkie zachęty, o ile w ogóle je mają, do zmiany zużycia w odpowiedzi na zmieniające się ceny na rynkach, ponieważ sygnały cenowe w czasie rzeczywistym nie są przekazywane konsumentom końcowym. Pakiet dotyczący struktury rynku stanowi szansę realizacji wspomnianego zobowiązania. Bardziej przejrzyste sygnały cenowe w czasie rzeczywistym będą stymulować udział konsumentów indywidualnie lub poprzez koncentratorów i zwiększą elastyczność systemu elektroenergetycznego, ułatwiając integrację energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. Oprócz zapewniania ogromnego potencjału w zakresie oszczędności energii dla gospodarstw domowych, postępy techniczne oznaczają również, że urządzenia i systemy, takie jak inteligentne sprzęty gospodarstwa domowego, pojazdy elektryczne, systemy klimatyzacji i pompy ciepła w budynkach izolowanych i w systemach lokalnego ogrzewania i chłodzenia mogą automatycznie dostosowywać się do fluktuacji cenowych i oferować, na dużą skalę, istotny i elastyczny wkład w sieć elektroenergetyczną. W celu umożliwienia konsumentom czerpania korzyści finansowych z tych nowych możliwości muszą oni mieć dostęp do odpowiadających potrzebom inteligentnych systemów oraz do umów na dostawy energii elektrycznej opartych na dynamicznych cenach powiązanych z rynkiem transakcji natychmiastowych. Oprócz dostosowania zużycia przez konsumentów do sygnałów cenowych, pojawiają się obecnie nowe usługi odbioru, w ramach których nowi uczestnicy rynku oferują zarządzanie zużyciem energii elektrycznej szeregu konsumentów, płacąc im rekompensatę za elastyczność. Chociaż takie usługi są już wspierane w ramach obowiązujących przepisów UE, materiał faktograficzny wskazuje, że przepisy te nie działają skutecznie w zakresie usuwania barier uniemożliwiających takim usługodawcom wejście na rynek pierwotny. Doprecyzowanie tych przepisów jest konieczne w celu dalszego wspierania takich nowych usług.

W wielu państwach członkowskich ceny energii elektrycznej nie podlegają zasadom podaży i popytu, ale są regulowane przez organy publiczne. Regulacja cen może ograniczać rozwój skutecznej konkurencji, hamować inwestycje i pojawianie się nowych uczestników rynku. Komisja zobowiązała się zatem w swojej strategii ramowej na rzecz unii energetycznej 8 do stopniowego znoszenia cen regulowanych niższych niż koszty i zachęcania państw członkowskich do ustanowienia planu działania na rzecz stopniowego znoszenia wszystkich cen regulowanych. Nowa struktura rynku ma na celu zagwarantowanie, by ceny dostaw były pozbawione jakiejkolwiek ingerencji publicznej, z wyjątkiem uzasadnionych przypadków.

Gwałtownie obniżające się koszty technologii oznaczają, że coraz większa liczba konsumentów może zmniejszyć kwoty swoich rachunków za energię poprzez wykorzystanie takich technologii jak dachowe panele i baterie słoneczne. Przeszkodę w samodzielnym wytwarzaniu stanowi jednak brak wspólnych zasad dotyczących prosumentów. Odpowiednie zasady mogłyby usunąć te bariery, np. poprzez zagwarantowanie prawa konsumentów do wytwarzania energii na potrzeby własne i sprzedaży nadwyżki do sieci przy uwzględnieniu kosztów i korzyści dla systemu jako całości (np. odpowiedniego udziału w kosztach sieci).

Lokalne społeczności energetyczne mogą być skutecznym sposobem zarządzania energią na poziomie społeczności poprzez zużycie wytwarzanej przez siebie energii elektrycznej bezpośrednio na potrzeby zasilania lub na potrzeby (lokalnego) ogrzewania i chłodzenia, z połączeniem z systemami dystrybucyjnymi lub bez niego. Aby zapewnić swobodny rozwój takich inicjatyw, nowa struktura rynku wymaga od państw członkowskich wprowadzenia odpowiednich ram prawnych w celu umożliwienia ich działań.

Obecnie ponad 90 % niestabilnych źródeł energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych jest podłączone do sieci dystrybucyjnych. Integracja lokalnego wytwarzania przyczyniła się zasadniczo do znacznego zwiększenia taryf sieciowych dla konsumentów będących gospodarstwami domowymi. Oprócz tego podatki i opłaty w celu sfinansowania rozszerzenia sieci i inwestycji w odnawialne źródła energii wzrosły dramatycznie. Nowa struktura rynku i zmiana dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii dają okazję do usunięcia tych niedociągnięć, które mogą mieć nieproporcjonalny wpływ na gospodarstwa domowe.

Umożliwienie operatorom systemów dystrybucyjnych (OSD) podjęcia niektórych wyzwań związanych z wytwarzaniem z niestabilnych odnawialnych źródeł energii na poziomie bardziej lokalnym (np. poprzez zarządzanie lokalnymi elastycznymi źródłami) mogłoby znacznie ograniczyć koszty sieci. Jednak ze względu na fakt, że wielu OSD stanowi część pionowo zintegrowanych przedsiębiorstw, które działają również w dziedzinie dostaw, zabezpieczenia regulacyjne są niezbędne w celu zagwarantowania neutralności OSD w zakresie ich nowych funkcji, np. zarządzania danymi i wykorzystywania elastyczności do zarządzania lokalnymi ograniczeniami.

Kolejnym kluczowym czynnikiem zwiększania konkurencji oraz zaangażowania konsumentów jest informacja. Poprzednie konsultacje i badania przeprowadzone przez Komisję wykazały, że konsumentom doskwiera brak przejrzystości na rynkach energii elektrycznej, zmniejszający ich zdolność do czerpania korzyści z konkurencji i aktywnego udziału w rynkach. Konsumenci nie czują się wystarczająco poinformowani o alternatywnych dostawcach czy dostępności usług energetycznych i narzekają na złożoność ofert i procedur w przypadku zmiany dostawców. Reforma zapewni również ochronę danych, ponieważ bardziej powszechne wykorzystanie nowych technologii (szczególnie inteligentnych systemów pomiarowych) spowoduje powstanie zakresu danych dotyczących energii mających wysoką wartość handlową.

Przy uznaniu konsumentów za centralny element rynku energii w nowej strukturze rynku kluczową kwestią jest zapewnienie ochrony najbardziej wrażliwym członkom społeczeństwa i niezwiększanie całkowitej liczby gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym. Wobec coraz wyższych poziomów ubóstwa energetycznego oraz braku jasności co do najodpowiedniejszych środków radzenia sobie z wrażliwością konsumentów i ubóstwem energetycznym w propozycji dotyczącej nowej struktury rynku nałożono na państwa członkowskie wymóg dokonywania należytych pomiarów i regularnego monitorowania ubóstwa energetycznego w oparciu o zasady określone na poziomie UE. W zmienionych dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej i dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków przewidziano dalsze środki w celu zwalczania ubóstwa energetycznego.

Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej

Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej jest nieodzowne dla nowoczesnych społeczeństw w dużym stopniu zależnych od energii elektrycznej i systemów opartych na internecie. Konieczna jest zatem ocena zdolności europejskiego systemu elektroenergetycznego w zakresie oferowania wystarczającego wytwarzania i wystarczającej elastyczności w celu zapewnienia niezawodnych dostaw energii elektrycznej przez cały czas (wystarczalność zasobów). Zapewnienie bezpieczeństwa dostaw jest nie tylko obowiązkiem na szczeblu krajowym, ale także głównym filarem europejskiej polityki energetycznej 9 . Dzieje się tak ze względu na fakt, że bezpieczeństwo dostaw, w przypadku w pełni wzajemnie połączonej i zsynchronizowanej sieci i przy sprawnie funkcjonujących rynkach, może zostać zorganizowane w znacznie bardziej efektywny i konkurencyjny sposób niż w przypadku poziomu wyłącznie krajowego. Stabilność sieci w poszczególnych państwach członkowskich jest często w bardzo dużym stopniu uzależniona od przepływów energii elektrycznej z państw sąsiadujących, a potencjalne problemy związane z bezpieczeństwem dostaw mają w związku z tym zazwyczaj skutki regionalne. Z tego właśnie powodu najbardziej skutecznym remedium na krajowe niedobory w zakresie wytwarzania są często regionalne rozwiązania umożliwiające państwom członkowskim czerpanie korzyści z nadwyżek wytwarzania w innych państwach. Należy zatem wprowadzić skoordynowaną europejską ocenę wystarczalności, przeprowadzaną zgodnie ze wspólnie uzgodnioną metodą, w celu uzyskania rzeczywistego obrazu ewentualnych potrzeb w zakresie wytwarzania, z uwzględnieniem integracji rynków energii elektrycznej i potencjalnych przepływów z innych państw. Jeżeli skoordynowana ocena wystarczalności wykaże, że w niektórych państwach lub regionach konieczne są mechanizmy zdolności wytwórczych, mechanizmy takie powinny zostać zaprojektowane tak, aby zminimalizować zakłócenia rynku wewnętrznego. Należy zatem określić klarowne i przejrzyste kryteria w celu minimalizacji zakłóceń handlu transgranicznego, maksymalizacji wykorzystania odpowiedzi odbioru oraz zmniejszenia negatywnego wpływu na dekarbonizację, aby uniknąć ryzyka fragmentacji krajowych mechanizmów zdolności wytwórczych tworzącej nowe bariery rynkowe i utrudniającej konkurencję 10 .

Wspieranie integracji regionalnej

Ściśle połączone systemy państw członkowskich UE za pośrednictwem wspólnej transeuropejskiej sieci są jedynym takim rozwiązaniem w świecie i wielkim atutem w obliczu potrzeby skutecznego radzenia sobie z transformacją energetyki. Bez możliwości polegania na zasobach w innych państwach członkowskich w zakresie wytwarzania i zapotrzebowania, koszty transformacji energetyki ponoszone przez konsumentów byłyby znacznie wyższe. Obecnie transgraniczne działanie systemu jest znacznie bardziej wzajemnie powiązane niż miało to miejsce w przeszłości. Jest to skutkiem wzrostu wytwarzania z niestabilnych odnawialnych źródeł energii i wytwarzania rozproszonego wraz ze ściślejszą integracją rynku, szczególnie w przypadku krótszych przedziałów czasowych rynku. Powyższe oznacza, że działania na szczeblu krajowym prowadzone przez organy regulacyjne lub operatorów sieci mogą mieć natychmiastowy wpływ na inne państwa członkowskie UE. Doświadczenie uczy nas, że nieskoordynowane decyzje na szczeblu krajowym mogą skutkować znacznymi kosztami dla europejskich konsumentów.

Fakt, że niektóre połączenia wzajemne są wykorzystywane jedynie do 25 % swoich zdolności, często z powodu nieskoordynowanych ograniczeń krajowych, oraz że państwa członkowskie nie są w stanie uzgodnić odpowiednich stref cenowych, wskazuje, że występuje konieczność zwiększenia koordynacji pomiędzy operatorami systemów przesyłowych (OSP) i organami regulacyjnymi. Przykłady udanej dobrowolnej lub obowiązkowej współpracy między OSP, organami regulacyjnymi i rządami wskazują, że współpraca regionalna może prowadzić do poprawy funkcjonowania rynku i znacznego zmniejszenia kosztów. W niektórych obszarach, np. w przypadku ogólnounijnego mechanizmu „łączenia rynków”, współpraca OSP jest już obowiązkowa, a system głosowania większościowego w niektórych sprawach okazał się skuteczny w obszarach, w których dobrowolna współpraca (z pozostawieniem każdemu OSP prawa weta) nie przyniosła skutecznych rozwiązań problemów regionalnych. W świetle tego przykładu udanego działania obowiązkowa współpraca powinna zostać rozszerzona na inne obszary ram regulacyjnych. W tym celu OSP mogą decydować w ramach regionalnych centrów operacyjnych o kwestiach, w przypadku których fragmentaryczne i nieskoordynowane działania na szczeblu krajowym mogłyby mieć negatywny wpływ na rynek i konsumentów (np. w obszarach działania systemu, obliczania zdolności przesyłowych połączeń wzajemnych i gotowości na wypadek zagrożeń).

Dostosowanie nadzoru regulacyjnego do rynków regionalnych

Wydaje się rzeczą właściwą, aby również dostosować nadzór regulacyjny do nowej rzeczywistości rynkowej. Krajowe organy regulacyjne podejmują obecnie wszystkie najważniejsze decyzje regulacyjne, nawet w przypadkach gdy konieczne jest wspólne rozwiązanie regionalne. Chociaż ACER udało się zapewnić forum do celów koordynacji z krajowymi organami regulacyjnymi mającymi rozbieżne interesy, jej podstawowa rola ogranicza się obecnie do koordynacji, doradztwa i monitorowania. Mimo że uczestnicy rynku coraz częściej prowadzą współpracę transgraniczną i decydują o pewnych kwestiach dotyczących działania sieci i handlu energią elektryczną większością kwalifikowaną na poziomie regionalnym lub nawet unijnym 11 , brak jest odpowiednika takich procedur decyzyjnych na poziomie regulacyjnym. Nadzór regulacyjny pozostaje zatem rozdrobniony, stwarzając zagrożenie podejmowania rozbieżnych decyzji i zbędnych opóźnień. Wzmocnienie uprawnień ACER w zakresie takich kwestii transgranicznych wymagających skoordynowanej decyzji regionalnej przyczyniłoby się do szybszego i skuteczniejszego podejmowania decyzji w kwestiach transgranicznych. Krajowe organy regulacyjne, podejmujące w ramach ACER decyzje w takich kwestiach w drodze głosowania większościowego, pozostałyby w pełni zaangażowane w ten proces.

Wydaje się również właściwym, aby lepiej zdefiniować rolę ENTSO-E w celu wzmocnienia jej roli koordynacyjnej i spowodowania, aby jej proces decyzyjny stał się bardziej przejrzysty.

Wyjaśnienie tekstów

Wreszcie wersja przekształcona rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej, rozporządzenia w sprawie Agencji i dyrektywy w sprawie energii elektrycznej zostanie wykorzystana w celu wprowadzenia pewnych wyjaśnień redakcyjnych dotyczących niektórych obowiązujących przepisów oraz restrukturyzacji niektórych z nich, aby skomplikowane pod względem technicznym przepisy tych trzech aktów stały się bardziej zrozumiałe, bez ingerowania w ich treść.

• Spójność z innymi przepisami i wnioskami w tej dziedzinie polityki

Inicjatywa dotycząca struktury rynku jest ściśle powiązana z innymi wnioskami legislacyjnymi w dziedzinie energii i klimatu, które zostały przedłożone jednocześnie. Obejmują one w szczególności inicjatywy służące poprawie efektywności energetycznej w Europie, pakiet dotyczący odnawialnych źródeł energii i nadrzędną inicjatywę dotyczącą mechanizmów zarządzania i sprawozdawczości dla unii energetycznej. Wszystkie powyższe inicjatywy zmierzają do wdrożenia niezbędnych środków, aby zrealizować cel dotyczący konkurencyjnej, bezpiecznej i zrównoważonej unii energetycznej. Zamiarem, jaki przyświecał umieszczeniu różnych inicjatyw, obejmujących środki ustawodawcze i pozaustawodawcze, w jednym pakiecie, było zapewnienie jak największej spójności różnych, ale ściśle powiązanych ze sobą, propozycji politycznych.

Zatem pomimo iż niniejszy wniosek koncentruje się na aktualizacji zasad rynkowych, tak aby przejście na czystą energię było korzystne pod względem ekonomicznym, przedmiotowe przepisy tworzą efekt synergii z szerszymi ramami politycznymi UE dotyczącymi klimatu i energii. Powiązania te zostały bardziej szczegółowo wyjaśnione w ocenie skutków przygotowanej przez Komisję 12 .

Wniosek jest ściśle związany z wnioskiem dotyczącym zmienionej dyrektywy w sprawie energii ze źródeł odnawialnych, ustanawiając ramy na potrzeby realizacji celu w zakresie energii ze źródeł odnawialnych na rok 2030, z uwzględnieniem zasad dotyczących systemów wsparcia dla odnawialnych źródeł energii, które umożliwiłyby ich zorientowanie rynkowe, opłacalność i większą regionalizację zakresu, w przypadkach gdy państwa członkowskie decydują się na utrzymanie systemów wsparcia. Takie środki zmierzające do integracji energii ze źródeł odnawialnych na rynku, np. przepisy dotyczące dysponowania, barier rynkowych dla konsumpcji własnej oraz inne zasady dotyczące dostępu do rynku, które wcześniej znajdowały się w dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii, zostały obecnie wprowadzone do rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej i dyrektywy w sprawie energii elektrycznej.

Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie zarządzania unią energetyczną przyczyni się do zapewnienia spójności polityki poprzez usprawnienie obowiązków w zakresie planowania i sprawozdawczości państw członkowskich, aby lepiej wspierać stopniową realizację celów w zakresie energii i klimatu na poziomie UE. Jako nowy instrument planowania, sprawozdawczości i monitorowania będzie pełnić rolę miernika kontrolującego stan postępów państwa członkowskiego w zakresie wdrażania ogólnoeuropejskich wymogów rynkowych wprowadzonych niniejszymi aktami.

Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej uzupełnia niniejszy wniosek, szczególnie w zakresie działań rządu mających na celu zarządzanie w sytuacjach kryzysowych dotyczących systemu elektroenergetycznego oraz zapobieganie krótkoterminowym zagrożeniom tego systemu.

Obecny wniosek jest ściśle dopasowany do polityki Komisji odnoszącej się do konkurencji w dziedzinie energii. W szczególności uwzględnia wyniki badania sektorowego Komisji dotyczącego mechanizmów zdolności wytwórczych, co gwarantuje pełną zgodność z komisyjną polityką egzekwowania prawa w zakresie pomocy państwa w obszarze energii.

• Spójność z innymi politykami Unii

We wniosku dąży się do realizacji najważniejszych celów unii energetycznej zdefiniowanych w Strategii ramowej na rzecz stabilnej unii energetycznej, której podstawą jest przyszłościowa polityka w dziedzinie klimatu. Jak wspomniano powyżej szczegóły pakietu są również zgodne z niedawnym zobowiązaniem Unii na szczeblu światowym do osiągnięcia ambitnych celów w zakresie klimatu zgodnie z porozumieniem zawartym w Paryżu na 21. konferencji stron ONZ (COP21). Niniejszy wniosek wzmacnia i uzupełnia wniosek dotyczący zmiany unijnego systemu handlu emisjami przedstawiony w lipcu 2015 r.

Ponadto w zakresie, w jakim zmiana struktury rynku energii elektrycznej ma na celu zwiększenie konkurencyjności europejskiego rynku energii i jego dostępności dla nowych technologii energetycznych, wniosek przyczynia się również do realizacji unijnych celów polegających na tworzeniu nowych miejsc pracy i stymulowaniu wzrostu gospodarczego. Zapewniając możliwości rynkowe dla nowych technologii, wniosek będzie stymulował upowszechnienie się szeregu usług i produktów, które dałyby europejskim przedsiębiorstwom przewagę wynikającą z pozycji pioniera, przy następującym na całym świecie przechodzeniu na czystą energię.

2. PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

• Podstawa prawna

Podstawą prawną środków zawartych we wnioskach jest art. 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w którym skonsolidowano i wyjaśniono kompetencje UE w dziedzinie energii. Zgodnie z art. 194 TFUE do najważniejszych celów polityki energetycznej UE należą: zapewnienie funkcjonowania rynku energii; zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii w Unii; wspieranie efektywności energetycznej i oszczędności energii, jak również rozwoju nowych i odnawialnych form energii; oraz wspieranie wzajemnych połączeń między sieciami energii.

Niniejsza inicjatywa opiera się również na kompleksowym zestawie aktów prawnych, które zostały przyjęte i zaktualizowane w ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci. Mając na uwadze cel polegający na stworzeniu wewnętrznego rynku energii, UE przyjęła w latach 1996–2009 trzy kolejne pakiety ustawodawcze o nadrzędnym celu zakładającym integrację rynków i liberalizację krajowych rynków energii elektrycznej i gazu. Przepisy te obejmują szeroki zakres elementów, przykładowo – dostęp do rynku, przejrzystość, prawa konsumentów i niezależność organów regulacyjnych

Nie tracąc z oczu obowiązujących przepisów i ogólnego trendu zwiększającej się integracji rynku energii, niniejszą inicjatywę należy również postrzegać jako część ciągłych starań na rzecz zapewnienia integracji i skutecznego działania europejskich rynków energii.

Niedawne wezwania ze strony Rady Europejskiej 13 i Parlamentu Europejskiego do działania na poziomie UE w celu zakończenia tworzenia europejskiego rynku energii również zapewniły dodatkowe podstawy do działania.

• Pomocniczość

Proponowane zmiany przepisów rozporządzenia w sprawie rynków energii elektrycznej, dyrektywy w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz rozporządzenia ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki są niezbędne do osiągnięcia celu w postaci zintegrowanego rynku energii elektrycznej UE, a jego osiągnięcie nie może nastąpić na poziomie krajowym w równie skuteczny sposób. Jak opisano szczegółowo w ocenie przekształconych aktów prawnych 14 , materiały faktograficzne wskazują, że oddzielne podejścia krajowe spowodowały opóźnienia wdrożenia wewnętrznego rynku energii, co skutkowało nieoptymalnymi i niespójnymi środkami regulacyjnymi, zbędnym powielaniem ingerencji i opóźnieniami w usuwaniu nieskutecznych mechanizmów rynkowych. Utworzenie wewnętrznego rynku energii będącego źródłem konkurencyjnej i zrównoważonej energii dla wszystkich nie jest możliwe w oparciu o rozproszone przepisy krajowe dotyczące handlu energią, eksploatacji wspólnej sieci oraz, w pewnym stopniu, normalizacji produktów.

Zwiększające się połączenia wzajemne unijnych rynków energii elektrycznej wymagają ściślejszej koordynacji między podmiotami krajowymi. Krajowe interwencje w politykę w sektorze energii elektrycznej mają bezpośredni wpływ na sąsiadujące państwa członkowskie ze względu na wzajemną zależność w dziedzinie energetyki oraz połączenia międzysystemowe sieci. Coraz trudniej jest zapewnić stabilność sieci i jej efektywną eksploatację jedynie na poziomie krajowym, ponieważ rosnący handel transgraniczny, rozpowszechnienie się wytwarzania rozproszonego i zwiększony udział konsumentów razem wzięte zwiększają możliwość powstania skutków ubocznych na innych rynkach. Żadne państwo nie jest w stanie działać skutecznie samo, a konsekwencje jednostronnych działań stały się z czasem bardziej wyraźne. Taka ogólna zasada ma zastosowanie w całym zakresie środków wprowadzonych niniejszym wnioskiem bez względu na to, czy dotyczą handlu energią, eksploatacji sieci czy efektywnego udziału konsumentów.

Ponieważ wspólne kwestie regionalne, które wymagają skoordynowanych decyzji, często mają istotne skutki gospodarcze dla poszczególnych państw członkowskich, dotychczasowe doświadczenia wskazują, że dobrowolna współpraca – chociaż pożyteczna w wielu obszarach współpracy pomiędzy państwami członkowskimi – często nie jest w stanie rozwiązać złożonych pod względem technicznym konfliktów między państwami członkowskimi o znaczących skutkach dystrybucyjnych 15 . Istniejące inicjatywy dobrowolne, np. pięciostronne forum energetyczne, mają ograniczony zasięg geograficzny, ponieważ obejmują jedynie części rynku energii elektrycznej UE i niekoniecznie łączą wszystkie państwa, których systemy faktycznie są najściślej wzajemnie połączone.

Można to zilustrować konkretnym przykładem: nieskoordynowane polityki krajowe dotyczące zasad odnośnie do taryf dystrybucyjnych mogą spowodować zakłócenia rynku wewnętrznego prowadzące do sytuacji, w której wytwarzanie rozproszone i usługi magazynowania energii będą korzystać z bardzo zróżnicowanych zachęt do uczestniczenia w rynku. Wraz z upowszechnianiem się nowych technologii i zwiększającym się handlem transgranicznym w zakresie usług energetycznych działania UE mają istotną wartość polegającą na zapewnieniu równych szans i bardziej efektywnych wyników rynkowych dla wszystkich zaangażowanych stron.

Funkcja koordynacyjna ACER została dostosowana do nowych zmian na rynkach energii, takich jak zwiększona konieczność koordynacji w okresach większych transgranicznych przepływów energii i zwiększenia produkcji energii z niestabilnych odnawialnych źródeł energii. Niezależne krajowe organy regulacyjne odgrywają główną rolę w zapewnianiu nadzoru regulacyjnego nad swoimi sektorami energetycznymi. System, który w coraz większym stopnie charakteryzują wzajemne zależności pomiędzy państwami członkowskimi zarówno pod względem transakcji rynkowych, jak i eksploatacji systemu wymaga jednakże nadzoru regulacyjnego wykraczającego poza granice jednego państwa. ACER jest organem ustanowionym w celu sprawowania takiego nadzoru regulacyjnego w sytuacjach dotyczących więcej niż dwóch państw członkowskich. Zachowano główną rolę ACER jako koordynatora działań krajowych organów regulacyjnych; ograniczone dodatkowe kompetencje zostały powierzone ACER w obszarach, w których rozproszony krajowy proces decyzyjny w zakresie spraw o znaczeniu transgranicznym rodziłby problemy lub rozbieżności na rynku wewnętrznym. Przykładowo utworzenie regionalnych centrów operacyjnych w [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] wymaga ponadnarodowego monitorowania przez ACER, ponieważ regionalne centra operacyjne obejmują kilka państw członkowskich. Analogicznie wprowadzenie ogólnounijnej skoordynowanej oceny wystarczalności w [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] wymaga zatwierdzenia jej metody i obliczeń przez organy regulacyjne, co może zostać powierzone jedynie ACER, ponieważ ocena wystarczalności jest dokonywana dla wielu państw członkowskich.

Pomimo że przydzielenie ACER nowych zadań spowoduje konieczność zwiększenia jej personelu, to koordynacyjna rola ACER spowoduje zmniejszenie obciążenia organów krajowych, a co za tym idzie uwolnienie zasobów na poziomie krajowym. Proponowane podejście usprawni procedury regulacyjne (np. poprzez wprowadzenie bezpośredniego zatwierdzenia przez ACER zamiast 28 odrębnych zatwierdzeń). Skoordynowane opracowywanie metod (np. dotyczących oceny wystarczalności) zmniejszy nakład pracy organów krajowych i pozwoli uniknąć dodatkowych prac wynikających z potencjalnych problemów związanych z niespójnymi działaniami regulacyjnymi na szczeblu krajowym. .

• Proporcjonalność

Warianty strategiczne uwzględnione w rozporządzeniu w sprawie energii elektrycznej, dyrektywie w sprawie energii elektrycznej i rozporządzeniu w sprawie Agencji mają na celu dostosowanie struktury rynku energii elektrycznej do rosnącego udziału wytwarzania rozproszonego i bieżącego postępu technicznego.

Proponowane reformy są rygorystycznie ukierunkowane na kwestie niezbędne do osiągnięcia koniecznych postępów w zakresie rynku wewnętrznego przy jednoczesnym pozostawieniu jak największych kompetencji i zakresów odpowiedzialności państwom członkowskim, krajowym organom regulacyjnym i podmiotom krajowym.

Warianty uwzględniające szerzej zakrojoną harmonizację, np. postulujące ustanowienie jednego niezależnego europejskiego organu regulacyjnego, jednego zintegrowanego europejskiego operatora systemów przesyłowych lub bardziej bezpośrednie zakazy ingerencji bez możliwości zwolnienia zostały konsekwentnie odrzucone w ocenie skutków. Propozycje mają natomiast na celu uzyskanie wyważonych rozwiązań ograniczających krajowy zakres działań regulacyjnych wyłącznie w przypadkach, gdy skoordynowane działanie wyraźnie przynosi więcej korzyści dla konsumentów.

Przyjęte warianty strategiczne mają na celu stworzenie równych warunków działania dla wszystkich technologii wytwarzania i usunięcie zakłóceń w funkcjonowaniu rynku, tak aby m.in. odnawialne źródła energii mogły konkurować na rynku energii na równych zasadach. Oprócz tego wszystkie podmioty na rynku będą ponosić odpowiedzialność finansową za utrzymanie zbilansowania sieci. Bariery dla usług zapewniających elastyczność sieci, np. usług odpowiedzi odbioru, zostaną usunięte. Ponadto środki mają na celu stworzenie rynku krótkoterminowego o większej płynności, tak aby wahania cen odpowiednio odzwierciedlały niedobory i zapewniały odpowiednie zachęty dla elastycznej sieci.

Na poziomie rynku detalicznego państwa członkowskie będą zachęcane do stopniowego wycofywania ogólnej regulacji cen, począwszy od ustalania cen na poziomie poniżej kosztów. Konsumenci wrażliwi mogą być chronieni za pomocą przejściowej regulacji cen. W celu dalszego zwiększenia konkurencji nastąpi ograniczenie opłat za rozwiązanie umowy, tak aby zachęcać do zmiany dostawcy. Analogicznie zasady nadrzędne zagwarantują, że rachunki za energię będą klarowne i łatwe do zrozumienia, a niedyskryminacyjny dostęp do danych konsumentów zostanie zagwarantowany przy zachowaniu ogólnych przepisów dotyczących ochrony prywatności.

Zgodnie ze stopniowymi zmianami transgranicznego obrotu energią elektryczną i stopniową integracją rynku ramy instytucjonalne będą dostosowywane odpowiednio do potrzeb w zakresie dodatkowej współpracy regulacyjnej i nowych zadań. ACER otrzyma dodatkowe zadania, zwłaszcza w zakresie regionalnej eksploatacji systemu energetycznego, przy jednoczesnym utrzymaniu kluczowej roli organów krajowych odnośnie do regulacji energii.

Wszystkie warianty zostały szczegółowo przeanalizowane w ocenie skutków towarzyszącej wnioskowi, aby spełnić wymogi proporcjonalności. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że proponowane strategie stanowią kompromis pomiędzy inicjatywami oddolnymi i odgórnym sterowaniem rynkiem. Zgodnie z zasadą proporcjonalności środki pod żadnym względem nie zastępują roli rządów krajowych, krajowych organów regulacyjnych i OSP w realizacji szerokiego zakresu kluczowych funkcji. Krajowe organy regulacyjne są jedynie zachęcane do bardziej efektywnego współdziałania na szczeblu regionalnym, zarówno na zasadach formalnych, jak i nieformalnych, w celu podjęcia kwestii wynikających z zarządzania systemem elektroenergetycznym w skali proporcjonalnej do skali problemu.

Chociaż są jak najdalsze od zalecania podejścia zakładającego pełną harmonizację, środki mają na celu stworzenie równych warunków dla wszystkich podmiotów działających na rynku, w szczególności w sytuacjach, gdy możliwości rynkowe wykraczają poza granice państwa. Ostatecznie pewna normalizacja zasad i produktów jest nieodzowna do skutecznego transgranicznego handlu energią elektryczną, ponieważ decyzje dotyczące eksploatacji sieci doprowadziłyby do nieoptymalnych wyników rynkowych, jeżeli pozostawiono by je pojedynczym państwom członkowskim i organom regulacyjnym działającym indywidualnie. Bezpośrednie doświadczenie w zakresie opracowywania i przyjmowania wspólnych zasad dotyczących sieci i handlu (tzw. kodeksy sieci i wytyczne) od czasu trzeciego pakietu energetycznego z 2009 r. wskazuje na bezsporną wartość dodaną wynikającą ze współpracy organów regulacyjnych i organów krajowych w celu uzgodnienia wspólnych zasad i metod, zarówno na wysokim szczeblu, jak i na szczeblu technicznym.

Różnica konkurencyjności pomiędzy rynkiem detalicznym i hurtowym powiększa się, przy czym rynek detaliczny pozostaje w tyle pod względem oferty usług i konkretnych korzyści oferowanych konsumentom. Monitorując ubóstwo energetyczne, przejrzystość i klarowność informacji dla konsumentów oraz dostęp do danych, proponowane środki nie spowodują nieuzasadnionego ograniczenia prerogatyw krajowych.

• Wybór instrumentu prawnego

We wniosku zmienia się najważniejsze akty prawne, które stanowiły część trzeciego pakietu energetycznego. Należą do nich rozporządzenie w sprawie energii elektrycznej (714/2009) i dyrektywa w sprawie energii elektrycznej (2009/72/WE), wraz z rozporządzeniem ustanawiającym ACER (713/2009). Wybór przekształcenia wspomnianych aktów prawnych spowoduje poprawę jasności prawa. Wykorzystanie aktu zmieniającego mogłoby być niewystarczające do uwzględnienia szerokiego wachlarza nowych przepisów. Wybór instrumentu wymaga zatem zmiany przepisów już przyjętych i wdrożonych, co jest naturalną stopniową zmianą obowiązującego ustawodawstwa.

3. WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

• Oceny ex post/kontrole odpowiedniości obowiązującego prawodawstwa

Służby Komisji dokonały oceny działania obecnych ram prawnych (trzeci pakiet energetyczny) w odniesieniu do pięciu kryteriów: adekwatności, skuteczności, efektywności, spójności i unijnej wartości dodanej. Wraz z oceną skutków została przeprowadzona indywidualna ocena, a jej wyniki zostały uwzględnione w identyfikacji problemów w ocenie skutków.

Ogólnie w ocenie ustalono, że został osiągnięty cel trzeciego pakietu energetycznego polegający na zwiększeniu konkurencji i usunięciu utrudnień dla transgranicznej konkurencji na rynkach energii elektrycznej. Aktywne egzekwowanie przyniosło pozytywne wyniki dla rynków energii elektrycznej i konsumentów, przy czym rynki są obecnie generalnie mniej skoncentrowane i bardziej zintegrowane niż w 2009 r. Odnośnie do rynków detalicznych zestaw nowych praw konsumentów wprowadzony w ramach trzeciego pakietu energetycznego spowodował wyraźną poprawę pozycji konsumentów na rynkach energii.

Jednakże skuteczność przepisów trzeciego pakietu energetycznego w zakresie rozwijania wewnętrznego rynku energii elektrycznej pozostaje ograniczona w szeregu obszarów zarówno na poziomie rynku hurtowego, jak i detalicznego. Ogólnie w ocenie wykazano, że duże zyski można nadal uzyskać poprzez poprawę struktury rynku, na co wskazują niewykorzystane ogólne korzyści wynikające ze wzrostu dobrobytu i ostateczne korzyści dla konsumentów. Na poziomie rynków hurtowych utrzymują się bariery dla handlu transgranicznego i rzadko wykorzystuje się w pełni możliwości przesyłowe połączeń międzysystemowych. Wynikają one, między innymi, z niedostatecznej współpracy pomiędzy krajowymi operatorami sieci i organami regulacyjnymi w zakresie wspólnego wykorzystania połączeń międzysystemowych. Krajowa perspektywa zaangażowanych podmiotów nadal w wielu przypadkach uniemożliwia skuteczne rozwiązania transgraniczne i ostatecznie ogranicza korzystne pod innymi względami przepływy transgraniczne. Sytuacja nie wygląda jednakowo dla wszystkich rynków i ram czasowych, występują różne zakresy integracji w ramach rynków dnia następnego, dnia bieżącego i bilansujących.

Odnośnie do rynków detalicznych można znacznie poprawić konkurencyjność. Ceny energii elektrycznej są nadal poważnie zróżnicowane w zależności od państwa członkowskiego i nie jest to związane z przyczynami rynkowymi, a ceny dla gospodarstw domowych rosły stopniowo ze względu na znaczne wzrosty opłat niepodlegających zasadom konkurencji w ostatnich latach; należą do nich opłaty sieciowe, podatki i inne opłaty. Odnośnie do ochrony konsumentów, wzrastające poziomy ubóstwa energetycznego oraz brak jasności co do najbardziej właściwych środków radzenia sobie z wrażliwością konsumentów i ubóstwem energetycznym stanowią przeszkodę dla dalszego pogłębiania wewnętrznego rynku energii. Opłaty związane ze zmianą dostawcy, np. opłaty za rozwiązanie umowy, będą nadal stanowić istotną barierę finansową dla zaangażowania konsumentów. Oprócz tego duża liczba skarg dotyczących naliczania opłat 16 wskazuje, że nadal można znacznie poprawić porównywalność i zrozumiałość informacji dotyczących naliczania opłat.

Oprócz niedociągnięć w zakresie realizacji pierwotnych celów trzeciego pakietu energetycznego pojawiła się nowa grupa wyzwań, które nie zostały przewidziane w momencie przygotowywania trzeciego pakietu energetycznego. Należą do nich, jak wspomniano powyżej, bardzo duże zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii elektrycznej, wzrost ingerencji państwa w rynki energii elektrycznej ze względów bezpieczeństwa dostaw oraz zmiany techniczne. Powyższe czynniki spowodowały istotne zmiany sposobu działania rynków, szczególnie w ciągu ostatnich pięciu lat, zmniejszenie pozytywnych skutków reform dla konsumentów, a także niewykorzystanie potencjału modernizacji. W ten sposób w obowiązujących przepisach powstała luka odnosząca się do sposobu radzenia sobie z tymi zmianami.

Zgodnie z wynikami oceny i odnośną oceną skutków w niniejszym wniosku starano się usunąć tę lukę i przedstawić ramy umożliwiające uwzględnienie rozwoju technicznego w danym sektorze w ramach przechodzenia naszych systemów energetycznych na nowe modele wytwarzania i zużycia.

• Konsultacje z zainteresowanymi stronami

Przygotowując niniejszą inicjatywę, Komisja przeprowadziła kilka konsultacji publicznych. Zaproszono do nich obywateli UE i organy państw członkowskich, uczestników rynku energii i ich stowarzyszenia, a także wszystkie pozostałe istotne zainteresowane strony, w tym MŚP i konsumentów energii.

Należy w szczególności podkreślić trzy konsultacje i ich wyniki:

1) Kwestie związane z wystarczalnością zasobów były przedmiotem konsultacji publicznych 17 przeprowadzonych w okresie od dnia 15 listopada 2012 r. do dnia 7 lutego 2013 r. zgodnie z dokumentem „Konsultacje dotyczące wystarczalności zdolności wytwórczych, mechanizmów zdolności wytwórczych i wewnętrznego rynku energii elektrycznej”. Miały one na celu uzyskanie opinii zainteresowanych stron na temat zapewnienia wystarczalności zasobów i bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej na rynku wewnętrznym.

W ramach konsultacji otrzymano 148 odpowiedzi od organów publicznych, przemysłu (zarówno wytwarzającego, jak i zużywającego energię elektryczną) i środowiska akademickiego. Szczegółowe odpowiedzi w ramach konsultacji są dostępne w internecie 18 , wraz ze wszystkimi indywidualnymi stanowiskami i streszczeniem wyników konsultacji 19 .

2) Konsultacje publiczne dotyczące detalicznych rynków energii elektrycznej i konsumentów końcowych 20 przeprowadzono w okresie od dnia 22 stycznia 2014 r. do dnia 17 kwietnia 2014 r. Do Komisji wpłynęło 237 odpowiedzi w ramach konsultacji, z czego około 20 % przekazali dostawcy energii, 14 % OSD, 7 % organizacje konsumenckie, a 4 % krajowe organy regulacyjne. W konsultacjach wzięła również udział znaczna liczba indywidualnych obywateli. Pełne streszczenie odpowiedzi znajduje się na stronie internetowej Komisji 21 .

3) Szeroko zakrojone konsultacje publiczne 22 dotyczące nowej struktury rynku energii przeprowadzono w okresie od dnia 15 lipca 2015 r. do dnia 9 października 2015 r.

W ramach tych konsultacji do Komisji wpłynęło 320 odpowiedzi. Około 50 % odpowiedzi pochodziło od krajowych lub ogólnounijnych stowarzyszeń branżowych. 26 % odpowiedzi pochodziło od przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze energetycznym (dostawców, pośredników, konsumentów), a 9 % od operatorów sieci. 17 rządów krajowych i kilka krajowych organów regulacyjnych również przekazało swoje opinie odnośnie do konsultacji. W konsultacjach wzięła również udział znaczna liczba indywidualnych obywateli i instytucji naukowych. Szczegółowy opis opinii zainteresowanych stron na temat każdego wariantu strategicznego jest dostępny w ocenie skutków towarzyszącej niniejszej inicjatywie legislacyjnej.

• Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej

Przygotowanie rozporządzenia, którego dotyczy wniosek, oraz oceny skutków opiera się na obszernych materiałach, z których wszystkie zostały podane w przypisach w ocenie skutków. Materiały te obejmują blisko 30 badań i narzędzi modelowania opracowanych przez niezależne podmioty zewnętrzne i mających na celu ocenę określonych wariantów w ramach obecnego wniosku. Wszystkie one zostały wymienione w załączniku V do oceny skutków. Badania obejmują szereg metod, skupiając się na ilościowym oszacowaniu analiz kosztów i korzyści ekonomicznych i społecznych.

Oprócz tego Komisja prowadzi również badanie sektorowe krajowych mechanizmów zapewniających zdolności wytwórcze, którego przejściowe wyniki zostały niezwłocznie wykorzystane w fazie przygotowawczej niniejszego wniosku 23 . Wyniki tych badań uzupełniają wyczerpujące informacje zwrotne przekazane przez zainteresowane strony, jak podano powyżej, i całościowo dały Komisji obszerne materiały faktograficzne, które można było wykorzystać jako podstawę niniejszych wniosków.

• Ocena skutków

Wszystkie proponowane środki są poparte oceną skutków. Rada ds. Kontroli Regulacyjnej wydała pozytywną opinię w dniu 7 listopada 2016 r. Sposób uwzględnienia opinii Rady ds. Kontroli Regulacyjnej został przedstawiony w załączniku I do oceny skutków.

W ocenie skutków przeanalizowano szereg wariantów strategicznych dla każdej grupy zidentyfikowanych problemów. Poniżej wymieniono grupy problemów i alternatywne sposoby ingerencji:

Dostosowanie struktury rynku do zwiększonego udziału odnawialnych źródeł energii i postępu technicznego

W ocenie skutków zalecono wzmocnienie obecnych zasad rynkowych w celu stworzenia równych warunków działania dla wszystkich technologii wytwarzania i zasobów poprzez usunięcie występujących zakłóceń rynku. Odniesiono się do przepisów, które nierówno traktują zasoby i ograniczają lub uprzywilejowują dostęp pewnych technologii do sieci elektroenergetycznej. Oprócz tego wszyscy uczestnicy rynku mieliby ponosić odpowiedzialność finansową za niezbilansowania sieci, a wszystkie zasoby byłyby wynagradzane na rynku na równych warunkach. Usunięto by przeszkody dla odpowiedzi odbioru. Wybrany wariant wzmacniałby również rynki krótkoterminowe, zbliżając je do czasu rzeczywistego w celu zapewnienia maksymalnych możliwości zaspokojenia potrzeb w zakresie elastyczności i zwiększając efektywność rynków bilansujących. Wybrany wariant obejmuje środki, które pomogłyby wprowadzić na rynek wszystkie elastyczne rozproszone zasoby w zakresie wytwarzania, odbioru i magazynowania za pomocą odpowiednich zachęt i lepiej do nich przystosowanych ram rynkowych, a także środków zapewniających lepsze zachęty dla OSD.

Podejście o charakterze nieregulacyjnym zostało odrzucone, ponieważ dawało niewielkie możliwości usprawnienia rynku i zapewnienia równych warunków dla wszystkich zasobów. Zasadniczo obecne ramy regulacyjne UE w odpowiednich obszarach są ograniczone, a w innych obszarach nie występują. Ponadto uznano, że dobrowolna współpraca nie zapewnia odpowiedniego stopnia harmonizacji lub pewności dla rynku. Analogicznie wariant zakładający pełną harmonizację zasad rynkowych został również odrzucony, ponieważ zmiany mogłyby naruszać zasady proporcjonalności i byłyby zasadniczo zbędne, jeżeli weźmie się pod uwagę obecny stan europejskich rynków energii.

Rozwiązanie kwestii przyszłych inwestycji w wytwarzanie i nieskoordynowanych mechanizmów zdolności wytwórczych

Oceniono różne warianty strategiczne wykraczające poza scenariusz odniesienia, z których każdy zakładał różne poziomy spójności i koordynacji między państwami członkowskimi na poziomie UE, a także różne zakresy, w jakich uczestnicy rynku polegaliby na płatnościach związanych z rynkiem energii.

W tak zwanym wariancie „rynek wyłącznie energii” zakłada się, że europejskie rynki ulegną wystarczającej poprawie i będą wystarczająco wzajemnie powiązane, tak aby zapewniały niezbędne sygnały cenowe w celu stymulowania inwestycji w nowe zasoby we właściwych miejscach. W takim scenariuszu nie byłyby już potrzebne mechanizmy zdolności wytwórczych.

Wybrany wariant bazuje na tym scenariuszu „rynek wyłącznie energii”, ale nie odrzuca możliwości wykorzystywania mechanizmów zdolności wytwórczych przez państwa członkowskie, jednak pod warunkiem że opierają się one na wspólnych metodach oceny wystarczalności przeprowadzanej całkowicie przejrzyście przez ENTSO-E i ACER i są zgodne ze wspólnymi cechami struktury na potrzeby lepszej zgodności pomiędzy krajowymi mechanizmami zdolności wytwórczych i zharmonizowaną współpracą transgraniczną. Wariant ten opiera się na wytycznych Komisji Europejskiej w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014–2020, a także na badaniu sektorowym dotyczącym mechanizmów zdolności wytwórczych.

Podejście o charakterze nieregulacyjnym zostało odrzucone, ponieważ obowiązujące przepisy prawodawstwa UE nie są wystarczająco klarowne i solidne, aby poradzić sobie z wyzwaniami stojącymi przed europejskim systemem elektroenergetycznym. Oprócz tego dobrowolna współpraca może nie zapewnić odpowiedniego stopnia harmonizacji we wszystkich państwach członkowskich lub pewności dla rynku. Prawodawstwo jest konieczne w tym obszarze w celu rozwiązywania kwestii w spójny sposób. Wariant, w którym, w oparciu o regionalne lub ogólnounijne oceny wystarczalności, całe regiony lub ostatecznie wszystkie państwa członkowskie UE musiałyby obowiązkowo wprowadzić mechanizmy zdolności wytwórczych, został odrzucony jako nieproporcjonalny.

Niezadowalające działanie rynków detalicznych: wolne wdrażanie i niskie poziomy usług

Zatwierdzony wariant uwzględnia stopniowe odejście państw członkowskich od ogólnej regulacji cen w terminie określonym w prawodawstwie UE, poczynając od ustalania cen na poziomie poniżej kosztów. W tym wariancie umożliwia się przejściową regulację cen dla konsumentów wrażliwych. W celu zwiększenia zaangażowania konsumentów ograniczono wykorzystanie opłat za rozwiązanie umowy. Zaufanie konsumentów do stron internetowych umożliwiających porównywanie cen ma zostać wzmocnione poprzez wdrożenie przez organy krajowe narzędzia certyfikacji. Oprócz tego zasady nadrzędne zagwarantują, że rachunki za energię będą klarowne i łatwe do zrozumienia dzięki minimalnym wymogom dotyczącym ich treści. Państwa członkowskie są również zobowiązane do monitorowania liczby gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym. Wreszcie, aby umożliwić opracowywanie nowych usług przez nowe podmioty i przedsiębiorstwa usług energetycznych, zapewnia się niedyskryminacyjny dostęp do danych konsumentów.

Inne rozważane, lecz odrzucone, warianty obejmowały pełną harmonizację przepisów konsumenckich wraz z kompleksowymi zabezpieczeniami chroniącymi konsumentów; zwolnienia z regulacji cen określone na poziomie UE na podstawie wartości progowej zużycia lub wartości progowej ceny; standardowy model obsługi danych, który miałby zostać wprowadzony oraz odpowiedzialność powierzoną neutralnemu uczestnikowi rynku, np. OSP; wszystkie opłaty związane ze zmianą dostawcy, w tym opłaty za rozwiązanie umowy, zostałyby zniesione, a treść rachunków za energię częściowo zharmonizowana; a wreszcie wprowadzenie ram UE mających na celu monitorowanie ubóstwa energetycznego w oparciu o badanie efektywności energetycznej wykonywane przez państwa członkowskie dla zasobów mieszkaniowych, a także środków zapobiegawczych umożliwiających unikanie odłączeń. Wszystkie powyższe warianty zostały odrzucone ze względu na zasadę pomocniczości i proporcjonalności. Utrzymanie dotychczasowego stanu również nie zostało uznane za realny wariant przez prawie wszystkie zainteresowane strony biorące udział w konsultacjach.

Poprawa ram instytucjonalnych i roli Agencji

Ramy instytucjonalne trzeciego pakietu mają na celu wspieranie współpracy krajowych organów regulacyjnych, a także współpracy OSP. Od momentu swojego powstania ACER i ENTSO odgrywały wiodącą rolę w dążeniu do funkcjonującego wewnętrznego rynku energii. Jednakże ostatnie zmiany na europejskich rynkach energii uwzględnione w obecnej ocenie skutków i późniejszych wnioskach w ramach inicjatywy dotyczącej struktury rynku wymagają dostosowania ram instytucjonalnych. Oprócz tego wdrożenie trzeciego pakietu zasygnalizowało również obszary, w których można uzyskać poprawę w zakresie ram mających zastosowanie do ACER i ENTSO. Jeżeli chodzi o warianty brane pod uwagę na potrzeby reformy ram instytucjonalnych, odrzucono wariant zakładający działanie w dotychczasowy sposób, ponieważ skutkowałby on powstaniem luk w zakresie regulacji i nadzoru rynku, zgodnie z przepisami dotyczącymi stopniowych zmian rynku wprowadzonymi w innych miejscach niniejszego wniosku, a także z bieżącym postępem w zakresie prawodawstwa wtórnego na szczeblu UE.

Rozważono podejście o charakterze nieregulacyjnym typu „silniejsze egzekwowanie” i dobrowolną współpracę bez jakichkolwiek nowych, dodatkowych środków w celu dostosowania ram instytucjonalnych. Bardziej skuteczne egzekwowanie obowiązujących przepisów oznacza dalsze wdrażanie trzeciego pakietu i pełne wdrożenie kodeksów sieci oraz wytycznych – zgodnie z wariantem zakładającym działanie w dotychczasowy sposób – w połączeniu z bardziej skutecznym egzekwowaniem. Jednak jedynie bardziej skuteczne egzekwowanie nie zapewniłoby usprawnienia obecnych ram instytucjonalnych.

Wariant legislacyjny zakładający przekształcenie ACER w podmiot zbliżony do ogólnoeuropejskiego organu regulacyjnego został również rozpatrzony, ale ostatecznie go odrzucono. Aby Agencja spełniała taką rolę, konieczne byłoby znaczne podwyższenie budżetu ACER i zwiększenie jej personelu, ponieważ występowałaby konieczność dużej koncentracji ekspertów w Agencji. Wydaje się również właściwe, aby utrzymać zaangażowanie krajowych organów regulacyjnych w proces decyzyjny Agencji i nie zastępować systemowo głosowania większościowego krajowych organów regulacyjnych decyzjami dyrektora.

Rozważono zatem warianty legislacyjne mające na celu usprawnienie działania ACER w oparciu o istniejące ramy. Wariant zaaprobowany w ocenie skutków umożliwia dostosowanie ram instytucjonalnych UE do nowych sytuacji w systemie elektroenergetycznym. Stanowi również odpowiedź na potrzebę dalszej współpracy regionalnej oraz istniejące i przewidywane luki regulacyjne na rynku energii, a tym samym zapewnia elastyczność dzięki kombinacji podejść oddolnych i odgórnych.

Oprócz tego w celu likwidacji istniejącej luki prawnej w odniesieniu do funkcji regulacyjnych krajowych organów regulacyjnych na poziomie regionalnym inicjatywy polityczne w ramach tego wariantu określałyby elastyczne regionalne ramy regulacyjne w celu wzmocnienia koordynacji regionalnej i procesu decyzyjnego krajowych organów regulacyjnych. W tym wariancie wprowadzono by system skoordynowanych decyzji regionalnych i nadzoru nad pewnymi kwestiami ze strony krajowych organów regulacyjnych z danego regionu (np. regionalnymi centrami operacyjnymi oraz innymi kwestiami wynikającymi z proponowanych inicjatyw w zakresie struktury rynku), a rola ACER polegałaby na ochronie interesów UE.

Prawa podstawowe

Obecny wniosek może mieć wpływ na szereg praw podstawowych ustanowionych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności na: poszanowanie życia prywatnego i rodzinnego (art. 7), prawo do ochrony danych osobowych (art. 8), zakaz dyskryminacji (art. 21), prawo do zabezpieczenia społecznego (art. 34), dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (art. 36), integrację wysokiego poziomu ochrony środowiska (art. 37) oraz prawo do skutecznego środka prawnego (art. 47).

Kwestia ta została uregulowana w szczególności za pomocą szeregu przepisów dotyczących ochrony konsumentów, ubóstwa energetycznego, ochrony konsumentów wrażliwych, dostępu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, ochrony danych i prywatności.

Na stronie internetowej Komisji znajduje się streszczenie oceny skutków 24 wraz z pozytywną opinią Rady ds. Kontroli Regulacyjnej.

• Sprawność regulacyjna i uproszczenie

Wniosek może doprowadzić do zwiększenia wymogów administracyjnych, lecz tylko w ograniczonym zakresie. Przykładowo dzięki wprowadzeniu równych warunków dla wszystkich technologii w zakresie pełnego udziału w rynkach energii, technologie takie będą musiały spełnić szereg wymogów w zakresie zgodności rynkowej, co może spowodować pewne obciążenia administracyjne.

Środki przewidziane w celu poprawy płynności i integracji rynków energii mogą również powodować krótkoterminowe skutki dla przedsiębiorstw, ponieważ będą one musiały się dostosować do nowych uzgodnień w zakresie handlu energią. Uznaje się je jednak za minimalne w porównaniu z podstawowym scenariuszem odniesienia zakładającym niepodejmowanie działań, ponieważ korzyści ekonomiczne reformy w bardzo dużej mierze przewyższają trudności związane z krótko- lub długoterminową reorganizacją administracji.

Analogicznie stopniowe odchodzenie od cen regulowanych na szczeblu państw członkowskich będzie wymagało od krajowych organów regulacyjnych wzmożenia starań w zakresie monitorowania rynków, zapewniających skuteczną konkurencję i gwarantujących ochronę konsumentów. Powyższe skutki można zrównoważyć za pomocą zwiększonego zaangażowania konsumentów, co w naturalny sposób przyczyni się do wzmocnienia konkurencji na rynku.

Zakres działań, które należy podjąć w ramach zaktualizowanych ram instytucjonalnych, spowoduje również stworzenie nowego zestawu wymogów dotyczących zaangażowania na szczeblu administracyjnym ze strony krajowych organów regulacyjnych i operatorów systemów przesyłowych. Obejmują one działanie na forum ACER i za pośrednictwem procesów decyzyjnych, prowadzące do uzgodnienia metod i praktyk sprawnego obrotu energią na granicy.

Szczegółowe skutki administracyjne i gospodarcze dla przedsiębiorstw i organów publicznych w odniesieniu do każdego z analizowanych wariantów strategicznych podano w rozdziale 6 oceny skutków.

4. WPŁYW NA BUDŻET

Wpływ na budżet związany z wnioskiem będącym częścią niniejszego pakietu dotyczy zasobów Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER), co zostało opisane w ocenie skutków finansowych regulacji towarzyszącej wnioskowi Komisji dotyczącemu wersji przekształconej rozporządzenia ustanawiającego ACER. Zasadniczo nowe zadania, które ma wykonywać ACER, zwłaszcza w odniesieniu do oceny wystarczalności systemu i ustanowienia regionalnych centrów operacyjnych, wymagają wprowadzenia maksymalnie 18 dodatkowych EPC do Agencji w 2020 r., wraz z odpowiadającymi im zasobami finansowymi.

5. ELEMENTY FAKULTATYWNE

• Plany wdrożenia i monitorowanie, ocena i sprawozdania

Komisja będzie monitorowała transpozycję środków, które zostaną ostatecznie przyjęte, i zgodność z nimi państw członkowskich i innych podmiotów, a także będzie przedsiębrała środki egzekwowania, o ile zajdzie taka potrzeba. Dodatkowo, tak jak miało to już miejsce w kontekście wdrażania trzeciego pakietu energetycznego, Komisja zapewni dokumenty zawierające wytyczne służące jako pomoc w zakresie wdrażania przyjętych środków.

W ramach realizacji celów w zakresie monitorowania i wdrażania Komisja będzie korzystać ze wsparcia, zwłaszcza ze strony ACER. Coroczne sprawozdania sporządzane przez Agencję oraz równoległe ewaluacje przygotowywane przez Komisję, wraz ze sprawozdawczością Grupy Koordynacyjnej ds. Energii Elektrycznej, stanowią część środków przewidzianych w niniejszej inicjatywie. Agencja zostanie poproszona o dokonanie dalszego przeglądu swoich wskaźników monitorowania w celu zapewnienia ich stałej istotności na potrzeby monitorowania postępów w realizacji celów stanowiących podstawę niniejszych wniosków, tak aby można je było odpowiednio odzwierciedlić m.in. w corocznym sprawozdaniu ACER nt. monitorowania rynku.

Równolegle do inicjatyw objętych wnioskiem Komisja przedstawi inicjatywę dotyczącą zarządzania unią energetyczną, która usprawni planowanie, sprawozdawczość i monitorowanie wymogów. W oparciu o inicjatywę dotyczącą zarządzania unią energetyczną obecne wymogi dotyczące monitorowania i sprawozdawczości nałożone na Komisję i państwa członkowskie na mocy trzeciego pakietu energetycznego zostaną włączone do sprawozdań dotyczących postępów horyzontalnych i monitorowania. Więcej informacji na temat usprawnienia wymogów dotyczących monitorowania i sprawozdawczości znajduje się w ocenie skutków dotyczącej zarządzania unią energetyczną.

Bardziej szczegółowe omówienie mechanizmów monitorowania i wskaźników odniesienia znajduje się w rozdziale 8 oceny skutków.

6. Objaśnienia poszczególnych przepisów wniosków

• Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej (wersja przekształcona)

W rozdziale I dyrektywy będącej przedmiotem wniosku zawarto pewne wyjaśnienia odnośnie do jej zakresu i przedmiotu, kładąc nacisk na umieszczenie konsumentów w centrum uwagi oraz znaczenie rynku wewnętrznego i jego głównych zasad. Zaktualizowano w nim również główne definicje stosowane w dyrektywie.

W rozdziale II dyrektywy będącej przedmiotem wniosku ustanowiono ogólną zasadę, w myśl której państwa członkowskie muszą zapewnić konkurencyjność, ukierunkowanie na konsumentów, elastyczność i brak dyskryminacji na unijnym rynku energii elektrycznej. Podkreślono w nim, że środki krajowe nie powinny nadmiernie utrudniać przepływów transgranicznych, uczestnictwa konsumentów ani inwestycji. W rozdziale tym sformułowano ponadto zasadę, zgodnie z którą ceny dostaw muszą być rynkowe, z zastrzeżeniem należycie uzasadnionych wyjątków. Wyjaśniono w nim również niektóre zasady związane z funkcjonowaniem unijnych rynków energii elektrycznej, takie jak prawo wyboru dostawcy. Rozdział ten zawiera także zaktualizowane przepisy dotyczące ewentualnych obowiązków użyteczności publicznej, które w pewnych okolicznościach mogą być nakładane przez państwa członkowskie na przedsiębiorstwa energetyczne.

W rozdziale III dyrektywy będącej przedmiotem wniosku ugruntowano istniejące już prawa konsumentów i wprowadzono nowe prawa w celu umieszczenia konsumentów w centrum rynków energii dzięki zapewnieniu im mocnej pozycji i lepszej ochrony. W rozdziale tym ustanowiono zasady dotyczące czytelniejszych informacji o rozliczeniach oraz certyfikowanych narzędzi porównywania ofert. Zawiera on przepisy zapewniające konsumentom swobodę wyboru i zmiany dostawców lub koncentratorów, prawo do umów opartych na dynamicznych cenach i możliwość uczestniczenia w odpowiedzi odbioru oraz podejmowania własnej produkcji energii elektrycznej na własne potrzeby. W rozdziale tym określono uprawnienie każdego konsumenta do żądania inteligentnego licznika wyposażonego w minimalny zestaw funkcji. Udoskonalono w nim również istniejące już przepisy dotyczące możliwości dzielenia się przez konsumentów swoimi danymi z dostawcami i usługodawcami dzięki doprecyzowaniu roli stron odpowiedzialnych za zarządzanie danymi i dzięki ustanowieniu wspólnego europejskiego formatu danych, który Komisja ma opracować w drodze aktu wykonawczego. Przepisy tego rozdziału mają również sprawić, by państwa członkowskie zajęły się kwestią ubóstwa energetycznego. W rozdziale tym zobowiązuje się ponadto państwa członkowskie do określenia ram dotyczących niezależnych koncentratorów i odpowiedzi odbioru wraz z zasadami umożliwiającymi ich pełny udział w rynku. Określono w nim ramy dotyczące lokalnych społeczności energetycznych, które mogą podejmować miejscową produkcję, dystrybucję, koncentrację, magazynowanie i dostawę energii lub świadczyć usługi w zakresie efektywności energetycznej. Ponadto w rozdziale tym doprecyzowano istniejące już przepisy dotyczące inteligentnych liczników, punktów kompleksowej obsługi, praw do ugody pozasądowej, usługi powszechnej i konsumentów wrażliwych.

W rozdziale IV dyrektywy będącej przedmiotem wniosku doprecyzowano w pewnym zakresie zadania operatorów systemu dystrybucyjnego (OSD), zwłaszcza związane z działalnością OSD dotyczącą zamówień na usługi sieciowe w celu zapewnienia elastyczności, integracji pojazdów elektrycznych i zarządzania danymi. W rozdziale tym sprecyzowano również rolę OSD w odniesieniu do magazynowania energii i punktów ładowania pojazdów elektrycznych.

W rozdziale V dyrektywy będącej przedmiotem wniosku podsumowano ogólne zasady mające zastosowanie wobec operatorów systemu przesyłowego (OSP), głównie w oparciu o obowiązujące przepisy, doprecyzowując jedynie w pewnym zakresie kwestię usług pomocniczych i nowych regionalnych centrów operacyjnych.

Rozdział VI dyrektywy będącej przedmiotem wniosku, określający zasady rozdziału systemów opracowane w ramach trzeciego pakietu energetycznego, pozostaje niezmieniony, jeżeli chodzi o główne przepisy materialne dotyczące rozdziału, zwłaszcza w odniesieniu do trzech systemów dotyczących OSP (rozdział własnościowy, niezależny operator systemu i niezależny operator systemu przesyłowego) oraz w odniesieniu do przepisów dotyczących wyznaczania i certyfikacji OSP. W rozdziale tym doprecyzowano jedynie możliwość posiadania instalacji magazynowania energii lub świadczenia usług pomocniczych przez OSP.

Rozdział VII dyrektywy będącej przedmiotem wniosku zawiera przepisy dotyczące ustanawiania, zakresu uprawnień i obowiązków oraz zasad funkcjonowania niezależnych krajowych organów regulacji energetyki. We wniosku podkreśla się zwłaszcza obowiązek współpracy organów regulacyjnych z organami regulacyjnymi z państw sąsiednich i z ACER w sprawach o znaczeniu transgranicznym oraz aktualizuje się wykaz zadań organów regulacyjnych, między innymi w odniesieniu do nadzoru nad nowo utworzonymi regionalnymi centrami operacyjnymi.

W rozdziale VIII dyrektywy będącej przedmiotem wniosku zmieniono niektóre przepisy ogólne, między innymi dotyczące odstępstw od dyrektywy oraz wykonywania przekazanych uprawnień, na podstawie rozporządzenia (UE) nr 182/2011, przez Komisję i komitet ustanowiony zgodnie z zasadami procedury komitetowej.

W nowych załącznikach do dyrektywy będącej przedmiotem wniosku ustanowiono więcej wymagań odnoszących się do narzędzi porównywania ofert oraz do rozliczeń i informacji o rozliczeniach, a także zmieniono istniejące wcześniej wymagania dotyczące inteligentnych liczników i ich wprowadzania.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wewnętrznego rynku energii elektrycznej (wersja przekształcona)

W rozdziale I rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku określono jego zakres i przedmiot oraz definicje używanych w nim terminów. W rozdziale tym podkreślono znaczenie niezakłóconych sygnałów rynkowych dla zapewnienia większej elastyczności, dekarbonizacji i innowacyjności oraz zaktualizowano i uzupełniono główne definicje stosowane w rozporządzeniu.

W rozdziale II rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku wprowadzono nowy artykuł, w którym określono podstawowe zasady, które muszą być przestrzegane w krajowym prawodawstwie energetycznym, aby umożliwić funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii elektrycznej. W rozdziale tym ustanowiono również główne zasady prawne dotyczące obrotu energią elektryczną w ramach różnych przedziałów czasowych obrotu (rynki bilansowania, dnia bieżącego i dnia następnego oraz rynek terminowy), w tym zasady kształtowania cen. Sprecyzowano w nim zasadę dotyczącą obowiązku bilansowania i ustanowiono ramy dla bardziej kompatybilnych z rynkiem przepisów dotyczących dysponowania, ograniczania mocy instalacji wytwórczych i odpowiedzi odbioru, w tym warunki dotyczące wszelkich wyjątków od tychże przepisów.

W rozdziale III rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku opisano proces określania obszarów rynkowych w skoordynowany sposób, zgodnie z procesem przeglądu określonym w rozporządzeniu (UE) 2015/1222 ustanawiającym wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi 25 . Aby rozwiązać utrzymujący się problem znacznych ograniczeń krajowych dla transgranicznych przepływów energii elektrycznej, sprecyzowano warunki dotyczące takich wyjątkowych ograniczeń, zwłaszcza poprzez ustanowienie przepisów mających zapewnić, by import i eksport energii elektrycznej nie był ograniczany przez podmioty krajowe ze względów ekonomicznych. W rozdziale tym wprowadzono ponadto zmiany we wcześniej obowiązujących zasadach dotyczących sieciowych taryf przesyłowych i dystrybucyjnych oraz ustanowiono procedurę wspierania stopniowego zbliżania metodyki kształtowania taryf przesyłowych i dystrybucyjnych. Ustanowiono w nim również zmienione przepisy dotyczące stosowania opłat za udostępnianie zdolności przesyłowych.

W rozdziale IV rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku ustanowiono nowe ogólne zasady dotyczące rozwiązywania przez państwa członkowskie problemów wystarczalności zasobów w skoordynowany sposób. Określono w nim zasady i procedurę opracowywania oceny wystarczalności zasobów na poziomie europejskim, aby lepiej ustalić zapotrzebowanie na mechanizmy zdolności wytwórczych oraz, w stosownych przypadkach, ustanowienie normy niezawodności przez państwa członkowskie. W rozdziale tym sprecyzowano, w jaki sposób i na jakich warunkach można wprowadzać mechanizmy zdolności wytwórczych w sposób kompatybilny z rynkiem. Objaśniono w nim również zgodne z rynkiem zasady konstrukcji mechanizmów zdolności wytwórczych, w tym zasady udziału zdolności wytwórczych znajdujących się w innym państwie członkowskim oraz zasady wykorzystania połączeń wzajemnych. Określono w nim sposób, w jaki regionalne centra operacyjne, krajowi OSP, ENTSO energii elektrycznej i krajowe organy regulacyjne poprzez ACER będą uczestniczyć w opracowywaniu parametrów technicznych udziału zdolności wytwórczych znajdujących się w innym państwie członkowskim oraz zasad operacyjnych tego udziału.

W rozdziale V rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku określono zadania i obowiązki ENTSO energii elektrycznej oraz zadania nadzorcze ACER w tym zakresie, jednocześnie akcentując obowiązek działania tej agencji w sposób niezależny i dla dobra Europy. W rozdziale tym określono misję regionalnych centrów operacyjnych oraz ustanowiono kryteria i procedurę określania regionów pracy systemu objętych zasięgiem działania każdego regionalnego centrum operacyjnego, a także funkcje koordynacyjne pełnione przez te centra. Określono w nim również ustalenia robocze i organizacyjne, wymagania dotyczące konsultacji, wymagania i procedury dotyczące przyjmowania decyzji i zaleceń oraz ich zmiany, skład i obowiązki zarządu oraz ustalenia dotyczące odpowiedzialności odnoszące się do regionalnych centrów operacyjnych. W rozdziale tym włączono także przepisy dotyczące przyłączania jednostek kogeneracyjnych, uprzednio zawarte w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej. Przepisy dotyczące dziesięcioletniego planu rozwoju sieci, rekompensat dla operatorów działających między systemami przesyłowymi, wymiany informacji i certyfikacji pozostają w przeważającym stopniu niezmienione.

W rozdziale VI rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku ustanawia się europejską organizację OSD, określa procedurę jej ustanowienia i jej zadania, w tym zadania odnoszące się do konsultacji z zainteresowanymi stronami. Rozdział ten zawiera również szczegółowe przepisy dotyczące współpracy pomiędzy OSD i OSP w odniesieniu do planowania i eksploatacji ich sieci.

W rozdziale VII rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku określa się istniejące już wcześniej uprawnienia i zasady odnoszące się do przyjmowania przez Komisję aktów delegowanych w postaci kodeksów sieci lub wytycznych dotyczących sieci. W rozdziale tym sprecyzowano charakter prawny i proces przyjmowania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci oraz rozszerzono ich ewentualną treść na takie dziedziny jak struktury taryf dystrybucyjnych, zasady świadczenia usług pomocniczych niezależnych od częstotliwości, zasady dotyczące odpowiedzi odbioru, magazynowania energii i ograniczania popytu, zasady bezpieczeństwa cybernetycznego, zasady dotyczące regionalnych centrów operacyjnych oraz ograniczanie mocy instalacji wytwórczych i redysponowanie mocami instalacji wytwórczych i instalacjami odbiorczymi. W rozdziale tym uproszczono i usprawniono procedurę opracowywania kodeksów sieci elektroenergetycznej oraz przyznano krajowym organom regulacyjnym możliwość podejmowania decyzji w ramach ACER w kwestiach dotyczących wdrażania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci. Włączono w nim również w większym stopniu europejską organizację OSD i inne zainteresowane strony w procedurę opracowywania wniosków dotyczących kodeksów sieci elektroenergetycznej.

Rozdział VIII rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku zawiera przepisy końcowe. Obejmuje on obowiązujące wcześniej przepisy dotyczące zwolnienia nowych połączeń wzajemnych prądu stałego z niektórych wymogów dyrektywy i rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej, a jednocześnie sprecyzowano w nim procedurę późniejszych zmian dokonywanych przez krajowe organy regulacyjne w decyzjach dotyczących tych zwolnień.

W załączniku do rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku określono bardziej szczegółowo funkcje przypisane regionalnym centrom operacyjnym utworzonym na mocy rozporządzenia.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (wersja przekształcona)

Ogólnie biorąc, proponuje się dostosowanie przepisów dotyczących ACER do „wspólnego podejścia” w sprawie zdecentralizowanych agencji UE uzgodnionego pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą UE i Komisją Europejską („wspólne podejście”) 26 . Na obecnym etapie zapewnia się jednak utrzymanie ograniczonych odstępstw od „wspólnego podejścia” w przypadku ACER.

W rozdziale I rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku opisano rolę, cele i zadania ACER oraz rodzaje aktów, które agencja ta może przyjmować, a także zawarto w nim przepisy dotyczące konsultacji i monitorowania. Wykaz zadań został uaktualniony w celu uwzględnienia zadań ACER w zakresie nadzoru nad rynkiem hurtowym i infrastruktury transgranicznej, które zostały przypisane ACER po przyjęciu rozporządzenia.

Co się tyczy przyjmowania kodeksów sieci elektroenergetycznej, poszerzono zakres odpowiedzialności ACER za opracowywanie i przedkładanie Komisji ostatecznego wniosku w sprawie kodeksu sieci, utrzymując jednocześnie rolę ENTSO-E jako eksperta technicznego. We wniosku sformalizowano również pozycję OSD reprezentowanych na poziomie UE, zwłaszcza jeżeli chodzi o opracowywanie wniosków w sprawie kodeksów sieci, zgodnie z rozszerzeniem zakresu ich obowiązków. Agencja uzyskuje kompetencję do decydowania o warunkach, metodyce i algorytmach wdrażania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci.

Wprowadza się regionalny proces podejmowania decyzji w odniesieniu do zadań o kontekście regionalnym dotyczących jedynie ograniczonej liczby krajowych organów regulacyjnych. W związku z powyższym dyrektor musiałby wydawać opinię, czy dana kwestia ma znaczenie przede wszystkim regionalne. Jeżeli rada organów regulacyjnych zgodzi się, że tak jest w istocie, podkomitet regionalny rady organów regulacyjnych powinien przygotować daną decyzję, która ostatecznie zostanie przyjęta lub odrzucona przez samą radę organów regulacyjnych. W pozostałych przypadkach rada organów regulacyjnych decydowałaby bez udziału podkomitetu regionalnego.

W rozdziale tym określono również szereg nowych zadań ACER dotyczących koordynacji w ramach agencji niektórych funkcji związanych z regionalnymi centrami operacyjnymi, dotyczących nadzoru nad wyznaczonymi operatorami rynku energii elektrycznej i związanych z zatwierdzaniem metod i wniosków dotyczących wystarczalności mocy wytwórczych i gotowości na wypadek zagrożeń.

Rozdział II rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku zawiera przepisy o charakterze organizacyjnym dotyczące rady administracyjnej, rady organów regulacyjnych, dyrektora i komisji odwoławczej oraz nowy przepis o grupach roboczych Agencji. Szereg poszczególnych przepisów dostosowano do wspólnego podejścia w sprawie zdecentralizowanych agencji UE lub do nowych zasad głosowania w Radzie, jednak zachowano główne cechy istniejącej struktury zarządzania, a w szczególności radę organów regulacyjnych.

To odstępstwo od wspólnego podejścia, jakie ma miejsce w przypadku ACER, jest uzasadnione w opisany poniżej sposób.

Główne cele europejskiej polityki w dziedzinie energii elektrycznej, bezpieczeństwo dostaw, dostępność cenową elektryczności i dekarbonizację można osiągnąć w najbardziej opłacalny sposób dzięki zintegrowanemu europejskiemu rynkowi energii elektrycznej. W związku z powyższym infrastruktura przesyłowa energii elektrycznej staje się stopniowo coraz bardziej wzajemnie połączona, coraz większe ilości energii elektrycznej są przedmiotem obrotu transgranicznego, moce wytwórcze są dzielone na skalę europejską, a system przesyłowy jest eksploatowany z uwzględnieniem aspektów regionalnych i transgranicznych. Obecny pakiet legislacyjny jeszcze bardziej umacnia te tendencje, które zgodnie z oczekiwaniami powinny przynieść oszczędności z korzyścią dla odbiorców europejskich.

Warunkiem wstępnym utworzenia wewnętrznego rynku energii elektrycznej jest otwarcie sektora na konkurencję. Podobnie jak w innych gałęziach gospodarki, otwarcie rynku energii elektrycznej wymagało nowych uregulowań, w szczególności w odniesieniu do systemu przesyłowego i dystrybucyjnego, oraz nadzoru regulacyjnego. W tym celu utworzono niezależne organy regulacyjne. Na tych podmiotach spoczywa szczególna odpowiedzialność, jeżeli chodzi o sprawowanie nadzoru nad krajowymi i europejskimi przepisami mającymi zastosowanie do sektora energii elektrycznej.

Jednakże wraz z rosnącym obrotem transgranicznym i działaniem systemu uwzględniającym kontekst regionalny i europejski krajowe organy regulacyjne musiały w coraz większym stopniu koordynować swoje działania z krajowymi organami regulacyjnymi z innych państw członkowskich. ACER została pomyślana jako platforma tej współpracy i pełni swoją rolę od chwili jej utworzenia w 2011 r. Podmiotem w obrębie Agencji, w którym z udziałem pracowników Agencji przygotowywana jest większość opinii, zaleceń i decyzji Agencji, jest więc rada organów regulacyjnych, w której skład wchodzą wysocy rangą przedstawiciele krajowych organów regulacyjnych oraz przedstawiciel Komisji, który nie posiada prawa głosu. Pierwsze lata istnienia Agencji wykazały, że rada organów regulacyjnych potrafiła skutecznie przyczyniać się do wypełniania zadań Agencji.

Ponieważ rynki energii są wciąż w znacznym stopniu regulowane na poziomie krajowym, krajowe organy regulacyjne są podmiotami odgrywającymi kluczową rolę na tychże rynkach. Głównym zadaniem ACER nie jest wykonywanie przekazanych kompetencji regulacyjnych Komisji, lecz koordynacja decyzji regulacyjnych przyjmowanych przez niezależne krajowe organy regulacyjne. W obecnym wniosku ustawodawczym nadal w dużej mierze zachowuje się ten podział ról. Obecna struktura dobrze wpisuje się w delikatną równowagę sił pomiędzy różnymi podmiotami, uwzględniając szczególne cechy rozwijającego się wewnętrznego rynku energii. Zachwianie tej równowagi na obecnym etapie mogłoby grozić zakłóceniem realizacji inicjatyw strategicznych sformułowanych we wnioskach ustawodawczych, a przez to stwarzałoby przeszkody dla dalszej integracji rynku energii, która jest głównym celem niniejszego wniosku. Przeniesienie uprawnień decyzyjnych na zarząd, jak przewidziano we wspólnym podejściu, wydaje się zatem przedwczesne. Zamiast tego należałoby raczej zachować obecną strukturę, która sprawia, że krajowe organy regulacyjne działają bez bezpośredniej interwencji ze strony instytucji UE ani państw członkowskich w poszczególnych sprawach. Jednocześnie ogół prac organów regulacyjnych nadal podlega zatwierdzeniu przez instytucje UE poprzez dokumenty programowe, budżetowe i strategiczne. Instytucje UE są również zaangażowane w kwestie administracyjne. W związku z powyższym nie proponuje się zmiany konfiguracji ani sposobu działania istniejącej rady organów regulacyjnych.

Podobnie nie proponuje się dostosowania koncepcji rady administracyjnej do modelu zarządu przyjętego we wspólnym podejściu. Rada administracyjna Agencji w swoim obecnie przyjętym składzie okazała się w ostatnich latach szczególnie skuteczna i sprawnie działająca. Jej działanie zapewniają przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji.

Mimo że na obecnym etapie Komisja nie uważa za stosowne pełnego dostosowania struktury zarządzania Agencji do wspólnego podejścia, będzie ona nadal kontrolować, czy opisane odstępstwa od wspólnego podejścia są wciąż uzasadnione, a następna ocena zaplanowana na 2021 r., w uzupełnieniu oceny celów, mandatu i zadań Agencji, będzie się w szczególności koncentrować na strukturze zarządzania Agencji.

Rozdział III rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku zawiera przepisy finansowe. Proponuje się dostosowanie kilku pojedynczych przepisów do wspólnego podejścia w sprawie agencji zdecentralizowanych.

W rozdziale IV rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku zaktualizowano kilka pojedynczych przepisów zgodnie ze wspólnym podejściem, a poza tym zawiera on w przeważającym stopniu niezmienione przepisy o pracownikach i odpowiedzialności.

ê 713/2009 (dostosowany)

2016/0378 (COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ustanawiające Agencję Ö Unii Europejskiej Õ ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (wersja przekształcona)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską Ö o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Õ, w szczególności jego art. 95 Ö 194 ust. 2 Õ ,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

ò nowy

(1)Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 713/2009 27 zostało znacząco zmienione. Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości, rozporządzenie to należy przekształcić.

ê 713/2009 motyw 1 (dostosowany)

W komunikacie Komisji z dnia 10 stycznia 2007 r. zatytułowanym „Europejska polityka energetyczna” zwrócono szczególną uwagę na zasadnicze znaczenie dokończenia budowy rynku wewnętrznego energii elektrycznej i gazu ziemnego. Jako podstawowy środek pozwalający osiągnąć ten cel została wskazana poprawa ram prawnych na poziomie wspólnotowym.

ê 713/2009 motyw 2 (dostosowany)

Decyzją 2003/796/WE 28 Komisja ustanowiła niezależną grupę doradczą ds. energii elektrycznej i gazu pod nazwą „Europejska Grupa Organów Nadzoru ds. Energii Elektrycznej i Gazu” („ERGEG”), w celu ułatwienia konsultacji, koordynacji i współpracy między krajowymi organami regulacyjnymi w państwach członkowskich oraz między tymi organami a Komisją, mających na celu umocnienie rynków wewnętrznych energii elektrycznej i gazu ziemnego. Grupa ta składa się z przedstawicieli organów regulacyjnych ustanowionych zgodnie z dyrektywą 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej 29 oraz dyrektywą 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego 30 .

ê 713/2009 motyw 3 (dostosowany)

Działania podjęte przez ERGEG od czasu jej utworzenia wniosły pozytywny wkład w rozwój rynków wewnętrznych energii elektrycznej i gazu ziemnego. Jednakże w sektorze powszechnie uznaje się — oraz zostało to zaproponowane przez samą ERGEG — że dobrowolna współpraca między krajowymi organami regulacyjnymi powinna być teraz prowadzona w ramach struktury wspólnotowej o wyraźnych kompetencjach i uprawnionej do przyjmowania w określonych przypadkach indywidualnych decyzji regulacyjnych.

ê 713/2009 motyw 4 (dostosowany)

W dniach 8 i 9 marca 2007 r. Rada Europejska wezwała Komisję do zaproponowania środków mających na celu utworzenie niezależnej struktury współpracy między krajowymi organami regulacyjnymi.

ò nowy

(2)Utworzenie Agencji wyraźnie usprawniło koordynację działań organów regulacyjnych w kwestiach transgranicznych. Od czasu jej powstania Agencja otrzymała nowe ważne zadania dotyczące monitorowania rynków hurtowych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 31 oraz w dziedzinie transgranicznej infrastruktury energetycznej na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 32 .

(3)Przewiduje się, że potrzeba koordynacji działań krajowych organów regulacyjnych jeszcze wzrośnie w nadchodzących latach. Europejski system energetyczny jest w trakcie najpoważniejszych od dziesięcioleci zmian. Większa integracja rynku i zmiana w kierunku bardziej zróżnicowanej produkcji energii elektrycznej wymagają zwiększenia wysiłków na rzecz skoordynowania z sąsiadami krajowych polityk energetycznych i wykorzystania możliwości w zakresie transgranicznego obrotu energią elektryczną.

(4)Doświadczenia związane z wdrażaniem zasad rynku wewnętrznego pokazują, że nieskoordynowane działania krajowe mogą prowadzić do poważnych problemów na rynku, zwłaszcza w ściśle połączonych obszarach, w których decyzje państw członkowskich często powodują odczuwalne skutki dla sąsiednich państw. Aby uzyskać pozytywne skutki wewnętrznego rynku energii elektrycznej dla dobrobytu konsumentów, bezpieczeństwa dostaw i dekarbonizacji, państwa członkowskie, a w szczególności niezależne krajowe organy regulacyjne, powinny współpracować w sprawie tych środków regulacyjnych, które wywierają skutki transgraniczne.

(5)Fragmentaryczne krajowe interwencje państwa na rynkach energii stanowią rosnące zagrożenie dla właściwego funkcjonowania transgranicznych rynków energii elektrycznej. Agencji należy zatem przyznać rolę w opracowywaniu skoordynowanej oceny wystarczalności zasobów na poziomie europejskim, w ścisłej współpracy z europejską siecią operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej („ENTSO energii elektrycznej”), aby uniknąć problemów wynikających z fragmentarycznych ocen krajowych dokonywanych według różnych nieskoordynowanych metod i nieuwzględniających w wystarczającym stopniu sytuacji w sąsiednich krajach. Agencja powinna również sprawować nadzór nad parametrami technicznymi opracowanymi przez ENTSO energii elektrycznej na potrzeby efektywnego wykorzystania transgranicznych zdolności wytwórczych oraz nad innymi cechami technicznymi mechanizmów zdolności wytwórczych.

(6)Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej wymaga skoordynowanego podejścia w celu przygotowania się na nieoczekiwane sytuacje kryzysowe w zakresie dostaw. Agencja powinna zatem koordynować działania krajowe związane z gotowością na wypadek zagrożeń zgodnie z [Risk Preparedness Regulation as proposed by COM(2016) 862].

(7)Ze względu na ścisłe połączenie międzysystemowe unijnej sieci elektroenergetycznej oraz rosnącą potrzebę współpracy z sąsiednimi krajami w celu zachowania stabilności sieci i włączenia wielkich ilości energii odnawialnej regionalne centra operacyjne będą odgrywać ważną rolę, jeżeli chodzi o koordynację działań operatorów systemów przesyłowych. Agencja powinna w razie potrzeby zapewnić nadzór regulacyjny nad regionalnymi centrami operacyjnymi.

(8)Ponieważ znaczna część nowej produkcji energii elektrycznej będzie wymagać połączeń na poziomie lokalnym, operatorzy systemów dystrybucyjnych będą odgrywać ważną rolę, jeżeli chodzi o elastyczną i efektywną eksploatację europejskiego systemu elektroenergetycznego.

ê 713/2009 motyw 5 (dostosowany)

(9)Państwa członkowskie powinny ściśle współpracować, usuwając przeszkody w transgranicznej wymianie energii elektrycznej i gazu ziemnego z myślą o dążeniu do osiągnięcia celów wspólnotowej Ö unijnej Õ polityki energetycznej. Na podstawie oceny wpływu dotyczącej zasobów niezbędnych do działania jednostki centralnej stwierdzono, że — w porównaniu z innymi możliwościami — za wyborem niezależnej jednostki centralnej przemawia szereg długofalowych korzyści. Ö Rozporządzeniem (WE) nr 713/2009 Õ Należy ustanowić Ö ustanowiono Õ Agencję Ö Unii Europejskiej Õ ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki („Agencja”), aby wypełnić lukę regulacyjną na poziomie wspólnotowym Ö unijnym Õ oraz przyczynić się do sprawnego funkcjonowania rynków wewnętrznych energii elektrycznej i gazu ziemnego. Agencja powinna również umożliwić Ö umożliwia Õ krajowym organom regulacyjnym umacnianie ich współpracy na poziomie wspólnotowym Ö unijnym Õ i udział w wykonywaniu funkcji o wymiarze wspólnotowym Ö unijnym Õ na wspólnych podstawach.

ê 713/2009 motyw 6 (dostosowany)

(10)Agencja powinna zapewniać właściwą koordynację funkcji regulacyjnych wykonywanych przez krajowe organy regulacyjne zgodnie z [the recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2] Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej 33 i z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego 34 oraz, w razie potrzeby, zapewniać ich uzupełnienie na poziomie wspólnotowym Ö unijnym Õ. W tym celu konieczne jest zagwarantowanie Agencji i jej członkom niezależności wobec producentów energii elektrycznej i gazu, operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych — publicznych lub prywatnych — oraz konsumentów, a także zapewnienie zgodności jej działań z prawem wspólnotowym Ö unijnym Õ, zapewnienie możliwości technicznych i regulacyjnych oraz przejrzystości, podporządkowania się kontroli demokratycznej i skuteczności.

ê 713/2009 motyw 7

ðnowy

(11)Agencja powinna monitorować współpracę regionalną między operatorami systemów przesyłowych w sektorze energii elektrycznej i gazu, a także wykonywanie zadań europejskiej sieci operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej („ENTSO energii elektrycznej”) oraz europejskiej sieci operatorów systemów przesyłowych gazu („ENTSO gazu”). ð Agencja powinna również monitorować realizację zadań innych podmiotów o regulowanych funkcjach mających wymiar ogólnounijny, takich jak giełdy energii. ï Udział Agencji jest istotny w celu zapewnienia, aby współpraca między operatorami systemów przesyłowych ð oraz działalność innych podmiotów o funkcjach ogólnounijnych ï przebiegała w sposób sprawny i przejrzysty oraz z korzyścią dla rynku wewnętrznego energii elektrycznej i gazu ziemnego.

ê 713/2009 motyw 8

(12)Agencja, we współpracy z Komisją, państwami członkowskimi i właściwymi organami krajowymi, powinna monitorować rynki wewnętrzne energii elektrycznej i gazu ziemnego oraz, w stosownych przypadkach, informować Parlament Europejski, Komisję i organy krajowe o swoich ustaleniach. Zadania Agencji polegające na monitorowaniu nie powinny pokrywać się z monitorowaniem prowadzonym przez Komisję lub organy krajowe, w szczególności przez organy ochrony konkurencji, ani nie powinny go utrudniać.

ê 713/2009 motyw 10 (dostosowany)

ðnowy

(13)Właściwe jest Ö Agencja Õ stworzenie stwarza zintegrowaneych ramy, umożliwiających Ö które umożliwiają Õ udział i współpracę krajowym organom regulacyjnym. Ramy takie powinny ułatwić ułatwiają jednolite stosowanie przepisów dotyczących rynku wewnętrznego energii elektrycznej i gazu ziemnego w całej Wspólnocie Ö Unii Õ. Agencja powinna otrzymać Ö otrzymała Õ uprawnienie do wydawania decyzji indywidualnych w sytuacjach dotyczących więcej niż jednego państwa członkowskiego. Uprawnienia te powinny pod ð jasno określonymi ï pewnymi warunkami obejmować kwestie techniczne ð i regulacyjne, które wymagają koordynacji regionalnej, zwłaszcza dotyczące wdrażania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci, współpracy z regionalnymi centrami operacyjnymi, decyzji ï system regulacyjnych dla ð niezbędnych do skutecznego monitorowania integralności i przejrzystości rynku hurtowego, decyzji dotyczących ï infrastruktury elektroenergetycznej i gazowej łączącej lub która mogłaby połączyć co najmniej dwa państwa członkowskie oraz, w ostateczności, zwolnienia z zasad rynku wewnętrznego w przypadku nowych elektrycznych Ö elektroenergetycznych Õ połączeń wzajemnych i nowej infrastruktury gazowej, usytuowanych na terytorium więcej niż jednego państwa członkowskiego.

ê 713/2009 motyw 9 (dostosowany)

ðnowy

(14)Agencja ma ważną rolę do odegrania w opracowywaniu wytycznych ramowych, które są z natury niewiążące („wytyczne ramowe”). , z którymi muszą być zgodne kKodeksy sieci Ö powinny być zgodne Õ Ö z tymi wytycznymi ramowymi Õ. Uważa się również, że właściwe i zgodne z celem działania Agencji jest określenie jej roli w przeglądzie ð projektów ï kodeksów sieci (zarówno przy ich opracowywaniu, jak i zmianie), aby zapewnić ich zgodność z wytycznymi ramowymi ð i niezbędny stopień harmonizacji ï, zanim Agencja będzie mogła zalecić Ö przedłoży je Õ Komisji Ö do przyjęcia Õ ich przyjęcie.

ò nowy

(15)Wraz z przyjęciem zbioru kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci, przewidujących stopniowe wdrażanie i dalsze doprecyzowanie wspólnych zasad regionalnych i ogólnounijnych, wzrosła rola Agencji w zakresie monitorowania wdrażania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci. Skuteczne monitorowanie kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci stanowi kluczową funkcję Agencji i ma podstawowe znaczenie dla wdrażania zasad rynku wewnętrznego.

(16)Z doświadczeń w zakresie wdrażania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci wynika, że użyteczne jest usprawnienie procedury dotyczącej zatwierdzania przez organy regulacyjne regionalnych lub ogólnounijnych warunków lub metod, które mają być opracowane zgodnie z wytycznymi i kodeksami sieci, poprzez przedkładanie ich bezpośrednio Agencji, aby umożliwić krajowym organom regulacyjnym reprezentowanym w radzie organów regulacyjnych podjęcie decyzji w ich sprawie.

(17)Ponieważ stopniowa harmonizacja unijnych rynków energii obejmuje regularne poszukiwanie rozwiązań regionalnych jako etap przejściowy, należy odzwierciedlić regionalny wymiar rynku wewnętrznego i zapewnić odpowiednie mechanizmy zarządzania. Organy regulacyjne odpowiadające za skoordynowane zatwierdzenia regionalne powinny móc przygotowywać decyzje rady organów regulacyjnych w kwestiach o znaczeniu regionalnym w podkomitecie regionalnym rady organów regulacyjnych, chyba że kwestie te mają ogólne znaczenie dla Unii.

ê 713/2009 motyw 11 (dostosowany)

(18)Ponieważ Agencja ma ogólny obraz krajowych organów regulacyjnych, powinna pełnić rolę doradczą wobec Komisji, pozostałych instytucji Wspólnoty Ö Unii Õ oraz krajowych organów regulacyjnych w odniesieniu do wszystkich kwestii związanych z celami, w jakich została ustanowiona. Agencja powinna mieć również obowiązek informowania Komisji, jeżeli stwierdzi, że współpraca pomiędzy operatorami systemów przesyłowych nie przynosi wymaganych wyników lub że krajowy organ regulacyjny, który wydał decyzję niezgodną z wytycznymi, nie wdraża — odpowiednio — opinii, zalecenia lub decyzji Agencji.

ê 713/2009 motyw 12

(19)Agencja powinna również móc wydawać zalecenia, aby pomóc organom regulacyjnym i uczestnikom rynku w dzieleniu się dobrymi praktykami.

ê 713/2009 motyw 13

(20)W stosownych przypadkach Agencja powinna konsultować się z zainteresowanymi stronami i stwarzać im rozsądną możliwość przedstawienia uwag na temat proponowanych środków, takich jak kodeksy sieci i zasady dotyczące sieci.

ê 713/2009 motyw 14 (dostosowany)

(21)Agencja powinna przyczyniać się do wdrażania wytycznych dotyczących transeuropejskich sieci energetycznych ustanowionych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 35 decyzji nr 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. ustanawiającej wytyczne dla transeuropejskich sieci energetycznych 36 , w szczególności przy wydawaniu opinii w sprawie dziesięcioletnich niewiążących planów rozwoju sieci o zasięgu Ö unijnym Õ wspólnotowym („plany rozwoju sieci o zasięgu Ö unijnym Õ wspólnotowym”) zgodnie z art. 4 6 ust. 3 niniejszego rozporządzenia.

ê 713/2009 motyw 15

(22)Agencja powinna włączać się do starań na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.

ê 713/2009 motyw 16

ð nowy

(23)ð Aby zapewnić efektywność ram Agencji i ich spójność z innymi agencjami zdecentralizowanymi, przepisy regulujące działanie Agencji należy dostosować do wspólnego podejścia uzgodnionego między Parlamentem Europejskim, Radą UE i Komisją Europejską w sprawie agencji zdecentralizowanych 37 . Jednakże w zakresie, w jakim jest to niezbędne, ï Sstrukturę Agencji należy dostosować do szczególnych potrzeb związanych z regulacją energetyki. W szczególności należy w pełni uwzględnić specyficzną rolę krajowych organów regulacyjnych oraz zagwarantować ich niezależność.

ò nowy

(24)W przyszłości można się spodziewać wprowadzenia w obecnym rozporządzeniu dodatkowych zmian mających na celu jego pełne dostosowanie do wspólnego podejścia w sprawie agencji zdecentralizowanych. W związku z aktualnymi potrzebami w dziedzinie regulacji energetyki konieczne są odstępstwa od wspólnego podejścia. Niniejszy wniosek nie przesądza zatem kwestii ewentualnych dodatkowych zmian w rozporządzeniu ustanawiającym Agencję, które Komisja może chcieć zaproponować po przeprowadzeniu dodatkowej oceny, jak przewidziano w niniejszym akcie prawnym lub z własnej inicjatywy.

ê 713/2009 motyw 17

(25)Rada administracyjna powinna mieć niezbędne uprawnienia do uchwalania budżetu, kontrolowania jego wykonywania, sporządzania regulaminu wewnętrznego, przyjmowania przepisów finansowych oraz mianowania dyrektora. Przy odnawianiu kadencji członków rady administracyjnej powoływanych przez Radę należy stosować system rotacji, tak aby zapewnić zrównoważoną reprezentację państw członkowskich na przestrzeni czasu. Rada administracyjna powinna działać w niezależny i obiektywny sposób w interesie publicznym oraz nie powinna zwracać się o instrukcje polityczne ani ich przyjmować.

ê 713/2009 motyw 18 (dostosowany)

ð nowy

(26)Agencja powinna mieć niezbędne uprawnienia do wykonywania swoich funkcji regulacyjnych w sposób skuteczny, przejrzysty, racjonalny i przede wszystkim niezależny. Niezależność Agencji wobec producentów energii elektrycznej i gazu oraz operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych stanowi nie tylko kluczową zasadę dobrego zarządzania, ale jest również podstawowym warunkiem zapewniającym zaufanie rynku. Bez uszczerbku dla zasady, zgodnie z którą członkowie rady działają w imieniu swoich odpowiednich organów krajowych, rada organów regulacyjnych powinna zatem działać niezależnie od wszelkich interesów rynkowych, unikać konfliktów interesów i nie powinna zwracać się o instrukcje ani ich przyjmować, ani też przyjmować zaleceń od rządu państwa członkowskiego, ð instytucji unijnych ï Komisji lub innychego podmiotówu ð bądź osób ï publicznychego lub prywatnychego. Decyzje rady organów regulacyjnych powinny być jednocześnie zgodne z przepisami wspólnotowymi Ö unijnymi Õ dotyczącymi energii — takimi jak wewnętrzny rynek wewnętrzny energii — środowiska oraz konkurencji. Rada organów regulacyjnych powinna przedkładać swoje opinie, zalecenia i decyzje instytucjom wspólnotowym Ö unijnym Õ.

ê 713/2009 motyw 19 (dostosowany)

ðnowy

(27)W przypadku gdy Agencji przysługują uprawnienia decyzyjne, z uwagi na szybkość postępowania zainteresowane strony powinny mieć prawo odwoływania się do komisji odwoławczej, która powinna stanowić część Agencji, zachowując jednak niezależność od jej struktury administracyjnej i regulacyjnej. ð Aby zagwarantować funkcjonowanie i pełną niezależność komisji odwoławczej, powinna ona dysponować odrębną linią budżetową w budżecie Agencji. ï Mając na uwadze zachowanie ciągłości działań, powoływanie lub odnawianie kadencji członków komisji odwoławczej powinno dopuszczać częściową wymianę jej członków. Decyzje komisji odwoławczej mogą być przedmiotem odwołania do Trybunału Sprawiedliwości Ö Unii Europejskiej Õ Wspólnot Europejskich.

(28)ð Agencja powinna wykonywać swoje uprawnienia decyzyjne zgodnie z zasadami sprawiedliwego, przejrzystego i racjonalnego podejmowania decyzji. Wszystkie przepisy proceduralne Agencji powinny być ustanowione w jej regulaminie. ï

ê 713/2009 motyw 20 (dostosowany)

ðnowy

(29)Agencja powinna być finansowana głównie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, ze składek oraz z dobrowolnych wpłat. W szczególności środki gromadzone obecnie przez organy regulacyjne na cele współpracy na poziomie wspólnotowym Ö unijnym Õ powinny w dalszym ciągu być dostępne dla Agencji. Procedura budżetowa Wspólnoty Ö Unii Õ powinna nadal mieć zastosowanie w zakresie wszelkich dotacji, którymi obciążany jest budżet ogólny Unii Europejskiej. Ponadto kontroli ksiąg rachunkowych powinien dokonywać ð niezależny audytor zewnętrzny ï Trybunał Obrachunkowy, zgodnie z art. 91 Ö 107 Õ Ö rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1271/2013 38 Õ rozporządzenia Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 23 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w art. 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich 39 .

ê 713/2009 motyw 21 (dostosowany)

(30)Po ustanowieniu Agencji jej Bbudżet Ö Agencji Õ powinien podlegać bieżącej ocenie przez władzę budżetową, w oparciu o obciążenie Agencji pracą i jej wyniki. Władza budżetowa powinna zapewnić przestrzeganie najwyższych standardów skuteczności.

ê 713/2009 motyw 22 (dostosowany)

(31)Agencja powinna dysponować wysoko wykwalifikowanym personelem. W szczególności powinna korzystać z kompetencji i doświadczenia personelu oddelegowanego przez krajowe organy regulacyjne, Komisję i państwa członkowskie. Do pracowników Agencji powinny mieć zastosowanie regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich („regulamin pracowniczy”) i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich („warunki zatrudnienia”) ustanowione w rozporządzeniu Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68 40 oraz zasady wspólnie przyjęte przez instytucje Wspólnot Europejskich Ö Unii Õ w celu stosowania tych przepisów. Rada administracyjna, w porozumieniu z Komisją, powinna przyjąć odpowiednie przepisy wykonawcze.

ò nowy

(32)Grupy robocze mogą udzielać wsparcia przy pracach regulacyjnych prowadzonych przez dyrektora i radę organów regulacyjnych na podstawie niniejszego rozporządzenia.

ê 713/2009 motyw 23 (dostosowany)

(33)Agencja powinna stosować ogólne zasady dotyczące publicznego dostępu do dokumentów znajdujących się w posiadaniu organów Wspólnoty Ö Unii Õ. Rada administracyjna powinna ustalić praktyczne środki ochrony informacji handlowych podlegających szczególnej ochronie oraz danych osobowych.

ò nowy

(34)Współpraca krajowych organów regulacyjnych w ramach Agencji uwidacznia w oczywisty sposób, że podejmowanie decyzji większością głosów stanowi podstawowy warunek niezbędny do osiągnięcia postępu w sprawach dotyczących wewnętrznego rynku energii, które wywierają istotne skutki ekonomiczne w różnych państwach członkowskich. Krajowe organy regulacyjne powinny zatem głosować w celu uzyskania zwykłej większości głosów w ramach rady organów regulacyjnych.

ê 713/2009 motyw 24

Agencja powinna odpowiadać, w stosownych przypadkach, przed Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją.

ê 713/2009 motyw 25 (dostosowany)

(35)Kraje niebędące członkami Wspólnoty Ö Unii Õ powinny mieć możliwość uczestniczenia w pracach Agencji, zgodnie z odpowiednimi umowami, które mają zostać zawarte przez Wspólnotę Ö Unię Õ.

ê 713/2009 motyw 26

Środki niezbędne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 41 .

ê 713/2009 motyw 27

W szczególności należy przyznać Komisji uprawnienia do przyjmowania wytycznych niezbędnych w sytuacjach, w których Agencja uzyskuje uprawnienia do decydowania o warunkach dostępu do infrastruktury transgranicznej oraz jej bezpieczeństwa eksploatacyjnego. Ponieważ środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, poprzez uzupełnienie go nowymi elementami innymi niż istotne, środki te muszą zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, przewidzianą w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

ê 713/2009 motyw 28 (dostosowany)

(36)Przed upływem trzech lat po objęciu stanowiska przez pierwszego dyrektora, a następnie co cztery lata, Komisja powinna przedstawiać Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat określonych zadań Agencji i osiągniętych rezultatów, wraz ze wszelkimi stosownymi wnioskami. W sprawozdaniu tym Komisja powinna zawrzeć sugestie dotyczące dodatkowych zadań Agencji.

ê 713/2009 motyw 29 (dostosowany)

(37)Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie udział i współpraca krajowych organów regulacyjnych na poziomie wspólnotowym Ö unijnym Õ, nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, a mogą być lepiej osiągnięte na poziomie Wspólnoty Ö Unii Õ, Wspólnota Ö Unia Õ może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym samym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza środki niezbędne do osiągnięcia tych celów,.

ò nowy

(38)Państwo członkowskie przyjmujące Agencję powinno zapewnić możliwie najlepsze warunki dla zagwarantowania sprawnego i skutecznego funkcjonowania Agencji, w tym wielojęzyczne placówki szkolne o orientacji europejskiej oraz odpowiednie połączenia transportowe,

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

USTANOWIENIE I STATUS PRAWNY Ö CELE I ZADANIA Õ

Artykuł 1

Przedmiot Ö Ustanowienie i cele Õ

1.Niniejszym rozporządzeniem ustanawia się Agencję Ö Unii Europejskiej Õ ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki („Agencja”).

2.Celem Agencji jest wspieranie organów regulacyjnych, o których mowa w art. 57 35 [the recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2] dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej 42 oraz w art. 39 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego 43 , w wykonywaniu na poziomie Ö unijnym Õ wspólnotowym zadań regulacyjnych, które wykonują one w państwach członkowskich, oraz koordynacja, w razie potrzeby, działań tych organów.

3. Do czasu przygotowania siedziby Agencji, będzie się ona mieścić w siedzibie Komisji.

Artykuł 42

Rodzaje aktów wydawanych przez Agencję

Agencja:

a)wydaje opinie i zalecenia skierowane do operatorów systemów przesyłowych, ð regionalnych centrów operacyjnych i wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej ï;

b)wydaje opinie i zalecenia skierowane do organów regulacyjnych;

c)wydaje opinie i zalecenia skierowane do Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji;

d)podejmuje indywidualne decyzje w określonych przypadkach, o których mowa w art. 6, 7, 8 i 11 9 Ö niniejszego rozporządzenia Õ;

e)przedstawia Komisji niewiążące wytyczne ramowe („wytyczne ramowe”) zgodnie z art. 556 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] 44 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany energii elektrycznej 45 oraz art. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 46 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego.

ROZDZIAŁ II

ZADANIA

Artykuł 53

Zadania ogólne

Na wniosek Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji lub z własnej inicjatywy Agencja może przedkładać Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Komisji opinię lub zalecenie w sprawie wszelkich kwestii związanych z celami, w jakich została ustanowiona.

Artykuł 64

Zadania Ö Agencji Õ dotyczące współpracy operatorów systemów przesyłowych

1.Agencja przedstawia Komisji opinię w sprawie projektu statutów, wykazu członków oraz projektu regulaminu wewnętrznego ENTSO energii elektrycznej zgodnie z art. 26 5 ust. 2 [OP: recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] oraz ENTSO gazu zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

2.Agencja monitoruje wykonywanie zadań ENTSO energii elektrycznej, zgodnie z art. 29 9 [OP: recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2], oraz ENTSO gazu, zgodnie z art. 9 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

3.Agencja przedstawia ð może przedstawiać ï opinię dla:

a)ENTSO energii elektrycznej, zgodnie z art. 8 ust. 2 27 ust. 1 lit. a) [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2], oraz ENTSO gazu, zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 Ö — dotyczącą kodeksów sieci Õ; oraz

b)ENTSO energii elektrycznej, zgodnie z art. 27 ust. 1 lit. b) i h) 9 ust. 2 akapit pierwszy [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2], oraz ENTSO gazu, zgodnie z art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (WE) nr 715/2009 — dotyczącą projektu rocznego programu prac, oraz projektu planu rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym Ö unijnym Õ oraz innych odpowiednich dokumentów, o których mowa w art. 27 ust. 1 8 ust. 3 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] oraz w art. 8 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, z uwzględnieniem celów, jakimi są niedyskryminacja, skuteczna konkurencja oraz sprawne i bezpieczne funkcjonowanie rynków wewnętrznych energii elektrycznej i gazu ziemnego.

4.Agencja, opierając się na faktach, przedstawia ENTSO energii elektrycznej, ENTSO gazu, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Komisji należycie uzasadnioną opinię i zalecenia, jeżeli uzna, że projekt rocznego programu prac lub projekt planu rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym Ö unijnym Õ przedłożony jej zgodnie z art. 27 ust. 1 lit. b) i h) 9 ust. 2 akapit drugi [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] oraz art. 9 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (WE) nr 715/2009 nie przyczynia się do niedyskryminacji, skutecznej konkurencji oraz sprawnego funkcjonowania rynku lub wystarczającego poziomu wzajemnych połączeń transgranicznych z dostępem dla stron trzecich lub jest niezgodny z odpowiednimi przepisami [OP: recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2 and recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2] lub dyrektywy 2009/73/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

Artykuł 5

Ö Zadania Agencji dotyczące opracowywania i wdrażania kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci Õ

1.Agencja uczestniczy w opracowywaniu kodeksów sieci zgodnie z art. 556 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] oraz art. 6 rozporządzenia (WE) nr 715/2009. Ö Agencja w szczególności: Õ

a)Agencja przedkłada Komisji niewiążące wytyczne ramowe, w przypadku gdy Komisja wystąpi Ö do niej Õ z takim wnioskiem zgodnie z art. 6 ust. 2 55 ust. 3 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 6 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 715/2009. Agencja dokonuje przeglądu projektu Ö niewiążących Õ wytycznych ramowych i przedkłada go je ponownie Komisji, w przypadku gdy Komisja wystąpi do niej z takim wnioskiem zgodnie z art. 6 ust. 4 55 ust. 6 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 6 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 715/2009. ;

b) Agencja przedstawia ENTSO energii elektrycznej lub ENTSO gazu uzasadnioną opinię dotyczącą kodeksu sieci, zgodnie z art. 6 ust. 7 rozporządzenia (WE) nr 714/2009 lub art. 6 ust. 7 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.;

c) Agencja przedkłada ð zmieniony ï kodeks sieci Komisji i może zalecić jego przyjęcia zgodnie z art. 6 ust. 9 55 ust. 10 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub Ö na podstawie Õ art. 6 ust. 9 rozporządzenia (WE) nr 715/2009. Agencja przygotowuje i przedkłada projekt kodeksu sieci Komisji, w przypadku gdy Komisja wystąpi do niej z takim wnioskiem zgodnie z art. 55 ust. 11 6 ust. 10 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 6 ust. 10 rozporządzenia (WE) nr 715/2009. ;

d)5. Agencja przedstawia Komisji należycie uzasadnioną opinię, zgodnie z art. 55 ust. 13 9 ust. 1 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 9 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, w przypadku gdy ENTSO energii elektrycznej lub ENTSO gazu nie wdrożyła kodeksu sieci opracowanego zgodnie z art. 27 ust. 1 lit. a) 8 ust. 2 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 8 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 lub kodeksu sieci ustanowionego zgodnie z art. 55 ust. 26 ust. 1–10 tych rozporządzeńnia [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] i art. 6 ust. 1–10 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, który nie został jednak przyjęty przez Komisję zgodnie z art. 55 ust. 12 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] i art. 6 ust. 11 tych rozporządzeńrozporządzenia (WE) nr 715/2009.

e)6. Agencja monitoruje i bada wdrażanie kodeksów sieci oraz wytycznych przyjętych przez Komisję zgodnie z art. 55 ust. 126 ust. 11 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] i art. 6 ust. 11 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, ich wpływ na harmonizację mających zastosowanie obowiązujących przepisów mających na celu ułatwianie integracji rynku, a także niedyskryminacji, skutecznej konkurencji oraz sprawnego funkcjonowania rynku, oraz przedkłada sprawozdanie Komisji.

ò nowy

2.W przypadku gdy kodeksy sieci i wytyczne dotyczące sieci opracowane na podstawie rozdziału VII [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] przewidują opracowanie propozycji dotyczących warunków lub metod wdrażania tych kodeksów sieci i wytycznych dotyczących sieci, które wymagają zatwierdzenia przez wszystkie organy regulacyjne lub przez wszystkie organy regulacyjne danego regionu, wspomniane warunki lub metody przedkłada się Agencji celem weryfikacji i zatwierdzenia. Przed zatwierdzeniem warunków lub metod Agencja dokonuje ich weryfikacji i w razie potrzeby wprowadza w nich zmiany, aby zapewnić ich zgodność z celem danego kodeksu sieci lub wytycznej dotyczącej sieci i przyczynianie się przez nie do integracji rynku, niedyskryminacji i skutecznego funkcjonowania rynku. Stosuje się procedurę koordynacji zadań regionalnych zgodnie z art. 7.

3.W kontekście przeglądu obszarów rynkowych Agencja zatwierdza metodykę i założenia, które zostaną wykorzystane w procesie przeglądu obszarów rynkowych na podstawie art. 13 ust. 3 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2], i może wnosić o wprowadzenie w nich poprawek.

ê 713/2009 (dostosowany)

7. Agencja monitoruje postępy w realizacji projektów mających na celu stworzenie nowej zdolności połączeń wzajemnych.

8. Agencja monitoruje wdrażanie planów rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym. Jeżeli stwierdzi niespójność między takim planem a jego wdrażaniem, Agencja bada przyczyny tej niespójności i wydaje zalecenia dla operatorów systemów przesyłowych, krajowych organów regulacyjnych lub innych właściwych organów, których to dotyczy, w celu realizacji inwestycji zgodnie z planami rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym.

4.9..Agencja monitoruje współpracę regionalną operatorów systemów przesyłowych, o której mowa w art. 3112 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] i w art. 12 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, oraz należycie uwzględnia rezultaty tej współpracy przy opracowywaniu opinii, zaleceń i decyzji.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 67

Zadania Ö Agencji Õ w odniesieniu do krajowych organów regulacyjnych

1.Agencja przyjmuje indywidualne decyzje w kwestiach technicznych, o ile takie decyzje są przewidziane w [OP: recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2], w dyrektywie 2009/73/WE, w [OP: recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub w rozporządzeniu (WE) nr 715/2009.

2.Agencja może, zgodnie ze swoim programem prac,lub na wniosek Komisji ð lub z własnej inicjatywy ï, wydawać zalecenia, aby wspierać organy regulacyjne i uczestników rynku w dzieleniu się dobrymi praktykami.

3.Agencja zapewnia ramy dla współpracy krajowych organów regulacyjnych. Agencja wspiera współpracę pomiędzy krajowymi organami regulacyjnymi oraz między organami regulacyjnymi na poziomie regionalnym i wspólnotowym Ö unijnym Õ ð w celu zapewnienia interoperacyjności, komunikacji i monitorowania wyników regionalnych w tych obszarach, które wciąż jeszcze nie są zharmonizowane na poziomie unijnym ï, a także należycie uwzględnia rezultaty tej współpracy przy opracowywaniu opinii, zaleceń i decyzji. Jeżeli Agencja uzna, że niezbędne są wiążące przepisy dotyczące takiej współpracy, przedkłada Komisji odpowiednie zalecenia.

4.Na wniosek organu regulacyjnego lub Komisji Agencja, opierając się na faktach, przedstawia Ö opartą na faktach Õ opinię w sprawie zgodności decyzji podjętej przez organ regulacyjny z wytycznymi, o których mowa w [recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2], w dyrektywie 2009/73/WE, w [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub w rozporządzeniu (WE) nr 715/2009 lub w innych odpowiednich przepisach tych dyrektyw lub rozporządzeń.

5.W przypadku gdy krajowy organ regulacyjny nie zastosował się do opinii Agencji, o której mowa w ust. 4, w terminie czterech miesięcy od daty jej otrzymania, Agencja powiadamia o tym odpowiednio Komisję i państwo członkowskie, którego to dotyczy.

6.W przypadku gdy krajowy organ regulacyjny napotyka w określonym przypadku na trudności w stosowaniu wytycznych, o których mowa w [recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2], w dyrektywie 2009/73/WE, w [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub w rozporządzeniu (WE) nr 715/2009, może on zwrócić się do Agencji z wnioskiem o opinię. Agencja wydaje swoją opinię po konsultacji z Komisją, w terminie trzech miesięcy od otrzymania takiego wniosku.

7.Agencja podejmuje decyzję w sprawie warunków dostępu do infrastruktury elektroenergetycznej i gazowej łączącej Ö lub mogącej połączyć Õ co najmniej dwa państwa członkowskie („infrastruktura transgraniczna”) oraz w sprawie warunków jej bezpieczeństwa eksploatacyjnego, zgodnie z ust. 8 art. 8.

Artykuł 8

Zadania w odniesieniu do warunków dostępu do infrastruktury transgranicznej oraz warunków jej bezpieczeństwa eksploatacyjnego

8.1. W odniesieniu do ð kwestii regulacyjnych o ï infrastruktury ð znaczeniu ï transgranicznymej Agencja podejmuje decyzję w tych kwestiach regulacyjnych, które należą do kompetencji krajowych organów regulacyjnych i które mogą obejmować warunki ð dostępu i bezpieczeństwa eksploatacyjnego lub metody o znaczeniu dla obrotu transgranicznego lub ï dostępu do tej infrastruktury oraz warunki jej bezpieczeństwa eksploatacyjnego ð , lub w innych kwestiach regulacyjnych o znaczeniu transgranicznym ï jedynie:

a) w przypadku gdy właściwe krajowe organy regulacyjne nie były w stanie osiągnąć porozumienia w terminie sześciu miesięcy od Ö po Õ przedłożeniua sprawy ostatniemu z tych organów regulacyjnych; lub

b) na wspólny wniosek właściwych krajowych organów regulacyjnych.

Właściwe krajowe organy regulacyjne mogą zwrócić się wspólnie z wnioskiem o przedłużenie terminu, o którym mowa w lit. a), na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy.

Podczas przygotowywania swojej decyzji Agencja konsultuje się z krajowymi organami regulacyjnymi i operatorami systemów przesyłowych, których to dotyczy, oraz jest informowana o propozycjach i uwagach wszystkich operatorów systemów przesyłowych, których to dotyczy.

2. Warunki dostępu do infrastruktury transgranicznej obejmują:

a) procedurę alokacji zdolności;

b) ramy czasowe alokacji;

c) podział dochodów pochodzących z procedur zarządzania ograniczeniami; oraz

d) nakładanie opłat na użytkowników infrastruktury, o których mowa w art. 17 ust. 1 lit. d) rozporządzenia (WE) nr 714/2009 lub w art. 36 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2009/73/WE.

9.3. W przypadku gdy sprawa została przekazana Agencji zgodnie z ust. 8 1, Agencja:

a)wydaje swoją decyzję w terminie 6 Ö sześciu Õ miesięcy od daty przekazania sprawy; oraz

b)może w razie konieczności wydać decyzję tymczasową, aby zapewnić ochronę bezpieczeństwa dostaw lub bezpieczeństwa eksploatacyjnego danej infrastruktury.

4. Komisja może przyjąć wytyczne dotyczące sytuacji, w których Agencja staje się właściwa do podejmowania decyzji w sprawie warunków dostępu do infrastruktury transgranicznej oraz w sprawie warunków jej bezpieczeństwa eksploatacyjnego. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia poprzez jego uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 32 ust. 2 niniejszego rozporządzenia.

10.5. W przypadku gdy kwestie regulacyjne, o których mowa w ust. 8 1, obejmują zwolnienia w rozumieniu art. 59 17 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 36 dyrektywy 2009/73/WE, terminy przewidziane w niniejszym rozporządzeniu nie Ö podlegają kumulacji Õ kumulują się z terminami przewidzianymi w tych przepisach.

ò nowy

Artykuł 7

Koordynacja zadań regionalnych w ramach Agencji

1.W odniesieniu do decyzji przyjmowanych na podstawie art. 5 ust. 2 niniejszego rozporządzenia w sprawie wspólnych regionalnych warunków lub metod, które mają zostać opracowane zgodnie z kodeksami sieci i wytycznymi dotyczącymi sieci na podstawie rozdziału VII [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] i które regularnie dotyczą ograniczonej liczby państw członkowskich oraz wymagają wspólnej decyzji regulacyjnej na poziomie regionalnym, Agencji może pomagać skład rady organów regulacyjnych utworzony wyłącznie z organów regulacyjnych danego regionu, zgodnie z procedurą określoną w ust. 2–4 niniejszego artykułu.

2.Dyrektor ocenia ewentualny wpływ wspólnej propozycji na rynek wewnętrzny i wydaje opinię, jeżeli wspólna propozycja ma znaczenie głównie regionalne lub jeżeli wywiera ona odczuwalny wpływ na rynek wewnętrzny, zwłaszcza w przypadkach, w których dana kwestia ma istotne znaczenie poza danym regionem.

3.Rada organów regulacyjnych, w stosownych przypadkach, a w szczególności uwzględniając opinię dyrektora, ustanawia podgrupę regionalną składającą się z zainteresowanych członków rady organów regulacyjnych, aby dokonała ona weryfikacji propozycji i wystosowała do rady organów regulacyjnych zalecenie w sprawie zatwierdzenia zawierające ewentualne poprawki.

4.Podejmując decyzję dotyczącą opinii w sprawie propozycji, rada organów regulacyjnych odpowiednio uwzględnia zalecenie podgrupy regionalnej.

5.Organy regulacyjne z regionu wspólnie wyznaczają jeden koordynujący krajowy organ regulacyjny odpowiedzialny za koordynację podgrup regionalnych krajowych organów regulacyjnych. Rotacja funkcji koordynującego krajowego organu regulacyjnego następuje co dwa lata. Koordynujący krajowy organ regulacyjny pełni rolę punktu kontaktowego dla wszystkich zainteresowanych stron, w tym dla Agencji. Może on z własnej inicjatywy lub na wniosek innego krajowego organu regulacyjnego (organów regulacyjnych) z regionu zwracać się do wszystkich zainteresowanych stron o informacje istotne dla wykonywania funkcji regulacyjnych i przedstawia Agencji informacje dotyczące działalności regionalnej krajowych organów regulacyjnych z regionu. Organy regulacyjne działające w podgrupach regionalnych rady organów regulacyjnych udostępniają zasoby wystarczające do umożliwienia grupie sprawowania jej funkcji.

Artykuł 8

Zadania Agencji w odniesieniu do regionalnych centrów operacyjnych

1.Agencja, w ścisłej współpracy z krajowymi organami regulacyjnymi i ENTSO energii elektrycznej, monitoruje i analizuje działalność regionalnych centrów operacyjnych, uwzględniając sprawozdania przewidziane w [Article 43 paragraph 4 recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2].

2.Aby wykonywać zadania, o których mowa w ust. 1, w skuteczny i sprawny sposób, Agencja w szczególności:

a)podejmuje decyzje w sprawie konfiguracji regionów pracy systemu na podstawie art. 33 ust. 1 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2];

b)w stosownych przypadkach zwraca się o informacje do regionalnych centrów operacyjnych na podstawie art. 43 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2];

c)wydaje opinie i zalecenia skierowane do Komisji Europejskiej, Rady i Parlamentu Europejskiego;

d)wydaje opinie i zalecenia skierowane do regionalnych centrów operacyjnych.

Artykuł 9

Zadania Agencji w odniesieniu do wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej

Aby zapewnić sprawowanie przez wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej ich funkcji określonych w [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] i w rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. 47 , Agencja:

a)monitoruje postępy wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej w ustanawianiu funkcji zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/1222;

b)wydaje zalecenia skierowane do Komisji zgodnie z art. 7 ust. 5 rozporządzenia (UE) 2015/1222;

c)w stosownych przypadkach zwraca się o informacje do wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej.

Artykuł 10

Zadania Agencji dotyczące wystarczalności mocy wytwórczych i gotowości na wypadek zagrożeń

1.Agencja zatwierdza i w razie potrzeby zmienia:

a)propozycje dotyczące metod i obliczeń związanych z oceną wystarczalności zasobów na poziomie europejskim przeprowadzaną na podstawie art. 19 ust. 2, 3 i 5 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2];

b)propozycje dotyczące specyfikacji technicznych odnoszących się do transgranicznego udziału w mechanizmach zdolności wytwórczych na podstawie art. 21 ust. 10 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2].

2.Agencja zatwierdza i w razie potrzeby zmienia metody:

a)ustalania scenariuszy kryzysu elektroenergetycznego na poziomie regionalnym, opisanych w art. 5 [Risk Preparedness Regulation as proposed by COM(2016) 862];

b)dokonywania krótkoterminowych ocen wystarczalności opisanych w art. 8 [Risk Preparedness Regulation as proposed by COM(2016) 862].

ê 713/2009 (dostosowany)

Artykuł 119

Inne zadania Ö Zadania Agencji dotyczące decyzji w sprawach zwolnień i certyfikacji Õ

1. Agencja może podejmować decyzje o zwolnieniach, zgodnie z art. 5917 ust. 5 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2]. Agencja może również podejmować decyzje o zwolnieniach zgodnie z art. 36 ust. 4 dyrektywy 2009/73/WE, w przypadku gdy dana infrastruktura znajduje się na terytorium co najmniej dwóch państw członkowskich.

2. Agencja przedstawia na wniosek Komisji opinię, zgodnie z art. 3 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (WE) nr 714/2009 lub z art. 3 ust. 1 lit. b) drugi akapit rozporządzenia (WE) nr 715/2009, dotyczącą decyzji krajowych organów regulacyjnych w sprawie certyfikacji.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 12

Ö Zadania Agencji dotyczące infrastruktury Õ

ð W odniesieniu do transeuropejskiej infrastruktury energetycznej Agencja, w ścisłej współpracy z organami regulacyjnymi i ENTSO: ï

a)7. Agencja monitoruje postępy w realizacji projektów mających na celu stworzenie nowej zdolności połączeń wzajemnych. ;

b)8. Agencja monitoruje wdrażanie planów rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym  unijnym . Jeżeli stwierdzi niespójność między takim planem Ö tymi planami Õ a jego Ö ich Õ wdrażaniem, Agencja bada przyczyny tej niespójności i wydaje zalecenia dla operatorów systemów przesyłowych, krajowych organów regulacyjnych lub innych właściwych organów, których to dotyczy, w celu realizacji inwestycji zgodnie z planami rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym  unijnym .;

ò nowy

c)wypełnia obowiązki określone w art. 5, 11, 12 i 13 rozporządzenia (UE) nr 347/2013.

Artykuł 13

Zadania Agencji dotyczące integralności i przejrzystości rynku hurtowego

W celu skutecznego monitorowania integralności i przejrzystości rynku hurtowego Agencja, w ścisłej współpracy z organami regulacyjnymi i innymi organami krajowymi:

a)monitoruje rynki hurtowe, gromadzi dane i rejestruje uczestników rynku zgodnie z art. 7–9 rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 48 ;

b)wydaje zalecenia dla Komisji zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1227/2011;

c)przeprowadza dochodzenia na podstawie art. 16 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1227/2011.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 14 9

Ö Zlecanie nowych zadań Agencji Õ

Agencji można przydzielić dodatkowe zadania ð , przestrzegając ograniczeń dotyczących przekazywania uprawnień wykonawczych agencjom unijnym, ï nie obejmujące uprawnień decyzyjnych w okolicznościach wyraźnie określonych przez Komisję w wytycznych przyjętych na podstawie zgodnie z art. 57 18 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 23 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 oraz w kwestiach związanych z celami, w jakich Agencja została ustanowiona.

Artykuł 15 10

Konsultacje i przejrzystość

1.W ramach wykonywania swoich zadań, w szczególności w ramach procesu opracowywania wytycznych ramowych zgodnie z art. 556 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 6 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, oraz w ramach procesu proponowania zmian kodeksów sieci na mocy Ö podstawie art. 56 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub Õ art. 7 Ö rozporządzenia (WE) nr 715/2009 Õ jednego z tych rozporządzeń, Agencja prowadzi na wczesnym etapie szerokie konsultacje z uczestnikami rynku, operatorami systemów przesyłowych, konsumentami, użytkownikami końcowymi oraz, w stosownych przypadkach, z organami ochrony konkurencji, bez uszczerbku dla ich odnośnych kompetencji, w otwarty i przejrzysty sposób, w szczególności gdy jej zadania dotyczą operatorów systemów przesyłowych.

2.Agencja zapewnia, aby w stosownych przypadkach społeczeństwo oraz inne zainteresowane strony otrzymywały obiektywne, wiarygodne i łatwo dostępne informacje, w szczególności w odniesieniu do wyników jej pracy.

Wszystkie dokumenty i protokoły posiedzeń konsultacyjnych prowadzonych w trakcie opracowywania wytycznych ramowych zgodnie z art. 556 [recast Electricity Regulation as proposed by COM(2016) 861/2] lub art. 6 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 albo w trakcie dokonywania zmian kodeksów sieci Ö , o których mowa w ust. 1 Õna mocy art. 7 jednego z tych rozporządzeń, podawane są do wiadomości publicznej.

3.Przed przyjęciem wytycznych ramowych zgodnie z art. 6 rozporządzenia (WE) nr 714/2009 lub art. 6 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 albo przed zaproponowaniem zmian kodeksów sieci Ö , o których mowa w ust. 1 Õ na mocy art. 7 jednego z tych rozporządzeń, Agencja wskazuje, w jaki sposób uwzględniono uwagi otrzymane podczas konsultacji oraz — w przypadku nieuwzględnienia uwag — podaje jego przyczyny.

4.Agencja podaje do wiadomości publicznej na swojej własnej stronie internetowej przynajmniej porządek obrad, dokumenty bazowe oraz, w stosownych przypadkach, protokoły posiedzeń rady administracyjnej, rady organów regulacyjnych oraz komisji odwoławczej.

Artykuł 16 11

Monitorowanie i sprawozdawczość dotyczące sektorów elektryczności energii elektrycznej i gazu ziemnego

1.Agencja, w bliskiej współpracy z Komisją, państwami członkowskimi i właściwymi organami krajowymi, w tym z krajowymi organami regulacyjnymi, oraz bez uszczerbku dla uprawnień organów ochrony konkurencji, monitoruje rynki ð hurtowe i detaliczne ï wewnętrzne energii elektrycznej i gazu ziemnego, a w szczególności ceny detaliczne energii elektrycznej i gazu, ð przestrzeganie praw konsumentów określonych w [recast Electricity Directive as proposed by COM(2016) 864/2] i w dyrektywie 2009/73/WE, ï dostęp do sieci, w tym dostęp do energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, ð potencjalne bariery dla obrotu transgranicznego, interwencje państwa uniemożliwiające odzwierciedlanie w cenach faktycznych niedoborów oraz działania państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w oparciu o wyniki oceny wystarczalności zasobów na poziomie europejskim, o której mowa w art. 19 [recast Electricity Regulation], ze szczególnym uwzględnieniem oceny ex post, o której mowa w art. 16 [Risk Preparedness Regulation as proposed by COM(2016) 862] ï oraz przestrzeganie praw konsumentów określonych w dyrektywie 2009/72/WE i w dyrektywie 2009/73/WE.

2.Agencja podaje do wiadomości publicznej Ö publikuje Õ co roku sprawozdanie w sprawie wyników monitorowania Ö , o którym mowa Õ przewidzianego w ust. 1. W sprawozdaniu tym Agencja wskazuje wszelkie przeszkody w dokończeniu budowy rynków wewnętrznych energii elektrycznej i gazu ziemnego.

3.Ö Publikując Õ Podając do wiadomości publicznej swoje roczne sprawozdanie, Agencja może przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Komisji opinię w sprawie Ö ewentualnych Õ środków, jakie można by podjąć w celu likwidacji przeszkód, o których mowa w ust. 2.

ROZDZIAŁ IIIII

ORGANIZACJA Ö AGENCJI Õ

Artykuł 172

Status prawny

1.Agencja jest organem Wspólnoty Ö Unii Õ i posiada osobowość prawną.

2.W każdym z państw członkowskich Agencja posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznanym przez prawo krajowe osobom prawnym. Agencja może w szczególności nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz być stroną w postępowaniach sądowych.

3.Agencję reprezentuje jej dyrektor.

ò nowy

4.Siedzibą Agencji jest Lublana w Słowenii.

Agencja może zakładać lokalne biura w państwach członkowskich, pod warunkiem ich zgody i zgodnie z art. 25 lit. j).

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 18 3
Skład Agencji Ö Struktura administracyjna i struktura zarządzania Õ

W skład Agencji wchodzą:

a)rada administracyjna, która wykonuje zadania określone w art. 1320;

b)rada organów regulacyjnych, która wykonuje zadania określone w art. 2315;

c)dyrektor, który wykonuje zadania określone w art. 2517; oraz

d)komisja odwoławcza, która wykonuje zadania określone w art. 2919.

Artykuł 1912

Ö Skład Õ rady administracyjnej Rada administracyjna

1.Ö W skład rady administracyjnej wchodzi Õ Rada administracyjna składa się z dziewięciu członków. Każdy członek ma zastępcę. Komisja powołuje dwóch członków i ich zastępców, Parlament Europejski — dwóch członków i ich zastępców, a Rada — pięciu członków i ich zastępców. Żaden z posłów do Parlamentu Europejskiego nie może być członkiem rady administracyjnej.

2.Kadencja członków rady administracyjnej Ö i ich zastępców Õ trwa cztery lata i jest jednokrotnie odnawialna. W przypadku pierwszego mandatu kadencja połowy członków rady administracyjnej i ich zastępców wynosi sześć lat.

3.2. Rada administracyjna powołuje ð wybiera większością dwóch trzecich głosów ï spośród swoich członków przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego. Jeżeli przewodniczący nie może pełnić swoich obowiązków, zastępuje go automatycznie zastępca przewodniczącego. Kadencja przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego trwa dwa lata i jest jednokrotnie odnawialna. Kadencja przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego wygasa jednakże, gdy przestają być członkami rady administracyjnej.

4.3. Posiedzenia rady administracyjnej zwołuje jej przewodniczący. Przewodniczący rady organów regulacyjnych, lub osoba wyznaczona w tym celu przez radę organów regulacyjnych, oraz dyrektor biorą udział w obradach bez prawa głosu, o ile rada administracyjna nie postanowi inaczej w odniesieniu do dyrektora. Rada administracyjna zbiera się co najmniej dwa razy w roku na sesji zwyczajnej. Rada administracyjna zbiera się również z inicjatywy przewodniczącego, na wniosek Komisji lub na wniosek co najmniej jednej trzeciej jej członków. Rada administracyjna może zaprosić na swoje posiedzenie w charakterze obserwatora każdą osobę, której opinia może być istotna. Członkowie rady administracyjnej mogą korzystać z pomocy doradców lub ekspertów, z zastrzeżeniem przepisów jej regulaminu wewnętrznego. Usługi sekretariatu na rzecz rady administracyjnej świadczy Agencja.

5.4. Rada administracyjna przyjmuje decyzje ð zwykłą ï większością dwóch trzecich głosów obecnych członków, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej. Każdy członek lub jego zastępca dysponuje jednym głosem.

6.5. Regulamin wewnętrzny określa w sposób bardziej szczegółowy:

a)procedurę głosowania, w szczególności warunki, na jakich jeden z członków może działać w imieniu innego członka, a także, w odpowiednich przypadkach, zasady dotyczące kworum; oraz

b)procedurę rotacji stosowaną przy odnawianiu kadencji członków rady administracyjnej powoływanych przez Radę, tak aby zapewnić zrównoważoną reprezentację państw członkowskich na przestrzeni czasu.

7.6. Członek rady administracyjnej nie może być członkiem rady organów regulacyjnych.

8.7. Członkowie rady administracyjnej zobowiązują się działać w sposób niezależny i obiektywny w interesie publicznym. oraz nie zwracać się o instrukcje polityczne ani ich nie przyjmować. W tym celu każdy z członków składa pisemne oświadczenie finansowe i pisemne oświadczenie dotyczące interesów, w których wskazujeą na brak jakichkolwiek interesów, które mogłyby zostać uznane za zagrożenie dla jego niezależności, lub na jakiekolwiek bezpośrednie lub pośrednie interesy, które mogłyby zostać uznane za zagrożenie dla jego niezależności. Oświadczenia takie są corocznie podawane do publicznej wiadomości.

Artykuł 2013

Zadania Ö Funkcje Õ rady administracyjnej

1.Rada administracyjna:,

a)po konsultacji z radą organów regulacyjnych i uzyskaniu jej pozytywnej opinii zgodnie z art. 23 ust. 5 lit. b)15. ust. 2, powołuje dyrektora zgodnie z art. 24 ust. 2 16 ust. 2. ð i w stosownych przypadkach przedłuża jego kadencję lub odwołuje go ze stanowiska; ï

b)2. Rada administracyjna powołuje oficjalnie formalnie członków rady organów regulacyjnych zgodnie z art. 2214 ust. 1;.

c)3. Rada administracyjna powołuje oficjalnie członków komisji odwoławczej zgodnie z art. 26 ust. 218 ust. 1 i 2.;

d)4. Rada administracyjna zapewnia, aby Agencja wypełniała swoją misję i wykonywała powierzone jej zadania zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.;

e)5. Rada administracyjna przyjmuje każdego roku ð projekt dokumentu programowego, o którym mowa w art. 21, przed przedłożeniem go Komisji do zaopiniowania oraz, ï program prac Agencji na nadchodzący rok, przed dniem 30 września każdego roku, po konsultacji z ð po uzyskaniu opinii ï Komisjią i po zatwierdzeniu programu przez radę organów regulacyjnych zgodnie z art. 23 ust. 5 lit. c)15 ust. 3, ð przyjmuje dokument programowy Agencji większością dwóch trzecich głosów członków ï oraz przekazuje go Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji. Program prac przyjmowany jest bez uszczerbku dla corocznej procedury budżetowej i podawany jest do publicznej wiadomości.;

6. Rada administracyjna przyjmuje program wieloletni oraz w razie konieczności dokonuje zmiany tego programu. Zmiany tej dokonuje się na podstawie sprawozdania z oceny sporządzonego przez niezależnego eksperta zewnętrznego na wniosek rady administracyjnej. Dokumenty te podaje się do publicznej wiadomości.

f)7. Rada administracyjna ð przyjmuje większością dwóch trzecich głosów budżet roczny Agencji oraz ï wykonuje swoje ð pozostałe ï uprawnienia ð funkcje ï budżetowe zgodnie z art. 31–35 21–24.;

g)8. Popo otrzymaniu zgody Komisji rada administracyjna podejmuje decyzję o ewentualnym przyjęciu wszelkich zapisów, darowizn lub dotacji z innych źródeł Ö unijnych Õ wspólnotowych albo wszelkich dobrowolnych wkładów wnoszonych przez państwa członkowskie lub przez organy regulacyjne. W opinii Ö rady administracyjnej wydanej na podstawie Õ , którą rada administracyjna wydaje zgodnie z art. 3524 ust. 5, wyraźnie wskazane są źródła finansowania określone w niniejszym ustępie. niniejszej literze;

h)9. Rada administracyjna, w porozumieniu z radą organów regulacyjnych, sprawuje władzę dyscyplinarną nad dyrektorem. ð Ponadto, zgodnie z ust. 2, wykonuje w odniesieniu do pracowników Agencji uprawnienia powierzone na mocy regulaminu pracowniczego organowi powołującemu, a na mocy warunków zatrudnienia innych pracowników – organowi uprawnionemu do zawierania umów o pracę; ï

i)10. W razie konieczności rada administracyjna opracowuje przepisy wykonawcze Agencji w celu nadania skuteczności regulaminowi pracowniczemu ð i warunkom zatrudnienia innych pracowników zgodnie z art. 110 regulaminu pracowniczego ï zgodnie z na podstawie art. 39;28 ust. 2.

j)11. Rada administracyjna przyjmuje praktyczne środki dotyczące prawa dostępu do dokumentów Agencji zgodnie z art. 41;30.

k)12. Rada administracyjna przyjmuje i publikuje roczne sprawozdanie z działalności Agencji, w oparciu o projekt rocznego sprawozdania, o którym mowa w art. 25 lit. h) 17 ust. 8, oraz przekazuje to sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji, Ö i Õ Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu oraz Komitetowi Regionów do dnia 15 czerwca ð 1 lipca ï każdego roku. Roczne sprawozdanie z działalności Agencji zawiera odrębny rozdział, zatwierdzony przez radę organów regulacyjnych, dotyczący działalności regulacyjnej Agencji w danym roku.;

l)13. Rada administracyjna uchwala i publikuje swój własny regulamin wewnętrzny.;

ò nowy

m)przyjmuje przepisy finansowe mające zastosowanie wobec Agencji zgodnie z art. 36;

n)przyjmuje strategię zwalczania nadużyć finansowych, proporcjonalną do zagrożeń istniejących w tym zakresie i uwzględniającą koszty i korzyści wynikające ze środków, jakie mają być wdrożone;

o)przyjmuje przepisy, których celem jest zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi, w odniesieniu do swoich członków oraz członków komisji odwoławczej;

p)przyjmuje i regularnie aktualizuje plany komunikacji i rozpowszechniania, o których mowa w art. 41;

q)mianuje księgowego, z zastrzeżeniem regulaminu pracowniczego i warunków zatrudnienia innych pracowników, który jest całkowicie niezależny w wykonywaniu swoich obowiązków;

r)zapewnia podjęcie odpowiednich działań następczych w związku z ustaleniami i zaleceniami wynikającymi ze sprawozdań i ocen z kontroli wewnętrznej lub zewnętrznej oraz z dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych („OLAF”);

s)zatwierdza wnioski z ustaleń roboczych zgodnie z art. 43.

2.Rada administracyjna przyjmuje, zgodnie z art. 110 regulaminu pracowniczego, decyzję na podstawie art. 2 ust. 1 regulaminu pracowniczego i art. 6 warunków zatrudnienia innych pracowników w sprawie przekazania dyrektorowi uprawnień odpowiedniego organu powołującego i określenia warunków, na jakich to przekazanie uprawnień można zawiesić. Dyrektor jest uprawniony do dalszego przekazania tych uprawnień.

3.Jeżeli wymagają tego szczególne okoliczności, rada administracyjna może w drodze decyzji tymczasowo zawiesić przekazanie uprawnień organu powołującego dyrektorowi i dalsze przekazanie takich uprawnień przez dyrektora oraz wykonywać je samodzielnie lub przekazać je jednemu ze swoich członków albo członkowi personelu innemu niż dyrektor.

ò nowy

Artykuł 21

Programowanie roczne i wieloletnie

1.Rada administracyjna przyjmuje co roku dokument programowy zawierający programowanie wieloletnie i roczne, na podstawie projektu przedstawionego przez dyrektora, uwzględniając opinię Komisji i nawiązując do programowania wieloletniego po konsultacji z Parlamentem Europejskim. Dokument ten rada administracyjna przekazuje Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji nie później niż dnia 31 stycznia każdego roku.

Dokument programowy staje się definitywny po ostatecznym przyjęciu budżetu ogólnego i w razie potrzeby zostaje odpowiednio dostosowany.

2.Roczny program prac zawiera szczegółowe cele i spodziewane wyniki, łącznie ze wskaźnikami skuteczności działania. Zawiera on również opis działań, jakie mają zostać sfinansowane, oraz wskazanie środków finansowych i zasobów ludzkich przydzielonych do każdego działania, zgodnie z zasadami budżetu zadaniowego i zarządzania kosztami działań. Roczny program prac musi być spójny z wieloletnim programem prac, o którym mowa w ust. 4. Wskazuje się w nim wyraźnie zadania, które zostały dodane, zmienione lub skreślone w porównaniu z poprzednim rokiem budżetowym. Programowanie roczne i wieloletnie obejmuje strategię stosunków z krajami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, o których mowa w art. 43, oraz działania powiązane z tą strategią.

3.Rada administracyjna zmienia przyjęty roczny program prac, gdy Agencji zostaje przydzielone nowe zadanie.

Wszelkie istotne zmiany w rocznym programie prac przyjmuje się, stosując tę samą procedurę, którą ustanowiono dla pierwotnego rocznego programu prac. Rada administracyjna może przekazać dyrektorowi uprawnienie do wprowadzania zmian innych niż istotne w rocznym programie prac.

4.W wieloletnim programie prac określa się ogólne założenia strategiczne obejmujące cele, spodziewane wyniki i wskaźniki skuteczności działania. Określa się w nim również programowanie w zakresie zasobów, w tym budżetu wieloletniego i personelu.

Programowanie w zakresie zasobów jest aktualizowane co roku. Założenia strategiczne są uaktualniane w miarę potrzeb, w szczególności celem uwzględnienia wyników oceny, o której mowa w art. 45.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 2214

Ö Skład Õ rady Rada organów regulacyjnych

1.W skład rady organów regulacyjnych wchodzą:

a)wysocy rangą przedstawiciele organów regulacyjnych, zgodnie z art. 56 ust. 1 [Recast Electricity Directive] i art. 39 ust. 1 dyrektywy 2009/73/WE, oraz po jednym zastępcy z każdego państwa członkowskiego spośród aktualnego wyższego rangą personelu tych organów ð , przy czym jedni i drudzy są mianowani przez krajowy organ regulacyjny ï;

b)jeden przedstawiciel Komisji, któremu nie przysługuje prawo głosu.

Do rady organów regulacyjnych dopuszcza się tylko po jednym przedstawicielu krajowego organu regulacyjnego z każdego państwa członkowskiego.

Każdy krajowy organ regulacyjny odpowiedzialny jest za powołanie zastępcy Ö członka Õ spośród aktualnego personelu krajowego organu regulacyjnego.

2.Rada organów regulacyjnych wybiera spośród swoich członków przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego. Jeżeli przewodniczący nie może pełnić swoich obowiązków, zastępuje go zastępca przewodniczącego. Kadencja przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego trwa dwa i pół roku i jest odnawialna. W każdym wypadku kadencja przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego wygasa jednakże, gdy przestaną być członkami rady organów regulacyjnych.

Artykuł 23

Ö Funkcje rady organów regulacyjnych Õ

1.3. Rada organów regulacyjnych ð i podkomitety utworzone na podstawie art. 7 ï stanowią ð zwykłą ï większością dwóch trzecich głosów obecnych członków ð , a każdemu członkowi przysługuje jeden głos, z wyjątkiem decyzji w sprawie opinii wydawanych na podstawie ust. 5 lit. b), które są podejmowane większością dwóch trzecich głosów obecnych członków ï.

2.4. Rada organów regulacyjnych uchwala i publikuje swój regulamin wewnętrzny, który określa w sposób bardziej szczegółowy procedurę głosowania, w szczególności warunki, na jakich jeden z członków może działać w imieniu innego członka, a także w stosownych przypadkach zasady dotyczące kworum. W regulaminie wewnętrznym mogą zostać przewidziane określone metody pracy stosowane przy rozpatrywaniu kwestii wynikających w kontekście inicjatyw w zakresie współpracy regionalnej.

3.5. Podczas wykonywania zadań powierzonych jej na mocy niniejszego rozporządzenia i bez uszczerbku dla działań jej członków w imieniu ich odnośnych organów regulacyjnych, rada organów regulacyjnych działa niezależnie i nie zwraca się o instrukcje do rządu żadnego z państw członkowskich, do Komisji lub ani do innego podmiotu publicznego lub prywatnego, ani nie przyjmuje takich instrukcji.

4.6. Usługi sekretariatu na rzecz rady organów regulacyjnych świadczy Agencja.

Artykuł 15

Zadania rady organów regulacyjnych

5.1. Rada organów regulacyjnych:

a)przedstawia dyrektorowi opinie dotyczące opinii, zaleceń i decyzji , o których mowa Ö wymienionych Õ w art. 4–14 5, 6, 7, 8 i 9, których przyjęcie jest rozpatrywane. Ponadto rada organów regulacyjnych udziela dyrektorowi, w zakresie swoich kompetencji, wskazówek dotyczących wykonywania zadań dyrektora ð , z wyjątkiem decyzji przyjmowanych na podstawie art. 16 ust. 6 rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 49 ï.;

b)2. Rada organów regulacyjnych wydaje opinię dla rady administracyjnej dotyczącą kandydata, który ma zostać powołany na stanowisko dyrektora zgodnie z art. 2013 ust. 1 lit. a) i art. 2416 ust. 2.; Rada organów regulacyjnych podejmuje decyzję większością trzech czwartych głosów swoich członków.

c)3. Rada organów regulacyjnych zatwierdza program prac Agencji na nadchodzący rok, zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. e)13 ust. 5 i art. 25 lit. f)17 ust. 6 oraz zgodnie ze wstępnym projektem budżetu uchwalonym zgodnie z art. 33 ust. 3 23 ust. 1, oraz przedkłada go radzie administracyjnej do przyjęcia przed dniem 1 września każdego roku.;

d)4. Rada organów regulacyjnych zatwierdza odrębny rozdział sprawozdania rocznego dotyczący działalności regulacyjnej, zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. k)13 ust. 12 i art. 25 lit. g) 17 ust. 8.;

6.5. Parlament Europejski może wezwać przewodniczącego rady organów regulacyjnych lub jego zastępcę, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu ich niezależności, do złożenia oświadczenia przed swoją właściwą komisją oraz do udzielenia odpowiedzi na pytania członków tej komisji.

Artykuł 24 16

Dyrektor

1.Agencją zarządza dyrektor, który działa zgodnie ze wskazówkami, o których mowa w art. 23 ust. 5 lit. a) 15 ust. 1 zdanie drugie, oraz — w przypadkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu — zgodnie z opiniami rady organów regulacyjnych. Bez uszczerbku dla odnośnych funkcji rady administracyjnej i rady organów regulacyjnych w odniesieniu do zadań dyrektora, dyrektor nie zwraca się o instrukcje do rządu żadnego z państw członkowskich, do Komisji ð instytucji unijnych ï lub ani do jakiegokolwiek innego jakichkolwiek innych podmiotówu ð lub osób ï publicznychego lub prywatnychego, ani nie przyjmuje takich instrukcji. ð Dyrektor odpowiada przed radą administracyjną. Dyrektor może uczestniczyć w posiedzeniach rady organów regulacyjnych w charakterze obserwatora. ï

2.Dyrektor powoływany jest przez radę administracyjną, po uzyskaniu pozytywnej opinii rady organów regulacyjnych, na podstawie osiągnięć, a także umiejętności i doświadczenia istotnych dla sektora energetycznego, z listy co najmniej trzech kandydatów zaproponowanych przez Komisję po ð przeprowadzeniu otwartej i przejrzystej procedury naboru ï ogłoszeniu publicznego zaproszenia do zgłoszenia zainteresowania. Przed mianowaniem kandydat wybrany przez radę administracyjną może zostać wezwany do złożenia oświadczenia przed właściwą komisją Parlamentu Europejskiego i do udzielenia odpowiedzi na pytania członków tej komisji. ð Do celów zawarcia umowy z dyrektorem Agencję reprezentuje przewodniczący rady administracyjnej. ï

3.Kadencja dyrektora trwa pięć lat. W okresie dziewięciu miesięcy poprzedzających koniec kadencji Komisja przeprowadza ocenę. W ocenie tej Komisja bada w szczególności:

a)wykonywanie obowiązków przez dyrektora;

b)zadania i zobowiązania Ö potrzeby Õ Agencji w Ö kolejnych Õ nadchodzących latach.

Ocena dotycząca lit. b) zostaje przeprowadzona z udziałem niezależnego eksperta zewnętrznego.

4.Rada administracyjna, działając na wniosek Komisji, po konsultacji oraz uwzględnieniu w jak najwyższym stopniu oceny oraz opinii rady organów regulacyjnych dotyczącej tej oceny, może jednokrotnie przedłużyć kadencję dyrektora o nie więcej niż trzy ð pięć ï lata, jedynie w przypadkach, gdy jest to uzasadnione zadaniami i wymaganiami Ö potrzebami Õ Agencji. ð Dyrektor, którego kadencja została przedłużona, nie może uczestniczyć w kolejnej procedurze naboru na to samo stanowisko z końcem przedłużonej kadencji. ï

5.Rada administracyjna informuje Parlament Europejski o swoim zamiarze przedłużenia kadencji dyrektora. W okresie jednego miesiąca poprzedzającego przedłużenie kadencji, dyrektor może zostać wezwany do złożenia oświadczenia przed właściwą komisją Parlamentu Europejskiego i do udzielenia odpowiedzi na pytania członków tej komisji.

6.Jeżeli kadencja dyrektora nie jest przedłużona, dyrektor pełni swoje funkcje do czasu mianowania jego następcy.

7.Dyrektor może zostać odwołany ze stanowiska tylko na podstawie decyzji rady administracyjnej, po uzyskaniu pozytywnej opinii rady organów regulacyjnych. Rada administracyjna podejmuje tę decyzję większością trzech czwartych ð dwóch trzecich ï głosów swoich członków.

8.Parlament Europejski i Rada mogą wezwać dyrektora do przedłożenia sprawozdania z wykonania jego obowiązków. Parlament Europejski może również wezwać dyrektora do złożenia oświadczenia przed swoją właściwą komisją oraz do udzielenia odpowiedzi na pytania członków tej komisji.

Artykuł 25 17

Zadania dyrektora

Ö Dyrektor: Õ

a)1. Dyrektor jest odpowiedzialny za reprezentowanie Ö przedstawicielem prawnym Õ Agencji i Ö odpowiada za bieżące Õ zarządzanie nią.;

b)2. Dyrektor przygotowuje prace rady administracyjnej. Dyrektor uczestniczy, bez prawa głosu, w pracach rady administracyjnej. ð Dyrektor jest odpowiedzialny za wykonanie decyzji przyjętych przez radę administracyjną; ï

c)3. Dyrektor ð sporządza, ï przyjmuje i publikuje opinie, zalecenia i decyzje. Ö Opinie, zalecenia i decyzje Õ, o których mowa w art. 3–11 i 14 5, 6, 7, 8 i 9, ð zostają przyjęte jedynie wtedy, gdy ï które uzyskały pozytywną opinię rady organów regulacyjnych.;

d)4. Dyrektor jest odpowiedzialny za wykonanie rocznego programu prac Agencji pod kierownictwem rady organów regulacyjnych i pod kontrolą administracyjną rady administracyjnej. ;

e)5. Dyrektor podejmuje Ö stosuje Õ wszelkie niezbędne środki, w szczególności przyjmuje wewnętrzne instrukcje administracyjne oraz publikuje komunikaty, w celu zapewnienia funkcjonowania Agencji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. ;

f)6. Kkażdego roku dyrektor przygotowuje projekt rocznego programu prac Agencji na nadchodzący rok i ð po przyjęciu projektu przez radę administracyjną ï przedkłada go radzie organów regulacyjnych, Parlamentowi Europejskiemu i Komisji do dnia 30 czerwca tego ð 31 stycznia ï Ö każdego Õ roku. ð Dyrektor jest odpowiedzialny za wdrożenie dokumentu programowego i złożenie radzie administracyjnej sprawozdania z jego wdrożenia; ï

g)7. Dyrektor sporządza wstępny projekt budżetu Agencji Ö na podstawie Õ zgodnie z art. 3323 ust. 1 i wykonuje budżet Agencji zgodnie z art. 34 i 3524.;

h)8. Każdego roku dyrektor przygotowuje Ö co roku Õ ð i przedkłada radzie administracyjnej ï projekt sprawozdania rocznego zawierającego rozdział dotyczący działalności regulacyjnej Agencji oraz rozdział dotyczący spraw finansowych i administracyjnych.;

i)9. Ww odniesieniu do personelu Agencji, dyrektor wykonuje uprawnienia przewidziane w art. 3928 ust. 3.;

ò nowy

j)przygotowuje plan działań wynikający z wniosków ze sprawozdań i ocen z kontroli wewnętrznej lub zewnętrznej oraz z dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz składa sprawozdanie z postępów dwa razy w roku Komisji, a regularnie – radzie administracyjnej;

k)odpowiada za podjęcie decyzji, czy do skutecznego i efektywnego wykonywania zadań Agencji konieczne jest umieszczenie jej pracownika lub pracowników w państwie członkowskim lub państwach członkowskich. Decyzja o utworzeniu biura lokalnego wymaga uprzedniej zgody Komisji, rady administracyjnej i państwa członkowskiego lub państw członkowskich, których to dotyczy. Zakres działań, które mają być prowadzone w tym biurze lokalnym, określa się w tej decyzji w taki sposób, aby uniknąć zbędnych kosztów i powielania funkcji administracyjnych Agencji.

ê 713/2009 (dostosowany)

Artykuł 2618

Ö Utworzenie i skład Õ Kkomisjia odwoławczeja

ò nowy

1.Agencja ustanawia komisję odwoławczą.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

2. 1. Ö W skład Õ Kkomisjia odwoławczeja składa się z Ö wchodzi Õ sześciu członków i sześciu zastępców wybranych spośród aktualnego lub byłego wyższego rangą personelu krajowych organów regulacyjnych, organów ochrony konkurencji lub innych instytucji krajowych lub wspólnotowych Ö unijnych Õ, którzy posiadają odpowiednie doświadczenie w sektorze energetycznym. Komisja odwoławcza wyznacza swojego przewodniczącego. Decyzje komisji odwoławczej przyjmowane są kwalifikowaną większością głosów co najmniej czterech z sześciu jej członków. Komisja odwoławcza zwoływana jest stosownie do potrzeb.

2. Członkowie komisji odwoławczej powoływani są formalnie na wniosek Komisji przez radę administracyjną, po ogłoszeniu publicznego zaproszenia do zgłoszenia zainteresowania oraz po Ö przeprowadzeniu Õ konsultacji z radą organów regulacyjnych.

3.6. Ö Komisja odwoławcza uchwala i publikuje swój regulamin wewnętrzny. Õ ð W regulaminie tym określa się szczegółowo ustalenia regulujące organizację i funkcjonowanie komisji odwoławczej oraz regulamin postępowania obowiązujący w przypadku odwołań wnoszonych do komisji na podstawie niniejszego artykułu. Komisja odwoławcza przedkłada Komisji projekt swojego regulaminu wewnętrznego. Komisja wydaje opinię w sprawie projektu regulaminu wewnętrznego w ciągu trzech miesięcy od daty jego otrzymania. Komisja odwoławcza uchwala i publikuje swój regulamin wewnętrzny w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania opinii Komisji. O wszelkich późniejszych istotnych zmianach w regulaminie powiadamia się Komisję. Komisja wydaje następnie opinię w sprawie tych zmian.

Budżet Agencji zawiera odrębną linię budżetową przeznaczoną na finansowanie funkcjonowania rejestru komisji odwoławczej. ï

4.Ö Decyzje komisji odwoławczej przyjmowane są kwalifikowaną większością głosów co najmniej czterech z sześciu jej członków. Komisja odwoławcza zwoływana jest stosownie do potrzeb Õ.

Artykuł 27

Ö Członkowie komisji odwoławczej Õ

1.3. Kadencja członków komisji odwoławczej trwa pięć lat. Jest ona ð jednokrotnie ï odnawialna.

2.Członkowie komisji odwoławczej podejmują decyzje w sposób niezależny. Nie są związani żadnymi instrukcjami. Nie wolno im pełnić żadnych innych funkcji w Agencji, w radzie administracyjnej ani w radzie organów regulacyjnych ð , ani też w żadnej z grup roboczych. ï Członka komisji odwoławczej nie można odwołać ze stanowiska w czasie trwania kadencji, chyba że został uznany za winnego poważnego uchybienia, a rada administracyjna, po konsultacji z radą organów regulacyjnych, podejmie decyzję o jego odwołaniu.

Artykuł 28

Ö Wyłączenie i sprzeciw w komisji odwoławczej Õ

1.4. Członkowie komisji odwoławczej nie biorą udziału w postępowaniu odwoławczym, jeżeli mają w nim interes osobisty lub jeżeli wcześniej działali jako przedstawiciele jednej ze stron postępowania lub jeżeli uczestniczyli w podejmowaniu decyzji stanowiącej przedmiot postępowania odwoławczego.

2.5. W przypadku gdy członek członkowie komisji odwoławczej uważa Ö uważają Õ, że inny członek nie powinien brać udziału w postępowaniu odwoławczym z przyczyn Ö powodów Õ, o których mowa w ust. 1 4, lub z jakiegokolwiek innego powodu, powiadamiają o tym komisję odwoławczą. Każda strona postępowania odwoławczego może zgłosić sprzeciw wobec udziału członka komisji odwoławczej z powodów, o których mowa w ust. 1 4, lub w przypadku podejrzenia o stronniczość. Sprzeciw taki jest niedopuszczalny, jeżeli opiera się na przynależności państwowej członka albo jeżeli Ö sprzeciwiająca się Õ strona postępowania odwoławczego — wiedząc o okolicznościach stanowiących podstawę wniosku o wyłączenie — dokonała mimo tego jakiejkolwiek czynności procesowej w postępowaniu odwoławczym, innej niż sprzeciw co do składu komisji odwoławczej.

3.6. Komisja odwoławcza podejmuje decyzję dotyczącą działania, które należy podjąć w przypadkach określonych w ust. 1 i 24 i 5, bez udziału zainteresowanego członka. Przy podejmowaniu tej decyzji zainteresowanego członka zastępuje w komisji odwoławczej jego zastępca , chyba że zastępca znajduje się w podobnej sytuacji co członek. W takim przypadku Ö Jeżeli zastępca znajduje się w podobnej sytuacji co członek, Õ przewodniczący wyznacza osobę zastępującą spośród dostępnych zastępców.

4.7. Członkowie komisji odwoławczej zobowiązują się działać niezależnie i w interesie publicznym. W tym celu składają oni pisemne oświadczenie finansowe i pisemne oświadczenie dotyczące interesów, w których wskazują na brak jakichkolwiek interesów, które mogłyby zostać uznane za zagrożenie dla ich niezależności, lub na jakiekolwiek bezpośrednie lub pośrednie interesy, które mogłyby zostać uznane za zagrożenie dla ich niezależności. Oświadczenia takie corocznie podawane są do publicznej wiadomości.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 2919

Odwołania Ö Decyzje, od których przysługuje odwołanie Õ

1.Każda osoba fizyczna lub prawna, w tym również krajowe organy regulacyjne, może odwołać się od decyzji, o której mowa w art. 4–14 7, 8 lub 9 ð niniejszego rozporządzenia i w art. 12 ust. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 oraz w art. 9 ust. 11 rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1222 ï, która jest do niej skierowana, lub od decyzji, która dotyczy jej bezpośrednio i indywidualnie, mimo że została przyjęta w formie decyzji skierowanej do innej osoby.

2.Odwołanie wraz z Ö jego Õ uzasadnieniem składa się Agencji w formie pisemnej w terminie dwóch miesięcy od daty powiadomienia osoby zainteresowanej o decyzji lub — w razie braku takiego powiadomienia — w terminie dwóch miesięcy od daty opublikowania decyzji przez Agencję. Komisja odwoławcza podejmuje decyzję w sprawie odwołania w terminie dwóch ð czterech ï miesięcy od jego wniesienia.

3.Odwołanie wniesione zgodnie z ust. 1 nie ma skutku zawieszającego. Komisja odwoławcza może jednak zawiesić wykonanie zaskarżonej decyzji, jeżeli uzna, że wymagają tego okoliczności.

4.Jeżeli odwołanie jest dopuszczalne, komisja odwoławcza bada, czy jest ono uzasadnione. Komisja odwoławcza wzywa, według potrzeb, strony postępowania odwoławczego do wnoszenia w przewidzianym terminie uwag do powiadomień, które do nich skierowała, lub do informacji przekazanych przez pozostałe strony postępowania odwoławczego. Strony postępowania odwoławczego są uprawnione do ustnego zgłaszania Ö zgłoszenia Õ swoich uwag.

5.Komisja odwoławcza może, zgodnie z niniejszym artykułem, wykonywać wszelkie uprawnienia, które wchodzą w zakres kompetencji Agencji, lub przekazać sprawę do rozstrzygnięcia właściwemu organowi Agencji. Decyzja komisji odwoławczej jest dla niego wiążąca.

6.7. Agencja publikuje decyzje podejmowane przez komisję odwoławczą.

Artykuł 20

Skargi do Sądu Pierwszej Instancji i Trybunału Sprawiedliwości

1. Od decyzji podjętej przez komisję odwoławczą lub — w przypadku gdy komisja odwoławcza nie ma kompetencji — przez Agencję, przysługuje skarga do Sądu Pierwszej Instancji lub Trybunału Sprawiedliwości zgodnie z art. 230 Traktatu.

2. W przypadku gdy Agencja uchyla się od podjęcia decyzji, może zostać wszczęte postępowanie o zaniechanie działania zgodnie z art. 232 Traktatu przed Sądem Pierwszej Instancji lub Trybunałem Sprawiedliwości.

3. Agencja jest zobowiązana do podjęcia niezbędnych środków w celu wykonania wyroku Sądu Pierwszej Instancji lub Trybunału Sprawiedliwości.

ò nowy

Artykuł 30
Grupy robocze

1.W uzasadnionych przypadkach, a w szczególności w celu wsparcia prac regulacyjnych prowadzonych przez dyrektora i radę organów regulacyjnych w kwestiach regulacyjnych, rada administracyjna może ustanawiać grupy robocze.

2.W skład grup roboczych wchodzą w miarę potrzeb eksperci spośród pracowników Agencji, z krajowych organów regulacyjnych i z Komisji. Agencja nie odpowiada za koszty uczestnictwa ekspertów będących pracownikami krajowych organów regulacyjnych w grupach roboczych Agencji.

3.Rada administracyjna uchwala i publikuje regulamin wewnętrzny dotyczący funkcjonowania grup roboczych.

ê 713/2009 (dostosowany)

ROZDZIAŁ IVIII

PRZEPISY FINANSOWE Ö UCHWALANIE I STRUKTURA BUDŻETU Õ

Artykuł 31 21

Ö Struktura Õ Bbudżetu Agencji

1.ÖBez uszczerbku dla innych zasobów na Õ Ddochody Agencji Ö składają się Õ obejmują w szczególności:

a)dotację Ö wkład Unii Õ wspólnotową zapisaną w budżecie ogólnym Unii Europejskiej (sekcja „Komisja”);

b)opłaty wnoszone na rzecz Agencji zgodnie z art. 3222;

c)Ö wszelkie Õ dobrowolne wkłady wnoszone przez państwa członkowskie lub organy regulacyjne państw członkowskich na podstawie art. 20 ust. 1 lit. g) mocy art. 13 ust. 8; oraz

d)zapisy, darowizny lub dotacje, o których mowa w art. 20 ust. 1 lit. g)13 ust. 8.

2.Wydatki Agencji obejmują koszty personelu, koszty administracyjne, koszty infrastruktury oraz Ö wydatki Õ koszty operacyjne.

3.Dochody i wydatki Agencji równoważą się.

4.Wszystkie dochody i wydatki Agencji są ujmowane w prognozie dla każdego roku budżetowego, pokrywającego się z rokiem kalendarzowym, oraz są zapisywane w jej budżecie.

ê 713/2009

Artykuł 3222

Opłaty

ê 347/2013 art. 20

1.Agencja pobiera opłaty za wnioski o wydanie decyzji o zwolnieniu zgodnie z art. 119 ust. 1 oraz decyzji o transgranicznej alokacji kosztów wydawanej przez Agencję zgodnie z art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej 50 .

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

2.Opłaty, o których mowa w ust. 1, ustalane są przez Komisję.

Artykuł 3323

Uchwalenie budżetu

1.Do dnia 15 lutego Kkażdego roku dyrektor przedstawia Ö wstępny projekt preliminarza Õ wstępny projekt budżetu dotyczący wydatków operacyjnych oraz programu prac przewidzianych na nadchodzący Ö następny Õ rok budżetowy i przekazuje ten wstępny projekt budżetu radzie administracyjnej wraz z wykazem etatów tymczasowych.

2.Na podstawie Ö wstępnego projektu preliminarza Õ wstępnego projektu budżetu przygotowanego przez dyrektora, rada administracyjna opracowuje co roku Ö przyjmuje wstępny projekt Õ preliminarza dochodów i wydatków Agencji na następny rok budżetowy.

3.Do dnia Ö 31 stycznia każdego roku Õ 31 marca rada administracyjna przekazuje Komisji Ö wstępny projekt Õ preliminarza, w tym projekt planu zatrudnienia. Przed przyjęciem preliminarza projekt przygotowany przez dyrektora jest przekazywany radzie organów regulacyjnych, która może wydać uzasadnioną opinię w sprawie tego projektu.

4.Komisja przekazuje preliminarz, o którym mowa w ust. 21, Parlamentowi Europejskiemu i Radzie („władza budżetowa”) wraz ze wstępnym projektem budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

5.Na podstawie Ö projektu Õ preliminarza Komisja wprowadza do wstępnego projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej Ö preliminarze Õ prognozy, które uważa za niezbędne w odniesieniu do planu zatrudnienia, oraz kwotę dotacji obciążającej budżet ogólny Unii Europejskiej, zgodnie z art. Ö 313 i następnymi Õ 272 Traktatu.

6.Ö Rada, działając jako Õ Wwładza budżetowa, przyjmuje plan zatrudnienia dla Agencji.

7.Budżet Agencji jest Ö przyjmowany Õ sporządzany przez radę administracyjną. Budżet staje się budżetem ostatecznym po ostatecznym przyjęciu budżetu ogólnego Unii Europejskiej. W razie konieczności budżet jest odpowiednio dostosowywany.

8.Ö Wszelkich zmian w budżecie, w tym w planie zatrudnienia, dokonuje się według tej samej procedury. Õ

9.8. Rada administracyjna powiadamia niezwłocznie władzę budżetową o zamiarze realizacji każdego projektu, który może mieć istotne skutki finansowe dla finansowania budżetu Agencji, w szczególności o wszelkich projektach dotyczących nieruchomości, takich jak najem lub kupno budynków. Rada administracyjna powiadamia również Komisję o swoim zamiarze. Jeżeli którykolwiek organ władzy budżetowej zamierza wydać opinię, powiadamia Agencję o swoim zamiarze w terminie dwóch tygodni od otrzymania informacji o projekcie. W przypadku braku odpowiedzi, Agencja może przystąpić do realizacji planowanego projektu.

Artykuł 3424

Wykonanie i kontrola budżetu

1.Dyrektor działa w charakterze urzędnika zatwierdzającego i wykonuje budżet Agencji.

2.Do dnia 1 marca następującego po zamknięciu każdego roku budżetowego, księgowy Agencji przekazuje Ö wstępne Õ tymczasowe sprawozdanie finansowe księgowemu Komisji oraz Trybunałowi Obrachunkowemu wraz ze sprawozdaniem z zarządzania budżetem i finansami za dany rok budżetowy. Księgowy Agencji przesyła sprawozdanie z zarządzania budżetem i finansami również do Parlamentu Europejskiego i Rady, do dnia 31 marca następnego roku. Księgowy Komisji konsoliduje następnie Ö wstępne Õ tymczasowe sprawozdanie finansowe instytucji i organów zdecentralizowanych, zgodnie z art. 147 128 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 51 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich 52 („rozporządzenie finansowe”).

Artykuł 35

Ö Przedstawienie sprawozdania finansowego i absolutorium Õ

1.1. Ö Księgowy Agencji przesyła księgowemu Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu wstępne sprawozdanie finansowe za dany rok budżetowy (rok N) do dnia 1 marca następnego roku budżetowego (rok N + 1). Õ

2.2. Ö Agencja przesyła Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu sprawozdanie dotyczące zarządzania budżetem i finansami za rok N do dnia 31 marca roku N + 1. Õ

3.Do dnia 31 marca Ö roku N + 1 Õ następującego po zamknięciu każdego roku budżetowego księgowy Komisji przekazuje Trybunałowi Obrachunkowemu Ö wstępne Õ tymczasowe sprawozdaniea finansowe Agencji wraz ze sprawozdaniem z zarządzania budżetem i finansami w danym roku budżetowym. Sprawozdanie z zarządzania budżetem i finansami w danym roku budżetowym przesyłane jest także Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

4.Po otrzymaniu uwag Trybunału Obrachunkowego w sprawie Ö wstępnego Õ tymczasowych sprawozdaniań finansowegoych Agencji Ö za rok N Õ zgodnie z art. 129 Ö 148 Õ rozporządzenia finansowego, Ö księgowy Õ dyrektor, działając na własną odpowiedzialność, sporządza ostateczne sprawozdanie finansowe Agencji Ö za ten rok. Dyrektor wykonawczy Õ i przekazuje je do zaopiniowania radzie administracyjnej.

5.Rada administracyjna wydaje opinię w sprawie ostatecznego sprawozdania finansowego Agencji Ö za rok N Õ.

6.Do dnia 1 lipca Ö roku N + 1 Õ następującego po zamknięciu roku budżetowego, dyrektor Ö księgowy Agencji Õ przekazuje ostateczne sprawozdanie finansowe Ö za rok N Õ wraz z opinią rady administracyjnej Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu.

7.Ostateczne sprawozdanie finansowe jest publikowane Ö w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej do dnia 15 listopada roku N + 1 Õ.

8.Dyrektor przesyła Trybunałowi Obrachunkowemu odpowiedź na jego uwagi do dnia Ö 30 września roku N + 1 Õ 15 października. Kopię tej odpowiedzi przesyła również radzie administracyjnej i Komisji.

9.Dyrektor przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, na jego wniosek oraz zgodnie z art. 146 ust. 3 rozporządzenia finansowego, wszelkie informacje niezbędne do sprawnego zastosowania procedury udzielania absolutorium za Ö rok N Õ dany rok budżetowy Ö zgodnie z art. 109 ust. 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1271/2013 Õ.

10.Parlament Europejski, na zalecenie Rady stanowiącej większością kwalifikowaną, przed dniem 15 maja roku N + 2 udziela dyrektorowi absolutorium z wykonania budżetu za rok budżetowy N.

Artykuł 3625

Przepisy finansowe

Przepisy finansowe mające zastosowanie do Agencji są Ö przyjmowane Õ sporządzane przez radę administracyjną po konsultacji z Komisją. Przepisy te mogą odbiegać od rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1271/2013 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 2343/2002, jeżeli jest to konieczne ze względu na szczególne potrzeby operacyjne związane z działalnością Agencji, ale tylko jeżeli Komisja udzieliła na to uprzedniej zgody.

Artykuł 26

Środki zwalczania nadużyć finansowych

1.W celu zwalczania nadużyć finansowych, korupcji i innych nielegalnych działań do Agencji stosują się bez żadnych ograniczeń przepisy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) 53 .

2.Agencja przystępuje do Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 25 maja 1999 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Wspólnot Europejskich dotyczącego wewnętrznych dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) 54 oraz niezwłocznie przyjmie stosowne przepisy odnoszące się do całego personelu Agencji.

3.Decyzje dotyczące finansowania oraz wynikające z nich umowy oraz instrumenty wykonawcze muszą wyraźnie stwierdzać, że Trybunał Obrachunkowy i OLAF mogą w razie potrzeby przeprowadzać na miejscu kontrole wobec beneficjentów środków finansowych wydatkowanych przez Agencję oraz pracowników odpowiedzialnych za przydzielenie tych środków.

ò nowy

Artykuł 37

Zwalczanie nadużyć finansowych

1.W celu ułatwienia zwalczania nadużyć finansowych, korupcji i innych nielegalnych działań zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 883/2013, w ciągu sześciu miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności Agencja przystępuje do Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 25 maja 1999 r. dotyczącego dochodzeń wewnętrznych prowadzonych przez OLAF oraz przyjmuje odpowiednie przepisy mające zastosowanie do wszystkich pracowników Agencji, wykorzystując wzór określony w załączniku do tego porozumienia.

2.Trybunał Obrachunkowy jest uprawniony do przeprowadzania kontroli na miejscu oraz kontroli na podstawie dokumentów w odniesieniu do wszystkich beneficjentów dotacji, wykonawców i podwykonawców, którzy otrzymali od Agencji unijne środki finansowe.

3.OLAF może przeprowadzać dochodzenia, w tym kontrole i inspekcje na miejscu, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne działanie niezgodne z prawem, wpływające na interesy finansowe Unii w związku z dotacją lub zamówieniem finansowanym przez Agencję, zgodnie z przepisami i procedurami określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 1073/1999 i rozporządzeniu (Euratom, WE) nr 2185/96.

4.Nie naruszając przepisów ust. 1, 2 i 3, w umowach o współpracy z krajami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, zamówieniach, umowach o udzielenie dotacji i decyzjach o udzieleniu dotacji przez Agencję zamieszcza się postanowienia wyraźnie uprawniające Trybunał Obrachunkowy i OLAF do prowadzenia kontroli i dochodzeń, o których mowa w niniejszym artykule, zgodnie z ich odpowiednimi kompetencjami.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

ROZDZIAŁ V

PRZEPISY OGÓLNE Ö I KOŃCOWE Õ

Artykuł 3827

Przywileje i immunitety ð oraz umowa w sprawie siedziby ï

1.Do Agencji stosuje się Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.

ò nowy

2.Niezbędne ustalenia dotyczące pomieszczeń, jakie należy zapewnić Agencji w przyjmującym państwie członkowskim, oraz obiektów udostępnianych przez to państwo członkowskie, a także przepisy szczegółowe mające zastosowanie w przyjmującym państwie członkowskim do dyrektora, członków rady administracyjnej, pracowników Agencji i członków ich rodzin, określane są w umowie w sprawie siedziby zawartej między Agencją a państwem członkowskim, w którym znajduje się jej siedziba. Umowę tę zawiera się po uzyskaniu zgody rady administracyjnej.

ê 713/2009 (dostosowany)

Artykuł 3928

Personel

1.Do Ö wszystkich Õ pracowników Agencji, w tym do jej dyrektora, stosuje się: regulamin pracowniczy Ö urzędników Unii Europejskiej („regulamin pracowniczy”) i Õ, warunki zatrudnienia Ö innych pracowników Unii Europejskiej („warunki zatrudnienia”) Õ oraz zasady przyjęte wspólnie przez instytucje Wspólnot Europejskich Ö Unii Õ do celów stosowania tego regulaminu pracowniczego i warunków zatrudnienia.

2.Rada administracyjna w porozumieniu z Komisją przyjmuje odpowiednie przepisy wykonawcze, zgodnie z art. 110 regulaminu pracowniczego.

3.W odniesieniu do swoich pracowników Agencja korzysta z uprawnień przyznanych organowi Ö powołującemu Õ mianującemu na mocy regulaminu pracowniczego oraz organowi uprawnionemu do zawierania umów na mocy warunków zatrudnienia.

4.Rada administracyjna może przyjąć przepisy umożliwiające zatrudnianie przez Agencję oddelegowanych ekspertów krajowych z państw członkowskich.

Artykuł 4029

Odpowiedzialność Agencji

ò nowy

1.Odpowiedzialność umowną Agencji reguluje prawo właściwe dla danej umowy.

Wszelkie klauzule arbitrażowe zamieszczone w umowach zawartych przez Agencję podlegają właściwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

ê 713/2009 (dostosowany)

2.1. W przypadku odpowiedzialności pozaumownej Agencja, zgodnie z zasadami ogólnymi wspólnymi dla systemów prawnych państw członkowskich, naprawia szkody wyrządzone przez Agencję lub przez jej pracowników przy wykonywaniu swoich obowiązków.

3.Trybunał Sprawiedliwości Ö Unii Europejskiej Õ jest właściwy do orzekania w sporach dotyczących naprawy takich szkód Ö odszkodowania za szkody, o których mowa w ust. 2 Õ.

4.2. Osobista odpowiedzialność finansowa oraz odpowiedzialność dyscyplinarna pracowników Agencji wobec Agencji regulowana jest przez odpowiednie przepisy mające zastosowanie do pracowników Agencji.

Artykuł 4130

Dostęp do dokumentów Ö Przejrzystość i komunikacja Õ

1.Do dokumentów będących w posiadaniu Agencji stosuje się rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji 55 .

2.Rada administracyjna przyjmuje praktyczne środki dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 do dnia 3 marca 2010.

3.Decyzje podejmowane przez Agencję zgodnie z art. 8 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 mogą stanowić przedmiot skarg wnoszonych do Rzecznika Praw Obywatelskich lub postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości na warunkach określonych odpowiednio w art. Ö 228 Õ 195 i Ö 263 Õ 230 Traktatu.

ò nowy

4.Przetwarzanie danych osobowych przez Agencję podlega przepisom rozporządzenia (WE) nr 45/2001 56 . Zarząd wprowadza środki umożliwiające stosowanie przez Agencję rozporządzenia (WE) nr 45/2001, w tym środki dotyczące mianowania inspektora ochrony danych Agencji. Środki te wprowadza się po konsultacji z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych.

5.Agencja może z własnej inicjatywy uczestniczyć w działaniach komunikacyjnych w dziedzinach należących do jej kompetencji. Alokacja zasobów na działania komunikacyjne nie może wpływać ujemnie na skuteczne wykonywanie zadań, o których mowa w art. 3–14. Działania komunikacyjne prowadzone są zgodnie z odpowiednimi planami komunikacji i rozpowszechniania przyjętymi przez radę administracyjną.

Artykuł 42

Ochrona informacji niejawnych i szczególnie chronionych informacji jawnych

1.Agencja przyjmuje własne przepisy bezpieczeństwa równoważne przepisom bezpieczeństwa Komisji dotyczącym ochrony informacji niejawnych UE („EUCI”) oraz szczególnie chronionych informacji jawnych, w tym przepisy dotyczące wymiany, przetwarzania i przechowywania takich informacji, zgodnie z decyzjami Komisji (UE, Euratom) 2015/443 57 i (UE, Euratom) 2015/444 58 .

2.Agencja może również postanowić o odpowiednim stosowaniu decyzji Komisji, o których mowa w ust. 1. Do przepisów bezpieczeństwa Agencji należą między innymi przepisy dotyczące wymiany, przetwarzania i przechowywania EUCI i szczególnie chronionych informacji jawnych.

ê 713/2009 (dostosowany)

Artykuł 4331

Udział krajów trzecich Ö Umowy o współpracy Õ

1.Agencja jest otwarta na udział krajów trzecich, które zawarły ze Ö Unią Õ Wspólnotą umowy przewidujące przyjęcie i stosowanie przez nie Ö i które przyjęły i stosują Õ prawoa Ö unijne Õ wspólnotowego w dziedzinie energii oraz , w stosownych przypadkach, w dziedzinach środowiska i konkurencji.

2.Zgodnie z odpowiednimi postanowieniami tych umów, uzgodnione zostaną w szczególności: charakter, zakres i aspekty proceduralne udziału tych krajów w pracy Agencji, w tym przepisy dotyczące wkładu finansowego i pracowników.

ò nowy

3.Rada administracyjna przyjmuje strategię stosunków z krajami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi w kwestiach należących do kompetencji Agencji. Komisja zapewnia działanie Agencji w obrębie jej mandatu i istniejących ram instytucjonalnych, zawierając odpowiednie ustalenia robocze z dyrektorem Agencji.

Artykuł 32

Komitet

1.Komisja jest wspierana przez komitet.

2.W przypadku odesłania do niniejszego ustępu, stosuje się art. 5a ust. 1–4 oraz art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem jej art. 8.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

Artykuł 4433

Ustalenia dotyczące języka

1.Do Agencji stosuje się przepisy rozporządzenia Rady nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej 59 .

2.Rada administracyjna podejmuje decyzję w sprawie wewnętrznych ustaleń dotyczących języka dla Agencji.

3.Usługi tłumaczeniowe niezbędne dla funkcjonowania Agencji zapewnia Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 4534

Ocena

1.ð Nie później niż pięć lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, a następnie co pięć lat, ï Działalność Agencji oceniana jest przez Komisjaę z udziałem niezależnego eksperta zewnętrznego ð przeprowadza ocenę wyników działalności Agencji w świetle jej celów, mandatu i zadań. W ramach tej oceny uwzględnia się w szczególności ewentualną potrzebę zmodyfikowania mandatu Agencji i skutki finansowe wszelkich modyfikacji tego rodzaju ï Ocena ta obejmuje wyniki osiągnięte przez Agencję i jej metody pracy, w świetle jej celu, mandatu i zadań określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz w jej rocznych programach prac. Ocena ta oparta jest na szerokich konsultacjach zgodnie z art. 10.

ò nowy

2.W przypadku gdy Komisja uzna, że dalsze działanie Agencji nie jest już uzasadnione ze względu na wyznaczone jej cele, mandat i zadania, może wystąpić z wnioskiem o odpowiednią zmianę lub uchylenie niniejszego rozporządzenia.

ê 713/2009 (dostosowany)

ð nowy

3.2. Komisja przedstawia Ö Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Õ radzie organów regulacyjnych Agencji Ö ustalenia wynikające z Õ ocenyę, o której mowa w ust. 1 Ö , wraz ze swoimi wnioskami Õ. ð Ustalenia z oceny należy podać do wiadomości publicznej. ï Rada organów regulacyjnych wydaje Komisji zalecenia dotyczące zmian w niniejszym rozporządzeniu, w Agencji i jej metodach pracy; Komisja może przekazać je Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wraz z własną opinią oraz z odpowiednimi wnioskami.

4.Pierwsza ocena przedstawiana jest przez Komisję Parlamentowi Europejskiemu i Radzie przed upływem trzech lat po objęciu stanowiska przez pierwszego dyrektora Agencji. Komisja przedstawia następnie kolejne oceny Ö Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Õ co najmniej raz na cztery ð pięć ï lata.

ò nowy

Artykuł 46

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 713/2009 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku II.

ê 713/2009 (dostosowany)

Artykuł 4735

Wejście w życie i środki przejściowe

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

2. Artykuły 5–11 stosuje się od dnia 3 marca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady

Przewodniczący Przewodniczący

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH REGULACJI

1.STRUKTURA WNIOSKU/INICJATYWY

1.1.Tytuł wniosku/inicjatywy

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki

1.2.Dziedziny polityki w strukturze ABM/ABB, których dotyczy wniosek/inicjatywa 60

Dziedzina polityki: ENERGETYKA

Działanie: 32.02 Energia konwencjonalna i odnawialna

1.3.Charakter wniosku/inicjatywy

◻ Wniosek/inicjatywa dotyczy nowego działania

◻ Wniosek/inicjatywa dotyczy nowego działania będącego następstwem projektu pilotażowego/działania przygotowawczego 61

☒ Wniosek/inicjatywa wiąże się z przedłużeniem bieżącego działania

◻ Wniosek/inicjatywa dotyczy działania, które zostało przekształcone pod kątem nowego działania

1.4.Cele

1.4.1.Wieloletnie cele strategiczne Komisji wskazane we wniosku/inicjatywie

W planie strategicznym Komisji Europejskiej na lata 2016–2020 określono wieloletnie cele strategiczne Komisji do końca dziesięciolecia. W ramach tego planu strategicznego obecny wniosek dotyczy „celu ogólnego A: Pobudzenie zatrudnienia, wzrostu i inwestycji”.

Dzięki zreformowaniu ram instytucjonalnych stanowiących podstawę działania europejskich rynków energii rynki te uzyskują odpowiednie mechanizmy zarządzania, które są niezbędne, aby zapewnić wszystkim dostęp do zrównoważonej i konkurencyjnej energii.

Aby coraz bardziej wzajemnie połączony rynek energii mógł działać skutecznie, potrzebne są odpowiednie fora decyzyjne, w ramach których mogłyby współdziałać krajowe organy regulacyjne. Pełnienie takiej roli przez ACER i wyposażenie jej w zasoby umożliwiające wywiązywanie się z przypisanych jej zadań idzie w parze z integracją europejskiego rynku energii.

1.4.2.Cele szczegółowe i działania ABM/ABB, których dotyczy wniosek/inicjatywa

Działania ABM/ABB, których dotyczy wniosek/inicjatywa

Inicjatywa objęta jest linią budżetową 32 02 10: Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER).

Cel szczegółowy nr:

W uzupełnieniu działań, które Agencja już teraz prowadzi, w ramach obecnej inicjatywy planuje się rozszerzenie zadań ACER, aby osiągnąć szereg dodatkowych celów, których znaczenia dla maksymalnie sprawnego funkcjonowania europejskich rynków energii nie sposób przecenić.

Tej rewizji zadań Agencji nie można zatem uznać za marginalną, ponieważ ACER będzie musiała realizować zadania nowego rodzaju i o szerszym zakresie. Zaliczają się do nich zwłaszcza nowe zadania związane z oceną bezpieczeństwa systemu na potrzeby oceny wprowadzania mechanizmów zdolności wytwórczych, jak również z ustanowieniem i monitorowaniem regionalnych centrów operacyjnych. Wykraczają one poza zwykłą dotychczasową działalność Agencji i uzasadniają zapotrzebowanie na dodatkowe stanowiska wymienione w niniejszym dokumencie.

W zakresie, w jakim te nowe cele mają wpływ na środki finansowe przydzielone Agencji, zostały one w sposób wyczerpujący wymienione poniżej. Poniższy wykaz zawiera również odesłania do rozporządzeń będących źródłem zadań (rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej lub rozporządzenia w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń) oraz wskazanie, czy zadania są odzwierciedlone we wniosku dotyczącym rozporządzenia w sprawie ACER, czy też wyłącznie w nim przypisane.

1) Zatwierdzanie i zmienianie metodyki związanej z nowo wprowadzoną oceną wystarczalności mocy wytwórczych na poziomie europejskim, jak również przeprowadzanie oceny wniosków dotyczących wprowadzenia nowych mechanizmów tego typu na poziomie krajowym. Zadania te stanowią kluczowy element skonsolidowanego podejścia do mechanizmów zdolności wytwórczych na poziomie europejskim i zostały wprowadzone w rozporządzeniu w sprawie energii elektrycznej oraz odzwierciedlone w art. 9 rozporządzenia w sprawie ACER. Ocenia się, że do realizacji tego zadania w pełnym zakresie potrzebnych jest łącznie 7 EPC (ekwiwalentów pełnego czasu pracy).

2) Nadzór nad działaniem rynku, a w szczególności nad „barierami ograniczającymi elastyczność” na poziomie państw członkowskich, w tym interwencje cenowe. ACER ma ponadto stworzyć metodykę dotyczącą wskaźników funkcjonowania rynku w odniesieniu do bezpieczeństwa dostaw. Nadzór rynku i opracowanie metodyki stanowią klucz do osiągnięcia integracji rynku i konkurencyjności w tych obszarach. Kwestie te zostały przedstawione w rozporządzeniu w sprawie energii elektrycznej i w art. 11 rozporządzenia w sprawie ACER, a zapotrzebowanie wynosi 0,5 EPC.

3) Określanie struktury nowych regionalnych centrów operacyjnych (RCO) oraz przeprowadzanie regularnego monitorowania i analizy ich funkcjonowania. Obejmuje to regularne wydawanie opinii i zaleceń w miarę potrzeb. Utworzenie RCO stanowi podstawę podejścia opartego na regionalizacji i szacuje się, że będzie wymagać 1,5 EPC. Zadanie to zostało przedstawione w art. 6 rozporządzenia w sprawie ACER.

4) Zapewnianie interoperacyjności, komunikacji i monitorowania w odniesieniu do działalności regionalnej poza obszarami niezharmonizowanymi na poziomie UE i nieobjętymi zakresem powyższego pkt 3. Obejmuje to wspieranie i koordynację krajowych organów regulacyjnych (KOR) współpracujących na poziomie regionalnym. Realizacja tych działań, wymagająca 1 EPC, jest konieczna, aby umożliwić osiągnięcie pełnych korzyści wynikających z podejścia opartego na regionalizacji, zgodnie z art. 7 rozporządzenia w sprawie ACER.

5) Poprawa wydajności rynku hurtowego dzięki między innymi: zatwierdzaniu i zmienianiu metodyki istotnej dla transgranicznego obrotu energią elektryczną i innych kwestii regulacyjnych o znaczeniu transgranicznym; ustanawianiu i wdrażaniu reguł dotyczących wykorzystania dochodu z ograniczeń na potrzeby inwestycji w sieci; ustanawianiu reguł dotyczących realokacji powyższego dochodu i ewentualnych sporów pomiędzy zaangażowanymi podmiotami; monitorowaniu rynku dnia bieżącego w celu likwidacji zakłóceń i zapewnienia płynniejszego obrotu. Przewiduje się łączne zapotrzebowanie na 3 EPC przeznaczone na nowe zadania, zgodnie z art. 9 i 17 rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej oraz art. 7 rozporządzenia w sprawie ACER.

6) Rozstrzyganie sporów pomiędzy KOR poprzez komisję odwoławczą, wzmocnioną w związku z większą liczbą spraw wpływających do komisji w wyniku jednoczesnego rozszerzenia zakresu decyzji ACER oraz wobec wzmocnienia ram regionalnych. Zadania te wymagają 1 EPC w związku z art. 19 rozporządzenia w sprawie ACER.

7) Utworzenie unijnego podmiotu ds. operatorów systemu dystrybucyjnego (UE OSD), zapewnienie jego sprawnego funkcjonowania oraz współpracy pomiędzy UE OSD a operatorami systemu przesyłowego (OSP). Podobnie jak ustanowienie regionalnych centrów operacyjnych (RCO), utworzenie UE OSD ma decydujące znaczenie dla rozwiązania problemów wynikających z bardziej rozproszonego systemu energetycznego. Zgodnie z art. 50 rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej potrzebne będą 2 EPC.

8) Zatwierdzanie i zmienianie metodyki ustalania scenariuszy kryzysu energetycznego na poziomie regionalnym, połączone z regularną analizą i zmianami metodyki. Zadania te mają podstawowe znaczenie dla realizacji europejskiego podejścia do kwestii gotowości na wypadek zagrożeń określonego w rozporządzeniu w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń i wiążą się z zapotrzebowaniem na 2 EPC.

Zwraca się uwagę, że powyższy wykaz zadań jest powiązany z ogólniejszym oszacowaniem nowych zadań i związanych z nimi potrzeb kadrowych, które znajduje się w ocenie skutków, a konkretnie w załączniku dotyczącym reformy ram instytucjonalnych (rozdział 3.4 załącznika do oceny skutków).

W pierwotnym oszacowaniu przewidziano orientacyjny dolny próg około 18 dodatkowych etatów w ramach proponowanego wariantu strategicznego, co jest zgodne z 18 ekwiwalentami pełnego czasu pracy wyszczególnionymi w niniejszym dokumencie. Ocenie przeprowadzonej w niniejszym dokumencie należy jednak przydać większą wagę, zarówno jeżeli chodzi o szczegółowość opisu wskazanych zadań, jak i dokładność szacunków, ponieważ przeprowadzono je w oparciu o wnioski dotyczące konkretnych aktów ustawodawczych, które z oczywistych przyczyn nie były jeszcze dostępne podczas przeprowadzania oceny skutków.

Należy również zauważyć, co wyjaśniono dokładniej w uzasadnieniu towarzyszącym cytowanym powyżej aktom ustawodawczym, że dodatkowe zadania wykonywane przez ACER będą zgodne z zasadą pomocniczości, również w tym zakresie, w jakim będą powodować uwolnienie zasobów przeznaczanych na podobne zadania na poziomie krajowym.

1.4.3.Oczekiwane wyniki i wpływ

Należy wskazać, jakie efekty przyniesie wniosek/inicjatywa beneficjentom/grupie docelowej.

Łącznym skutkiem wniosku ma być ogólne pobudzenie funkcjonowania hurtowego i detalicznego rynku energii.

Czystym zyskiem z poszerzenia roli ACER o nowe zadania – o ile będą one skutecznie wykonywane – będą zatem dobrze widoczne skutki w postaci większej wydajności rynków oraz ogólnych korzyści gospodarczych i społecznych. W ocenie skutków towarzyszącej zestawowi wniosków w ramach inicjatywy dotyczącej struktury rynku szacuje się, że utworzenie RCO oraz optymalizacja funkcji sieciowych na poziomie regionalnym mogą przynieść dodatkowo około 1 mld EUR rocznie, a zapewnienie transgranicznego udziału w mechanizmach zdolności wytwórczych przyniesie do 2030 r. oszczędności wynoszące 2 mld EUR.

Nadzór w ramach oceny wystarczalności na poziomie europejskim umożliwi skuteczniejszą regionalną koordynację mechanizmu zdolności wytwórczych, która ma zapewnić bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej i tym samym ograniczyć koszty ponoszone przez odbiorców energii. Obecnie takie mechanizmy są finansowane w głównej mierze poprzez krajowe opłaty i podatki, a odbiorcy muszą ponosić duże i zbędne koszty wynikające z nieskoordynowanych środków mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostaw.

Metody obrotu energią elektryczną i eksploatacji sieci, które ma opracować ACER, zwiększą również stopień połączenia rynków energii, powodując lepsze wykorzystanie zdolności wytwórczych w regionach przygranicznych, zmniejszenie ograniczeń i zredukowanie zakłóceń cenowych.

Do beneficjentów inicjatywy należą uczestnicy rynku w całym łańcuchu oraz operatorzy rynku i konsumenci. Dzięki wprowadzeniu skuteczniejszych metod pobudzona również zostanie konkurencja rynkowa na rynkach hurtowych i detalicznych.

Działania w zakresie monitorowania rynku i intensywniejsza współpraca w kwestiach regulacyjnych w istocie ostatecznie umożliwią lepsze odzwierciedlenie w cenach realiów rynkowych leżących u ich podstaw i sprawią, że spadające hurtowe ceny energii będą lepiej odzwierciedlone na poziomie rynku detalicznego.

Utworzenie jednostek operacyjnych na poziomie regionalnym ograniczy również potrzebę odwoływania się do krajowych zabezpieczeń w zakresie energii elektrycznej, których koszt ponosi system jako całość, a na koniec – konsumenci.

Większa współpraca w kwestiach regulacyjnych zwiększy także znacznie bezpieczeństwo dostaw w całej UE z korzyścią dla operatorów systemu i dla całego systemu.

Opracowanie metod, które mają uczynić rynek bardziej elastycznym, przyniesie również odpowiednie korzyści operatorom rynku oferującym usługi związane z elastycznością i dostawcom nowych technologii obsługującym bardziej elastyczną sieć energetyczną.

1.4.4.Wskaźniki wyników i wpływu

Należy określić wskaźniki, które umożliwią monitorowanie realizacji wniosku/inicjatywy.

Działanie Agencji podlega już ocenom prowadzonym przez Komisję, które odbywają się w regularnych odstępach i są przeprowadzane przez podmioty zewnętrzne dla zagwarantowania bezstronności oceny.

Ponadto w rocznym programie prac Agencji, który podlega kontroli i opiniowaniu ze strony Komisji Europejskiej, zawarte są kluczowe wskaźniki skuteczności działania stanowiące narzędzie pomiaru skuteczności działania ACER względem wyznaczonych celów.

Wskaźniki te obejmują terminowe opracowanie uzgodnionych metod, powierzone na mocy rozporządzenia będącego przedmiotem wniosku, oraz skuteczną współpracę pomiędzy KOR i szybkie rozpatrywanie odwołań, gdy takowe zostaną wniesione do komisji odwoławczej działającej w ramach Agencji. Do innych wskaźników poziomu skuteczności działania Agencji należy, w ramach wymogu przejrzystości rynku, przeprowadzanie przez Agencję analizy określonej liczby punktów danych rynkowych na cykl oceny.

Mając na uwadze podstawowy cel, jakim jest integracja rynków energii, oraz rolę odgrywaną przez ACER na rzecz zbliżenia organów krajowych oraz operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych, skuteczność działań ACER można postrzegać poprzez ulepszone funkcjonowanie rynku.

Takie funkcjonowanie rynku jest przedmiotem obszernego corocznego sprawozdania Agencji nt. monitorowania rynku, obejmującego stopień wykorzystania połączeń międzysystemowych, wyniki w zakresie łączenia rynków, marże rynkowe oraz szereg innych wskaźników rynkowych bezpośrednio powiązanych z metodyką i działalnością Agencji.

1.5.Uzasadnienie wniosku/inicjatywy

1.5.1.Potrzeby, które należy zaspokoić w perspektywie krótko- lub długoterminowej

Umożliwienie zaangażowania się przez ACER w nowe działania określone w rozporządzeniu, zgodnie ze zmieniającą się sytuacją na rynku energii; działanie na rzecz konkurencyjnej, trwałej i bezpiecznej unii energetycznej.

1.5.2.Wartość dodana z tytułu zaangażowania Unii Europejskiej

Potrzeba działania ze strony UE wynika z dowodów, które świadczą o tym, że niepowiązane ze sobą inicjatywy krajowe mogą prowadzić do przyjęcia niedoskonałych środków, zbędnego powielania działań, nieskutecznych mechanizmów rynkowych i polityki „zubożania sąsiada”. Ogółem biorąc, utworzenie wewnętrznego rynku energii będącego źródłem konkurencyjnej i zrównoważonej energii dla wszystkich nie byłoby możliwe bez jasnych, wspólnych reguł obrotu energią i eksploatacji sieci oraz, w pewnym stopniu, normalizacji produktów. ACER stanowi dla krajowych organów regulacyjnych forum, na którym mogą się spotykać oraz uzgadniać wspólne zasady i metody.

Coraz intensywniejsze połączenia międzysystemowe pomiędzy unijnymi rynkami energii elektrycznej stwarzają zarówno szanse, jak i wyzwania. Przy braku skoordynowanych środków odnoszących się do kwestii, które mają bezpośrednie konsekwencje dla transgranicznych rynków energii elektrycznej, utworzenie wewnętrznego rynku energii pozostałoby utopią. Krajowe interwencje w politykę w sektorze energii elektrycznej mają bezpośredni wpływ na sąsiednie państwa członkowskie ze względu na wzajemną zależność w dziedzinie energetyki oraz połączenia międzysystemowe sieci. Coraz trudniej jest zapewnić stabilność sieci i jej efektywną eksploatację jedynie na poziomie krajowym, ponieważ rosnący obrót transgraniczny, rozpowszechnienie się wytwarzania rozproszonego i zwiększony udział konsumentów zwiększają razem możliwość powstania skutków ubocznych na innych rynkach. Żadne państwo nie jest w stanie działać skutecznie samo, a efekty zewnętrzne jednostronnych działań stają się z czasem poważniejsze.

Państwa członkowskie współpracują już w pewnym zakresie na zasadzie dobrowolności, aby stawić czoła niektórym z wyżej wymienionych wyzwań, na przykład poprzez inicjatywy regionalne, takie jak pięciostronne forum energetyczne, jednak tego typu fora działają jako podmioty prowadzące koordynację polityki i nie mogą podejmować wiążących decyzji w szczegółowych kwestiach, w których decyzja jest niezbędna w celu uniknięcia obecnej fragmentacji pracy systemu, ani w sprawach nadzoru regulacyjnego i interwencji państwowych na rynkach energii elektrycznej.

1.5.3.Główne wnioski wyciągnięte z podobnych działań

Sporządzona przez Komisję ocena działań Agencji została opublikowana w dniu 22.01.2014 r. [C(2014) 242 final]. W ocenie tej stwierdzono, że od czasu utworzenia ACER stała się ona wiarygodną i szanowaną instytucją odgrywającą ważną rolę w dziedzinie regulacji energetyki. ACER koncentruje się ogólnie na właściwych priorytetach określonych w swoim rozporządzeniu ustanawiającym i w rocznym dokumencie programowym. Odnotowano jednak, że Agencja skarży się na brak zasobów niezbędnych do wykonywania swoich zadań i że konieczne było pewne przegrupowanie, aby umożliwić osiągnięcie celów statutowych. W związku z powyższym jest szczególnie ważne, aby nowym zadaniom przypisanym Agencji w ramach obecnego wniosku odpowiadały środki budżetowe i zasoby kadrowe odpowiednie i proporcjonalne w stosunku do celu, jakim jest stworzenie prawdziwej unii energetycznej.

1.5.4.Spójność z innymi właściwymi instrumentami oraz możliwa synergia

Wniosek jest zgodny z wytycznymi politycznymi Komisji pod przewodnictwem Jeana-Claude’a Junckera, ponieważ realizacja stabilnej unii energetycznej opartej na przyszłościowej polityce w dziedzinie klimatu jest w tych wytycznych jednym z celów strategicznych.

Ten ambitny zamiar został potwierdzony w programie prac Komisji na rok 2015 i dodatkowo sprecyzowany w strategii ramowej Komisji na rzecz stabilnej unii energetycznej [COM(2015) 80 final z dnia 25.02.2015 r.]. Kolejnym impulsem na rzecz utworzenia trwałej i konkurencyjnej europejskiej unii energetycznej była ratyfikacja porozumienia osiągniętego podczas 21. Konferencji Stron Narodów Zjednoczonych w Paryżu (COP 21).

Ponadto w celach UE w dziedzinie klimatu i energii na rok 2020 i 2030 przewidziano zwiększenie udziału energii elektrycznej generowanej ze źródeł odnawialnych, co powoduje zwiększone zapotrzebowanie na zarządzanie elastyczną siecią i zapewni opłacalne przejście na czystą energię. Ściślejsza współpraca w kwestiach regulacyjnych w obrębie ACER będzie warunkiem koniecznym do osiągnięcia tych celów.

1.6.Okres trwania działania i jego wpływ finansowy

◻ Wniosek/inicjatywa o ograniczonym okresie trwania

–◻ Okres trwania wniosku/inicjatywy: od [DD/MM]RRRR r. do [DD/MM]RRRR r.

–◻ Okres trwania wpływu finansowego: od RRRR r. do RRRR r.

☒ Wniosek/inicjatywa o nieograniczonym okresie trwania

–Wprowadzenie w życie z okresem rozruchu od 2018 r. do 2019 r.,

–po którym następuje faza operacyjna.

1.7.Przewidywane tryby zarządzania 62

◻ Bezpośrednie zarządzanie przez Komisję poprzez:

–◻ agencje wykonawcze

◻ Zarządzanie dzielone z państwami członkowskimi

☒ Zarządzanie pośrednie poprzez przekazanie zadań związanych z wykonaniem budżetu:

◻ organizacjom międzynarodowym i ich agencjom (należy wyszczególnić);

◻ EBI oraz Europejskiemu Funduszowi Inwestycyjnemu;

☒ organom, o których mowa w art. 208 i 209;

◻ organom prawa publicznego;

◻ podmiotom podlegającym prawu prywatnemu, które świadczą usługi użyteczności publicznej, o ile zapewniają one odpowiednie gwarancje finansowe;

◻ podmiotom podlegającym prawu prywatnemu państwa członkowskiego, którym powierzono realizację partnerstwa publiczno-prywatnego oraz które zapewniają odpowiednie gwarancje finansowe;

◻ osobom odpowiedzialnym za wykonanie określonych działań w dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na mocy tytułu V Traktatu o Unii Europejskiej oraz określonym we właściwym podstawowym akcie prawnym.

Uwagi

brak

2.ŚRODKI ZARZĄDZANIA

2.1.Zasady nadzoru i sprawozdawczości

Należy określić częstotliwość i warunki.

Wszystkie agencje UE działają w ramach systemu ścisłego nadzoru obejmującego jednostkę kontroli wewnętrznej, Służbę Audytu Wewnętrznego Komisji, radę administracyjną ACER, Trybunał Obrachunkowy i władzę budżetową. System ten został utworzony na mocy rozporządzenia ustanawiającego ACER z 2009 r. i będzie nadal stosowany.

2.2.System zarządzania i kontroli

2.2.1.Zidentyfikowane ryzyko

brak

2.2.2.Przewidywane metody kontroli

Nie dotyczy

2.3.Środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom

Określić istniejące lub przewidywane środki zapobiegania i ochrony

Środki zapobiegania nadużyciom finansowym istnieją od momentu utworzenia ACER i będą nadal stosowane. Stanowią one w szczególności, że Trybunał Obrachunkowy i OLAF (Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych) mogą w razie potrzeby przeprowadzać kontrole na miejscu wobec beneficjentów środków finansowych wydatkowanych przez Agencję oraz wobec pracowników odpowiedzialnych za przydzielenie tych środków. Przepisy te stanowiły część art. 26 rozporządzenia ustanawiającego ACER i będą one nadal stosowane.

3.SZACUNKOWY WPŁYW FINANSOWY WNIOSKU/INICJATYWY

3.1.Działy wieloletnich ram finansowych i linie budżetowe po stronie wydatków, na które wniosek/inicjatywa ma wpływ

Istniejące linie budżetowe

Według działów wieloletnich ram finansowych i linii budżetowych

Dział wieloletnich ram finansowych	Linia budżetowa	Rodzaj środków	Wkład
	Dział……1A…………………...…………	Zróżnicowane /niezróżnicowane 63	państw EFTA 64	krajów kandydujących 65	państw trzecich	w rozumieniu art. 21 ust. 2 lit. b) rozporządzenia finansowego
	32.02.10: Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER).	Środki zróżnicowane	NIE	NIE	NIE	TAK

Nowe linie budżetowe, o których utworzenie się wnioskuje

Według działów wieloletnich ram finansowych i linii budżetowych

Dział wieloletnich ram finansowych

Linia budżetowa

Rodzaj
środków

Wkład

Numer
[Dział ………………………………………]

Zróżnicowane /niezróżnicowane

państw EFTA

krajów kandydujących

państw trzecich

w rozumieniu art. 21 ust. 2 lit. b) rozporządzenia finansowego

[XX.YY.YY.YY]

TAK/ NIE

3.2.Szacunkowy wpływ na wydatki

3.2.1.Synteza szacunkowego wpływu na wydatki

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

Dział wieloletnich ram
finansowych

Numer

Dział 1A

ACER (tylko nowe zadania)

2019

2020

Tytuł 1:

Środki na zobowiązania

(1)

280 000

992 000

Środki na płatności

(2)

280 000

992 000

Tytuł 2:

Środki na zobowiązania

(1a)

46 000

Środki na płatności

(2a)

46 000

Tytuł 3:

Środki na zobowiązania

(3a)

Środki na płatności

(3b)

OGÓŁEM środki
dla ACER

Środki na zobowiązania

=1+1a +3a

280 000

1 038 000

Środki na płatności

=2+2a

+3b

280 000

1 038 000

Należy zwrócić uwagę, że powyższe dane budżetowe opierają się na założeniu, iż realizowany będzie plan stopniowego zatrudniania, przyjmując średnią sześciomiesięczną obecność pracowników, którzy mają być zatrudnieni w pierwszym roku.

Dział wieloletnich ram
finansowych

„Wydatki administracyjne”

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

		2019	2020
DG: ENER tylko nadzór nad nowymi zadaniami
• Zasoby ludzkie		0	0
• Pozostałe wydatki administracyjne		0	0
OGÓŁEM DG ENER	Środki	0	0

OGÓŁEM środki
na DZIAŁ 5
wieloletnich ram finansowych

(Środki na zobowiązania ogółem = środki na płatności ogółem)

0

0

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

		2019	2020
OGÓŁEM środki na DZIAŁY 1 do 5 wieloletnich ram finansowych	Środki na zobowiązania	280 000	1 038 000
	Środki na płatności	280 000	1 038 000

3.2.2.Szacunkowy wpływ na środki przewidziane dla ACER

–☒ Wniosek nie wiąże się z koniecznością wykorzystania środków operacyjnych

–◻ Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków operacyjnych, jak określono poniżej:

–Środki na zobowiązania w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

Określić cele i produkty

⇩

Rok
N

Rok
N+1

Rok
N+2

Rok
N+3

Wprowadzić taką liczbę kolumn dla poszczególnych lat, jaka jest niezbędna, by odzwierciedlić cały okres wpływu (por. pkt 1.6)

OGÓŁEM

PRODUKT

Rodzaj 66

Średni koszt

Liczba

Koszt

Liczba

Koszt

Liczba

Koszt

Liczba

Koszt

Liczba

Koszt

Liczba

Koszt

Liczba

Koszt

Liczba ogółem

Koszt całkowity

CEL SZCZEGÓŁOWY nr 1 67

- Produkt

Cel szczegółowy nr 1 – suma cząstkowa

CEL SZCZEGÓŁOWY nr 2

- Produkt

Cel szczegółowy nr 2 – suma cząstkowa

KOSZT OGÓŁEM

3.2.3.Szacunkowy wpływ na zasoby ludzkie ACER

3.2.3.1.Streszczenie

–◻ Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania środków administracyjnych

–☒ Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków administracyjnych, jak określono poniżej:

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

2019

2020

Urzędnicy (grupa zaszeregowania AD)

Urzędnicy (grupa zaszeregowania AST)

Pracownicy kontraktowi

8

14

Pracownicy zatrudnieni na czas określony

0

4

Oddelegowani eksperci krajowi

0

0

OGÓŁEM

8

18

Szacunkowy wpływ na personel (dodatkowe EPC) – plan zatrudnienia

Grupa funkcyjna i grupa zaszeregowania	2019	2020
AD16
AD15
AD14
AD13
AD12
AD11
AD10		2
AD9		2
AD8
AD7
AD6
AD5

Ogółem AD	0	4
AST11
AST10
AST9
AST8
AST7
AST6
AST5
AST4
AST3
AST2
AST1
Ogółem AST
AST/SC 6
AST/SC 5
AST/SC 4
AST/SC 3
AST/SC 2
AST/SC 1
Ogółem AST/SC
SUMA CAŁKOWITA	0	4

Szacunkowy wpływ na personel (dodatkowy) – personel zewnętrzny

Pracownicy kontraktowi	2019	2020
Grupa funkcyjna IV	8	14
Grupa funkcyjna III
Grupa funkcyjna II
Grupa funkcyjna I
Ogółem	8	14

Oddelegowani eksperci krajowi

2019

2020

Ogółem

0

0

Należy zwrócić uwagę, że zatrudnienie pierwszych pracowników planowane jest z początkiem 2019 r., aby przygotować wykonanie rozporządzenia. Jego przyjęcie powinno nastąpić w miarę możliwości z końcem 2018 r., a najlepiej przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w maju 2019 r.

Korekta składu personalnego przy działaniu na pełnych obrotach (18 EPC w 2020 r.) może okazać się konieczna w związku z wynikiem procedury legislacyjnej, aby zachować odpowiednią równowagę między profilami zawodowymi a nowymi zadaniami, które mają być realizowane. W związku z powyższym Komisja w odpowiednim czasie ponownie oceni potrzeby personalne i budżetowe na kolejne lata.

3.2.3.2.Szacowane zapotrzebowanie na zasoby ludzkie macierzystej DG

–☒ Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania dodatkowych zasobów ludzkich.

–◻ Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania zasobów ludzkich, jak określono poniżej:

Wartości szacunkowe należy wyrazić w ekwiwalentach pełnego czasu pracy (lub najwyżej z dokładnością do jednego miejsca po przecinku)

		Rok N	Rok N+1	Rok N+2	Rok N+3	Wprowadzić taką liczbę kolumn dla poszczególnych lat, jaka jest niezbędna, by odzwierciedlić cały okres wpływu (por. pkt 1.6)
Stanowiska przewidziane w planie zatrudnienia (stanowiska urzędników i pracowników zatrudnionych na czas określony)
XX 01 01 01 (w centrali i w biurach przedstawicielstw Komisji)
XX 01 01 02 (w delegaturach)
XX 01 05 01 (pośrednie badania naukowe)
10 01 05 01 (bezpośrednie badania naukowe)

• Personel zewnętrzny (w ekwiwalentach pełnego czasu pracy: EPC) 68
XX 01 02 01 (CA, SNE, INT z globalnej koperty finansowej)
XX 01 02 02 (CA, LA, SNE, INT i JED w delegaturach)
XX 01 04 yy 69	- w centrali 70
	- w delegaturach
XX 01 05 02 (CA, SNE, INT – pośrednie badania naukowe)
10 01 05 02 (CA, SNE, INT – bezpośrednie badania naukowe)
Inna linia budżetowa (określić)
OGÓŁEM

XX oznacza odpowiednią dziedzinę polityki lub odpowiedni tytuł w budżecie.

Potrzeby w zakresie zasobów ludzkich zostaną pokryte z zasobów DG już przydzielonych na zarządzanie tym działaniem lub przesuniętych w ramach dyrekcji generalnej, uzupełnionych w razie potrzeby wszelkimi dodatkowymi zasobami, które mogą zostać przydzielone zarządzającej dyrekcji generalnej w ramach procedury rocznego przydziału środków oraz w świetle istniejących ograniczeń budżetowych.

Opis zadań do wykonania:

Urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony
Personel zewnętrzny

Opis metody obliczenia kosztów ekwiwalentów pełnego czasu pracy powinien zostać zamieszczony w załączniku V pkt 3.

3.2.4.Zgodność z obowiązującymi wieloletnimi ramami finansowymi

–◻ Wniosek/inicjatywa jest zgodny(-a) z obowiązującymi wieloletnimi ramami finansowymi.

–☒ Wniosek/inicjatywa wymaga przeprogramowania odpowiedniego działu w wieloletnich ramach finansowych.

Należy wyjaśnić, na czym ma polegać przeprogramowanie, określając linie budżetowe, których ma ono dotyczyć, oraz podając odpowiednie kwoty.

Linia budżetowa dotycząca ACER (032010) będzie musiała zostać powiększona o kwotę roczną wyszczególnioną w tabeli 3.2.1.

–◻ Wniosek/inicjatywa wymaga zastosowania instrumentu elastyczności lub zmiany wieloletnich ram finansowych 71 .

Należy wyjaśnić, który wariant jest konieczny, określając linie budżetowe, których ma on dotyczyć, oraz podając odpowiednie kwoty.

3.2.5.Udział osób trzecich w finansowaniu

–Wniosek/inicjatywa nie przewiduje współfinansowania ze strony osób trzecich

–Wniosek/inicjatywa przewiduje współfinansowanie szacowane zgodnie z poniższym:

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

	Rok N	Rok N+1	Rok N+2	Rok N+3	Wprowadzić taką liczbę kolumn dla poszczególnych lat, jaka jest niezbędna, by odzwierciedlić cały okres wpływu (por. pkt 1.6)	Ogółem
Określić organ współfinansujący
OGÓŁEM środki objęte współfinansowaniem

3.3.Szacunkowy wpływ na dochody

–☒ Wniosek/inicjatywa nie ma wpływu finansowego na dochody.

–◻ Wniosek/inicjatywa ma wpływ finansowy określony poniżej:

wpływ na zasoby własne

wpływ na dochody różne

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

Linia budżetowa po stronie dochodów	Środki zapisane w budżecie na bieżący rok budżetowy	Wpływ wniosku/inicjatywy 72
		2018	2019	2020	Rok N+3	Wprowadzić taką liczbę kolumn dla poszczególnych lat, jaka jest niezbędna, by odzwierciedlić cały okres wpływu (por. pkt 1.6)
Linia budżetowa dotycząca ACER 32 02 10 ………….

W przypadku wpływu na dochody różne „przeznaczone na określony cel” należy wskazać linie budżetowe po stronie wydatków, które ten wpływ obejmie.

Należy określić metodę obliczania wpływu na dochody.

(1) Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego: Strategia ramowa na rzecz stabilnej unii energetycznej opartej na przyszłościowej polityce w dziedzinie klimatu, COM(2015) 80 final.

(2) Wyniki 3429. posiedzenia Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii w dniu 26 listopada 2015 r. 14632/15; wyniki 3472. posiedzenia Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii w dniu 6 czerwca 2016 r. 9736/16.

(3) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 września 2016 r. „W kierunku nowej struktury rynku energii” (P8_T A(2016) 0333).

(4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72 z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylająca dyrektywę 2003/54/WE, Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 55–93 (dalej zwana „dyrektywą w sprawie energii elektrycznej”); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 714/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany energii i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1228/2003, Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 15–35 (dalej zwane „rozporządzeniem w sprawie energii elektrycznej”); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 713/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki, Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 1–14 (dalej zwane „rozporządzeniem w sprawie ACER”).

(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii, Dz.U. L 326 z 8.12.2011, s. 1–16; rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1348/2014 z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie przekazywania danych wdrażające art. 8 ust. 2 i 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii, Dz.U. L 363 z 18.12.2014, s. 121–142.

(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii, Dz.U. L 326 z 8.12.2011, s. 1–16; rozporządzenie Komisji (UE) nr 543/2013 z dnia 14 czerwca 2013 r. w sprawie dostarczania i publikowania danych na rynkach energii elektrycznej, zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 714/2009, Dz.U. L 163 z 15.6.2013, s. 1–12; rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiające wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi, Dz.U. L 197 z 25.7.2015, s. 24–72; rozporządzenie Komisji (UE) 2016/631 z dnia 14 kwietnia 2016 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący wymogów w zakresie przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci, Dz.U. L 112 z 27.4.2016, s. 1–68; rozporządzenie Komisji (UE) 2016/1388 z dnia 17 sierpnia 2016 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący przyłączenia odbioru, Dz.U. L 223 z 18.8.2016, s. 10–54; rozporządzenie Komisji (UE) 2016/1447 z dnia 26 sierpnia 2016 r. ustanawiające kodeks sieci określający wymogi dotyczące przyłączenia do sieci systemów wysokiego napięcia prądu stałego oraz modułów parku energii z podłączeniem prądu stałego, Dz.U. L 241 z 8.9.2016, s. 1–65; rozporządzenie Komisji (UE) 2016/1719 z dnia 26 września 2016 r. ustanawiające wytyczne dotyczące długoterminowej alokacji zdolności przesyłowych, Dz.U. L 259 z 27.9.2016, s. 42–68; inne wytyczne i kodeksy sieci zostały zatwierdzone przez państwa członkowskie i oczekują na przyjęcie.

(7) Zob. komunikat Komisji „Realizacja rynku wewnętrznego energii elektrycznej przy jak najlepszym wykorzystaniu interwencji publicznej”, C(2013) 7243 final z dnia 5.11.2013 r.

(8) Zob. komunikat „Strategia ramowa na rzecz stabilnej unii energetycznej opartej na przyszłościowej polityce w dziedzinie klimatu”, COM(2015) 80.

(9) Zob. art. 194 ust. 1 lit. b) TFUE.

(10) W tym kontekście zob. również wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej, obejmujący zagrożenia dla bezpieczeństwa dostaw energii związane z zarządzaniem w sytuacjach kryzysowych dotyczących energii elektrycznej.

(11) Zob. np. art. 9 rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi, Dz.U. L 197 z 25.7.2015, s. 24–72.

(12) [OP: Please insert link to Impact Assessment]

(13) W lutym 2011 r. Rada Europejska ustanowiła cel polegający na zakończeniu tworzenia wewnętrznego rynku energii do roku 2014 i opracowaniu połączeń międzysystemowych, aby do roku 2015 zakończyć izolację niektórych państw członkowskich od sieci. W czerwcu 2016 r. Rada Europejska wezwała również Komisję do opracowania strategii jednolitego rynku w dziedzinie energii oraz do zaproponowania planów działania i ich wdrożenia do 2018 r.

(14) [OP please add link to Impact assessment – evaluation part].

(15) Zob. np. rozmowy w sprawie zarządzania ograniczeniami przesyłowymi w Europie Środkowej, w przypadku których rozbieżne interesy narodowe spowodowały znaczne opóźnienia integracji rynkowej.

(16) Komisja Europejska (2016), Second Consumer Market Study on the functioning of retail electricity markets for consumers in the EU (drugie konsumenckie badanie rynku dotyczące funkcjonowania detalicznych rynków energii elektrycznej dla konsumentów w UE).

(17) Komisja Europejska (2012): Consultation Paper on generation adequacy, capacity mechanisms and the internal market in electricity (dokument dotyczący konsultacji w sprawie wystarczalności zdolności wytwórczych, mechanizmów zdolności wytwórczych i wewnętrznego rynku energii elektrycznej) https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/20130207_generation_adequacy_consultation_document.pdf

(18) https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/Charts_Public%20Consultation%20Retail%20Energy%20Market.pdf

(19) Komisja Europejska (2012): Consultation on generation adequacy, capacity mechanisms and the internal market in electricity (konsultacje dotyczące wystarczalności zdolności wytwórczych, mechanizmów zdolności wytwórczych i wewnętrznego rynku energii elektrycznej) https://ec.europa.eu/energy/en/consultations/consultation-generation-adequacy-capacity-mechanisms-and-internal-market-electricity

(20) Komisja Europejska (2014) Consultation on the retail energy market (konsultacje dotyczące detalicznego rynku energii) https://ec.europa.eu/energy/en/consultations/consultation-retail-energy-market

(21) https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/Charts_Public%20Consultation%20Retail%20Energy%20Market.pdf

(22) Komisja Europejska (2015): Zainicjowanie procesu publicznych konsultacji na temat nowej struktury rynku energii, COM(2015) 340 final https://ec.europa.eu/energy/en/consultations/public-consultation-new-energy-market-design

(23) Wstępne sprawozdanie z badania sektorowego dotyczącego mechanizmów zapewniających moce wytwórcze, C(2016) 2107 final.

(24) [OP: Please insert link to Impact Assessment]

(25) Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiające wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi (Dz.U. L 197 z 25.7.2015, s. 24–72).

(26) Zob. wspólne oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady UE i Komisji Europejskiej w sprawie agencji zdecentralizowanych z dnia 19.07.2012 r.

(27) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 713/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 1).

(28) Dz.U. L 296 z 14.11.2003, s. 34.

(29) Dz.U. L 176 z 15.7.2003, s. 37.

(30) Dz.U. L 176 z 15.7.2003, s. 57.

(31) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (Dz.U. L 326 z 8.12.2011, s. 1).

(32) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, uchylające decyzję nr 1364/2006/WE oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 713/2009, (WE) nr 714/2009 i (WE) nr 715/2009 (Dz.U. L 115 z 25.4.2013, s. 39).

(33) Zob. s. 55 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(34) Zob. s. 94 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(35) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, uchylające decyzję nr 1364/2006/WE oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 713/2009, (WE) nr 714/2009 i (WE) nr 715/2009 (Dz.U. L 115 z 25.4.2013, s. 39).

(36) Dz.U. L 262 z 22.9.2006, s. 1.

(37) Wspólne oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady UE i Komisji Europejskiej w sprawie agencji zdecentralizowanych z dnia 19.07.2012 r.

(38) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1271/2013 z dnia 30 września 2013 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów, o których mowa w art. 208 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 328 z 7.12.2013, s. 42).

(39) Dz.U. L 357 z 31.12.2002, s. 72.

(40) Rozporządzenie Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68 z dnia 29 lutego 1968 r. ustanawiające regulamin pracowniczy urzędników i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich oraz ustanawiające specjalne środki stosowane tymczasowo wobec urzędników Komisji (Dz.U. L 56 z 4.3.1968, s. 1).

(41) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.

(42) Zob. s. 55 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(43) Zob. s. 94 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(44) Zob. s. 15 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(45) Zob. s. 15 niniejszego Dziennika Urzędowego.

(46) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 36).

(47) Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiające wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi (Dz.U. L 197 z 25.7.2015, s. 24–72).

(48) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (Dz.U. L 326 z 8.12.2011, s. 1–16).

(49) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (Dz.U. L 326 z 8.12.2011, s. 1).

(50) Dz.U. L 115 z 25.4.2013, s. 39.

(51) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1).

(52) Dz.U. L 248 z 16.9.2002, s. 1.

(53) Dz.U. L 136 z 31.5.1999, s. 1.

(54) Dz.U. L 136 z 31.5.1999, s. 15.

(55) Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).

(56) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).

(57) Decyzja Komisji (UE, Euratom) 2015/443 z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie bezpieczeństwa w Komisji (Dz.U. L 72 z 17.3.2015, s. 41).

(58) Decyzja Komisji (UE, Euratom) 2015/444 z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (Dz.U. L 72 z 17.3.2015, s. 53).

(59) Rozporządzenie Rady nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Dz.U. 17 z 6.10.1958, s. 385).

(60) ABM: activity-based management: zarządzanie kosztami działań; ABB: activity-based budgeting: budżet zadaniowy.

(61) O którym mowa w art. 54 ust. 2 lit. a) lub b) rozporządzenia finansowego.

(62) Wyjaśnienia dotyczące trybów zarządzania oraz odniesienia do rozporządzenia finansowego znajdują się na następującej stronie: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx .

(63) Środki zróżnicowane/ środki niezróżnicowane.

(64) EFTA: Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu.

(65) Kraje kandydujące oraz w stosownych przypadkach potencjalne kraje kandydujące Bałkanów Zachodnich.

(66) Produkty odnoszą się do produktów i usług, które zostaną zapewnione (np. liczba sfinansowanych wymian studentów, liczba kilometrów zbudowanych dróg itp.).

(67) Zgodnie z opisem w pkt 1.4.2 „Cele szczegółowe …”.

(68) CA = personel kontraktowy; LA = personel miejscowy; SNE = oddelegowany ekspert krajowy; INT = personel tymczasowy; JED = młodszy oddelegowany ekspert.

(69) W ramach podpułapu na personel zewnętrzny ze środków operacyjnych (dawne linie „BA”).

(70) Przede wszystkim fundusze strukturalne, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Europejski Fundusz Rybacki.

(71) Zob. art. 11 i 17 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020.

(72) W przypadku tradycyjnych zasobów własnych (opłaty celne, opłaty wyrównawcze od cukru) należy wskazać kwoty netto, tzn. kwoty brutto po odliczeniu 25 % na poczet kosztów poboru.

Rozporządzenie (WE) nr 713/2009	Niniejsze rozporządzenie
Art. 1	Art. 1
Art. 4	Art. 2
Art. 5	Art. 3
Art. 6 ust. 1 – ust. 4 akapit pierwszy	Art. 4
Art. 6	Art. 5
Art. 8	Art. 6
-	Art. 7
-	Art. 8
-	Art. 9
-	Art. 10
Art. 9	Art. 11
Art. 6 ust. 7–8	Art. 12
-	Art. 13
Art. 9 ust. 2 akapit drugi	Art. 14
Art. 10	Art. 15
Art. 11	Art. 16
Art. 2	Art. 17
Art. 3	Art. 18
Art. 12	Art. 19
Art. 13 ust. 1–13	Art. 20
-	Art. 21
Art. 14 ust. 1–2	Art. 22
Art. 14 ust. 3–6	Art. 23 ust. 1–4
Art. 15	Art. 23 ust. 5–6
Art. 16	Art. 24
Art. 17	Art. 25
Art. 18	Art. 26
Art. 18 ust. 3	Art. 27
Art. 18 ust. 4–7	Art. 28
Art. 19	Art. 29
-	Art. 30
Art. 21	Art. 31
-	Art. 32
Art. 22	Art. 33
Art. 23	Art. 34
Art. 24 ust. 1–2	Art. 35
Art. 24 ust. 3 i następne	Art. 36
Art. 25	Art. 37
-	Art. 38
Art. 27	Art. 39
Art. 28	Art. 40
Art. 29	Art. 41
Art. 30	Art. 42
-	Art. 43
Art. 31	Art. 44
Art. 33	Art. 45
Art. 34	Art. 46
-	Art. 47
-	Art. 48
Art. 35	Art. 49

ACER (tylko nowe zadania)			2019	2020
Tytuł 1:	Środki na zobowiązania	(1)	280 000	992 000
	Środki na płatności	(2)	280 000	992 000
Tytuł 2:	Środki na zobowiązania	(1a)		46 000
	Środki na płatności	(2a)		46 000
Tytuł 3:	Środki na zobowiązania	(3a)
	Środki na płatności	(3b)
OGÓŁEM środki dla ACER	Środki na zobowiązania	=1+1a +3a	280 000	1 038 000
	Środki na płatności	=2+2a +3b	280 000	1 038 000

Urzędnicy (grupa zaszeregowania AD)
Urzędnicy (grupa zaszeregowania AST)
Pracownicy kontraktowi	8	14
Pracownicy zatrudnieni na czas określony	0	4
Oddelegowani eksperci krajowi	0	0