52014DC0623

KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY sporządzony na podstawie art. 395 dyrektywy 2006/112/WE Rady /* COM/2014/0623 final */


KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY

sporządzony na podstawie art. 395 dyrektywy 2006/112/WE Rady

1. KONTEKST

Zgodnie z art. 395 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej („dyrektywy VAT”), Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, może upoważnić każde państwo członkowskie do wprowadzenia szczególnych środków stanowiących odstępstwo od przepisów wspomnianej dyrektywy w celu uproszczenia procedury poboru podatku VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania. Ponieważ procedura ta przewiduje odstępstwa od ogólnych zasad stosowania VAT, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, takie odstępstwa powinny być proporcjonalne i mieć ograniczony zakres.

Pismem zarejestrowanym przez Komisję w dniu 14 stycznia 2014 r. Estonia wystąpiła z wnioskiem, na podstawie art. 395 dyrektywy VAT, o upoważnienie jej do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w odniesieniu do dostaw kamieni szlachetnych w celu zapobiegania oszustwom podatkowym. Ze względu na to, że nie przedstawiono jednak dostatecznej ilości informacji na temat oszustw w tym sektorze, w dniu 13 marca 2014 r. Komisja wysłała pismo z prośbą o dodatkowe informacje w tym zakresie. Pismem zarejestrowanym przez Komisję w dniu 7 maja 2014 r. Estonia przekazała dodatkowe informacje w odpowiedzi na tę prośbę.

Zgodnie z art. 395 akapit drugi tej dyrektywy Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie pismem z dnia 10 czerwca 2014 r. o wniosku złożonym przez Estonię. Pismem z dnia 12 czerwca 2014 r. Komisja poinformowała Estonię, że posiada wszystkie informacje niezbędne do rozpatrzenia wniosku.

2. ODWROTNE OBCIĄŻENIE

Osobą zobowiązaną do zapłaty VAT zgodnie z art. 193 dyrektywy VAT jest podatnik dokonujący podlegającej opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług. Celem mechanizmu odwrotnego obciążenia jest przeniesienie tego obowiązku na podatnika będącego odbiorcą dostaw.

Z oszustwem karuzelowym mamy do czynienia, gdy podmioty gospodarcze uchylają się od zapłaty podatku VAT organom podatkowym po dokonaniu sprzedaży swoich produktów. Ich klienci, będący w posiadaniu ważnej faktury, są jednak uprawnieni do odliczenia podatku. W ekstremalnych przypadkach takiego uchylania się od opodatkowania te same towary lub usługi są w wyniku „oszustwa karuzelowego” (które obejmuje towary lub usługi będące przedmiotem handlu między państwami członkowskimi) wielokrotnie dostarczane lub świadczone bez zapłaty podatku VAT organom podatkowym. Poprzez wyznaczenie osoby, której dostarczane są towary lub świadczone usługi, jako osoby zobowiązanej do zapłaty VAT w takich przypadkach, stworzono mechanizm odwrotnego obciążenia, pozwalający wyeliminować możliwość zaangażowania się w tę formę uchylania się od opodatkowania.

3. ODNOŚNY WNIOSEK

Estonia wnioskuje, zgodnie z art. 395 dyrektywy VAT, by Rada, działając na wniosek Komisji, upoważniła Estonię do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 193 dyrektywy VAT w odniesieniu do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w przypadku dostaw kamieni szlachetnych.

Na podstawie informacji przekazanych przez Estonię wydaje się, że przewiduje się stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia do dostaw metali szlachetnych, począwszy od dnia 1 lipca 2014 r., na podstawie art. 199a ust. 1 lit. j) dyrektywy VAT, wprowadzonego dyrektywą w sprawie systemu „odwrotnego obciążenia”[1]. Władze Estonii oczekują, że uzupełnieniem tego środka będzie zastosowanie tego mechanizmu do kamieni szlachetnych, czego nie przewiduje dyrektywa VAT.

4. STANOWISKO KOMISJI

Otrzymując wniosek na podstawie art. 395, Komisja ocenia, czy spełnione są podstawowe warunki udzielenia upoważnienia, a mianowicie, czy proponowany środek szczególny upraszcza procedury dla podatników lub dla administracji podatkowej, lub czy pozwala zapobiec niektórym rodzajom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania. W tym kontekście Komisja zawsze przyjmowała ograniczone, ostrożne podejście, dopilnowując, by odstępstwa nie podważały funkcjonowania ogólnego systemu VAT, by ich zakres był ograniczony oraz by były one konieczne i proporcjonalne.

Środek, którego dotyczy wniosek, jest zasadniczo związany z faktem, że, jak wspomniano powyżej, mechanizm odwrotnego obciążenia będzie stosowany w odniesieniu do metali szlachetnych począwszy od dnia 1 lipca 2014 r. Ponieważ mechanizm odwrotnego obciążenia zawsze pociąga za sobą pewne ryzyko, że oszustwo zostanie przesunięte na inne produkty, Estonia chciałaby wprowadzić podobny środek w odniesieniu do kamieni szlachetnych, gdyż wydaje się, że często te same podmioty handlują metalami szlachetnymi i kamieniami szlachetnymi.

Na tym etapie Estonia nie była jeszcze jednak w stanie przedstawić dokładnych informacji na temat (ewentualnych) oszustw w odniesieniu do kamieni szlachetnych, ponieważ nadal przeprowadzane są kontrole. Kontrole te rozpoczęto w drugiej połowie 2013 r., brak zatem informacji za poprzednie lata. Z dostępnych informacji wydaje się, że Estonia wykryła jedno tzw. oszustwo karuzelowe w zakresie kamieni szlachetnych dotyczące innego państwa członkowskiego. Estonia poinformowała, że liczba transakcji dotyczących kamieni szlachetnych waha się od trzech do dziewięciu miesięcznie w okresie od lipca 2013 r. do stycznia 2014 r., przy czym wartość tych transakcji wzrasta.

Jeśli chodzi o ewentualne konwencjonalne środki w celu rozwiązania tego problemu w odnośnym sektorze, Estonia nie wykazała, by zastosowano lub wdrożono konkretne środki albo przewidziano je w niedalekiej przyszłości. Stwierdzono jedynie, że po okresie stosowania wnioskowanego odstępstwa możliwe byłoby sprawowanie kontroli nad odnośnym sektorem za pomocą zwykłych procedur kontrolnych, takich jak rutynowe kontrole i audyty.

Na podstawie powyższych elementów Komisja stwierdza, że nie wykazano potrzeby przyznania odstępstwa w tej dziedzinie. W rzeczywistości ze względu na bardzo ograniczoną liczbę transakcji przeprowadzanych przez zaledwie kilku podatników, często już znanych i wskazanych w odniesieniu do swojej działalności w sektorze metali szlachetnych, zasadniczo powinno być możliwe podejmowanie odpowiednich działań następczych i kontrola nad tym sektorem za pomocą środków konwencjonalnych, tak jak to przewidziano po okresie stosowania wnioskowanego odstępstwa. Jednocześnie, mimo że odniesiono się do jednego konkretnego przypadku oszustwa, nie wykazano, że istniejąca lub potencjalna sytuacja w zakresie tych oszustw wymagałaby w międzyczasie wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo.

5. WNIOSEK

Na podstawie wyżej wymienionych elementów Komisja jest przeciwna wnioskowi złożonemu przez Estonię.

[1]              Wprowadzony dyrektywą Rady 2013/43/UE z dnia 22 lipca 2013 r. zmieniającą dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w zakresie fakultatywnego i tymczasowego stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w związku z dostawami niektórych towarów i usług podatnych na oszustwa (Dz.U. L 201 z 26.7.2013, s. 4).