52006DC0157

Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego - Dotychczasowe postępy i kolejne kroki ku ustanowieniu wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) /* COM/2006/0157 końcowy */ Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego - Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego - Dotychczasowe postępy i kolejne kroki ku ustanowieniu wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) /* COM/2006/0157 końcowy */


[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 5.4.2006

COM(2006) 157 wersja ostateczna

KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY, PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO

Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego: Dotychczasowe postępy i kolejne kroki ku ustanowieniu wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB)

SPIS TREŚCI

KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY, PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego: Dotychczasowe postępy i kolejne kroki ku ustanowieniu wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB)

1. Kontekst 3

2. Dotychczasowe postępy 4

2.1. Cele prac grupy roboczej 4

2.2. Organizacja grupy roboczej 5

2.3. Osiągnięcia grupy roboczej 6

3. Kolejne etapy 7

3.1. Podejście ogólne 7

3.2. Powiązania między międzynarodowymi standardami rachunkowości a podstawą opodatkowania 7

3.3. Ujednolicenie 8

3.4. Fakultatywna czy obowiązkowa podstawa opodatkowania? 8

3.5. Program prac po 2006 r. 9

4. Wnioski 9

ZAŁĄCZNIKI 12

Załącznik 1

Streszczenie programu pracy grupy roboczej ds. CCCTB 12

Załącznik 2

Szczegółowe podsumowanie dotychczasowych postępów technicznych poczynionych przez grupę roboczą ds. CCCTB 14

Kontekst

Strategia lizbońska ma na celu odegranie podstawowej roli w osiągnięciu konkurencyjności, wzrostu i zwiększeniu zatrudnienia w UE. Znoszenie przeszkód podatkowych takich jak wysokie koszty przestrzegania przepisów dotyczących operacji transgranicznych i cen transferowych oraz brak możliwości transgranicznego kompensowania strat w ramach jednolitego rynku może przyczynić się do realizacji tych celów. Wspólna jednolita podstawa opodatkowania osób prawnych (CCCTB) przyczyniłaby się do: znacznego zmniejszenia kosztów przestrzegania przepisóww odniesieniu do przedsiębiorstw prowadzących działalność na rynku wewnętrznym; rozwiązania istniejących problemów dotyczących cen transferowych; umożliwienia konsolidacji zysków i strat; uproszczenia wielu międzynarodowych operacji w zakresie restrukturyzacji; zmniejszenia utrudnień wynikających ze współistnienia klasycznej i opartej na systemie zwolnień koncepcji opodatkowania międzynarodowego (bez uwzględniania podatków od osób fizycznych); uniknięcia wielu sytuacji, w których ma miejsce podwójne opodatkowanie; a także do zniesienia dyskryminacji i wielu ograniczeń. CCCTB mogłoby przyczynić się do większej skuteczności, efektywności, prostoty i przejrzystości w zakresie systemów podatkowych przedsiębiorstw oraz do zniesienia różnic pomiędzy systemami krajowymi.

Od 2001 r. gdy przedstawiono komunikat pt. „W kierunku wewnętrznego rynku bez przeszkód podatkowych: Strategia mająca na celu wprowadzenie dla przedsiębiorstw ujednoliconej podstawy wymiaru podatku dochodowego od osób prawnych w odniesieniu do ich działalności obejmującej całą UE” (COM(2001) 582), polityka Komisji Europejskiej skupiała się na wprowadzeniu CCCTB dla przedsiębiorstw, które prowadzą działalność w kilku państwach członkowskich UE. Założenia tej polityki potwierdzono w 2003 r. w komunikacie pt. „Rynek wewnętrzny bez przeszkód w podatku od osób prawnych – osiągnięcia, obecne inicjatywy i dalsze wyzwania” (COM(2003)726).

Grupę roboczą ds. wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) powołano w 2004 r. po owocnej dyskusji na nieformalnym spotkaniu Rady ECOFIN we wrześniu podczas prezydencji niderlandzkiej, gdy przedstawiono nieformalny dokument Komisji pt. „Wspólna jednolita podstawa opodatkowania osób prawnych w UE (grupa robocza ds. CCCTB)”.

W październiku 2005 r. w komunikacie pt. „Wkład polityki podatkowej i celnej do Strategii lizbońskiej” (COM(2005)532) Komisja zwróciła uwagę na związek między jej pracami dotyczącymi CCCTB a programem lizbońskim oraz zobowiązała się do realizacji celu politycznego, którym jest przedstawienie środka legislacyjnego w 2008 r.

W grudniu 2005 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję[1] (Sprawozdanie Bersaniego) w sprawie „Opodatkowania przedsiębiorstw w Unii Europejskiej: wspólna jednolita podstawa opodatkowania osób prawnych” a w lutym 2006 r. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wydał opinię[2] w sprawie „Utworzenia wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania osób prawnych”. Obie inicjatywy stanowiły wsparcie dla prac prowadzonych przez Komisje w tym obszarze.

W grudniu 2005 r. Komisja wskazała sposób zajmowania się niektórymi konkretnymi problemami podatkowymi małych i średnich przedsiębiorstw w krótkim okresie. Komunikat pt. Usuwanie przeszkód związanych z podatkiem od osób prawnych w działalności małych i średnich przedsiębiorstw na rynku wewnętrznym – zarys ewentualnego projektu pilotażowego „opodatkowanie według zasad państwa macierzystego” (COM(2005) 702) zawiera szczegółowy opis systemu i zachęca państwa członkowskie do rozważenia tej pragmatycznej i zakrojonej na niewielką skalę inicjatywy w konstruktywny i otwarty sposób.

Niniejszy komunikat ma dwojaki cel: złożenia sprawozdania z dotychczasowych postępów oraz zwrócenie uwagi na obszary, w których pożądane jest dalsze wsparcie i nadanie politycznego kierunku bez dodatkowych zobowiązań państw członkowskich w odniesieniu do wniosku legislacyjnego.

Dotychczasowe postępy

Cele prac grupy roboczej

Zgodnie z zamierzeniami strategii lizbońskiej i powołaniem grupy roboczej ds. CCCTB w 2004 r. głównymi celami prac jest:

- określenie sposobu na usunięcie przeszkód podatkowych w skutecznym i prawidłowym funkcjonowaniu rynku wewnętrznego,

- zmniejszenie obciążeń administracyjnych nakładanych na przedsiębiorstwa i podobnych utrudnień związanych z administracjami podatkowymi oraz wprowadzenie prostych i przejrzystych reguł,

- wskazanie ewentualnych elementów wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania, które wzmacniają międzynarodową konkurencyjność przedsiębiorstw europejskich i które spełniają wymogi gospodarcze XXI wieku,

- zapewnienie, że państwa członkowskie są zdolne do ochrony swoich uzasadnionych interesów finansowych, w szczególności poprzez ograniczenie możliwości uchylania się od płacenia podatków i popełniania oszustw finansowych.

Ogólne podejście do prac od momentu powołania grupy roboczej było zgodne z koncepcją omawianą w pierwotnym nieformalnym dokumencie, który został przedstawiony na nieoficjalnym spotkaniu ECOFIN we wrześniu 2004 r., i który doprowadził do utworzenia grupy roboczej. W szczególności:

- celem nie jest zmiana obowiązującego poziomu opodatkowania,

- wszystkie państwa członkowskie powinny być zachęcane do uczestnictwa w tym procesie,

- Międzynarodowe Standardy Rachunkowości i Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSR/MSSF) powinny zostać wykorzystane jako narzędzia w celu ustalenia podstawy opodatkowania,

- prace powinny być prowadzone zgodnie z ustanowionymi zasadami podatkowymi aby odzwierciedlić cele lizbońskie.

Poziom opodatkowania nie jest i nie będzie częścią omawianych tematów, gdyż wywołałoby to dyskusje dotyczące stawki podatkowej, a Komisja nie zamierza rozszerzać prac dotyczących podstawy opodatkowania o kwestie dotyczące stawki . Jeżeli nowa podstawa opodatkowania jest szersza lub węższa od podstawy obwiązującej w niektórych państwach członkowskich wtedy obowiązujący poziom opodatkowania mógłby zostać utrzymany przez państwa członkowskie, które zmienią swoje stawki podatkowe. Niemniej jednak, Komisja zbada pod względem jakościowym i ilościowym możliwy wpływ CCCTB na dochody podatkowe i ich przewidywalność. Poziom uczestnictwa państw członkowskich w ramach grupy roboczej był do tej pory satysfakcjonujący. Wszystkie państwa członkowskie uczestniczyły w spotkaniach grupy roboczej, chociaż należy stwierdzić, że samo uczestnictwo nie oznacza koniecznie udzielenia wsparcia dla koncepcji CCCTB. Doceniono i uwzględniono techniczne uwagi przedstawione przez wszystkich ekspertów.

Organizacja grupy roboczej

Grupa robocza ds. CCCTB spotyka się co kwartał pod przewodnictwem urzędnika Dyrekcji Generalnej ds. Podatków i Unii Celnej Komisji Europejskiej, w jej skład wchodzą głównie eksperci z administracji państw członkowskich, a na zasadzie ad hoc mogą w niej uczestniczyć również eksperci z sektora przedsiębiorstw i ośrodków uniwersyteckich. Prace grupy roboczej ds. CCCTB są w pełni zgodne z zasadą przejrzystości a ich rozwój można śledzić na poświęconych im stronach internetowych[3], które zawierają szczegółowe informacje dotyczące dokumentów roboczych i spotkań grupy roboczej.

Na pierwszym spotkaniu grupy roboczej ds. CCCTB uzgodniono wstępny program prac. Jak wskazano na schemacie w załączniku 1, cztery główne kategorie prac zostały określone:

- Zagadnienia ogólne,

- Strukturalne elementy techniczne podstawy opodatkowania,

- Strukturalne aspekty prawne, oraz

- Ujednolicenie na poziomie grupy i przydział podstawy opodatkowania.

Pierwsze dwie kategorie są wspólne dla każdej podstawy opodatkowania – związek (jeżeli istnieje) z rachunkowością finansową i zasadami oraz strukturalne elementy składowe istnieją w każdym systemie podatkowym. Dwie kolejne kategorie dotyczą aspektów, które nie występują we wszystkich podstawach opodatkowania i dlatego są nowe dla niektórych, lub nawet wszystkich, państw członkowskich - chodzi o aspekty prawne jednolitej podstawy i ujednolicenie techniczne oraz mechanizm przydziału, który ma na celu podział podstawy pomiędzy państwa członkowskie. Końcowe pozycje schematu są ogólnie zrozumiałe – prawodawstwo i powiązana ocena wpływu.

Przyjęte podejście polegało, w odniesieniu do służb Komisji, na przedstawieniu podczas każdego spotkania grupy roboczej przynajmniej jednego nowego tematu do dyskusji poprzez opracowanie dokumentu roboczego. W zależności od stopnia trudności danej kwestii możliwym jest utworzenie podgrupy składającej się z ekspertów z kilku państw członkowskich, którzy na odrębnych spotkaniach zajmują się pogłębieniem analizy pod przewodnictwem eksperta z jednego państwa członkowskiego. Podgrupa składa grupie roboczej okresowe sprawozdania tak aby wszyscy eksperci byli poinformowani o poczynionych postępach. Opisany sposób działania umożliwia uzyskanie maksymalnego wkładu od ekspertów z państw członkowskich. W 2004 i 2005 r. powołano cztery podgrupy.

Osiągnięcia grupy roboczej

Na pierwszym spotkaniu grupy roboczej omówiono zasady podatkowe, które powinny nadawać kierunek pracom, te wstępne dyskusje zapewniły ramy dla obecnych prac dotyczących elementów strukturalnych. Nie uznano za konieczne utworzenie jakiejkolwiek podgrupy lecz dokonano ponownego przeglądu zasad podatkowych na kolejnym spotkaniu i prawdopodobnie zostaną one jeszcze omówione na przyszłych spotkaniach.

W odniesieniu do strukturalnych elementów technicznych podstawy opodatkowania, dotychczas omówiono cztery główne kwestie: (1) Aktywa i ich amortyzacja, (2) Kapitał zapasowy, rezerwy i zobowiązania, (3) Dochód podlegający opodatkowaniu oraz (4) międzynarodowe aspekty CCCTB. W przypadku każdego z wymienionych elementów strukturalnych powołano podgrupy, z których większość spotkała się już wielokrotnie.

Każda podgrupa była w stanie (lub w przypadku dwóch ostatnich podgrup, oczekuje się, że będą w stanie) określić pewne badane obszary elementów strukturalnych, w przypadku których możliwym jest osiągnięcie ogólnego porozumienia w kwestii sposobu opodatkowania lub zwolnienia z podatku. Każda z nich wskazała również obszary, w których istnieje więcej niż jedna możliwość, a opinie ekspertów co do wyboru właściwej opcji są podzielone. Pierwsze informacje dotyczące aspektów międzynarodowych przekazane przez ostatnią z podgrup wskazują, że kwestie te są szczególnie zróżnicowane ponieważ odnoszą się do krajów trzecich i mają potencjalny związek z obowiązującymi dwustronnymi konwencjami w sprawie podwójnego opodatkowania.

Sprawy konkretnie związane z CCCTB, takie jak ujednolicenie i sposób przydziału, nie zostały jeszcze omówione w ramach grupy roboczej, aczkolwiek ze względu na ich bliskie powiązanie z podstawą opodatkowania Komisja uważa, ze grupa robocza powinna zająć się nimi w późniejszym okresie tego roku. Należy zauważyć, że chociaż liczba poruszanych kwestii jest niewielka, to są one wyjątkowo złożone, będą zatem wymagać znaczących nakładów pracy, w szczególności dlatego, że dotyczą obszarów, które wykraczają poza tradycyjne elementy podstawy opodatkowania. Skład grupy roboczej ds. CCCTB i jej program prac wydają się satysfakcjonujące a osiągnięte wyniki będą przydatne w momencie gdy Komisja rozpocznie prace dotyczące oceny wpływu i samego wniosku legislacyjnego.

Kolejne etapy

Podejście ogólne

Często uważa się, że podstawy opodatkowania przedsiębiorstw zwiększyły się w UE w ostatnich latach z eliminacji obniżenia ulg podatkowych. W wyniku tego podstawa opodatkowania została uproszczona i jest bardziej przejrzysta, a tym samym efektywna i neutralna (w takim sensie, że im mniej istnieje reżimów szczególnych i ulg podatkowych tym bardziej neutralna jest podstawa opodatkowania) oraz umożliwia uzyskanie takich samych wpływów przy wykorzystaniu niższej ustawowej stawki podatkowej W miarę postępów prac dotyczących CCCTB oczywistym staje się, że nowa podstawa przyniesie najlepsze wyniki jeżeli utrzymana zostanie obecna tendencja tzn. podstawa powinna być jednolita i stanowić ogólne uproszczenie i zwiększenie podstawy opodatkowania osób prawnych .

Ogólnie mówiąc, wstępnie uzgodniony na pierwszym spotkaniu grupy roboczej program prac pozostaje wciąż aktualny. Zgodnie z zamierzeniami Komisji prace pierwszych czterech podgrup (Aktywa i ich amortyzacja; Kapitał zapasowy, rezerwy i zobowiązania; Dochód podlegający opodatkowaniu oraz Międzynarodowe aspekty CCCTB) powinny zasadniczo zostać zakończone do końca 2006 r.

Planowane jest również rozpoczęcie w 2006 r. prac dotyczących trzech kolejnych elementów: ujednolicenie, mechanizm podziału wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania i ramy strukturalne i prawne, które obejmują ramy administracyjne, porozumienia dotyczące kontroli, interpretację prawną i postępowanie sądowe. Podczas prac uwzględniona zostanie szczególna sytuacja małych i średnich przedsiębiorstw.

Powiązania między międzynarodowymi standardami rachunkowości a podstawą opodatkowania

Chociaż prace dotyczące CCCTB mogłyby zostać ułatwione gdyby wszystkie przedsiębiorstwa we wszystkich państwach członkowskich miały możliwość korzystania z MSR/MSSF, a zatem dla ogółu przedsiębiorstw istniałby jeden punkt wyjścia, Komisja akceptuje fakt, że obecnie taka sytuacja nie występuje. Mając na uwadze znaczenie CCCTB dla programu lizbońskiego, Komisja nie może opóźniać prac dotyczących CCCTB do czasu harmonizacji systemów rachunkowości przedsiębiorstw. Ponadto, grupa robocza ds. CCCTB jest grupą techniczną składającą się z ekspertów podatkowych, a jej rola ogranicza się do technicznych kwestii związanych z podatkami. Zasady regulujące CCCTB będą miały zastosowanie zależnie od tego czy, na poziomie krajowym, punktem wyjścia dla przedsiębiorstw przygotowujących swoje rachunki podatkowe będzie rachunkowość zgodna z MSR/MSSF czy też krajowe standardy rachunkowości. MSR/MSSF będą używane wyłącznie jako narzędzia służące ustaleniu podstawy, ponieważ wykorzystują wspólny język i pewne wspólne definicje. W szczególności, elementy stanowiące część tych międzynarodowych standardów, które nie odpowiadają CCCTB nie zostaną do niej włączone, a zatem nie zostanie ustanowiony bezpośredni formalny związek ze stale zmieniającymi się standardami (MSR/MSSF).

Ujednolicenie

Komisja, Parlament Europejski i Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny są przekonane, że podstawa powinna zostać od początku wprowadzona jako jednolita podstawa opodatkowania i, zgodnie z pierwotnym planem prac grupy roboczej ds. CCCTB, że prace powinny rozpocząć się w 2006 r. To ambitne podejście przyniesie największe korzyści rynkowi wewnętrznemu i przyczyni się do realizacji celów lizbońskich . Alternatywą jest dwuetapowy proces, czyli wprowadzenie w pierwszej kolejności wspólnej podstawy bez ujednolicania, a następnie ujednolicenie tej podstawy. Podejście to nie rozwiązuje jednakże problemów związanych z brakiem możliwości transgranicznego rekompensowania strat ani nie upraszcza istniejących trudności w zakresie cen transferowych. Dodatkowo, jeżeli prace nie zmierzają ku wprowadzeniu jednolitej podstawy, pojawia się ryzyko, że ujednolicenie może być trudniejsze w długim terminie w przypadku gdy, przykładowo, przyjęty zostanie niższy poziom wspólnego traktowania niektórych elementów strukturalnych lub metodologii. Istotnie, ciężko jest określić korzyści płynące z samego wprowadzenia „wspólnej” podstawy funkcjonującej niezależne w każdym państwie członkowskim. Sytuacja taka mogłaby w przyszłości spowodować powrót do dwudziestu pięciu podstaw opodatkowania, mając na uwadze fakt, że interesy krajowe przeważają nad interesami rynku wewnętrznego jako całości.

Prace dotyczące mechanizmu podziału jednolitej podstawy między państwa członkowskie będą również konieczne. Mogą one zostać przeprowadzone odrębnie biorąc pod uwagę, że aspekty techniczne są względnie niezależne i będą wymagać, z punktu widzenia zasobów, zróżnicowanej wiedzy specjalistycznej i różnych kompetencji. Pewne wstępne prace dotyczące ewentualnych mechanizmów takich jak wzór podziału zostały już przeprowadzone na poziomie wewnętrznym przez służby Komisji.

Fakultatywna czy obowiązkowa podstawa opodatkowania?

Komisja wraz z Parlamentem Europejskim nadal uważają, że CCCTB powinna być fakultatywna dla przedsiębiorstw, zważywszy, że podstawowym celem jest raczej poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego, a nie krajowych gospodarek państw członkowskich . Nie wszystkie przedsiębiorstwa prowadzą działalność w kilku państwach członkowskich, a zatem nie ma potrzeby aby zmieniały one swoje podstawy opodatkowania. Nawet jeżeli równoczesne funkcjonowanie dwóch podstaw opodatkowania osób prawnych – CCCTB i krajowej podstawy opodatkowania – może stanowić konkretne wyzwanie dla administracji podatkowych, Komisja uważa, że fakultatywna CCCTB może liczyć na większe poparcie ze strony wszystkich państw członkowskich i przedsiębiorstw niż obowiązkowa CCCTB. Stosowanie przez przedsiębiorstwa jednej podstawy opodatkowania zamiast potencjalnych dwudziestu pięciu będzie o wiele prostsze. Opracowanie CCCTB jako opcji stanowi zachętę do zaprojektowania jej w taki sposób aby była możliwie jak najbardziej konkurencyjna, prosta i jednolita w całej UE. Niemniej jednak należy zapewnić aby nie naruszono zasad dotyczących pomocy państwa i wprowadzono odpowiednie przepisy w sprawie nadużyć.

Program prac po 2006 r.

Po 2006 r. planowanie zależy od postępów osiągniętych w ramach grupy roboczej ds. CCCTB. Na początku 2007 r. przewidziano przedstawienie kolejnego „sprawozdania z dokonanych postępów”. W tym samym czasie mogą rozpocząć się prace dotyczące ulg podatkowych i walki z unikaniem opodatkowania, które mogłyby zostać zasadniczo zakończone do końca 2007 r. Podczas tego roku możliwym byłoby zasadnicze zakończenie prac dotyczących ujednolicenia i mechanizmu podziału oraz rozpoczęcie procesu przeglądu elementów, które zostały już omówione. Umożliwiłoby to Komisji zakończenie prac i przedstawienie ogólnego wspólnotowego środka legislacyjnego pod koniec 2008 r.

Należy zauważyć, że termin „zasadniczo zakończone” jest wykorzystywany w sposób zamierzony: nie przewidziano żadnego porozumienia do czasu zakończenia prac dotyczących wszystkich elementów strukturalnych. Nawet wtedy, grupa robocza ds. CCCTB, jako techniczna grupa ekspertów, nie podejmie żadnych formalnych decyzji. „Druga runda” dyskusji dotyczących elementów strukturalnych będzie musiała zostać przeprowadzona w ramach grupy roboczej przez rozpoczęciem sporządzania aktów prawnych aby zapewnić, że prace dotyczące poszczególnych elementów wpisują się w sposób spójny i satysfakcjonujący w ogólne podejście.

Wnioski

W sferze wewnętrznej Komisja przeznacza niezbędne zasoby na realizację ambitnego programu prac przedstawionego w tym komunikacie mając na celu opracowanie wniosku legislacyjnego w 2008 r. W sferze zewnętrznej utworzona została grupa robocza ds. CCCTB, która zapewnia niezbędne mechanizmy dla dyskusji z ekspertami administracji państw członkowskich, przedsiębiorstw i ośrodków uniwersyteckich.

Jest to poważne zadanie i jeżeli ma ono zostać zrealizowane wymagane będzie większe zaangażowanie ze strony państw członkowskich . Mimo, że zrealizowano istotne postępy w pewnej liczbie obszarów, można wskazać trzy problemy. Po pierwsze chodzi o tendencję niektórych ekspertów do obrony przede wszystkim niektórych aspektów obecnych krajowych systemów podatkowych zamiast poszukiwania rozwiązań, które mogłyby znaleźć zastosowanie w całej UE. Po drugie, istnieje tendencja do odraczania dyskusji dotyczących „trudniejszych” elementów lub do utrzymywania dwóch różnych koncepcji dla każdej kwestii sugerując, że możliwym jest zachowanie elementu wyboru. Wreszcie, pogłębiają się różnice pod względem ilości zasobów przeznaczanych przez państwa członkowskie na realizację prac, co, mając na uwadze ambitny kalendarz, może doprowadzić do opóźnień we wprowadzeniu podstawowej części strategii dotyczącej osiągnięcia celów lizbońskich.

O ile można zrozumieć, że eksperci skłaniają się ku temu „co już znają” i twierdzą, że ponieważ dany system działa od lat na poziomie krajowym nie ma powodów aby go zmieniać, postawa taka ogranicza postępy w opracowywaniu wspólnej podstawy opodatkowania. To właśnie dlatego, że istnieje tak wiele różnic pomiędzy obowiązującymi przepisami krajowymi, zaistniała potrzeba wprowadzenia jednolitego wspólnego rozwiązania. Jeżeli każde państwo członkowskie będzie wywierać nacisk na zachowanie swoich obowiązujących przepisów, wprowadzenie wspólnej podstawy będzie niemożliwe – krótko mówiąc, przyjęcie wspólnej podstawy oznacza nieuchronnie zmiany w istniejących krajowych przepisach dotyczących metody obliczeń. W tym kontekście niezbędne jest wykorzystanie nowej wspólnej podstawy opodatkowania jako możliwości przeprowadzenia reform gospodarczych zmierzając ku modernizacji i uproszczeniu przepisów podatkowych.

Podobnie, potrzeba dokonania pewnych postępów doprowadziła w sposób zrozumiały do odłożenia w czasie dyskusji dotyczących niektórych kwestii aby nie spowodować opóźnień. Jednakże taka sytuacja nie może trwać bez końca. Ponadto, nie jest pożądane doprowadzenie do kompromisu poprzez dopuszczenie do współistnienia dwóch różnych koncepcji technicznych jako opcji krajowych, ponieważ nie pozwoli to na czerpanie pełnych korzyści z uproszczenia . W przypadku gdy grupa przedsiębiorstw prowadzi działalność w kilku państwach członkowskich, ważnym jest aby mogły one przyjąć wspólne podejście dotyczące spełniania wymogów związanych z podatkami. Fakt, że będą one musiały przestrzegać różnych wymogów zależnie od miejsca prowadzenia działalności nie okazałby się pomocny. Jeżeli tego rodzaju „opcje” dotyczyłyby oprócz metod obliczeniowych również rzeczywistego opodatkowania niektórych transakcji, wtedy nie tylko ograniczone zostaną korzyści płynące z uproszczenia ale także, jak wskazano powyżej, pojawią się trudności w procesie ujednolicania.

W miarę realizowanych postępów w pracach dotyczących CCCTB, wzrastają potrzeby w zakresie zasobów ludzkich. Priorytet polityczny przyznany realizacji celów lizbońskich, do której znacząco przyczyni się CCCTB, powinien być odzwierciedlony w podziale zasobów ludzkich. Reakcją Komisji było przydzielenie dodatkowych pracowników do realizacji projektu, podobnie uczyniło kilka państwa członkowskich. Korzyści płynące z wyspecjalizowanych zespołów są wyraźne a zapewnienie odpowiednich zasobów umożliwi każdemu pełne uczestnictwo w projekcie. Wczesne prace dotyczące każdego strukturalnego elementu podstawy opodatkowania wiążą się koniecznie z „gromadzeniem informacji”, aczkolwiek istnieje ryzyko, iż pewne państwa członkowskie, które nie poświęciły wystarczających zasobów na rzec projektu będą mniej zadowolone z ewentualnego wniosku Komisji, niż te których zaangażowanie było bardziej aktywne. Wybór poszczególnych ekspertów, którzy uczestniczą w spotkaniach grupy roboczej i podgrup, pozostawiono celowo państwom członkowskim, aby umożliwić im zaproszenie szeregu ekspertów posiadających kompetencje dotyczące konkretnego aspektu podstawy opodatkowania, będącego przedmiotem dyskusji na każdym spotkaniu.

Komisja uznaje, że w odniesieniu do niektórych kwestii, eksperci techniczni nie są w stanie nadać pracom odpowiedniego impulsu bez dodatkowego wsparcia na wyższym szczeblu lub na poziomie politycznym. Podwójnym celem niniejszego komunikatu jest złożenie sprawozdania z dotychczasowych postępów oraz zwrócenie uwagi na obszary, w których pożądane jest dalsze wsparcie i nadanie politycznego kierunku. Uznaje się, że państwa członkowskie nie będą mogły podjąć ostatecznej decyzji w sprawie ewentualnego poparcia wyrażonego na rzecz CCCTB do czasu przedstawienia przez Komisję oficjalnego wniosku. Jednakże aby kontynuować poczynione postępy niezbędne jest wyraźne wsparcie dla ogólnej koncepcji i programu prac.

Wnioski:

- Mimo, że definicja CCCTB może pod względem koncepcyjnym czerpać przykład z odpowiednich międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR/MSSF), nie ustanowiono oficjalnego związku miedzy tymi dwoma podejściami, ponieważ nie wszystkie przedsiębiorstwa są w stanie stosować MSR/MSSF, a same standardy ulegają częstym zmianom. Prawodawstwo dotyczące CCCTB powinno zatem stanowić odrębny akt zawierający wszystkie definicje niezbędne do ustalenia zysków podlegających opodatkowaniu.

- Wstępny program prac dotyczących CCCTB, który przewidywał fakultatywną podstawę opodatkowania dla przedsiębiorstw wraz z ujednoliceniem i podziałem między państwa członkowskie, pozostaje nadal najlepszym podejściem mającym na celu wdrożenie CCCTB i tym samym realizację celów lizbońskich. Bez względu na przyszłe polityczne decyzje, prace techniczne powinny być realizowane zgodnie z tymi wytycznymi.

- Obecna koncepcja prac, w których uczestniczą eksperci z państw członkowskich stanowi najlepszy sposób na zapewnienie, że ewentualny wniosek legislacyjny Komisji zostanie zaakceptowany przez państwa członkowskie. Tym samym państwa członkowskie mogą brać udział w pracach bez przedwczesnego lub ostatecznego podejmowania zobowiązań względem CCCTB. Współpraca z przedsiębiorstwami i ośrodkami uniwersyteckimi, jak wskazało „rozszerzone” spotkanie grupy roboczej ds. CCCTB w grudniu, jest również przydatna.

- Dokonano stosownych postępów na drodze ku wprowadzeniu CCCTB, do których przyczynił się wkład ekspertów z państw członkowskich zgromadzonych w ramach grupy roboczej ds. CCCTB. Jakość dalszych prac będzie zależeć od aktywnego zaangażowania państw członkowskich i Komisji.

- Wprowadzenie prostej, nowoczesnej i przejrzystej wspólnej jednolitej podstawy opodatkowania będzie nieuchronnie wiązać się z dokonaniem pewnych zmian przez państwa członkowskie, w przeciwnym razie korzyści płynące ze wspólnej podstawy nie zostaną osiągnięte. Dlatego też położono szczególny nacisk na otwartość i elastyczność wszystkich uczestników tego procesu.

Komisja zachęca państwa członkowskie do udzielenia wsparcia i nadania politycznego kierunku wyżej przedstawionym wnioskom.

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1 -

Streszczenie programu pracy grupy roboczej ds. CCCTB

CCCTB – streszczenie programu pracy i dotychczasowe postępy

Część ogólna |

Wpływ i użytkowanie IAS/IFRS(1) Bilans podatkowy/Zależność Zasady podatkowe | → | Wstępna dyskusja w grupie roboczej |

Strukturalne i techniczne elementy podstawy opodatkowania |

Aktywa i amortyzacja podatkowa – wartości materialne i niematerialne Zyski kapitałowe – wartości materialne i niematerialne Leasing/Własność ekonomiczna | → | Wstępna dyskusja w grupie roboczej Dalsze dyskusje w podgrupie |

Kapitał zapasowy/Rezerwy/Zobowiązania | → | Wstępna dyskusja w grupie roboczej Dalsze dyskusje w podgrupie |

Dochód podlegający opodatkowaniu Odliczenia Przeniesienie straty do pokrycia na poprzedni lub kolejny rok obrotowy | → | Wstępna dyskusja w grupie roboczej Dalsze dyskusje w podgrupie |

Aktywa finansowe Działania finansowe | → | Wstępna dyskusja w grupie roboczej |

Aspekty międzynarodowe Terytorialność – UE/państwa trzecie Ulgi w przypadku podwójnego opodatkowania | → | Wstępne dyskusje w grupie roboczej Dalsze dyskusje w podgrupie |

Grupy kapitałowe/Łączenie przedsiębiorstw Dywidendy/inne formy podziału zysku | → | Jeszcze nie rozpoczęto dyskusji |

Bodźce, w tym badania i rozwój | → | Jeszcze nie rozpoczęto dyskusji |

Aspekty strukturalne i prawne |

Ramy administracyjne Audyt Wykładnia/sądy itp. | → | Jeszcze nie rozpoczęto dyskusji |

Przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania | → | Jeszcze nie rozpoczęto dyskusji |

Obowiązkowe/fakultatywne zastosowanie dla przedsiębiorstw Ograniczenia – wielkość/sektor | → | Zostanie to omówione poza techniczną grupą roboczą |

Ujednolicenie i przydział |

Metody i zasady ujednolicania itp. Metoda przydziału | → | Rozpoczęto prace wewnętrzne w Komisji Nie rozpoczęto jeszcze prac w grupie roboczej |

Ogólna dyskusja na temat połączenia elementów strukturalnych Inne zagadnienia wynikłe w toku prac | → | Jeszcze nie rozpoczęto dyskusji |

Ocena wpływu CCCTB Przygotowywanie wniosków legislacyjnych | → | Jeszcze nie rozpoczęto dyskusji |

(1) Międzynarodowe Standardy Rachunkowości/Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Załącznik 2 -

Szczegółowe podsumowanie dotychczasowych postępów technicznych poczynionych przez grupę roboczą ds. CCCTB

Standardy rachunkowości i zależność między rachunkowością finansową a rachunkowością podatkową

Stopień powiązania między rachunkowością finansową a rachunkowością podatkową lub podstawą opodatkowania jest od wielu lat przedmiotem dyskusji. Mimo, iż wiele przedsiębiorstw sporządza obecnie swoje sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości i Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSR/MSSF)[4], wiele z nich jest zobowiązanych do stosowania krajowych standardów rachunkowości zamiast MSR/MSSF.

Ponieważ nie wszystkie przedsiębiorstwa stosują te same zasady rachunkowości, utrzymanie „zależności” rachunkowości podatkowej od rachunkowości finansowej i/lub „zależność odwrotna” są z założenia niemożliwe. Obecnie istnieje 25 różnych zbiorów krajowych zasad rachunkowości finansowej. W związku z powyższym nie można bezpośrednio powiązać rachunkowości finansowej sporządzanej według 25 różnych zbiorów zasad z jednolitą, identyczną podstawą opodatkowania. Konieczna będzie jakaś forma ugody na szczeblu krajowym. Wynika z tego, że prawodawstwo regulujące CCCTB będzie musiało wyraźnie określać definicje, które obecnie w wielu państwach członkowskich bierze się po prostu z ich własnych krajowych zasad rachunkowości dla celów krajowej podstawy opodatkowania.

Zasady podatkowe

Jakakolwiek nowoopracowana podstawa opodatkowania powinna być solidnie oparta na ustanowionych zasadach podatkowych, dlatego też na pierwszym posiedzeniu grupy roboczej omówiono szereg ewentualnych zasad. Ustalone w ten sposób zasady powinny przyjąć formę listy kontrolnej, według której ocenianoby ewentualne rozwiązania pojawiające się w czasie dyskusji na temat poszczególnych elementów. Nie uznano jednak za pożądane lub konieczne dokonywanie na początku realizacji zadania formalnego uzgodnienia ostatecznego zbioru zasad lub nadawania charakteru priorytetowego pojedynczym zasadom, które w pewnych sytuacjach mogą okazać się ze sobą sprzeczne. Nie podjęto żadnej decyzji w sprawie tego, czy formalne określenie zasad powinno zostać przyjęte jako część CCCTB, mimo iż, jak zauważono, żadne z państw członkowskich nie ma w swym ustawodawstwie takiego określenia. Wydaje się, że istnieje szeroki konsensus co do tego, iż aktualne elastyczne podejście jest najbardziej odpowiednie i że na obecnym etapie nie planuje się przedstawienia propozycji sformalizowania zasad podatkowych.

W czasie dyskusji nad zasadami podatkowymi zwrócono uwagę na fakt, iż są one omawiane w kontekście ogólnego systemu podatkowego, tj. z uwzględnieniem podstawy i stawki; spółki i wspólnika. Z tego też powodu nie można automatycznie przenieść tych zasad do obecnego zadania, które dotyczy podstawy opodatkowania podatkiem od osób prawnych. Niemniej część elementów jest oczywiście istotna, przede wszystkim zasada skuteczności (określana również, jako zasada neutralności, szczególnie w odniesieniu do różnych rodzajów inwestycji), prostoty, przejrzystości i pewności. Projekt nowej podstawy opodatkowania daje niepowtarzalną okazję do zrealizowania tych zasad; Komisja pragnie w szczególności podkreślić istotę zasady prostoty.

Strukturalne elementy podstawy opodatkowania

Jak przedstawiono w głównej części tekstu, rozpoczęto prace nad czterema głównymi elementami strukturalnymi: (i) aktywami trwałymi i amortyzacją (w tym zyskami kapitałowymi), (ii) kapitałem zapasowym, rezerwami i zobowiązaniami, (iii) dochodem netto podlegającym opodatkowaniu oraz (iv) aspektami międzynarodowymi.

Aktywa trwałe i amortyzacja (w tym zyski kapitałowe)

Generalnie dyskusje na temat aktywów i amortyzacji podatkowej oraz zysków i strat kapitałowych były owocna i podgrupa wyznaczona do omówienia tej kwestii określiła wspólne podejścia w kilku dziedzinach. Dotyczyło to takich spraw, jak definicja aktywów podlegających amortyzacji, potrzeba jednolitego zdefiniowania momentu, w którym można zaksięgować jakiś składnik aktywów, oraz podejścia do aktywów niematerialnych, w szczególności odróżnienia aktywów niematerialnych nabytych, od tych, które wytworzono samodzielnie. Poruszono również niektóre dość szczegółowe zagadnienia, takie jak aktywa o bardzo niskiej wartości oraz kwestię własności w sensie cywilno-prawnym – w odróżnieniu od własności w sensie ekonomicznym. Nadal istnieje różnica poglądów w innych kwestiach, jak np. problem tego, w jaki sposób należy traktować istotną naprawę zniszczonego składnika aktywów. Przeprowadzone w ramach grupy roboczej analizy i dyskusja będą cennym wkładem i punktem wyjściowym dla ewentualnego wniosku Komisji, niemniej trzeba będzie również uwzględnić wkład wniesiony przez podmioty spoza grupy roboczej.

Zagadnieniem, w stosunku do którego występuje największa rozbieżność opinii, jest wybór między dwoma metodami amortyzacji: metodą indywidualnej stawki i metodą jednej stawki. Metoda indywidualnej stawki wymaga oszacowania okresu zużycia danego składnika w chwili jego nabycia i dokonywania indywidualnej amortyzacji przez cały okres jego zużycia. W praktyce administracja podatkowa stosująca tę metodę prowadzi szczegółowe tabele określające składniki aktywów i okres ich zużycia. Metoda jednej stawki zakłada, że składniki należące do jednej kategorii mają wspólny okres zużycia, a przedmiotem amortyzacji w tym przypadku nie są poszczególne składniki, lecz kategoria składników. Metoda ta jest znacznie prostsza, gdyż administracja podatkowa nie musi prowadzić szczegółowej listy poszczególnych składników aktywów i szacowanego okresu ich zużycia, choć z drugiej strony może być ona mniej dokładna. Zdaniem Komisji warto głębiej zbadać możliwość określenia zestawu kategorii, jako rozwiązanie kompromisowe.

Komisja jest przekonana, że najlepszym rozwiązaniem dla CCCTB jest metoda jednej stawki, z uwagi na jej prostotę i skuteczność, i uważa że możliwy jest kompromis zakładający niewielką liczbę kategorii. Prostota i skuteczność to główne cele CCCTB , tymczasem konieczne zharmonizowanie kilkunastu istniejących krajowych tabel określających okres zużycia kilkunastu tysięcy poszczególnych składników podlegających amortyzacji byłoby wymagającym i czasochłonnym zadaniem, które nawet przy założeniu, że może zostać ukończone w sposób terminowy, na pewno nie przyczyni się do osiągnięcia prostoty i skuteczności. Zaletą tej metody jest również to, że rozwiązuje ona przy okazji kilka innych, powiązanych zagadnień, takich jak udzielanie ulgi podatkowej z tytułu sprzedaży pewnych składników aktywów („ulga prolongowana”), których nie rozstrzygnięto przy metodzie indywidualnej stawki.

Kapitał zapasowy, rezerwy i zobowiązania

Przyznanie odliczenia podatkowego w chwili utworzenia rezerwy zamiast w chwili rzeczywistego poniesienia wydatków „tylko” przyspiesza odliczenie, więc ewentualna strata przychodów dla administracji podatkowej to „jedynie” wartość czasu potrzebnego do wcześniejszego uznania odliczenia. Istnieje jednak szeroki wachlarz praktyk stosowanych w państwach członkowskich i niektóre rezerwy, na przykład dotyczące kosztów usuwania zanieczyszczeń, mogą być bardzo duże w stosunku do podstawy opodatkowania konkretnego podmiotu.

Dokonano znacznych postępów w zakresie definicji, opierając się w dużym stopniu na definicjach funkcjonujących już w MSR/MSSF, takich jak definicja mówiąca, że „rezerwy są zobowiązaniami, których kwota lub termin są niepewne” czy definicja, zgodnie z którą „zobowiązanie jest obecnym, wynikającym ze zdarzeń przeszłych obowiązkiem jednostki gospodarczej”. Jednakże pogodzenie różnych metodologii przyznawania odliczeń podatkowych, stosowanych obecnie w państwach członkowskich, okazało się trudne. Zdaniem Komisji dwa główne podejścia będące przedmiotem dyskusji (pierwsze zakłada, że rezerwy, co do zasady, nie podlegają odliczeniu podatkowemu, z pewnymi ściśle określonymi wyjątkami, które takiemu odliczeniu podlegają, a drugie podejście zakłada, że rezerwy, co do zasady, podlegają odliczeniu podatkowemu, z pewnymi ściśle określonymi wyjątkami, które takiemu odliczeniu nie podlegają) nie są aż tak sprzeczne ze sobą, jak by to mogło się wydawać. Obydwie metody powinny prowadzić do tych samych rezultatów pod warunkiem, że podstawowe zasady definiujące co powinno podlegać odliczeniu podatkowemu, są identyczne. Komisja bardziej przychyla się do koncepcji przygotowania ogólnej definicji rezerw podlegających odliczeniu podatkowemu zawierającej wykaz wyjątków niepodlegających odliczeniu, gdyż takie właśnie rozwiązanie wydaje się najskuteczniejszym sposobem postępowania.

Podając konkretny przykład - dyskusja na temat rezerw na cele kosztów związanych z usuwaniem zanieczyszczeń uwidoczniła jedną z sytuacji, gdy przedsiębiorstwo może mieć prawny obowiązek utworzenia rezerw, przy czy obowiązek ten jest nałożony przez ustawodawstwo krajowe inne niż podatkowe. Obecnie wszyscy wydają się uznawać na poziomie technicznym, że potrzebny będzie pewien stopień wzajemnego uznawania krajowych wymogów prawnych, co ma istotne znaczenie w sferze wykraczającej poza politykę ochrony środowiska, na przykład w sytuacji gdy jakieś wydatki zostały poniesione z uwagi na ustawodawstwo krajowe. W odniesieniu do rezerw wydaje się to realizować zasadę „zdolności płatniczej” w takim rozumieniu, iż odroczenie uznania rezerw przeznaczonych na usunięcie zanieczyszczeń do czasu rzeczywistego poniesienia kosztów, co może nastąpić w momencie zakończenia działań, może pozbawić przedsiębiorstwo zysku, z którego „zapłaciłoby” za usunięcie zanieczyszczeń.

Na dyskusję na ten temat wpływ miały również i inne kwestie niepodatkowe. Na przykład, w sytuacji gdy rachunkowość finansowa i podatkowa są ściśle ze sobą powiązane, i ta rachunkowość „o dwojakim celu” jest jednocześnie wykorzystywana do jeszcze innych celów, takich jak określenie które kwoty można wypłacić jako dywidendę dla wspólników, zmiany w obecnych praktykach mogą powodować problemy w niektórych państwach członkowskich. Jednakże harmonizacja ustawodawstwa wykraczająca poza sprawy dotyczące obliczania podstawy opodatkowania nie jest celem CCCTB. Należy więc zwrócić uwagę na to, aby nie nadać kwestiom „niepodatkowym” zbyt dużego znaczenia. Na przykład powinno się umożliwić zdefiniowanie na szczeblu krajowym kapitału zapasowego podlegającego podziałowi między wspólników w taki sposób, aby system podatkowy CCCTB był uznany lub nie, w zależności od podejścia konkretnego państwa członkowskiego do kwestii tego, jaki kapitał zapasowy może podlegać podziałowi.

Dochód podlegający opodatkowaniu

Prace nad zdefiniowaniem elementów strukturalnych „dochodu podlegającego opodatkowaniu” rozpoczęły się we wrześniu 2005 r. Wskazano trzy główne elementy: definicję dochodu, definicję wydatków i kwestię metodologii dokonywania obliczenia.

W odniesieniu do dochodu jedno z pytań wstępnych dotyczyło tego, czy należy wprowadzić rozróżnienie między dochodem z działalności gospodarczej a dochodem innym niż z działalności gospodarczej. Choć grupa robocza nie doszła do jakiś konkretnych wniosków, pomysł wprowadzenia takiego rozróżnienia ma raczej niewielkie poparcie w grupie. Ogólnie istnieje wiele podobieństw między krajowymi systemami podstawy opodatkowania, jednak gdy w grę wchodzą konkretne transakcje sprawa nieco się komplikuje. Na przykład, szczególnie złożoną kwestią jest ustalenie momentu, w którym można uznać transakcję za dokonaną. Obecnie rozwiązania tej kwestii dostarcza krajowe prawo cywilne, jednakże w przypadku CCCTB niekoniecznie będzie możliwe oparcie się na krajowym prawie cywilnym, gdyż w rezultacie może prowadzić to do rozbieżności: szczegółowe kwestie o charakterze czysto cywilno-prawnym nie są zharmonizowane w UE. Prace poczynione w zakresie wydatków kapitałowych i amortyzacji będą służyć jako punkt wyjścia do dalszych dyskusji.

Podobne kwestie pojawiają się przy wydatkach i niezwykle ważne będzie zapewnienie spójności między definicjami dochodu i wydatków, ponieważ jest rzeczą oczywistą, iż wydatki jednego przedsiębiorstwa z reguły stanowią dochód innego przedsiębiorstwa. W tym kontekście szczególną uwagę należy zwrócić na kwestię kontraktów długoterminowych. Świadczenie i korzystanie z usług, w przeciwieństwie do towarów, stanowi inny „podzbiór” transakcji, które wymagają odpowiednich definicji.

Wreszcie, niezbędne będzie rozwiązanie problemu metodologii dokonywania obliczeń. W tym przypadku problemem jest to, w jakim zakresie należy dokonać formalnego odesłania do bilansu otwarcia i zamknięcia i czy to właśnie te bilanse powinny być podstawą obliczania dochodu, czy też powinien nią być rachunek zysków i strat, będący głównym źródłem informacji. W tym zakresie przedmiotem dyskusji będzie pojęcie bilansu podatkowego oraz to, czy będzie ono stanowiło część CCCTB. W pewnym zakresie kwestia ta jest powiązana z zagadnieniem zależności między podatkami a rachunkowością. Wobec braku wspólnego zbioru zasad dotyczących sporządzania rachunkowości finansowej, jeżeli bilans stanie się podstawową częścią obliczeń podatkowych, być może CCCTB będzie musiała zawierać szczegółowe zasady określające elementy bilansu „podatkowego”.

Aspekty międzynarodowe

Krajowe systemy podatkowe zawierają zasady podatkowego traktowania dochodu uzyskanego przez swych rezydentów w państwach trzecich oraz podatkowego traktowania dochodu uzyskanego przez nierezydentów (przedsiębiorstwa mające siedzibę w państwach trzecich) na terytorium tych państw. Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, państw członkowskie tradycyjnie podpisują z państwami trzecimi dwustronne umowy o unikaniu podwójnego podatkowania zawierające zbiór zasad określania praw podatkowych. Obecnie tego rodzaju umowy istnieją również między samymi państwami członkowskimi UE. W tym ostatnim przypadku znaczenie tego rodzaju umów zmniejszy się z chwilą wprowadzenia CCCTB; jeżeli jednak nie wszystkie państwa członkowskie wprowadzą CCCTB, pojawią się pewne kwestie do rozstrzygnięcia między tymi państwami a „państwami CCCTB”. Niemniej, na tym etapie prace koncentrują się na badaniu różnych zagadnień przy założeniu, iż wszystkie państwa członkowskie wprowadzą CCCTB.

Zakres terytorialny CCCTB jest przedmiotem dokładnej analizy. Ponieważ ujednolicona podstawa opodatkowania będzie „podzielona” między państwa członkowskie, rzeczą szczególnie istotną jest stworzenie jasnej definicji zakresu CCCTB – „linii brzegowej” – która będzie miała zastosowanie do całej UE i którą będzie można przyjąć przy jak najmniejszym wpływie na umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązujące w stosunkach z państwami trzecimi. W perspektywie długoterminowej mogą być potrzebne pewne zmiany w tych umowach, jednak Komisja chciałaby w jak największym stopniu zapewnić funkcjonowanie CCCTB przy obowiązującym brzmieniu umów.

Prowadzone prace są nadal na etapie określania głównych zagadnień, jednak jest sprawą oczywistą, iż kwestie te mają fundamentalne znaczenie dla powodzenia CCCTB. Na przykład, szczególnie ważną kwestią będzie zapewnienie możliwości chronienia przez państwa członkowskie swego udziału w podstawie opodatkowania przed potencjalną erozją oraz unikania sytuacji, gdy strata państw trzecich jest przenoszona do CCCTB, podczas gdy zysk pozostaje na zewnątrz. Jednocześnie, jeżeli CCCTB ma przynieść oczekiwane korzyści, niezbędne będzie pewne dostosowanie podejścia stosowanego przez każde państwo członkowskie, w celu stworzenia jednolitej podstawy „podziału” między państwa członkowskie.

[1] Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie opodatkowania przedsiębiorstw w Unii Europejskiej: wspólna ujednolicona podstawa opodatkowania (2005/2121(INI)) 13 grudnia 2005 r.

[2] Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie utworzenia wspólnej jednolitej podstawy podatku od osób prawnych w UE (Opinia wyjaśniająca) ECO/165 14 lutego 2006 r.

[3] Dostępne na stronie internetowej: http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/taxation/company_tax/common_tax_base/index_en.htm.

[4] MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości: standardy rachunkowości wydane przez Radę międzynarodowych standardów Rachunkowości, wydane obecnie jako MSSF - Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej.