13.4.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 101/156

(1)

Europejski Bank Centralny (EBC) odpowiada za skuteczne i spójne funkcjonowanie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego (SSM). Sprawuje on nadzór nad funkcjonowaniem systemu w celu zapewnienia spójnego stosowania wysokich standardów nadzoru oraz spójności rezultatów w zakresie nadzoru wśród uczestniczących państw członkowskich. EBC może wydawać adresowane do właściwych organów krajowych wytyczne, zgodnie z którymi właściwe organy krajowe wykonują zadania nadzorcze i podejmują decyzje nadzorcze.

(2)

EBC zapewnia spójne stosowanie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych w uczestniczących państwach członkowskich zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1024/2013 i rozporządzeniem Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 468/2014 (EBC/2014/17) (2).

(3)

Jako właściwy organ zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1024/2013 EBC w szeregu przypadków skorzystał z opcji i swobód uznania przewidzianych w prawie unijnym zgodnie z rozporządzeniem Europejskiego Banku Centralnego (UE) 2016/445 (EBC/2016/4) (3) w stosunku do instytucji kredytowych sklasyfikowanych jako istotne.

(4)

Chociaż za wykonywanie odpowiednich opcji i swobód uznania w stosunku do mniej istotnych instytucji odpowiedzialne są w pierwszym rzędzie właściwe organy krajowe, nadrzędna rola nadzorcza EBC w ramach SSM pozwala mu na promowanie spójnego korzystania z opcji i swobód uznania w odpowiednich przypadkach zarówno w stosunku do istotnych, jak i mniej istotnych instytucji. Zapewni to a) sprawowanie nadzoru ostrożnościowego nad wszystkimi instytucjami kredytowymi w uczestniczących państwach członkowskich w spójny i skuteczny sposób; b) spójne stosowanie jednolitego zbioru przepisów dotyczących usług finansowych do wszystkich instytucji kredytowych w uczestniczących państwach członkowskich; i c) poddanie wszystkich instytucji kredytowych nadzorowi o najwyższej jakości.

(5)

Dla wyważenia między, z jednej strony, potrzebą spójnego stosowania standardów nadzorczych w stosunku do istotnych i mniej istotnych instytucji a, z drugiej strony, stosowaniem zasady proporcjonalności, EBC zidentyfikował określone opcje i swobody uznania spośród wykonanych przez siebie w rozporządzeniu (UE) 2016/445 (EBC/2016/4), które powinny być wykonywane w taki sam sposób przez właściwe organy krajowe przy nadzorze nad mniej istotnymi instytucjami.

(6)

Opcje i swobody uznania przyznane właściwym organom w zakresie wymogów dotyczących funduszy własnych i wymogów kapitałowych zgodnie z art. 89 ust. 3, art. 178 ust. 1 lit. b) i art. 282 ust. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (4), jak również zgodnie z przepisami przejściowymi przewidzianymi w art. 471 ust. 1 i art. 478 ust. 3 lit a) i b) tego samego rozporządzenia, mają wpływ na poziom i jakość regulacyjnych funduszy własnych i współczynników kapitałowych mniej istotnych instytucji. Ostrożne i spójne stosowanie tych opcji i swobód uznania jest konieczne z szeregu powodów. Zapewni ono a) odpowiednie uwzględnienie ryzyk związanych ze znacznymi pakietami akcji spoza sektora finansowego; b) używanie w spójny sposób definicji niewykonania zobowiązania w zakresie dotyczącym wymogów adekwatności i porównywalności funduszy własnych; oraz c) obliczanie w ostrożny sposób wymogów w zakresie funduszy własnych dla transakcji o nieliniowym profilu ryzyka lub dla składników płatnościowych transakcji oraz transakcji, których podstawą są instrumenty dłużne, dla których dana instytucja nie może wyliczyć współczynnika delta lub zmodyfikowanej duracji. Zharmonizowane stosowanie przepisów przejściowych dotyczących odliczeń udziałów kapitałowych w zakładach ubezpieczeń i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego zapewni wprowadzenie w odpowiednim okresie przez wszystkie instytucje kredytowe w uczestniczących państwach członkowskich bardziej rygorystycznej definicji kapitału regulacyjnego wprowadzonej przez rozporządzenie (UE) nr 575/2013.

(7)

Opcje i swobody uznania dotyczące wyłączenia ekspozycji ze stosowania limitów dotyczących dużych ekspozycji określonych w art. 395 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 powinny być stosowane w sposób spójny w stosunku do istotnych instytucji i mniej istotnych instytucji, aby stworzyć równe warunki konkurencji dla instytucji kredytowych w uczestniczących państwach członkowskich, ograniczyć ryzyka koncentracji wynikające z określonych ekspozycji i zapewnić stosowanie w ramach SSM równych standardów minimalnych dla oceny przestrzegania warunków określonych w art. 400 ust. 3 tego rozporządzenia. Ograniczone powinny być w szczególności ryzyka koncentracji wynikające z obligacji zabezpieczonych podlegających warunkom art. 129 ust. 1, 3 i 6 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych państw członkowskich lub gwarantowane przez te podmioty, gdzie należności te miałyby wagę ryzyka 20 % według rozdziału 2 tytuł II część trzecia rozporządzenia (UE) nr 575/2013. Dla ekspozycji wewnątrz grupy, w tym udziałów kapitałowych i udziałów innego rodzaju, należy zapewnić, aby decyzja o całkowitym wyłączeniu tych ekspozycji z zastosowania limitów dotyczących dużych ekspozycji była oparta na dokładnej ocenie zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia (UE) 2016/445 (EBC/2016/4). Uzasadnione jest zastosowanie wspólnych kryteriów oceny, czy ekspozycja, w tym udziały kapitałowe i udziały innego rodzaju, wobec regionalnych lub centralnych instytucji kredytowych, z którymi dana instytucja kredytowa jest stowarzyszona w sieci zgodnie z przepisami prawnymi lub ustawowymi i które na mocy tych przepisów są odpowiedzialne za rozliczenia środków pieniężnych w ramach sieci, odpowiada warunkom wyłączenia z limitów dotyczących dużych ekspozycji określonych w załączniku II do rozporządzenia (UE) 2016/445 (EBC/2016/4). Zastosowanie takie powinno zapewniać, aby istotne i mniej istotne instytucje stowarzyszone w tej samej sieci były traktowane w spójny sposób. Wykonanie opcji przewidzianej w art. 400 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 w sposób określony w niniejszych wytycznych powinno mieć zastosowanie jedynie, gdy dane państwo członkowskie nie wykonało opcji przewidzianej w art. 493 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

(8)

Opcje i swobody uznania przyznane właściwym organom zgodnie z art. 24 ust. 4 i 5 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/61 (5) dla obliczania wypływów w odniesieniu do stabilnych depozytów detalicznych podlegających systemowi gwarantowania depozytów w celu obliczania wymogów pokrycia wypływów netto powinny być wykonywane w sposób spójny w odniesieniu do istotnych i mniej istotnych instytucji w celu zapewnienia identycznego traktowania instytucji kredytowych podlegających temu samemu systemowi gwarantowania depozytów,

a)

znacznych pakietów akcji w przedsiębiorstwach, o których mowa w art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w wysokości przekraczającej 15 % uznanego kapitału danej instytucji kredytowej; oraz

b)

całkowitej wysokości znacznych pakietów akcji w przedsiębiorstwach, o których mowa w art. 89 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, która przekracza 60 % uznanego kapitału danej instytucji kredytowej.

a)

ekspozycje wymienione w art. 400 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 wyłącza się z zakresu zastosowania art. 395 ust. 1 tego rozporządzenia do wysokości 80 % wartości nominalnej zabezpieczonych obligacji, o ile spełnione są warunki wskazane w art. 400 ust. 3 tego rozporządzenia;

b)

ekspozycje wymienione w art. 400 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 wyłącza się z zakresu zastosowania art. 395 ust. 1 tego rozporządzenia do wysokości 80 % wartości ekspozycji, o ile spełnione są warunki wskazane w art. 400 ust. 3 tego rozporządzenia;

c)

ekspozycje wymienione w art. 400 ust. 2 lit. d) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 wyłącza się w całości z zakresu zastosowania art. 395 ust. 1 tego rozporządzenia, o ile spełnione są warunki wskazane w art. 400 ust. 3 tego rozporządzenia zgodnie ze szczegółowym opisem zawartym w załączniku do niniejszych wytycznych;

d)

ekspozycje wymienione w art. 400 ust. 2 lit. e)–k) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 wyłącza się w całości albo – w przypadku wskazanym w art. 400 ust. 2 lit. i) – do wysokości maksymalnej dozwolonej kwoty z zakresu zastosowania art. 395 ust. 1 tego rozporządzenia, o ile spełnione są warunki wskazane w art. 400 ust. 3 tego rozporządzenia;

e)

właściwe organy krajowe nakładają na mniej istotne instytucje obowiązek dokonania oceny spełniania warunków wskazanych w art. 400 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 oraz w załączniku do niniejszych wytycznych mającym zastosowanie do danej ekspozycji. Właściwy organ krajowy może w dowolnym momencie zweryfikować taką ocenę mniej istotnej instytucji oraz zażądać przedstawienia przez tę instytucję na potrzeby takiej weryfikacji dokumentacji wskazanej w załączniku;

f)

niniejszy artykuł ma zastosowanie tylko wtedy, gdy dane państwo członkowskie nie skorzystało z przewidzianej w art. 493 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 opcji przyznania pełnego lub częściowego wyłączenia w odniesieniu do określonych ekspozycji.

a)

na potrzeby art. 478 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 odpowiednią wartością procentową dla celów art. 469 ust. 1 lit. a) i c) tego rozporządzenia od dnia 1 stycznia 2018 r. jest 100 %;

b)

na potrzeby art. 478 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 odpowiednią wartością procentową od dnia 1 stycznia 2018 r. jest 100 %;

c)

w drodze odstępstwa od postanowień lit. b) w przypadkach, w których zgodnie z art. 478 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 prawo krajowe ustanawia dziesięcioletni okres stopniowego wycofywania wymogów, odpowiednią wartością procentową jest:

d)

właściwe organy krajowe nie stosują postanowień lit. b) oraz c) do mniej istotnych instytucji, które w dniu, w którym niniejsze wytyczne staną się skuteczne, podlegają planom restrukturyzacji zatwierdzonym przez Komisję;

e)

jeżeli instytucja kredytowa objęta zakresem lit. d) zostanie przejęta przez inną instytucję kredytową lub się z nią połączy w trakcie trwania planu restrukturyzacji bez modyfikacji dotyczących podejścia ostrożnościowego do aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, do przejmującej instytucji kredytowej, nowej instytucji kredytowej powstałej w wyniku połączenia lub instytucji dokonującej inkorporacji pierwotnej instytucji kredytowej właściwe organy krajowe stosują wyjątek wskazany w lit. d) w takim samym zakresie, w jakim miał on zastosowanie do instytucji przejmowanej, poddanej połączeniu lub inkorporacji;

f)

w przypadku nieprzewidzianego wzrostu wpływu odliczeń, o których mowa w lit. b) oraz c), który właściwy organ krajowy uzna za znaczący, mniej istotnym instytucjom zezwala się na niestosowanie postanowień lit. b) lub c);

g)

jeżeli nie stosuje się postanowień lit. b) i c), właściwe organy krajowe nakładają na mniej istotne instytucje obowiązek stosowania przepisów prawa krajowego.