14.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 330/39

DECYZJA KOMISJI

z dnia 12 grudnia 2011 r.

w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji

(2011/833/UE)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 249,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

W strategii „Europa 2020” nakreślono wizję społecznej gospodarki rynkowej dla Europy XXI wieku. Jednym z obszarów priorytetowych w tym kontekście jest „Inteligentny wzrost gospodarczy: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji”.

(2)

Nowe technologie teleinformatyczne otwierają niespotykane dotąd możliwości gromadzenia i łączenia treści pochodzących z różnych źródeł.

(3)

Informacje sektora publicznego mogą istotnie przyczynić się do rozwoju innowacyjnych usług internetowych dzięki produktom i usługom posiadającym wartość dodaną. Rządy mogą przyczyniać się do rozwoju rynków treści poprzez udostępnianie informacji sektora publicznego na przejrzystych, skutecznych i niedyskryminacyjnych warunkach. Z tego względu w Europejskiej agendzie cyfrowej (1) ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego wskazano jako jeden z kluczowych obszarów, w których należy podjąć stosowne działania.

(4)

Również Komisja i pozostałe instytucje są w posiadaniu licznych różnego rodzaju dokumentów, które mogłyby zostać ponownie wykorzystane w produktach i usługach informacyjnych posiadających wartość dodaną i które mogłyby stanowić źródło treści użytecznych dla przedsiębiorstw i obywateli.

(5)

Prawo dostępu do dokumentów Komisji reguluje rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (2).

(6)

Dyrektywa 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (3) określa minimalne przepisy w zakresie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego w całej Unii Europejskiej. W motywach tej dyrektywy zachęca się państwa członkowskie do wyjścia poza te minimalne przepisy i do przyjęcia otwartej polityki w zakresie informacji, umożliwiającej szerokie wykorzystanie dokumentów znajdujących się w posiadaniu instytucji sektora publicznego.

(7)

Komisja dała przykład organom administracji publicznej, bezpłatnie udostępniając w Internecie dane statystyczne, publikacje oraz kompletny zbiór unijnego prawa. Krok ten stanowi solidną podstawę dalszych postępów w zapewnianiu dostępności i możliwości ponownego wykorzystania danych będących w posiadaniu instytucji.

(8)

W decyzji Komisji 2006/291/WE, Euratom z dnia 7 kwietnia 2006 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji Komisji (4) określono warunki ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji.

(9)

Aby zwiększyć skuteczność mechanizmu ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji, przepisy dotyczące ponownego wykorzystywania tych dokumentów należy dostosować tak, aby zapewnić ich ponowne wykorzystywanie na szerszą skalę.

(10)

Należy stworzyć portal danych stanowiący pojedynczy punkt dostępu do dokumentów dostępnych do ponownego wykorzystania. Ponadto wśród dokumentach dostępnych do ponownego wykorzystania należy uwzględnić dokumenty zawierające informacje, których źródłem są badania naukowe prowadzone przez Wspólne Centrum Badawcze. Należy przyjąć przepis uwzględniający przejście na formaty nadające się do przetwarzania maszynowego. Istotną poprawę w stosunku do decyzji 2006/291/WE, Euratom stanowi udostępnienie dokumentów Komisji do ponownego wykorzystania na podstawie licencji otwartych na ponowne wykorzystanie lub w oparciu o zwykłe zastrzeżenie, bez konieczności występowania z indywidualnym wnioskiem.

(11)

Decyzję 2006/291/WE, Euratom należy zatem zastąpić niniejszą decyzją.

(12)

Otwarta polityka Komisji w zakresie ponownego wykorzystywania dokumentów będzie wspierać nowe formy działalności gospodarczej, doprowadzi do szerszego wykorzystania i upowszechnienia unijnych informacji, polepszy publiczny wizerunek instytucji poprzez zwiększenie ich otwartości i przejrzystości oraz będzie zapobiegać niepotrzebnym obciążeniom administracyjnym zarówno dla użytkowników informacji, jak i dla służb Komisji. W 2012 r. Komisja planuje przeanalizować wraz z innymi unijnymi instytucjami i najważniejszymi agencjami zakres, w jakim mogłyby one przyjąć swoje własne przepisy dotyczące ponownego wykorzystywania dokumentów.

(13)

Niniejsza decyzja powinna być wdrożona i stosowana w pełnej zgodności z zasadami dotyczącymi ochrony danych osobowych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (5).

(14)

Niniejsza decyzja nie powinna mieć zastosowania do dokumentów, w przypadku których Komisja nie ma możliwości zezwolenia na ich ponowne wykorzystanie, gdyż np. są one objęte prawami własności intelektualnej stanowiącymi własność osób trzecich, lub gdy dokumenty zostały otrzymane od innych instytucji,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsza decyzja określa warunki ponownego wykorzystywania dokumentów, które znajdują się w posiadaniu Komisji lub w jej imieniu w posiadaniu Urzędu Publikacji Unii Europejskiej (zwanego dalej Urzędem Publikacji), celem ułatwienia szerszego ponownego wykorzystywania informacji, polepszenia wizerunku Komisji jako instytucji charakteryzującej się otwartością oraz zapobiegania niepotrzebnym obciążeniom administracyjnym zarówno dla użytkowników ponownie wykorzystujących dokumenty, jak i dla służb Komisji.

Artykuł 2

Zakres

1.   Niniejsza decyzja ma zastosowanie do dokumentów publicznych, które zostały sporządzone przez Komisję lub przez działające w jej imieniu podmioty publiczne i prywatne i które:

a)

zostały opublikowane przez Komisję lub w jej imieniu przez Urząd Publikacji w postaci publikacji, stron internetowych lub za pośrednictwem innych środków rozpowszechniania; albo

b)

nie zostały opublikowane z przyczyn ekonomicznych lub z innych powodów praktycznych, takich jak np. analizy, sprawozdania i inne dane.

2.   Niniejsza decyzja nie ma zastosowania do:

a)

oprogramowania lub dokumentów objętych prawami własności przemysłowej, takimi jak patenty, znaki towarowe, zarejestrowane wzory, logo i nazwy;

b)

dokumentów, w przypadku których Komisja nie ma możliwości zezwolenia na ich ponowne wykorzystywanie, ponieważ są one objęte prawami własności intelektualnej przysługującymi osobom trzecim;

c)

dokumentów, do których uniemożliwiono dostęp zgodnie z przepisami ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001 lub które udostępnia się wyłącznie stronom na szczególnych warunkach regulujących uprzywilejowany dostęp do dokumentów;

d)

danych poufnych zgodnie z definicją w rozporządzeniu (WE) nr 223/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady (6);

e)

dokumentów będących wynikiem prowadzonych przez pracowników Komisji projektów badawczych, które nie zostały opublikowane lub udostępnione w powszechnie dostępnej bazie danych i których ponowne wykorzystanie mogłoby zakłócić sprawdzenie poprawności wstępnych wyników badań lub stanowiłoby powód odmowy rejestracji praw własności przemysłowej na rzecz Komisji.

3.   Niniejsza decyzja obowiązuje bez uszczerbku dla rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 i w żaden sposób nie narusza jego przepisów.

4.   Żaden przepis niniejszej decyzji nie stanowi zezwolenia na ponowne wykorzystywanie dokumentów w sposób mający na celu wprowadzenie w błąd lub dokonanie oszustwa. Komisja podejmuje stosowne środki w celu ochrony interesów oraz publicznego wizerunku UE zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami.

Artykuł 3

Definicje

Do celów niniejszej decyzji stosuje się następujące definicje:

1)

„dokument” oznacza:

a)

jakąkolwiek treść niezależnie od zastosowanego nośnika (zapisaną na papierze lub przechowywaną w formie elektronicznej lub zarejestrowaną w formie dźwiękowej, wizualnej albo audiowizualnej);

b)

dowolną część tej treści;

2)

„ponowne wykorzystywanie” oznacza wykorzystywanie przez osoby fizyczne lub prawne dokumentów do celów komercyjnych lub niekomercyjnych innych niż pierwotny cel, dla którego dokumenty te zostały stworzone. Ponownym wykorzystywaniem nie jest wymiana dokumentów między Komisją i innymi organami sektora publicznego, które wykorzystują te dokumenty wyłącznie w ramach wykonywania swoich zadań publicznych;

3)

„dane osobowe” oznaczają dane w rozumieniu art. 2 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 45/2001;

4)

„licencja” oznacza udzielenie zgody na ponowne wykorzystywanie dokumentów na określonych warunkach. „Licencja otwarta” oznacza licencję, na podstawie której dysponent praw – w drodze jednostronnego oświadczenia – zezwala na ponowne wykorzystywanie dokumentów do wszystkich określonych zastosowań;

5)

„nadający się do przetwarzania maszynowego” oznacza, że dokumenty cyfrowe są w wystarczającym stopniu ustrukturyzowane, dzięki czemu aplikacje są w stanie w niezawodny sposób zidentyfikować poszczególne stwierdzenia faktów oraz wewnętrzną strukturę tych dokumentów;

6)

„dane ustrukturyzowane” oznaczają dane uporządkowane w sposób umożliwiający niezawodną identyfikację poszczególnych stwierdzeń faktów oraz ich wszystkich składników; przykładem takich danych są bazy danych i arkusze kalkulacyjne;

7)

„portal” oznacza pojedynczy punkt dostępu do danych pochodzących z różnych źródeł internetowych. Źródła danych generują zarówno dane, jak i zawiązane z nimi metadane. Metadane wymagane na potrzeby indeksacji są automatycznie pozyskiwane przez portal i włączane w jego zasoby w stopniu, w jakim jest to wymagane do zapewnienia zestawu powszechnych funkcji, takich jak wyszukiwanie i tworzenie odnośników. Portal może również tworzyć lokalną kopię danych pochodzących z zasilających go źródeł w celu poprawy wydajności lub zapewnienia dodatkowych funkcji.

Artykuł 4

Zasada ogólna

Wszystkie dokumenty są dostępne do ponownego wykorzystywania:

a)

w celach komercyjnych lub niekomercyjnych na warunkach określonych w art. 6;

b)

bez opłat, z zastrzeżeniem przepisów ustanowionych w art. 9;

c)

oraz bez konieczności występowania z indywidualnym wnioskiem, o ile przepisy art. 7 nie stanowią inaczej.

Niniejsza decyzja jest wykonywana w pełnej zgodności z zasadami dotyczącymi ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, a w szczególności zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001.

Artykuł 5

Portal danych

Komisja tworzy portal danych stanowiący pojedynczy punkt dostępu do jej danych ustrukturyzowanych w celu ułatwienia tworzenia odnośników do tych danych oraz ich ponownego wykorzystywania do celów komercyjnych i niekomercyjnych.

Służby Komisji identyfikują i stopniowo udostępniają stosowne dane będące w ich posiadaniu. Na wniosek innych unijnych instytucji, organów, urzędów i agencji portal danych może zapewniać dostęp do danych znajdujących się w ich posiadaniu.

Artykuł 6

Warunki ponownego wykorzystywania dokumentów

1.   Dokumenty udostępnia się do ponownego wykorzystywania bez konieczności występowania z wnioskiem, o ile nie określono inaczej, oraz bez ograniczeń lub, w stosownych przypadkach, na podstawie licencji otwartej lub zastrzeżenia, w których określono warunki regulujące prawa przysługujące użytkownikom ponownie wykorzystującym dokumenty.

2.   Warunki te, które nie mogą bezzasadnie ograniczać możliwości ponownego wykorzystywania dokumentów, mogą obejmować:

a)

obowiązek podania przez użytkownika ponownie wykorzystującego dokumenty źródła, z których one pochodzą;

b)

obowiązek zachowania w niezmienionym kształcie pierwotnego znaczenia lub przekazu dokumentów;

c)

wyłączenie odpowiedzialności Komisji z tytułu wszelkich następstw ponownego wykorzystania dokumentów.

W przypadku konieczności zastosowania innych warunków do danej kategorii dokumentów, przeprowadza się konsultacje z grupą skupiającą przedstawicieli różnych służb Komisji, o której mowa w art. 12.

Artykuł 7

Indywidualne wnioski o ponowne wykorzystanie dokumentów

1.   W przypadku gdy ponowne wykorzystanie dokumentu wymaga wystąpienia z indywidualnym wnioskiem, służby Komisji wyraźnie zaznaczają ten fakt w treści danego dokumentu lub w nocie, która zawiera odesłanie do takiego dokumentu, oraz udostępniają adres, pod który należy przesłać taki wniosek.

2.   Indywidualne wnioski o ponowne wykorzystanie dokumentu są niezwłocznie rozpatrywane przez właściwe służby Komisji. Wnioskodawcy przekazuje się potwierdzenie wpłynięcia wniosku. W terminie 15 dni roboczych od wpłynięcia wniosku służby Komisji lub Urząd Publikacji zezwalają na ponowne wykorzystywanie dokumentu, którego dotyczy wniosek, oraz, w stosownych przypadkach, udostępniają jego kopię albo informują na piśmie o całkowitym lub częściowym odrzuceniu wniosku wraz z uzasadnieniem.

3.   W przypadku gdy wniosek o ponowne wykorzystanie dokumentu dotyczy bardzo długiego dokumentu lub bardzo dużej liczby dokumentów bądź w przypadku gdy wniosek musi zostać przetłumaczony, termin określony w ust. 2 może zostać przedłużony o kolejnych 15 dni roboczych, pod warunkiem że wnioskodawca zostanie o tym powiadomiony z wyprzedzeniem i przedstawione mu zostanie szczegółowe uzasadnienie.

4.   W przypadku odrzucenia wniosku o ponowne wykorzystanie dokumentu służby Komisji lub Urząd Publikacji informują wnioskodawcę o prawie wszczęcia przez niego postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej albo złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z warunkami ustanowionymi odpowiednio w art. 263 i 228 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

5.   Jeśli podstawą decyzji odmownej jest art. 2 ust. 2 lit. b) niniejszej decyzji, odpowiedź skierowana do wnioskodawcy zawiera wskazanie osoby fizycznej lub prawnej, która jest dysponentem praw (jeśli jest ona znana) albo licencjodawcy (jeśli jest on znany), od którego Komisja uzyskała przedmiotowy materiał.

Artykuł 8

Formaty dokumentów dostępnych do ponownego wykorzystywania

1.   Dokumenty są udostępniane we wszelkich istniejących formatach lub wszelkich wersjach językowych oraz – tam gdzie jest to możliwe i właściwe – w formacie nadającym się do przetwarzania maszynowego.

2.   Powyższy przepis nie oznacza obowiązku tworzenia, dostosowywania lub aktualizowania dokumentów w celu spełnienia prośby wnioskodawcy ani udostępniania wyciągów z dokumentów, jeśli wymagałoby to nieproporcjonalnie dużych nakładów, wykraczających poza prostą czynność.

3.   Niniejsza decyzja nie nakłada na Komisję obowiązku tłumaczenia dokumentów, których dotyczy wniosek, na inne języki urzędowe niż te, w których dane dokumenty były dostępne w momencie złożenia wniosku.

4.   Od Komisji lub Urzędu Publikacji nie można wymagać kontynuowania wytwarzania określonego typu dokumentów lub zachowania ich w określonym formacie w celu umożliwienia ponownego wykorzystywania tych dokumentów przez osoby fizyczne lub prawne.

Artykuł 9

Zasady pobierania opłat

1.   Ponowne wykorzystywanie dokumentów jest zasadniczo nieodpłatne.

2.   W wyjątkowych przypadkach wnioskodawcę można obciążyć dodatkowymi kosztami poniesionymi w związku z reprodukcją i rozpowszechnianiem dokumentów.

3.   Jeśli Komisja postanowi dostosować dokument w celu spełnienia szczególnej prośby wnioskodawcy, wnioskodawcę można obciążyć kosztami takiego dostosowania. Ocena zasadności obciążenia wnioskodawcy tymi kosztami uwzględnia nakłady związane z dostosowaniem oraz ewentualne korzyści, jakie ponowne wykorzystywanie może przynieść Unii, na przykład w zakresie rozpowszechniania informacji na temat funkcjonowania Unii lub w zakresie poprawy publicznego wizerunku danej instytucji.

Artykuł 10

Przejrzystość

1.   Wszystkie warunki i standardowe opłaty mające zastosowanie do dokumentów dostępnych do ponownego wykorzystywania są wcześniej ustanawiane i publikowane, tam gdzie jest to możliwe i właściwe w formie elektronicznej.

2.   Wyszukiwanie dokumentów ułatwia się poprzez stosowanie praktycznych rozwiązań, takich jak wykazy najważniejszych dokumentów dostępnych do ponownego wykorzystywania.

Artykuł 11

Zakaz dyskryminacji i wyłączne prawa

1.   Żadne obowiązujące warunki regulujące ponowne wykorzystywanie dokumentów nie mogą powodować zróżnicowanego traktowania porównywalnych kategorii ponownego wykorzystywania.

2.   Możliwość ponownego wykorzystywania dokumentów przysługuje wszystkim potencjalnym uczestnikom rynku. Nie przyznaje się żadnych wyłącznych praw.

3.   Jeśli jednak prawo wyłączne jest konieczne do świadczenia usługi w interesie publicznym, zasadność przesłanki, w oparciu o którą przyznano takie prawo wyłączne, podlega okresowemu przeglądowi, przy czym w każdym razie przegląd ten przeprowadza się po upływie trzech lat. Wszelkie umowy o wyłączności muszą być przejrzyste i muszą być podawane do wiadomości publicznej.

4.   Prawa wyłączne mogą zostać przyznane na ograniczony czas wydawcom czasopism naukowych i akademickich w odniesieniu do artykułów opartych na wynikach pracy urzędników Komisji.

Artykuł 12

Grupa skupiająca przedstawicieli różnych służb Komisji

1.   Ustanawia się grupę skupiającą przedstawicieli różnych służb Komisji pod przewodnictwem dyrektora generalnego odpowiedzialnego za niniejszą decyzję lub jego przedstawiciela. W skład tej grupy wchodzą przedstawiciele dyrekcji generalnych i służb Komisji. Grupa omawia kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz co 12 miesięcy przygotowuje sprawozdanie z wykonania decyzji.

2.   Projekt mający na celu wdrożenie portalu danych nadzoruje komitet sterujący pod przewodnictwem Urzędu Publikacji, w którego skład wchodzą przedstawiciele: Sekretariatu Generalnego, Dyrekcji Generalnej ds. Komunikacji, Dyrekcji Generalnej ds. Społeczeństwa Informacyjnego i Mediów, Dyrekcji Generalnej ds. Informatyki oraz kilku dyrekcji generalnych reprezentujących dostawców danych. Na późniejszym etapie do udziału w pracach komitetu zaproszone mogą zostać inne instytucje.

3.   Warunki licencji otwartej, o której mowa w art. 6, zgodnie ustalają dyrektorzy generalni odpowiedzialni za niniejszą decyzję oraz za administracyjne wykonywanie decyzji dotyczących praw własności intelektualnych w Komisji, po odbyciu konsultacji z grupą skupiającą przedstawicieli różnych służb Komisji, o której mowa w ust. 1.

Artykuł 13

Przegląd

Niniejsza decyzja podlega przeglądowi po trzech latach od jej wejścia w życie.

Artykuł 14

Uchylenie

Uchyla się decyzję 2006/291/WE, Euratom.

Sporządzono w Brukseli dnia 12 grudnia 2011 r.

W imieniu Komisji

José Manuel BARROSO

Przewodniczący

(1)  COM(2010) 245.

(2)  Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43.

(3)  Dz.U. L 345 z 31.12.2003, s. 90.

(4)  Dz.U. L 107 z 20.4.2006, s. 38.

(5)  Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1.

(6)  Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164.