Decyzja NR 508/2000/WE Parlamentu Europejskiego I Rady

z dnia 14 lutego 2000 r.

ustanawiająca program "Kultura 2000"

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności art. 151 ust. 5 tiret pierwsze,

uwzględniając wniosek Komisji [1],

uwzględniając opinię Komitetu Regionów [2],

stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu, w świetle wspólnego tekstu zatwierdzonego przez Komitet Pojednawczy dnia 9 grudnia 1999 r. [3],

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Kultura przedstawia wielką wartość samą w sobie dla wszystkich ludzi w Europie, jest podstawowym elementem integracji europejskiej i przyczynia się do afirmacji i żywotności europejskiego modelu społeczeństwa oraz wpływu Wspólnoty na arenie międzynarodowej.

(2) Kultura jest jednocześnie czynnikiem ekonomicznym i czynnikiem integracji społecznej i obywatelskiej; z tego powodu odgrywa ona istotną rolę wobec nowych wyzwań stojących przed Wspólnotą, takich jak globalizacja, społeczeństwo informacyjne, jedność społeczna oraz tworzenie nowych miejsc pracy.

(3) Ze względu na konieczność sprostania potrzebom wymiaru kulturowego w Unii Europejskiej Wspólnota musi uwzględniać w swych działaniach aspekty kulturalne zgodnie z przepisami Traktatu innymi niż art. 151, w szczególności w celu poszanowania i wspierania różnorodności kultur wchodzących w jej skład, w tym kontekście Komisja powinna zachęcać do upowszechniania informacji o możliwościach, jakie stwarzają dla przemysłu kulturalnego fundusze strukturalne zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiającym przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych [4] oraz podjąć badania w tym celu.

(4) Ze względu na rosnącą wagę kultury dla społeczeństwa europejskiego oraz na zadania stojące przed Wspólnotą u progu XXI wieku istotne jest zwiększenie skuteczności i spójności środków wspólnotowych w zakresie kultury poprzez zaproponowanie jednolitych wytycznych i ram programowych na okres 2000-2004, mając na uwadze potrzebę większego uwzględnienia kultury w politykach wspólnotowych; z tego względu decyzja Rady z dnia 22 września 1997 r. dotycząca przyszłości działalności kulturalnej w Europie [5], wzywa Komisję do złożenia wniosków w celu ustanowienia jednolitego instrumentu programowania i finansowania, mającego na celu wykonanie art. 151 Traktatu.

(5) Jeśli obywatele w pełni wspierają i uczestniczą w integracji europejskiej, większy nacisk należy położyć na podkreślenie ich wspólnych wartości i korzeni kulturowych jako kluczowego elementu ich tożsamości i przynależności do społeczeństwa opartego na zasadzie wolności, demokracji, tolerancji i solidarności; niezbędne jest osiągnięcie lepszej równowagi między aspektem ekonomicznym a kulturalnym we Wspólnocie, tak aby aspekty te mogły się uzupełniać i równoważyć.

(6) Traktat zobowiązuje Unię Europejską do tworzenia bliższych związków między narodami Europy oraz przyczyniania się do rozkwitu kultur Państw Członkowskich, z poszanowaniem ich różnorodności narodowej i regionalnej, jednocześnie podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego; należy poświęcać specjalną uwagę ochronie pozycji małych kultur europejskich i języków mniej używanych.

(7) Wspólnota w konsekwencji zaangażowana jest w prace nad rozwojem przestrzeni kulturowej wspólnej dla narodów europejskich, otwartej, zróżnicowanej i powstałej na zasadzie pomocniczości, współpracy między wszystkimi zaangażowanymi w sektorze kulturowym, promowaniu ram legislacyjnych sprzyjających działaniom kulturalnym oraz zapewnieniu przestrzegania różnorodności kulturowych, a także zintegrowaniu wymiaru kulturalnego do polityk Wspólnoty zgodnie z art. 151 ust. 4 Traktatu.

(8) Aby ta wspólna przestrzeń kulturowa narodów Europy stała się faktem, potrzebne jest pobudzanie twórczych działań, wspieranie dziedzictwa kulturowego w wymiarze europejskim, zwiększanie wzajemnej świadomości historycznej i kulturowej narodów europejskich, a także wspieranie wymiany kulturowej w celu poprawy upowszechniania wiedzy oraz stymulacji współpracy i działań twórczych.

(9) W tym kontekście istnieje potrzeba wspierania bliższej współpracy z zaangażowanymi w działania kulturalne poprzez zachęcanie ich do zawierania umów o współpracy, w celu realizowania wspólnych projektów, większe wspieranie docelowych środków o wysokim profilu europejskim, a także zapewnianie wsparcia dla szczególnych innowacyjnych środków oraz zachęcanie do wymiany i dialogu na wybrane tematy istotne dla Europy.

(10) Programy kulturalne Kaleidoscope, Ariane i Raphael, określone kolejno w decyzji nr 719/96/WE [6], decyzji nr 2085/97/WE [7] i decyzji nr 2228/97/WE [8] Parlamentu Europejskiego i Rady, wyznaczyły pierwszy pozytywny etap we wdrażaniu działań wspólnotowych w dziedzinie kultury; jednakże starania kulturalne Wspólnoty powinny być uproszczone i wzmocnione na podstawie rezultatów oceny i dokonań wyżej wspomnianych programów.

(11) Zgodnie z komunikatem Komisji "Agenda 2000" należy zwiększyć skuteczność środków na poziomie wspólnotowym, w szczególności poprzez skoncentrowanie dostępnych zasobów polityki wewnętrznej, włączając działania kulturalne.

(12) Znaczne doświadczenia zostały zdobyte, w szczególności poprzez ocenę pierwszych programów kulturalnych, szeroką konsultację ze wszystkimi zainteresowanymi stronami oraz jako rezultat forum kulturalnego Unii Europejskiej, które odbyło się w dniach 29 i 30 stycznia 1998 r.

(13) Działania Wspólnoty w dziedzinie kultury powinny uwzględniać specyficzny charakter, a więc również specyficzne potrzeby obszaru kulturowego.

(14) Konkluzje Rady Europejskiej na szczycie w Kopenhadze w dniach 21 i 23 czerwca 1993 r. wezwały do otwarcia programów wspólnotowych dla państw Europy Środkowej i Wschodniej, które podpisały układy stowarzyszeniowe; Wspólnota podpisała z niektórymi państwami trzecimi umowy o współpracy zawierające klauzulę dotyczącą kultury.

(15) Niniejsza decyzja dlatego ustanawia jednolity instrument finansowania i programowania współpracy kulturalnej zatytułowany "Kultura 2000" na okres od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2004 r.

(16) Niniejsza decyzja ustanawia na cały czas trwania programu ramy finansowe, tworzące podstawowe odniesienie w rozumieniu pkt 33 porozumienia międzyinstytucjonalnego między Parlamentem Europejskim, Radą a Komisją z dnia 6 maja 1999 r. w sprawie dyscypliny budżetowej oraz usprawnienia procedury budżetowej [9].

(17) Środki konieczne do wykonania niniejszej decyzji powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji [10].

(18) Zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności ustanowionymi w art. 5 Traktatu, jako że cele niniejszego działania nie mogą być osiągnięte w zadowalający sposób przez Państwa Członkowskie, dlatego ze względu na szeroki zakres i skalę skutków mogą zostać lepiej zrealizowane przez Wspólnotę; niniejsza decyzja ogranicza się do niezbędnego minimum wymaganego dla osiągnięcia celów i nie wychodzi ponad to, co konieczne do osiągnięcia celu.

(19) Program "Kultura 2000" powinien być jedynym programem działającym od roku 2000 w zakresie kultury, dlatego decyzja nr 2228/97/WE powinna zostać uchylona,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Czas trwania i cele

Jednolity instrument finansowania i programowania współpracy kulturalnej, zwany dalej "Kultura 2000", zostaje niniejszym ustanowiony na okres od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2004 r.

Program "Kultura 2000" przyczynia się do promowania przestrzeni kulturowej wspólnej dla narodów europejskich. W tym kontekście wspiera on współpracę twórców, działaczy kultury, prywatnych i publicznych promotorów, działania sieci kulturalnych oraz innych partnerów, a także instytucji kulturalnych Państw Członkowskich i innych państw uczestniczących, w celu osiągnięcia następujących celów:

a) promocja dialogu kulturalnego i wzajemnego poznawania kultury i historii narodów europejskich;

b) promocja twórczości i ponadnarodowego upowszechniania kultury oraz przemieszczania się artystów, twórców, innych działaczy kultury i profesjonalistów oraz ich prac, ze szczególnym naciskiem na młodych i społecznie pokrzywdzonych oraz na różnorodność kulturową;

c) podkreślanie różnorodności kulturowej i rozwój nowych form ekspresji kulturalnej;

d) dzielenie i podkreślanie, na poziomie europejskim, wspólnego dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim; upowszechnianie wiedzy i promowanie dobrych praktyk dotyczących ochrony i zabezpieczania tego dziedzictwa;

e) uwzględnianie roli kultury w rozwoju społeczno-gospodarczym;

f) popieranie międzykulturowego dialogu i wzajemnej wymiany między kulturami europejskimi a pozaeuropejskimi;

g) wyraźne uznanie kultury jako czynnika ekonomicznego oraz jako czynnika w społecznej integracji i obywatelstwie;

h) poprawa dostępu do uczestnictwa kulturalnego w Unii Europejskiej dla możliwie największej liczby obywateli.

Program "Kultura 2000" wspiera dalsze skuteczne związki z przedsięwzięciami wykonawczymi w ramach innych polityk wspólnotowych, które mają oddziaływanie kulturalne.

Artykuł 2

Rodzaje działań i wydarzeń kulturalnych

Osiągnięcie celów wymienionych w art. 1 odbywa się z zastosowaniem następujących środków:

a) szczególnie nowatorskie i/lub eksperymentalne działania;

b) zintegrowane działania objęte wieloletnimi umowami o współpracy kulturalnej;

c) szczególne wydarzenia kulturalne o wymiarze europejskim i/lub międzynarodowym.

Działania oraz ich środki wykonawcze opisane są w załączniku I. Istnieją działania pionowe (dotyczące jednej dziedziny kultury) lub działania poziome (łączące kilka dziedzin kultury).

Artykuł 3

Budżet

Ramy finansowe dla wdrożenia programu "Kultura 2000" w okresie określonym w art. 1 ustala się niniejszym na 167 mln EUR.

Wartość rocznych środków zatwierdzają władze budżetowe w ramach limitów finansowych.

Artykuł 4

Wykonanie

1. Środki niezbędne do wykonania niniejszej decyzji, odnoszące się do spraw wymienionych poniżej, przyjmuje się zgodnie z procedurą zarządzania określoną w art. 5 ust. 2:

a) priorytety i ogólne wytyczne dla wszystkich przedsięwzięć opisanych w załączniku I oraz rocznym programie z niego wynikającym;

b) ogólna równowaga wszystkich działań;

c) zasady selekcji i kryteria dla różnych typów projektów opisanych w załączniku I działanie I.1, I.2 i I.3,

d) wsparcie finansowe, udzielone przez kwoty wspólnotowe, czas trwania, dystrybucja i beneficjenci;

e) szczegółowe procedury monitorowania i oceny niniejszego programu, wraz z wnioskami z oceny sprawozdania przewidzianego w art. 8 oraz wszystkie inne działania przystosowujące program "Kultura 2000", wynikające ze sprawozdania.

2. Środki niezbędne do wykonania niniejszej decyzji, odnoszące się do wszystkich innych kwestii, przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą określoną w art. 5 ust. 3.

Artykuł 5

Komitet

1. Komisja wspierana jest przez Komitet.

2. Tam, gdzie dokonano odwołania do tego ustępu, mają zastosowanie art. 4 i 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres określony w art. 4 ust. 3 decyzji 1999/468/WE ustala się na dwa miesiące.

3. Tam, gdzie dokonano odwołania do tego ustępu, mają zastosowanie art. 3 i 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

4. Komitet przyjmuje własne zasady procedury.

Artykuł 6

Zgodność i komplementarność

Wykonując program "Kultura 2000", Komisja zapewnia, we współpracy z Państwami Członkowskimi, całkowitą spójność i komplementarność z odnośnymi politykami Wspólnoty i działaniami mającymi wpływ w zakresie kultury. Może to dotyczyć możliwości włączenia komplementarnych projektów finansowanych za pośrednictwem innych programów wspólnotowych.

Artykuł 7

Państwa trzecie i organizacje międzynarodowe

W programie "Kultura 2000" mogą uczestniczyć państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Cypru, a także państwa stowarzyszone Europy Środkowej i Wschodniej, zgodnie z warunkami ustanowionymi w umowach stowarzyszeniowych lub dodatkowych protokołach do umów stowarzyszeniowych, odnoszących się do uczestnictwa w programach wspólnotowych, które zostały lub będą zawarte z tymi państwami.

Program "Kultura 2000" dopuszcza również współpracę z państwami trzecimi, które zawarły umowy stowarzyszeniowe lub umowy o współpracy, zawierające klauzule dotyczące kultury, na podstawie dodatkowych funduszy dostępnych zgodnie z procedurami, które będą uzgodnione z tymi państwami.

Program "Kultura 2000" dopuszcza wspólne działanie właściwych w dziedzinie kultury organizacji międzynarodowych, takich jak UNESCO czy Rada Europy, na podstawie wspólnych wkładów i zgodnie z różnymi zasadami dla każdej instytucji czy organizacji, w zakresie realizacji działań i wydarzeń kulturalnych wymienionych w art. 2.

Artykuł 8

Ocena i monitorowanie

Nie później niż dnia 31 grudnia 2002 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów szczegółową ocenę sprawozdania z wyników programu "Kultura 2000", uwzględniając jego cele, zaopatrzone w miarę potrzeb w propozycję poprawek do niniejszej decyzji.

Wraz z zakończeniem programu "Kultura 2000" Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie dotyczące jego wdrożenia. Ponadto Komisja corocznie przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie oraz Komitetowi Regionów krótkie sprawozdanie monitorujące stan wykonania programu "Kultura 2000".

Powyższe sprawozdania podkreślają w szczególności tworzenie dodatkowych wartości, szczególnie o charakterze kulturalnym, oraz społeczno-gospodarcze konsekwencje finansowego wsparcia Wspólnoty.

Artykuł 9

Uchylenie

Niniejszym z dniem 1 stycznia 2000 r. decyzja nr 2228/97/WE traci moc.

Artykuł 10

Wejście w życie

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 stycznia 2000 r.

Sporządzono w Brukseli, dnia 14 lutego 2000 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

N. Fontaine

Przewodniczący

W imieniu Rady

J. Gana

Przewodniczący

[1] Dz.U. C 211 z 7.7.1998, str. 18.

[2] Dz.U. C 51 z 22.2.1999, str. 68.

[3] Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 5 listopada 1998 r. (Dz.U. C 359 z 23.11.1998, str. 28), wspólne stanowisko Rady z dnia 28 czerwca 1999 r. (Dz.U. C 232 z 13.8.1999, str. 25) i decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 28 października 1999 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym). Decyzja Rady z dnia 24 stycznia 2000 r. i decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lutego 2000 r.

[4] Dz.U. L 161 z 26.6.1999, str. 1.

[5] Dz.U. C 305 z 7.10.1997, str. 1.

[6] Dz.U. L 99 z 20.4.1996, str. 20.

[7] Dz.U. L 291 z 24.10.1997, str. 26.

[8] Dz.U. L 305 z 8.11.1997, str. 31.

[9] Dz.U. C 172 z 18.6.1999, str. 1.

[10] Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.

--------------------------------------------------

ZAŁĄCZNIK I

DZIAŁANIA I ŚRODKI WYKONAWCZE PROGRAMU "KULTURA 2000"

I. Opis działań i wydarzeń

I.1. Działania szczególnie nowatorskie i/lub eksperymentalne

Każdego roku Wspólnota będzie wspierać wydarzenia i projekty przeprowadzone na zasadzie partnerstwa lub w ramach sieci współpracy. Powyższe projekty włączają podmioty gospodarcze z co najmniej trzech państw uczestniczących w programie "Kultura 2000" na podstawie priorytetów wyznaczonych po konsultacji z Komitetem, określonych w art. 5, bez szkody dla propozycji udziału w programie państw stowarzyszonych, zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 7. Działania obejmą głównie okres jednego roku, który może być przedłużony na okres dodatkowych dwóch lat. Te działania pionowe (odnoszące się do jednej dziedziny kultury) lub horyzontalne (łączące wiele dziedzin kultury) muszą posiadać nowatorski i/lub eksperymentalny charakter i przede wszystkim mają na celu:

i) położenie głównego nacisku na ułatwienie dostępu do kultury i większy udział narodów europejskich w ich społecznej, regionalnej i kulturalnej różnorodności, w szczególności młodzieży oraz społecznie pokrzywdzonych;

ii) wspieranie powstawania i rozpowszechniania nowych form ekspresji, w ramach oraz wraz z tradycyjnymi dziedzinami kultury (takimi jak muzyka, sztuka estrady, sztuki plastyczne i wizualne, fotografia, architektura, literatura, książki i czytelnictwo oraz dziedzictwo kulturowe, w tym krajobraz kulturowy i kultura dziecięca);

iii) wspieranie projektów mających na celu lepszy dostęp do książek i czytelnictwa, a także szkolenie osób zawodowo zajmujących się tą dziedziną;

iv) wspieranie projektów współpracy mających na celu oszczędzanie, dzielenie, uwypuklanie i ochronę na szczeblu europejskim wspólnego dziedzictwa kultury o znaczeniu europejskim;

v) wspieranie tworzenia produktów multimedialnych dopasowanych do potrzeb różnych odbiorców, a zatem uczynienie twórczości artystycznej i dziedzictwa europejskiego bardziej dostrzegalnym i dostępnym dla wszystkich;

vi) pobudzanie inicjatyw, dyskusji i współpracy między działaczami w dziedzinie kultury i socjokultury, zajmującymi się zawodowo integracją społeczną, szczególnie integracją młodzieży;

vii) ustanowienie dialogu międzykulturowego i wzajemnej wymiany między kulturami europejskimi a innymi, w szczególności pobudzanie współpracy w zakresie tematów wspólnego zainteresowania, między instytucjami i/lub innymi podmiotami gospodarczymi Państw Członkowskich i państw trzecich;

viii) wspieranie upowszechnienia wydarzeń kulturalnych, odbywających się na żywo, z wykorzystaniem nowych technologii społeczeństwa informacyjnego.

Wsparcie wspólnotowe nie może przekroczyć 60 % budżetu dla działań szczególnych. W większości przypadków takie wsparcie nie może wynosić mniej niż 50000 EUR lub więcej niż 150000 EUR rocznie.

I.2. Działania zintegrowane objęte strukturalnymi, wieloletnimi, ponadnarodowymi umowami o współpracy kulturalnej

Program "Kultura 2000" pobudza bliższe relacje oraz współpracę poprzez wspieranie sieci kulturalnych, w szczególności sieci podmiotów gospodarczych, organów i instytucji kulturalnych, angażując głównie profesjonalistów w różnych państwach uczestniczących, w celu realizacji strukturalnych projektów w ramach i poza Wspólnotą. Dotyczy to projektów o istotnej jakości w wymiarze europejskim z udziałem co najmniej pięciu państw uczestniczących w programie "Kultura 2000".

Porozumienia o współpracy kulturalnej będą miały na celu wykonanie strukturalnych wieloletnich działań kulturalnych między podmiotami gospodarczymi kilku Państw Członkowskich a tymi z pozostałych państw uczestniczących w programie "Kultura 2000". Porozumienia te będą dotyczyć działań ponadnarodowych w jednej dziedzinie kultury (działania pionowe), takiej jak muzyka, sztuka estrady, sztuki plastyczne i wizualne, literatura, książki i czytelnictwo, w tym tłumaczenia i dziedzictwo kulturowe. Będą one ponadto promowały, również za pomocą nowych technik medialnych, osiągnięcie transektorowych, zintegrowanych działań (działań poziomych opartych na harmonii) tj. łączących kilka dziedzin kultury.

Umowy o współpracy kulturalnej zaproponowane w ten sposób na okres do trzech lat zawierają niektóre lub wszystkie następujące działania:

i) koprodukcja i obrót prac oraz innych wydarzeń kulturalnych na terenie Unii Europejskiej (np. wystawy i festiwale itp.), czyniących te wydarzenia dostępnymi dla możliwie największej liczby obywateli;

ii) mobilność artystów, twórców i innych podmiotów kultury;

iii) dalsze szkolenia dla profesjonalistów z dziedziny kultury oraz wymiana doświadczeń z zakresu teorii i praktyki;

iv) podniesienie wartości zabytkowych miejsc i pomników kultury we Wspólnocie w celu zwiększenia świadomości kultury europejskiej;

v) projekty badawcze, kampanie na rzecz społecznej świadomości, działania na rzecz nauczania i upowszechniania wiedzy, seminaria, kongresy, spotkania kulturalne o tematyce ważnej dla Europy;

vi) stosowanie nowych technologii;

vii) projekty mające na celu zwrócenie uwagi na zróżnicowanie kulturowe i wielojęzyczność, wspierające wzajemną świadomość historii, korzeni, wspólnych wartości kulturowych narodów europejskich oraz ich wspólnego dziedzictwa kulturowego.

Stosownie do konsultacji Komitetu określonej w art. 5 ust. 1 decyzji Wspólnota przyzna wsparcie dla wykonania umów o współpracy kulturalnej. Będzie ono przeznaczone na pokrycie nie tylko części finansowej projektu, ale również na wydatki związane z zapoczątkowaniem trwałej, nawet wieloletniej współpracy, w formie prawnej uznanej w jednym z Państw Członkowskich Unii.

Aby umowa zachowała ważność, działania w niej przewidziane muszą zaangażować podmioty gospodarcze z co najmniej pięciu państw uczestniczących w programie "Kultura 2000".

Odpowiedzialni za wieloletnie umowy o współpracy kulturalnej, otrzymujący wsparcie wspólnotowe przez okres dłuższy niż rok, muszą przedłożyć Komisji na koniec każdego roku podsumowanie podjętych działań oraz wydatków przeznaczonych na każde działanie, aby podtrzymać wsparcie wspólnotowe na czas trwania projektu.

Wsparcie wspólnotowe nie może przekroczyć 60 % wysokości budżetu umowy o współpracy kulturalnej. Nie może ona przekroczyć 300000 EUR rocznie.

Wsparcie to może być powiększone najwyżej o 20 % w celu pokrycia poniesionych kosztów zarządzania umową o współpracy kulturalnej.

I.3. Szczególne wydarzenia kulturalne o wymiarze europejskim lub międzynarodowym

Wydarzenia te, o istotnej skali i zakresie, powinny mieć znaczny oddźwięk wśród narodów europejskich i pomóc zwiększyć ich poczucie przynależności do tej samej Wspólnoty, a także uświadomić im różnorodność kulturową Państw Członkowskich, jak i dialog międzykulturowy i międzynarodowy.

Do wydarzeń tych zalicza się w szczególności:

i) Europejską Stolicę Kultury i Europejski Miesiąc Kultury;

ii) organizowanie sympozjów na temat wspólnych problemów istotnych dla kultury w celu wspierania dialogu kulturalnego w obrębie Wspólnoty i poza nią;

iii) organizowanie nowatorskich wydarzeń kulturalnych, które mają szeroki oddźwięk i są ogólnodostępne dla obywateli, szczególnie w zakresie dziedzictwa kulturowego, działalności artystycznej i historii europejskiej, które w szczególności łączą edukację, sztukę i kulturę;

iv) uznanie i zwracanie uwagi na wielkie europejskie talenty artystyczne, szczególnie wśród młodzieży, między innymi przyznawanie europejskich nagród w różnych sferach kultury, takich jak literatura, tłumaczenia, architektura itp.;

v) wspieranie projektów dopuszczonych przez właściwe władze państw uczestniczących, dotyczących konserwacji i ochrony dziedzictwa kulturowego o szczególnej wartości, które przyczyniają się do rozwoju i upowszechniania nowatorskich koncepcji, metod i technik na poziomie europejskim, a które można określić jako "laboratoria dziedzictwa europejskiego".

Priorytety odnoszące się do tych działań ustanawia są po konsultacji Komitetu określonej w art. 5 niniejszej decyzji.

Pomoc wspólnotowa nie może przekroczyć 60 % budżetu na szczególne wydarzenie kulturalne. Nie może być niższa od 200000 EUR lub wyższa od 1 miliona EUR rocznie dla wydarzeń określonych w ppkt i). Dla wydarzeń określonych w ppkt ii)-v) odpowiednie limity, w większości przypadków, nie będą niższe niż 150000 EUR rocznie, a we wszystkich przypadkach nie przekroczą 300000 EUR rocznie. Indykatywny podział dla niniejszych działań wynosi 10 % struktury finansowej programu.

Trzy rodzaje działań i wydarzeń opisanych w pkt I.1, I.2 i I.3 stosują zarówno podejście pionowe (dotyczące jednej dziedziny kultury), jak i horyzontalne (łączące kilka dziedzin kultury).

Dla pełnego objaśnienia oba podejścia opisane są w załączniku II.

II. Koordynacja z innymi narzędziami wspólnotowymi w dziedzinie kultury

Komisja zapewni koordynację z innymi narzędziami wspólnotowymi, działającymi w sferze kultury poprzez specjalne działania, umowy o współpracy kulturalnej i specjalne wydarzenia kulturalne, głównie w celu promocji i organizacji współpracy między sektorami posiadającymi wspólne i zbieżne cele, takie jak np.:

- kultura i turystyka (poprzez turystykę kulturalną),

- kultura, edukacja i młodzież (w szczególności prezentacje, w szkołach i gimnazjach, produktów audiowizualnych i multimedialnych na temat kultury europejskiej, opatrzonych komentarzem twórców i artystów),

- kultura i zatrudnienie (pobudzanie tworzenia nowych miejsc pracy w sektorze kultury, w szczególności w nowych dziedzinach kultury),

- kultura i stosunki zewnętrzne,

- statystyka kulturalna wynikająca z wymiany porównawczych informacji statystycznych na poziomie Wspólnoty,

- kultura i rynek wewnętrzny,

- kultura i badania naukowe,

- kultura i wywóz dóbr kultury.

III. Komunikat

Odbiorcy wsparcia wspólnotowego muszą wymienić to wsparcie jednoznacznie i wyraźnie we wszystkich informacjach i przekazach dotyczących projektu.

IV. Pomoc techniczna i działania towarzyszące

W trakcie realizacji programu "Kultura 2000" Komisja może odwołać się do organizacji pomocy technicznej, których finansowanie planuje się w ramach ogólnego finansowania programu, przy czym nie może ono przekroczyć 3 %. Może ona również, na takich samych zasadach, skorzystać z ekspertów lub sieci ekspertów.

Ponadto Komisja może przygotowywać szacunkowe badania, organizować seminaria, kolegia czy inne spotkania ekspertów, które mogłyby być pomocne w wykonaniu programu "Kultura 2000". Komisja może również przeprowadzić działania związane z informacją, publikacją i upowszechnianiem.

V. Punkty kontaktowe

Komisja i Państwa Członkowskie zorganizują dobrowolnie i przyśpieszą wzajemną wymianę informacji do wykorzystania we wdrażaniu programu "Kultura 2000", w drodze punktów kontaktowych odpowiedzialnych za:

- promowanie programu,

- ułatwianie dostępu do programu oraz zachęcanie do uczestnictwa w jego działaniach jak największej liczby specjalistów i podmiotów kultury poprzez skuteczne rozpowszechnianie informacji,

- utrzymanie skutecznej więzi z różnymi instytucjami wspomagającymi sektor kultury w Państwach Członkowskich, a zatem przyczyniającymi się do komplementarności między środkami podjętymi na podstawie programu "Kultura 2000" a krajowymi środkami wspierania,

- zapewnienie informacji i kontaktu na właściwym poziomie między podmiotami kultury, uczestniczącymi w programie "Kultura 2000", a tymi, którzy uczestniczą w innych programach wspólnotowych otwartych na projekty z dziedziny kultury.

VI. Ogólny podział budżetu

VI.1. W momencie rozpoczęcia działania, nie później niż 1 marca każdego roku, Komisja przedłoży Komitetowi ex ante podział zasobów budżetowych na typ działania, uwzględniając cele wymienione w art. 1 niniejszej decyzji.

VI.2. Dostępne środki zostaną podzielone wewnętrznie, z zastrzeżeniem następujących indykatywnych wytycznych:

a) środki przeznaczone na specjalne, nowatorskie i/lub eksperymentalne działania nie powinny przekraczać 45 % rocznego budżetu programu "Kultura 2000";

b) środki przeznaczone na działania zintegrowane objęte strukturalnymi, wieloletnimi umowami o współpracy kulturalnej nie powinny być mniejsze niż 35 % rocznego budżetu programu "Kultura 2000";

c) środki przeznaczone na specjalne wydarzenia kulturalne o wymiarze europejskim i/lub międzynarodowym powinny stanowić około 10 % rocznego budżetu programu "Kultura 2000";

d) pozostałe wydatki, w tym koszty związane z funkcjonowaniem punktów kontaktowych, powinny stanowić około 10 % rocznego budżetu programu "Kultura 2000".

VI.3 Wszystkie wyżej podane procenty mają charakter indykatywny i mogą być dostosowane przez Komitet zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 4 niniejszej decyzji.

--------------------------------------------------

ZAŁĄCZNIK II

INDYKATYWNY OPIS PODEJŚCIA PIONOWEGO I POZIOMEGO

Trzy rodzaje działań przewidzianych w programie "Kultura 2000" reprezentują zarówno podejście pionowe (dotyczące tylko jednej dziedziny kultury), jak i poziome (łączące kilka dziedzin kultury).

Można je rozważać w następujący sposób:

I. Podejście pionowe

Sugeruje ono podejście sektorowe, bierze pod uwagę szczególne potrzeby w każdej dziedzinie kultury, w szczególności:

a) w następujących dziedzinach: muzyka, sztuka estrady, sztuki plastyczne i wizualne, architektura oraz inne formy artystycznej ekspresji np. multimedia, fotografia, twórczość dzieci i sztuka ulicy. Podejście to powinno zgodnie z indywidualnymi aspektami każdej dziedziny kultury:

i) promować wymiany i współpracę między podmiotami kultury;

ii) pomagać w przemieszczaniu artystów i ich prac w Europie;

iii) poprawiać możliwości kształcenia i dalszych szkoleń, w szczególności w powiązaniu ze zwiększeniem mobilności osób pracujących w dziedzinie kultury (w tym nauczycieli i studentów);

iv) pobudzać działalność twórczą, wspierając wdrażanie działań promujących artystów europejskich i ich prace w wyżej wymienionych dziedzinach w obrębie Europy oraz sprzyjać polityce dialogu i wymiany z innymi kulturami światowymi;

v) wspierać inicjatywy, które wykorzystywałyby twórczość jako środek integracji społecznej;

b) w odniesieniu do książek, czytelnictwa i tłumaczeń podejście to ma na celu:

i) zachęcać do wymiany i współpracy między instytucjami i/lub osobami fizycznymi z różnych Państw Członkowskich oraz innych krajów uczestniczących w programie, jak również państw trzecich;

ii) zwiększyć świadomość i upowszechniać twórczość literacką oraz historię narodów europejskich przez wspieranie tłumaczeń literackich, teatralnych i publikacji źródłowych, szczególnie tych w rzadziej używanych językach europejskich oraz w językach państw Europy Środkowej i Wschodniej;

iii) zachęcać do mobilności i dalszych szkoleń osoby pracujące w dziedzinie książek i czytelnictwa;

iv) wspierać książki i czytelnictwo, w szczególności wśród młodych z mniej uprzywilejowanych warstw społecznych.

Warunki wymienione w załączniku I.1 akapit pierwszy, dotyczące minimalnej liczby podmiotów kultury, zobowiązanych przez państwa uczestniczące w celu przedstawienia projektów w ramach programu "Kultura 2000", mogą być dostosowane tak, aby uwzględniały specyficzne potrzeby tłumaczeń literackich;

c) w odniesieniu do dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim, w szczególności intelektualnego i nieintelektualnego, dziedzictwa nieruchomego i ruchomego (muzeów i zbiorów, bibliotek, archiwów, w tym fotograficznych i audiowizualnych obejmujących prace kultury), archeologicznego, podwodnego i architektonicznego, wszystkich miejsc i krajobrazów o wartości kulturalnej (dóbr kulturalnych i naturalnych) podejście to ma na celu:

i) wspierać projekty współpracy, mające na celu konserwację i restaurację europejskiego dziedzictwa kulturowego;

ii) pobudzać rozwój współpracy międzynarodowej między instytucjami a podmiotami kultury, w celu przyczynienia się do wymiany wiedzy i rozwoju najlepszych praktyk w dziedzinie konserwacji i ochrony dziedzictwa kulturowego;

iii) poprawić dostęp do dziedzictwa kulturowego o wymiarze europejskim i pobudzić aktywny udział ogółu społeczeństwa, szczególnie dzieci, młodzieży, pozbawionych dostępu do kultury, oraz mieszkańców regionów wiejskich i peryferyjnych Wspólnoty;

iv) wspomagać wymianę i kształcenie w zakresie dziedzictwa kulturowego, osób pracujących w sektorze kultury;

v) wspomagać współpracę międzynarodową w celu rozwoju nowych technologii i nowatorstwa w różnych sektorach dziedzictwa oraz w zakresie zachowania tradycyjnego rzemiosła i metod;

vi) uwzględnić dziedzictwo kulturalne w innych politykach i programach wspólnotowych;

vii) pobudzić współpracę z państwami trzecimi oraz właściwymi organizacjami międzynarodowymi.

Szczególne potrzeby różnych sektorów życia kulturalnego (sztuka estrady i sztuki plastyczne, książki i czytelnictwo, dziedzictwo kultury itd.) zostaną uwzględnione w równoważny sposób przy kryterium rozdziału środków finansowych.

II. Podejście poziome

Podejście to stara się promować harmonię i rozwój twórczości kulturalnej, zarówno przez promocję działań międzysektorowych, łączących wiele dziedzin kultury, jak i wspieranie wspólnych działań obejmujących różne programy i polityki wspólnotowe (w szczególności te dotyczące edukacji, młodzieży, kształcenia zawodowego, zatrudnienia itd.).

Indykatywny podział dla tych działań stanowi 10 % finansowych ram programu.

--------------------------------------------------