Dyrektywa Komisji

z dnia 25 czerwca 1980 r.

w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między Państwami Członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi

(80/723/EWG)

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 90 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

przedsiębiorstwa publiczne odgrywają istotną rolę w gospodarce narodowej Państw Członkowskich;

Traktat EWG w żaden sposób nie narusza zasad dotyczących systemu prawa własności w Państwach Członkowskich i dlatego musi być zapewnione równe traktowanie przedsiębiorstw prywatnych i publicznych;

Traktat EWG wymaga zapewnienia przez Komisję, że Państwa Członkowskie nie przyznają przedsiębiorstwom publicznym bądź prywatnym pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem;

jednakże kompleksowość stosunków finansowych między krajowymi władzami publicznymi a przedsiębiorstwami publicznymi przyczynia się do przeszkodzenia w wykonywaniu tego obowiązku;

rzetelne i skuteczne stosowanie zasad pomocy zapisanych w Traktacie EWG i odnoszących się zarówno do przedsiębiorstw publicznych jak i prywatnych będzie możliwe dopiero, jeżeli te stosunki finansowe uczyni się przejrzystymi;

przejrzystość taka, zastosowana do przedsiębiorstw publicznych, powinna umożliwić dokonanie wyraźnego odróżnienia roli państwa jako władzy publicznej od jego roli jako właściciela;

artykuł 90 ust. 1 nadaje Państwom Członkowskim pewne obowiązki w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych; art. 90 ust. 3 wymaga zapewnienia przez Komisję, że obowiązki te są przestrzegane, i wyposaża ją w tym celu w konieczne środki; pociąga to za sobą określenie warunków dla osiągnięcia przejrzystości;

powinno być wyraźnie określone, co należy rozumieć pod pojęciami "władze publiczne" i "przedsiębiorstwa publiczne";

władze publiczne mogą wywierać dominujący wpływ na zachowanie przedsiębiorstw publicznych nie tylko w przypadku, gdy są one właścicielem lub posiadają większościowy udział, ale również z racji kompetencji, jakie posiadają w organach zarządzających lub nadzorczych w wyniku przepisów odnoszących się do przedsiębiorstwa bądź sposobu, w jaki rozdzielany jest portfel akcji;

przekazywanie funduszy publicznych do przedsiębiorstw publicznych może odbywać się bezpośrednio lub pośrednio; przejrzystość musi być osiągnięta bez względu na sposób, w jaki dokonuje się taki przekaz funduszy publicznych; konieczne może być również zapewnienie, że dostępne są odpowiednie informacje dotyczące przyczyn takiego przekazu funduszy publicznych oraz ich rzeczywistego wykorzystania;

Państwa Członkowskie mogą poprzez swoje przedsiębiorstwa publiczne usiłować osiągnąć cele inne niż handlowe; w niektórych przypadkach państwo kompensuje przedsiębiorstwom publicznym zaciągane przez nie obciążenia finansowe; przejrzystość musi by zapewniona także w przypadku takiej rekompensaty;

niektóre przedsiębiorstwa powinny być wykluczone ze stosowania niniejszej dyrektywy z racji charakteru swojej działalności lub wielkości swoich obrotów; dotyczy to niektórych działań pozostających poza sferą konkurencji lub takich, które są już objęte szczególnymi środkami wspólnotowymi, zapewniającymi odpowiednią przejrzystość, przedsiębiorstw publicznych należących do sektorów działalności, dla których powinno być wydane odrębne postanowienie, oraz tych, których działalność nie jest prowadzona na taką skalę, która usprawiedliwiałaby obciążenie administracyjne wynikające z zapewnienia przejrzystości;

niniejsza dyrektywa nie narusza innych postanowień Traktatu, w szczególności jego art. 90 ust. 2, art. 93 i art. 223;

przedsiębiorstwa, o których mowa, konkurują z innymi przedsiębiorstwami i dlatego zdobyte informacje powinny być objęte obowiązkiem tajemnicy zawodowej;

niniejsza dyrektywa musi być stosowana przy ścisłej współpracy Państw Członkowskich i w miarę potrzeb korygowana w świetle doświadczenia,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Państwa Członkowskie zapewnią, żeby stosunki finansowe między władzami publicznymi i przedsiębiorstwami publicznymi były przejrzyste, jak przewidziano w niniejszej dyrektywie, tak aby wyraźne były następujące elementy:

a) fundusze publiczne udostępniane bezpośrednio przez władze publiczne zainteresowanym przedsiębiorstwom publicznym;

b) fundusze publiczne udostępniane przez władze publiczne za pośrednictwem przedsiębiorstw publicznych lub instytucji finansowych;

c) rzeczywiste wykorzystanie tych funduszy publicznych.

Artykuł 2

Dla celów niniejszej dyrektywy:

- przez "władze publiczne" rozumie się:

władze państwowe oraz regionalne i lokalne,

- przez "przedsiębiorstwa publiczne" rozumie się:

każde przedsiębiorstwo, na które władze publiczne mogą, bezpośrednio lub pośrednio, wywierać dominujący wpływ z racji bycia jego właścicielem, posiadania w nim udziału kapitałowego lub zasad, które nim rządzą.

Dominujący wpływ ze strony władz publicznych ma miejsce wówczas, gdy władze te, bezpośrednio lub pośrednio, w odniesieniu do przedsiębiorstwa:

a) posiadają większą część subskrybowanego kapitału przedsiębiorstwa; lub

b) kontrolują większość głosów przypadających na akcje wyemitowane przez przedsiębiorstwa; lub

c) mogą mianować więcej niż połowę członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego przedsiębiorstwa.

Artykuł 3

Przejrzystość, określoną w art. 1, stosuje się w szczególności do następujących aspektów stosunków finansowych między władzami publicznymi i przedsiębiorstwami publicznymi:

a) wyrównywania strat operacyjnych;

b) pozostawienia kapitału do dyspozycji;

c) niepodlegających zwrotowi dotacji, lub pożyczek na uprzywilejowanych warunkach;

d) przyznawania korzyści finansowych przez zrzekanie się zysków lub zwrotu należnych sum;

e) zrzekania się normalnego zysku od wykorzystanych funduszy publicznych;

f) kompensowania obciążeń finansowych nakładanych przez władze publiczne.

Artykuł 4

Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do stosunków finansowych między władzami publicznymi a:

a) przedsiębiorstwami publicznymi, w odniesieniu do usług, których świadczenie nie może znacząco wpływać na handel między Państwami Członkowskimi;

b) przedsiębiorstwami publicznymi, w odniesieniu do działalności prowadzonej w jednej z następujących dziedzin:

- woda i energia, w tym w przypadku energii jądrowej — produkcji i wzbogacania uranu, przetwarzania napromienionych paliw oraz przygotowania materiałów zawierających pluton,

- poczta i telekomunikacja,

- transport;

c) publicznymi instytucjami kredytowymi;

d) przedsiębiorstwami publicznymi, których obroty netto nie osiągnęły kwoty 40 milionów liczonych w europejskiej jednostce rozliczeniowej w ciągu dwóch lat obrotowych poprzedzających rok, w którym fundusze określone w art. 1 zostały udostępnione lub wykorzystane.

Artykuł 5

1. Państwa Członkowskie zapewnią, że informacje dotyczące stosunków finansowych określonych w art. 1 będą do dyspozycji Komisji przez pięć lat od zakończenia roku obrotowego, w którym fundusze publiczne zostały udostępnione zainteresowanym przedsiębiorstwom publicznym. Jednakże w przypadku wykorzystania tychże funduszy w późniejszym roku obrotowym, okres pięciu lat zaczyna się od końca tego roku obrotowego.

2. Państwa Członkowskie, w przypadku gdy Komisja uzna za niezbędne poprosić o to, dostarczą jej informacje określone w ust. 1 wraz ze wszelkimi niezbędnymi informacjami drugoplanowymi, w szczególności tymi, które odnoszą się do celów, do osiągnięcia których państwa dążą.

Artykuł 6

1. Komisja nie ujawni takich informacji dostarczonych jej na podstawie art. 5 ust. 2 w związku z objęciem tych informacji obowiązkiem tajemnicy zawodowej.

2. Ustęp 1 nie stanowi przeszkody dla opublikowania ogólnych informacji bądź badań, które nie zawierają informacji odnoszących się do poszczególnych przedsiębiorstw publicznych, do których stosuje się niniejszą dyrektywę.

Artykuł 7

Komisja będzie regularnie informować Państwa Członkowskie o rezultatach stosowania niniejszej dyrektywy.

Artykuł 8

Państwa Członkowskie podejmą środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia 31 grudnia 1981 r. Niezwłocznie powiadomią o tym Komisję.

Artykuł 9

Niniejsza dyrektywa jest skierowana do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 25 czerwca 1980 r.

W imieniu Komisji

Raymond Vouel

Członek Komisji

--------------------------------------------------