EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Warunki konwergencji gospodarczej wymagane do przystąpienia do strefy euro - sprawozdanie z konwergencji z 2014 r.
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Sprawozdanie z konwergencji z 2014 r. - COM(2014) 326 final
STRESZCZENIE
Komisja przedkłada do Parlamentu Europejskiego i Rady sprawozdania w sprawie postępów poczynionych przez kraje UE, które jeszcze nie przystąpiły do strefy euro (czyli kraje objęte derogacją), w zakresie spełniania przez nie warunków przyjęcia wspólnej waluty. W sprawozdaniu stwierdzono, że Litwa spełnia te warunki.
JAKIE SĄ CELE TEGO SPRAWOZDANIA Z KONWERGENCJI Z 2014 R.?
Ocenia gotowość ośmiu krajów UE - Bułgarii, Czech, Chorwacji, Litwy, Węgier, Polski, Rumunii i Szwecji - do przyjęcia waluty euro. Sprawozdanie Komisji zostało przygotowane równolegle z raportem o konwergencji Europejskiego Banku Centralnego (EBC) w ramach dwuletniego cyklu oceny.
Wszystkie kraje UE, z wyjątkiem Wielkiej Brytanii i Danii, zobowiązały się na mocy traktatu do przyjęcia euro po spełnieniu wymaganych warunków. W czasie opracowywania sprawozdania 18 krajów UE należało do strefy euro. Osiem krajów UE podlegało zatem ocenie.
W sprawozdaniu zbadano na podstawie kryteriów konwergencji stopień osiągnięcia wysokiego poziomu trwałej konwergencji w tych ośmiu krajach. Kryteria te odnoszą się do:
|
— |
stabilności cen*;
|
|
— |
sytuacji finansów publicznych*;
|
|
— |
stabilność kursu walutowego*;
|
|
— |
konwergencji długoterminowych stóp procentowych*.
|
W ramach oceny uwzględniane są również inne czynniki (np. integracja rynków finansowych i zmiany na rachunku bieżącym bilansu płatniczego). Wskazują one, czy konwergencja danego kraju jest trwała i czy jego integracja ze strefą euro będzie przebiegać w płynny sposób.
Sprawozdanie ocenia również, w jakim stopniu przepisy w sprawach pieniężnych w tych krajach UE są zgodne z postanowieniami traktatów UE w sprawie unii gospodarczej i walutowej.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
W sprawozdaniu z konwergencji z 2014 r. przedstawiono następujące wnioski:
|
— |
Litwa spełnia wszystkie warunki wymagane do przyjęcia euro. Jej gospodarka osiągnęła wysoki poziom trwałej konwergencji odpowiadający poziomowi w strefie euro, a jej prawodawstwo w dziedzinie polityki pieniężnej jest w pełni zgodne z przepisami UE. Z tego względu Komisja proponuje, aby Rada UE powzięła decyzję o przyjęciu euro przez Litwę od 1 stycznia 2015 r.
|
|
— |
Pozostałe siedem krajów UE, czyli Bułgaria, Czechy, Chorwacja, Litwa, Węgry, Polska, Rumunia i Szwecja nie spełniają wszystkich warunków przyjęcia euro. Sytuacja tych krajów zostanie poddana ocenie za dwa lata.
|
Zgodność z kryteriami konwergencji w ośmiu krajach
|
— |
Inflacja: Średnia stopa inflacji na Litwie w okresie 12 miesięcy oceny (do kwietnia 2014 r.) wyniosła 0,6%, czyli znacznie poniżej wartości referencyjnej wynoszącej 1,7%. Przewiduje się, że utrzyma się ona na tym poziomie w nadchodzących miesiącach. Wszystkie badane kraje, z wyjątkiem Rumunii, spełniają kryterium stabilności cen.
|
|
— |
Finanse publiczne: Litwa nie jest objęta procedurą nadmiernego deficytu. Bułgaria, Węgry, Rumunia i Szwecja również spełniają ten warunek. Czechy spełnią go, jeżeli zgodnie z propozycją Komisji, Rada postanowi uchylić procedurę nadmiernego deficytu wobec Czech. Chorwacja i Polska są nadal objęte procedurą nadmiernego deficytu i dlatego nie spełniają tego warunku.
|
|
— |
Stabilność kursu walutowego: tylko Litwa uczestniczy w europejskim mechanizmie kursów walutowych (ERM II). W dwuletnim okresie objętym oceną kurs lita (waluta litewska) nie podlegał żadnym napięciom ani nie odbiegał od kursu centralnego ERM II. Żaden z pozostałych krajów nie spełnia obecnie tego warunku, ponieważ nie uczestniczą one w mechanizmie ERM II.
|
|
— |
Długoterminowe stopy procentowe: w okresie 12 miesięcy do kwietnia 2014 r. średnia długoterminowa stopa procentowa na Litwie wynosiła 3,6%, czyli znacznie poniżej wartości referencyjnej wynoszącej 6,2%. Pozostałe kraje również spełniają ten warunek.
|
Należy zauważyć, że od przyjęcia sprawozdania z konwergencji Litwa przystąpiła do strefy euro 1 stycznia 2015 r., przez co liczba należących do tej strefy krajów zwiększyła się do 19.
KONTEKST
Zgodnie z art. 140 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) sprawozdania z konwergencji są wydawane przez Komisję Europejską oraz Europejski Bank Centralny co dwa lata lub częściej, jeżeli wystąpi o to kraj chcący przystąpić do strefy euro. Sprawozdania te stanowią dla Rady podstawę do podjęcia decyzji w sprawie przyjęcia danego kraju do strefy euro.
KLUCZOWE POJĘCIA
* Stabilność cen: kraj musi mieć trwały poziom stabilności cen, a średnia stopa inflacji, odnotowana w tym kraju w ciągu jednego roku poprzedzającego badanie, nie może przekraczać o więcej niż 1,5 punktu procentowego inflacji trzech krajów UE o najbardziej stabilnych cenach.
* Sytuacja finansów publicznych: kraj nie może być objęty decyzją Rady o istnieniu nadmiernego deficytu.
* Stabilność kursu walutowego: kraj musi stosować normalne granice wahań, przewidziane w mechanizmie kursów walut, bez poważnych napięć przynajmniej przez dwa lata przed badaniem.
* Konwergencja długoterminowych stóp procentowych: w ciągu jednego roku przed badaniem kraj UE musi posiadać średnią nominalną długoterminową stopę procentową nie przekraczającą więcej niż o dwa punkty procentowe stopy procentowej trzech krajów UE o najbardziej stabilnych cenach.
AKT
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady: Sprawozdanie z konwergencji z 2014 r. (przygotowane zgodnie z art. 140 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) (COM(2014) 326 final z 4 czerwca 2014 r.)
AKTY POWIĄZANE
Europejski Bank Centralny: Raport o konwergencji; czerwiec 2014 r.
Decyzja Rady 2014/509/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie przyjęcia przez Litwę euro w dniu 1 stycznia 2015 r. (Dz.U. L 228 z 31.7.2014, s. 29-32)
Rozporządzenie Rady (UE) nr 827/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 974/98 w odniesieniu do wprowadzenia euro na Litwie (Dz.U. L 228 z 31.7.2014, s. 3-4)
Rozporządzenie Rady (UE) 851/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2866/98 w odniesieniu do kursu wymiany na euro dla Litwy (Dz.U. L 233 z 6.8.2014, s. 21)
Ostatnia aktualizacja: 06.10.2015