Jurysdykcja w postępowaniu karnym: zapobieganie konfliktom i ich rozstrzyganie

Niniejsza decyzja ramowa ma usprawnić współpracę sądową pomiędzy krajami UE, aby zapobiegać sytuacjom, w których w różnych krajach UE toczą się wobec tej samej osoby równoległe postępowania karne w sprawie tych samych czynów. Może zwiększyć skuteczność ścigania przestępstw w postępowaniach transgranicznych poprzez zaoszczędzenie nakładów czasu i zasobów ludzkich oraz finansowych właściwych organów.

AKT

Decyzja ramowa Rady 2009/948/WSiSW z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie zapobiegania konfliktom jurysdykcji w postępowaniu karnym i w sprawie rozstrzygania takich konfliktów

STRESZCZENIE

Niniejsza decyzja ramowa ma usprawnić współpracę sądową pomiędzy krajami UE, aby zapobiegać sytuacjom, w których w różnych krajach UE toczą się wobec tej samej osoby równoległe postępowania karne w sprawie tych samych czynów. Może zwiększyć skuteczność ścigania przestępstw w postępowaniach transgranicznych poprzez zaoszczędzenie nakładów czasu i zasobów ludzkich oraz finansowych właściwych organów.

Określa procedurę, zgodnie z którą właściwe organy nawiązują ze sobą kontakt, jeżeli mają uzasadnione powody, aby przypuszczać, że w innym kraju UE toczy się równoległe postępowanie karne wobec tej samej osoby w sprawie tych samych czynów. Ustanawia również ramy podejmowania bezpośrednich konsultacji przez te organy, jeżeli zostanie ustalone, że toczy się równoległe postępowanie, aby wypracować porozumienie co do skutecznego rozwiązania, które pozwoli uniknąć negatywnych skutków równoległych postępowań.

Wymiana informacji

Jeżeli właściwy organ w kraju UE ma uzasadnione powody, aby przypuszczać, że w innym kraju UE toczy się postępowanie równoległe, nawiązuje on kontakt z właściwym organem tego drugiego kraju UE, aby potwierdzić, że toczy się postępowanie równoległe. Organ, z którym nawiązano kontakt, udziela odpowiedzi bezzwłocznie lub w terminie wskazanym przez organ nawiązujący kontakt.

Wniosek organu nawiązującego kontakt musi zawierać co najmniej następujące informacje:

• dane teleadresowe właściwego organu,
• opis czynów i okoliczności będących przedmiotem danego postępowania karnego,
• wszystkie stosowne dane o tożsamości podejrzanego lub oskarżonego, a w odpowiednich przypadkach także ofiar,
• etap postępowania karnego,
• w odpowiednich przypadkach - informacje o zastosowanym wobec podejrzanego lub oskarżonego tymczasowym środku zapobiegawczym polegającym na pozbawieniu wolności.

W odpowiedzi organ, z którym nawiązano kontakt, musi wskazać, czy w jego kraju toczy się lub toczyło postępowanie karne w sprawie niektórych lub wszystkich czynów takich samych jak czyny będące przedmiotem postępowania karnego prowadzonego w kraju organu nawiązującego kontakt oraz czy postępowanie karne dotyczy tej samej osoby. W takiej sytuacji organ, z którym nawiązano kontakt musi również podać swoje dane teleadresowe oraz etap postępowania, a w przypadku gdy zapadła prawomocna decyzja - jej rodzaj.

Bezpośrednie konsultacje

Jeżeli zostanie ustalone, że toczy się równoległe postępowanie, właściwe organy muszą podjąć bezpośrednie konsultacje, aby wypracować porozumienie co do skutecznego rozwiązania, które pozwoli uniknąć negatywnych skutków równoległych postępowań. Może to prowadzić do skoncentrowania postępowania karnego w jednym kraju UE.

Jeżeli właściwe organy krajów UE podejmują bezpośrednie konsultacje, rozważają istotne cechy danej sprawy oraz wszystkie czynniki, które uznają za istotne. Jeżeli nie wypracuje się porozumienia, w stosownych przypadkach sprawę kieruje się do Eurojustu, jeżeli jest on organem właściwym do podjęcia działań.

Wdrażanie

W 2014 r. Komisja Europejska opublikowała sprawozdanie na temat wykonywania przez kraje UE decyzji ramowej 2009/948/WSiSW. W momencie jego opublikowania tylko 15 krajów UE wprowadziło przepisy ustawy do prawodawstwa krajowego.

Komisja uznała za niepokojący fakt, że znaczna liczba krajów UE nadal nie wdrożyła decyzji ramowej, przez co nie ma dostępu do ważnego narzędzia umożliwiającego rozwiązywanie konfliktów jurysdykcji. Wzywa zatem kraje, które jeszcze tego nie zrobiły, do podjęcia niezbędnych środków w celu wdrożenia tej decyzji ramowej.

Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Komisji Europejskiej dotyczącej współpracy sądowej.

AKT POWIĄZANY

Sprawozdanie Komisji na temat wykonywania przez państwa członkowskie decyzji ramowej 2009/948/WSiSW z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie zapobiegania konfliktom jurysdykcji w postępowaniu karnym i w sprawie rozstrzygania takich konfliktów (COM(2014) 313 final z 2.6.2014)

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2014