52006DC0666

[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 8.11.2006

KOM(2006) 666 wersja ostateczna

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA RADY, PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

Sprawozdanie z drugiej zewnętrznej oceny okresowej programu Kultura 2000

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA RADY, PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

Sprawozdanie z drugiej zewnętrznej oceny okresowej programu Kultura 2000

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie 4

2. Kontekst oceny zewnętrznej 4

3. Ocena zewnętrzna 4

3.1. Warunki oceny 4

3.2. Metodologia 5

3.3. Ustalenia oceniającego 5

3.3.1. Aspekty finansowe 5

3.3.2. Coroczne ukierunkowanie działań na sektor kultury 6

3.3.3. Europejska wartość dodana 6

3.3.4. Stosowność 6

3.3.5. Skuteczność i oddziaływanie 6

3.3.6. Efektywność i opłacalność 7

3.3.7. Użyteczność, wartość dodana i trwałość 7

4. Główne zalecenia oceny zewnętrznej oraz uwagi Komisji 8

5. Wnioski Komisji 10

STRESZCZENIE

Program Kultura 2000 jest głównym instrumentem finansowania i programowania działań Unii Europejskiej w obszarze współpracy kulturalnej w latach 2000-2006, z budżetem wynoszącym około 236 milionów EUR.

Niniejsze sprawozdanie opiera się na drugiej ocenie okresowej programu przeprowadzonej przez niezależną firmę konsultingową. Przedstawia ono główne ustalenia i zalecenia firmy konsultingowej oraz stanowisko Komisji w ich sprawie.

Oceniający stwierdza, że program realizuje swoje cele oraz zapewnia odpowiedni mechanizm realizacji początkowych i aktualnych potrzeb dotyczących współpracy kulturalnej w Europie. Potwierdza również, iż istnieje raczej potrzeba istnienia programu zajmującego się w sposób szczególny sektorem kultury, niż włączania kultury w inne programy.

Zdaniem oceniającego program Kultura 2000 w sposób wyraźny zajmuje się brakami w rozwoju ponadnarodowej współpracy w Europie oraz tworzy nową, istotną współpracę poprzez nowe lub wzmocnione więzi pomiędzy europejskimi podmiotami działającymi w dziedzinie kultury.

Stwierdzono wiele korzyści czerpanych przez organizacje biorące udział w programie Kultura 2000: zdobycie doświadczenia w obszarze kulturalnym na poziomie europejskim, wzrost profesjonalizmu poprzez podniesienie umiejętności zarządzania, lepszą wydajność organizacyjną oraz jednostkową, zwiększony dialog pomiędzy uczestnikami sektora kultury. Warto zwrócić uwagę na to, że uczestnicy obejmowali pełne spektrum artystyczne i pochodzili z organizacji wszelkiego typu i wielkości, przy czym połowa beneficjentów zatrudniała poniżej dziesięciu osób.

Zdaniem oceniającego te osiągnięcia oraz europejski wymiar programu doprowadziły do wzmocnienia więzi kulturowych pomiędzy krajami, wzmocniły odczuwanie tożsamości europejskiej oraz lepszą integrację nowych państw członkowskich.

Przykładem może być fakt, że połowa respondentów nie stworzyłaby nawet koncepcji swoich projektów bez programu Kultura 2000. Program jest więc istotnym katalizatorem pomysłów.

Osiągnięto również wysoki poziom trwałości. Blisko dwie trzecie respondentów badania wskazało, że będzie podtrzymywać więzi w ramach utworzonych partnerstw. Tak samo dwie trzecie respondentów oświadczyło, że będzie kontynuować swoje działania po zakończeniu projektów.

Na koniec oceniający przedstawił pewne zalecenia, z których większość została już zrealizowana częściowo bądź w całości lub zostanie przyjęta w nowym programie Kultura[1], zastępującym program Kultura 2000 poczynając od roku 2007. Odnosi się to zwłaszcza do zaleceń związanych z potrzebą lepszego uświadomienia i promowania osiągnięć projektów poprzez aktywną strategię ich rozpowszechniania, zwiększając tym samym widoczność zarówno programu, jak i projektów w ramach niego finansowanych. Korzyści wynikające z programu można lepiej współdzielić i rozwijać jedynie poprzez wprowadzenie wysoce wydajnych mechanizmów ich rozpowszechniania, zwłaszcza że ze względu na swój stosunkowo niewielki budżet program Kultura 2000 nie jest w założeniu programem na wielką skalę.

1. WPROWADZENIE

Niniejsze sprawozdanie jest przedstawiane zgodnie z przepisami piątego motywu decyzji 626/2004/WE[2], przedłużającej program Kultura 2000 na lata 2005 i 2006. Przedstawia ono stanowisko Komisji w sprawie głównych wniosków i zaleceń drugiej oceny okresowej programu, do której można uzyskać dostęp korzystając z poniższego linku:

http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/evalreports/index_en.htm

2. KONTEKST OCENY ZEWNęTRZNEJ

Program Kultura 2000 został ustanowiony decyzją nr 508/2000/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 lutego 2003 r.[3] (zwaną dalej „decyzją”). Ma on na celu wspieranie współpracy kulturalnej, przyczyniając się do promowania przestrzeni kulturowej wspólnej dla narodów europejskich. Aby to osiągnąć, w art. 1 decyzji określono osiem konkretnych celów.

Wsparcie realizuje się poprzez trzy rodzaje działań. Działanie 1 wspiera doroczne projekty wdrażane przez podmioty działające w dziedzinie kultury[4] z co najmniej trzech państw, jak również projekty tłumaczeniowe bez wymagań dotyczących partnerstwa. Działanie 2 wspiera projekty wieloletnie, objęte umowami o współpracy, z udziałem podmiotów działających w dziedzinie kultury[5] z co najmniej pięciu państw. W końcu działanie 3 promuje szczególne wydarzenia kulturalne o wymiarze europejskim i/lub międzynarodowym.

Program Kultura 2000 jest programem scentralizowanym, obejmującym sieć kulturalnych punktów kontaktowych ds. kultury w państwach uczestniczących w programie. Punkty kontaktowe ds. kultury są głównie odpowiedzialne za promowanie programu, ułatwianie dostępu do niego oraz wiązanie go z sektorami kultury na poziomie krajowym.

3. OCENA ZEWNęTRZNA

3.1. Warunki oceny

W wyniku przetargu[6] do przeprowadzenia oceny wybrano firmę Ecotec Research and Consulting Ltd. Ocena ta miała stanowić kontynuację i uzupełnienie pierwszej oceny, z której sprawozdanie przedstawiono w 2003 r. W rezultacie obejmuje ona głównie lata 2002-2004 w przypadku działań 1 i 3 oraz lata 2000-2001 w przypadku działania 2.

3.2. Met odologia

Metodologia polegała na rozmowach z członkami komitetu zarządzającego, przedstawicielami punktów kontaktowych ds. kultury, ekspertami, kierownikami projektów, współorganizatorami oraz personelem Komisji. Drogą elektroniczną przeprowadzono badanie ukierunkowane na kierowników projektów i współorganizatorów oraz przeprowadzono studia przypadków „in situ”.

3.3. Ustalenia oceniającego

Ogólnie oceniający uznał program Kultura 2000 za odpowiedni mechanizm spełniający potrzeby współpracy kulturalnej w Europie.

W latach 2000-2004 1 072 projekty otrzymały finansowanie: blisko 40% wnioskodawców w ramach działania 1 oraz 18% wnioskodawców w ramach działania 2[7].

Uczestnicy programu Kultura 2000 stanowią szerokie spektrum organizacji, jeżeli chodzi o obszary kultury, wielkość i formę prawną (organizacje pozarządowe, krajowe instytucje kulturalne, władze lokalne, prywatne przedsiębiorstwa, itd.). Warto wspomnieć, że większość podmiotów działających w dziedzinie kultury i otrzymujących finansowanie posiadała stosunkowo niewielkie możliwości organizacyjne; połowa respondentów badania przeprowadzonego drogą elektroniczną zatrudniała poniżej dziesięciu osób, a większość miała mniej niż sześciu pracowników.

Jeśli chodzi o aspekt współpracy, to około dwie trzecie projektów zbudowało nowe partnerstwa[8].

3.3.1. Aspekty finansowe

W celu zabezpieczenia rzeczywistej współpracy projektowej, w 2001 r. wprowadzono zasadę 5% określającą wymóg minimalnego wkładu finansowego kierowników projektów i współorganizatorów do całkowitego budżetu. Oceniający nie znalazł dowodów na to, żeby organizacje z nowych państw członkowskich lub małe podmioty (patrz punkt 3.3 powyżej) zostały wyłączone z powodu tego wymogu. Jeśli chodzi o nowe państwa członkowskie, wyjaśnieniem może być fakt, iż w siedmiu z nich, jak również w Rumunii, stworzono współfinansowanie krajowe/regionalne. Za pomocą tych funduszy przyjęci wnioskodawcy programu Kultura 2000 otrzymują współfinansowanie krajowe/regionalne. Oceniający stwierdza, iż istnieje wiele argumentów przemawiających za wymogiem minimalnego poziomu wkładu finansowego wszystkich współorganizatorów jako środka zapewnienia pewnego poziomu zobowiązania.[9]

W 2004 r. finansowanie projektów w ramach działania 1 uległo zmianie, z 50% w formie zaliczki i 50% po przyjęciu końcowego sprawozdania przez Komisję, na raty 70/30. 60% respondentów uznało, że usprawniło to przepływ środków pieniężnych[10].

3.3.2. Coroczne ukierunkowanie działań na sektor kultury

W latach 2002, 2003 i 2004 przyjęto coroczne priorytety w odniesieniu do sektorów kultury (sztuki plastyczne, sztuka estrady i dziedzictwo kulturowe). Ani bieżąca, ani poprzednia ocena nie wspierają tego modelu – ogólne podejście w obszarze kultury ma charakter międzysektorowy.

3.3.3. Europejska wartość dodana

Wielu ankietowanych podkreślało, że program Kultura 2000 stanowi jedyny mechanizm wspierający ponadnarodową współpracę w Europie, ponieważ każdy kraj posiada własne wewnętrzne priorytety.[11] Natomiast zdaniem oceniającego[12] zbliżenie uczestników o różnym pochodzeniu i kulturze samo w sobie generuje nowe pomysły i stanowi punkt wyjściowy do dalszej współpracy. Wzmocnione więzi kulturowe pomiędzy krajami, wzmocnione odczuwanie tożsamości europejskiej oraz lepsza integracja nowych państw członkowskich to inne wymieniane przykłady wyników.

3.3.4. Znaczenie[13]

Zgodnie z oceną program Kultura 2000 stanowi odpowiednią podstawę do realizacji zarówno początkowych, jak i bieżących potrzeb, jeżeli chodzi o współpracę kulturalną (98% respondentów), a obszary kultury, do których ma on zastosowanie[14], odpowiednio odzwierciedlają charakter dziedziny kultury (97% respondentów). Panuje powszechny pogląd, że program jest dobrze ukierunkowany pod względem celów i zamierzeń.

Istnieje również powszechne poczucie potrzeby programu wspierającego w sposób specjalny sektor kultury (aniżeli włączania kultury w inne programy).

Ponadto program Kultura 2000 wyraźnie wypełnia lukę w finansowaniu ponadnarodowej współpracy w Europie, którą nie zajmują się krajowe czy regionalne programy finansowania. Program wytworzył również nową znaczącą współpracę ponadnarodową. Po zakończeniu finansowania w ramach programu Kultura 2000 kontynuowano wiele więzi oraz działań partnerskich, a w niektórych przypadkach więzi doprowadziły do dodatkowej współpracy ponadnarodowej, niezwiązanej z programem Kultura 2000.

3.3.5. Skuteczność i oddziaływanie[15]

Poprzez samo swoje istnienie program Kultura 2000 wpływa na podstawowe cele zwiększenia współpracy, dialogu i wymiany pomiędzy podmiotami działającymi w dziedzinie kultury w Europie.

Można również powiedzieć, że zasadniczo osiągnięto osiem celów wymienionych w art. 1 decyzji – z czego niektóre w większym zakresie niż inne, zwłaszcza w kategoriach poszerzenia wiedzy o kulturach i dziedzictwie europejskim oraz poprawy zrozumienia różnorodności kulturowej Europy.

Oceniający określa prawdopodobne przeszkody w realizacji tych celów, w szczególności: rozbieżność pomiędzy szeroko zakrojonymi celami programu a jego ograniczonymi zasobami, złożoność wymagań administracyjnych i organizacyjnych, brak informacji o potencjalnych partnerach; niedostateczne umiejętności zarządzania po stronie podmiotów działających w dziedzinie kultury oraz ich brak doświadczenia w projektach europejskich, jak również ogólny brak zasobów w ramach sektora kultury.

3.3.6. Ef ektywność i opłacalność[16]

Ogólnie zasoby administracyjne i zarządcze dostępne dla prowadzenia programu są dość skromne. Oceniający stwierdza, że wydaje się to wpływać na efektywność pod względem wyników. Jednakże ustalono również, że na wydatki administracyjne przeznacza się mniej środków niż przewiduje budżet[17], natomiast w przypadku projektów budżet jest przekroczony. Zdaniem oceniającego zwiększenie zasobów administracyjnych doprowadziłoby do wyższej efektywności, gdyby były one wydatkowane na usprawnienie przekazywania opinii zwrotnych wnioskodawcom, przygotowanie aktualnej bazy danych z kontaktami oraz stworzenie aktywniejszej strategii rozpowszechniania.

Odnośnie do efektów i wyników, oceniający stwierdza, że ze względu na stosunkowo niewielki budżet istnieje ograniczenie liczby projektów, które mogą być wspierane przez program Kultura 2000. Jednakże silnymi atutami są jakość i zauważalność, a oceniający wspomina o potencjalnym krytycznym oddziaływaniu programu jako o czymś, do czego należy dążyć i co należy wykorzystać.

3.3.7. U żyteczność, wartość dodana i trwałość[18]

Wiele wskazuje na korzyści dla organizacji i jednostek zaangażowanych w program Kultura 2000, w tym: zdobycie większego doświadczenia w obszarze kultury oraz udziale w projektach europejskich, większego profesjonalizmu ze względu na wymagane umiejętności zarządzania, wyższej wydajności organizacyjnej i kompetencji personelu, poszerzenie dialogu pomiędzy uczestnikami obszaru kultury.

Program Kultura 2000 wyraźnie nabrał rozmachu: większość respondentów badania stwierdziła, że nie wystartowałaby bez programu, a co więcej, połowa z nich nie stworzyłaby nawet koncepcji swoich projektów. Program stał się więc istotnym katalizatorem pomysłów.

W przypadku 20% projektów zgłoszono brak wcześniejszej współpracy z którymkolwiek z partnerów projektowych, a w przypadku 50% – wcześniejszą współpracę tylko z niektórymi spośród nich. W przypadku 25% zgłoszono nowe powiązania, natomiast w przypadku 33% wskazano na silniejsze więzi z podmiotami działającymi w dziedzinie kultury w innych krajach. Wielu respondentów badania wskazało również, że będą w jakiś sposób kontynuować swoje działania w ramach współpracy, a blisko 67% spośród nich zapowiedziało, że będą utrzymywać więzi w ramach utworzonych przez siebie partnerstw.

Zdaniem oceniającego nie wydaje się, aby jakikolwiek inny instrument był bardziej użyteczny niż program Kultura 2000 w promowaniu współpracy kulturalnej. Szeroko zakrojone cele oferują uczestnikom szeroki zakres działania, natomiast ukierunkowanie na eksperymentowanie i innowację zachęca do kreatywności i nowych form ekspresji kulturalnej.

4. GłÓWNE ZALECENIA OCENY ZEWNęTRZNEJ ORAZ UWAGI KOMISJI

Główne zalecenia oceniającego przedstawiono tłustym drukiem, natomiast odpowiedzi Komisji – kursywą.

Przydział środków dostępnych dla każdego obszaru kultury i działania powinien być przedstawiany w corocznym zaproszeniu do składania ofert w celu zwiększenia przejrzystości procesu selekcji.

Podział środków pomiędzy działania 1 i 2 jest już wskazany w zaproszeniu do składania ofert w kategoriach procentowych, wraz z podziałem pomiędzy obszary kultury (poprzez przybliżoną liczbę projektów na obszar). Kolejny program Kultura nie wymienia wyraźnie żadnego konkretnego sektora kultury, ponieważ wszystkie one są włączone bez ograniczeń. Będą jednak różnego rodzaju działania (wsparcie projektów; wsparcie europejskich organów kulturalnych oraz wsparcie analiz i informacji), a podział środków budżetowych pomiędzy poszczególne obszary zostanie wyraźnie wskazany.

Komisja powinna poprosić wszystkich kierowników projektów (oraz wnioskodawców, których wnioski nie zostały zaakceptowane) o wypełnienie krótkiego kwestionariusza badającego ich ocenę procedury wnioskowania i selekcji. Zebranie w ten sposób informacji ułatwiłoby przyjęcie zestawu kluczowych wskaźników efektywności dla każdego celu programu, względem których można by mierzyć oddziaływanie programu.

W zasadzie Komisja podziela ten pogląd, ponieważ takie dane stanowiłyby podstawę dla rzetelnej statystyki odnoszącej się do programu i jego wykonania. Jednakże w praktyce i w aktualnym kontekście trudne byłoby pozyskanie niezbędnych zasobów ludzkich do opracowania i realizacji tego zadania.

Należy opracować i opublikować strategię rozpowszechniania w celu promowania programu oraz jego osiągnięć wśród kluczowych zainteresowanych stron.

Komisja doskonale zdaje sobie sprawę z potrzeby odpowiednio ukierunkowanych działań informacyjnych i komunikacyjnych, jak również lepszego wykorzystania wyników i efektów projektów. Nacisk na takie działania komunikacyjne i rozpowszechniające zostanie silnie położony w nowym programie Kultura (aspekt 3).

Faktycznie konieczne jest zwiększenie zauważalności programu i projektów przez niego finansowanych w celu polepszenia jego krytycznego oddziaływania (w odróżnieniu od masy krytycznej). Komisja będzie nadal publikowała swój biuletyn internetowy oraz podjęte zostaną starania, aby w publikacjach sektora kultury ukazywało się więcej artykułów. Ponadto aktualnie opracowywana jest strona internetowa „Europa” we współpracy z Agencją Wykonawczą ds. Edukacji, Polityki Audiowizualnej i Kultury (EACEA), która ma być bardziej przyjazna dla użytkownika i poświęcać więcej miejsca na prezentację projektów. Szczegółowo przedstawiane projekty wysokiej jakości będzie można wtedy wykorzystać w innych kontekstach.

Komisja powinna uruchomić bazę danych z możliwością wyszukiwania on-line do kontaktowania partnerów w celu umożliwienia podmiotom działającym w dziedzinie kultury wyszukiwania potencjalnych partnerów oraz udostępnienia linków ze strony internetowej programu Kultura 2000 podobnym bazom danych służącym do kontaktowania partnerów, udostępnianym przez punkty kontaktowe ds. kultury.

Komisja zamierza przeanalizować najlepszy sposób opracowania i utrzymywania wyczerpujących i skutecznych narzędzi w oparciu o Internet. Takie narzędzia mogłyby być obsługiwane przez punkty kontaktowe ds. kultury (które mają największe możliwości pozyskiwania informacji szczegółowych o podmiotach działających w dziedzinie kultury na poziomie krajowym/regionalnym) wspólnie z Komisją i EACEA (sprawującymi funkcję patronacką). Proszę zapoznać się również z uwagami Komisji, dotyczącymi jej strony internetowej: w tym kontekście istnieje możliwość wprowadzenia większej liczby bezpośrednich linków do dowolnych mechanizmów wyszukiwania partnerów, udostępnianych już przez punkty kontaktowe ds. kultury.

Należy uprościć formularze wniosków do programu Kultura 2007.

To zalecenie należy wziąć pod uwagę w zakresie narzuconym przez rozporządzenie finansowe i przepisy wykonawcze do niego. Komisja wielokrotnie prosiła oceniającego o podanie konkretnych propozycji usprawnień, ale uzyskała słabe wskazówki w tym względzie.

Każdy wnioskodawca powinien otrzymać szczegółową pisemną opinię zwrotną na temat swojego wniosku wraz z formalnym pismem określającym rezultat osiągnięty przez jego wniosek.

Starania zmierzające do sprostania temu wyzwaniu podejmuje się od początku programu Kultura 2000. Wysiłki zostaną zintensyfikowane w ramach nowego programu Kultura. Jednakże do chwili obecnej Komisja traktowała w sposób priorytetowy finansowanie jak największej liczby projektów, przy raczej ograniczonych zasobach personelu. Oznacza to, że dostarczenie szczegółowej odpowiedzi około 700 wnioskodawcom rocznie jest praktycznie niemożliwe dla Komisji.

Poziomy zatrudnienia pracowników tymczasowych w biurze pomocy technicznej (odpowiedzialnym za kontrolę kwalifikowania się wniosków) należy zwiększyć w celu skrócenia czasu trwania procedury.

Nie ma już biura pomocy technicznej. Jego działania przejęła w dniu 1 stycznia 2006 r. EACEA, która jest odpowiedzialna za zarządzanie określonymi elementami programu Kultura. Ten wyspecjalizowany organ powinien być w stanie zapewnić lepiej zarządzaną i usprawnioną obsługę beneficjentów. Warto również wspomnieć, że na wydłużony proces kwalifikacji większy wpływ wywiera procedura komitetu zarządzającego oraz późniejsze prawo kontroli przysługujące Parlamentowi Europejskiemu[19].

Liczbę ocen każdego wniosku przez zewnętrznych ekspertów należy ograniczyć do dwóch. Dzień spotkania informacyjnego z ekspertami powinien zostać wyznaczony na okres przed lub w trakcie tygodnia oceny wniosków w Brukseli. Ekspertów powinno się zatrudniać na kilka lat. Należy zwrócić się z prośbą o opinię zwrotną do organów krajowych w celu ustalenia dlaczego eksperci zwykle nie wracają w kolejnych latach. Praca każdego eksperta powinna zostać odpowiednio oceniona.

Komisja zdaje sobie sprawę, że korzystanie z ekspertów zewnętrznych jest istotne dla wysokiej jakości i przejrzystości procedury selekcji.

Do 2005 r. każdy wniosek oceniało sześciu ekspertów. Liczbę tę zmniejszono do dwóch w przypadku selekcji w 2006 r. Należy jednak wziąć również pod uwagę otwarty charakter nowego programu Kultura; przy większym ukierunkowaniu na działania międzysektorowe wzrośnie zakres wiedzy (a więc i liczba ekspertów) wymaganych do oceny treści wniosków.

Eksperci otrzymują z wyprzedzeniem informacje drogą pocztową, a instrukcje podczas spotkania wprowadzającego w momencie przybycia. Ich kandydatury przedstawiają kraje uczestniczące, a ze względu na obiektywność Komisja prosi o zapraszanie ich nie częściej niż dwukrotnie. Ekspert źle wypełniający swoje obowiązki naruszyłby umowę wiążącą go z Komisją, co oznaczałoby podjęcie odpowiednich kroków. W ramach nowego programu Kultura można przewidzieć alternatywne sposoby rekrutacji zewnętrznych ekspertów, dostosowując procedurę do praktyki stosowanej w ramach innych programów Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury.

5. Wnioski Komisji

Komisja podziela ogólną ocenę oceniającego, iż pogram wnosi unikalny wkład we współpracę kulturalną w Europie. Program Kultura 2000 w sposób zasadniczy przyczynił się do wzrostu żywotności wymiany kulturalnej w Europie. Jest mało prawdopodobne, aby jakikolwiek inny instrument okazał się bardziej użyteczny aniżeli ten program w promowaniu współpracy kulturalnej w całej Europie. Cele określone w art. 151 Traktatu zostały więc w pełni zrealizowane.

Faktycznie tysiące organizacji różnej wielkości i różnego typu – teatry, muzea, stowarzyszenia zawodowe, ośrodki badawcze, uniwersytety, instytucje kulturalne, władze publiczne, itd. – z całej Europy i reprezentujące pełne spektrum działań kulturalnych współpracowało w celu stworzenia i zrealizowania projektów kulturalnych i artystycznych. W ten sposób jeszcze więcej obywateli Europy miało unikalną okazję zetknięcia się i zgłębienia kultur swoich europejskich odpowiedników.

Konieczne jest zatem kontynuowanie wsparcia działań w obszarze współpracy kulturalnej w Europie przez Wspólnotę. To właśnie zamierza się osiągnąć za pomocą nowego programu Kultura. Poprzez ukierunkowanie działania UE na trzy główne cele, określone jako stanowiące istotną europejską wartość dodaną – ponadnarodową mobilność osób zatrudnionych w sektorze kultury, ponadnarodowy obieg dzieł i wytworów sztuki i kultury oraz dialog między kulturami – program ten pójdzie dalej niż programy go poprzedzające w zakresie wzmacniania współpracy kulturalnej w Europie.

[1] COM(2004) 469 wersja ostateczna.

[2] Dz.U. L 99 z 3.4.2004.

[3] Dz.U. L 63 z 10.3.2000.

[4] Jeden kierownik projektu – kierujący koordynacją programu – oraz co najmniej dwóch współorganizatorów.

[5] Jeden kierownik projektu oraz co najmniej czterech współorganizatorów.

[6] Zaproszenie do składania ofert nr EAC 31/04.

[7] Druga ocena okresowa, tabele 3.6 i 3.9.

[8] ibid. tabela 4.7

[9] ibid. rozdział 7.1.3

[10] ibid. tabela 4.18

[11] ibid. rozdział 7.1.5

[12] ibid. rozdział 7.1.5

[13] Zakres, w jakim cele programu mają aktualnie znaczenie dla sektora kultury w Europie.

[14] W ramach okresu objętego niniejszą oceną, wnioskodawcę poproszono o sklasyfikowanie projektu w jednym sektorze kultury.

[15] Zakres, w jakim osiągnięto cele.

[16] Zakres, w jakim pożądane cele osiąga się rozsądnym kosztem.

[17] Druga zewnętrzna ocena okresowa, tabela 3.4

[18] Zakres, w jakim istnieje szansa, że pozytywne skutki będą trwały po zakończeniu działania.

[19] COM(2003) 722, strona 11.