Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62003CJ0070

    Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 9 września 2004 r.
    Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Hiszpanii.
    Uchybienie zobowiązaniom Państwa Członkowskiego - Dyrektywa 93/13/EWG - Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich - Zasady interpretacji - Przepisy kolizyjne.
    Sprawa C-70/03.

    Zbiór Orzeczeń 2004 I-07999

    ECLI identifier: ECLI:EU:C:2004:505

    Sprawa C-70/03

    Komisja Wspólnot Europejskich

    przeciwko

    Królestwu Hiszpanii


    Uchybienie zobowiązaniom Państwa Członkowskiego – Dyrektywa 93/13/EWG – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Zasady interpretacji – Przepisy kolizyjne

    Streszczenie wyroku

    1.        Zbliżanie ustawodawstw – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Zasada interpretacji najbardziej korzystnej dla konsumenta w razie wątpliwości co do treści danego warunku – Rozróżnienie pomiędzy powództwami wszczętymi przez jednostkę a powództwami o zaniechanie wszczętymi przez osoby lub organizacje reprezentujące interes zbiorowy

    (dyrektywa Rady 93/13, art. 5 i art. 7 ust. 2)

    2.        Zbliżanie ustawodawstw – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Dyrektywa 93/13 – Umowa podlegająca prawu państwa trzeciego pozostająca w ścisłym związku z terytorium Państw Członkowskich – Pojęcie „ścisłego związku”– Łącznik ustanowiony w art. 5 ust. 2 Konwencji o prawie właściwym dla zobowiązań umownych – Wykluczenie

    (Konwencja rzymska z 19 czerwca 1980 r., art. 5; dyrektywa Rady 93/13, art. 6 ust. 2)

    1.        Uściślenie zawarte w art. 5 zdanie trzecie dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, zgodnie z którym zasada interpretacji najbardziej korzystnej dla konsumenta, która przeważa w razie wątpliwości co do treści danego warunku, nie ma zastosowania w kontekście postępowań zwanych „postępowaniami o zaniechanie” wymienionych w art. 7 ust. 2 dyrektywy, stanowi wiążący przepis prawa, który przyznaje prawa konsumentom i pomaga określić rezultat, do którego zmierza dyrektywa.

    W istocie bowiem rozróżnienie tak ustanowione pomiędzy powództwami wszczętymi przez jednostkę a powództwami o zaniechanie wszczętymi przez osoby lub organizacje reprezentujące interes zbiorowy w zakresie znajdującej zastosowanie zasady interpretacyjnej tłumaczone jest odmiennością celów postawionych przed każdym z tych typów powództw. W pierwszym przypadku sądy lub właściwe organy muszą przeprowadzić in concreto analizę nieuczciwego charakteru warunku zamieszczonego w zawartej już umowie, podczas gdy w drugim przypadku do ich obowiązku należy dokonanie in abstracto oceny nieuczciwego charakteru warunku, który dopiero może zostać włączony do przyszłych umów. W pierwszej sytuacji dokonanie interpretacji na korzyść konsumenta przynosi mu natychmiastową korzyść. W drugiej przeciwnie, ażeby tytułem prewencyjnym osiągnąć skutek najbardziej korzystny dla grupy konsumentów, nie należy w razie wątpliwości dokonywać interpretacji warunku w sposób najbardziej dla nich korzystny. Dokonanie obiektywnej interpretacji w większym stopniu umożliwia bowiem zakazanie posługiwania się niejasnym lub dwuznacznym warunkiem, co w konsekwencji prowadzi do wzmocnienia ochrony konsumentów.

    (por. pkt 16–17)

    2.        Artykuł 6 ust. 2 dyrektywy 93/13 dotyczący nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, zgodnie z którym Państwa Członkowskie podejmą niezbędne kroki do zapewnienia, iż konsument nie utraci ochrony przyznanej mu na mocy rzeczonej dyrektywy poprzez wybór prawa państwa trzeciego jako prawa obowiązującego w stosunku do danej umowy, jeśli ta ostatnia pozostaje w ścisłym związku z terytorium Państw Członkowskich, powinien być interpretowany w ten sposób, iż niedookreślone pojęcie „ścisłego związku”, którego zasadniczym celem jest umożliwienie wzięcia pod rozwagę przy rozpatrywaniu istnienia tego związku różnych okoliczności łączących w konkretnym przypadku, może ewentualnie zostać uściślone poprzez domniemania. Za to nie można ograniczyć owego pojęcia za pomocą wcześniej określonego zestawienia łączników, takiego jak kumulatywne przesłanki dotyczące miejsca zamieszkania konsumenta i podpisania umowy wymienione w art. 5 Konwencji z 19 czerwca 1980 r. o prawie właściwym dla zobowiązań umownych.

    (por. pkt 32–33)




    WYROK TRYBUNAŁU (pierwsza izba)

    z dnia 9 września 2004 r. (*)

    Uchybienie zobowiązaniom Państwa Członkowskiego – Dyrektywa 93/13/EWG – Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich – Zasady interpretacji – Przepisy kolizyjne

    W sprawie C-70/03

    mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie, na podstawie art. 226 TWE, uchybienia zobowiązaniom Państwa Członkowskiego, wniesioną w dniu 17 lutego 2003 r.,

    Komisja Wspólnot Europejskich, reprezentowana przez I. Martínez del Peral i M. Françę, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

    strona skarżąca,

    przeciwko

    Królestwu Hiszpanii, reprezentowanemu przez L. Fraguas Gadeę, działającą w charakterze pełnomocnika, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

    strona pozwana,

    TRYBUNAŁ (pierwsza izba),

    w składzie: P. Jann (sprawozdawca), prezes izby, A. Rosas i R. Silva de Lapuerta, sędziowie,

    rzecznik generalny: L. A. Geelhoed,

    sekretarz: R. Grass,

    uwzględniając procedurę pisemną,

    po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 29 kwietnia 2004 r.,

    wydaje następujący

    Wyrok

    1        Komisja Wspólnot Europejskich wnosi w skardze do Trybunału Sprawiedliwości o stwierdzenie, że Królestwo Hiszpanii uchybiło zobowiązaniom, które na nim ciążą na mocy postanowień Traktatu WE i dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. L 95, str. 29, zwanej dalej „dyrektywą”), poprzez niedokonanie prawidłowej transpozycji do wewnętrznego porządku prawnego art. 5 i art. 6 ust. 2 przedmiotowej dyrektywy.

    2        W myśl art. 1 ust. 1 dyrektywy jej celem jest zbliżenie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do nieuczciwych warunków umownych w umowach zawieranych pomiędzy sprzedawcą lub dostawcą a konsumentem.

    3        Zgodnie z art. 10 ust. 1 dyrektywy Państwa Członkowskie nie później niż do dnia 31 grudnia 1994 r. miały obowiązek wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne konieczne do wykonania jej postanowień.

    4        Transpozycja dyrektywy do hiszpańskiego porządku prawnego nastąpiła w drodze Ley 7/1998 de 13 de abril, sobre Condiciones Generales de la Contratación (ustawy 7/1998 z dnia 13 kwietnia 1998 r. o ogólnych warunkach umownych, Boletín Oficial del Estado nr 89 z dnia 14 kwietnia 1998 r., str. 12304, zwanej dalej „ustawą 7/1998”), która zmieniła Ley General 26/1984 de 19 de julio, para la Defensa de los Consumidores y Usuarios (ustawę generalną 26/1984 z dnia 19 lipca 1984 r. o ochronie konsumentów i użytkowników, Boletín Oficial del Estado nr 176, z dnia 24 lipca 1984 r., str. 21686, zwaną dalej „zmienioną ustawą 26/1984”).

     Postępowanie poprzedzające wniesienie skargi

    5        Po wezwaniu Królestwa Hiszpanii do przedstawienia uwag Komisja wystosowała do niego umotywowaną opinię, w której zarzuciła mu niewłaściwą transpozycję do prawa krajowego art. 5 i 6 ust. 2 dyrektywy i wezwała je do zastosowania się do tej opinii w terminie dwóch miesięcy od daty jej doręczenia.

    6        W piśmie z dnia 27 września 2000 r. rząd hiszpański wymienił argumenty, z powodu których uznaje, iż dokonał prawidłowej transpozycji do prawa krajowego wspomnianych wyżej przepisów dyrektywy.

    7        Uważając argumenty rządu hiszpańskiego za niewystarczające, Komisja wniosła niniejszą skargę.

     W przedmiocie pierwszego zarzutu, dotyczącego nieprawidłowej transpozycji art. 5 dyrektywy

     Ramy prawne

     Dyrektywa

    8        Artykuł 5 dyrektywy stanowi:

    „W przypadku umów, w których wszystkie lub niektóre z przedstawianych konsumentowi warunków wyrażone są na piśmie, warunki te muszą zawsze być sporządzone prostym i zrozumiałym językiem. Wszelkie wątpliwości co do treści warunku należy interpretować na korzyść konsumenta. Powyższa zasada interpretacji nie ma zastosowania w kontekście procedury ustanowionej w art. 7 ust. 2”.

    9        Środki prawne wymienione w art. 7 ust. 2 dyrektywy, zwane „postępowaniem o zaniechanie”, obejmują postępowanie, na podstawie którego „osoby i organizacje mające uzasadniony interes na mocy prawa krajowego, związany z ochroną konsumentów, będą mogły wszcząć postępowanie zgodnie z właściwym prawem krajowym przed sądami lub przed organami administracyjnymi mającymi odpowiednie kwalifikacje do decydowania, czy warunki umowy sporządzone do celów ogólnego wykorzystania są nieuczciwe, co umożliwi powyższym osobom i organizacjom podjęcie stosownych i skutecznych środków w celu zapobieżenia stałemu stosowaniu takich warunków”.

     Prawo krajowe

    10      Artykuł 10 ust. 2 zmienionej ustawy 26/1984 przewiduje, iż:

    „W razie wątpliwości co do treści niejasnych warunków przyjmuje się interpretację najbardziej korzystną dla konsumenta”.

    11      Artykuł 6 ust. 2 ustawy 7/1998 stanowi:

    „Wszelkie wątpliwości co do treści warunku należy interpretować na korzyść konsumenta”.

     Zarzuty i argumenty stron

    12      Komisja zarzuca Królestwu Hiszpanii brak uściślenia przez ustawodawcę krajowego, że zasada interpretacji na korzyść konsumenta nie ma zastosowania w wypadku powództw zbiorowych o zaniechanie, o których mowa w art. 7 ust. 2 dyrektywy. Zdaniem Komisji takie niedopatrzenie może stanowić zagrożenie dla skuteczności takich powództw, ponieważ sprzedawca lub dostawca, powołując się na zasadę interpretacji korzystniejszej dla konsumenta, mógłby doprowadzić do tego, że niejasny i nieuczciwy warunek nie zostanie uznany za niedozwolony.

    13      Rząd hiszpański utrzymuje, że sporna zasada interpretacji odnosi się wyłącznie do powództw indywidualnych oraz że w przypadku powództw zbiorowych zasadą jest interpretacja obiektywna. Rząd hiszpański dodaje, że ustawodawstwo krajowe, oferujące wyższy stopień ochrony, niż przewidziany w dyrektywie, zawiera listę postanowień umownych, które w każdym przypadku i bez konieczności spełniania dodatkowych przesłanek będą miały charakter nieuczciwy. Obowiązkowy charakter tej listy nie pozwala na dokonanie interpretacji korzystniejszej dla konsumenta celem sparaliżowania powództw o zaniechanie.

     Ocena Trybunału

    14      Jak to wykazał już rzecznik generalny odnośnie do pierwszego zarzutu w pkt 7 opinii, stanowisko stron różni się nie tyle w kwestii treści obowiązku wynikającego z art. 5 dyrektywy, lecz w zakresie formy i sposobu, w jaki obowiązek ten powinien zostać transponowany do wewnętrznego porządku prawnego.

    15      W myśl utrwalonego orzecznictwa, o ile jest oczywiste, że transpozycja dyrektywy niekoniecznie wymaga podjęcia działań legislacyjnych w każdym Państwie Członkowskim, o tyle jednak nieodzowne jest, aby prawo krajowe zagwarantowało skutecznie pełne stosowanie dyrektywy, w taki sposób, aby sytuacja prawna wynikająca z tego prawa była jasna i precyzyjna, umożliwiając beneficjentom pełne rozeznanie w przysługujących im prawach, a w razie konieczności dochodzenie ich przed sądem (zob. w szczególności wyroki z dnia 10 maja 2001 r. w sprawie C-144/99 Komisja przeciwko Niderlandom, Rec. str. I-3541, pkt 17, i z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie C-478/99 Komisja przeciwko Szwecji, Rec. str. I-4147, pkt 18).

    16      Rozróżnienie ustanowione w art. 5 dyrektywy pomiędzy powództwami wszczętymi przez jednostkę a powództwami o zaniechanie wszczętymi przez osoby lub organizacje reprezentujące interes zbiorowy w zakresie znajdującej zastosowanie zasady interpretacyjnej tłumaczone jest odmiennością celów postawionych przed każdym z tych typów powództw. W pierwszym przypadku sądy lub właściwe organy muszą przeprowadzić in concreto analizę nieuczciwego charakteru warunku zamieszczonego w zawartej już umowie, podczas gdy w drugim przypadku do ich obowiązku należy dokonanie in abstracto oceny nieuczciwego charakteru warunku, który dopiero może zostać włączony do przyszłych umów. W pierwszej sytuacji dokonanie interpretacji na korzyść konsumenta przynosi mu natychmiastową korzyść. W drugiej przeciwnie, ażeby tytułem prewencyjnym osiągnąć skutek najbardziej korzystny dla grupy konsumentów, nie należy w razie wątpliwości dokonywać interpretacji warunku w sposób najbardziej dla nich korzystny. Dokonanie obiektywnej interpretacji w większym stopniu umożliwia bowiem zakazanie posługiwania się niejasnym lub dwuznacznym warunkiem, co w konsekwencji prowadzi do wzmocnienia ochrony konsumentów.

    17      Z powyższego wynika, że uściślenie zawarte w art. 5 dyrektywy stanowi wiążący przepis prawa, który przyznaje prawa konsumentom i pomaga określić rezultat, do którego zmierza dyrektywa.

    18      W tej kwestii Królestwo Hiszpanii nie wykazało, że rezultat ten można osiągnąć w jego krajowym porządku prawnym.

    19      Odnośnie do twierdzenia władz hiszpańskich, że zasada dokonywania korzystniejszej dla konsumenta interpretacji odnosi się wyłącznie do powództw jednostkowych, należy zaznaczyć, że Królestwo Hiszpanii nie wskazało ani na żaden przepis w swoim porządku prawnym, ani też na żadne orzeczenie swoich organów sądowych, które stanowiłoby podstawę dla takich twierdzeń.

    20      Należy zaznaczyć, iż w rzeczywistości art. 10 ust 2 zmienionej ustawy 26/1984 oraz art. 6 ust. 2 ustawy 7/1998 ustanawiają, bez wprowadzania jakichkolwiek ograniczeń, generalną zasadę dokonywania interpretacji na korzyść konsumentów oraz że art. 12 ustawy 7/1998, dotyczący zbiorowych powództw o zaniechanie, nie stanowi żadnego wyjątku od stosowania wspomnianej zasady interpretacji.

    21      Ogólny charakter przedmiotowych przepisów wzmacnia miejsce, jakie zajmują one w ustawodawstwie krajowym. Artykuł 10 zmienionej ustawy 26/1984 został bowiem zawarty w rozdziale II tej ustawy, zatytułowanym „Ochrona interesów gospodarczych i społecznych”, podczas gdy art. 6 ustawy 7/1998 znajduje się w rozdziale I tej ustawy, zatytułowanym „Przepisy ogólne”. Tytuły takie sugerują, że chodzi o przepisy o ogólnym zastosowaniu, które nie zawierają żadnego ograniczenia w zakresie zbiorowych powództw o zaniechanie.

    22      Mając na uwadze powyższe, pierwszy zarzut należy uznać za zasadny.

     W przedmiocie drugiego zarzutu, opartego na niewłaściwej transpozycji art. 6 ust. 2 dyrektywy

     Ramy prawne

     Dyrektywa

    23      Artykuł 6 ust. 2 dyrektywy brzmi następująco:

    „Państwa Członkowskie podejmą niezbędne kroki do zapewnienia, iż konsument nie utraci ochrony przyznanej mu na mocy niniejszej dyrektywy, poprzez wybór prawa państwa trzeciego jako prawa obowiązującego w stosunku do danej umowy, jeśli ta ostatnia pozostaje w ścisłym związku z terytorium Państw Członkowskich”.

     Przepisy krajowe

    24      Artykuł 10a zmienionej ustawy 26/1984 stanowi:

    „Bez względu na wybrane przez strony prawo rządzące umową, przepisy dotyczące ochrony konsumentów przed nieuczciwymi warunkami umownymi będą stosowane zgodnie z postanowieniami art. 5 Konwencji rzymskiej z 1980 r. o prawie właściwym dla zobowiązań umownych”.

    25      Artykuł 3 ust. 2 ustawy 7/1998 postanawia, że:

    „Bez uszczerbku dla postanowień zawartych w traktatach i konwencjach międzynarodowych niniejsza ustawa ma zastosowanie również do umów poddanych prawu obcemu, jeżeli przystępujący złożył oświadczenie woli na terytorium hiszpańskim i w jego obrębie znajduje się jego zwykłe miejsce zamieszkania”.

     Konwencja rzymska

    26      W myśl art. 5 ust. 1 Konwencji rzymskiej z 1980 r. o prawie właściwym dla zobowiązań umownych, otwartej do podpisu w Rzymie w dniu 19 czerwca 1980 r. (Dz.U. L 266, str. 1, zwanej dalej „Konwencją rzymską”), postanowienie to „stosuje się do umowy, której celem jest dostawa towarów lub usług na rzecz osoby, konsumenta, do celu, który może zostać uznany za niezwiązany z jej działalnością gospodarczą lub zawodem, lub umowy dotyczącej przyznania kredytu w takim celu”. Zgodnie z ust. 4 i 5 tego artykułu nie ma on zastosowania do umowy przewozu, z wyjątkiem umowy, która w zamian za cenę łączną przewiduje świadczenia połączone, to jest transport i zakwaterowanie, a także do umowy dostawy usług, wówczas gdy usługi powinny być dostarczane konsumentowi wyłącznie w państwie innym niż to, w którym posiada on zwykłe miejsce zamieszkania.

    27      Artykuł 5 ust. 2 Konwencji rzymskiej stanowi:

    „[…] wybór prawa dokonany przez strony nie powoduje pozbawienia konsumenta ochrony przyznanej mu na mocy norm obowiązkowych, wynikających z przepisów prawnych państwa, w którym posiada on zwykłe miejsce zamieszkania:

    –        jeżeli w państwie tym zawarcie umowy zostało poprzedzone specjalnym zaproszeniem skierowanym do niego lub reklamą oraz podjął on ze swojej strony w tym państwie wszelkie niezbędne kroki dla zawarcia umowy, lub

    –        jeżeli druga strona lub jej przedstawiciel otrzymały zamówienie konsumenta w tym państwie, lub

    –        jeżeli umowa dotyczy sprzedaży towarów, a konsument przemieścił się z tego państwa do innego państwa oraz złożył swoje zamówienie, pod warunkiem że przemieszczenie się konsumenta zostało spowodowane przez sprzedawcę dla celu przekonania konsumenta do zakupu”.

     Zarzuty i argumenty stron

    28      Komisja podnosi, że art. 6 ust. 2 dyrektywy zmierza do zagwarantowania ochrony wszystkim konsumentom w przypadku wszystkich umów zawartych ze sprzedawcą lub dostawcą, podczas gdy art. 10a zmienionej ustawy 26/1984 przewiduje taką ochronę w odniesieniu do określonych typów umów, to znaczy umów wymienionych w art. 5 ust. 1 Konwencji rzymskiej, i to tylko w przypadku spełnienia przesłanek określonych w art. 5 ust. 2. Komisja dodaje, że przesłanki te są bardziej restrykcyjne, niż jedyna przesłanka przewidziana w art. 6 ust. 2 dyrektywy, która poprzestaje na ustanowieniu wymogu pozostawania umowy „w ścisłym związku z terytorium Państw Członkowskich”.

    29      Zdaniem rządu hiszpańskiego z wykładni systemowej przepisów krajowych dotyczących ochrony konsumentów przed nieuczciwymi warunkami wynika, że przepisy te mają charakter imperatywny niezależnie od wybranego przez strony prawa rządzącego umową. Rząd hiszpański zwraca uwagę, że art. 3 ust. 2 ustawy 7/1998 przewiduje bezwzględne stosowanie odnośnych przepisów prawa krajowego, to znaczy ochrony przyznanej przez dyrektywę, do umów poddanych prawu obcemu, w przypadku gdy przystępujący wyraził oświadczenie woli na terytorium hiszpańskim, gdzie znajduje się także jego miejsce zamieszkania. W ten sposób pojęcie „ścisłego związku z terytorium Państw Członkowskich” w rozumieniu art. 6 ust. 2 dyrektywy zostaje uściślone dla umów mających związek z prawem hiszpańskim.

     Ocena Trybunału

    30      Zgodnie z szóstym motywem dyrektywy jej zadaniem jest: „ochronić obywatela jako konsumenta nabywającego towary i usługi na podstawie umów, które podlegają prawom innych Państw Członkowskich” (zob. w tej materii ww. wyroki w sprawach Komisja przeciwko Niderlandom, pkt 18 oraz Komisja przeciwko Szwecji, pkt 18). Artykuł 6 ust. 2 stanowi uzupełnienie tego mechanizmu. Jak wynika z dwudziestego motywu dyrektywy, przepis ten ma na celu uniknięcie ryzyka pozbawienia konsumenta w pewnych przypadkach ochrony wspólnotowej, gdy wyznaczono jako prawo rządzące umową prawo państwa trzeciego. W tym względzie przepis ten przewiduje utrzymanie w stosunkach umownych związanych z państwami trzecimi ochrony przyznanej konsumentom przez dyrektywę w wewnątrzwspólnotowych stosunkach umownych, jeżeli umowa pozostaje w ścisłym związku z terytorium Państwa Członkowskiego Wspólnoty.

    31      Odnośnie do materialnego zakresu zastosowania przyznanej przez dyrektywę ochrony – z jej art. 1 ust. 1 i art. 3 ust. 1 wynika, że w zakresie umów zawartych pomiędzy sprzedawcą lub dostawcą a konsumentem zakres ten obejmuje warunki, które nie były przedmiotem indywidualnych negocjacji. Jak podniosła Komisja, oczywiste jest, że art. 10a zmienionej ustawy 26/1984 ma znacznie bardziej ograniczony zakres zastosowania, ponieważ znajduje zastosowanie do tych rodzajów umów, o których mowa w art. 5 ust. 1, 4 i 5 Konwencji rzymskiej. Prawdą jest jednak, co utrzymywał rząd hiszpański, że luka ta zostaje uzupełniona poprzez art. 3 ust. 2 ustawy 7/1998, który znajduje zastosowanie do wszystkich umów zawartych na bazie ogólnych warunków, bez przeprowadzenia negocjacji indywidualnych.

    32      W kwestii pozostawania w związku ze Wspólnotą art. 6 ust. 2 dyrektywy poprzestaje na stwierdzeniu, że umowa powinna pozostawać „w ścisłym związku z terytorium Państw Członkowskich”. Zasadniczym celem takiego sformułowania jest umożliwienie wzięcia pod rozwagę przy rozpatrywaniu istnienia tego związku różnych okoliczności łączące w konkretnym przypadku.

    33      O ile niedookreślone pojęcie „ścisłego związku”, którym celowo posłużył się ustawodawca wspólnotowy, może ewentualnie zostać uściślone poprzez domniemania, o tyle nie można ograniczyć owego pojęcia za pomocą wcześniej określonego zestawienia łączników, takiego jak kumulatywne przesłanki dotyczące miejsca zamieszkania i podpisania umowy wymienione w art. 5 Konwencji rzymskiej.

    34      Tak więc odwołując się do tego ostatniego przepisu w sposób wyraźny w art. 10a zmienionej ustawy oraz w sposób domyślny w art. 3 ust. 2 ustawy 7/1998, przepisy hiszpańskiego porządku prawnego, które mają stanowić transpozycję art. 6 ust. 2 dyrektywy, wprowadzają ograniczenie niezgodne ze stopniem ochrony określonym przez dyrektywę.

    35      Z powyższych rozważań wynika, że także drugi zarzut jest zasadny.

    36      W związku z powyższym należy stwierdzić, że Królestwo Hiszpanii, poprzez brak prawidłowej transpozycji do prawa krajowego art. 5 i art. 6 ust. 2 dyrektywy, uchybiło zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy tej dyrektywy.

     W przedmiocie kosztów

    37      Zgodnie z art. 69 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja wniosła o obciążenie Królestwa Hiszpanii kosztami postępowania, a ono przegrało sprawę, należy obciążyć je kosztami postępowania.

    Z powyższych względów Trybunał Sprawiedliwości (pierwsza izba) orzeka, co następuje:

    1)      Królestwo Hiszpanii uchybiło obowiązkom ciążącym na nim na podstawie dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich poprzez niedokonanie prawidłowej transpozycji do prawa krajowego art. 5 i art. 6 ust. 2 tej dyrektywy.

    2)      Królestwo Hiszpanii zostaje obciążone kosztami postępowania.

    Podpisy


    * Język postępowania: hiszpański.

    Top