Zmniejszanie ilości gazów cieplarnianych powstałych w wyniku działalności człowieka (gazów fluorowanych)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 517/2014 w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Rozporządzenie ma na celu łagodzenie zmiany klimatu i ochronę środowiska w drodze redukcji emisji fluorowanych gazów cieplarnianych (F-gazów), które są gazami cieplarnianymi powstałymi w wyniku działalności człowieka i których wpływ na globalne ocieplenie jest nawet 23 000 razy większy niż wpływ na globalne ocieplenie dwutlenku węgla.
• Ponadto zmierza ono do obniżenia do 2030 r. wielkości emisji F-gazów w Unii Europejskiej (UE) o dwie trzecie w stosunku do poziomów z 2014 r.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie:

• ma zastosowanie do węglowodorów (HFC)*, perfluorowęglowodorów (PFC)* i heksafluorku siarki (SF6)*;
• określa zasady dotyczące ograniczania emisji, wykorzystywania, odzyskiwania i niszczenia F-gazów;
• ustanawia ogólny roczny limit wpływu HFC na klimat, który to limit będzie stopniowo obniżany w latach 2015–2030.

Ponadto rozporządzenie wprowadza wymienione poniżej obowiązki.

• Celowe uwalnianie F-gazów jest zabronione, chyba że jest to technicznie niezbędne do zamierzonego stosowania produktu. Producenci muszą dołożyć wszelkich starań w celu ograniczania emisji podczas produkcji, transportu i magazynowania F-gazów.
• Operatorzy urządzeń zawierających F-gazy muszą podejmować wszelkie środki ostrożności w celu zapobiegania jakimkolwiek wyciekom. Muszą dopilnować, by urządzenia były regularnie sprawdzane pod kątem szczelności. Wymagania różnią się zależnie od potencjalnego wpływu na klimat lub zależnie od tego, czy urządzenie jest hermetycznie zamknięte.
• Do 31 grudnia 2022 r. Komisja Europejska ma przedstawić sprawozdanie na temat skutków rozporządzenia.

Programy certyfikacji i szkoleń

• Organy krajowe są odpowiedzialne za zapewnienie programów certyfikacji i szkoleń dla przedsiębiorstw i osób zaangażowanych w instalowanie, serwisowanie, konserwację, naprawę lub likwidację urządzeń zawierających F-gazy oraz w odzyskiwanie F-gazów.

Zakazy wprowadzania do obrotu produktów zawierających F-gazy

• Rozporządzenie od 2015 r. do 2025 r. wprowadza stopniowo zakazy sprzedaży kolejnych produktów, takich jak pewne kategorie lodówek i zamrażarek, układów klimatyzacyjnych, pianek i aerozoli zawierających F-gazy, jeśli istnieją bezpieczniejsze i bardziej przyjazne dla klimatu alternatywne produkty.

Roczne limity dotyczące HFC

• Rozporządzenie ma na celu ograniczenie wpływu na klimat spowodowanego stosowaniem HFC. Roczny limit HFC na rynku w roku 2030 wynosi 21 % poziomu z lat 2009–2012.
• W celu zapewnienia przestrzegania tych limitów Komisja przyznaje roczne kontyngenty dla producentów i importerów. Nie wolno ich przekraczać.

Sprawozdawczość

• Producenci, importerzy, eksporterzy, podmioty korzystające z substratów oraz przedsiębiorstwa niszczące F-gazy muszą składać Komisji coroczne sprawozdania.
• Importerzy urządzeń zawierających F-gazy także są do tego zobowiązani, a od 2017 r. muszą udowadniać, że ilości HFC w importowanych przez nich urządzeniach są uzasadnione.

Poprawka z Kigali do Protokołu montrealskiego

• Rozporządzenie służy także zapewnieniu, aby UE przestrzegała swoich zobowiązań międzynarodowych wynikających z poprawki z Kigali do Protokołu montrealskiego.
• Na mocy poprawki z Kigali dodano HFC do wykazu substancji kontrolowanych wymienionych w Protokole montrealskim (zob. streszczenie). Dyrektywa weszła w życie 1 stycznia 2019 r. Oczekuje się, że wycofywanie HFC pozwoli zaoszczędzić około 80 gigaton ekwiwalentu CO₂ w perspektywie 2050 r. i znacząco przyczyni się do walki ze zmianą klimatu.
• Wszystkie 198 stron Protokołu montrealskiego zobowiązało się podjąć działania na rzecz stopniowego ograniczenia produkcji i stosowania HFC. Pierwszy etap redukcji dla UE i innych krajów rozwiniętych miał się rozpocząć w 2019 r. Większość krajów rozwijających się rozpocznie wycofywanie w 2024 r.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 1 stycznia 2015 r.

KONTEKST

• F-gazy odpowiadają za 2 % wszystkich unijnych emisji gazów cieplarnianych. Zamiast F-gazów można często stosować zamienniki, które są bardziej przyjazne dla środowiska.
• Więcej informacji:
  • Przepisy UE w dziedzinie kontroli F-gazów (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006 (Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 195–230).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja Rady (UE) 2017/1541 z dnia 17 lipca 2017 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, poprawki z Kigali do Protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (Dz.U. L 236 z 14.9.2017, s. 1–2).

Poprawki do protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (Dz.U. L 236 z 14.9.2017, s. 3–13).

Ostatnia aktualizacja: 09.11.2021