Etykietowanie środków spożywczych

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Jego celem jest zagwarantowanie konsumentom prawa do informacji poprzez określenie ogólnych zasad, wymogów i zakresów odpowiedzialności dotyczących etykietowania żywności, którą spożywają.
• Zapewnia ono elastyczność wystarczającą do reagowania na przyszłe zmiany w sektorze spożywczym.
• Rozporządzenie łączy wcześniejsze prawodawstwo, dyrektywy 2000/13/WE w zakresie etykietowania środków spożywczych i 90/496/EWG w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres

• Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do podmiotów działających na rynku spożywczym na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego i do wszelkich środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego. Dotyczy to także środków spożywczych dostarczanych przez zakłady żywienia zbiorowego i przeznaczonych do dostarczenia do tego typu zakładów.

Obowiązek przekazywania informacji

• Odpowiedzialność za obecność i rzetelność informacji na temat żywności spoczywa na producencie, pod którego nazwą jest wprowadzany na rynek dany środek spożywczy. Jeżeli podmiot nie prowadzi działalności w Unii Europejskiej (UE), odpowiedzialność ponosi importer.

Informacje obowiązkowe

• Podanie pewnych informacji jest obowiązkowe. Obejmują one:
  • nazwę produktu spożywczego,
  • listę składników,
  • ilość netto,
  • datę przydatności do spożycia,
  • instrukcje stosowania (w razie konieczności),
  • nazwę (nazwisko) i adres operatora,
  • informację o wartości odżywczej.
• Ogólna zasada jest taka, że informacje o kraju pochodzenia lub miejscu pochodzenia są obowiązkowe, jeśli niepodanie takich informacji mogłoby wprowadzać konsumenta w błąd w kwestii prawdziwego kraju pochodzenia lub miejsca pochodzenia żywności. Jest to szczególnie istotne, jeśli w przeciwnym razie informacje dołączone do produktu lub cała etykieta mogłyby sugerować, że produkt ten pochodzi z innego kraju lub miejsca.
• Konieczne jest zapewnienie oryginalnej etykiety świeżego, schłodzonego i mrożonego mięsa świń, owiec, kóz i drobiu. Istnieją odrębne unijne obowiązkowe zasady dotyczące informacji o pochodzeniu dla żywności takiej jak miód (dyrektywa 2001/110/UE), owoce i warzywa oraz oliwa z oliwek (rozporządzenie (UE) nr 1308/2013), ryby (rozporządzenie (UE) nr 1379/2013) oraz wołowina i produkty z wołowiny (rozporządzenie (WE) nr 1760/2000).
• Informacje obowiązkowe powinny być również dostępne, bez dodatkowych kosztów, dla konsumentów korzystających ze sprzedaży na odległość przed ostatecznym dokonaniem zakupu.
• W przypadku napojów o zawartości alkoholu większej niż 1,2 % objętości musi być podana rzeczywista zawartość objętościowa alkoholu.
• W przypadku określonych rodzajów żywności, takich jak środki spożywcze zawierające substancje słodzące, sól amonową lub środki o wysokiej zawartości kofeiny, muszą być podane dodatkowe informacje obowiązkowe.
• Ilość netto danego środka spożywczego musi być wyrażana w litrach, centylitrach, mililitrach, kilogramach lub gramach.
• Niektóre środki spożywcze, takie jak zioła i przyprawy, środki aromatyzujące i herbaty ziołowe, są zwolnione z obowiązkowego podawania informacji o wartości odżywczej.
• W przypadku innych środków spożywczych, zwłaszcza świeżych owoców i warzyw, wody gazowanej, octów i produktów mlecznych, takich jak ser, masło, fermentowane mleko i śmietana/śmietanka, wykaz składników nie jest konieczny.
• Informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności przez sugerowanie, że środek spożywczy ma szczególne właściwości lub działania, których nie posiada. Muszą być rzetelne, jasne i łatwe do zrozumienia dla konsumenta.

Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/775, które opiera się na rozporządzeniu (UE) nr 1169/2011, art. 26, ust. 3, określając szczegółowe zasady dotyczące podawania informacji o kraju pochodzenia lub miejscu pochodzenia podstawowego składnika środka spożywczego. Rozporządzenie to obowiązuje od 1 kwietnia 2020 r. Wymaga ono, aby na etykiecie podawano kraj pochodzenia lub miejsce pochodzenia podstawowego składnika, jeśli nie jest ono takie samo, jak dany kraj pochodzenia lub dane miejsce pochodzenia środka spożywczego. Rozporządzenie określa również zasady dotyczące minimalnego rozmiaru czcionki oraz umieszczenia etykiety.

W 2018 r. Komisja wydała zawiadomienie w sprawie pytań i odpowiedzi dotyczących stosowania rozporządzenia (UE) nr 1169/2011, aby pomóc podmiotom z branży spożywczej i władzom krajowym w stosowaniu tego rozporządzenia.

Z kolei w 2020 r. Komisja wydała zawiadomienie zawierające wytyczne dla podmiotów z branży spożywczej i władz krajowych dotyczące stosowania zasad odnoszących się do etykiet w sytuacji, kiedy podano kraj pochodzenia lub miejsce pochodzenia środka spożywczego i nie są one takie same jak kraj lub miejsce pochodzenia jego podstawowego składnika.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma zastosowanie od 13 grudnia 2014 r., z wyjątkiem wprowadzenia informacji o wartości odżywczej (od dnia 13 grudnia 2016 r.) i szczegółowych wymogów dotyczących nazewnictwa „mięsa mielonego” (1 stycznia 2014 r.), a także wskazania podstawowego składnika (1 kwietnia 2020 r.).

KONTEKST

Swobodny przepływ bezpiecznej i dobrej dla zdrowia żywności w UE to zasadniczy aspekt rynku wewnętrznego, w istotny sposób przyczyniający się do zdrowia i dobrostanu ludzi. Oprócz gwarancji wysokiego poziomu ochrony zdrowia konsumentów prawo UE zapewnia odpowiednie informowanie konsumentów, co umożliwia im dokonywanie świadomych wyborów dotyczących kupowanej i spożywanej żywności.

Więcej informacji:

• Informacje na temat żywności dla konsumentów (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz.U. L 304 z 22.11.2011, s. 18–63).

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 1169/2011 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Zawiadomienie Komisji w sprawie stosowania przepisów art. 26 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011/C (Dz.U. C 32 z 31.1.2020, s. 1–8).

Zawiadomienie Komisji w sprawie pytań i odpowiedzi dotyczących stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (Dz.U. L 196 z 8.6.2018, s. 1–14).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/775 z dnia 28 maja 2018 r. ustanawiające zasady stosowania art. 26 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, w odniesieniu do reguł dotyczących wskazywania kraju lub miejsca pochodzenia podstawowego składnika środka spożywczego (Dz.U. L 131 z 29.5.2018, s. 8–11).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 671–854).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1379/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1184/2006 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 1–21).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Rady 2001/110/WE z dnia 20 grudnia 2001 r. odnosząca się do miodu (Dz.U. L 10 z 12.1.2002, s. 47–52).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie (WE) nr 1760/2000 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 lipca 2000 r. ustanawiające system identyfikacji i rejestracji bydła i dotyczące etykietowania wołowiny i produktów z wołowiny oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 820/97 (Dz.U. L 204 z 11.8.2000, s. 1–10).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 24.11.2021