Ocena skutków wywieranych przez przedsięwzięcie na środowisko (OOŚ)

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Dyrektywa, znana też jako dyrektywa o OOŚ, ma na celu zapewnienie:

wysokiego poziomu ochrony środowiska;
uwzględnienia aspektów środowiskowych w przygotowaniu i zatwierdzaniu przedsięwzięć.

Cel ten jest realizowany poprzez zapewnienie, aby przeprowadzana była ocena środowiskowa niektórych przedsięwzięć publicznych i prywatnych wymienionych w załącznikach I i II dyrektywy (lotniska, instalacje jądrowe, linie kolejowe, drogi, instalacje do przetwarzania odpadów, zakłady oczyszczania ścieków itp.).

Dyrektywa o OOŚ ma zastosowanie do szerokiego zakresu przedsięwzięć publicznych i prywatnych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa 2011/92/UE definiuje proces oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ), który zapewnia poddanie ocenie przedsięwzięć, które mogą powodować znaczące skutki w środowisku, przed ich zatwierdzeniem.

Przepisy zmieniające przyjęto w 2014 r. (dyrektywa 2014/52/UE). W myśl dążenia do inteligentniejszych uregulowań prawnych dyrektywa ta:

pomaga ograniczyć obciążenie administracyjne;
poprawia poziom ochrony środowiska, aby umożliwić rozsądniejsze, bardziej przewidywalne i zrównoważone decyzje biznesowe dotyczące inwestycji publicznych i prywatnych;
uwzględnia zagrożenia i wyzwania, które pojawiły się od czasu, gdy 30 lat temu weszły w życie pierwotne przepisy. Oznacza to zwrócenie większej uwagi na aspekty takie jak efektywne gospodarowanie zasobami, zmiana klimatu oraz zapobieganie klęskom żywiołowym, które to zagadnienia są obecnie lepiej odzwierciedlone w procesie oceny.

Główne zmiany:

Państwa UE mogą uprościć różne procedury oceny oddziaływania na środowisko.
Wprowadzono ramy czasowe dla różnych etapów oceny środowiskowej.
Uproszczono procedurę kontroli przesiewowej, służącej do ustalenia, czy OOŚ jest konieczna.
Decyzje muszą być należycie uzasadniane w świetle zaktualizowanych kryteriów kontroli przesiewowej.
Raporty o oddziaływaniu na środowisko mają być bardziej zrozumiałe dla społeczeństwa, szczególnie jeżeli chodzi o oceny obecnego stanu środowiska oraz rozwiązań alternatywnych dla rozpatrywanego przedsięwzięcia.
Poprawiono jakość i treść raportów. Właściwe organy muszą udowodnić swoją obiektywność, by uniknąć konfliktu interesów.
Podstawy pozwolenia na realizację projektu* muszą być jasne i przejrzyste dla społeczeństwa.
Jeżeli przedsięwzięcia wiążą się z istotnie niekorzystnymi skutkami dla środowiska, wykonawcy mają obowiązek unikać takich skutków, zapobiegać im lub je ograniczyć. Przedsięwzięcia te muszą być monitorowane.

Proces OOŚ

Proces OOŚ funkcjonuje następująco:

wykonawca przedsięwzięcia może zażądać od właściwego organu określenia, co powinno być objęte informacją o oddziaływaniu na środowisko (etap określania zakresu);
wykonawca musi przedstawić informację o oddziaływaniu na środowisko (w formie raportu o oddziaływaniu na środowisko zgodnie z załącznikiem IV dyrektywy);
organy środowiskowe i społeczeństwo, a także organy lokalne i regionalne (jak i dowolne państwo członkowskie UE, na które przedsięwzięcie ma wpływ) muszą otrzymać informację i konieczne jest przeprowadzenie z nimi konsultacji;
właściwe organy podejmują decyzję, biorąc pod uwagę wyniki konsultacji; decyzja ta obejmuje też uzasadniony wniosek dotyczący istotnych skutków przedsięwzięcia;
organ informuje społeczeństwo o swojej decyzji;
społeczeństwo może zakwestionować tę decyzję przed sądem.

Konsultacje publiczne

Konsultacje ze społeczeństwem są kluczową cechą procesu OOŚ. Aby zapewnić skuteczny udział społeczeństwa, raport o oddziaływaniu na środowisko i inne informacje muszą być przekazywane jak najwcześniej. Informować można drogą elektroniczną, korzystając z ogłoszeń publicznych lub lokalnych gazet, lub rozlepiając plakaty.

Odpowiedzialność organów krajowych

W odpowiednich ramach czasowych organy muszą podjąć decyzję, czy zatwierdzić projekt, czy też nie. Muszą także udostępnić ogółowi społeczeństwa, a także organom środowiskowym, lokalnym i regionalnym treść decyzji zatwierdzającej, w tym główny powód zatwierdzenia oraz wszystkie związane z tym warunki środowiskowe itp. W przypadku odmowy zatwierdzenia przedsięwzięcia zobligowane są do podania przyczyny.

Państwa UE mogą także ustanowić bardziej rygorystyczne warunki i określić kary za wszelkie naruszenia.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa 2011/92/UE ma zastosowanie od 17 lutego 2012 r. Stanowi ona kodyfikację czterech wcześniejszych dyrektyw (85/337/EWG, 97/11/WE, 2003/35/WE oraz 2009/31/WE), z których pierwsza weszła do porządku prawnego państw UE w dniu 3 lipca 1988 r.

Dyrektywa zmieniająca 2014/52/EU ma zastosowanie od dnia 25 kwietnia 2014 r., przy czym do porządku krajowego państw UE musiała zostać włączona do dnia 16 maja 2017 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

Ocena oddziaływania na środowisko – OOŚ (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Pozwolenie na realizację projektu: decyzja właściwych organów o zatwierdzeniu przedsięwzięcia.

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (Dz.U. L 26 z 28.1.2012, s. 1–21)

Kolejne zmiany do dyrektywy 2011/92/UE uwzględniono w tekście pierwotnym. Wersja skonsolidowana ma wyłącznie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 23.07.2018

Top